TEDGlobal 2013
Stephen Burt: Why people need poetry
Stephen Burt: Waarom mensen poëzie nodig hebben
Filmed:
Readability: 3.5
1,326,640 views
"We gaan allemaal dood -- en gedichten kunnen ons daarmee leren leven." In een innemende en grappige talk neemt literair recensent Stephen Burt ons mee op een lyrische reis met enkele van zijn favoriete dichters, helemaal omlaag naar een afgebroken regel en terug omhoog naar de menselijke behoefte om te fantaseren.
Stephen Burt - Poetry critic
In his influential poetry criticism, Stephen Burt links the contemporary with the classical, pinpoints new poetry movements, and promotes outstanding little-known poets. Full bio
In his influential poetry criticism, Stephen Burt links the contemporary with the classical, pinpoints new poetry movements, and promotes outstanding little-known poets. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
I read poetry all the time
0
1000
2462
Ik lees veel gedichten
en schrijf er vaak over
en schrijf er vaak over
00:15
and write about it frequently
1
3462
1560
en ik ontleed gedichten
om te zien hoe ze werken,
om te zien hoe ze werken,
00:17
and take poems apart
2
5022
1608
00:18
to see how they work
3
6630
1643
00:20
because I'm a word person.
4
8273
1707
want ik ben een woordenmens.
00:21
I understand the world best, most fully,
5
9980
2777
Ik begrijp de wereld beter in woorden
dan in plaatjes of cijfers
dan in plaatjes of cijfers
00:24
in words rather than, say, pictures or numbers,
6
12757
2893
00:27
and when I have a new experience or a new feeling,
7
15650
2568
en als ik iets nieuws meemaak of voel,
00:30
I'm a little frustrated
8
18218
1150
ben ik wat gefrustreerd,
totdat ik het in woorden uit kan drukken.
totdat ik het in woorden uit kan drukken.
00:31
until I can try to put it into words.
9
19368
3195
00:34
I think I've always been that way.
10
22563
2311
Zo ben ik denk ik altijd geweest.
00:36
I devoured science fiction as a child. I still do.
11
24874
2846
Ik verslond science fiction
als kind, en nog steeds.
als kind, en nog steeds.
00:39
And I found poems by Andrew Marvell
12
27720
2280
Ik ontdekte gedichten van Andrew Marvell
00:42
and Matthew Arnold and Emily Dickinson
13
30000
1718
en Matthew Arnold en Emily Dickinson
en William Butler Yeats,
en William Butler Yeats,
00:43
and William Butler Yeats
14
31718
1404
00:45
because they were quoted in science fiction,
15
33122
2280
omdat ze in sciencefiction
werden geciteerd.
werden geciteerd.
00:47
and I loved their sounds
16
35402
1161
Ik was dol op de klanken
00:48
and I went on to read about ottava rima
17
36563
3407
en ging vervolgens lezen over ottava rima
en medial caesura en enjambement
en medial caesura en enjambement
00:51
and medial caesuras and enjambment
18
39970
3009
00:54
and all that other technical stuff
19
42979
1831
en alle technische dingen waar je om geeft
als je al van gedichten houdt.
als je al van gedichten houdt.
00:56
that you care about if you already care about poems,
20
44810
4120
01:00
because poems already made me happier
21
48930
3246
Want gedichten maakten me al blijer
en verdrietiger en levendiger.
en verdrietiger en levendiger.
01:04
and sadder and more alive.
22
52176
2083
01:06
And I became a poetry critic
23
54259
1829
Ik werd poëziecriticus omdat ik
van de hoed en de rand wilde weten.
van de hoed en de rand wilde weten.
01:08
because I wanted to know how and why.
24
56088
4740
01:12
Now, poetry isn't one thing that serves one purpose
25
60828
4792
Poëzie kan niet worden omschreven
als één ding met één doel,
als één ding met één doel,
01:17
any more than music or computer programming
26
65620
3104
net zo min als muziek
of programmeren één doel hebben.
of programmeren één doel hebben.
01:20
serve one purpose.
27
68724
1862
01:22
The greek word poem, it just means "a made thing,"
28
70586
3968
Het Griekse woord 'poéma'
betekent gewoon 'iets wat is gemaakt'
betekent gewoon 'iets wat is gemaakt'
01:26
and poetry is a set of techniques,
29
74554
2013
en dichtkunst bestaat uit technieken,
01:28
ways of making patterns
30
76567
1951
manieren om patronen te maken
die emoties in woorden weergeven.
die emoties in woorden weergeven.
01:30
that put emotions into words.
31
78518
2089
01:32
The more techniques you know,
32
80607
2010
Als je meer technieken kent,
kan je meer dingen maken
kan je meer dingen maken
01:34
the more things you can make,
33
82617
2452
01:37
and the more patterns you can recognize
34
85069
3220
en meer patronen herkennen
01:40
in things you might already like or love.
35
88289
4165
in dingen die je misschien al leuk vindt.
01:44
That said, poetry does seem to be
36
92454
3037
Maar het lijkt erop dat poëzie met name
geschikt is voor specifieke dingen.
geschikt is voor specifieke dingen.
01:47
especially good at certain things.
37
95491
2934
01:50
For example, we are all going to die.
38
98425
6505
Bijvoorbeeld: we gaan allemaal dood.
01:56
Poetry can help us live with that.
39
104930
2723
Poëzie kan ons helpen om daarmee te leven.
01:59
Poems are made of words, nothing but words.
40
107653
2573
Gedichten bestaan
uit woorden, verder niets.
uit woorden, verder niets.
02:02
The particulars in poems are like
41
110226
2392
De bijzonderheden van gedichten
zijn als de eigenaardigheden,
zijn als de eigenaardigheden,
02:04
the particularities, the personalities,
42
112618
1496
02:06
that distinguish people from one another.
43
114114
3277
als de karakters die mensen
van elkaar onderscheiden.
van elkaar onderscheiden.
02:09
Poems are easy to share, easy to pass on,
44
117391
2771
Gedichten zijn eenvoudig
te delen en door te geven
te delen en door te geven
en als je een gedicht leest
lijkt het soms
lijkt het soms
02:12
and when you read a poem, you can imagine
45
120162
1820
02:13
someone's speaking to you or for you,
46
121982
4008
alsof iemand tegen, of voor jou, spreekt.
02:17
maybe even someone far away
47
125990
1915
Misschien iemand ver weg
02:19
or someone made up or someone deceased.
48
127905
4432
of iemand die niet echt bestaat
of die is overleden.
of die is overleden.
02:24
That's why we can go to poems when we want to
49
132337
4445
Daarom grijpen we soms naar gedichten
02:28
remember something or someone,
50
136782
2438
als we ons iets of iemand
willen herinneren,
willen herinneren,
02:31
to celebrate or to look beyond death
51
139220
3112
om iets te vieren,
om verder dan de dood te kijken,
om verder dan de dood te kijken,
02:34
or to say goodbye,
52
142332
1860
of om afscheid te nemen.
02:36
and that's one reason poems can seem important,
53
144192
3820
Dat is waarom gedichten
belangrijk kunnen zijn,
belangrijk kunnen zijn,
02:40
even to people who aren't me,
54
148012
2023
zelfs voor mensen die niet zijn zoals ik,
02:42
who don't so much live in a world of words.
55
150035
4705
die niet zozeer in een wereld
van woorden leven.
van woorden leven.
02:46
The poet Frank O'Hara said,
56
154740
2096
De dichter Frank O'Hara zei ooit:
02:48
"If you don't need poetry, bully for you,"
57
156836
3254
"Als je geen gedichten nodig hebt,
jammer dan".
jammer dan".
02:52
but he also said when he didn't
want to be alive anymore,
want to be alive anymore,
58
160090
3632
Maar hij zei ook dat toen hij
een eind aan zijn leven wilde maken,
een eind aan zijn leven wilde maken,
02:55
the thought that he wouldn't write any more poems
59
163722
2510
het idee dat hij geen gedichten
meer zou schrijven hem had gestopt.
meer zou schrijven hem had gestopt.
02:58
had stopped him.
60
166232
1868
03:00
Poetry helps me want to be alive,
61
168100
2037
Gedichten helpen mij te willen leven
03:02
and I want to show you why by showing you how,
62
170137
3119
en ik wil jullie laten zien waarom
door te kijken naar hoe --
door te kijken naar hoe --
03:05
how a couple of poems react to the fact that
63
173256
3078
hoe sommige gedichten weerspiegelen
03:08
we're alive in one place at one time in one culture,
64
176334
2936
dat we in een bepaalde tijd,
plaats en cultuur leven
plaats en cultuur leven
03:11
and in another we won't be alive at all.
65
179270
5376
en in een andere helemaal niet.
03:16
So here's one of the first poems I memorized.
66
184646
4064
Dit is een van de eerste gedichten
die ik uit mijn hoofd heb geleerd.
die ik uit mijn hoofd heb geleerd.
03:20
It could address a child or an adult.
67
188710
4490
Het kan gericht zijn
aan een kind of een volwassene.
aan een kind of een volwassene.
03:25
"From far, from eve and morning
68
193200
3351
"Van ver weg, diep in de nacht,
03:28
From yon twelve-winded sky,
69
196551
2826
Twaalf windrichtingen hier vandaan,
03:31
The stuff of life to knit me
70
199377
2100
De stof die mij tot leven bracht,
03:33
Blew hither; here am I.
71
201477
2170
Hierheen geblazen; zie mij staan.
03:35
Now — for a breath I tarry
72
203647
2266
En nu - een ademteug,
ik blaas hem langzaam uit
ik blaas hem langzaam uit
03:37
Nor yet disperse apart —
73
205913
2120
Nog een geheel, nog niet apart,
03:40
Take my hand quick and tell me,
74
208033
2076
Neem snel mijn hand en zeg me,
03:42
What have you in your heart.
75
210109
2103
Wat heb je op je hart.
03:44
Speak now, and I will answer;
76
212212
2457
Spreek nu, ik geef je antwoord;
03:46
How shall I help you, say;
77
214669
2580
Zeg me hoe ik je helpen kan;
03:49
Ere to the wind's twelve quarters
78
217249
2164
Voordat ik in de twaalf windstreken
03:51
I take my endless way."
79
219413
3095
Mijn oneindige weg op ga."
03:54
[A. E. Housman]
80
222508
2169
[A. E. Housman]
03:56
Now, this poem has appealed
81
224677
1444
Dit gedicht is populair
03:58
to science fiction writers.
82
226121
1403
bij sciencefictionschrijvers.
03:59
It's furnished at least three science fiction titles,
83
227524
3169
Er zijn tenminste drie
sciencefictionboeken uit voortgekomen.
sciencefictionboeken uit voortgekomen.
04:02
I think because it says poems can brings us news
84
230693
2728
Misschien omdat het laat zien
dat poëzie ons kan informeren
dat poëzie ons kan informeren
04:05
from the future or the past
85
233421
1993
over de toekomst of het verleden
04:07
or across the world,
86
235414
2807
of over de andere kant van de wereld,
04:10
because their patterns can seem to tell you
87
238221
2705
want hun patronen lijken
te kunnen vertellen
te kunnen vertellen
04:12
what's in somebody's heart.
88
240926
1751
wat iemand voelt.
04:14
It says poems can bring people together temporarily,
89
242677
2872
Het zegt dat gedichten mensen
tijdelijk samen kunnen brengen,
tijdelijk samen kunnen brengen,
04:17
which I think is true,
90
245549
2080
wat denk ik ook zo is.
04:19
and it sticks in my head not just because it rhymes
91
247629
3537
En het blijft in mijn hoofd hangen
niet alleen omdat het rijmt,
niet alleen omdat het rijmt,
04:23
but for how it rhymes,
92
251166
1438
maar door hoe het rijmt,
04:24
cleanly and simply on the two and four,
93
252604
2387
simpel en helder,
op de tweede en de vierde:
op de tweede en de vierde:
04:26
"say" and "way,"
94
254991
1237
'zeg' en 'weg',
04:28
with anticipatory hints on the one and three,
95
256228
2807
met verwachtingsvolle aanwijzingen
op de eerste en de derde:
op de eerste en de derde:
04:31
"answer" and "quarters,"
96
259035
1625
'antwoord' en 'windstreken',
04:32
as if the poem itself were coming together.
97
260660
3875
alsof het gedicht zelf op zijn plek valt.
04:36
It plays up the fact that we die
98
264535
2012
Het benadrukt het feit dat we dood gaan
04:38
by exaggerating the speed of our lives.
99
266547
2303
door te overdrijven
hoe snel ons leven gaat.
hoe snel ons leven gaat.
04:40
A few years on Earth become
100
268850
2278
Een paar jaar op aarde
04:43
one speech, one breath.
101
271128
2239
worden één woord, één ademteug.
04:45
It's a poem about loneliness --
102
273367
2159
Het is een gedicht over eenzaamheid --
04:47
the "I" in the poem feels no connection will last —
103
275526
3103
de 'ik' in het gedicht denkt
dat geen enkele relatie blijvend is.
dat geen enkele relatie blijvend is.
04:50
and it might look like a plea for help
104
278629
1912
Het lijkt misschien een roep om hulp
04:52
'til you get to the word "help,"
105
280541
2510
tot je bij het woord 'helpen' komt,
04:55
where this "I" facing you, taking your hand,
106
283051
2542
waar de ik-figuur je aankijkt,
je hand neemt,
je hand neemt,
04:57
is more like a teacher or a genie,
107
285593
1981
meer als een meester of een geest,
tenminste dat is wat hij wil geloven.
tenminste dat is wat hij wil geloven.
04:59
or at least that's what he wants to believe.
108
287574
2724
05:02
It would not be the first time a poet had
109
290298
3115
Het zou niet de eerste keer zijn
05:05
written the poem that he wanted to hear.
110
293413
4862
dat een dichter een gedicht schreef
dat hij zelf wilde horen.
dat hij zelf wilde horen.
05:10
Now, this next poem really changed
111
298275
2743
Het volgende gedicht heeft echt veranderd
wat ik leuk vond en wat ik las
wat ik leuk vond en wat ik las
05:13
what I liked and what I read
112
301018
1996
05:15
and what I felt I could read as an adult.
113
303014
2359
en wat ik vond dat ik kon lezen
als volwassene.
als volwassene.
05:17
It might not make any sense to you
114
305373
1639
Misschien begrijp je het niet meteen
als je het nooit eerder hebt gezien.
als je het nooit eerder hebt gezien.
05:19
if you haven't seen it before.
115
307012
3930
05:22
"The Garden"
116
310942
2208
"De Tuin"
05:25
"Oleander: coral
117
313150
2391
"Oleander: koraalrood
05:27
from lipstick ads in the 50's.
118
315541
2560
van lippenstiftreclames uit de jaren 50.
05:30
Fruit of the tree of such knowledge
119
318101
2968
Vruchten van de boom van zo veel kennis
05:33
To smack
(thin air)
(thin air)
120
321069
1944
Een klap
(uit het niets)
(uit het niets)
05:35
meaning kiss or hit.
121
323013
2098
-zoen of een mep.
05:37
It appears
122
325111
1119
Het verschijnt
05:38
in the guise of outworn usages
123
326230
2019
in de gedaante van ouderwetse gebruiken
05:40
because we are bad?
124
328249
2871
omdat wij slecht zijn?
05:43
Big masculine threat,
125
331120
1837
Grote mannelijke bedreiging,
05:44
insinuating and slangy."
126
332957
2550
verwijtend en vol straattaal."
05:47
[Rae Armantrout]
127
335507
2198
[Rae Armantrout]
05:49
Now, I found this poem in an anthology
128
337705
2748
Ik heb dit gedicht in 1989 gevonden
05:52
of almost equally confusing poems in 1989.
129
340453
2822
in een bundel vol met dit soort
verwarrende gedichten.
verwarrende gedichten.
05:55
I just heard that there were these scandalous writers
130
343275
2018
Ik had gehoord over controversiële
onbegrijpelijk schrijvers:
onbegrijpelijk schrijvers:
05:57
called Language poets who didn't make any sense,
131
345293
2627
de 'Language poets'.
05:59
and I wanted to go and see
for myself what they were like,
for myself what they were like,
132
347920
2268
Ik wou wel eens zien waar het over ging
en ik vond niet alle schrijvers leuk,
en ik vond niet alle schrijvers leuk,
06:02
and some of them didn't do much for me,
133
350188
1690
maar deze, Rae Armantrout,
06:03
but this writer, Rae Armantrout,
134
351878
1552
06:05
did an awful lot, and I kept reading her
135
353430
2607
deed wel iets met me
en ik ben haar blijven lezen
en ik ben haar blijven lezen
06:08
until I felt I knew what was going on,
136
356037
3191
totdat ik het idee had
dat ik begreep waar het over ging.
dat ik begreep waar het over ging.
06:11
as I do with this poem.
137
359228
1265
Zoals bij dit gedicht.
06:12
It's about the Garden of Eden and the Fall
138
360493
3121
Het gaat over de Hof van Eden
en de zondeval
en de zondeval
06:15
and the Biblical story of the Fall,
139
363614
3556
en het Bijbelse verhaal over de zondeval,
06:19
in which sex as we know it
140
367170
2152
waarin seks en dood en schuld
tegelijkertijd in de wereld kwamen.
tegelijkertijd in de wereld kwamen.
06:21
and death and guilt
141
369322
1278
06:22
come into the world at the same time.
142
370600
2009
06:24
It's also about how appearances deceive,
143
372609
2209
Het gaat ook over hoe schijn bedriegt,
06:26
how our culture can sweep us along
144
374818
2424
over hoe onze cultuur ons soms verleidt
06:29
into doing and saying things we didn't intend
145
377242
2368
om dingen te doen en zeggen
die we niet meenden
die we niet meenden
06:31
or don't like, and Armantrout's style
146
379610
2470
of niet leuk vinden.
Armantrout probeert ons met haar stijl
te stoppen of te vertragen.
te stoppen of te vertragen.
06:34
is trying to help us stop or slow down.
147
382080
3438
06:37
"Smack" can mean "kiss" as in air kisses,
148
385518
4434
'Klap' kan worden geassocieerd
met klapzoenen,
met klapzoenen,
06:41
as in lip-smacking,
149
389952
965
06:42
but that can lead to "smack" as in "hit"
150
390917
2362
maar een 'klap' doet denken aan 'slaan',
06:45
as in domestic abuse,
151
393279
2115
wat een brug is naar huiselijk geweld,
06:47
because sexual attraction can seem threatening.
152
395394
3808
want seksuele aantrekkingskracht
kan bedreigend voelen.
kan bedreigend voelen.
06:51
The red that means fertility
153
399202
2266
Het rood dat staat voor vruchtbaarheid
kan ook staan voor gif.
kan ook staan voor gif.
06:53
can also mean poison.
154
401468
1702
06:55
Oleander is poisonous.
155
403170
1093
Oleanders zijn giftig.
06:56
And outworn usages like "smack" for "kiss"
156
404263
3687
En ouderwetse woorden zoals 'klapzoen'
06:59
or "hit" can help us see
157
407950
2657
of 'klappen geven' kunnen ons helpen
te zien hoe onze onbevestigde aannames
te zien hoe onze onbevestigde aannames
07:02
how our unacknowledged assumptions
158
410607
2318
07:04
can make us believe we are bad,
159
412925
1995
ons laten geloven dat we slecht zijn,
07:06
either because sex is sinful
160
414920
2042
ofwel omdat seks zondig is,
ofwel omdat we zo veel seksisme tolereren.
ofwel omdat we zo veel seksisme tolereren.
07:08
or because we tolerate so much sexism.
161
416962
2840
07:11
We let guys tell women what to do.
162
419802
3096
We staan toe dat mannen
vrouwen commanderen.
vrouwen commanderen.
07:14
The poem reacts to old lipstick ads,
163
422898
2613
Het gedicht is een reactie
op oude lippenstiftreclames
op oude lippenstiftreclames
07:17
and its edginess about statement,
164
425511
2061
en de irritatie over de mededeling,
07:19
its reversals and halts, have everything to do
165
427572
2322
zoals het omkeert en stopt,
heeft alles te maken
heeft alles te maken
07:21
with resisting the language of ads
166
429894
2221
met verzet tegen de taal van reclames
07:24
that want to tell us so easily what to want,
167
432115
3208
die ons zo graag wil vertellen
wat we moeten willen,
wat we moeten willen,
07:27
what to do, what to think.
168
435323
1400
wat we moeten doen en vinden.
07:28
That resistance is a lot of the point of the poem,
169
436723
2544
Die weerstand is in het gedicht
een belangrijk punt.
een belangrijk punt.
07:31
which shows me, Armantrout shows me
170
439267
2168
Armantrout laat zien
hoe het is om ernstige bedreigingen
hoe het is om ernstige bedreigingen
07:33
what it's like to hear grave threats
171
441435
1966
07:35
and mortal dishonesty in the language
172
443401
2548
en afschuwelijke bedriegerij te horen
07:37
of everyday life, and once she's done that,
173
445949
2567
in ons dagelijks taalgebruik.
07:40
I think she can show other people, women and men,
174
448516
4460
Vervolgens laat ze anderen,
vrouwen en mannen, zien
vrouwen en mannen, zien
07:44
what it's like to feel that way
175
452976
1475
hoe het is om dat zo te voelen
07:46
and say to other people, women and men
176
454451
2706
en ze zegt tegen anderen,
vrouwen en mannen
vrouwen en mannen
07:49
who feel so alienated or so threatened
177
457157
2913
die zich zo geïsoleerd en bedreigd voelen,
07:52
that they're not alone.
178
460070
1941
dat ze niet de enigen zijn.
07:54
Now, how do I know that I'm right
179
462011
3468
Hoe weet ik dat mijn uitleg
van dit wat verwarrende gedicht klopt?
van dit wat verwarrende gedicht klopt?
07:57
about this somewhat confusing poem?
180
465479
1978
07:59
Well in this case, I emailed
the poet a draft of my talk
the poet a draft of my talk
181
467457
2741
Ik heb de dichter een ruwe versie
van mijn talk gemaild
van mijn talk gemaild
08:02
and she said, "Yeah, yeah, that's about it."
182
470198
2836
en ze zei: "Ja, ja,
dat is het wel zo'n beetje."
dat is het wel zo'n beetje."
08:05
Yeah. (Laughter) (Applause)
183
473034
3915
Ja.
(Gelach)
(Gelach)
(Applaus)
08:08
But usually, you can't know. You never know.
184
476949
2926
Maar normaal gesproken weet je dat niet.
08:11
You can't be sure, and that's okay.
185
479875
2554
Je kunt het niet zeker weten
en dat is prima.
en dat is prima.
08:14
All we can do we is listen to poems
186
482429
1601
We kunnen alleen maar
naar gedichten luisteren en raden
naar gedichten luisteren en raden
08:16
and look at poems and guess
187
484030
1659
08:17
and see if they can bring us what we need,
188
485689
2482
en bedenken of ze ons geven
wat we nodig hebben
wat we nodig hebben
08:20
and if you're wrong about some part of a poem,
189
488171
2969
en als je een deel van het gedicht
niet helemaal begrijpt,
niet helemaal begrijpt,
08:23
nothing bad will happen.
190
491140
3931
is dat helemaal niet erg.
08:27
Now, this next poem is older than Armantrout's,
191
495071
2783
Het volgende gedicht is ouder
dan dat van Armantrout,
dan dat van Armantrout,
08:29
but a little younger than A. E. Housman's.
192
497854
3764
maar iets jonger
dan die van A. E. Housman.
dan die van A. E. Housman.
08:33
"The Brave Man"
193
501618
1868
"De Stoere Man"
08:35
"The sun, that brave man,
194
503486
2684
"De zon, die stoere man,
08:38
Comes through boughs that lie in wait,
195
506170
2720
komt door de afwachtende takken,
08:40
That brave man.
196
508890
2425
die stoere man.
08:43
Green and gloomy eyes
197
511315
1585
Groene, trieste ogen,
08:44
In dark forms of the grass
198
512900
1828
in de donkere patronen van het gras,
08:46
Run away.
199
514728
1517
gaan ervandoor.
08:48
The good stars,
200
516245
1725
De flinke sterren,
08:49
Pale helms and spiky spurs,
201
517970
2687
lichte helmen en puntige sporen,
08:52
Run away.
202
520657
1390
gaan ervandoor.
08:54
Fears of my bed,
203
522047
1355
Mijn angsten in bed,
08:55
Fears of life and fears of death,
204
523402
2478
angsten van leven
en angsten van dood,
en angsten van dood,
08:57
Run away.
205
525880
1480
gaan ervandoor.
08:59
That brave man comes up
206
527360
2296
Die stoere man komt op,
09:01
From below and walks without meditation,
207
529656
2920
van beneden en loopt zonder gefilosofeer,
09:04
That brave man."
208
532576
1777
die stoere man."
09:06
[Wallace Stevens]
209
534353
2990
[Wallace Stevens]
09:09
Now, the sun in this poem,
210
537343
2353
De zon in dit gedicht
van Wallace Stevens lijkt zo serieus,
van Wallace Stevens lijkt zo serieus,
09:11
in Wallace Stevens' poem, seems so grave
211
539696
2489
09:14
because the person in the poem is so afraid.
212
542185
3471
omdat de persoon
in het gedicht zo bang is.
in het gedicht zo bang is.
09:17
The sun comes up in the morning through branches,
213
545656
2487
De zon komt 's ochtends op door de takken,
09:20
dispels the dew, the eyes, on the grass,
214
548143
2939
verjaagt de dauw, de ogen op het gras,
09:23
and defeats stars envisioned as armies.
215
551082
3405
en verslaat de sterren
die als legers worden gezien.
die als legers worden gezien.
09:26
"Brave" has its old sense of showy
216
554487
1969
'Stoer' betekent fier
09:28
as well as its modern sense, courage.
217
556456
2244
maar ook dapper.
09:30
This sun is not afraid to show his face.
218
558700
3340
De zon is niet bang
om tevoorschijn te komen,
om tevoorschijn te komen,
09:34
But the person in the poem is afraid.
219
562040
3352
maar de persoon in het gedicht is bang.
09:37
He might have been up all night.
220
565392
1539
Wellicht heeft hij
de hele nacht wakker gelegen.
de hele nacht wakker gelegen.
09:38
That is the reveal Stevens
saves for that fourth stanza,
saves for that fourth stanza,
221
566931
3982
Dat is de onthulling die Stevens
bewaart voor die vierde strofe,
bewaart voor die vierde strofe,
09:42
where run away has become a refrain.
222
570913
2778
waar 'gaan ervandoor' het refrein wordt.
09:45
This person might want to run away too,
223
573691
2192
Deze persoon wil er wellicht
ook vandoor gaan,
ook vandoor gaan,
09:47
but fortified by the sun's example,
224
575883
2290
maar versterkt
door het voorbeeld van de zon,
door het voorbeeld van de zon,
09:50
he might just rise.
225
578173
2725
staat hij misschien wel op.
09:52
Stevens saves that sonically odd word "meditation"
226
580898
4278
Stevens bewaart het woord
'filosoferen' voor het eind.
'filosoferen' voor het eind.
09:57
for the end.
227
585176
1674
09:58
Unlike the sun, human beings think.
228
586850
2901
In tegenstelling tot de zon,
denken mensen na.
denken mensen na.
10:01
We meditate on past and future, life and death,
229
589751
4097
We filosoferen over verleden en toekomst,
leven en dood, boven en beneden.
leven en dood, boven en beneden.
10:05
above and below.
230
593848
2546
10:08
And it can make us afraid.
231
596394
3784
Dat kan ons angstig maken.
10:12
Poems, the patterns in poems,
232
600178
2070
Gedichten, de patronen van gedichten,
10:14
show us not just what somebody thought
233
602248
1942
laten niet alleen zien wat iemand dacht,
10:16
or what someone did or what happened
234
604190
1672
of wat hij deed of wat er gebeurde,
10:17
but what it was like to be a person like that,
235
605862
4796
maar hoe het was om die persoon te zijn,
10:22
to be so anxious, so lonely, so inquisitive,
236
610658
3690
zo angstig, zo eenzaam, zo onderzoekend,
10:26
so goofy, so preposterous, so brave.
237
614348
5886
zo maf, zo irrationeel, zo dapper.
10:32
That's why poems can seem at once so durable,
238
620234
3646
Daarom lijken gedichten
tegelijkertijd zo duurzaam,
tegelijkertijd zo duurzaam,
10:35
so personal, and so ephemeral,
239
623880
2041
zo persoonlijk en zo vergankelijk,
10:37
like something inside and outside you at once.
240
625921
3127
als iets dat tegelijk
vanbinnen zit en vanbuiten.
vanbinnen zit en vanbuiten.
10:41
The Scottish poet Denise Riley compares poetry
241
629048
3335
De Schotse dichter Denise Riley
vergelijkt poëzie met een naald:
vergelijkt poëzie met een naald:
10:44
to a needle, a sliver of outside I cradle inside,
242
632383
4118
een flintertje van buiten
dat ik vanbinnen beschut.
dat ik vanbinnen beschut.
10:48
and the American poet Terrance Hayes
243
636501
2408
De Amerikaanse dichter Terrance Hayes
10:50
wrote six poems called "Wind in a Box."
244
638909
3083
heeft zes gedichten geschreven
die 'Wind in een Doos' heten.
die 'Wind in een Doos' heten.
10:53
One of them asks, "Tell me,
245
641992
1436
In één daarvan wordt gevraagd:
10:55
what am I going to do when I'm dead?"
246
643428
2634
"Zeg me wat ik na mijn dood ga doen?"
10:58
And the answer is that he'll stay with us
247
646062
2730
En het antwoord is dat hij bij ons blijft
11:00
or won't stay with us inside us as wind,
248
648792
2876
of in ons blijft , als wind,
11:03
as air, as words.
249
651668
3222
als lucht, als woorden.
11:06
It is easier than ever to find poems
250
654890
2658
Het is eenvoudiger dan ooit
om gedichten te vinden
om gedichten te vinden
11:09
that might stay inside you, that might stay with you,
251
657548
3592
die je misschien met je mee zult dragen,
11:13
from long, long ago, or from right this minute,
252
661140
2458
van lang geleden of juist van dit moment,
11:15
from far away or from right close to where you live,
253
663598
2574
van ver weg of van dichtbij,
11:18
almost no matter where you live.
254
666172
3326
het maakt niet uit waar je woont.
11:21
Poems can help you say, help
you show how you're feeling,
you show how you're feeling,
255
669498
3469
Gedichten kunnen je helpen te zeggen,
te laten zien wat jij voelt,
te laten zien wat jij voelt,
11:24
but they can also introduce you
256
672967
2440
maar ze kunnen je ook kennis laten maken
11:27
to feelings, ways of being in the world,
257
675407
2283
met gevoelens, met levenshoudingen,
11:29
people, very much unlike you,
258
677690
2377
van mensen die heel anders zijn dan jij.
11:32
maybe even people from long, long ago.
259
680067
4581
Misschien mensen
die heel lang geleden leefden.
die heel lang geleden leefden.
11:36
Some poems even tell you
260
684648
2087
Sommige gedichten vertellen je zelfs
11:38
that that is what they can do.
261
686735
4551
dat ze dat kunnen doen.
11:43
That's what John Keats is doing
262
691286
2670
John Keats doet dat
11:45
in his most mysterious, perhaps, poem.
263
693956
4368
in zijn misschien wel
meest mysterieuze gedicht.
meest mysterieuze gedicht.
11:50
It's mysterious because it's probably unfinished,
264
698324
3912
Het is mysterieus
omdat het waarschijnlijk niet af is.
omdat het waarschijnlijk niet af is.
11:54
he probably left it unfinished,
265
702236
2329
Hij heeft het waarschijnlijk
niet afgemaakt.
niet afgemaakt.
11:56
and because it might be meant
266
704565
1597
Misschien was het bedoeld
voor een rol in een toneelstuk?
voor een rol in een toneelstuk?
11:58
for a character in a play,
267
706162
2626
12:00
but it might just be Keats' thinking
268
708788
1677
Of het zijn gewoon Keats' gedachten
over de invloed van zijn schrijven,
over de invloed van zijn schrijven,
12:02
about what his own writing,
269
710465
1635
12:04
his handwriting, could do,
270
712100
2200
van zijn handschrift.
12:06
and in it I hear, at least I hear, mortality,
271
714300
3890
Daarin is te horen,
hoor ik tenminste, sterfelijkheid
hoor ik tenminste, sterfelijkheid
12:10
and I hear the power of older poetic techniques,
272
718190
3529
en de kracht van oudere vormen
van dichtkunst,
van dichtkunst,
12:13
and I have the feeling, you might have the feeling,
273
721719
2531
en ik heb het gevoel,
jij hebt misschien het gevoel
jij hebt misschien het gevoel
12:16
of meeting even for an instant, almost becoming,
274
724250
2986
dat je heel even iemand
van lang geleden ontmoet,
van lang geleden ontmoet,
12:19
someone else from long ago,
275
727236
1522
in hem verandert bijna,
12:20
someone quite memorable.
276
728758
2715
een gedenkwaardige persoon.
12:23
"This living hand, now warm and capable
277
731473
3176
"Deze levende hand, nu warm en in staat
12:26
Of earnest grasping, would, if it were cold
278
734649
3710
Om ernstig te grijpen,
zou als hij koud was
zou als hij koud was
12:30
And in the icy silence of the tomb,
279
738359
2391
En in de ijzige stilte van het graf,
12:32
So haunt thy days and chill thy dreaming nights
280
740750
3576
Zo in uw dagen rondspoken
en uw dromerige nachten verkillen
en uw dromerige nachten verkillen
12:36
That thou would wish thine own heart dry of blood
281
744326
3934
Dat u uw eigen hart zou willen stoppen
12:40
So in my veins red life might stream again,
282
748260
3651
om in mijn aderen weer rood leven
te laten stromen,
te laten stromen,
12:43
And thou be conscience-calm’d -- see here it is --
283
751911
4899
en uw gemoedsrust terug zou keren --
kijk hier is het --
kijk hier is het --
12:48
I hold it towards you."
284
756810
2988
ik steek het naar u uit."
12:53
Thanks.
285
761110
2307
Bedankt.
12:55
(Applause)
286
763417
6789
(Applaus)
ABOUT THE SPEAKER
Stephen Burt - Poetry criticIn his influential poetry criticism, Stephen Burt links the contemporary with the classical, pinpoints new poetry movements, and promotes outstanding little-known poets.
Why you should listen
Stephen Burt is a serious fan of science fiction, indie music and women’s basketball, but what he’s known for is his highly influential poetry criticism. That list of passions, though, hints at Burt’s mission as a critic: he aims not only to describe new movements in the form, but also to champion under-the-radar writers whose work he admires.
Burt, a professor of English at Harvard, is passionate about both the classics and the contemporary, and his poetry criticism bridges those two worlds. He is also a poet in his own right, with two full-length books under his belt, and a cross-dresser who mines his feminine persona in his own writing. “I am a literary critic and a writer of verse, a parent and husband and friend, before and after I am a guy in a skirt, or a guy in blue jeans, or a fictional girl,” he has written. His books include The Art of the Sonnet (with David Mikics); Close Calls With Nonsense: Reading New Poetry; and Parallel Play: Poems.
More profile about the speakerBurt, a professor of English at Harvard, is passionate about both the classics and the contemporary, and his poetry criticism bridges those two worlds. He is also a poet in his own right, with two full-length books under his belt, and a cross-dresser who mines his feminine persona in his own writing. “I am a literary critic and a writer of verse, a parent and husband and friend, before and after I am a guy in a skirt, or a guy in blue jeans, or a fictional girl,” he has written. His books include The Art of the Sonnet (with David Mikics); Close Calls With Nonsense: Reading New Poetry; and Parallel Play: Poems.
Stephen Burt | Speaker | TED.com