ABOUT THE SPEAKER
Aimee Mullins - Athlete and actor
A record-breaker at the Paralympic Games in 1996, Aimee Mullins has built a career as a model, actor and advocate for women, sports and the next generation of prosthetics.

Why you should listen

Aimee Mullins was born without fibular bones, and had both of her legs amputated below the knee when she was an infant. She learned to walk on prosthetics, then to run -- competing at the national and international level as a champion sprinter, and setting world records at the 1996 Paralympics in Atlanta. At Georgetown, where she double-majored in history and diplomacy, she became the first double amputee to compete in NCAA Division 1 track and field.

After school, Mullins did some modeling -- including a legendary runway show for Alexander McQueen -- and then turned to acting, appearing as the Leopard Queen in Matthew Barney's Cremaster Cycle. In 2008 she was the official Ambassador for the Tribeca/ESPN Sports Film Festival.

She's a passionate advocate for a new kind of thinking about prosthetics, and recently mentioned to an interviewer that she's been looking closely at MIT's in-development powered robotic ankle, "which I fully plan on having."

More profile about the speaker
Aimee Mullins | Speaker | TED.com
TEDMED 2009

Aimee Mullins: The opportunity of adversity

Эйми Маллинс: Саад тотгороос үүдэлтэй боломж

Filmed:
2,460,224 views

Ижил утгатай үгсийн толь бичгээс "хөгжлийн бэрхшээлтэй" гэдгийг "хэрэггүй", "эрэмдэг" гэж тодорхойлдог ч шинийг санаачлагч, гүйлтийн тамирчин Эйми Маллинс нь энэхүү үгийг дахин тодорхойлж байна. Шилбэний ясгүй төрсөн түүний хувьд эдгээр ойлголтыг үгүйсгэж, саад тотгор хэрхэн хүний нөөц боломжийг нээдэг тухай ярих болно.
- Athlete and actor
A record-breaker at the Paralympic Games in 1996, Aimee Mullins has built a career as a model, actor and advocate for women, sports and the next generation of prosthetics. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:17
I'd like to share with you a discovery that I made a few months ago
0
2000
5000
Би хэдэн сарын өмнө итали хэл дээрх
Вайрд сонинд өгүүлэл бичихдээ
00:22
while writing an article for Italian Wired.
1
7000
3000
олж мэдсэн зүйлээ хуваалцахыг хүслээ.
00:25
I always keep my thesaurus handy whenever I'm writing anything,
2
10000
3000
Би хаа ч юм бичихдээ ижил утгатай
үгсийн дэвтрээ авч явдаг юм.
00:28
but I'd already finished editing the piece,
3
13000
3000
Тэгээд нийтлэлээ хянаад дууссаныхаа дараа
00:31
and I realized that I had never once in my life
4
16000
3000
өөрийгөө амьдралдаа нэг ч удаа
"хөгжлийн бэрхшээлтэй" гэдэг үгийг
00:34
looked up the word "disabled" to see what I'd find.
5
19000
4000
хайж байгаагүйгээ ойлгосон.
00:38
Let me read you the entry.
6
23000
3000
Тайлбарыг нь уншиж өгье.
00:41
"Disabled, adjective: crippled, helpless, useless, wrecked,
7
26000
8000
"Хөгжлийн бэрхшээлтэй,
тэмдэг нэр: тахир дутуу,
найдваргүй, хэрэггүй, сүйрсэн,
00:49
stalled, maimed, wounded, mangled, lame, mutilated,
8
34000
7000
гацсан, гэмтсэн, шархадсан, бэртсэн,
доголон, эрэмдэг, муурсан, зүдэрсэн,
00:56
run-down, worn-out, weakened, impotent, castrated, paralyzed, handicapped,
9
41000
10000
суларсан, боломжгүй, хөнгөлсөн, саажсан,
бусдын гарт орсон, мэдрэл муудсан,
01:06
senile, decrepit, laid-up, done-up, done-for, done-in
10
51000
6000
өвгөрсөн, суусан, больсон, гүйцсэн,
01:12
cracked-up, counted-out;
11
57000
4000
маанаг, хүнээс хасагдсан,
01:16
see also hurt, useless and weak.
12
61000
4000
мөн өвдсөн, хэрэггүй, сул дорой.
01:20
Antonyms, healthy, strong, capable."
13
65000
6000
Эсрэг утга нь эрүүл, хүчтэй, чадвартай."
01:26
I was reading this list out loud to a friend and at first was laughing,
14
71000
4000
Би үүнийг найздаа чангаар уншиж өгөхдөө
анхандаа инээж байлаа.
01:30
it was so ludicrous,
15
75000
2000
Үнэхээр инээдэмтэй байсан.
01:32
but I'd just gotten past "mangled," and my voice broke,
16
77000
5000
Гэхдээ намайг "бэртсэн" гэдэг үг дээр
очиход дуу минь тасалдаж,
01:37
and I had to stop and collect myself
17
82000
3000
түр зогсож тэр сэтгэл зүйн хямрал,
эдгээр үгсээс авсан цочирдлоос
01:40
from the emotional shock and impact that the assault from these words unleashed.
18
85000
9000
өөрийгөө гаргах шаардлагатай тулав.
01:50
You know, of course, this is my raggedy old thesaurus
19
95000
3000
Юу гээч, мэдээж энэ ижил утгатай үгний
нэг муу хуучин толь шүү дээ.
01:53
so I'm thinking this must be an ancient print date, right?
20
98000
3000
Маш эртний хэвлэл биз гэж бодсон.
01:56
But, in fact, the print date was the early 1980s,
21
101000
5000
Гэтэл үнэндээ намайг бага ангид сурч
эхлэх үеэр буюу
02:01
when I would have been starting primary school
22
106000
2000
бусад хүүхэд, хүрээлэн буй ертөнцөөр
дамжуулан
02:03
and forming an understanding of myself outside the family unit
23
108000
4000
гэр бүлээсээ гадна өөрийгөө
таньж төлөвших үед
02:07
and as related to the other kids and the world around me.
24
112000
3000
1980-аад оны эхээр хэвлэгдсэн байсан.
02:10
And, needless to say, thank God I wasn't using a thesaurus back then.
25
115000
5000
Ашгүй бурханы авралаар тэгэхэд би
толь бичиг ашигладаггүй байсан.
02:15
I mean, from this entry, it would seem that I was born into a world
26
120000
6000
Би энэ тайлбарыг уншаад өөрийгөө,
над шиг хүмүүсийг
02:21
that perceived someone like me
27
126000
2000
амьдралдаа ямар ч сайн сайхан зүйлгүй гэж
02:23
to have nothing positive whatsoever going for them,
28
128000
5000
ойлгодог ертөнцөд төрсөн мэт санагдсан.
02:28
when in fact, today I'm celebrated for the opportunities and adventures
29
133000
6000
Харин өнөөдөр амьдрал надад олгосон
боломж, адал явдлуудыг маань
02:34
my life has procured.
30
139000
2000
хүмүүс үнэлдэг.
02:36
So, I immediately went to look up the 2009 online edition,
31
141000
6000
Тэр даруй би зохих нэмэлт засвар
орсон байх гээд
02:42
expecting to find a revision worth noting.
32
147000
4000
2009 оны цахим хувилбарыг шүүж үзлээ.
02:46
Here's the updated version of this entry.
33
151000
3000
Тус тайлбарын шинэчилсэн хувилбар
энэ байна.
02:49
Unfortunately, it's not much better.
34
154000
3000
Харамсалтай нь, дээрдээд байх зүйлгүй.
02:52
I find the last two words under "Near Antonyms," particularly unsettling:
35
157000
6000
Би "бараг эсрэг утгатай" гэсэн хоёр үгийг
бухимдангуй олж харсан.
02:58
"whole" and "wholesome."
36
163000
3000
"Бүтэн", "цогц".
03:02
So, it's not just about the words.
37
167000
3000
Энэ бол зүгээр ч нэг үгийн тухай биш.
03:05
It's what we believe about people when we name them with these words.
38
170000
4000
Бид хүмүүсийг аливаа үгээр нэрлэхдээ
тэдний тухай юу гэж боддогийг харуулдаг.
03:09
It's about the values behind the words, and how we construct those values.
39
174000
5000
Энэ бол үгээр үнэт зүйлээ харуулж, бид
хэрхэн үнэт зүйлээ бүтээж байгаа тухай юм.
03:14
Our language affects our thinking and how we view the world
40
179000
4000
Бидний хэл яриа сэтгэхүйд,
ертөнцийг харах үзэл,
03:18
and how we view other people.
41
183000
3000
бусад хүнийг ойлгоход ч нөлөөлдөг.
03:21
In fact, many ancient societies, including the Greeks and the Romans,
42
186000
3000
Грек, Ром зэрэг эртний нийгэмд ч
гэсэн үгээр хараал хэлэх
03:24
believed that to utter a curse verbally was so powerful,
43
189000
5000
маш хүчтэйд тооцогддог байсан нь
чангаар хэлсэн зүйл тань
03:29
because to say the thing out loud brought it into existence.
44
194000
6000
биелнэ гэдэгтэй холбоотой.
03:35
So, what reality do we want to call into existence:
45
200000
5000
Бид ямар хүнийг бодит болгомоор байна вэ?
03:40
a person who is limited, or a person who's empowered?
46
205000
5000
Хязгаарлуулсан хүнийг үү эсвэл
урам зоригтой хүнийг үү?
03:46
By casually doing something as simple as naming a person, a child,
47
211000
6000
Бид хүнийг, хүүхдийг нэрлэж байгаа энгийн
үйлдлээрээ л саад тавьж,
03:52
we might be putting lids and casting shadows on their power.
48
217000
7000
тэдний хүчийг сааруулж байж мэднэ.
03:59
Wouldn't we want to open doors for them instead?
49
224000
4000
Угтаа тэдэнд хаалга нээж өгөхийг
хүссэн биз дээ?
04:03
One such person who opened doors for me was my childhood doctor
50
228000
3000
Надад хаалга нээсэн тийм нэгэн хүн бол
Делавер мужийн Вильмингтон хотын
04:06
at the A.I. duPont Institute in Wilmington, Delaware.
51
231000
5000
ЭйАй ДюПоны хүрээлэнгийн намайг хүүхэд
байхад үзэж байсан
04:11
His name was Dr. Pizzutillo,
52
236000
3000
Пицутилло эмч.
04:14
an Italian American, whose name, apparently,
53
239000
2000
Италийн Америк, нэрийг нь ихэнх
Америкчууд
04:16
was too difficult for most Americans to pronounce,
54
241000
2000
дуудахад маш түвэгтэй тул
04:18
so he went by Dr. P.
55
243000
2000
өөрийгөө Пи эмч гэх болсон.
04:20
And Dr. P always wore really colorful bow ties
56
245000
4000
Др. Пи маш өнгөлөг эрвээхий зангиа
байнга зүүж,
04:24
and had the very perfect disposition to work with children.
57
249000
5000
хүүхэдтэй ажиллах гайхалтай
мундаг чадвартай байсан.
04:30
I loved almost everything about my time spent at this hospital,
58
255000
5000
Би энэ эмнэлэгт өнгөрүүлсэн
физик эмчилгээний цагаас бусад
04:35
with the exception of my physical therapy sessions.
59
260000
4000
бүх зүйлд дуртай байсан.
04:39
I had to do what seemed like innumerable repetitions of exercises
60
264000
4000
Би хөлнийхөө булчинг дэмжих зорилгоор
04:43
with these thick, elastic bands -- different colors,
61
268000
4000
тоолж баршгүй олон удаа
04:47
you know -- to help build up my leg muscles,
62
272000
4000
олон өнгийн, зузаан, уян туузтай
дасгал хийх ёстой байлаа.
04:51
and I hated these bands more than anything --
63
276000
2000
Би тэр туузнуудыг юунаас ч
илүү үзэн яддаг байсан.
04:53
I hated them, had names for them. I hated them.
64
278000
3000
Би бүр үзэн ядаж нэр хоч өгсөн.
Үнэхээр дургүй байсан.
04:56
And, you know, I was already bargaining, as a five year-old child,
65
281000
4000
Таван настай байхдаа би
Пи эмчтэй наймаалцаж
05:00
with Dr. P to try to get out of doing these exercises,
66
285000
3000
дасгал хийхгүй байхаар
тохирохыг оролддог байлаа.
05:03
unsuccessfully, of course.
67
288000
2000
Мэдээж бүтээгүй л дээ.
05:05
And, one day, he came in to my session --
68
290000
5000
Нэг өдөр тамираа барсан,
мартахын аргагүй эмчилгээний үеэр
05:10
exhaustive and unforgiving, these sessions --
69
295000
4000
тэр орж ирээд:
05:14
and he said to me, "Wow. Aimee, you are such a strong and powerful little girl,
70
299000
6000
"Хөөх, Эйми, чи үнэхээр чадалтай, хүчтэй
бяцхан охин юмаа.
05:20
I think you're going to break one of those bands.
71
305000
3000
Чи нэг туузаа таслах нь.
05:23
When you do break it, I'm going to give you a hundred bucks."
72
308000
3000
Хэрэв тасалж чадвал би чамд
100 доллар өгье" гэж хэлсэн.
05:26
Now, of course, this was a simple ploy on Dr. P's part
73
311000
4000
Мэдээж Пи эмч зүгээр л намайг
05:30
to get me to do the exercises I didn't want to do
74
315000
3000
хоёр давхрын жигүүрийн хамгийн баян
таван настай хүүхэд болох хүслийг бадрааж
05:33
before the prospect of being the richest five-year-old in the second floor ward,
75
318000
5000
хийх дургүй дасгалуудыг минь
хийлгэх гэсэн бяцхан заль байсан.
05:38
but what he effectively did for me was reshape an awful daily occurrence
76
323000
8000
Гэхдээ надад өдөр тутам тохиодог
аймаар үйлдлийг
05:46
into a new and promising experience for me.
77
331000
4000
шинэ, гэрэлт туршлагаар
сольж өгч чадсан билээ.
05:50
And I have to wonder today to what extent his vision
78
335000
4000
Түүний намайг чадалтай, хүчтэй
05:54
and his declaration of me as a strong and powerful little girl
79
339000
6000
бяцхан охин гэж хэлсэн нь
өөрийгөө үнэхээр тийм чадалтай,
хүчтэй спортын хүн гэж
06:00
shaped my own view of myself
80
345000
2000
06:02
as an inherently strong, powerful and athletic person well into the future.
81
347000
6000
бодоход маань хэр их нөлөөлснийг
би одоо ч гайхдаг.
06:08
This is an example of how adults in positions of power
82
353000
3000
Энэ бол хүчирхэг насанд хүрэгчид
06:11
can ignite the power of a child.
83
356000
4000
хэрхэн хүүхдийн доторх хүч чадлыг бадрааж
болох нэг жишээ.
06:15
But, in the previous instances of those thesaurus entries,
84
360000
4000
Гэхдээ өмнө дурдсан толь бичиг дээрх
тайлбараас харахад,
06:19
our language isn't allowing us to evolve into the reality that we would all want,
85
364000
7000
бидний хэл яриа
хүн бүрийг хүссэн зүйлдээ хүрэх,
06:26
the possibility of an individual to see themselves as capable.
86
371000
6000
өөрийгөө чадна гэж итгэх
боломжийг олгохгүй байна.
06:32
Our language hasn't caught up with the changes in our society,
87
377000
5000
Бидний хэл технологийн ачаар бий болсон.
06:37
many of which have been brought about by technology.
88
382000
3000
Маш олон нийгмийн өөрчлөлтийг
гүйцэхгүй байна.
06:40
Certainly, from a medical standpoint,
89
385000
2000
Мэдээж эмнэлгийн талаас харвал
06:42
my legs, laser surgery for vision impairment,
90
387000
6000
миний хөл, хараагаа сайжруулах
лазер мэс ажилбар,
06:48
titanium knees and hip replacements for aging bodies
91
393000
3000
өндөр настанд зориулсан
титан өвдөг, ташааны суулгацын ачаар
06:51
that are allowing people to more fully engage with their abilities,
92
396000
3000
хүмүүс өөрийн хөдлөх чадвараа
илүү их ашиглаж,
06:54
and move beyond the limits that nature has imposed on them --
93
399000
6000
байгалиас заяасан хэмжээ заагийг
даван туулах боломж олдож байна.
07:00
not to mention social networking platforms
94
405000
3000
Үүгээр зогсохгүй
нийгмийн сүлжээг ашиглан
07:03
allow people to self-identify, to claim their own descriptions of themselves,
95
408000
5000
хүмүүс өөрөө өөрсдийгөө тодорхойлох,
хүссэнээрээ харуулах замаар
07:08
so they can go align with global groups of their own choosing.
96
413000
5000
дэлхий дээрх ямар ч хүмүүстэй
холбоотой байх боломж олдож байна.
07:13
So, perhaps technology is revealing more clearly to us now
97
418000
4000
Магадгүй технологи чин үнэнийг
07:17
what has always been a truth:
98
422000
3000
илүү тодоор бидэнд харуулж байна.
07:20
that everyone has something rare and powerful to offer our society,
99
425000
7000
Энэ бол хүн бүрт нийгэмд оруулах
ховор, хүчирхэг хувь нэмэр байдаг ба
07:28
and that the human ability to adapt is our greatest asset.
100
433000
5000
хүний дасан зохицох чадвар бол бидний
аугаа нөөц.
07:33
The human ability to adapt, it's an interesting thing,
101
438000
3000
Хүний дасан зохицох чадвар бол
маш сонирхолтой зүйл.
07:36
because people have continually wanted to talk to me about overcoming adversity,
102
441000
6000
Учир нь хүмүүс саад тотгорыг хэрхэн даван
туулах тухай надтай ярилцахыг их хүсдэг.
07:42
and I'm going to make an admission:
103
447000
3000
Би нэг зүйлийг хэлмээр байна.
07:45
This phrase never sat right with me,
104
450000
2000
Энэ хэллэг надад хэзээ ч тохирч байгаагүй.
07:47
and I always felt uneasy trying to answer people's questions about it,
105
452000
4000
Намайг энэ асуултад хариулахыг хичээх бүрт
амаргүй байдаг байсан.
07:51
and I think I'm starting to figure out why.
106
456000
4000
Одоо л яагаад гэдгийг
ойлгож байх шиг байна.
07:55
Implicit in this phrase of "overcoming adversity"
107
460000
4000
"Саад тотгорыг даван туулах" гэсэн үгэнд
оруулах далд утга нь
07:59
is the idea that success, or happiness,
108
464000
4000
амжилт эсвэл аз жаргал гэдэг нь
08:03
is about emerging on the other side of a challenging experience
109
468000
3000
ямар нэг сорилтын ард
08:06
unscathed or unmarked by the experience,
110
471000
5000
ямар нэг бэртлийн ул мөргүй гарч,
08:11
as if my successes in life have come about from an ability
111
476000
4000
яг л миний амьдралд гаргасан
амжилтууд маань хөгжлийн бэрхшээл гэгдэх
08:15
to sidestep or circumnavigate the presumed pitfalls of a life with prosthetics,
112
480000
5000
хиймэл эд эрхтэнтэй амьдралд
учирч болзошгүй асуудлуудыг
08:20
or what other people perceive as my disability.
113
485000
3000
өнгөрч эсвэл тойрч гарах чадвараас л
шалтгаалдаг мэт.
08:23
But, in fact, we are changed. We are marked, of course, by a challenge,
114
488000
6000
Үнэндээ биднийг өөрчилсөн л дөө.
Үүнд мэдээж бие махбодь эсвэл
сэтгэл санаа, магадгүй хоёулаа ул мөртэй.
08:29
whether physically, emotionally or both.
115
494000
3000
08:32
And I'm going to suggest that this is a good thing.
116
497000
3000
Харин би үүнийг сайн зүйл гэж
хэлмээр байна.
08:35
Adversity isn't an obstacle that we need to get around
117
500000
4000
Саад тотгор бол бид өөрсдийнхөө амьдралаар
амьдрахын тулд
08:39
in order to resume living our life.
118
504000
3000
тойрч явах хүндрэл, бэрхшээл биш.
08:42
It's part of our life.
119
507000
3000
Энэ бол бидний амьдралын л нэг хэсэг.
08:45
And I tend to think of it like my shadow.
120
510000
3000
Би үүнийг өөрийнхөө сүүдэр шиг бодохыг
хичээдэг болсон.
08:48
Sometimes I see a lot of it, sometimes there's very little,
121
513000
3000
Би заримдаа маш ихийг, заримдаа
цөөхөнг олж хардаг ч
08:51
but it's always with me.
122
516000
2000
надтай үргэлж байсаар байдаг.
08:53
And, certainly, I'm not trying to diminish the impact, the weight, of a person's struggle.
123
518000
7000
Миний зүгээс хувь хүний тэмцэл, түүний
үр нөлөө, ачааг огт үгүйсгэхийг зориогүй.
09:00
There is adversity and challenge in life,
124
525000
3000
Амьдралд саад тотгор, тэмцэл байдаг ба
09:03
and it's all very real and relative to every single person,
125
528000
3000
хүн бүрт бүгдээрээ маш бодитой, хамаатай
зүйл боловч,
09:06
but the question isn't whether or not you're going to meet adversity,
126
531000
4000
та саад тотгортой учрах уу, үгүй юу
гэхээс илүүтэйгээр
09:10
but how you're going to meet it.
127
535000
3000
та хэрхэн нүүр тулах нь чухал.
09:13
So, our responsibility is not simply shielding those we care for from adversity,
128
538000
7000
Бидний үүрэг бол анхаарч хайрладаг нэгнээ
саад тотгороос өмгөөлөн хамгаалах бус,
09:20
but preparing them to meet it well.
129
545000
3000
харин тэднийг нүүр тулахад
сайтар бэлдэх юм.
09:23
And we do a disservice to our kids
130
548000
4000
Бид хүүхдүүдээ дасан зохицохгүй мэт
ойлгуулах нь
09:27
when we make them feel that they're not equipped to adapt.
131
552000
7000
тэдэнд муугаар нөлөөлдөг.
09:34
There's an important difference and distinction
132
559000
3000
Миний хөгжлийн бэрхшээлтэй гэдэг дээр
анагаахын бодит баримт болон
09:37
between the objective medical fact of my being an amputee
133
562000
5000
нийгмийн субъектив ойлголтын хооронд
09:42
and the subjective societal opinion of whether or not I'm disabled.
134
567000
6000
чухал ялгаа, зааг бий.
09:48
And, truthfully, the only real and consistent disability I've had to confront
135
573000
5000
Яг үнэндээ миний бодитоор, бас тогтмол
нүүр тулж байгаа хөгжлийн бэрхшээл бол
09:53
is the world ever thinking that I could be described by those definitions.
136
578000
5000
бол дээрх үгээр намайг
тодорхойлох хүмүүс юм.
09:59
In our desire to protect those we care about
137
584000
3000
Хайртай хүмүүсээ хамгаалах хүсэлдээ
хөтлөгдөн
10:02
by giving them the cold, hard truth about their medical prognosis,
138
587000
4000
тэдний эмнэлгийн оношийн талаарх
гашуун, хатуу үнэнийг хэлж,
10:06
or, indeed, a prognosis on the expected quality of their life,
139
591000
4000
тэдний ирээдүйн амьдралын тухай
таамаглалыг дэвшүүлснээр
10:10
we have to make sure that we don't put the first brick in a wall
140
595000
4000
хэн нэгний чадварыг жинхэнээс нь
алдуулах хананы
10:14
that will actually disable someone.
141
599000
3000
эхний тоосгыг тавиагүй эсэхээ
дахин бодож үзэх хэрэгтэй.
10:19
Perhaps the existing model of only looking at what is broken in you
142
604000
5000
Танаас юу эвдэрсэн байгааг л харж, үүнийг
хэрхэн засах вэ гэх
10:24
and how do we fix it, serves to be more disabling to the individual
143
609000
4000
одоогийн хандлага чинь
тухайн эмгэгээс илүүтэйгээр
10:28
than the pathology itself.
144
613000
3000
хувь хүнийг улам чадвар алдуулж мэднэ.
10:31
By not treating the wholeness of a person,
145
616000
5000
Тухайн хүнийг цогц байдлаар харахгүй,
10:36
by not acknowledging their potency,
146
621000
2000
тэдний чадвар тэнхээг тооцолгүй,
10:38
we are creating another ill on top of whatever natural struggle they might have.
147
623000
7000
бид тэдний анх учирсан тэмцэл дээр
нь бас нэг дарамт үүсгэж байна.
10:45
We are effectively grading someone's worth to our community.
148
630000
6000
Бид нийгэм дэх бусдын
үнэ цэнийг үр дүнтэй үнэлж байна.
10:51
So we need to see through the pathology
149
636000
3000
Иймээс бид эмгэг судлалаас илүү гүн,
10:54
and into the range of human capability.
150
639000
5000
хүний өөр олон чадамжийг
харах шаардлагатай.
11:00
And, most importantly, there's a partnership
151
645000
4000
Хамгийн чухал нь, хүмүүсийн ойлгодог
дутагдал болон
11:04
between those perceived deficiencies
152
649000
2000
бидний аугаа бүтээлч ур чадварын хооронд
11:06
and our greatest creative ability.
153
651000
3000
харилцан холбоо байдаг.
11:09
So it's not about devaluing, or negating, these more trying times
154
654000
5000
Энэ нь үнэлэмж бууруулах, үгүйсгэх бус,
11:14
as something we want to avoid or sweep under the rug,
155
659000
4000
удаа дараа зайлсхийх, нүглийн нүдийг
гурилаар хуурах ч биш,
11:18
but instead to find those opportunities wrapped in the adversity.
156
663000
6000
саад тотгор доторх боломжийг олох юм.
11:24
So maybe the idea I want to put out there is
157
669000
2000
Миний хэлэх гээд байгаа санаа бол
11:26
not so much overcoming adversity
158
671000
5000
саад тотгорыг ялан дийлэхээс илүүтэй,
11:31
as it is opening ourselves up to it,
159
676000
4000
үүнд өөрсдийгөө нээлттэй байлгаж,
11:35
embracing it,
160
680000
3000
нүүр тулж,
11:38
grappling with it,
161
683000
2000
бөхийн хэллэгээр бол
11:40
to use a wrestling term,
162
685000
2000
хав дөрвөлжин золгож
11:42
maybe even dancing with it.
163
687000
4000
эсвэл бүр бүжиглэсэн ч болно.
11:46
And, perhaps, if we see adversity as natural, consistent and useful,
164
691000
8000
Хэрэв бид саад тотгорыг жам ёсны,
нийцэж болохуйц, хэрэгцээтэй гэж харвал
11:54
we're less burdened by the presence of it.
165
699000
3000
түүнийг ачаа болгох нь бага болно.
11:57
This year we celebrate the 200th birthday of Charles Darwin,
166
702000
3000
Бид энэ жил Чарльз Дарвины 200 насны
ойг тэмдэглэх ба
12:00
and it was 150 years ago, when writing about evolution,
167
705000
4000
150 жилийн тэртээ хувьслын тухай
бичиж байх үедээ
12:04
that Darwin illustrated, I think, a truth about the human character.
168
709000
5000
Дарвин хүний зан чанарын тухай
үнэнийг хэлсэн гэж би боддог.
12:09
To paraphrase: It's not the strongest of the species that survives,
169
714000
4000
Өөрөөр хэлбэл, хамгийн хүчтэй
төрөл зүйл л амьд үлддэг юм биш,
12:13
nor is it the most intelligent that survives;
170
718000
3000
хамгийн ухаалаг нь ч биш,
12:16
it is the one that is most adaptable to change.
171
721000
5000
өөрчлөлтөд хамгийн дасан зохицомтгой нь л
шалгарч үлдэнэ.
12:21
Conflict is the genesis of creation.
172
726000
4000
Зөрчилдөөн бол ямарваа нэгэн зүйл бий
болох эх үүсэл.
12:26
From Darwin's work, amongst others, we can recognize that
173
731000
3000
Олон судлаачид, үүний дотор
Дарвинынхаас ч бас
12:29
the human ability to survive and flourish
174
734000
5000
хүн төрөлхтөний амьд үлдэх,
хөгжин дэвжих ур чадвар бол
12:34
is driven by the struggle of the human spirit through conflict
175
739000
5000
нүүр тулсан зөрчилдөөн дунд
хандах хандлагаа өөрчлөхийн төлөөх
хичээл зүтгэлээр залагддаг гэдгийг
харж болно.
12:39
into transformation.
176
744000
2000
12:41
So, again, transformation, adaptation, is our greatest human skill.
177
746000
6000
Хувиран өөрчлөгдөх, дасан зохицох бол
хүний хамгийн аугаа ур чадвар.
12:48
And, perhaps, until we're tested, we don't know what we're made of.
178
753000
6000
Бид өөрсдөө турших хүртлээ өөрсдийгөө
юу чадахыг мэдэхгүй биз дээ?
12:54
Maybe that's what adversity gives us:
179
759000
2000
Саад тотгорын ач холбогдол нь
12:56
a sense of self, a sense of our own power.
180
761000
3000
өөрийгөө мэдрэх, өөрийн дотоод
хүчээ мэдрэх байж магад.
13:00
So, we can give ourselves a gift.
181
765000
3000
Иймээс бид өөрсөддөө нэг бэлэг өгч чадна.
13:03
We can re-imagine adversity as something more than just tough times.
182
768000
7000
Бид саад тотгорыг зүгээр нэг тулгарч буй
хүнд хэцүү үеэс өөрөөр төсөөлж чадна.
13:10
Maybe we can see it as change.
183
775000
3000
Бид өөрчлөлт ч гэж харж болох юм.
13:13
Adversity is just change that we haven't adapted ourselves to yet.
184
778000
5000
Саад тотгор бол ердөө бидний дасан
зохицож амжаагүй байгаа өөрчлөлт.
13:19
I think the greatest adversity that we've created for ourselves
185
784000
3000
Бидний өөртөө бий болгосон аугаа саад бол
13:22
is this idea of normalcy.
186
787000
2000
хэвийн байх тухай ойлголт гэж би боддог.
13:24
Now, who's normal?
187
789000
3000
Хэн нь хэвийн гэж?
13:27
There's no normal.
188
792000
2000
Хэвийн гэсэн ойлголт байхгүй.
13:29
There's common, there's typical. There's no normal,
189
794000
3000
Нийтлэг, бас хэвшмэл байдал байдаг.
Хэвийн гэж байхгүй.
13:32
and would you want to meet that poor, beige person if they existed?
190
797000
3000
Хэрэв ядуу, шаргал хүн байдаг бол
та уулзмаар байна уу?
13:35
(Laughter)
191
800000
2000
(Инээд)
13:37
I don't think so.
192
802000
2000
Би тэгж бодохгүй байна.
13:39
If we can change this paradigm from one of achieving normalcy
193
804000
5000
Хэрэв бид хэвийн байх
нөхцөлийг хангах онолыг
13:44
to one of possibility -- or potency, to be even a little bit more dangerous --
194
809000
5000
боломж, арай өөрөөр хэлбэл
чадамж болгон өөрчилж чадвал
13:49
we can release the power of so many more children,
195
814000
3000
бид маш олон хүүхдийн хүч чадлыг нээж,
13:52
and invite them to engage their rare and valuable abilities with the community.
196
817000
8000
тэднийг ховор, үнэ цэнэтэй чадвараа
бусдад нээхийг зааж чадна.
14:00
Anthropologists tell us that the one thing
197
825000
3000
Антропологичид бидэнд нэг зүйлийг хэлдэг.
14:03
we as humans have always required of our community members
198
828000
3000
Хүн төрөлхтөний хувьд, бид
нийгмийн гишүүн бүрээс
хэрэгцээтэй байх, хувь нэмрээ
оруулах чадвартай байхыг байнга шаарддаг.
14:06
is to be of use, to be able to contribute.
199
831000
3000
14:10
There's evidence that Neanderthals, 60,000 years ago,
200
835000
4000
Бүр 60,000 жилийн тэртээ Неандертальчууд
өтгөсөө асран тэтгэж,
14:14
carried their elderly and those with serious physical injury,
201
839000
6000
хүнд бэртсэнээ өргөж явдаг байсан
нотолгоо байна.
14:20
and perhaps it's because the life experience of survival of these people
202
845000
6000
Эдгээр хүмүүсийн амьд үлдсэн
амьдралын туршлага нь
нийгэмд үнэ цэнээ
харуулж байгаа хэрэг байх.
14:26
proved of value to the community.
203
851000
2000
14:28
They didn't view these people as broken and useless;
204
853000
5000
Тэд эдгээр хүнийг гэмтсэн, ашиггүй гэж
үзээгүй бөгөөд
14:33
they were seen as rare and valuable.
205
858000
3000
ховорхон, үнэ цэнэтэй гэж хардаг байж.
14:36
A few years ago, I was in a food market in the town where I grew up
206
861000
3000
Хэдэн жилийн өмнө би Пеннсильвани мужийн
улайран харагдах зүүн хойд хэсэгт
14:39
in that red zone in northeastern Pennsylvania,
207
864000
4000
өөрийн төрөлх хотын
хүнсний зах дээр очсон юм.
14:43
and I was standing over a bushel of tomatoes.
208
868000
2000
Би лангуу дүүрэн улаан лоолийн өмнө
зогсож байлаа.
14:45
It was summertime: I had shorts on.
209
870000
2000
Зун байсан учир богино шорттой байсан.
14:47
I hear this guy, his voice behind me say, "Well, if it isn't Aimee Mullins."
210
872000
5000
Нэгэн залуу миний ард: "Энэ чинь Эйми
Маллинс мөн үү?" гэх нь сонсогдов.
14:52
And I turn around, and it's this older man. I have no idea who he is.
211
877000
4000
Намайг эргэн харахад нэгэн настай эр
байлаа. Хэн болохыг мэдсэнгүй.
14:56
And I said, "I'm sorry, sir, have we met? I don't remember meeting you."
212
881000
6000
Би "Намайг уучлаарай, эрхэм ээ, бид таарч
байсан билүү? Би нэг л санадаггүй."
15:02
He said, "Well, you wouldn't remember meeting me.
213
887000
2000
Тэр "Надтай уулзсанаа санахгүй л байх.
15:04
I mean, when we met I was delivering you from your mother's womb."
214
889000
3000
Чамайг надтай уулзахад би чамайг
эх барьж авч байсан юм" гэв.
15:07
(Laughter)
215
892000
2000
(Инээд)
15:09
Oh, that guy.
216
894000
3000
Аан, тэр залуу юу?
15:12
And, but of course, actually, it did click.
217
897000
2000
Мэдээж гэнэт юм бодогдуулсан.
15:14
This man was Dr. Kean,
218
899000
3000
Тэр бол Кин эмч байсан.
15:17
a man that I had only known about through my mother's stories of that day,
219
902000
4000
Ээжийн миний хэрхэн төрсөн түүхээс мэдэж
авсан эр байлаа.
15:21
because, of course, typical fashion, I arrived late for my birthday by two weeks.
220
906000
6000
Яагаад гэвэл, уламжлал ёсоор би төрөх
өдрөөсөө хоёр 7 хоног хоцорсон байлаа.
15:27
And so my mother's prenatal physician had gone on vacation,
221
912000
4000
Миний ээжийн хяналтын эмч амралтаа
авсан учир
15:31
so the man who delivered me was a complete stranger to my parents.
222
916000
5000
манай эцэг эхийн огт танихгүй эр
намайг эх барьсан юм.
15:36
And, because I was born without the fibula bones,
223
921000
3000
Би чөмөгний ясгүй төрсөн учраас
15:39
and had feet turned in, and a few toes in this foot and a few toes in that,
224
924000
3000
миний хөл эргэчихсэн,
хөлний хэд хэдэн хуруу дутуу байсныг
15:42
he had to be the bearer -- this stranger had to be the bearer of bad news.
225
927000
5000
огт танихгүй хүн энэ муу мэдээг
дуулгах болсон байна.
15:47
He said to me, "I had to give this prognosis to your parents
226
932000
4000
Тэр "Би эцэг эхэд чинь
чамайг хэзээ ч алхаж чадахгүй,
15:51
that you would never walk,
227
936000
2000
бусад хүүхдийн адил хөдөлж ердөө чадахгүй,
15:53
and you would never have the kind of mobility that other kids have
228
938000
4000
бие дааж амьдарч чадахгүй гэсэн
онош хүргэсэн.
15:57
or any kind of life of independence,
229
942000
2000
15:59
and you've been making liar out of me ever since."
230
944000
2000
Тэрнээс хойш би худалч болсон доо" гэв.
16:01
(Laughter)
231
946000
2000
(Инээд)
16:03
(Applause)
232
948000
6000
(Алга ташилт)
16:09
The extraordinary thing is that he said he had saved
233
954000
4000
Гайхалтай нь, тэр намайг
хоёрдугаар ангийн үсэглэлийн тэмцээнд
ялсан ч бай,
16:13
newspaper clippings throughout my whole childhood,
234
958000
3000
Хэллоуины баяраар
скаут охидтой алхсан ч бай,
16:16
whether winning a second grade spelling bee,
235
961000
2000
коллежид суралцах тэтгэлэг авсан ч бай,
16:18
marching with the Girl Scouts, you know, the Halloween parade,
236
963000
3000
спортын тэмцээнд ялсан гээд
миний хүүхэд настай холбоотой
16:21
winning my college scholarship, or any of my sports victories,
237
966000
5000
бүх сонины мэдээг хадгалж Ханеман болон
Хершигийн Анагаахын Сургуулиудаас
16:26
and he was using it, and integrating it into teaching resident students,
238
971000
6000
16:32
med students from Hahnemann Medical School and Hershey Medical School.
239
977000
5000
дадлагаар ирсэн оюутнуудад хичээл заахдаа
ашиглаж байснаа хэлсэн.
16:37
And he called this part of the course the X Factor,
240
982000
3000
Тэр хичээлийнхээ энэ хэсгийг
Икс-фактор буюу
16:40
the potential of the human will.
241
985000
3000
хүний хүслийн нөөц боломж гэж нэрлэсэн.
16:43
No prognosis can account for how powerful this could be
242
988000
4000
Ямар ч таамаглал хэн нэгний
амьдралыг тодорхойлоход
16:47
as a determinant in the quality of someone's life.
243
992000
4000
үүн шиг хүчтэй нөлөөлж чадахгүй.
16:51
And Dr. Kean went on to tell me,
244
996000
3000
Кин эмч надад дөхөж ирээд:
16:54
he said, "In my experience, unless repeatedly told otherwise,
245
999000
8000
"Миний туршлагаас харахад,
удаа дараа эсрэгээр нь хэлээгүй л бол
17:02
and even if given a modicum of support,
246
1007000
4000
өчүүхэн төдий дэмжлэг үзүүлсэн ч,
17:06
if left to their own devices, a child will achieve."
247
1011000
6000
өөрөөрөө явсан хүүхэд заавал
амжилт гаргадаг" гэж хэлсэн.
17:12
See, Dr. Kean made that shift in thinking.
248
1017000
4000
Кин эмч бодлоо өөрчилсөн.
17:16
He understood that there's a difference between the medical condition
249
1021000
3000
Тэр эмнэлгийн анагаахын онош болон
17:19
and what someone might do with it.
250
1024000
3000
тухайн хүний нөхцөл байлын
хооронд ялгаа байгааг ойлгожээ.
17:22
And there's been a shift in my thinking over time,
251
1027000
3000
Миний хувьд ч бодол маань өөрчлөгдсөн.
17:25
in that, if you had asked me at 15 years old,
252
1030000
4000
Намайг 15-тай байхад жинхэнэ хөлөөр
хиймэл эд эрхтнээ
17:29
if I would have traded prosthetics for flesh-and-bone legs,
253
1034000
4000
солих байсан уу? гэж асуусан бол
17:33
I wouldn't have hesitated for a second.
254
1038000
3000
огтхон ч эргэлзэхгүй байсан.
17:36
I aspired to that kind of normalcy back then.
255
1041000
6000
Би тэгэхэд хэвийн байх үзэлд
автсан байсан.
17:42
But if you ask me today, I'm not so sure.
256
1047000
3000
Хэрэв өнөөдөр надаас асуувал
тийм ч итгэлтэй биш байна.
17:45
And it's because of the experiences I've had with them,
257
1050000
5000
Энэ нь миний туулсан туршлагыг
үл харгалзан биш,
17:50
not in spite of the experiences I've had with them.
258
1055000
6000
харин миний туулсан туршлагаас болоод тэр.
17:56
And perhaps this shift in me has happened
259
1061000
3000
Надад гарсан энэ өөрчлөлт нь
17:59
because I've been exposed to more people who have opened doors for me
260
1064000
5000
намайг үл тоож, хязгаарласан хүмүүсээс
миний өмнө хаалга нээсэн хүмүүсийн тоо
18:04
than those who have put lids and cast shadows on me.
261
1069000
7000
илүү олон байсантай холбоотой байх.
18:11
See, all you really need is one person
262
1076000
2000
Танд хэрэгтэй ганц зүйл бол
18:13
to show you the epiphany of your own power, and you're off.
263
1078000
5000
таны өөрийн хүчийг дэлгэн харуулах
нэг л хүн байхад хангалттай.
18:18
If you can hand somebody the key to their own power --
264
1083000
5000
Хэрэв өөрийн хүчээ нээх тэр түлхүүрийг
тан хэн нэгэнд гардуулахад
хүний зүрх сэтгэлийн хүлээн авах чадвар
үнэхээр гайхалтай.
18:23
the human spirit is so receptive -- if you can do that
265
1088000
2000
18:25
and open a door for someone at a crucial moment,
266
1090000
3000
Та хамгийн хэрэгтэй хоромд
хаалгыг нь хэн нэгэнд нээж өгч чадвал
18:28
you are educating them in the best sense.
267
1093000
3000
тэднийг хамгийн зөв байдлаар
сургаж байна.
18:31
You're teaching them to open doors for themselves.
268
1096000
5000
Та тэдэнд өөртөө хаалгаа нээж сурахыг нь
зааж байна.
18:36
In fact, the exact meaning of the word "educate"
269
1101000
6000
"Сургах" гэдэг үг өөрөө
"илрүүлэх" гэсэн үгнээс гаралтай.
18:42
comes from the root word "educe."
270
1107000
2000
18:44
It means "to bring forth what is within,
271
1109000
4000
Энэ нь "дотор нь байсан
тэр зүйлийг гаргах,
нөөц боломжийг нээх" гэсэн утгатай.
18:48
to bring out potential."
272
1113000
2000
18:50
So again, which potential do we want to bring out?
273
1115000
5000
Бид ямар нөөц боломжийг
нээхийг хүсч байна вэ?
18:55
There was a case study done in 1960s Britain,
274
1120000
3000
Нэгэн кэйс судалгаа
1960-аад оны Их Британий
18:58
when they were moving from grammar schools to comprehensive schools.
275
1123000
5000
тусгай боловсролын системээс ерөнхий
систем рүү шилжсэн явцыг судалсан байна.
19:03
It's called the streaming trials. We call it "tracking" here in the States.
276
1128000
3000
Үүнийг "эргэж үзэх шалгуур" гэдэг.
АНУ-д үүнийг "дагах" буюу
19:06
It's separating students from A, B, C, D and so on.
277
1131000
5000
суралцагчдыг А, B, C, D зэргээр ангилдаг.
19:11
And the "A students" get the tougher curriculum, the best teachers, etc.
278
1136000
5000
"А сурагчид" хүнд хөтөлбөрөөр суралцаж,
сайн багштай ажилладаг гэх мэт.
19:16
Well, they took, over a three-month period,
279
1141000
2000
Судлаачид 3 сарын турш D суралцагчдыг
19:18
D-level students, gave them A's,
280
1143000
3000
"А" үнэлгээ тавьж байсан.
19:21
told them they were "A's," told them they were bright,
281
1146000
3000
Тэд "А" авсан, ухаалаг гэж
хэлсээр байсан.
19:24
and at the end of this three-month period,
282
1149000
2000
3 сарын дараа гэхэд
19:26
they were performing at A-level.
283
1151000
3000
тэд А түвшинд суралцаж байжээ.
19:29
And, of course, the heartbreaking, flip side of this study,
284
1154000
3000
Харамсалтай нь, судалгааны
зүрх өвтгөм хэсэг бол
19:32
is that they took the "A students" and told them they were "D's."
285
1157000
5000
"А суралцагч"-дыг "D" авдаг
гэж ойлгуулсан нь
19:37
And that's what happened at the end of that three-month period.
286
1162000
3000
3 сарын дараа тийм л зүйл болсон.
19:40
Those who were still around in school, besides the people who had dropped out.
287
1165000
4000
Сургууль завсардаагүйг нь тооцолгүй
хичээлдээ явж байсан хүмүүсийн хувьд шүү.
19:46
A crucial part of this case study was that the teachers were duped too.
288
1171000
9000
Энэ судалгааны чухал хэсэг нь багш
нар өөрсдөө гайхширсанд байгаа юм.
19:55
The teachers didn't know a switch had been made.
289
1180000
2000
Багш нар сольсныг нь огт мэдээгүй байлаа.
19:57
They were simply told, "These are the 'A-students,' these are the 'D-students.'"
290
1182000
4000
Судлаачид зүгээр л "Энэ бол А анги",
"Энэ бол D анги" гэж хэлсэн.
20:01
And that's how they went about teaching them and treating them.
291
1186000
5000
Тэд тэгж л зааж, харьцдаг байсан.
20:07
So, I think that the only true disability is a crushed spirit,
292
1192000
9000
Би хувьдаа жинхэнэ чадвар алдалт бол
урмаа хугалуулсан зүрх сэтгэл.
20:16
a spirit that's been crushed doesn't have hope,
293
1201000
5000
"Урмаа хугалуулсан, итгэл найдваргүй
болсон зүрх сэтгэл бөгөөд
20:21
it doesn't see beauty,
294
1206000
2000
гоо үзэсгэлэнг ч олж хардаггүй,
20:23
it no longer has our natural, childlike curiosity
295
1208000
6000
бидний байгалиас заяасан, хүүхэд шиг
сониуч зан,
20:29
and our innate ability to imagine.
296
1214000
3000
төрөлхийн төсөөлөх чадвараа
алдсан байдаг".
20:32
If instead, we can bolster a human spirit to keep hope,
297
1217000
5000
Үүний оронд, бид хүний зүрх сэтгэлийг
итгэл найдвараа хадгалах,
20:37
to see beauty in themselves and others,
298
1222000
4000
өөрийн болон бусдын
гоо үзэсгэлэнг олж харах,
20:41
to be curious and imaginative,
299
1226000
3000
сониуч, төсөөлөх чадвартай байхад
зоригжуулж чадвал
20:44
then we are truly using our power well.
300
1229000
4000
бид өөрсдийн хүчээ зөв
ашиглаж байна гэсэн үг.
20:48
When a spirit has those qualities, we are able to create new realities
301
1233000
6000
Дээрх чанарыг агуулсан зүрх сэтгэлтэй бол
бид шинэ бодит байдал, оршихуйн
20:54
and new ways of being.
302
1239000
3000
шинэ арга замыг бий болгох боломжтой.
20:57
I'd like to leave you with a poem
303
1242000
2000
Миний найз Жак Дембуагийн надад зааж өгсөн
20:59
by a fourteenth-century Persian poet named Hafiz
304
1244000
4000
XIV зууны Персийн яруу найрагч Хафизын
21:03
that my friend, Jacques Dembois told me about,
305
1248000
3000
"Дөрөвхөн Үг Мэддэг Бурхан" гэдэг шүлгийг
21:06
and the poem is called "The God Who Only Knows Four Words":
306
1251000
5000
та бүхэнд сонирхуулж өндөрлөмөөр байна.
21:11
"Every child has known God,
307
1256000
4000
"Хүүхэд бүр Бурханыг мэддэг,
21:15
not the God of names,
308
1260000
2000
Нэрсийн Бурханыг биш,
21:17
not the God of don'ts,
309
1262000
3000
Болохгүйн Бурханыг ч биш,
Дөрөвхөн үг мэддэг, түүнийгээ байнга
давтдан хэлдэг Бурханыг л мэддэг.
21:20
but the God who only knows four words and keeps repeating them,
310
1265000
5000
21:25
saying, 'Come dance with me.
311
1270000
7000
"Алив, чи надтай бүжээч.
Алив, чи надтай бүжээч."
21:32
Come, dance with me. Come, dance with me.'"
312
1277000
3000
21:35
Thank you.
313
1280000
2000
Баярлалаа.
21:37
(Applause)
314
1282000
13000
(Алга ташилт)
Translated by Bolorsaikhan Badamsambuu
Reviewed by Tuya Bat

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Aimee Mullins - Athlete and actor
A record-breaker at the Paralympic Games in 1996, Aimee Mullins has built a career as a model, actor and advocate for women, sports and the next generation of prosthetics.

Why you should listen

Aimee Mullins was born without fibular bones, and had both of her legs amputated below the knee when she was an infant. She learned to walk on prosthetics, then to run -- competing at the national and international level as a champion sprinter, and setting world records at the 1996 Paralympics in Atlanta. At Georgetown, where she double-majored in history and diplomacy, she became the first double amputee to compete in NCAA Division 1 track and field.

After school, Mullins did some modeling -- including a legendary runway show for Alexander McQueen -- and then turned to acting, appearing as the Leopard Queen in Matthew Barney's Cremaster Cycle. In 2008 she was the official Ambassador for the Tribeca/ESPN Sports Film Festival.

She's a passionate advocate for a new kind of thinking about prosthetics, and recently mentioned to an interviewer that she's been looking closely at MIT's in-development powered robotic ankle, "which I fully plan on having."

More profile about the speaker
Aimee Mullins | Speaker | TED.com
THE ORIGINAL VIDEO ON TED.COM