ABOUT THE SPEAKER
Francesco Sauro - Speleologist
Francesco Sauro studies caves and other karst features, and his research takes him places no one has ever been before.

Why you should listen

Italian speleologist Francesco Sauro is fascinated by the tabletop mountains of South America, the tepuis. These plateaus, which tower over the Brazilian and Venezuelan rainforest, hide behind their dramatic landscape a lost world of extensive cave structures. They harbor unique geological and biological features that have evolved in isolation over millennia.

With nearly twenty years of caving experience, Sauro has participated in research in many cave systems all over the world, but keeps coming back to the tepuis, where he has led six expeditions since 2009. He leads also a caves training program for European astronauts.

More profile about the speaker
Francesco Sauro | Speaker | TED.com
TEDGlobal>London

Francesco Sauro: Deep under the Earth's surface, discovering beauty and science

Francesco Sauro: De ontdekking van schoonheid en wetenschap diep onder het aardoppervlak

Filmed:
1,551,994 views

Grotverkenner en geoloog Francesco Sauro reist af naar het verborgen continent dat onder onze voeten ligt. Hij verkent daar de diepe, donkere plaatsen binnenin de aarde waar geen mens eerder voet heeft gezet. In de spectaculaire tepui's van Zuid-Amerika ontdekt hij nieuwe mineralen en insecten die zich in isolatie ontwikkelden, en hij gebruikt zijn kennis van deze 'buitenaardse' werelden om astronauten te trainen.
- Speleologist
Francesco Sauro studies caves and other karst features, and his research takes him places no one has ever been before. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
I would like to invitenodig uit you
0
865
1722
Ik wil jullie graag uitnodigen
00:14
to come alonglangs on a visitbezoek
1
2611
1706
om samen met mij
een donker continent te bezoeken.
00:16
to a darkdonker continentcontinent.
2
4341
1389
00:18
It is the continentcontinent hiddenverborgen
3
6399
1614
Ik heb het over het continent
dat onder het oppervlak
van de aarde verborgen ligt.
00:20
underonder the surfaceoppervlak of the earthaarde.
4
8037
2052
00:22
It is largelygrotendeels unexploredonontgonnen,
5
10113
2293
Het is grotendeels nog niet verkend,
00:24
poorlyslecht understoodbegrijpelijk,
and the stuffspul of legendslegends.
6
12430
2683
slecht begrepen, en legendarisch.
00:27
But it is madegemaakt alsoook of dramaticdramatisch landscapeslandschappen
7
15137
2838
Maar het bestaat ook
uit dramatische landschappen
00:29
like this hugereusachtig undergroundondergronds chamberkamer,
8
17999
2495
zoals deze enorme ondergrondse ruimte,
00:32
and it is richrijk with surprisingverrassend
biologicalbiologisch and mineralogicalmineralogische worldswerelden.
9
20518
4841
en het is rijk aan verrassende
biologische en mineralogische werelden.
00:38
ThanksBedankt to the effortsinspanningen of intrepidintrepid voyagersReizigers
in the last threedrie centurieseeuwen --
10
26149
4826
Dankzij de inspanningen
van onverschrokken reizigers
in de voorbije drie eeuwen --
00:42
actuallywerkelijk, we know alsoook thanksbedankt
to satellitesatelliet technologytechnologie, of courseCursus --
11
30999
3834
en natuurlijk ook dankzij
satelliettechnologie --
00:46
we know almostbijna everyelk singlesingle squareplein metermeter
of our planet'splaneet surfaceoppervlak.
12
34857
4204
kennen we bijna iedere vierkante meter
van het aardoppervlak.
00:51
HoweverEchter, we know still very little
about what is hiddenverborgen insidebinnen the earthaarde.
13
39085
4941
Maar we weten nog steeds heel weinig
over wat zich binnenin de aarde bevindt.
00:56
Because a cavegrot landscapelandschap,
like this deepdiep shaftschacht in ItalyItalië, is hiddenverborgen,
14
44050
5925
Omdat een grottenlandschap, zoals deze
diepe schacht in Italië, verborgen is,
01:01
the potentialpotentieel of cavegrot explorationexploratie --
the geographicalgeografische dimensiondimensie --
15
49999
3354
wordt het potentieel van grotonderzoek
-- de geografische dimensie --
01:05
is poorlyslecht understoodbegrijpelijk and unappreciatedniet gewaardeerd.
16
53377
2368
slecht begrepen en ondergewaardeerd.
01:07
Because we are creaturesschepsels
livingleven on the surfaceoppervlak,
17
55769
3035
Doordat we wezens zijn die
op het aardoppervlak leven,
01:10
our perceptionperceptie of the innerbinnenste
sidekant of the planetplaneet
18
58828
4147
is onze perceptie van
de binnenkant van de planeet
01:14
is in some waysmanieren skewedscheef,
19
62999
1964
in bepaalde opzichten vertekend,
01:16
as is that of the depthdiepte of the oceansoceanen
20
64987
2452
net als die van de diepten van de oceanen
01:19
or of the upperbovenste atmosphereatmosfeer.
21
67463
2507
of van de bovenste laag van de atmosfeer.
01:23
HoweverEchter, sincesinds systematicsystematische cavegrot explorationexploratie
startedbegonnen about one centuryeeuw agogeleden,
22
71094
6958
Maar sinds systematisch grotonderzoek
ongeveer een eeuw geleden begon,
01:30
we know actuallywerkelijk that cavesgrotten existbestaan
in everyelk continentcontinent of the worldwereld-.
23
78076
4371
weten we dat grotten
op elk continent ter wereld bestaan.
01:34
A singlesingle cavegrot systemsysteem,
like MammothMammoet CaveGrot, whichwelke is in KentuckyKentucky,
24
82471
4044
Eén enkel grottenstelsel,
zoals Mammoth Cave in Kentucky,
01:38
can be as long
as more than 600 kilometerskilometer.
25
86539
3984
kan meer dan 600 kilometer lang zijn.
01:43
And an abyssafgrond like KruberaKrubera VoronyaVoronjagrot,
whichwelke is in the CaucasusCaucasus regionregio,
26
91270
4107
En een ravijn zoals Krubera Voronya,
in de regio van de Kaukasus --
01:47
actuallywerkelijk the deepestdiepste cavegrot
exploredonderzocht in the worldwereld-,
27
95401
2778
in feite de diepste
verkende grot ter wereld --
01:50
can go as farver as more than 2,000
metersmeter belowbeneden the surfaceoppervlak.
28
98203
4321
kan tot ruim 2000 meter diepte doorlopen.
01:54
That meansmiddelen a journeyreis of weeksweken
for a cavegrot explorerExplorer.
29
102548
3721
Dat is een reis van weken
voor een grotverkenner.
01:59
CavesGrotten formformulier in karsticKalkminnend regionsRegio's.
30
107545
3226
Grotten vormen zich
in gebieden met veel karst.
02:02
So karsticKalkminnend regionsRegio's are areasgebieden of the worldwereld-
31
110795
3180
In karstische gebieden
kan water dat binnensijpelt
langs barsten en groeven,
02:05
where the infiltratinginfiltreren waterwater
alonglangs cracksbarsten, fracturesfracturen,
32
113999
3490
02:09
can easilygemakkelijk dissolveontbinden solubleoplosbaar lithologieslithologieën,
33
117513
3960
gemakkelijk oplosbare gesteenten oplossen,
waardoor een drainagesysteem
van tunnels en kanalen gevormd wordt --
02:13
formingvormen a drainageriolering systemsysteem
of tunnelstunnels, conduitsleidingen --
34
121497
2780
02:16
a three-dimensionaldriedimensionaal networknetwerk, actuallywerkelijk.
35
124301
2479
een driedimensionaal netwerk.
02:18
KarsticKalkminnend regionsRegio's coverdeksel almostbijna 20 percentprocent
of the continents'continenten surfaceoppervlak,
36
126804
5879
Karstische gebieden vormen
bijna 20 procent van het aardoppervlak,
02:24
and we know actuallywerkelijk that speleologistsspeleologists
in the last 50 yearsjaar
37
132707
5124
en we weten dat speleologen
in de voorbije vijftig jaar
02:29
have exploredonderzocht roughlyongeveer 30,000 kilometerskilometer
of cavegrot passagespassages around the worldwereld-,
38
137855
5664
ruwweg 30.000 kilometer ondergrondse
gangen in de wereld verkend hebben,
02:35
whichwelke is a biggroot numberaantal.
39
143543
1368
een groot aantal dus.
02:36
But geologistsgeologen have estimatedgeschatte
that what is still missingmissend,
40
144935
4499
Maar geologen hebben geschat
dat wat nog mist,
02:41
to be discoveredontdekt and mappedtoegewezen,
41
149458
2230
wat nog ontdekt en
op kaart gezet moet worden,
02:43
is something around 10 millionmiljoen kilometerskilometer.
42
151712
3551
iets rond de 10 miljoen kilometer is.
02:47
That meansmiddelen that for eachelk metermeter
of a cavegrot that we alreadynu al know,
43
155287
3290
Dat wil zeggen dat voor elke meter
van een grot die we al kennen,
02:50
that we have exploredonderzocht,
44
158601
1533
en die we verkend hebben,
02:52
there are still some tenstientallen of kilometerskilometer
of undiscoveredUndiscovered passagespassages.
45
160158
5394
er nog steeds tientallen kilometers
onontdekte gangen bestaan.
02:57
That meansmiddelen that this is really
an endlesseindeloos continentcontinent,
46
165576
2915
Dat betekent dat dit echt
een eindeloos continent is,
03:00
and we will never be ablein staat
to exploreonderzoeken it completelyhelemaal.
47
168515
3498
en we zullen het nooit
helemaal kunnen verkennen.
Deze schatting werd gemaakt zonder andere
soorten grotten in aanmerking te nemen,
03:04
And this estimationschatting is madegemaakt
withoutzonder consideringgezien het feit other typestypes of cavesgrotten,
48
172597
3496
03:08
like, for examplevoorbeeld, insidebinnen glaciersgletsjers
or even volcanicvulkanisch cavesgrotten,
49
176117
4439
zoals bijvoorbeeld binnenin gletsjers
of zelfs vulkanische grotten,
die niet karstisch zijn,
maar gevormd worden door lavastromen.
03:12
whichwelke are not karsticKalkminnend,
but are formedgevormde by lavalava flowsstroomt.
50
180580
3532
03:16
And if we have a look at other planetsplaneten
like, for examplevoorbeeld, MarsMars,
51
184136
5656
Als we een blik werpen op
andere planeten, bijvoorbeeld Mars,
03:21
you will see that this characteristickarakteristiek
52
189816
1850
kun je zien dat deze eigenschap
03:23
is not so specificspecifiek of our home planetplaneet.
53
191690
3087
niet specifiek voorbehouden is
aan onze thuisplaneet.
03:27
HoweverEchter, I will showtonen to you now
that we do not need to go to MarsMars
54
195623
4352
Maar ik zal je nu laten zien
dat we niet naar Mars hoeven te gaan
03:31
to exploreonderzoeken alienvreemdeling worldswerelden.
55
199999
2205
om 'buitenaardse' werelden te verkennen.
03:35
I'm a speleologistspeoloog, that meansmiddelen
a cavegrot explorerExplorer.
56
203750
3940
Ik ben een speleoloog,
een grotonderzoeker dus.
03:39
And I startedbegonnen with this passionpassie
when I was really youngjong
57
207714
3908
Deze passie is bij mij ontstaan
toen ik nog heel jong was,
03:43
in the mountainsbergen not farver
from my hometownhometown in NorthNoord ItalyItalië,
58
211646
4061
in de bergen niet ver van
mijn geboortestad in Noord-Italië,
in de karstische gebieden van
de Alpen en de Dolomieten.
03:47
in the karsticKalkminnend regionsRegio's of the AlpsAlpen
and the DolomitesDolomieten.
59
215731
3497
03:51
But soonspoedig, the questzoektocht for explorationexploratie
broughtbracht me to the farthestverst cornerhoek
60
219252
3841
Mijn missie om op onderzoek uit te gaan
bracht me al gauw in het verste uithoekje
03:55
of the planetplaneet, searchingzoeken
for newnieuwe potentialpotentieel entrancesingangen
61
223117
2729
van de planeet, op zoek naar
nieuwe potentiële ingangen
03:57
of this undiscoveredUndiscovered continentcontinent.
62
225870
1903
tot dit onontdekte continent.
04:00
And in 2009, I had the opportunitykans
to visitbezoek the tepuiTepui tabletafel mountainsbergen,
63
228578
5061
In 2009 kreeg ik de kans om
de tepui (tafelbergen) te bezoeken,
04:05
whichwelke are in the OrinocoOrinoco
and AmazonAmazon basinsstroomgebieden.
64
233663
2996
in de Orinoco- en Amazonebekkens.
04:08
These massifsmassieven enchantedEnchanted me
from the first time I saw them.
65
236683
4552
Deze bergen betoverden mij
vanaf het moment dat ik ze zag.
04:13
They are surroundedomgeven by verticalverticaal,
vertiginousduizelingwekkende rockrots wallswanden
66
241259
3367
Ze worden omringd door
duizelingwekkende verticale rotswanden
04:16
with silveryzilverkleurige waterfallswatervallen
that are lostde weg kwijt in the forestBos.
67
244650
3471
met zilverachtige watervallen
die verdwijnen in de bossen.
04:20
They really inspiredgeinspireerd in me
a sensezin of wildernesswildernis,
68
248145
3332
Ze brachten een gevoel
van wildernis in mij naar boven,
04:23
with a soulziel olderouder than millionsmiljoenen
and millionsmiljoenen of yearsjaar.
69
251501
3298
met een ziel van ettelijke
miljoenen jaren oud.
04:27
And this dramaticdramatisch landscapelandschap
inspiredgeinspireerd amongtussen other things
70
255480
3911
Dit dramatische landschap
inspireerde onder andere
04:31
alsoook ConanConan Doyle'sDoyle's
"The LostVerloren WorldWereld" novelroman in 1912.
71
259415
4560
ook Conan Doyles boek
"The Lost World" in 1912.
04:35
And they are, really, a lostde weg kwijt worldwereld-.
72
263999
3304
En dat is het echt: een vergeten wereld.
04:41
ScientistsWetenschappers consideroverwegen those mountainsbergen
as islandseilanden in time,
73
269001
5285
Wetenschappers beschouwen
die bergen als eilanden in de tijd,
04:46
beingwezen separatedgescheiden
from the surroundingnabijgelegen lowlandslaagland
74
274310
2638
gescheiden van de omliggende vlaktes
04:48
sincesinds tenstientallen of millionsmiljoenen of yearsjaar agogeleden.
75
276972
2684
sinds tientallen miljoenen jaren geleden.
04:51
They are surroundedomgeven
by up to 1,000-meter-high-meter-hoge wallswanden,
76
279680
3901
Ze worden omringd door muren
van bijna 1000 meter hoog,
04:55
resemblinglijkend op a fortressFort,
impregnableonneembare by humansmensen.
77
283605
3132
waardoor ze op een voor mensen
ondoordringbaar fort lijken.
04:58
And, in factfeit, only a fewweinig
of these mountainsbergen have been climbedbeklommen
78
286761
3214
Slechts enkele van deze bergen
zijn ooit beklommen
05:01
and exploredonderzocht on theirhun toptop.
79
289999
1836
en verkend op hun bovenzijde.
05:04
These mountainsbergen containbevatten alsoook
a scientificwetenschappelijk paradoxparadox:
80
292740
2869
De bergen bevatten ook
een wetenschappelijk paradox:
05:07
They are madegemaakt by quartzkwarts,
81
295633
2060
ze zijn gemaakt van kwarts,
05:09
whichwelke is a very commongemeenschappelijk mineralmineraal
on the earth'saarde crustkorst,
82
297717
3167
een vaak voorkomend mineraal
in de korst van de aarde,
05:12
and the rockrots madegemaakt up by quartzkwarts
is calledriep quartzitekwartsiet,
83
300908
4378
en van het gesteente dat
uit kwarts bestaat: kwartsiet.
05:17
and quartzitekwartsiet is one of the hardesthardste
and leastminst solubleoplosbaar mineralsmineralen on earthaarde.
84
305310
5308
Kwartsiet is een van de stevigste en
minst oplosbare mineralen ter wereld.
05:22
So we do not expectverwachten at all
to find a cavegrot there.
85
310642
3391
Dus je zou helemaal niet verwachten
daar een grot te vinden.
05:26
DespiteOndanks this, in the last 10 yearsjaar,
speleologistsspeleologists from ItalyItalië,
86
314057
4918
Desondanks hebben speleologen
uit Italië, Slovakije, Tsjechië,
en uiteraard Venezuela en Brazilië,
in de laatste tien jaar
05:30
SlovakiaSlowakije, CzechTsjechisch RepublicRepubliek,
and, of courseCursus, VenezuelaVenezuela and BrazilBrazilië,
87
318999
3805
verschillende grotten verkend
in deze omgeving.
05:34
have exploredonderzocht severalverscheidene cavesgrotten in this areaGebied.
88
322828
2979
05:37
So how can it be possiblemogelijk?
89
325831
2487
Hoe kan dat dan?
05:40
To understandbegrijpen this contradictiontegenstrijdigheid,
we have to consideroverwegen the time factorfactor,
90
328342
4061
Om deze tegenstrijdigheid te begrijpen,
moeten we rekening houden met de tijd,
05:44
because the historygeschiedenis of the tepuistepuis
is extremelyuiterst long,
91
332427
3303
want de geschiedenis
van de tepui's is enorm lang.
05:47
startingbeginnend about 1.6 billionmiljard yearsjaar agogeleden
with the formationvorming of the rockrots,
92
335754
4657
Ze begon zo'n 1,6 miljard jaar geleden
met de vorming van de gesteenten,
05:52
and then evolvingevoluerende with the upliftverheffen
of the regionregio 150 millionmiljoen yearsjaar agogeleden,
93
340435
6540
waarna 150 miljoen jaar geleden
de omgeving begon te stijgen,
05:58
after the disruptionontwrichting
of the PangaeaPangea supercontinentsupercontinent
94
346999
2976
nadat het supercontinent Pangea uiteenviel
06:01
and the openingopening of the AtlanticAtlantische OceanOceaan.
95
349999
2353
en de Atlantische Oceaan zich opende.
06:04
So you can imaginestel je voor that the waterwater had tenstientallen
or even hundredshonderden of millionsmiljoenen of yearsjaar
96
352376
6310
Je kunt je dus voorstellen dat het water
tientallen of zelfs honderden
miljoenen jaren de tijd had
06:10
to sculptbeeldhouwen the strangestvreemdste formsvormen
on the tepuis'tepuis surfacesoppervlakken,
97
358710
4058
om vreemde figuren te creëren
op het oppervlak van de tepui's,
06:14
but alsoook to openOpen the fracturesfracturen
and formformulier stonesteen citiessteden, rockrots citiessteden,
98
362792
6014
maar ook om de barsten te openen
en stenen steden, rotssteden, te vormen,
06:20
fieldsvelden of towerstorens whichwelke are characterizedgekarakteriseerde
in the famousberoemd landscapelandschap of the tepuistepuis.
99
368830
5521
en velden vol torens, kenmerkend voor
de beroemde landschappen van de tepui's.
06:26
But nobodyniemand could have imaginedingebeeld
100
374375
1444
Maar niemand had zich kunnen voorstellen
06:27
what was happeninggebeurtenis insidebinnen a mountainberg-
in so long a time framemontuur.
101
375843
4736
wat er gedurende zoveel tijd
binnenin een berg gebeurde.
06:32
And so I was focusingscherpstellen in 2010
on one of those massifsmassieven,
102
380603
4477
Dus in 2010 concentreerde ik me
op een van die bergen,
06:37
the AuyAUYán-tepuin-tepui, whichwelke is very famousberoemd
because it hostshosts AngelAngel FallsFalls,
103
385104
3851
de Auyantepui, die beroemd is
omdat de Ángelwaterval eraf stroomt,
06:40
whichwelke is the highesthoogst
waterfallwaterval in the worldwereld- --
104
388979
2589
de hoogste waterval ter wereld --
06:43
about 979 metersmeter of verticalverticaal droplaten vallen.
105
391592
4059
ongeveer 979 meter verticaal naar beneden.
06:47
And I was searchingzoeken for hintsTips
of the existencebestaan of cavegrot systemssystemen
106
395675
4886
Ik zocht naar aanwijzingen
voor het bestaan van grottensystemen
06:52
throughdoor satellitesatelliet imagesafbeeldingen,
107
400585
1868
door middel van satellietfoto's.
06:54
and finallyTenslotte we identifiedgeïdentificeerd an areaGebied
of collapsesinstort of the surfaceoppervlak --
108
402477
4690
Uiteindelijk vonden we een gebied
waar het oppervlak ingezakt was --
06:59
so, biggroot boulderskeien, rockrots pilesaambeien --
109
407191
2246
grote rotsblokken, hopen stenen --
07:01
and that meansmiddelen that there
was a voidongeldig belowbeneden.
110
409461
3311
en dat betekent dat er zich
een leegte onder bevond.
07:04
It was a clearduidelijk indicationaanwijzing that there
was something insidebinnen the mountainberg-.
111
412796
3949
Het was een duidelijke aanwijzing
dat er binnenin de berg iets was.
07:08
So we did severalverscheidene attemptspogingen
to reachberijk this areaGebied,
112
416769
4846
We probeerden meermaals
om dit gebied te bereiken,
07:13
by landland- and with a helicopterhelikopter,
113
421639
1762
over land en met een helikopter,
07:15
but it was really difficultmoeilijk
because -- you have to imaginestel je voor
114
423425
3550
maar het was erg moeilijk
omdat -- je moet je voorstellen
07:18
that these mountainsbergen are coveredbedekt
by cloudswolken mostmeest of the yearjaar, by fogmist.
115
426999
4379
dat deze bergen bijna heel het jaar
onder wolken schuilgaan, mist.
07:23
There are strongsterk windswinden,
116
431402
1373
De wind is er sterk
07:24
and there are almostbijna 4,000 millimetersmillimeters
of rainfallregenval perper yearjaar,
117
432799
4582
en er valt bijna 4000
millimeter regen per jaar,
07:29
so it's really, really difficultmoeilijk
to find good conditionsvoorwaarden.
118
437405
3262
dus het is heel moeilijk
om goede omstandigheden te vinden.
07:32
And only in 2013 we finallyTenslotte
landedgeland on the spotplek
119
440691
4783
Pas in 2013 konden we
eindelijk op die plek landen
07:37
and we startedbegonnen
the explorationexploratie of the cavegrot.
120
445498
2494
en gingen we van start
met de verkenning van de grot.
07:40
The cavegrot is hugereusachtig.
121
448723
1917
De grot is gigantisch.
07:42
It's a hugereusachtig networknetwerk underonder the surfaceoppervlak
of the tepuiTepui plateauplateau,
122
450664
3827
Het is een enorm netwerk onder
het oppervlak van het tepuiplateau,
07:46
and in only tentien daysdagen of expeditionexpeditie,
123
454515
3694
en in slechts tien expeditiedagen
07:50
we exploredonderzocht more than 20 kilometerskilometer
of cavegrot passagespassages.
124
458233
4123
hadden we meer dan 20 kilometer
verborgen gangen verkend.
07:54
And it's a hugereusachtig networknetwerk
of undergroundondergronds riversrivieren,
125
462380
5397
Het is een immens netwerk
van ondergrondse rivieren,
07:59
channelskanalen, biggroot roomskamers,
extremelyuiterst deepdiep shaftsassen.
126
467801
5174
kanalen, grote kamers,
extreem diepe schachten.
08:04
So it's really an incredibleongelooflijk placeplaats.
127
472999
3024
Het is dus echt een ongelofelijke plek.
08:08
And we namedgenaamd it ImawarImawarì YeutaYeuta.
128
476047
2541
We hebben ze Iwamarì Yeuta genoemd.
08:10
That meansmiddelen, in the PemPEMón indigenousinheems
languagetaal, "The HouseHuis of the GodsGoden."
129
478612
6261
Dat betekent, in de inheemse Pemón-taal:
'Het Huis van de Goden'.
08:16
You have to imaginestel je voor that indigenousinheems people
have never been there.
130
484897
3782
Je moet je voorstellen dat de inheemse
volkeren daar nooit geweest zijn.
08:20
It was impossibleonmogelijk for them
to reachberijk this areaGebied.
131
488703
3505
Ze konden het gebied onmogelijk bereiken.
08:24
HoweverEchter, there were legendslegends
about the existencebestaan
132
492232
2206
Er bestonden echter legenden
over het bestaan van een grot in de berg.
08:26
of a cavegrot in the mountainberg-.
133
494462
2027
08:28
So when we startedbegonnen the explorationexploratie,
134
496513
1770
Dus toen we begonnen met verkennen,
08:30
we had to exploreonderzoeken with a great respecteerbied,
135
498307
2230
moesten we dat doen met veel respect
08:32
bothbeide because of the religiousreligieus beliefsovertuigingen
of the indigenousinheems people,
136
500561
3561
zowel voor het religieuze geloof
van de inheemse volkeren,
08:36
but alsoook because
it was really a sacredheilig placeplaats,
137
504146
2365
als voor de plek zelf,
die werkelijk heilig was,
08:38
because no humanmenselijk had enteredingevoerde there before.
138
506535
3335
omdat geen mens er
tot dan toe voet had gezet.
We moesten dus bijzondere
protocols in acht nemen
08:41
So we had to use specialspeciaal protocolsprotocollen
139
509894
1803
08:43
to not contaminatebesmetten the environmentmilieu
with our presenceaanwezigheid,
140
511721
2789
om de omgeving niet te vervuilen
met onze aanwezigheid
08:46
and we triedbeproefd alsoook to sharedelen
with the communitygemeenschap,
141
514534
2175
en we probeerden ook
onze ontdekkingen te delen
met de inheemse bevolking.
08:48
with the indigenousinheems communitygemeenschap,
our discoveriesontdekkingen.
142
516733
2673
08:51
And the cavesgrotten representvertegenwoordigen, really,
a snapshotmomentopname of the pastverleden.
143
519430
4556
De grotten bieden ons echt
een blik op het verleden.
08:56
The time needednodig for theirhun formationvorming
144
524503
2712
De periode van hun ontstaan
08:59
could be as long as 50 or even
100 millionmiljoen yearsjaar,
145
527239
4924
bestreek vijftig of mogelijk zelfs
honderden miljoenen jaren
09:04
whichwelke makesmerken them possiblymogelijk the oldestoudste cavesgrotten
that we can exploreonderzoeken on earthaarde.
146
532187
4901
en daardoor zijn ze mogelijk de oudste
grotten die we op aarde kunnen verkennen.
09:10
What you can find there
is really evidencebewijsmateriaal of a lostde weg kwijt worldwereld-.
147
538921
5727
Wat je daar kunt vinden, vormt werkelijk
het bewijs van een vergeten wereld.
09:17
When you enterinvoeren a quartzitekwartsiet cavegrot,
148
545301
1987
Wanneer je een kwartsietgrot binnengaat,
09:19
you have to completelyhelemaal forgetvergeten
what you know about cavesgrotten --
149
547312
3448
moet je alles vergeten
wat je over grotten weet --
09:22
classicklassiek limestonekalksteen cavesgrotten
or the touristictoeristische cavesgrotten
150
550784
2997
klassieke kalkgrotten
of de toeristische grotten
die je op verschillende plekken
in de wereld kan bezoeken.
09:25
that you can visitbezoek
in severalverscheidene placesplaatsen in the worldwereld-.
151
553805
2357
09:28
Because what seemslijkt
a simpleeenvoudig stalactitestalactieten here
152
556186
2925
Want wat hier op een
eenvoudige stalactiet lijkt
09:31
is not madegemaakt by calciumcalcium carbonatecarbonaat,
but is madegemaakt by opalOpaal,
153
559135
5085
bestaat niet uit calcium-
carbonaat, maar uit opaal,
09:36
and one of those stalactitesstalactieten can requirevereisen
tenstientallen of millionsmiljoenen of yearsjaar to be formedgevormde.
154
564244
5584
en één stalactiet heeft tientallen
miljoenen jaren nodig om te vormen.
09:42
But you can find even strangervreemdeling formsvormen,
like these mushroomschampignons of silicasilica
155
570685
4077
Maar je kunt nog vreemdere figuren vinden,
zoals deze paddenstoelen van silicaat
09:46
growinggroeiend on a boulderBoulder.
156
574786
2074
die op een rotsblok groeien.
09:48
And you can imaginestel je voor our talksgesprekken
when we were exploringverkennen the cavegrot.
157
576884
3786
Je kunt je wel voorstellen wat we zeiden
terwijl we de grot verkenden.
09:52
We were the first enteringinvoeren
and discoveringontdekken those unknownonbekend things,
158
580694
4993
We waren de eersten die er binnengingen
en die onbekende dingen ontdekten,
09:57
things like those monstermonster eggseieren.
159
585711
2838
dingen als deze monstereieren.
10:00
And we were a bitbeetje scaredbang
because it was all a discoveryontdekking,
160
588573
4396
En we waren een beetje bang
omdat het allemaal een ontdekking was,
en we wilden geen dinosaurus vinden.
10:04
and we didn't want to find a dinosaurDinosaur.
161
592993
2083
10:07
We didn't find a dinosaurDinosaur.
162
595100
1504
We hebben er ook geen gevonden.
10:08
(LaughterGelach)
163
596628
1597
(Gelach)
10:10
AnywayHoe dan ook, actuallywerkelijk, we know
that this kindsoort of formationvorming,
164
598249
3297
Hoe dan ook weten we, na veel onderzoek,
10:13
after severalverscheidene studiesstudies,
165
601570
2533
dat dit soort formaties
levende organismen zijn.
10:16
we know that these kindssoorten of formationsformaties
are livingleven organismsorganismen.
166
604127
3225
10:19
They are bacterialbacterie- colonieskolonies usinggebruik makend van silicasilica
to buildbouwen mineralmineraal structuresstructuren
167
607376
5434
Het zijn bacteriële kolonies die silicaat
gebruiken om mineraalstructuren te maken
10:24
resemblinglijkend op stromatolitesstromatolites.
168
612834
1930
die op stromatolieten lijken.
10:26
StromatolitesStromatolieten are some of the oldestoudste
formsvormen of life that we can find on earthaarde.
169
614788
4521
Stromatolieten behoren tot de oudste
levensvormen die we op aarde aantreffen.
10:31
And here in the tepuistepuis,
170
619333
1803
En hier in de tepui's,
10:33
the interestinginteressant thing is that these
bacteriabacterie colonieskolonies have evolvedgeëvolueerd
171
621160
4683
is het interessante dat deze
bacteriële kolonies zich ontwikkelden
10:37
in completecompleet isolationisolatie
from the externalextern surfaceoppervlak,
172
625867
4229
in volledige afzondering
van het externe oppervlak,
10:42
and withoutzonder beingwezen in contactcontact with humansmensen.
173
630120
2624
en zonder de bemoeienis van mensen.
10:44
They have never been
in contactcontact with humansmensen.
174
632768
2597
Ze zijn nooit met mensen
in aanraking gekomen.
10:47
So the implicationsimplicaties
for sciencewetenschap are enormousenorm,
175
635389
3067
De implicaties voor de
wetenschap zijn dus immens,
10:50
because here you could find,
for examplevoorbeeld, microbesmicroben
176
638480
4002
want hier zou je bijvoorbeeld
microben kunnen vinden
10:54
that could be usefulnuttig to resolveoplossen
diseasesziekten in medicinegeneeskunde,
177
642506
4952
die gebruikt kunnen worden in de
geneeskunde om ziektes te behandelen,
10:59
or you could find even a newnieuwe kindsoort
of materialmateriaal with unknownonbekend propertieseigenschappen.
178
647482
3936
of je zou er zelfs een nieuw materiaal
met onbekende eigenschappen kunnen vinden.
11:03
And, in factfeit, we discoveredontdekt in the cavegrot
a newnieuwe mineralmineraal structurestructuur for sciencewetenschap,
179
651442
4059
We hebben inderdaad een nieuwe mineraal-
structuur gevonden voor de wetenschap,
11:07
whichwelke is rossiantoniterossiantonite,
a phosphate-sulfatefosfaat-sulfaat.
180
655525
3007
rossiantoniet, een fosfaatsulfaat.
11:11
So whateverwat dan ook you find in the cavegrot,
even a smallklein cricketCricket,
181
659606
4714
Dus wat je ook vindt in de grot,
zelfs een kleine krekel,
11:16
has evolvedgeëvolueerd in the darkdonker
in completecompleet isolationisolatie.
182
664344
3968
heeft zich ontwikkeld in het duister
en in volledig isolement.
11:20
And, really, everything that you can feel
in the cavegrot are realecht connectionsverbindingen
183
668336
4253
Al wat je kan voelen in de grot
zijn echte connecties
11:24
betweentussen the biologicalbiologisch
and the mineralogicalmineralogische worldwereld-.
184
672613
3040
tussen de biologische en
de mineralogische wereld.
11:28
So as we exploreonderzoeken this darkdonker continentcontinent
185
676544
5816
Terwijl we dit donkere continent,
11:34
and discoverontdekken its mineralogicalmineralogische
and biologicalbiologisch diversityverscheidenheid and uniquenessuniciteit,
186
682384
6404
en haar mineralogische en biologische
diversiteit en eigenheid verkennen,
11:40
we will find probablywaarschijnlijk cluesaanwijzingen
about the originoorsprong of life on our planetplaneet
187
688812
4369
zullen we vermoedelijk aanwijzingen vinden
over de oorsprong van het leven op aarde
11:45
and on the relationshipverhouding
and evolutionevolutie of life
188
693205
2977
en over de evolutie van het leven
11:48
in relationshipverhouding with the mineralmineraal worldwereld-.
189
696206
2986
in samenhang met de mineralogische wereld.
11:51
What seemslijkt only a darkdonker, emptyleeg environmentmilieu
190
699216
3942
Wat aanvankelijk een duistere
en lege omgeving lijkt
zou in werkelijkheid een schatkist
vol wonderen kunnen zijn,
11:55
could be in realityrealiteit a chestborst of wonderswonderen
191
703182
2793
11:57
fullvol of usefulnuttig informationinformatie.
192
705999
2480
gevuld met nuttige informatie.
12:02
With a teamteam of ItalianItaliaans, VenezuelanVenezolaanse
and BrazilianBraziliaanse speleologistsspeleologists,
193
710102
3873
Met een team van Italiaanse,
Venezolaanse en Braziliaanse speleologen,
12:05
whichwelke is calledriep LaLa VentaVenta TeraphosaTeraphosa,
194
713999
3191
ook La Venta Teraphosa genoemd,
zullen we binnenkort
teruggaan naar Latijns-Amerika,
12:09
we will be back soonspoedig to LatinLatijn AmericaAmerika,
195
717214
2068
12:11
because we want to exploreonderzoeken other tepuistepuis
in the farthestverst areasgebieden of the AmazonAmazon.
196
719306
5448
omdat we andere tepui's in de verste
regionen van de Amazone willen verkennen.
12:16
There are still very unknownonbekend mountainsbergen,
197
724778
3020
Er zijn nog steeds bergen
waarover we heel weinig weten,
12:19
like MarahuacaMarahuaca, whichwelke is almostbijna
3,000 metersmeter highhoog abovebovenstaand seazee levelniveau,
198
727822
4694
zoals de Marahuaca, die bijna 3000 meter
hoog is vanaf de zeespiegel gemeten,
12:24
or AracAraCà, whichwelke is in the upperbovenste regionregio
of RioRio NegroNegro in BrazilBrazilië.
199
732540
4099
of Aracà, in het bovenste gebied
van de Rio Negro in Brazilië.
12:28
And we supposeveronderstellen that we could find there
even biggergroter cavegrot systemssystemen,
200
736663
4919
We veronderstellen dat we daar
nóg grotere grottenstelsels kunnen vinden,
12:33
and eachelk one with its owneigen
undiscoveredUndiscovered worldwereld-.
201
741606
4688
elk met z'n eigen onontdekte wereld.
12:38
Thank you.
202
746636
1174
Dankjewel.
12:39
(ApplauseApplaus)
203
747834
5454
(Applaus)
12:45
BrunoBruno GiussaniGiussani: Thank you, FrancescoFrancesco.
Give me that to startbegin so we don't forgetvergeten.
204
753312
3737
Bruno Giussani: Dank je, Francesco.
Geef dat maar zodat we het niet vergeten.
12:49
FrancescoFrancesco, you said we don't need
to go to MarsMars to find alienvreemdeling life,
205
757073
3838
Je zei dat we niet naar Mars hoeven gaan
om 'buitenaards' leven te vinden,
en inderdaad, de vorige keer
dat ik je sprak, was je in Sardinië
12:52
and indeedinderdaad, last time we spokespaak,
you were in SardiniaSardinië
206
760935
2925
12:55
and you were trainingopleiding EuropeanEuropese astronautsastronauten.
207
763884
2243
en trainde je daar Europese astronauten.
12:58
So what do you, a speleologistspeoloog,
tell and teachonderwijzen to the astronautsastronauten?
208
766151
3474
Wat vertel je en leer jij, als speleoloog,
aan de astronauten?
13:01
FrancescoFrancesco SauroSauro: Yeah, we are --
it's a programprogramma of trainingopleiding
209
769649
2783
Francesco Sauro: Het is een
trainingsprogramma in een grot,
13:04
for not only EuropeanEuropese, but alsoook NASANASA,
RoskosmosRoskosmos, JAXAJAXA astronautsastronauten, in a cavegrot.
210
772456
4901
niet enkel voor Europese astronauten, maar
ook voor die van NASA, Roskosmos, JAXA.
13:09
So they stayverblijf in a cavegrot
for about one weekweek in isolationisolatie.
211
777381
3528
Ze blijven dus ongeveer een week lang
in een grot, in volledig isolement.
13:12
They have to work togethersamen
in a realecht, realecht dangerousgevaarlijk environmentmilieu,
212
780933
3880
Ze moeten samenwerken in
een echt gevaarlijke omgeving,
13:16
and it's a realecht alienvreemdeling environmentmilieu for them
because it's unusualongebruikelijk.
213
784837
3810
die 'buitenaards' voor hen is
vanwege haar ongewone aard.
13:20
It's always darkdonker. They have to do sciencewetenschap.
They have a lot of taskstaken.
214
788671
4304
Het is er altijd donker. Ze moeten aan
wetenschap doen. Ze hebben veel taken.
13:24
And it's very similarsoortgelijk to a journeyreis to MarsMars
215
792999
2532
Dat lijkt heel erg op een reis naar Mars
of naar het internationale ruimtestation.
13:27
or the InternationalInternational SpaceRuimte StationStation.
216
795555
1672
13:29
BGBG: In principlebeginsel.
FSFS: Yes.
217
797251
1259
BG: In principe.
FS: Ja.
13:30
BGBG: I want to go back
to one of the picturesafbeeldingen
218
798534
2077
BG: Ik wil teruggaan
naar een van de foto's
13:32
that was in your slideglijbaan showtonen,
219
800635
1833
uit je diavoorstelling,
13:34
and it's just representativevertegenwoordiger
of the other photosfoto's --
220
802492
2389
en die representeert
ook de andere foto's --
13:36
Weren'tWaren niet those photosfoto's amazingverbazingwekkend? Yeah?
221
804905
2298
Waren die foto's niet verbluffend? Toch?
13:39
AudiencePubliek: Yeah!
222
807227
1158
Publiek: Ja!
13:40
(ApplauseApplaus)
223
808409
3736
(Applaus)
13:44
FSFS: I have to thank the photographersfotografen
from the teamteam LaLa VentaVenta,
224
812169
3126
FS: Ik moet de fotografen
van het La Venta team bedanken,
13:47
because all of those photosfoto's
are from the photographersfotografen.
225
815319
3773
want al die foto's zijn van de fotografen.
13:51
BGBG: You bringbrengen, actuallywerkelijk, photographersfotografen
with you in the expeditionexpeditie.
226
819116
3702
BG: Je neemt echt
fotografen mee op expeditie.
13:54
They're professionalsprofessionals,
they're speleologistsspeleologists and photographersfotografen.
227
822842
2967
Ze zijn professioneel,
ze zijn speleologen én fotografen.
13:57
But when I look at these picturesafbeeldingen,
I wonderwonder: there is zeronul lightlicht down there,
228
825833
4900
Wanneer ik naar deze foto's kijk, denk ik:
er is helemaal geen licht daar beneden,
14:02
and yetnog they look incrediblyongelooflijk well-exposedgoed belichte.
229
830757
2783
en toch zien ze er
ongelofelijk goed belicht uit.
14:05
How do you take these picturesafbeeldingen?
230
833564
1488
Hoe nemen jullie die foto's?
14:07
How do your colleaguescollega's,
the photographersfotografen, take these picturesafbeeldingen?
231
835076
3051
Hoe nemen jouw collega's,
de fotografen, deze foto's?
14:10
FSFS: Yeah. They are workingwerkend
in a darkroomDarkroom, basicallyeigenlijk,
232
838151
2491
FS: Tja. Ze werken in principe
in een donkere kamer,
14:12
so you can openOpen the shuttersluitertijd of the cameracamera
233
840666
2119
dus je kunt de sluiter
van de camera openen
en lampen gebruiken om
de omgeving 'in te kleuren'.
14:14
and use the lightslichten
to paintverf the environmentmilieu.
234
842809
2418
14:17
BGBG: So you're basicallyeigenlijk --
235
845251
1255
BG: Dus in principe --
14:18
FSFS: Yes. You can even keep
the shuttersluitertijd openOpen for one minuteminuut
236
846530
2735
FS: Ja. Je kan de sluiter zelfs
een minuut lang openhouden
14:21
and then paintverf the environmentmilieu.
237
849289
1524
en dan de omgeving 'schilderen'.
14:22
The finallaatste resultresultaat is what
you want to achievebereiken.
238
850837
2704
Je kunt het resultaat zelf bepalen.
BG: Je besproeit de omgeving
met licht en dan krijg je dit.
14:25
BGBG: You sprayverstuiven the environmentmilieu with lightlicht
and that's what you get.
239
853565
3073
14:28
Maybe we can try this at home
somedaysomeday, I don't know.
240
856662
2442
Probeer het thuis maar eens.
(Gelach)
14:31
(LaughterGelach)
241
859128
1004
BG: Francesco, bedankt.
FS: Bedankt.
14:32
BGBG: FrancescoFrancesco, grazieGrazie.
FSFS: GrazieGrazie.
242
860156
1591
(Applaus)
14:33
(ApplauseApplaus)
243
861771
3228
Translated by Axel Saffran
Reviewed by Sarah Torfs

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Francesco Sauro - Speleologist
Francesco Sauro studies caves and other karst features, and his research takes him places no one has ever been before.

Why you should listen

Italian speleologist Francesco Sauro is fascinated by the tabletop mountains of South America, the tepuis. These plateaus, which tower over the Brazilian and Venezuelan rainforest, hide behind their dramatic landscape a lost world of extensive cave structures. They harbor unique geological and biological features that have evolved in isolation over millennia.

With nearly twenty years of caving experience, Sauro has participated in research in many cave systems all over the world, but keeps coming back to the tepuis, where he has led six expeditions since 2009. He leads also a caves training program for European astronauts.

More profile about the speaker
Francesco Sauro | Speaker | TED.com