TEDGlobal 2009
Alain de Botton: A kinder, gentler philosophy of success
Alain de Botton: အောင်မြင်မှုအတွက် ပိုသာယာက သိမ်မွေ့တဲ့ ဒ အောင်မြင်မှုအတွက် ပိုသာယာကာ သိမ်မွေ့တဲ့ ဒဿနိကအမြင်
Filmed:
Readability: 3.7
7,971,965 views
Alain de Botton ဟာ အောင်မြင်မှု နဲ့ ကျဆုံးမှုဆိုင်ရာ အတွေးအခေါ်များကို ဆန်းစစ်ထားကာ အဲဒီလို ဆုံးဖြတ်ချက် နှစ်ခုရဲ့ နောက်ခံက ခံယူချက်ကို မေးခွန်းထုတ်ထားပါတယ်။ အောင်မြင်မှုကို အမြဲတမ်း ထိုက်တန်စွာ ရကြတာလား? ကျဆုံးမှုကျတော့ကော။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ လုပ်ငန်းများထဲမှာ ပျော်ရွှင်ကျေနပ်မှုကို ရှာတွေ့နိုင်ဖို့အတွက် သူဟာ တကယ့်ကို အားမာန်ဖြင့် ဟောပြောထားပါတယ်။
Alain de Botton - Philosopher
Through his witty and literate books -- and his new School of Life -- Alain de Botton helps others find fulfillment in the everyday. Full bio
Through his witty and literate books -- and his new School of Life -- Alain de Botton helps others find fulfillment in the everyday. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
For me they normally happen, these career crises,
0
0
3000
ကျွန်တော့်အတွက်တော့ ဒါဖြစ်စဉ်ဟာ အခုလို အလုပ်အကိုင် ကမောက်ကမနဲ့ မတည်ငြိမ်ချိန်မျိုးမှာ ဖြစ်လေ့ဖြစ်ထ ရှိပါတယ်။
00:15
often, actually, on a Sunday evening,
1
3000
2000
များသောအားဖြင့် တနင်္ဂနွေ ညနေ၊
00:17
just as the sun is starting to set,
2
5000
2000
နေဝင်လုဆဲဆဲ အချိန်မျိုးလေးမှာပေါ့၊
00:19
and the gap between my hopes for myself,
3
7000
3000
ကျွန်တော်စံထားတဲ့ မျှော်လင့်ချက်နဲ့
00:22
and the reality of my life, start to diverge so painfully
4
10000
4000
တကယ်ဖြစ်ပျက်နေတဲ့ အခြေအနေရဲ့ ကွာဟမှုပမာဏဟာ ကြေကွဲဖွယ်ကောင်းလောက်အောင်ကို များလာတဲ့အခါမျိုးမှာဆို
00:26
that I normally end up weeping into a pillow.
5
14000
3000
မျက်နှာကိုခေါင်းအုံးအပ်ပြီး ငိုရတော့တာပါပဲ။
00:29
I'm mentioning all this,
6
17000
2000
ကျွန်တော် ဒါတွေကို ပြောပြနေတာဟာ
00:31
I'm mentioning all this because I think this is not merely a personal problem.
7
19000
3000
ကျွန်တော် ဒါတွေကို ပြောပြနေတာဟာ ဘာကြောင့်လည်းဆိုတော့ ဒီလိုဖြစ်စဉ်မျိုးဟာ လူတဦးတည်းတယောက်တည်းနဲ့ သက်ဆိုင်တဲ့ ပြဿနာ မဟုတ်လို့ပါပဲ။
00:34
You may think I'm wrong in this,
8
22000
2000
ကျွန်တော်ပြောတာမှားတယ်လို့ ခင်ဗျား ထင်ချင်ထင်မယ်၊
00:36
but I think that we live in an age when our lives are regularly
9
24000
2000
ဒါပေမယ့် ကျွန်တော်တို့နေထိုင်တဲ့ ရာစုမှာ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ဘဝတွေဟာ
00:38
punctuated by career crises,
10
26000
2000
အလုပ်အကိုင် မတည်ငြိမ်မှုတွေရဲ့ တည်းဖြတ်ခြင်းကို ခံရရုံသာမက
00:40
by moments when what we thought we knew,
11
28000
2000
သေသေချာချာနားလည်တယ်လို့ ထင်ထားခဲ့တဲ့
00:42
about our lives, about our careers,
12
30000
2000
ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ဘဝတွေ၊ အလုပ်အကိုင်တွေဟာ
00:44
comes into contact with a threatening sort of reality.
13
32000
4000
အင်မတန် စိုးရိမ်စရာ ကောင်းလောက်တဲ့ အဖြစ်မှန်နဲ့ နဖူးတွေ့ဒူးတွေ့ ကြုံနေကြရတယ်နော်။
00:48
It's perhaps easier now than ever before to make a good living.
14
36000
3000
ဒီလိုအခြေအနေမှာ ကြီးပွားတဲ့ဘဝကို အလွယ်တကူနဲ့ ရနိုင်သလို၊
00:51
It's perhaps harder than ever before
15
39000
3000
အရင်ကထက်ပိုပြီး
00:54
to stay calm, to be free of career anxiety.
16
42000
3000
တည်ငြိမ်မှု၊ အလုပ်အကိုင်နဲ့ပတ်သက်တဲ့ စိတ်ဖိစီးမှု ပြေလျော့မှုနိုင်မှုတွေ ပိုနည်းပါးသွားတတ်ပါတယ်။
00:57
I want to look now, if I may,
17
45000
2000
ကျွန်တော့်ကို ခွင့်ပြုမယ်ဆိုရင်
00:59
at some of the reasons why
18
47000
2000
တချို့အကြောင်းအရာတွေကို စမ်းစစ်ကြည့်ချင်ပါတယ်။ ဘာကြောင့်
01:01
we might be feeling anxiety about our careers.
19
49000
3000
ကျွန်တော်တို့ဟာ အလုပ်အကိုင်နဲ့ပတ်သက်ပြီး စိတ်ဖိစီးမှုတွေ ဖြစ်နေရသလည်း ဆိုတာကိုပေါ့။
01:04
Why we might be victims of these career crises,
20
52000
2000
ဘာ့ကြောင့် ကျွန်တော်တို့ဟာ ဒီ အလုပ်အကိုင် ကမောက်ကမဖြစ်စဉ်တွေရဲ့ သားကောင်ဖြစ်ကြရတာလည်း ဆိုတာကို
01:06
as we're weeping softly into our pillows.
21
54000
4000
ခေါင်းအုံးပေါ် ပါးအပ်ငိုကြွေးရင်းနဲ့ မေးခွန်းထုတ်ကြမယ်လေ။
01:10
One of the reasons why we might be suffering
22
58000
3000
ကျွန်တော်တို့ဘာလို့ ခံစားနေရလည်းဆိုတာရဲ့ အကြောင်းတရပ်ကတော့
01:13
is that we are surrounded by snobs.
23
61000
2000
ကျွန်တော်တို့ဟာ ကိန်းခမ်းကြီးတဲ့သူတွေကြားထဲ ရောက်နေလို့ပါပဲ။
01:15
In a way, I've got some bad news,
24
63000
3000
ဒါနဲ့ ကျွန်တော့မှာ သတင်းဆိုးတွေ ရှိနေတယ်နော်။
01:18
particularly to anybody who's come to Oxford from abroad.
25
66000
3000
အထူးသဖြင့် ပြည်ပကနေ အောက်စဖို့ဒ်မြို့ကို လာတဲ့သူတွေ အတွက်ပေါ့။
01:21
There is a real problem with snobbery.
26
69000
2000
ကိန်းခမ်းကြီးတာဟာ တကယ့်ကိုကြီးမားတဲ့ ပြဿနာပါ။
01:23
Because sometimes people from outside the U.K.
27
71000
2000
ဘာလို့လည်းဆိုတော့ တခါတလေ U.Kနိုင်ငံ အပြင်ကလူတွေက
01:25
imagine that snobbery is a distinctively U.K. phenomenon
28
73000
2000
ထင်ကြတယ်၊ ကြီးကျယ်တာဟာ U.K. နိုင်ငံရဲ့
01:27
fixated on country houses and titles.
29
75000
3000
အိမ်ကြီးအိမ်ကောင်းတွေ၊ ဘွဲ့တံဆိပ်တွေပေါ် အမှီသဟဲပြုပြီး ဖြစ်လာတဲ့ ပြယုဂ်တခုလို့။
01:30
The bad news is that's not true.
30
78000
2000
ကျွန်တော့်မှာပါတဲ့ သတင်းဆိုးအရကတော့ အဲဒါက မမှန်ပါဘူးတဲ့။
01:32
Snobbery is a global phenomenon.
31
80000
2000
ကိန်းခမ်းကြီးတာဟာ ကမ္ဘာတဝှမ်းမှာဖြစ်နေတဲ့ ဖြစ်စဉ်တခုပါ။
01:34
We are a global organization. This is a global phenomenon.
32
82000
2000
ကျွန်တော်တို့ဟာ ကမ္ဘာ့အဖွဲ့စည်းတရပ်ပါ။ ဒါဟာ ကမ္ဘာ့ဖြစ်စဉ်တခုပါ။
01:36
It exists. What is a snob?
33
84000
2000
ဒါဟာတကယ်ရှိပါတယ်။ ကိန်းခမ်းကြီးတယ်ဆိုတာဘာလဲ။
01:38
A snob is anybody who takes a small part of you
34
86000
3000
ကိန်းခမ်းကြီးတဲ့သူဆိုတာ ခင်ဗျားဆီကသေးငယ်တဲ့ အစိတ်အပိုင်းတခုကို ရယူသွားတဲ့သူ ဘယ်သူမဆိုဖြစ်နိုင်ပြီး
01:41
and uses that to come to a complete vision of who you are.
35
89000
3000
အဲဒီ အစိတ်အပိုင်းကိုကြည့်ပြီး သင်ဘယ်သူလည်းဆိုတာကို အပြည့်အဝမြင်ဖို့ အသုံးချတဲ့သူဖြစ်တယ်။
01:44
That is snobbery.
36
92000
2000
အဲဒါဟာ ကိန်းခမ်းကြီးတာပဲ။
01:46
The dominant kind of snobbery
37
94000
2000
ဒီကနေ့မှာ ဖြစ်ပေါ်ကြီးစိုးနေတဲဲ့ ကိန်းခမ်းကြီးခြင်း
01:48
that exists nowadays is job snobbery.
38
96000
2000
ကတော့ အလုပ်အကိုင်ဆိုင်ရာ ကိန်းခမ်းကြီးခြင်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
01:50
You encounter it within minutes at a party,
39
98000
2000
ပါတီသွားတဲ့ တခဏအတွင်းမှာ ခင်ဗျားဒါကို ကြံုတွေ့လိမ့်မယ်။
01:52
when you get asked that famous iconic question
40
100000
3000
တကယ်လို့ ခင်ဗျားကို ၂၁ရာစုမှာ မေးလေ့မေးထရှိတဲ့ မေးခွန်းတခု
01:55
of the early 21st century, "What do you do?"
41
103000
3000
ဖြစ်တဲ့ "ခင်ဗျား ဘာအလုပ်လုပ်သလဲ" ဆိုတဲ့ မေးခွန်းမေးပြီ ဆိုပါစို့။
01:58
And according to how you answer that question,
42
106000
2000
ပြီးတော့ ခင်ဗျား အဲဒီမေးခွန်းကို ဘယ်လိုဖြေလည်းဆိုတဲ့ အပေါ် မူတည်ပြီး
02:00
people are either incredibly delighted to see you,
43
108000
2000
လူတွေက ခင်ဗျားကို အံသြစရာကောင်းလောက်အောင် ခင်ချင်ခင်သွားနိုင်သလို
02:02
or look at their watch and make their excuses.
44
110000
2000
သူတို့နာရီကို ငုံ့ကြည့်မယ်၊ သွားစရာရှိတယ်လို့ ဆင်ခြေပေးပြီး လစ်ထွက်သွားနိုင်ပါတယ်။
02:04
(Laughter)
45
112000
1000
(ရီမောသံများ)
02:05
Now, the opposite of a snob is your mother.
46
113000
3000
ကဲ ကိန်းခမ်းကြီးဒါနဲ့ ပြောင်းပြန်ကတော့ ခင်ဗျားအမေပါပဲ။
02:08
(Laughter)
47
116000
2000
(ရီမောသံများ)
02:10
Not necessarily your mother, or indeed mine,
48
118000
3000
အမေဆိုပေမယ့် ခင်ဗျာ့အမေလည်း ဖြစ်စရာမလိုသလို ကျွန်တော့်အမေလည်း ဖြစ်စရာမလိုပါဘူး။
02:13
but, as it were, the ideal mother,
49
121000
2000
ဒါပေမယ့်၊ တကယ့် စံပြမိခင်ဆိုတာဟာ
02:15
somebody who doesn't care about your achievements.
50
123000
2000
ခင်ဗျားရဲ့ တခမ်းတနားအောင်မြင်မှုတွေကို ဂရုစိုက်မယ့်သူတယောက် မဟုတ်ဘူး။
02:17
But unfortunately, most people are not our mothers.
51
125000
2000
ဒါပေမယ့်၊ စိတ်မကောင်းစရာက၊ လူအတော်များများဟာ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ မိခင်တွေ မဟုတ်ကြဘူးဗျာ။
02:19
Most people make a strict correlation between how much time,
52
127000
3000
လူအတော်များများဟာ သူတို့ရဲ့ ဘယ်လောက်ရှိတဲ့ အချိန်၊
02:22
and if you like, love -- not romantic love,
53
130000
2000
အချစ် -- သမီးရည်းစား ချစ်တာမျိုး မဟုတ်ဘူး၊
02:24
though that may be something --
54
132000
2000
အဲဒီ သမီးရည်းစားလို ချစ်ချင်တာမျိုးက နောက်တမျိုး
02:26
but love in general, respect,
55
134000
2000
မေတ္တာလိုမျိုးပေါ့၊ လေးစားမှုအတိုင်းအတာကို
02:28
they are willing to accord us, that will be strictly defined
56
136000
3000
ကျွန်တော်တို့ကို ပေးနိုင်မလည်းဆိုတာကို
02:31
by our position in the social hierarchy.
57
139000
2000
ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အလုပ်အကိုင်အနေအထားနဲ့ ဆက်စပ်ကြည့်တတ်ကြတယ်ဗျ။
02:33
And that's a lot of the reason why we care so much about our careers
58
141000
3000
ဒါဟာ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အလုပ်အကိုင်ကို ဘာကြောင့်အလေးပေးရသလည်း ဆိုတာတင်မက
02:36
and indeed start caring so much about material goods.
59
144000
4000
ဘာကြောင့် ကျွန်တော်တို့တွေ ပစ္စည်းဥစ္စာပိုင်ဆိုင်မှုပမာဏအပေါ် အားသန်ကြသလည်းဆိုတာရဲ့ အကြောင်းတရားပဲ။
02:40
You know, we're often told that we live in very materialistic times,
60
148000
3000
ခင်ဗျားသိလား။ ကျွန်တော်တို့တွေဟာ မကြာခဏ ဒီလို အပြောခံကြရတယ်။ ပစ္စည်းဥစ္စာအဓိကထားတဲ့ အချိန်မှာ ကြီးပြင်းလာလို့
02:43
that we're all greedy people.
61
151000
2000
အားလုံးဟာ လောဘရဲ့သားကောင်တွေပဲလို့။
02:45
I don't think we are particularly materialistic.
62
153000
2000
ကျွန်တော်ကတော့ ကျွန်တော်တို့ဟာ သတ်သတ်မှတ်မှတ် ပစ္စည်းဥစ္စာအပေါ် တွယ်ငြိတယ်လို့တော့ မထင်မိဘူးဗျ။
02:47
I think we live in a society
63
155000
2000
ကျွန်တော်ထင်တာက ဒီလို။ ကျွန်တော်တို့ဟာ လူအဖွဲ့အစည်းတခုမှာ နေထိုင်တယ်၊
02:49
which has simply pegged certain emotional rewards
64
157000
2000
အဲဒီလူ့အဖွဲ့အစည်းဟာစိတ်အလိုဆန္ဒပြည့်ဝနိုင်မှုရလာဒ်ကို
02:51
to the acquisition of material goods.
65
159000
3000
ပစ္စည်းဥစ္စာရယူပိုင်ဆိုင်နိုင်မှုနဲ့ တသားတည်း သွားထားလိုက်လို့ပါပဲ။
02:54
It's not the material goods we want. It's the rewards we want.
66
162000
3000
ကျွန်တော်တို့လိုချင်တာက ပစ္စည်းဥစ္စာမဟုတ်ဘူး။ တကယ်က ဆုလာဒ်ကိုသာ ကျွန်တော်တို့လိုချင်တာ။
02:57
And that's a new way of looking at luxury goods.
67
165000
2000
အဲဒါဟာ စည်းစိမ်ချမ်းသာမှုအပေါ်မှာ တနည်းအားဖြင့် မှီတွယ်နေခြင်းပဲ။
02:59
The next time you see somebody driving a Ferrari
68
167000
2000
နောက်တခါ ခင်ဗျား Ferrariကားမောင်းတဲ့သူကို မြင်ရင်
03:01
don't think, "This is somebody who is greedy."
69
169000
2000
ဒီလူဟာ တော်တော်လောဘကြီးတဲ့သူပဲလို့ တွေးမနေနဲ့ဦးနော်။
03:03
Think, "This is somebody who is incredibly vulnerable and in need of love."
70
171000
3000
ဒီလိုတွေးကြည့်ပေါ့။ ဒီလူဟာ မယုံနိုင်လောက်အောင်ကို လောကဓံခံနိုင်ရည် နည်းပါးပြီး မေတ္တာငတ်နေသူပါလားလို့။
03:06
In other words -- (Laughter)
71
174000
5000
နောက်တမျိုးပြောရရင်တော့ -- (ရီမောသံများ)
03:11
feel sympathy, rather than contempt.
72
179000
2000
အပြစ်မြင်မဲ့အစား ဂရုဏာသက်ပေးလိုက်ကြပါနော်။
03:13
There are other reasons --
73
181000
2000
တခြားအကြောင်းတွေရှိပါသေးတယ် --
03:15
(Laughter)
74
183000
1000
(ရီမောသံများ)
03:16
there are other reasons why it's perhaps harder now
75
184000
2000
တခြားအကြောင်းအရာတွေ ရှိသေးတယ်။ ဘာ့ကြောင့် ပိုပြီးခဲယဉ်းနိုင်သလည်း၊
03:18
to feel calm than ever before.
76
186000
2000
အရင်ကလို စိတ်တည်ငြိမ်ဖို့ဆိုတာ။
03:20
One of these, and it's paradoxical because it's linked to something that's rather nice,
77
188000
3000
အဲဒီထဲက အကြောင်းတရပ်ကတော့ ဇဝေဇဝါဖြစ်နိုင်စရာတခုပါ။ ဘာလို့ဆိုတော့ အဲဒါဟာ ပိုကောင်းတာကို လိုချင်မှုနဲ့ ဆက်စပ်နေခြင်းပါ။
03:23
is the hope we all have for our careers.
78
191000
3000
အဲဒီဟာ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အလုပ်အကိုင်တွေအပေါ်ထားတဲ့ မျှော်လင့်ချက်တခုပါ။
03:26
Never before have expectations been so high
79
194000
2000
ဘယ်တုန်းကမှ မမျှော်မှန်းခဲ့ဖူးပါဘူး။
03:28
about what human beings can achieve with their lifespan.
80
196000
3000
လူတွေဟာ သူတို့သက်တမ်းတလျှောက်မှာ ဒီလောက်ထိ အောင်မြင်မှုတွေရယူပိုင်ဆိုင်နိုင်လိမ့်မယ်လို့ပါ။
03:31
We're told, from many sources, that anyone can achieve anything.
81
199000
3000
ဘယ်သူမဆို ဘာမဆိုဖြစ်နိုင်တယ်၊ အောင်မြင်နိုင်တယ်လို့ ပြောဆိုရေးသားတာကို ကြားဖူးကြမယ်နော်။
03:34
We've done away with the caste system.
82
202000
2000
ကျွန်တော်တို့ဟာ အဆင့်အတန်းခွဲခြားဆက်ဆံတဲ့ အစဉ်အလာကနေ လွန်မြောက်ခဲ့ပြီးပြီ။
03:36
We are now in a system where anyone can rise
83
204000
2000
အခု ကျွန်တော်တို့ဟာ ဘယ်သူမဆို
03:38
to any position they please.
84
206000
2000
ဘယ်အခွင့်အလမ်းနေရာကို မဆိုရရယူနိုင်တဲ့ အစဉ်အလာထဲရောက်နေပြီ။
03:40
And it's a beautiful idea.
85
208000
2000
ဒါဟာ သိပ်ကို လှပတဲ့ အတွေးအခေါ်တရပ်ပါပဲ။
03:42
Along with that is a kind of spirit of equality. We're all basically equal.
86
210000
4000
အဲဒါနဲ့တွဲပါလာတာကတော့ ညီမျှခြင်းအပေါ်ထားတဲ့ စိတ်ဓာတ်ပါပဲ။ ကျွန်တော်တို့အားလုံးဟာ အခြေခံအားဖြင့် တူညီကြပါတယ်။
03:46
There are no strictly defined
87
214000
2000
အတိအကျ သတ်မှတ်ထားတဲ့
03:48
kind of hierarchies.
88
216000
2000
အထက်အောက် အတန်းအစားခွဲမှုလည်း မရှိပါဘူး။
03:50
There is one really big problem with this,
89
218000
2000
အဲဒီမှာ တော်တော်လေးကြီးတဲ့ ပြဿနာတခုထွက်လာပါတယ်။
03:52
and that problem is envy.
90
220000
2000
အဲဒါကတော့ အားကျစိတ်ပါ။
03:54
Envy, it's a real taboo to mention envy,
91
222000
3000
အားကျမှု၊ ခင်ဗျား အားကျတယ်လို့ ပြောလိုက်မိရင် ဒါဟာ တကယ့်ကို မပြောသင့်ဘူးလို့ လူတွေသတ်မှတ်ထားတာကို ခင်ဗျားချိုးဖောက်လိုက်မိတာပါပဲ။
03:57
but if there is one dominant emotion in modern society, that is envy.
92
225000
3000
ဒါပေမယ့် အခု ခေတ်သစ်မော်ဒန် အဖွဲ့အစည်းမှာ ကြီးစိုးနေတဲ့ စိတ်ခံစားမှုဟာ ဘာလည်းဆိုရင်တော့ အားကျမှုပါပဲ။
04:00
And it's linked to the spirit of equality. Let me explain.
93
228000
4000
အားကျမှုဟာ ညီမျှလိုတဲ့စိတ်ဓာတ်နဲ့ သွားပြီး ဆက်နွယ်တယ်။ ကျွန်တော် ထပ်ရှင်းပြပါရစေ။
04:04
I think it would be very unusual for anyone here, or anyone watching,
94
232000
3000
ကျွန်တော်ထင်ပါတယ်။ အခုဒီမှာရှိနေတဲ့ ဘယ်သူမဆို၊ ကျွန်တော့်ကိုကြည့်ရှုနေတဲ့ ဘယ်သူမဆိုဟာ
04:07
to be envious of the Queen of England.
95
235000
2000
အင်္ဂလန်က ဘုရင်မကြီးရဲ့ဘဝကို အားကျတယ်လို့ဆိုခဲ့ရင် ဒါဟာ တော်တော်ကို ထူးဆန်းစရာကောင်းနေလိမ့်မယ်။
04:09
Even though she is much richer than any of you are.
96
237000
3000
ဘုရင်မကြီးဟာ ခင်ဗျားထက်လည်း ချမ်းသာတယ်။ ဒီမှာရှိတဲ့ ခင်ဗျားတို့ အားလုံးထက်လည်း ချမ်းသာတယ်။
04:12
And she's got a very large house.
97
240000
3000
ပြီးတော့ ဘုရင်မကြီးမှာ အိမ်ကြီးကြီးတလုံးလည်း ရှိတယ်နော့။
04:15
The reason why we don't envy her is because she's too weird.
98
243000
4000
ဒါပေမယ့် ကျွန်တော်တို့ဘာ့ကြောင့် သူမကို အားမကျကြသလည်းဆိုတော့ ဘုရင်မကြီးဟာ သမရိုးကျမဟုတ်လို့ပဲ။
04:19
She's simply too strange.
99
247000
2000
ဘုရင်မကြီးဟာ အလိုလိုနေရင်းကို ထူးခြားနေတာပဲ။
04:21
We can't relate to her. She speaks in a funny way.
100
249000
2000
ကျွန်တော်တို့ဘဝနဲ့ သွားဆက်စပ်လို့မရဘူး ဖြစ်နေတယ်။ သူမ စကားပြောတဲ့ဟန်ကိုက ရယ်စရာကောင်းနေတယ်။
04:23
She comes from an odd place.
101
251000
2000
သူမလာတဲ့နေရကလည်း သမရိုးကျပုံမှန်လို နေရာမျိုးက မဟုတ်ဘူး ဖြစ်နေတယ်။
04:25
So we can't relate to her. And when you can't relate to somebody, you don't envy them.
102
253000
4000
ဒါကြောင့် ကျွန်တော်တို့ သူမနဲ့ ဆက်နွယ်လို့ နှိုင်းယှဉ်လို့ မရဘူးဖြစ်နေတယ်။ ကျွန်တော်တို့ဟာ ကျွန်တော်တို့နဲ့ ဆက်နွယ်နှိုင်းယှဉ်လို့ မရနိုင်လောက်တဲ့သူမျိုးကိုကျတော့ အားမကျဘူး။
04:29
The closer two people are, in age, in background,
103
257000
3000
လူနှစ်ယောက်ဟာ အသက်အားဖြင့်ရော နောက်ခံအားဖြင့်ရော
04:32
in the process of identification, the more there is a danger of envy --
104
260000
3000
တော်တော်များများဟာ တူလာတာနဲ့အလျောက် မနာလိုအားကျယှဉ်ပြိုင်မှုတွေ ပိုရှိလာနိုင်ပါတယ်။
04:35
which is incidentally why none of you should ever go to a school reunion --
105
263000
3000
ဒါကြောင့် ခင်ဗျားတို့တွေ ကျောင်းသား/သူဟောင်းများ မိတ်ဆုံစားပွဲကို မသွားသင့်ကြတာပေါ့။
04:38
because there is no stronger reference point
106
266000
3000
ဘာကြောင့်လည်းဆိုတော့ ဘယ်သူစိမ်းကိုမှ
04:41
than people one was at school with.
107
269000
2000
တကျောင်းတည်းအတူတူ တက်ခဲ့ကြတဲ့သူတွေထက် နှိုင်းယှဉ်ပြိုင်ဆိုင်ဖို့ စိတ်မဝင်စားလောက်လို့ပဲ။
04:43
But the problem, generally, of modern society, is that it turns the whole world
108
271000
3000
ဒါပေမယ့် ခေတ်သစ်မော်ဒန် အဖွဲ့အစည်းပြဿနာကတော့ တကမ္ဘာလုံးကို
04:46
into a school. Everybody is wearing jeans, everybody is the same.
109
274000
2000
ကျောင်းတကျောင်းအနေနဲ့ အသွင်ပြောင်းကြည့်ခြင်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ လူတိုင်း ဂျင်းဘောင်းဘီဝတ်ကြတယ်ဆိုရင် လူတိုင်းဟာ အတူတူပဲဆိုသလိုပေါ့။
04:48
And yet, they're not.
110
276000
2000
ဒါပေမယ့်။ မတူကြပါဘူးနော်။
04:50
So there is a spirit of equality, combined with deep inequalities.
111
278000
3000
ဒါဖြင့် ညီမျှခြင်းစိတ်ဓာတ်ဟာ အတွင်းကျကျ မညီမျှခြင်းဆိုတာနဲ့ ရောနေပြီပေါ့။
04:53
Which makes for a very -- can make for a very stressful situation.
112
281000
3000
အဲဒါဟာ လူတွေရဲ့စိတ်ကို အရမ်းအရမ်းကို ဖိစီးစေတော့တာပါပဲခင်ဗျား။
04:56
It's probably as unlikely that you would nowadays
113
284000
2000
အခုခေတ်မှာ
04:58
become as rich and famous as Bill Gates,
114
286000
2000
ခင်ဗျားဟာ ချမ်းသာပြီး နာမည်ကြီးတဲ့ Bill Gates လိုဖြစ်လာနိုင်ဖို့ အလားအလာနည်းတယ်။
05:00
as it was unlikely in the 17th century
115
288000
2000
အဲဒီလိုပဲ ခင်ဗျားဟာ ၁၇ရာစုမှာ
05:02
that you would accede to the ranks of the French aristocracy.
116
290000
3000
ပြင်သစ်ဆီကနေ ရာထူးဂုဏ်သိမ်တွေရထားတဲ့ အခွင့်ထူးခံတယောက်ဖြစ်ဖို့လည်း အခွင့်နည်းပါးတယ်။
05:05
But the point is, it doesn't feel that way.
117
293000
2000
ဒါပေမယ့် ဆိုလိုတာက ခင်ဗျားက ဒါမျိုးကို တွေးတောခံစားမိလိမ့်မှာ မဟုတ်ဘူး။
05:07
It's made to feel, by magazines and other media outlets,
118
295000
3000
magazinesတွေနဲ့ တခြားမီဒီယာတွေက ခင်ဗျားကို ဒီလိုလှုံ့ဆော်လိမ့်မယ်။
05:10
that if you've got energy, a few bright ideas about technology,
119
298000
3000
ခင်ဗျားမှာ စွမ်းအားရှိတယ်၊ နည်းပညာနဲ့ပတ်သက်လို့ အိုင်ဒီယာအတွေးဉာဏ်ကောင်းကောင်းရှိမယ်၊
05:13
a garage, you too could start a major thing.
120
301000
4000
ကားဂိုဒေါင်တခုရှိမယ်ဆိုရင် ခင်ဗျားဟာ လုပ်ငန်းအကြီးအကျယ်တခုကို စနိုင်ပြီးဆိုပြီးတော့ပေါ့။
05:17
(Laughter)
121
305000
1000
(ရီမောသံများ)
05:18
And the consequences of this problem make themselves felt in bookshops.
122
306000
3000
ပြီးတော့ ဒီပြဿနာရဲ့ နောက်ဆက်တွဲကိုတော့ စာအုပ်ဆိုင်မှာ ရှင်းရလိမ့်မယ်။
05:21
When you go to a large bookshop and look at the self-help sections,
123
309000
3000
ခင်ဗျား စာအုပ်ဆိုင်အကြီးကြီးကိုသွား၊ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ကယ်တင်နည်း ဆိုတဲ့ ကဏ္ဍကိုရှာ၊
05:24
as I sometimes do,
124
312000
2000
ကျွန်တော်လုပ်လေ့ရှိသလိုမျိုးပေါ့။
05:26
if you analyze self-help books that are produced
125
314000
2000
တကယ်လို့ ခင်ဗျား အဲဒီ အခုခေတ်ထုတ် ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ကယ်တင်နည်း စာအုပ်တွေကို သေချာလေ့လာကြည့်ရင်
05:28
in the world today, there are basically two kinds.
126
316000
2000
နှစ်မျိုးနှစ်စားရှိတာကို တွေ့ရလိမ့်မယ်။
05:30
The first kind tells you, "You can do it! You can make it! Anything is possible!"
127
318000
3000
ပထမ အမျိုးအစားက ဒီလို "သင် လုပ်နိုင်တယ်။ သင် ဖြစ်အောင်လုပ်နိုင်တယ်။ ဘာမဆိုဖြစ်နိုင်တယ်"လို့ပြောမယ်။
05:33
And the other kind tells you how to cope
128
321000
3000
နောက်တမျိုးကတော့ ခင်ဗျားကို ဒီလိုဖြစ်ရင်ဒီလိုနေနိုင်အောင် ကြိုးစားပါလို့ပြောမယ်။ ဘယ်လိုဖြစ်ရင်လည်းဆိုတော့
05:36
with what we politely call "low self-esteem,"
129
324000
3000
ယဉ်ယဉ်ကျေးကျေးပြောရရင် "ရှံူးနိမ့်အောက်ကျတဲ့ စိတ်ဘဝင်"ရှိနေရင်၊
05:39
or impolitely call "feeling very bad about yourself."
130
327000
2000
ဒါမှမဟုတ် မယဉ်ကျေးတဲ့အသုံးအနှုန်းနဲ့ဆို "ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် မကောင်းမြင်မှု"တွေများနေရင်ပေါ့။
05:41
There is a real correlationship,
131
329000
2000
တကယ့်ကို အမှန်အကန် တူယှဉ်တွဲနေထိုင်မှု ဆိုတာရှိတယ်။
05:43
a real correlation between a society that tells people that they can do anything
132
331000
4000
တကယ့် တူယှဉ်တွဲခြင်းဆိုတာ လူ့အဖွဲ့အစည်းတရပ်က လူတွေကို သင်တို့ဘာမဆိုဖြစ်အောင်လုပ်နိုင်တယ် ဆိုတာနဲ့
05:47
and the existence of low self-esteem.
133
335000
2000
စိတ်ဓာတ်နိမ့်ကျအားငယ်မှုနဲ့ တွဲယှဉ်နေထိုင်ခြင်းမျိုးပဲ ဖြစ်တယ်။
05:49
So that's another way in which something that is quite positive
134
337000
2000
အဲဒီတော့ ဒါဘာကိုပြောလည်းဆိုရင် အကောင်းဖက်ကိုသန်းတဲ့ အရာတခုမှာ
05:51
can have a nasty kickback.
135
339000
2000
ဆိုးညစ်တဲ့ တွန်းပြန်မှုတခုရှိတယ် ဆိုတာပါပဲ။
05:53
There is another reason why we might be feeling more anxious,
136
341000
3000
နောက်တချက် ရှိသေးတယ်။ ကျွန်တော်တို့ ဘာ့ကြောင့်
05:56
about our careers, about our status in the world today, than ever before.
137
344000
4000
ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အလုပ်အကိုင်တွေ၊ ရာထူးဌာနတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ အရင်ကထက် စိတ်ဖိစီးမှု ပိုများတတ်ကြသလည်း ဆိုတာပါပဲ။
06:00
And it is, again, linked to something nice,
138
348000
2000
ပြီးတော့ ထပ်ပြောရမယ်ဆိုရင် ဒါဟာ ကောင်းတဲ့အချက်တခုနဲ့ ဆက်နွယ်နေလို့ပါပဲ။
06:02
and that nice thing is called meritocracy.
139
350000
3000
အဲဒီ ကောင်းတဲ့အချက်ဆိုတာဘာလည်းဆိုရင် ဆုပေးစနစ်ဖြစ်ပါတယ်။
06:05
Everybody, all politicians on Left and Right,
140
353000
2000
လူတိုင်းသာမက လက်ဝဲ လက်ယျာနိုင်ငံရေးသမားအားလုံးဟာ
06:07
agree that meritocracy is a great thing,
141
355000
2000
ဆုပေးစနစ်ဟာ တကယ့်ကို ကောင်းတဲ့အရာပဲလို့ သဘောတူညီကြပါတယ်။
06:09
and we should all be trying to make our societies really, really meritocratic.
142
357000
4000
ကျွန်တော်တို့တွေဟာ ကိုယ့်အဖွဲ့အစည်းတွေကို ဆုပေးစနစ်ဖြစ်အောင် ကြိုးစားသင့်ပါတယ်။
06:13
In other words, what is a meritocratic society?
143
361000
4000
တနည်းအားဖြင့်ဆိုရင် ဆုပေးစနစ်ကျင့်သုံးတဲ့ အဖွဲ့အစည်းဟာ ဘာလည်းဆိုရင်
06:17
A meritocratic society is one in which
144
365000
2000
ဆုပေးစနစ်ကျင့်သုံးတဲ့ အဖွဲ့အစည်းဆိုတာ
06:19
if you've got talent and energy and skill,
145
367000
2000
ခင်ဗျားမှာ ပင်ကိုယ်အစွမ်းသတ္တိရယ်၊ အားအင်ရယ်၊ အရည်အချင်းရယ် ရှိမယ်ဆိုရင်
06:21
you will get to the top. Nothing should hold you back.
146
369000
2000
ခင်ဗျားဟာ ထိပ်ဆုံးကို ရောက်ကိုရောက်လိမ့်မယ်။ ဘယ်အရာကမှ သင့်ကို မတားဆီးနိုင်ဘူး။
06:23
It's a beautiful idea. The problem is
147
371000
3000
ဒါဟာ သိပ်ကိုလှပတဲ့ အတွေးအခေါ်တခုပဲနော်။ ပြဿနာက
06:26
if you really believe in a society
148
374000
2000
ခင်ဗျား ဒီစနစ်နဲ့အဖွဲ့အစည်းကို တကယ်ယုံကြည်မယ်ဆိုရင်
06:28
where those who merit to get to the top, get to the top,
149
376000
3000
တော်တဲ့သူက ချီးမြောက်ခံရလို့ ထိပ်ရောက်မယ်လို့ ခင်ဗျားယုံကြည်တယ်။
06:31
you'll also, by implication, and in a far more nasty way,
150
379000
3000
ဒါဆိုရင် သွယ်ဝိုက်သောအားဖြင့် ညစ်စုတ်စုတ်အတွေးနဲ့ ပြောရရင်
06:34
believe in a society where those who deserve to get to the bottom
151
382000
3000
ခင်ဗျားဟာ ဒီအဖွဲ့အစည်းမှာ မကြိုးစားပဲ လေလွင့်နေတဲ့သူ၊ မအောင်မြင်တဲ့သူတွေဟာလည်း
06:37
also get to the bottom and stay there.
152
385000
3000
အမြဲတမ်း လူ့အောက်ကျနေမယ်၊ ဘယ်တော့မှာ ထိပ်ရောက်မှာ မဟုတ်တော့ဘူးလို့ ယုံကြည်သလို ဖြစ်သွားလိမ့်မယ်။
06:40
In other words, your position in life comes to seem not accidental,
153
388000
3000
နောက်တမျိုးပြောရရင်၊ ခင်ဗျား ဒီဘဝကိုရောက်လာတာ မတော်တဆ မဟုတ်တော့ဘူး
06:43
but merited and deserved.
154
391000
2000
ခင်ဗျားဟာ ဘဝမှာ အောင်မြင်မှုတွေကို ရကိုရယူရမယ်၊ ခင်ဗျားဟာ ထိုက်ထိုက်တန်တန် ဒီဘဝကို ရတာလို့ဆိုလိုတာ ဖြစ်သွားတယ်။
06:45
And that makes failure seem much more crushing.
155
393000
3000
ဒီလို ယူဆတာဟာ ရှံူးနိမ့်မှုအပေါ်ထားတဲ့ သဘောထားကို ပိုပြီး နက်နဲစေတော့တာပါပဲ။
06:48
You know, in the Middle Ages, in England,
156
396000
2000
ခင်ဗျားသိလား။ အင်္ဂလန်မှာ ခေတ်လယ်ကာလတုန်းကပေါ့
06:50
when you met a very poor person,
157
398000
2000
ခင်ဗျားဟာ လူဆင်းရဲတယောက်ကို တွေ့လိုက်ပြီဆိုရင်
06:52
that person would be described as an "unfortunate" --
158
400000
3000
အဲဒီလူကို ကံမကောင်းတဲ့သူလို့ သတ်မှတ်လေ့ရှိတယ်။
06:55
literally, somebody who had not been blessed by fortune, an unfortunate.
159
403000
4000
စာစကားအရတော့ ဒီလူဟာ ကုသိုလ်ထူးနဲ့လွဲခဲ့တဲ့ ကံမွဲသူတယောက်ပေါ့။
06:59
Nowadays, particularly in the United States,
160
407000
2000
အခုခေတ်မှာတော့ ဒီလို မဟုတ်ဘူး။ အထူးသဖြင့် အမေရိကားမှာ
07:01
if you meet someone at the bottom of society,
161
409000
2000
ခင်ဗျားဟာ လူဆင်းရဲအတန်းအစားကို တွေ့လိုက်ပြီဆိုတာနဲ့
07:03
they may unkindly be described as a "loser."
162
411000
3000
ဒီလူတွေကို လူဖျင်းလူညံ့ အဖြစ်သတ်မှတ်လိုက်တော့တယ်။
07:06
There is a real difference between an unfortunate and a loser,
163
414000
3000
စဉ်းစားကြည့်နော်။ ကံမွဲတယောက်နဲ့ လူညံ့တယောက်ရဲ့ အဓိပ္ပါယ်သတ်မှတ်ချက်က တကယ့်ကို မတူဘူးနော်။
07:09
and that shows 400 years of evolution in society
164
417000
3000
ဒါဟာ ဘာကိုပြောသလည်းဆိုရင် လူ့အဖွဲ့အစည်းရဲ့ အနှစ် ၄၀၀ အတွင်း တဖြည်းဖြည်း ပြောင်းလဲလာမှု
07:12
and our belief in who is responsible for our lives.
165
420000
3000
နဲ့ ငါတို့ရဲ့ဘဝအတွက် ဘယ်သူ့မှာ တာဝန်ရှိသလည်းဆိုတာရဲ့ အတွေးအခေါ် ယုံကြည်ချက်ပဲ။
07:15
It's no longer the gods, it's us. We're in the driving seat.
166
423000
3000
ထာဝရဘုရားဆိုတာလည်း မရှိတော့ဘူး၊ ငါတိုိ့ဆိုတာပဲရှိတာ။ ငါတို့ဟာ ငါတို့ဘဝကားကို မောင်းနှင်နေတဲ့ ဒရိုင်ဘာတွေပဲ။
07:18
That's exhilarating if you're doing well,
167
426000
2000
ခင်ဗျားဟာ အောင်မြင်နေတဲ့သူဆိုရင်တော့ ဒီအချက်အပေါ်မှာ ခင်ဗျား ပီတိတွေဖြာနေလိမ့်မယ်။
07:20
and very crushing if you're not.
168
428000
2000
ခင်ဗျားဟာ ရှံူးနိမ့်နေတဲ့သူဆိုရင်တော့ ခင်ဗျား စိတ်မကောင်းတွေ ဖြစ်နေလိမ့်မယ်နော်။
07:22
It leads, in the worst cases, in the analysis of a sociologist
169
430000
3000
လူမှုဆက်ဆံရေးဗေဒပညာရှင်တယောက်ဖြစ်တဲ့
07:25
like Emil Durkheim, it leads to increased rates of suicide.
170
433000
4000
Emil Durkheim ရဲ့ သုံးသပ်ချက်အရဆိုရင် ဒီအချက်တွေဟာ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် သက်သေမှုတွေကို ဖြစ်စေနိုင်တယ်တဲ့။
07:29
There are more suicides in developed individualistic countries
171
437000
3000
ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်တဲ့ နိုင်ငံကြီးတွေရဲ့ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ်သက်သေမှုနှုန်းဟာ
07:32
than in any other part of the world.
172
440000
2000
တခြားနိုင်ငံတွေနဲ့ ယှဉ်ရင် ပိုများပါတယ်။
07:34
And some of the reason for that is that people take what happens
173
442000
2000
ဒီလို ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် သက်သေမှုပိုများရခြင်း နောက်တချက်ကတော့ လူတွေဟာ သူတို့ရဲ့ အခြေအနေအပေါ်မှာ
07:36
to them extremely personally.
174
444000
2000
ငါမကောင်းလို့၊ ငါ့ကြောင့်ဆိုတဲ့ အစွန်းရောက် ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် စွပ်စွဲအပြစ်တင်တာတွေကြောင့်ပါပဲ။
07:38
They own their success. But they also own their failure.
175
446000
4000
ဒီလိုလူစားတွေဟာ သူတို့ရဲ့ အောင်မြင်မှုအတွက် ဂုဏ်ယူဝံ့ကြွားတတ်ကြသလို သူတို့ရဲ့ ရှံူးနိမ့်မှုအတွက်လည်း ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် အပြစ်တင်တတ်ကြပါတယ်။
07:42
Is there any relief from some of these pressures
176
450000
2000
ဒီလို ဖိစီးမှုမျိုးတွေကနေ လွတ်မြောက်မှု မရှိနိုင်တော့ဘူးလား
07:44
that I've just been outlining?
177
452000
2000
ကျွန်တော် ချပြခဲ့သမျှတွေထဲကပေါ့လို့ မေးရင်
07:46
I think there is. I just want to turn to a few of them.
178
454000
2000
ရှိတယ်လို့ ကျွန်တော်ထင်ပါတယ်။ အဲဒီထဲက တချို့တလေကို ကြည့်ကြရအောင်။
07:48
Let's take meritocracy.
179
456000
2000
ဆုပေးစနစ်ကို ကြည့်ကြရအောင်
07:50
This idea that everybody deserves to get where they get to,
180
458000
3000
လူတိုင်းဟာ သူတို့နဲ့ထိုက်တန်တဲ့နေရာကို ရကြတယ်ဆိုတဲ့ အတွေးအခေါ်
07:53
I think it's a crazy idea, completely crazy.
181
461000
3000
ဒါဟာ တကယ်ကို ရူးတဲ့အတွေးအခေါ်လို့ ကျွန်တော်ထင်တယ်၊ လုံးဝကို ရူးတာပါပဲ။
07:56
I will support any politician of Left and Right,
182
464000
2000
ကျွန်တော့ လက်ဝဲလက်ယျာ နိုင်ငံရေးသမားအားလုံးကို ထောက်ခံမယ်။
07:58
with any halfway decent meritocratic idea.
183
466000
2000
ဒါပေမယ့် သူတို့တွေရဲ့ ဆုပေးစနစ်ဟာ မယုတ်မလွန်တဲ့ အတွေးအခေါ်တရပ် ဖြစ်ရမယ်။
08:00
I am a meritocrat in that sense.
184
468000
2000
ကျွန်တော်ဟာ မယုတ်မလွန် ဆုပေးစနစ်ကိုပဲ ယုံတဲ့သူပါ။
08:02
But I think it's insane to believe that we will ever
185
470000
2000
ဒါပေမယ့် ကျွန်တော်ထင်ပါတယ်။
08:04
make a society that is genuinely meritocratic. It's an impossible dream.
186
472000
4000
စစ်မှန်ဖြောင့်မတ်တဲ့ ဆုပေးစနစ်ကို တည်ဆောက်ဖို့ ဆိုတာကလည်း သိပ်မလွယ်လှပါဘူး။ မဖြစ်နိုင်တဲ့ အိပ်မက်တခုပါ။
08:08
The idea that we will make a society
187
476000
2000
ပြောချင်တာကတော့ ကျွန်တော်တို့တွေ တည်ဆောက်မယ့် လူ့အဖွဲ့အစည်းမှာ
08:10
where literally everybody is graded,
188
478000
2000
လူတိုင်းကို အမှတ်ပေးစနစ်နဲ့ထားမယ်။
08:12
the good at the top, and the bad at the bottom,
189
480000
2000
တော်တဲ့သူ ထိပ်ကိုရောက်မယ်၊ ည့ံတဲ့သူ အောက်ကိုရောက်မယ်၊
08:14
and it's exactly done as it should be, is impossible.
190
482000
2000
ပြီးတော့ ဒါကို တိတိကျကျ လိုက်နာမယ် ဆိုတာဟာ တကယ်တော့ မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။
08:16
There are simply too many random factors:
191
484000
2000
ရိုးရိုးလေးပဲ တွေးကြည့်ပါ။ တခြား ထည့်တွက်စဉ်းစားရမယ့် အချက်တွေ အများကြီးပါ။
08:18
accidents, accidents of birth,
192
486000
2000
မတော်တဆ ထိခိုက်မှု၊ မတော်တဆ မွေးဖွားမှုကစလို့
08:20
accidents of things dropping on people's heads, illnesses, etc.
193
488000
3000
မတော်တဆ ခေါင်းပေါ်ကို ပစ္စည်းပြုတ်ကျတာ၊ ဖျားနာတာ အထိ အမျိုးစုံပဲပေါ့။
08:23
We will never get to grade them,
194
491000
2000
ဒီလိုပုံစံမျိုးနည်း ကျွန်တော်တို့ သူတို့တွေကို ဘယ်လို အမှတ်ပေးကြမှာလည်း။
08:25
never get to grade people as they should.
195
493000
2000
ဘယ်လိုမှ မတော်တဆ ထိခိုက်နစ်နာတဲ့သူတွေ အပေါ် သာမာန်လူတွေနဲ့ တန်းတူ အမှတ်ပေးလို့ မရနိုင်ပါဘူး။
08:27
I'm drawn to a lovely quote by St. Augustine in "The City of God,"
196
495000
3000
ကျွန်တော်လေ St. Augustine ရဲ့ "ဘုရားရဲ့မြို့တော်" ထဲက စာတပိုဒ်ကို ရွတ်ပြချင်တယ်။
08:30
where he says, "It's a sin to judge any man by his post."
197
498000
4000
သူက ဘာပြောသလည်းဆိုရင် "လူတယောက်ကို သူ့ရဲ့အနေအထားကို ကြည့်ပြီး သတ်မှတ်ဆက်ဆံတာဟာ အပြစ်တခုပါ"တဲ့။
08:34
In modern English that would mean
198
502000
2000
ခေတ်သစ်မော်ဒန် စကားနဲ့ ပြောရမယ်ဆိုရင်
08:36
it's a sin to come to any view of who you should talk to
199
504000
2000
သင်ဟာ သင်နဲ့ပြောဆိုဆက်ဆံနေသူ တဦးအပေါ်မှာ
08:38
dependent on their business card.
200
506000
2000
သူရဲ့ အလုပ်အကိုင် စီးပွားရေး အခြေအနေကို ကြည့်ပြီး ပေါင်းသင်းဆက်ဆံ နေရင်ဖြင့် သင်ဟာ အပြစ်ရှိသူတဦးပါတဲ့။
08:40
It's not the post that should count.
201
508000
2000
ဘာလုပ်ဘာကိုင်သလည်း ဆိုတာဟာ ထည့်သွင်းစဉ်းစားရမယ့်အရာ မဟုတ်ပါဘူး။
08:42
According to St. Augustine,
202
510000
2000
St. Augustine က ဘာပြောသလည်းဆိုရင်
08:44
it's only God who can really put everybody in their place.
203
512000
2000
ထာဝရဘုရားသခင်သာ လူတိုင်းကို သူ့နေရာနဲ့သူရှိစေနိုင်တာပါ တဲ့။
08:46
And he's going to do that on the Day of Judgment
204
514000
2000
သူဟာ လူတိုင်းကို သူ့နေရာနဲ့သူ ရှိဖို့ အဆုံးအဖြတ်နေ့မှာ ဆုံးဖြတ်မှာပါတဲ့။
08:48
with angels and trumpets, and the skies will open.
205
516000
2000
အဲဒီ အချိန်မှာ နတ်သားနတ်သမီးတွေ၊ နှဲတွေ အစုံနဲ့ ကောင်းကင်ကြီးကို တခမ်းတနားဖွင့်ကြမှာပါတဲ့။
08:50
Insane idea, if you're a secularist person, like me.
206
518000
3000
ခင်ဗျားဟာ ကျွန်တော့်လို ဘာသာရေးခုတုန်းလုပ်မှုကို မယုံကြည်သူတယောက်ဖြစ်ခဲ့ရင် တော်တော်ရူးတဲ့ အတွေးအခေါ်ပဲလို့ ထင်လိမ့်မယ်။
08:53
But something very valuable in that idea, nevertheless.
207
521000
2000
ဒါပေမယ့် အဲဒီ အတွေးခေါ်ထဲမှာ အဖိုးမဖြတ်နိုင်တဲ့ အချက်တခု ရှိနေတယ်။
08:55
In other words, hold your horses when you're coming to judge people.
208
523000
4000
တနည်းပြောရရင် သူများတွေကို အကဲမဖြတ်ခင်မှာ ခင်ဗျား စောင့်ကြည့်သင့်တယ်။
08:59
You don't necessarily know what someone's true value is.
209
527000
3000
ခင်ဗျားဟာ လူတယောက်ရဲ့ တကယ့်တန်ဖိုးကို လောက်လောက်လားလား မသိနိုင်ဘူး။
09:02
That is an unknown part of them.
210
530000
2000
ဒါဟာ ဘယ်သူမှ မသိနိုင်တဲ့ အချက်ပဲ။
09:04
And we shouldn't behave as though it is known.
211
532000
3000
ဒါကို ခင်ဗျားက လူတယောက်ရဲ့ တကယ့်တန်ဖိုးကို သိသယောင်ယောင် မလုပ်သင့်ဘူး။
09:07
There is another source of solace and comfort for all this.
212
535000
3000
နောက်ထပ် နှစ်သိမ့်အားပေးတဲ့ တနေရာရှိသေးတယ်။
09:10
When we think about failing in life, when we think about failure,
213
538000
3000
ကျွန်တော်တို့ဟာ ဘဝမှာ ရှံူးနိမ့်စရာတွေကို တွေးလိုက်တိုင်း
09:13
one of the reasons why we fear failing is not just
214
541000
2000
ဘာကြောင့် ရှံုးနိမ့်မှာကို ကြောက်သလည်းဆိုတဲ့ အကြောင်းတရပ်ဟာ
09:15
a loss of income, a loss of status.
215
543000
2000
၀င်ငွေကိုဆုံးရှံူးမှာ ရာထူးနေရာပျောက်မှာကြောင့်တင် မဟုတ်ပါဘူး။
09:17
What we fear is the judgment and ridicule of others. And it exists.
216
545000
4000
ကျွန်တော်တို့ကြောက်တာဟာ သူများတွေရဲ့ အကဲဖြတ်ရှံု့ချမှုကိုပါ။ ဒါဟာလည်း တကယ်ရှိပါတယ်။
09:21
You know, the number one organ of ridicule
217
549000
2000
ခင်ဗျားသိလား။ သူတပါးကိုလှောင်ပြောင်တဲ့ နေရာမှာ နံပါတ်တစ်ပြေးနေတာဟာ
09:23
nowadays, is the newspaper.
218
551000
2000
အခုခေတ်မှာတော့ သတင်းစာပဲ။
09:25
And if you open the newspaper any day of the week,
219
553000
2000
ခင်ဗျား ဘယ်အချိန်မဆို သတင်းစာကို ကောက်လှန်လိုက်ပါ။
09:27
it's full of people who've messed up their lives.
220
555000
2000
ရှုပ်ထွေးပွေလီတဲ့ ဘဝပေါင်းစုံနဲ့ လူတွေအကြောင်းကို ခင်ဗျားဖတ်ရလိမ့်မယ်။
09:29
They've slept with the wrong person. They've taken the wrong substance.
221
557000
3000
ဟော ဘယ်သူတို့ဖြင့် ဘယ်သူနဲ့ မှားယွင်းကြပြန်ပြီ။ ဘယ်သူကတော့ ဘာအမှားကို ကျူးလွန်လိုက်ပြန်ပြီ။
09:32
They've passed the wrong piece of legislation. Whatever it is.
222
560000
2000
ဘယ်သူကတော့ ဘယ်လို မတရားမှုကို ဘယ်လိုကြိုးကိုင်လိုက်ပြန်ပြီ စသဖြင့်ပေါ့။ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ်လေ
09:34
And then are fit for ridicule.
223
562000
3000
နောက်ဆုံးတော့ ဒီ အမှားတွေဟာ လှောင်ပြောင်ခံစရာတွေ ဖြစ်လာတာပေါ့။
09:37
In other words, they have failed. And they are described as "losers."
224
565000
3000
တနည်းအားဖြင့် ပြောရရင် သူတို့ ရှံူးနိမ့်ကြသည်ပေါ့။ ပြီးတော့ သူတို့ဟာ လူညံ့တွေ ဖြစ်ကြသည်ပေါ့။
09:40
Now is there any alternative to this?
225
568000
2000
ကဲ ဒါကို တခြားဘယ်နည်းလမ်းနဲ့ ဖြေရှင်းကြမတုန်း။
09:42
I think the Western tradition shows us one glorious alternative,
226
570000
2000
ကျွန်တော်ထင်တာက အနောက်တိုင်းယဉ်ကျေးမှုမှာ သိသာထင်ရှားတဲ့ တခြားနည်းလမ်းတခုရှိတယ်။
09:44
and that is tragedy.
227
572000
3000
အဲဒါဘာလည်းဆိုရင် ၀မ်းနည်းစရာဖြစ်စဉ်ပဲ။
09:47
Tragic art, as it developed in the theaters of ancient Greece,
228
575000
3000
၀မ်းနည်းပေါက်ကွဲမှုကြောင့်ဖြစ်လာတဲ့ အနုပညာဟာ ရှေးခေတ်ဂရိတွေရဲ့ ဇာတ်ခုံတွေက စခဲ့တာပေါ့။
09:50
in the fifth century B.C., was essentially an art form
229
578000
2000
၅ရာစု ဘီစီလောက်တုန်းက စတင်တဲ့ ဒီပေါက်ကွဲမှုအနုပညာဟာ
09:52
devoted to tracing how people fail,
230
580000
3000
လူတွေရဲ့ ရှံူးနိမ့်ကျဆုံးမှုတွေကို ပီပီပြင်ပြင် သရုပ်ဖော်ထားတာပဲ။
09:55
and also according them a level of sympathy,
231
583000
4000
ပြီးတော့ လူတွေရဲ့ ဂရုဏာသက်မှုတွေအဆင့်အဆင့်ကို
09:59
which ordinary life would not necessarily accord them.
232
587000
4000
သာမာန်လူတယောက်အနေနဲ့ မမှန်းဆနိုင်လောက်တဲ့ အဖြစ်အပျက်တွေနဲ့ ဖော်ကျူးထားတာပါပဲ။
10:03
I remember a few years ago, I was thinking about all this,
233
591000
1000
လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်အနည်းငယ်လောက်က ကျွန်တော်ဒါတွေကို စဉ်းစားမိသေးတယ်။
10:04
and I went to see "The Sunday Sport,"
234
592000
2000
ပြီးတော့ ကျွန်တော် "တနင်္ဂနွေ အားကစား" ဆိုတာကို သွားကြည့်တယ်။
10:06
a tabloid newspaper that I don't recommend you to start reading
235
594000
3000
အဲဒီ သတင်းစာကို ခင်ဗျားဖတ်ကြည့်ပါလို့ ကျွန်တော်ဖြင့် မတိုက်တွန်းပါဘူး
10:09
if you're not familiar with it already.
236
597000
2000
အထူးသဖြင့် ခင်ဗျားအကြောင်းမသိသေးဘူး ဆိုရင်ပေါ့။
10:11
I went to talk to them
237
599000
2000
အဲဒီ သတင်းစာတိုက်ကို ကျွန်တော်သွားပြီး
10:13
about certain of the great tragedies of Western art.
238
601000
3000
၀မ်းနည်းကြေကွဲမှုအပြည့်နဲ့ ပုံဖော်ထားတဲ့ အနောက်တိုင်းအနုပညာရဲ့ တစိတ်တဒေသကို ပြောပြကြည့်တယ်။
10:16
I wanted to see how they would seize the bare bones
239
604000
2000
ကျွန်တော်သိချင်တာက သူတို့ အခုလို အခြေအမြစ်မရှိတဲ့
10:18
of certain stories if they came in as a news item
240
606000
3000
ဇာတ်လမ်းတချို့ကို သတင်းအနေနဲ့
10:21
at the news desk on a Saturday afternoon.
241
609000
3000
အခုလို တနင်္ဂနွေနေ့လည်မျိုးမှာ ရခဲ့ရင် ဘာလုပ်မလည်းလို့ပါ။
10:24
So I told them about Othello. They had not heard of it but were fascinated by it.
242
612000
2000
သူတို့ကို ကျွန်တော်က အော်သဲလို အကြောင်းပြောပြတယ်။ သူတို့ အဲဒီ အကြောင်းအရာကို လုံးဝမကြားဖူးပေမယ့် တော်တော်ကို စိတ်ဝင်စားဟန်ပြကြတယ်။
10:26
(Laughter)
243
614000
1000
(ရီမောသံများ)
10:27
And I asked them to write the headline for the story of Othello.
244
615000
3000
ဒါနဲ့ ကျွန်တော်ကသူတို့ကို အော်သဲလိုအကြောင်းကို ခေါင်းကြီးပိုင်းမှာ ရေးပေးပါလားလို့ တောင်းဆိုလိုက်တယ်။
10:30
They came up with "Love-Crazed Immigrant Kills Senator's Daughter"
245
618000
3000
ဒါနဲ့ သူတို့လည်း "အချစ်ကြီးသော တပြည်သားသည် အမတ်၏ သမီးကို သတ်သည်" ဆိုပြီး
10:33
splashed across the headline.
246
621000
2000
ခေါင်းကြီးပိုင်းမှာ ထည့်လိုက်ပါလေရော။
10:35
I gave them the plotline of Madame Bovary.
247
623000
2000
ကျွန်တော်က သူတို့ကို မဒမ် ဘိုဗရီဆိုတဲ့ အမျိုးသမီးရေးတဲ့ ဇာတ်တပုဒ်ကို ပေးလိုက်တာတယ်။
10:37
Again, a book they were enchanted to discover.
248
625000
2000
အဲဒီစာအုပ်ကိုတွေ့တော့ သူတို့က ၀မ်းသာအားရနဲ့
10:39
And they wrote "Shopaholic Adulteress Swallows Arsenic After Credit Fraud."
249
627000
5000
ဒီလိုရေးလိုက်ပြန်တယ် "စျေးဝယ်ရတာခုံမင်လွန်းတဲ့ လူမှုရေးဖောက်ပြန်တဲ့ အမျိုးသမီးတဦးဟာ သူမ လိမ်လည်သုံးစွဲမှုကို ဖော်ထုတ်ခံရအပြီးမှာ အဆိပ်ဆေးကို မျိုချလိုက်ပါသည်" တဲ့
10:44
(Laughter)
250
632000
1000
(ရီမောသံများ)
10:45
And then my favorite.
251
633000
2000
နောက်တခုကတော့ ကျွန်တော့်နှစ်သက်တဲ့ တခုပါပဲ။
10:47
They really do have a kind of genius all of their own, these guys.
252
635000
2000
သူတို့ဟာ ပြောရမယ်ဆိုရင် တကယ့်ကို သူတို့လုပ်ရမယ့်အပိုင်းမှာ ထူးချွန်တဲ့သူတွေပါပဲ။
10:49
My favorite is Sophocles' Oedipus the King:
253
637000
2000
ကျွန်တော်ကြိုက်တာက စာရေးဆရာ ဆိုဖိုကယ်ရေးတဲ့ ဘုရင် အီဒီပတ်စ် အကြောင်း ဖြစ်ပါတယ်
10:51
"Sex With Mum Was Blinding"
254
639000
3000
သူတို့ ခေါင်းစဉ်တပ်လိုက်ပြန်တာက "သားသယ်အမေနဲ့ လိင်ဆက်ဆံခြင်းဟာ သိပ်ကောင်းပါတယ်"တဲ့။
10:54
(Laughter)
255
642000
3000
(ရီမောသံများ)
10:57
(Applause)
256
645000
2000
(လက်ခုပ်သံများ)
10:59
In a way, if you like, at one end of the spectrum of sympathy,
257
647000
3000
တနည်းပြောရမယ်ဆိုရင် ဂရုဏာ ရောင်စဉ်တန်းရဲ့ အဆုံးတဖက်မှာ
11:02
you've got the tabloid newspaper.
258
650000
2000
ပဋ္ဋိပက္ခသတင်းစာ ရှိနေပါတယ်။
11:04
At the other end of the spectrum you've got tragedy and tragic art,
259
652000
3000
သူရဲ့ တခြားတဖက်က ရောင်စဉ်တန်းမှာတော့ သူတပါးတို့ရဲ့ ၀မ်းနည်းကြေကွဲဆုံးရှံုးမှုတွေနဲ့အတူ အဲဒါတွေရဲ့ အနုပညာပါ ရှိနေမှာပါ။
11:07
and I suppose I'm arguing that we should learn a little bit
260
655000
2000
ကျွန်တော်ထင်တယ် ကျွန်တော်ခင်ဗျားတို့ကို တိုက်တွန်းနေမိသလား၊
11:09
about what's happening in tragic art.
261
657000
2000
၀မ်းနည်းကြေကွဲမှုအနုပညာမှာ ဘာတွေဖြစ်နေသလဲဆိုတာကို လေ့လာသင့်တယ်လို့။
11:11
It would be insane to call Hamlet a loser.
262
659000
3000
ဟမ်မလတ်ဆိုတဲ့ ဇာတ်ကောင်ကို လူညံ့လို့ ပြောတာဟာ ရူးတာပါပဲ။
11:14
He is not a loser, though he has lost.
263
662000
3000
သူဟာ ရှံူးနိမ့်သွားခဲ့ပေမယ့် လူညံ့တယောက် မဟုတ်ခဲ့ပါဘူး။
11:17
And I think that is the message of tragedy to us,
264
665000
2000
ဒါဟာ ကျွန်တော်တို့ကို ၀မ်းနည်းကြေကွဲစရာ ဇာတ်လမ်းတပုဒ်က ပေးတဲ့ အသိတရားတရပ်ပါ။
11:19
and why it's so very, very important, I think.
265
667000
3000
ဒါဟာ ဘာကြောင့် အရမ်း အရမ်းကို အရေးကြီးလည်းဆိုတာလည်းပါမယ် ထင်ပါတယ်။
11:22
The other thing about modern society
266
670000
2000
ဒါဟာ အခုခေတ်မော်ဒန် အဖွဲ့အစည်းနဲ့ ပတ်သက်နေပါတယ်။
11:24
and why it causes this anxiety
267
672000
2000
ပြီးတော့ ဘာက စိတ်ဖိစီးမှုတွေကို ဖြစ်စေသလည်းဆိုတဲ့ မေးခွန်းအတွက်
11:26
is that we have nothing at its center that is non-human.
268
674000
3000
အဖြေကတာ့ ငါတို့ဟာ လူသားတွေဖြစ်နေကြလို့ ဆိုတာပါပဲ။
11:29
We are the first society to be living in a world
269
677000
2000
ကျွန်တော်တို့ဟာ ဒီကမ္ဘာမှာ ပထမဆုံး ဖြစ်ပေါ်နေထိုင်တဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းတရပ်ပါ။
11:31
where we don't worship anything other than ourselves.
270
679000
3000
ကျွန်တော်တို့ဟာ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ်ပဲ ကိုးကွယ်ယုံကြည်တဲ့သူတွေလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
11:34
We think very highly of ourselves, and so we should.
271
682000
2000
ကျွန်တော်တို့ဟာ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် မြင့်မြင့်မှန်းတာနဲ့ အလျောက် မြင့်မြင့်ကြံသင့်ပါတယ်။
11:36
We've put people on the moon. We've done all sorts of extraordinary things.
272
684000
3000
ကျွန်တော်တို့ဟာ လပေါ်ကို လူတွေလွှတ်နိုင်ခဲ့ပြီ။ တခြား မယုံနိုင်လောက်အောင် ဆန်းကြယ်တဲ့ အရာတွေကိုလည်း အကောင်အထည် ဖော်ခဲ့ပြီးပြီ။
11:39
And so we tend to worship ourselves.
273
687000
2000
ကျွန်တော်တို့ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ကိုးကွယ်အားကိုးဖို့ပဲ လိုတယ်။
11:41
Our heroes are human heroes.
274
689000
2000
ကျွန်တော်တို့ရဲ့ သူရဲကောင်းတွေဟာ လူသား သူရဲကောင်းတွေပါ။
11:43
That's a very new situation.
275
691000
2000
ဒါဟာ အခုမှဖြစ်လာတဲ့ အခြေအနေသစ်တရပ်ပါ။
11:45
Most other societies have had, right at their center,
276
693000
2000
တခြားသော လူ့အဖွဲ့အစည်းတွေဟာ သူတို့ရဲ့ အလယ်ခေါင်မှာ
11:47
the worship of something transcendent: a god,
277
695000
2000
တခြားအရပ်က ဆင်းသက်လာတဲ့ ထာဝရဘုရားတို့၊
11:49
a spirit, a natural force, the universe,
278
697000
2000
၀ိဉာဉ်တို၊့ သဘာဝအတွင်းအားတို့၊ စကြာဝဠာတို့၊
11:51
whatever it is, something else that is being worshiped.
279
699000
3000
တခြား တခြားသော အရာတို့ကို တည်ထား ကိုးကွယ်အားကိုးနေကြတာလည်း ရှိပါတယ်။
11:54
We've slightly lost the habit of doing that,
280
702000
2000
ကျွန်တော်တို့မှာတော့ ဒီလိုအကျင့်တွေမရှိတော့ပါဘူး။
11:56
which is, I think, why we're particularly drawn to nature.
281
704000
2000
ဒါကြောင့်လည်း ကျွန်တော်တို့ဟာ သဘာဝတရားစတင် နားလည် သဘောပေါက်လာအောင် ကြိုးစားလာကြတာပါ။
11:58
Not for the sake of our health, though it's often presented that way,
282
706000
3000
ဒါဟာလည်း ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ကျန်းမာရေးအတွက် မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် တခါတလေတော့လည်း အဲဒါအတွက်လို့ ထင်စရာရှိပါတယ်။
12:01
but because it's an escape from the human anthill.
283
709000
4000
သဘာဝတရားကို နားလည်ဖို့ကြိုးစားတာကတော့ လူတွေရဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာတည်ဆောက်ထားတဲ့ အသိုက်အမြံုကနေ ထွက်ပြေးချင်လို့ပါပဲ။
12:05
It's an escape from our own competition,
284
713000
2000
ဒါဟာ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ပြိုင်ဆိုင်မှုရဲ့ ထွက်ပေါက်ပါ။
12:07
and our own dramas.
285
715000
2000
ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အတောမသတ်နိုင်တဲ့ ငိုကြွေးရယ်မောသံတွေရဲ့ ထွက်ပေါက်ပါ။
12:09
And that's why we enjoy looking at glaciers and oceans,
286
717000
2000
ဒါကြောင့် ကျွန်တော်တို့ဟာ ရေခဲပြင်ကြီးတွေ၊ ပင်လယ်ကြီးတွေကို ကြည့်နေရရင် ပျော်နေတတ်ပြီး
12:11
and contemplating the Earth from outside its perimeters, etc.
287
719000
4000
ကမ္ဘာကြီးကို အပြင်ဖက်ရှုထောင့်ကနေ တွေးတောသုံးသပ်ရတာမျိုးကို ခုံမင်တတ်ကြတာပေါ့။
12:15
We like to feel in contact with something that is non-human,
288
723000
4000
ကျွန်တော်တို့ဟာ လူမဟုတ်တဲ့အရာတွေ သက်ရှိတွေနဲ့လည်း ထိတွေ့ဆက်ဆံချင်သလို
12:19
and that is so deeply important to us.
289
727000
4000
ဒီလိုဆန္ဒတွေဟာလည်း ကျွန်တော်တို့အတွက် အရေးကြီးနေတတ်ပါတယ်။
12:23
What I think I've been talking about really is success and failure.
290
731000
3000
ကျွန်တော်ဘာကို ပြောပြနေတာလည်းဆိုတာကတော့ အဓိကအားဖြင့် အောင်မြင်မှုနဲ့ ရှံုးနိမ့်မှုကိုပါ။
12:26
And one of the interesting things about success
291
734000
3000
နောက်ပြီး အောင်မြင်မှုနဲ့ ပတ်သက်လို့ စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းတဲ့ အချက်တခုကတော့
12:29
is that we think we know what it means.
292
737000
2000
ကျွန်တော်တို့ဟာ အောင်မြင်မှုဟာဘာလဲဆိုတာကို သိတယ်လို့ ထင်နေကြတာကိုပါပဲ။
12:31
If I said to you that there is somebody behind the screen
293
739000
2000
ကွန်တော် ခင်ဗျားကို ခင်ဗျားရဲ့နောက်မှာ လူတယောက်ရှိတယ်
12:33
who is very very successful, certain ideas would immediately come to mind.
294
741000
3000
အဲဒီလူဟာ အင်မတန် အောင်မြင်တဲ့သူလို့ ပြောရင် ခင်ဗျားရဲ့ခေါင်းထဲကို
12:36
You would think that person might have made a lot of money,
295
744000
2000
ဒီလူဟာ ပိုက်ဆံတော်တော်ရှာနိုင်မှာပဲ
12:38
achieved renown in some field.
296
746000
3000
သူ့ပတ်ဝန်းကျင်မှာ တော်တော်နာမည်ရှိတဲ့သူတယောက်ပဲလို့ အထင်ချက်ချင်း ရောက်လာလိမ့်မယ်။
12:41
My own theory of success -- and I'm somebody
297
749000
2000
ကျွန်တော့်ရဲ့ အောင်မြင်မှုနဲ့ ပတ်သက်လို့ လေ့လာသုံးသပ်ချက်တွေ -- ပြီးတော့ ကျွန်တော်ဟာ
12:43
who is very interested in success. I really want to be successful.
298
751000
3000
အောင်မြင်မှုကို အင်မတန်စိတ်ဝင်စားတဲ့ သူတယောက်ပါ။ တကယ်လည်း ကျွန်တော် အောင်မြင်ချင်ပါတယ်။
12:46
I'm always thinking, "How could I be more successful?"
299
754000
2000
ကျွန်တော် အမြဲတစေ စဉ်းစားလေ့ရှိတယ် "ငါဘယ်လို လုပ်ပြီး ပိုအောင်မြင်အောင် ကြိုးစားရပါ့မလည်း" လို့ပါ။
12:48
But as I get older, I'm also very nuanced
300
756000
2000
ဒါပေမယ့် ကျွန်တော်ဟာ အသက်ကြီးလာလေလေ
12:50
about what that word "success" might mean.
301
758000
2000
အောင်မြင်မှုဆိုတဲ့ စကားလုံးရဲ့ အဓိပ္ပါယ်ကို ဖော်ထုတ်တာမှာ နည်းနည်းလေး ကွဲပြားလာလေပဲ။
12:52
Here's an insight that I've had about success.
302
760000
2000
အခုပြောမှာက အောင်မြင်မှုရဲ့ အဓိပ္ပါယ်အပေါ် ကျွန်တော့်ရဲ့ ကိုယ်ပိုင် ထင်မြင်ယူဆခံယူချက်ပဲ။
12:54
You can't be successful at everything.
303
762000
3000
ခင်ဗျားဟာ အရာအားလုံးမှာ မအောင်မြင်နိုင်ပါဘူး
12:57
We hear a lot of talk about work-life balance.
304
765000
2000
ကျွန်တော်တို့တွေ အလုပ်နဲ့ဘဝ သဟဇာတဖြစ်အောင်နေနည်းတွေကို အများကြီး ကြားဖူးကြတယ်။
12:59
Nonsense. You can't have it all. You can't.
305
767000
3000
တကယ်တော့ အဲဒီနည်းတွေဟာ အဓိပ္ပါယ်သိပ်မရှိလှဘူး။ အကုန်လုံး ခင်ဗျား မရနိုင်ဘူး။
13:02
So any vision of success
306
770000
2000
ဒါဆို အောင်မြင်မှုကို ကြည့်တဲ့အခါမှာ
13:04
has to admit what it's losing out on,
307
772000
2000
အောင်မြင်မှု အတွက် ဘာတွေ ဆုံးရှံူးနေသလည်း၊
13:06
where the element of loss is.
308
774000
2000
ဘယ်နေရာမှာ ဘာတွေကို ဆုံးရှံူးနေသလည်းဆိုတာကို ထည့်ကို စဉ်းစားကြရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
13:08
I think any wise life will accept,
309
776000
3000
ကျွန်တော်ယုံတယ်၊ ပညာရှိတဲ့ သက်ရှိအားလုံးက ဒါကိုလက်ခံလိမ့်မယ်။
13:11
as I say, that there is going to be an element where we are not succeeding.
310
779000
3000
ခုနကပြောသလိုပဲ ကျွန်တော်တို့ မအောင်မြင်တဲ့ ကဏ္ဍတခု အနည်းဆုံးရှိလိမ့်မယ်။
13:14
Thing about a successful life
311
782000
2000
အောင်မြင်တဲ့ဘဝဆိုတာဟာ
13:16
is, a lot of the time, our ideas
312
784000
2000
များသောအားဖြင့် ကျွန်တော်တို့ ထင်မြင်ယူဆထားတဲ့
13:18
of what it would mean to live successfully are not our own.
313
786000
3000
ဘဝမှာ အောင်အောင်မြင်မြင်နေနည်းဆိုတာကို တကယ်တော့ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ကိုယ်ပိုင် ထင်မြင်ယူဆချက်တွေ မဟုတ်ဘူး။
13:21
They are sucked in from other people:
314
789000
2000
သူများတွေရဲ့ ထင်မြင်ယူဆချက်တွေပဲ
13:23
chiefly, if you're a man, your father,
315
791000
2000
များသောအားဖြင့် ခင်ဗျားဟာ ယောကျ်ားဆိုရင် ခင်ဗျားရဲ့ အဖေရဲ့ လွှမ်းမိုးမှု
13:25
and if you're a woman, your mother.
316
793000
2000
တကယ်လို့ ခင်ဗျားဟာ မိန်းမဆိုရင် ခင်ဗျားရဲ့ အမေရဲ့ လွှမ်းမိုးမှုကလာတဲ့ ထင်မြင်ချက်တွေပဲ
13:27
Psychoanalysis has been drumming home this message for about 80 years.
317
795000
3000
စိတ်ခံစားမှုဆိုင်ရာ သုံးသပ်တဲ့ ပညာရှင်တွေဟာ ဒီအချက်ကို ထောက်ပြနေတာ အနှစ် ၈၀ကျော်သွားပြီ
13:30
No one is quite listening hard enough, but I very much believe that that's true.
318
798000
3000
ဘယ်သူမှ ဒါကို အလေးပေးပြီး နားမထောင်ကြဘူး။ ဒါပေမယ့် ကျွန်တော်ကတော့ အဲဒီအချက်ကို လက်ခံတယ်
13:33
And we also suck in messages
319
801000
2000
ကျွန်တော်တို့ဟာ ၀ါဒဖြန့်တာတွေ ခံနေကြရတယ်
13:35
from everything from the television, to advertising,
320
803000
2000
တီဗွီတွေ၊ ကြော်ငြာတွေ၊
13:37
to marketing, etc.
321
805000
2000
စျေးကွက်ဖြန့်ချီရေးတွေကနေ တဆင့်ပေါ့။
13:39
These are hugely powerful forces
322
807000
2000
ဒါတွေဟာ တကယ့်ကို ကြီးမားပြီး အင်အားရှိတဲ့ တွန်းအားတွေပဲ
13:41
that define what we want and how we view ourselves.
323
809000
4000
ဒါတွေဟာ ကျွန်တော်တို့ ဘာလိုချင်သလည်း၊ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ဘယ်လိုထင်မြင်သလည်းဆိုတာတွေကို သူတို့လိုချင်သလို သတ်မှတ်ပစ်တယ်။
13:45
When we're told that banking is a very respectable profession
324
813000
3000
ကျွန်တော်တို့ကို ဘဏ်စီးပွားရေးဟာ တကယ့်ကို ကြီးပွားတိုးတက်မယ့် အလုပ်အကိုင်လို့ ပြောရင်
13:48
a lot of us want to go into banking.
325
816000
2000
ကျွန်တော်တို့အားလုံး ဘဏ်နဲ့ပတ်သက်တဲ့ အလုပ်တွေကို လုပ်ချင်ကြတယ်။
13:50
When banking is no longer so respectable, we lose interest in banking.
326
818000
3000
ဘဏ်အလုပ်အကိုင်က မကောင်းတော့ဘူးလို့ပြောရင် ကျွန်တော်တို့ဟာဘာ ဘဏ်စီးပွားရေး အလုပ်အကိုင်ကိုမှ စိတ်ဝင်စားတော့မှာ မဟုတ်ဘူး။
13:53
We are highly open to suggestion.
327
821000
3000
ကျွန်တော်တို့ဟာ အကြံဉာဏ်တိုင်းကို လက်ခံပါတယ်။
13:56
So what I want to argue for is not that we should give up
328
824000
3000
ဒါဆိုရင် ကျွန်တော်ဘာကို ငြင်းချက်ထုတ်ချင်သလည်းဆိုတာက
13:59
on our ideas of success,
329
827000
2000
ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အောင်မြင်မှုအပေါ် တွေးထင်ချက်တွေကို လွှင့်ပစ်ဖို့ မဟုတ်ဘူး။
14:01
but we should make sure that they are our own.
330
829000
2000
ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အောင်မြင်မှု ဒဿနဟာ ကိုယ်ပိုင်ဒဿနနဲ့ ခံယူချက်ဖြစ်ရမယ်လို့သာ တိုက်တွန်းချင်တာပါ
14:03
We should focus in on our ideas
331
831000
2000
ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ကိုယ်ပိုင် အတွေးအခေါ် ဆန္ဒကို အလေးပေးကြရမယ်။
14:05
and make sure that we own them,
332
833000
3000
ကျွန်တော်တို့ အစစ်အမှန် ပိုင်တယ်ဆိုတာကို သေချာကြရမယ်။
14:08
that we are truly the authors of our own ambitions.
333
836000
2000
နောက်ပြီး ကျွန်တော်တို့ဟာ ကျွန်တော်တို့ အောင်မြင်မှုအတွက် ကိုယ်ပိုင် စာရေးဆရာတွေ ဖြစ်ကြရမယ်။
14:10
Because it's bad enough, not getting what you want,
334
838000
2000
ဘာကြောင့်လည်းဆိုတော့ ကိုယ်လိုချင်တာကို မရတာနဲ့တင် တော်တော်ဆိုးနေပါပြီ။
14:12
but it's even worse to have an idea
335
840000
3000
ပိုဆိုးတာက ကိုယ့်မှာ အတွေးအခေါ်တော့ ရှိပါရဲ့၊
14:15
of what it is you want and find out at the end of a journey,
336
843000
3000
ကိုယ်ဘာလိုချင်သလည်း ဆိုတာ သိပါရဲ့ဆိုပြီး လမ်းဆုံးရောက်ခါမှ
14:18
that it isn't, in fact, what you wanted all along.
337
846000
3000
ဒါဟာ ငါလိုချင်ခဲ့တဲ့လမ်း မဟုတ်ဘူးဆိုရင် ဘာလုပ်ကြမလည်း။
14:21
So I'm going to end it there.
338
849000
2000
ကျွန်တော် ဒီမှာပဲ ရပ်လိုက်တော့မယ်။
14:23
But what I really want to stress is
339
851000
3000
ဒါပေမယ့် ကျွန်တော် တကယ့်ကို ထောက်ပြချင်တာကတော့
14:26
by all means, success, yes.
340
854000
2000
ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ်၊ အောင်မြင်မှု၊ ဟုတ်တယ်၊ အောင်မြင်မှုကိုပဲ
14:28
But let's accept the strangeness of some of our ideas.
341
856000
2000
ကျွန်တော်တို့ရဲ့ တချို့သော ထင်မြင်ယူဆချက်တွေဟာ အင်မတန် ဆန်းပြားနေတာကိုလည်း လက်ခံကြရမယ်နော်။
14:30
Let's probe away at our notions of success.
342
858000
3000
ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အောင်မြင်မှုဆိုတာကို လေ့လာဆန်းစစ် ငြင်းချက်ထုတ်တာတွေကို အသာထားလိုက်ပါဦး။
14:33
Let's make sure our ideas of success are truly our own.
343
861000
4000
ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အောင်မြင်မှု အပေါ် သတ်မှတ်ထင်မြင်ချက်ဟာ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ကိုယ်ပိုင် ခံယူချက်စစ်စစ်ဖြစ်တယ်ဆိုတာကို သေချာနိုင်ကြပါစေ။
14:37
Thank you very much.
344
865000
2000
ကျေးဇူး အများကြီးတင်ပါတယ် ခင်ဗျာ။
14:39
(Applause)
345
867000
16000
(လက်ခုပ်တီးသံများ)
14:55
Chris Anderson: That was fascinating. How do you reconcile
346
883000
2000
Chris Anderson: အရမ်းကို စိတ်ဝင်စားဖို့ ကောင်းပါတယ်။ ခင်ဗျား ကျွန်တော်အခုပြောမယ့် ၂ချက်ကို ဘယ်လို စေ့စပ်နိုင်မလည်း
14:57
this idea of someone being --
347
885000
5000
ခင်ဗျားပြောခဲ့တဲ့ တစုံတယောက်ဟာ --
15:02
it being bad to think of someone as a loser
348
890000
3000
တစုံတယောက်ကို လူညံ့လို့ထင်တာ မကောင်းဘူးဆိုတဲ့ အချက်နဲ့
15:05
with the idea, that a lot of people like, of seizing control of your life.
349
893000
4000
လူအတော်များများဟာ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ဘဝကို ချုပ်ခြယ်ကြိုးကိုင်ချင်ကြတယ်ဆိုတဲ့ အချက်ကိုပါပဲ။
15:09
And that a society that encourages that
350
897000
3000
ပြီးတော့ လူ့အဖွဲ့အစည်းတရပ်ဟာ
15:12
perhaps has to have some winners and losers.
351
900000
3000
အောင်နိုင်သူနဲ့ ရှံူးနိမ့်သူတွေကို ခွဲခြားတဲ့စနစ်ကို အားပေးတယ်ဆိုရင်ပေါ့။
15:15
Alain de Botton: Yes. I think it's merely the randomness
352
903000
3000
Alain de Bottom: ဟုတ်ကဲ့။ အစဉ်တကျမဟုတ်တဲ့
15:18
of the winning and losing process that I wanted to stress.
353
906000
2000
အောင်မြင်မှုနဲ့ ရှံူးနိမ့်မှုဖြစ်စဉ်ကို ကျွန်တော်က ထောက်ပြချင်တာပါ။
15:20
Because the emphasis nowadays is so much
354
908000
2000
ဘာလို့လည်းဆိုတော့ အခုခေတ် အလေးပေးနေတာတွေဟာ
15:22
on the justice of everything,
355
910000
2000
အရာရာအပေါ်မှာ တရားမျှတမှုရှိဖို့ကိုပါ။
15:24
and politicians always talk about justice.
356
912000
2000
နိုင်ငံရေးသမားတွေကလည်း အမြဲတမ်း တရားမျှတမှုရှိဖို့ကို ပြောကြပါတယ်။
15:26
Now I am a firm believer in justice, I just think that it is impossible.
357
914000
3000
အခု ကျွန်တော်က တရားကို မျှမျှတတ စီရင်တာကို အားပေးတဲ့သူပါ။ ဒါပေမယ့် အရာရာ တရားမျှတဖို့ဆိုတာ မဖြစ်နိုင်ဘူးလို့လည်း ထင်ပါတယ်။
15:29
So we should do everything we can,
358
917000
2000
ဒါဖြင့် ကျွန်တော်တို့ဟာ ကိုယ်တတ်နိုင်သလောက်
15:31
we should do everything we can to pursue it.
359
919000
2000
တတ်စွမ်းသလောက် တရားမျှတမှုရှိဖို့ ကြိုးစားကြရမှာပါ။
15:33
But at the end of the day we should always remember
360
921000
2000
ဒါပေမယ့်။ အဆုံးသတ်မှာ ကျွန်တော့်တို့ သတိတရရှိကြရမှာက
15:35
that whoever is facing us, whatever has happened in their lives,
361
923000
3000
ဘယ်သူ ဘာကိုပဲ ရင်ဆိုင်နေရနေရ။ ဘာတွေပဲ ဘဝမှာ ဖြစ်ခဲ့ ဖြစ်ခဲ့
15:38
there will be a strong element of the haphazard.
362
926000
3000
အားပြင်းတဲ့ မျှော်လင့်စီစဉ်ထားတဲ့ အတိုင်းဖြစ်မလာတတ်တဲ့ အကြောင်းအရာ ဆိုတာရှိပါတယ်။
15:41
And it's that that I'm trying to leave room for.
363
929000
2000
ဒါ့ကြောင့်လည်း ကျွန်တော်ဟာ ဒီအခန်းထဲက ထွက်ဖို့ကြိုးစားနေတာပဲ
15:43
Because otherwise it can get quite claustrophobic.
364
931000
2000
မဟုတ်ရင် ပရိတ်သတ်များတဲ့ ဒီအခန်းထဲမှာ ကျွန်တော် မွမ်းကြပ်လာနိုင်လို့ပါ။
15:45
CA: I mean, do you believe that you can combine
365
933000
2000
CA: ကျွန်တော်ပြောချင်တာက ခင်ဗျား ဒါကို တကယ်ယုံကြည်သလား။
15:47
your kind of kinder, gentler philosophy of work
366
935000
2000
အလုပ်အကိုင်နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ခင်ဗျားရဲ့ နူးညံ့သိမ်မွေ့တဲ့ ဒဿန
15:49
with a successful economy?
367
937000
4000
နဲ့ အောင်မြင်တဲ့ စီးပွားရေးအခြေအနေနဲ့ ပေါင်းစည်းမှုကိုလေ။
15:53
Or do you think that you can't?
368
941000
2000
ဒါမှမဟုတ် အဲဒီနှစ်ခုကို ပေါင်းဖို့မဖြစ်ဘူးလို့ ခင်ဗျားယုံတာလား။
15:55
But it doesn't matter that much that we're putting too much emphasis on that?
369
943000
2000
ဒါပေမယ့် ဒါကို အဓိကထားပြောနေပေမယ့် တကယ်တမ်း အရေးမပါဘူးလို့ ပြောချင်တာလား။
15:57
AB: The nightmare thought
370
945000
3000
အိပ်မက်ဆိုးကတော့ ထင်တယ်လေ
16:00
is that frightening people is the best way to get work out of them,
371
948000
4000
လူတွေကို ကြောက်လန့်အောင်လုပ်ရတာဟာ သူတို့ကို အလုပ်ပေးဖို့ အကောင်းဆုံးနည်းလို့။
16:04
and that somehow the crueler the environment
372
952000
3000
ပြီးတော့ ပတ်ဝန်းကျင်အနေအထားက ပိုဆိုးရွားလေ
16:07
the more people will rise to the challenge.
373
955000
2000
လူတွေဟာ ပိုရုန်းကန်ကြိုးစားလေ ပါပဲ။
16:09
You want to think, who would you like as your ideal dad?
374
957000
4000
ခင်ဗျား ဘယ်သူ့ကို ခင်ဗျားရဲ့ စံပြအဖေအဖြစ် သတ်မှတ်နိုင်မလည်း လို့ စဉ်းစားချင်စဉ်းစားမယ်။
16:13
And your ideal dad is somebody who is tough but gentle.
375
961000
3000
ခင်ဗျားရဲ့ စံပြအဖေဟာ စည်းကမ်းတင်းကြပ်ပေမယ့် နူးညံ့တဲ့သူတယောက်ဖြစ်မယ်။
16:16
And it's a very hard line to make.
376
964000
2000
အဲလိုမျိုးမှာ အတိအကျ သတ်မှတ်ဖို့ ခက်ခဲပါတယ်။
16:18
We need fathers, as it were, the exemplary father figures in society,
377
966000
4000
ကျွန်တော်တို့ရဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းမှာ စံပြအဖေတွေလိုအပ်ပါတယ်။
16:22
avoiding the two extremes,
378
970000
2000
အစွန်းနှစ်ဖက်ကနေ ကင်းဝေးတဲ့ အဖေမျိုး၊
16:24
which is the authoritarian, disciplinarian, on the one hand,
379
972000
4000
ဘယ်လိုမျိုးလည်းဆိုရင် တဖက်ကကြည့်ရင် အာဏာရှိတယ်၊ စည်းကမ်းတင်းကြပ်တဲ့သူ၊
16:28
and on the other, the lax, no rules option.
380
976000
4000
နောက်တဖက်အနေနဲ့ ပျော့ပျောင်းတဲ့ စည်းကမ်းလျော့ရဲတဲ့သူမျိုး။
16:32
CA: Alain de Botton.
381
980000
2000
CA: Alain de Botton ပါ ခင်ဗျား။
16:34
AB: Thank you very much.
382
982000
2000
AB: ကျေးဇူး အများကြီး တင်ပါတယ် ခင်ဗျာ။
16:36
(Applause)
383
984000
10000
(လက်ခုပ်သံများ)
ABOUT THE SPEAKER
Alain de Botton - PhilosopherThrough his witty and literate books -- and his new School of Life -- Alain de Botton helps others find fulfillment in the everyday.
Why you should listen
It started in 1997, when Alain de Botton turned away from writing novels and instead wrote a touching extended essay titled How Proust Can Change Your Life, which became an unlikely blockbuster in the "self-help"category. His subsequent books take on some of the fundamental worries of modern life (am I happy? where exactly do I stand?), informed by his deep reading in philosophy and by a novelist's eye for small, perfect moments. His newest book is The Pleasures and Sorrows of Work.
In 2008, de Botton helped start the School of Life in London, a social enterprise determined to make learning and therapy relevant in today's uptight culture. His goal is (through any of his mediums) to help clients learn "how to live wisely and well."
Alain de Botton | Speaker | TED.com