TED2012
Leymah Gbowee: Unlock the intelligence, passion, greatness of girls
Leymah Gbowee: Ontgrendel de intelligentie, passie, grootsheid van meisjes
Filmed:
Readability: 3
1,320,003 views
Nobelprijswinnares Leymah Gbowee heeft twee indrukwekkende verhalen voor ons -- van de transformatie van haar eigen leven, en van het onbenutte potentieel van meisjes over de hele wereld. Kunnen we de wereld transformeren door de grootsheid van meisjes te ontgrendelen?
Leymah Gbowee - Peace activist, Nobelist
Leymah Gbowee is a peace activist in Liberia. She led a women's movement that was pivotal in ending the Second Liberian Civil War in 2003, and now speaks on behalf of women and girls around the world. Full bio
Leymah Gbowee is a peace activist in Liberia. She led a women's movement that was pivotal in ending the Second Liberian Civil War in 2003, and now speaks on behalf of women and girls around the world. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
Many times
0
0
2000
Vaak ga ik
00:17
I go around the world to speak,
1
2000
3000
de wereld rond om te spreken,
00:20
and people ask me questions
2
5000
2000
en mensen stellen me vragen
00:22
about the challenges,
3
7000
2000
over de uitdagingen,
00:24
my moments,
4
9000
3000
mijn momenten,
00:27
some of my regrets.
5
12000
2000
en dingen die ik betreur.
00:29
1998:
6
14000
3000
1998.
00:32
A single mother of four,
7
17000
2000
Ik was een alleenstaande moeder van vier.
00:34
three months after the birth of my fourth child,
8
19000
4000
Drie maanden na de geboorte van mijn vierde kind
00:38
I went to do a job
9
23000
3000
kreeg ik een baan
00:41
as a research assistant.
10
26000
4000
als onderzoeksassistent.
00:45
I went to Northern Liberia.
11
30000
3000
Ik ging naar Noord-Liberia.
00:48
And as part of the work,
12
33000
3000
Als onderdeel van het werk
00:51
the village would give you lodgings.
13
36000
3000
bood het dorp je onderdak.
00:54
And they gave me lodging with a single mother
14
39000
3000
Ik logeerde bij een jonge moeder
00:57
and her daughter.
15
42000
2000
en haar dochter.
00:59
This girl happened to be
16
44000
3000
Dit meisje bleek het enige meisje
01:02
the only girl in the entire village
17
47000
2000
te zijn in het hele dorp
01:04
who had made it
18
49000
2000
dat de middelbare school
01:06
to the ninth grade.
19
51000
2000
had gehaald.
01:08
She was the laughing stock of the community.
20
53000
3000
Ze was de risee van de hele gemeenschap.
01:11
Her mother was often told by other women,
21
56000
3000
Haar moeder hoorde vaak van andere vrouwen:
01:14
"You and your child
22
59000
2000
"Jij en je kind
01:16
will die poor."
23
61000
3000
gaan arm sterven."
01:19
After two weeks of working in that village,
24
64000
3000
Na twee weken werk in dat dorp,
01:22
it was time to go back.
25
67000
2000
was het tijd om terug te gaan.
01:24
The mother came to me, knelt down,
26
69000
4000
De moeder kwam naar me toe, knielde
01:28
and said, "Leymah, take my daughter.
27
73000
4000
en zei: "Leymah, neem mijn dochter mee.
01:32
I wish for her
28
77000
2000
Mijn wens is dat ze
01:34
to be a nurse."
29
79000
3000
verpleegster wordt."
01:37
Dirt poor, living in the home with my parents,
30
82000
4000
Ik was straatarm en woonde bij mijn ouders.
01:41
I couldn't afford to.
31
86000
3000
Ik kon dat niet bekostigen.
01:44
With tears in my eyes,
32
89000
2000
Met tranen in mijn ogen
01:46
I said, "No."
33
91000
3000
zei ik: "Nee."
01:49
Two months later,
34
94000
2000
Twee maanden later
01:51
I go to another village
35
96000
2000
ga ik naar een ander dorp
01:53
on the same assignment
36
98000
2000
voor hetzelfde onderzoek,
01:55
and they asked me to live with the village chief.
37
100000
4000
en ze vroegen me bij het dorpshoofd te logeren.
01:59
The women's chief of the village has this little girl,
38
104000
3000
Het vrouwelijke dorpshoofd heeft een klein meisje,
02:02
fair color like me,
39
107000
2000
licht gekleurd zoals ik,
02:04
totally dirty.
40
109000
2000
en helemaal vies.
02:06
And all day she walked around
41
111000
2000
De hele dag liep ze rond
02:08
only in her underwear.
42
113000
2000
in slechts haar ondergoed.
02:10
When I asked, "Who is that?"
43
115000
3000
Toen ik vroeg: "Wie is dat?"
02:13
She said, "That's Wei.
44
118000
2000
zei ze: "Dat is Wei."
02:15
The meaning of her name is pig.
45
120000
3000
Die naam betekent: varken.
02:18
Her mother died while giving birth to her,
46
123000
3000
Haar moeder stierf toen ze haar baarde,
02:21
and no one had any idea who her father was."
47
126000
3000
en niemand wist wie haar vader was.
02:24
For two weeks, she became my companion,
48
129000
3000
Twee weken lang was ze mijn gezelschap,
02:27
slept with me.
49
132000
2000
sliep bij me.
02:29
I bought her used clothes
50
134000
2000
Ik kocht tweedehands kleren
02:31
and bought her her first doll.
51
136000
2000
en een pop voor haar.
02:33
The night before I left,
52
138000
3000
De avond voordat ik vertrok,
02:36
she came to the room
53
141000
2000
kwam ze de kamer binnen
02:38
and said, "Leymah, don't leave me here.
54
143000
2000
en zei: "Leymah, laat me hier niet achter.
02:40
I wish to go with you.
55
145000
2000
Ik wil met je meegaan.
02:42
I wish to go to school."
56
147000
2000
Ik wil naar school gaan."
02:44
Dirt poor, no money,
57
149000
3000
Ik was straatarm, had geen geld,
02:47
living with my parents,
58
152000
2000
woonde bij mijn ouders.
02:49
I again said, "No."
59
154000
2000
Ik zei weer : "Nee."
02:51
Two months later,
60
156000
2000
Twee maanden later
02:53
both of those villages fell into another war.
61
158000
3000
bevonden beide dorpen zich in een nieuwe oorlog.
02:56
Till today, I have no idea
62
161000
4000
Tot vandaag weet ik niet
03:00
where those two girls are.
63
165000
2000
waar die twee meisjes zijn.
03:02
Fast-forward, 2004:
64
167000
4000
Snel vooruit naar 2004.
03:06
In the peak of our activism,
65
171000
3000
Op de top van ons activisme,
03:09
the minister of Gender Liberia called me
66
174000
2000
belde de minister van vrouwenzaken
03:11
and said, "Leymah, I have a nine-year-old for you.
67
176000
3000
en zei: "Leymah, ik heb een negenjarig meisje voor je.
03:14
I want you to bring her home
68
179000
2000
Ik wil dat je haar meeneemt naar huis
03:16
because we don't have safe homes."
69
181000
2000
want we hebben geen vluchthuizen meer."
03:18
The story of this little girl:
70
183000
2000
Het verhaal van dit kleine meisje:
03:20
She had been raped
71
185000
2000
ze werd 6 maanden lang
03:22
by her paternal grandfather
72
187000
2000
iedere dag verkracht
03:24
every day for six months.
73
189000
2000
door de vader van haar vader.
03:26
She came to me bloated,
74
191000
3000
Ze kwam opgezwollen bij me,
03:29
very pale.
75
194000
2000
heel bleek.
03:31
Every night I'd come from work and lie on the cold floor.
76
196000
3000
Elke avond na het werk ga ik op de koude vloer liggen.
03:34
She'd lie beside me
77
199000
2000
Zij lag dan naast me
03:36
and say, "Auntie, I wish to be well.
78
201000
3000
en zei: "Tante, ik wil gezond zijn.
03:39
I wish to go to school."
79
204000
3000
Ik wil naar school gaan."
03:42
2010:
80
207000
2000
2010.
03:44
A young woman stands before President Sirleaf
81
209000
3000
Een jonge vrouw staat voor president Sirleaf
03:47
and gives her testimony
82
212000
2000
en getuigt
03:49
of how she and her siblings live together,
83
214000
3000
hoe zij en haar broers en zussen samenleven.
03:52
their father and mother died during the war.
84
217000
3000
Hun ouders stierven tijdens de oorlog.
03:55
She's 19; her dream is to go to college
85
220000
3000
Ze is 19. Haar droom is naar de universiteit te gaan
03:58
to be able to support them.
86
223000
2000
om hen te kunnen onderhouden.
04:00
She's highly athletic.
87
225000
2000
Ze is zeer atletisch.
04:02
One of the things that happens
88
227000
2000
Een van de dingen die gebeuren,
04:04
is that she applies for a scholarship.
89
229000
2000
is dat zij een studiebeurs aanvraagt.
04:06
Full scholarship. She gets it.
90
231000
2000
Een sport-studiebeurs. Die krijgt ze.
04:08
Her dream of going to school,
91
233000
2000
Haar droom van naar school gaan
04:10
her wish of being educated,
92
235000
2000
en een opleiding krijgen,
04:12
is finally here.
93
237000
2000
is eindelijk daar.
04:14
She goes to school on the first day.
94
239000
3000
Ze gaat naar school op de eerste dag.
04:17
The director of sports
95
242000
2000
De directeur van sport,
04:19
who's responsible for getting her into the program
96
244000
2000
die haar toeliet in het programma,
04:21
asks her to come out of class.
97
246000
2000
vraagt of ze uit de klas komt.
04:23
And for the next three years,
98
248000
2000
De komende 3 jaar
04:25
her fate will be
99
250000
2000
is haar lot
04:27
having sex with him every day,
100
252000
3000
om dagelijks seks met hem te hebben
04:30
as a favor for getting her in school.
101
255000
3000
als wederdienst voor de toelating.
04:33
Globally, we have policies,
102
258000
4000
Wereldwijd hebben we beleid,
04:37
international instruments,
103
262000
2000
internationale instrumenten,
04:39
work leaders.
104
264000
2000
werkleiders.
04:41
Great people have made commitments --
105
266000
2000
Belangrijke mensen hebben zich geëngageerd:
04:43
we will protect our children
106
268000
3000
we zullen onze kinderen beschermen
04:46
from want and from fear.
107
271000
2000
tegen behoeftigheid en angst.
04:48
The U.N. has the Convention on the Rights of the Child.
108
273000
4000
De VN heeft het Verdrag inzake de Rechten van het Kind.
04:52
Countries like America, we've heard things like No Child Left Behind.
109
277000
4000
In Amerika zien we "No child left behind" (Geen kind achtergelaten).
04:56
Other countries come with different things.
110
281000
3000
Andere landen komen met andere dingen.
04:59
There is a Millennium Development called Three
111
284000
2000
Milleniumdoelstelling nummer drie
05:01
that focuses on girls.
112
286000
4000
richt zich op meisjes.
05:05
All of these great works by great people
113
290000
2000
Al dit geweldige werk door geweldige mensen,
05:07
aimed at getting young people
114
292000
2000
dat erop gericht is om
05:09
to where we want to get them globally,
115
294000
3000
jonge mensen wereldwijd te helpen,
05:12
I think, has failed.
116
297000
2000
heeft volgens mij gefaald.
05:14
In Liberia, for example,
117
299000
3000
In Liberia bijvoorbeeld,
05:17
the teenage pregnancy rate
118
302000
2000
zie je tienerzwangerschappen
05:19
is three to every 10 girls.
119
304000
4000
bij 3 van de 10 meisjes.
05:23
Teen prostitution is at its peak.
120
308000
3000
Tienerprostitutie is ongekend hoog.
05:26
In one community, we're told,
121
311000
2000
In één gemeenschap, zo hoorden we,
05:28
you wake up in the morning
122
313000
2000
word je 's ochtends wakker
05:30
and see used condoms like used chewing gum paper.
123
315000
4000
en ziet condooms als gebruikt kauwgompapier.
05:34
Girls as young as 12 being prostituted
124
319000
3000
Meisjes van 12 worden geprostitueerd
05:37
for less than a dollar a night.
125
322000
4000
voor minder dan een dollar per nacht.
05:41
It's disheartening, it's sad.
126
326000
3000
Het is ontmoedigend, het is triest.
05:44
And then someone asked me,
127
329000
2000
Iemand vroeg me
05:46
just before my TEDTalk, a few days ago,
128
331000
2000
vlak voor mijn TEDTalk, enkele dagen geleden:
05:48
"So where is the hope?"
129
333000
2000
"Waar is de hoop?"
05:50
Several years ago, a few friends of mine
130
335000
3000
Een paar jaar geleden besloot ik met wat vrienden
05:53
decided we needed to bridge the disconnect
131
338000
2000
dat we de kloof moesten overbruggen
05:55
between our generation
132
340000
2000
tussen onze generatie
05:57
and the generation of young women.
133
342000
2000
en de generatie jonge vrouwen.
05:59
It's not enough to say
134
344000
2000
Het is niet genoeg om te zeggen
06:01
you have two Nobel laureates from the Republic of Liberia
135
346000
3000
dat je twee Nobelprijswinnaars hebt uit Liberia,
06:04
when your girls' kids are totally out there
136
349000
3000
als je meisjes er alleen voor staan,
06:07
and no hope, or seemingly no hope.
137
352000
3000
zonder hoop, of schijnbaar zonder hoop.
06:10
We created a space
138
355000
2000
We creëerden een ruimte
06:12
called the Young Girls Transformative Project.
139
357000
3000
genaamd het "Transformatieproject voor Jonge Meisjes".
06:15
We go into rural communities
140
360000
3000
We gaan naar landelijke gemeenschappen
06:18
and all we do, like has been done in this room,
141
363000
3000
en al wat we doen, net als in deze zaal,
06:21
is create the space.
142
366000
3000
is ruimte creëren.
06:24
When these girls sit,
143
369000
2000
Als deze meisjes gaan zitten,
06:26
you unlock intelligence,
144
371000
3000
ontgrendel je intelligentie,
06:29
you unlock passion,
145
374000
3000
ontgrendel je passie,
06:32
you unlock commitment,
146
377000
2000
ontgrendel je toewijding,
06:34
you unlock focus,
147
379000
2000
ontgrendel je focus,
06:36
you unlock great leaders.
148
381000
2000
en ontgrendel je grote leiders.
06:38
Today, we've worked with over 300.
149
383000
3000
Vandaag hebben we met ruim 300 meisjes gewerkt.
06:41
And some of those girls
150
386000
2000
Sommigen van hen
06:43
who walked in the room very shy
151
388000
2000
die heel verlegen binnenkwamen,
06:45
have taken bold steps, as young mothers,
152
390000
3000
zijn, als jonge moeders,
06:48
to go out there and advocate
153
393000
3000
op de barricaden gaan staan
06:51
for the rights of other young women.
154
396000
3000
voor de rechten van andere jonge vrouwen.
06:54
One young woman I met,
155
399000
2000
Eén jonge vrouw die ik ontmoette,
06:56
teen mother of four,
156
401000
2000
een tienermoeder van vier,
06:58
never thought about finishing high school,
157
403000
2000
-- nooit van plan om school af te maken,
07:00
graduated successfully;
158
405000
3000
maar ze slaagde voor haar examen;
07:03
never thought about going to college,
159
408000
2000
-- nooit van plan te gaan studeren,
07:05
enrolled in college.
160
410000
2000
maar ze ging naar de universiteit.
07:07
One day she said to me,
161
412000
2000
Op een dag zei ze tegen me:
07:09
"My wish is to finish college
162
414000
2000
"Mij wens is om af te studeren
07:11
and be able to support my children."
163
416000
2000
zodat ik mijn kinderen kan onderhouden."
07:13
She's at a place where she can't find money
164
418000
2000
Ze kan het geld niet vinden
07:15
to go to school.
165
420000
2000
om naar school te gaan.
07:17
She sells water, sells soft drinks
166
422000
3000
Ze verkoopt water, frisdranken,
07:20
and sells recharge cards for cellphones.
167
425000
4000
en oplaadkaarten voor mobiele telefoons.
07:24
And you would think she would take that money
168
429000
2000
Je zou denken dat ze het geld
07:26
and put it back into her education.
169
431000
3000
in haar opleiding stopt.
07:29
Juanita is her name.
170
434000
2000
Juanita is haar naam.
07:31
She takes that money
171
436000
2000
Ze neemt het geld
07:33
and finds single mothers in her community
172
438000
3000
en zoekt alleenstaande moeders,
07:36
to send back to school.
173
441000
2000
om ze terug te sturen naar school.
07:38
Says, "Leymah, my wish
174
443000
2000
Ze zegt: " Leymah, mijn wens is
07:40
is to be educated.
175
445000
2000
een opleiding.
07:42
And if I can't be educated,
176
447000
2000
Als ik geen opleiding kan krijgen,
07:44
when I see some of my sisters being educated,
177
449000
3000
maar mijn zusters wel,
07:47
my wish has been fulfilled.
178
452000
2000
dan is mijn wens vervuld.
07:49
I wish for a better life.
179
454000
2000
Ik wens een beter leven.
07:51
I wish for food for my children.
180
456000
2000
Ik wens eten voor mijn kinderen.
07:53
I wish that sexual abuse and exploitation in schools would stop."
181
458000
5000
Ik wens dat seksueel misbruik en uitbuiting in scholen ophoudt."
07:58
This is the dream of the African girl.
182
463000
2000
Dat is de droom van het Afrikaanse meisje.
08:00
Several years ago,
183
465000
2000
Vele jaren geleden
08:02
there was one African girl.
184
467000
2000
was er een Afrikaans meisje.
08:04
This girl had a son
185
469000
2000
Dit meisje had een zoon
08:06
who wished for a piece of doughnut
186
471000
3000
die een stuk donut wilde,
08:09
because he was extremely hungry.
187
474000
3000
want hij had grote honger.
08:12
Angry, frustrated,
188
477000
3000
Boos, gefrustreerd,
08:15
really upset
189
480000
2000
erg overstuur
08:17
about the state of her society
190
482000
3000
vanwege de staat van haar samenleving
08:20
and the state of her children,
191
485000
2000
en de staat van haar kinderen,
08:22
this young girl started a movement,
192
487000
2000
begon dit meisje een beweging.
08:24
a movement of ordinary women
193
489000
2000
Een beweging van gewone vrouwen
08:26
banding together
194
491000
2000
die samenwerken
08:28
to build peace.
195
493000
2000
aan vrede.
08:30
I will fulfill the wish.
196
495000
2000
Ik zal de wens vervullen.
08:32
This is another African girl's wish.
197
497000
2000
Dit is de wens van een ander Afrikaans meisje.
08:34
I failed to fulfill the wish of those two girls.
198
499000
2000
Ik kon de wens van die twee meisjes niet vervullen.
08:36
I failed to do this.
199
501000
2000
Ik faalde...
08:38
These were the things that were going through the head of this other young woman --
200
503000
3000
Dat ging door het hoofd van die andere jonge vrouw.
08:41
I failed, I failed, I failed.
201
506000
3000
Ik faalde, ik faalde, ik faalde...
08:44
So I will do this.
202
509000
4000
Dus ik ga dit doen.
08:48
Women came out,
203
513000
2000
Vrouwen kwamen naar voren
08:50
protested a brutal dictator,
204
515000
3000
in protest tegen een brutale dictator.
08:53
fearlessly spoke.
205
518000
3000
Ze spraken zonder angst.
08:56
Not only did the wish of a piece of doughnut come true,
206
521000
4000
Niet alleen kwam de wens van een stuk donut uit,
09:00
the wish of peace came true.
207
525000
2000
maar de wens van vrede kwam uit.
09:02
This young woman
208
527000
2000
Deze jonge vrouw
09:04
wished also to go to school.
209
529000
2000
wilde ook naar school gaan.
09:06
She went to school.
210
531000
2000
Ze ging naar school.
09:08
This young woman wished for other things to happen,
211
533000
2000
Deze jonge vrouw wenste nog andere dingen.
09:10
it happened for her.
212
535000
2000
Die wensen kwamen uit.
09:12
Today, this young woman is me,
213
537000
4000
Die jonge vrouw, dat ben ik,
09:16
a Nobel laureate.
214
541000
2000
een Nobelprijswinnaar.
09:18
I'm now on a journey
215
543000
2000
Nu ben ik op reis, om
09:20
to fulfill the wish,
216
545000
2000
als klein radertje
09:22
in my tiny capacity,
217
547000
2000
de wensen te vervullen
09:24
of little African girls --
218
549000
2000
van kleine Afrikaanse meisjes --
09:26
the wish of being educated.
219
551000
2000
de wens om een opleiding te krijgen.
09:28
We set up a foundation.
220
553000
2000
We zetten een stichting op.
09:30
We're giving full four-year scholarships
221
555000
2000
We geven vierjarige studiebeurzen
09:32
to girls from villages that we see with potential.
222
557000
3000
aan dorpsmeisjes met potentieel.
09:35
I don't have much to ask of you.
223
560000
3000
Ik heb niet veel vragen aan jullie.
09:38
I've also been to places in this U.S.,
224
563000
2000
Ik ben ook op plekken geweest in de VS.
09:40
and I know that girls in this country
225
565000
2000
Ik weet dat meisjes in dit land
09:42
also have wishes,
226
567000
2000
ook wensen hebben.
09:44
a wish for a better life somewhere in the Bronx,
227
569000
3000
Een wens voor een beter leven ergens in de Bronx,
09:47
a wish for a better life
228
572000
2000
een wens voor een beter leven
09:49
somewhere in downtown L.A.,
229
574000
2000
ergens in de binnenstad van L.A.,
09:51
a wish for a better life somewhere in Texas,
230
576000
3000
een wens voor een beter leven ergens in Texas,
09:54
a wish for a better life somewhere in New York,
231
579000
3000
een beter leven ergens in New York,
09:57
a wish for a better life
232
582000
2000
een wens voor een beter leven
09:59
somewhere in New Jersey.
233
584000
2000
ergens in New Jersey.
10:01
Will you journey with me
234
586000
2000
Wil je met mij op reis
10:03
to help that girl,
235
588000
3000
om dat meisje te helpen?
10:06
be it an African girl or an American girl
236
591000
3000
Zij het een Afrikaans of een Amerikaans meisje,
10:09
or a Japanese girl,
237
594000
2000
of een Japans meisje.
10:11
fulfill her wish,
238
596000
2000
Haar wens vervullen,
10:13
fulfill her dream,
239
598000
2000
haar droom doen uitkomen,
10:15
achieve that dream?
240
600000
2000
die droom waarmaken.
10:17
Because all of these
241
602000
2000
Want al deze
10:19
great innovators and inventors
242
604000
3000
grote innovators en uitvinders
10:22
that we've talked to and seen
243
607000
2000
die we gesproken en gezien hebben
10:24
over the last few days
244
609000
2000
de afgelopen dagen,
10:26
are also sitting in tiny corners
245
611000
3000
zitten ook in kleine hoekjes
10:29
in different parts of the world,
246
614000
2000
in verschillende hoeken van de wereld.
10:31
and all they're asking us to do
247
616000
2000
Zij vragen ons om
10:33
is create that space
248
618000
2000
die ruimte te scheppen,
10:35
to unlock the intelligence,
249
620000
2000
die intelligentie te ontgrendelen,
10:37
unlock the passion,
250
622000
2000
die passie te ontgrendelen,
10:39
unlock all of the great things
251
624000
2000
alle grootse dingen te ontgrendelen
10:41
that they hold within themselves.
252
626000
3000
dat zij in zichzelf dragen.
10:44
Let's journey together. Let's journey together.
253
629000
3000
Laten we samen die reis maken.
10:47
Thank you.
254
632000
2000
Dank je wel.
10:49
(Applause)
255
634000
23000
(Applaus)
11:12
Chris Anderson: Thank you so much.
256
657000
2000
Chris Anderson: Heel hartelijk bedankt.
11:14
Right now in Liberia,
257
659000
2000
Wat zie je momenteel in Liberia
11:16
what do you see
258
661000
2000
als het belangrijkste punt
11:18
as the main issue that troubles you?
259
663000
3000
dat je zorgen baart?
11:21
LG: I've been asked to lead
260
666000
2000
LG: Mij werd gevraagd om
11:23
the Liberian Reconciliation Initiative.
261
668000
3000
het Liberiaans Verzoeningsinitiatief te leiden.
11:26
As part of my work,
262
671000
2000
Als deel van mijn werk
11:28
I'm doing these tours
263
673000
3000
ga ik rondreizen
11:31
in different villages and towns --
264
676000
2000
langs diverse dorpen en steden --
11:33
13, 15 hours on dirt roads --
265
678000
4000
13, 15 uur op zandwegen --
11:37
and there is no community that I've gone into
266
682000
3000
en ik heb geen enkele gemeenschap gezien
11:40
that I haven't seen intelligent girls.
267
685000
4000
zonder intelligente meisjes.
11:44
But sadly,
268
689000
2000
Maar helaas
11:46
the vision of a great future,
269
691000
3000
is de visie van een mooie toekomst,
11:49
or the dream of a great future,
270
694000
2000
de droom van een mooie toekomst,
11:51
is just a dream,
271
696000
2000
slechts een droom,
11:53
because you have all of these vices.
272
698000
2000
want je hebt al die gebreken.
11:55
Teen pregnancy, like I said, is epidemic.
273
700000
3000
Tienerzwangerschappen zijn een epidemie.
11:58
So what troubles me
274
703000
2000
Dus wat mij bedrukt
12:00
is that I was at that place
275
705000
4000
is dat ik ooit daar was,
12:04
and somehow I'm at this place,
276
709000
3000
en nu ben ik opeens hier,
12:07
and I just don't want to be the only one
277
712000
2000
en ik wil niet de enige zijn die
12:09
at this place.
278
714000
2000
hier aanbelandt.
12:11
I'm looking for ways
279
716000
2000
Ik zoek manieren waarop
12:13
for other girls to be with me.
280
718000
2000
andere meisjes zich bij me kunnen voegen.
12:15
I want to look back 20 years from now
281
720000
3000
Ik wil over 20 jaar terugkijken
12:18
and see that there's another Liberian girl,
282
723000
2000
en zien dat er een ander Liberiaans meisje,
12:20
Ghanaian girl, Nigerian girl, Ethiopian girl
283
725000
3000
Ghanees meisje, Nigeriaans meisje, Ethiopisch meisje
12:23
standing on this TED stage.
284
728000
3000
op dit TED-podium staat.
12:26
And maybe, just maybe, saying,
285
731000
2000
En misschien, misschien zegt ze:
12:28
"Because of that Nobel laureate
286
733000
2000
"Door die Nobelprijswinnares
12:30
I'm here today."
287
735000
2000
ben ik nu hier."
12:32
So I'm troubled
288
737000
2000
Dus het bedrukt me
12:34
when I see them like there's no hope.
289
739000
3000
als ik ze zonder hoop zie.
12:37
But I'm also not pessimistic,
290
742000
3000
Maar ik ben niet pessimistisch,
12:40
because I know it doesn't take a lot
291
745000
2000
want ik weet dat er niet veel nodig is
12:42
to get them charged up.
292
747000
2000
om ze op te laden.
12:44
CA: And in the last year,
293
749000
2000
CA: Vertel ons één hoopvol ding
12:46
tell us one hopeful thing
294
751000
2000
dat je het afgelopen jaar
12:48
that you've seen happening.
295
753000
2000
zag gebeuren.
12:50
LG: I can tell you many hopeful things that I've seen happening.
296
755000
3000
LG: Ik kan je vele hoopvolle dingen vertellen die ik gezien heb.
12:53
But in the last year,
297
758000
2000
Maar in het afgelopen jaar
12:55
where President Sirleaf comes from, her village,
298
760000
2000
gingen we werken met meisjes
12:57
we went there to work with these girls.
299
762000
2000
in het dorp waar president Sirleaf vandaan komt.
12:59
And we could not find 25 girls
300
764000
2000
We vonden nog geen 25 meisjes
13:01
in high school.
301
766000
2000
op de middelbare school.
13:03
All of these girls went to the gold mine,
302
768000
3000
Alle meisjes gingen naar de goudmijn,
13:06
and they were predominantly prostitutes
303
771000
2000
waar ze voornamelijk prostituees waren
13:08
doing other things.
304
773000
2000
en ze deden nog andere dingen.
13:10
We took 50 of those girls
305
775000
2000
We namen 50 meisjes
13:12
and we worked with them.
306
777000
2000
en werkten met ze.
13:14
And this was at the beginning of elections.
307
779000
3000
Dit was aan het begin van de verkiezingen.
13:17
This is one place where women were never --
308
782000
2000
Dit is een plek waar de vrouwen nooit --
13:19
even the older ones
309
784000
2000
zelfs de oudere vrouwen
13:21
barely sat in the circle with the men.
310
786000
3000
zaten amper in de kring met de mannen.
13:24
These girls banded together and formed a group
311
789000
3000
Deze meisjes vormden een groep
13:27
and launched a campaign
312
792000
2000
en lanceerden een campagne
13:29
for voter registration.
313
794000
2000
voor kiezersregistratie.
13:31
This is a real rural village.
314
796000
2000
Dit is een plattelandsdorp.
13:33
And the theme they used was:
315
798000
2000
Hun lijfspreuk was:
13:35
"Even pretty girls vote."
316
800000
2000
"Zelfs mooie meisjes stemmen".
13:37
They were able to mobilize young women.
317
802000
2000
Ze mobiliseerden jonge vrouwen.
13:39
But not only did they do that,
318
804000
3000
Maar niet alleen dat.
13:42
they went to those who were running for seats
319
807000
2000
Ze gingen naar de politici
13:44
to ask them, "What is it
320
809000
2000
om hen te vragen: "Wat gaat u
13:46
that you will give the girls of this community
321
811000
2000
de meisjes van deze gemeenschap geven
13:48
when you win?"
322
813000
2000
als u wint?"
13:50
And one of the guys
323
815000
2000
Eén van de mannen
13:52
who already had a seat was very --
324
817000
3000
die al een zetel hadden, was erg --
13:55
because Liberia has one of the strongest rape laws,
325
820000
2000
Liberia heeft sterke anti-verkrachtingswetten,
13:57
and he was one of those really fighting in parliament
326
822000
3000
en hij vocht hard in het parlement
14:00
to overturn that law
327
825000
2000
om die wet af te schaffen.
14:02
because he called it barbaric.
328
827000
2000
Hij noemde de wet barbaars.
14:04
Rape is not barbaric, but the law, he said, was barbaric.
329
829000
4000
Verkrachting is niet barbaars, maar de wet was barbaars.
14:08
And when the girls started engaging him,
330
833000
2000
Toen de meisjes hem benaderden,
14:10
he was very hostile towards them.
331
835000
2000
was hij erg vijandig jegens hen.
14:12
These little girls turned to him and said,
332
837000
2000
Die kleine meisjes vertelden hem:
14:14
"We will vote you out of office."
333
839000
2000
"Wij gaan je wegstemmen."
14:16
He's out of office today.
334
841000
2000
Hij heeft nu geen zetel meer.
14:18
(Applause)
335
843000
6000
(Applaus)
14:24
CA: Leymah, thank you. Thank you so much for coming to TED.
336
849000
3000
CA: Leymah, dank je wel. Dank je dat je naar TED kwam.
14:27
LG: You're welcome. (CA: Thank you.)
337
852000
2000
LG: Graag gedaan. (CA: Dank je)
14:29
(Applause)
338
854000
4000
(Applaus)
ABOUT THE SPEAKER
Leymah Gbowee - Peace activist, NobelistLeymah Gbowee is a peace activist in Liberia. She led a women's movement that was pivotal in ending the Second Liberian Civil War in 2003, and now speaks on behalf of women and girls around the world.
Why you should listen
Liberia's second civil war, 1999-2003, brought an unimaginable level of violence to a country still recovering from its first civil war (1989-96). And much of that violence was directed at women: Systematic rape and brutality used women's bodies as fields for war.
Leymah Gbowee, who'd become a social worker during the first war, helped organize an interreligious coalition of Christian and Muslim women called the Women of Liberia Mass Action for Peace movement. Dressed in white, these thousands of women staged pray-ins and nonviolent protests demanding reconciliation and the resuscitation of high-level peace talks. The pressure pushed Charles Taylor into exile, and smoothed the path for the election of Africa’s first female head of state, Leymah's fellow 2011 Nobel Peace laureate Ellen Johnson Sirleaf.
Gbowee is the founder and president of Gbowee Peace Foundation Africa, which provides educational and leadership opportunities to girls, women and the youth in West Africa.
Leymah Gbowee | Speaker | TED.com