ABOUT THE SPEAKER
Hans Rosling - Global health expert; data visionary
In Hans Rosling’s hands, data sings. Global trends in health and economics come to vivid life. And the big picture of global development—with some surprisingly good news—snaps into sharp focus.

Why you should listen

Even the most worldly and well-traveled among us have had their perspectives shifted by Hans Rosling. A professor of global health at Sweden's Karolinska Institute, his work focused on dispelling common myths about the so-called developing world, which (as he pointed out) is no longer worlds away from the West. In fact, most of the Third World is on the same trajectory toward health and prosperity, and many countries are moving twice as fast as the west did.

What set Rosling apart wasn't just his apt observations of broad social and economic trends, but the stunning way he presented them. Guaranteed: You've never seen data presented like this. A presentation that tracks global health and poverty trends should be, in a word: boring. But in Rosling's hands, data sings. Trends come to life. And the big picture — usually hazy at best — snaps into sharp focus.

Rosling's presentations were grounded in solid statistics (often drawn from United Nations and World Bank data), illustrated by the visualization software he developed. The animations transform development statistics into moving bubbles and flowing curves that make global trends clear, intuitive and even playful. During his legendary presentations, Rosling took this one step farther, narrating the animations with a sportscaster's flair.

Rosling developed the breakthrough software behind his visualizations through his nonprofit Gapminder, founded with his son and daughter-in-law. The free software — which can be loaded with any data — was purchased by Google in March 2007. (Rosling met the Google founders at TED.)

Rosling began his wide-ranging career as a physician, spending many years in rural Africa tracking a rare paralytic disease (which he named konzo) and discovering its cause: hunger and badly processed cassava. He co-founded Médecins sans Frontièrs (Doctors without Borders) Sweden, wrote a textbook on global health, and as a professor at the Karolinska Institut in Stockholm initiated key international research collaborations. He's also personally argued with many heads of state, including Fidel Castro.

Hans Rosling passed away in February 2017. He is greatly missed.


More profile about the speaker
Hans Rosling | Speaker | TED.com
TEDxSummit

Hans Rosling: Religions and babies

Hans Rosling: Religie a dzieci

Filmed:
2,912,376 views

Hans Rosling zadaje pytanie: Czy w niektórych religiach współczynnik urodzeń jest wyższy niż w innych? Jaki ma to wpływ na globalny wzrost populacji? Na TEDxSummit w Doha w Katarze Hans przedstawia wykresy danych związanych z religiami, obejmujące długi okres historii. Z typowym dla siebie humorem i wnikliwością dochodzi do zaskakującego wniosku o współczynniku dzietności na świecie.
- Global health expert; data visionary
In Hans Rosling’s hands, data sings. Global trends in health and economics come to vivid life. And the big picture of global development—with some surprisingly good news—snaps into sharp focus. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:16
I'm going to talk about religionreligia.
0
357
3865
Będę mówił o religii.
00:20
But it's a broadszeroki and very delicatedelikatny subjectPrzedmiot,
1
4222
5252
To temat szeroki i bardzo delikatny,
00:25
so I have to limitlimit myselfsiebie.
2
9474
1671
więc muszę się ograniczyć.
00:27
And thereforew związku z tym I will limitlimit myselfsiebie
3
11145
2480
Skupię się więc
00:29
to only talk about the linksspinki do mankietów betweenpomiędzy religionreligia and sexualityseksualność.
4
13625
4409
na zależnościach między religią a seksualnością.
00:33
(LaughterŚmiech)
5
18034
1566
(Śmiech)
00:35
This is a very seriouspoważny talk.
6
19600
2560
To naprawdę poważny wykład.
00:38
So I will talk of what I rememberZapamiętaj as the mostwiększość wonderfulwspaniale.
7
22160
4095
Opowiem o najpiękniejszym dla mnie wspomnieniu.
00:42
It's when the youngmłody couplepara whisperszept,
8
26255
2345
Gdy para młodych ludzi szepcze:
00:44
"TonightDziś we are going to make a babydziecko."
9
28600
3172
"Dzisiaj w nocy poczniemy dziecko".
00:47
My talk will be about the impactwpływ of religionsreligie
10
31772
5336
Będę mówił o wpływie religii na liczbę dzieci
00:53
on the numbernumer of babiesdzieci perza womankobieta.
11
37108
4169
na jedną kobietę.
00:57
This is indeedw rzeczy samej importantważny,
12
41277
1665
To naprawdę ważne,
00:58
because everyonekażdy understandsrozumie
13
42942
1530
bo każdy rozumie,
01:00
that there is some sortsortować of limitlimit
14
44472
2282
że istnieje jakaś granica
01:02
on how manywiele people we can be on this planetplaneta.
15
46754
3228
liczby ludzi na tej planecie.
01:05
And there are some people
16
49982
1947
Niektórzy twierdzą,
01:07
who say that the worldświat populationpopulacja is growingrozwój like this --
17
51929
3419
że populacja ludzka rośnie w ten sposób:
01:11
threetrzy billionmiliard in 1960,
18
55348
1807
trzy miliardy w 1960 roku
01:13
sevensiedem billionmiliard just last yearrok --
19
57155
2639
siedem miliardów w zeszłym roku...
01:15
and it will continueKontyntynuj to growrosnąć
20
59794
1546
I będzie rosła dalej,
01:17
because there are religionsreligie that stop womenkobiety from havingmający fewkilka babiesdzieci,
21
61340
3780
bo w pewnych religiach kobiety muszą mieć wiele dzieci
01:21
and it maymoże continueKontyntynuj like this.
22
65120
2403
i może tak zostanie.
01:23
To what extentstopień are these people right?
23
67523
3902
W jakim stopniu mają oni rację?
01:27
When I was bornurodzony there was lessmniej than one billionmiliard childrendzieci in the worldświat,
24
71425
4880
Gdy się urodziłem,
na świecie było mniej niż miliard dzieci,
01:32
and todaydzisiaj, 2000, there's almostprawie two billionmiliard.
25
76305
4175
a dzisiaj, w roku 2000,
są ich niemal dwa miliardy.
01:36
What has happenedstało się sinceod,
26
80480
1702
Co stało się przez ten czas
01:38
and what do the expertseksperci predictprzepowiadać, wywróżyć will happenzdarzyć
27
82182
2695
i co, zdaniem ekspertów stanie się
01:40
with the numbernumer of childrendzieci duringpodczas this centurystulecie?
28
84877
2483
z liczbą dzieci w tym stuleciu?
01:43
This is a quizkartkówka. What do you think?
29
87360
2618
Jak myślicie?
01:45
Do you think it will decreasezmniejszać to one billionmiliard?
30
89978
3902
Czy spadnie do 1 mld?
01:49
Will it remainpozostawać the samepodobnie and be two billionmiliard by the endkoniec of the centurystulecie?
31
93880
3828
Czy nie zmieni się - nadal dwa miliardy pod koniec wieku?
01:53
Will the numbernumer of childrendzieci increasezwiększać eachkażdy yearrok up to 15 yearslat,
32
97708
3717
Czy będzie rosnąć co roku do 15 lat,
01:57
or will it continueKontyntynuj in the samepodobnie fastszybki rateoceniać
33
101425
2504
czy rozwijać się w tym samym tempie
01:59
and be fourcztery billionmiliard childrendzieci up there?
34
103929
2489
i wyniesie 4 miliardy?
02:02
I will tell you by the endkoniec of my speechprzemówienie.
35
106418
3425
Powiem pod koniec wykładu.
02:05
But now, what does religionreligia have to do with it?
36
109843
5022
A co wspólnego ma z tym religia?
02:10
When you want to classifyklasyfikować religionreligia,
37
114865
2332
Klasyfikacja religii jest trudniejsza,
02:13
it's more difficulttrudny than you think.
38
117197
1531
niż się wydaje.
02:14
You go to WikipediaWikipedia and the first mapmapa you find is this.
39
118728
3204
W Wikipedii pokazuje się najpierw ta mapa.
02:17
It dividesdzieli się the worldświat into AbrahamicAbrahama religionsreligie and EasternWschodniej religionreligia,
40
121932
5533
Dzieli świat na religie Abrahama i wschodnie,
02:23
but that's not detailedszczegółowe enoughdość.
41
127465
1772
ale jest zbyt mało szczegółowa.
02:25
So we wentposzedł on and we lookedspojrzał in WikipediaWikipedia, we founduznany this mapmapa.
42
129237
3809
Znaleźliśmy w Wikipedii jeszcze tę mapę,
02:28
But that subdividesdokonuje podziału ChristianityChrześcijaństwo, IslamIslam and BuddhismBuddyzm
43
133046
4646
jednak dzieli ona chrześcijaństwo, islam i buddyzm
02:33
into manywiele subgroupspodgrup,
44
137692
1603
na wiele podgrup,
02:35
whichktóry was too detailedszczegółowe.
45
139295
1505
czyli zbyt szczegółowo.
02:36
ThereforeW związku z tym at GapminderGapminder we madezrobiony our ownwłasny mapmapa,
46
140800
3418
W Gapminder stworzyliśmy własną mapę,
02:40
and it lookswygląda like this.
47
144218
2373
która wygląda tak.
02:42
EachKażdy country'skraju a bubblebańka.
48
146591
3403
Każdy kraj jest chmurą.
02:45
The sizerozmiar is the populationpopulacja -- bigduży ChinaChiny, bigduży IndiaIndie here.
49
149994
3424
Jej wielkość to populacja - duże Chiny, duże Indie.
02:49
And the colorkolor now is the majoritywiększość religionreligia.
50
153418
4114
Kolor to dominująca religia,
02:53
It's the religionreligia where more than 50 percentprocent of the people
51
157532
3231
z którą identyfikuje się
02:56
say that they belongnależeć.
52
160763
1255
ponad 50% obywateli.
02:57
It's EasternWschodniej religionreligia in IndiaIndie and ChinaChiny and neighboringsąsiedni AsianAzjatycki countrieskraje.
53
162018
4717
W Indiach, Chinach i sąsiednich
krajach Azji, to religie Wschodu.
03:02
IslamIslam is the majoritywiększość religionreligia
54
166735
1973
Islam dominuje od Atlantyku
03:04
all the way from the AtlanticAtlantic OceanOcean acrossprzez the MiddleŚrodkowy EastWschód,
55
168708
3775
przez Bliski Wschód,
03:08
SouthernPołudniowej EuropeEuropy and throughprzez AsiaAsia
56
172483
2280
południową Europę i Azję,
03:10
all the way to IndonesiaIndonezja.
57
174763
2237
aż po Indonezję.
03:12
That's where we find IslamicIslamska majoritywiększość.
58
177000
2917
Mamy tam większość islamską.
03:15
And ChristianChrześcijańskie majoritywiększość religionsreligie, we see in these countrieskraje. They are blueniebieski.
59
179917
4803
Na niebiesko oznaczono kraje,
gdzie dominuje chrześcijaństwo.
03:20
And that is mostwiększość countrieskraje in AmericaAmeryka and EuropeEuropy,
60
184720
4025
To większość krajów w Ameryce i Europie,
03:24
manywiele countrieskraje in AfricaAfryka and a fewkilka in AsiaAsia.
61
188745
3670
wiele krajów w Afryce i kilka w Azji.
03:28
The whitebiały here are countrieskraje whichktóry cannotnie może be classifiedsklasyfikowane,
62
192415
2680
Na biało są kraje, których nie dało się sklasyfikować,
03:30
because one religionreligia does not reachdosięgnąć 50 percentprocent
63
195095
2625
bo żadna religia nie osiągnęła 50 procent,
03:33
or there is doubtwątpić about the datadane or there's some other reasonpowód.
64
197720
3357
dane są niepewne lub z jeszcze innego powodu.
03:36
So we were carefulostrożny with that.
65
201077
1760
Byliśmy tu ostrożni.
03:38
So bearNiedźwiedź with our simplicityprostota now when I take you over to this shotstrzał.
66
202837
3858
Pamiętajcie o tym uproszczeniu.
03:42
This is in 1960.
67
206695
2013
To jest rok 1960.
03:44
And now I showpokazać the numbernumer of babiesdzieci perza womankobieta here:
68
208708
3532
Teraz wskazuję liczbę dzieci na kobietę:
03:48
two, fourcztery or sixsześć --
69
212240
3086
dwoje, czworo lub sześcioro...
03:51
manywiele babiesdzieci, fewkilka babiesdzieci.
70
215326
2191
Więcej dzieci, mniej dzieci.
03:53
And here the incomedochód perza personosoba in comparableporównywalny dollarsdolarów.
71
217517
3181
Tu jest dochód na osobę w dolarach.
03:56
The reasonpowód for that is that manywiele people say you have to get richbogaty first
72
220698
3597
Wielu ludzi twierdzi,
że najpierw trzeba zarobić,
04:00
before you get fewkilka babiesdzieci.
73
224295
1670
a potem mieć dzieci.
04:01
So lowNiska incomedochód here, highwysoki incomedochód there.
74
225965
3632
I tak dochód jest tu niski, a tu wysoki.
04:05
And indeedw rzeczy samej in 1960,
75
229597
1638
I faktycznie w 1960,
04:07
you had to be a richbogaty ChristianChrześcijańskie to have fewkilka babiesdzieci.
76
231235
2737
by mieć mniej dzieci,
trzeba było być bogatym chrześcijaniem.
04:09
The exceptionwyjątek was JapanJaponia.
77
233972
2274
Wyjątkiem była Japonia.
04:12
JapanJaponia here was regardeduważany as an exceptionwyjątek.
78
236246
3237
Japonia została tu uznana za wyjątek.
04:15
OtherwiseW przeciwnym razie it was only ChristianChrześcijańskie countrieskraje.
79
239483
2028
Poza tym były to tylko kraje chrześcijańskie.
04:17
But there was alsorównież manywiele ChristianChrześcijańskie countrieskraje
80
241511
2209
Jednak w wielu krajach chrześcijańskich
04:19
that had sixsześć to sevensiedem babiesdzieci perza womankobieta.
81
243720
2572
na kobietę przypadało 6-7 dzieci.
04:22
But they were in LatinŁaciński AmericaAmeryka or they were in AfricaAfryka.
82
246292
5477
Było tak w Ameryce Łacińskiej lub w Afryce.
04:27
And countrieskraje with IslamIslam as the majoritywiększość religionreligia,
83
251769
4173
A w prawie wszystkich krajach, gdzie dominuje islam
04:31
all of them almostprawie had sixsześć to sevensiedem childrendzieci perza womankobieta,
84
255942
4630
na kobietę przypadało 6-7 dzieci.
04:36
irregardlessniezależnie od tego of the incomedochód levelpoziom.
85
260572
2425
niezależnie od poziomu dochodów.
04:38
And all the EasternWschodniej religionsreligie exceptz wyjątkiem JapanJaponia had the samepodobnie levelpoziom.
86
262997
4243
We wszystkich religiach Wschodu,
poza Japonią, poziom był taki sam.
04:43
Now let's see what has happenedstało się in the worldświat.
87
267240
1920
Teraz spójrzmy co się stało na świecie.
04:45
I startpoczątek the worldświat, and here we go.
88
269160
1920
Włączam świat i jedziemy.
04:46
Now 1962 -- can you see they're gettinguzyskiwanie a little richerbogatszy,
89
271080
3218
1962 - jak widać ludzie są trochę bogatsi,
04:50
but the numbernumer of babiesdzieci perza womankobieta is fallingspadanie?
90
274298
2674
ale liczba dzieci na kobietę spada.
04:52
Look at ChinaChiny. They're fallingspadanie fairlydość fastszybki.
91
276972
2173
W Chinach spadek jest dość szybki.
04:55
And all of the MuslimMuzułmanin majoritywiększość countrieskraje acrossprzez the incomedochód are comingprzyjście down,
92
279145
4763
We wszystkich krajach muzułmańskich
jest spadek niezależnie od dochodu.
04:59
as do the ChristianChrześcijańskie majoritywiększość countrieskraje in the middleśrodkowy incomedochód rangezasięg.
93
283908
4963
Tak jak w krajach chrześcijańskich
w zakresie średnich dochodów.
05:04
And when we enterwchodzić into this centurystulecie,
94
288871
2529
Na początku tego wieku
05:07
you'llTy będziesz find more than halfpół of mankindludzkości down here.
95
291400
3360
widać ponad połowę ludzkości tutaj.
05:10
And by 2010, we are actuallytak właściwie 80 percentprocent of humansludzie
96
294760
4926
A do 2010 ok. 80% ludzi żyje w krajach,
05:15
who liverelacja na żywo in countrieskraje with about two childrendzieci perza womankobieta.
97
299686
4314
gdzie na kobietę przypada ok. dwoje dzieci.
05:19
(ApplauseAplauz)
98
304000
3538
(Brawa)
05:23
It's a quitecałkiem amazingniesamowity developmentrozwój whichktóry has happenedstało się.
99
307538
3960
Zaszła tu zaskakująca zmiana.
05:27
(ApplauseAplauz)
100
311498
1377
(Brawa)
05:28
And these are countrieskraje from UnitedStany Zjednoczone StatesPaństwa here,
101
312875
3202
To kraje od Stanów Zjednoczonych
05:31
with $40,000 perza capitacapita,
102
316077
2161
z 40 000 dolarów na głowę,
05:34
FranceFrancja, RussiaRosja, IranIran,
103
318238
2947
Francja, Rosja, Iran
05:37
MexicoMeksyk, TurkeyTurcja, AlgeriaAlgieria,
104
321185
3652
Meksyk, Turcja, Algieria,
05:40
IndonesiaIndonezja, IndiaIndie
105
324837
2225
Indonezja, Indie
05:42
and all the way to BangladeshBangladesz and VietnamWietnam,
106
327062
2729
aż po Bangladesz i Wietnam,
05:45
whichktóry has lessmniej than fivepięć percentprocent of the incomedochód perza personosoba of the UnitedStany Zjednoczone StatesPaństwa
107
329791
4043
gdzie dochód wynosi 5% tego, co w USA.
05:49
and the samepodobnie amountilość of babiesdzieci perza womankobieta.
108
333834
3157
Taka sama liczba dzieci na kobietę.
05:52
I can tell you that the datadane on the numbernumer of childrendzieci perza womankobieta
109
336991
3231
Mogę powiedzieć,
że dane na temat liczby dzieci na kobietę
05:56
is surprisinglyzaskakująco good in all countrieskraje.
110
340222
2089
są zaskakująco dobre we wszystkich krajach.
05:58
We get that from the censusspis ludności datadane.
111
342311
1947
Pochodzą ze spisów powszechnych.
06:00
It's not one of these statisticsStatystyka whichktóry is very doubtfulwątpliwe.
112
344258
3393
Nie są to wątpliwe statystyki.
06:03
So what we can concludewyciągnąć wniosek
113
347651
1306
Można więc wywnioskować,
06:04
is you don't have to get richbogaty to have fewkilka childrendzieci.
114
348957
2781
że nie trzeba być bogatym, by mieć mało dzieci.
06:07
It has happenedstało się acrossprzez the worldświat.
115
351738
2342
To dzieje się na całym świecie.
06:09
And then when we look at religionsreligie,
116
354080
2578
Jeśli spojrzymy na religie,
06:12
we can see that the EasternWschodniej religionsreligie,
117
356658
2527
widzimy, że dla religii Wschodu
06:15
indeedw rzeczy samej there's not one singlepojedynczy countrykraj with a majoritywiększość of that religionreligia
118
359185
3000
nie ma ani jednego kraju, gdzie one dominują
06:18
that has more than threetrzy childrendzieci.
119
362185
1895
i gdzie jest więcej niż troje dzieci na kobietę.
06:19
WhereasMając na uwadze with IslamIslam as a majoritywiększość religionreligia and ChristianityChrześcijaństwo,
120
364080
4052
Dla dominującego islamu i chrześcijaństwa
06:24
you see countrieskraje all the way.
121
368132
1908
widzimy wiele krajów.
06:25
But there's no majorpoważny differenceróżnica.
122
370040
1778
Ale nie ma znacznych różnic pomiędzy tymi religiami.
06:27
There's no majorpoważny differenceróżnica betweenpomiędzy these religionsreligie.
123
371818
3502
Ale nie ma znacznych różnic pomiędzy tymi religiami.
06:31
There is a differenceróżnica with incomedochód.
124
375320
2351
Różnice są w dochodzie.
06:33
The countrieskraje whichktóry have manywiele babiesdzieci perza womankobieta here,
125
377671
3929
W krajach, gdzie na kobietę przypada wiele dzieci
06:37
they have quitecałkiem lowNiska incomedochód.
126
381600
1932
dochód jest dość niski.
06:39
MostWiększość of them are in sub-SaharanSubsaharyjskiej AfricaAfryka.
127
383532
3431
Większość z nich jest w Afryce Subsaharyjskiej.
06:42
But there are alsorównież countrieskraje here
128
386963
2662
Ale są też tu inne kraje,
06:45
like GuatemalaGwatemala, like PapuaPapua NewNowy GuineaGwinea,
129
389625
4117
jak Gwatemala, Papua Nowa Gwinea,
06:49
like YemenJemen and AfghanistanAfganistan.
130
393742
2806
Jemen i Afganistan.
06:52
ManyWiele think that AfghanistanAfganistan here and CongoKongo,
131
396548
3877
Wiele osób sądzi, że w Afganistanie i Kongo,
06:56
whichktóry have sufferedcierpiał severesilny conflictskonflikty,
132
400425
3450
dotkniętych poważnymi konfliktami,
06:59
that they don't have fastszybki populationpopulacja growthwzrost.
133
403875
2757
nie występuje szybki wzrost populacji.
07:02
It's the other way around.
134
406632
1777
Jest wręcz przeciwnie.
07:04
In the worldświat todaydzisiaj, it's the countrieskraje that have the highestnajwyższy mortalityśmiertelność ratesstawki
135
408409
3893
Obecnie to w krajach z najwyższą umieralnością
07:08
that have the fastestnajszybszy populationpopulacja growthwzrost.
136
412302
2236
występuje najszybszy wzrost populacji.
07:10
Because the deathśmierć of a childdziecko is compensatedkompensowane by one more childdziecko.
137
414538
3988
Śmierć dziecka jest kompensowana przez kolejne dziecko.
07:14
These countrieskraje have sixsześć childrendzieci perza womankobieta.
138
418526
2908
W tych krajach na kobietę przypada sześcioro dzieci.
07:17
They have a sadsmutny deathśmierć rateoceniać of one to two childrendzieci perza womankobieta.
139
421434
4132
Umieralność wynosi niestety od 1-2 dzieci na kobietę.
07:21
But 30 yearslat from now, AfghanistanAfganistan will go from 30 millionmilion to 60 millionmilion.
140
425566
3819
Jednak za 30 lat
w Afganistanie nastąpi wzrost z 30 mln do 60 mln.
07:25
CongoKongo will go from 60 to 120.
141
429385
3407
W Kongo - od 60 do 120.
07:28
That's where we have the fastszybki populationpopulacja growthwzrost.
142
432792
2891
Tam populacja rośnie najszybciej.
07:31
And manywiele think that these countrieskraje are stagnantstagnacja, but they are not.
143
435683
4345
Wielu sądzi,
że te kraje są w stagnacji, ale tak nie jest.
07:35
Let me compareporównać SenegalSenegal, a MuslimMuzułmanin dominatedzdominowany countrykraj,
144
440028
3514
Porównajmy Senegal, kraj zdominowany przez islam
07:39
with a ChristianChrześcijańskie dominatedzdominowany countrykraj, GhanaGhana.
145
443542
2458
z chrześcijańską Ghaną.
07:41
I take them backwardsWstecz here to theirich independenceniezależność,
146
446000
3597
Cofam się do ich niepodległości,
07:45
when they were up here in the beginningpoczątek of the 1960s.
147
449597
3683
kiedy były tu, na początku lat sześćdziesiątych.
07:49
Just look what they have doneGotowe.
148
453280
2098
Patrzcie, co się tam stało.
07:51
It's an amazingniesamowity improvementpoprawa,
149
455378
1551
To niezwykła poprawa,
07:52
from sevensiedem childrendzieci perza womankobieta,
150
456929
2237
z siedmiorga dzieci na kobietę,
07:55
they'veoni goneodszedł all the way down to betweenpomiędzy fourcztery and fivepięć.
151
459166
3065
nastąpił spadek do czterech-pięiu.
07:58
It's a tremendousogromny improvementpoprawa.
152
462231
1587
To wielka poprawa.
07:59
So what does it take?
153
463818
1425
Czego potrzeba?
08:01
Well we know quitecałkiem well what is neededpotrzebne in these countrieskraje.
154
465243
3597
Wiemy dobrze, czego trzeba.
08:04
You need to have childrendzieci to surviveprzetrwać.
155
468840
2489
Trzeba mieć dzieci, żeby przeżyć.
08:07
You need to get out of the deepestnajgłębszy povertyubóstwo
156
471329
2613
Trzeba poradzić sobie ze skrajną nędzą,
08:09
so childrendzieci are not of importanceznaczenie for work in the familyrodzina.
157
473942
3578
żeby dzieci nie były wykorzystywane do pracy w rodzinie.
08:13
You need to have accessdostęp to some familyrodzina planningplanowanie.
158
477520
2871
Trzeba mieć możliwość planowania rodziny.
08:16
And you need the fourthczwarty factorczynnik, whichktóry perhapsmoże is the mostwiększość importantważny factorczynnik.
159
480391
4332
A także czwartego, być może najważniejszego czynnika.
08:20
But let me illustratezilustrować that fourthczwarty factorczynnik
160
484723
2908
Zilustruję go na przykładzie Kataru.
08:23
by looking at QatarKatar.
161
487631
2101
Zilustruję go na przykładzie Kataru.
08:25
Here we have QatarKatar todaydzisiaj, and there we have BangladeshBangladesz todaydzisiaj.
162
489732
3800
Oto dzisiejszy Katar i Bangladesz.
08:29
If I take these countrieskraje back to the yearslat of theirich independenceniezależność,
163
493532
3637
Cofając się do lat wyzwolenia tych krajów,
08:33
whichktóry is almostprawie the samepodobnie yearrok -- '71, '72 --
164
497169
3071
czyli prawie tego samego roku - 1971, 1972,
08:36
it's a quitecałkiem amazingniesamowity developmentrozwój whichktóry had happenedstało się.
165
500240
3874
sprawy potoczyły się dość niezwykle.
08:40
Look at BangladeshBangladesz and QatarKatar.
166
504114
1806
Popatrzcie na Bangladesz i Katar.
08:41
With so differentróżne incomesdochodów, it's almostprawie the samepodobnie dropupuszczać
167
505920
3258
Tak różne dochody, a prawie taki sam spadek
08:45
in numbernumer of babiesdzieci perza womankobieta.
168
509178
2114
liczby dzieci na kobietę.
08:47
And what is the reasonpowód in QatarKatar?
169
511292
2003
Jaki jest tego powód w Katarze?
08:49
Well I do as I always do.
170
513295
1659
Robię to, co zawsze.
08:50
I wentposzedł to the statisticalstatystyczny authorityautorytet of QatarKatar, to theirich webpagestrony sieci Web --
171
514954
3772
Wszedłem na stronę urzędu statystycznego Kataru.
08:54
It's a very good webpagestrony sieci Web. I recommendpolecić it --
172
518726
2131
To dobra strona, polecam.
08:56
and I lookedspojrzał up -- oh yeah, you can have lots of funzabawa here --
173
520857
6491
Można się tu nieźle bawić.
09:03
and providedopatrzony freewolny of chargeopłata, I founduznany Qatar'sKataru socialspołeczny trendstrendy.
174
527348
4067
Za darmo znalazłem tendencje społeczne Kataru.
09:07
Very interestingciekawy. Lots to readczytać.
175
531415
2345
Bardzo ciekawe, dużo do czytania.
09:09
I founduznany fertilitypłodność at birthnarodziny, and I lookedspojrzał at totalcałkowity fertilitypłodność rateoceniać perza womankobieta.
176
533760
4572
Znalazłem płodność przy narodzinach
i wskaźnik płodności na kobietę.
09:14
These are the scholarsuczonych and expertseksperci in the governmentrząd agencyagencja in QatarKatar,
177
538332
3551
To są naukowcy i eksperci agencji rządowej Kataru,
09:17
and they say the mostwiększość importantważny factorsczynniki are:
178
541883
2655
według których najważniejsze czynniki to:
09:20
"IncreasedZwiększona agewiek at first marriagemałżeństwo,
179
544538
1942
"Większy wiek przy pierwszym małżeństwie,
09:22
increasedzwiększony educationaledukacyjny levelpoziom of QatariKatarski womankobieta
180
546480
3025
większy poziom edukacji kobiet z Kataru
09:25
and more womenkobiety integratedzintegrowany in the laborpraca forcesiła."
181
549505
3313
i większa liczba kobiet w sile roboczej".
09:28
I couldn'tnie mógł agreeZgodzić się more. ScienceNauka couldn'tnie mógł agreeZgodzić się more.
182
552818
3742
W pełni się zgadzam. Nauka w pełni się zgadza.
09:32
This is a countrykraj that indeedw rzeczy samej has goneodszedł throughprzez
183
556560
2517
Ten kraj naprawdę przeszedł bardzo ciekawą modernizację.
09:34
a very, very interestingciekawy modernizationModernizacja.
184
559077
3535
Ten kraj naprawdę przeszedł bardzo ciekawą modernizację.
09:38
So what it is, is these fourcztery:
185
562612
2625
Oto wnioski.
09:41
ChildrenDzieci should surviveprzetrwać, childrendzieci shouldn'tnie powinien be neededpotrzebne for work,
186
565237
3083
Dzieci powinny przeżywać i nie powinny pracować,
09:44
womenkobiety should get educationEdukacja and joinprzyłączyć się the laborpraca forcesiła
187
568320
2902
kobiety powinny się kształcić i dołączyć do siły roboczej,
09:47
and familyrodzina planningplanowanie should be accessibledostępny.
188
571222
2273
a planowanie rodziny powinno być dostępne.
09:49
Now look again at this.
189
573495
3388
Spójrzmy znów tutaj.
09:52
The averageśredni numbernumer of childrendzieci in the worldświat
190
576883
2292
Średnia liczba dzieci na świecie
09:55
is like in ColombiaKolumbia -- it's 2.4 todaydzisiaj.
191
579175
3422
jest taka jak w Kolumbii - obecnie 2,4.
09:58
There are countrieskraje up here whichktóry are very poorubogi.
192
582597
3037
Są tu bardzo biedne kraje.
10:01
And that's where familyrodzina planningplanowanie, better childdziecko survivalprzetrwanie is neededpotrzebne.
193
585634
3951
Tam potrzeba planowania rodziny,
zadbania o przeżycie dzieci.
10:05
I stronglysilnie recommendpolecić MelindaMelinda Gates'Gates last TEDTalkNagrań.
194
589585
3787
Polecam ostanią prelekcję TED Melindy Gates.
10:09
And here, down, there are manywiele countrieskraje whichktóry are lessmniej than two childrendzieci perza womankobieta.
195
593372
5459
Tu jest wiele krajów,
gdzie na kobietę przypada mniej niż dwoje dzieci.
10:14
So when I go back now to give you the answerodpowiedź of the quizkartkówka,
196
598831
3612
Teraz podam odpowiedź na pytanie:
10:18
it's two.
197
602443
1542
dwoje.
10:19
We have reachedosiągnięty peakszczyt childdziecko.
198
603985
2529
Dotarliśmy do szczytowej liczby dzieci.
10:22
The numbernumer of childrendzieci is not growingrozwój any longerdłużej in the worldświat.
199
606514
2889
Liczba ta przestała rosnąć na świecie.
10:25
We are still debatingdebata peakszczyt oilolej,
200
609403
1992
Dyskutujemy o szczycie wydobycia ropy,
10:27
but we have definitelyZdecydowanie reachedosiągnięty peakszczyt childdziecko.
201
611395
2931
ale osiągnęliśmy już szczyt liczby dzieci.
10:30
And the worldświat populationpopulacja will stop growingrozwój.
202
614326
2723
Populacja na świecie przestanie rosnąć.
10:32
The UnitedStany Zjednoczone NationsNarodów PopulationPopulacja DivisionDywizja has said
203
617049
2102
Dział Populacji ONZ twierdzi,
10:35
it will stop growingrozwój at 10 billionmiliard.
204
619151
2440
że zatrzyma się na 10 mld.
10:37
But why do they growrosnąć if the numbernumer of childrendzieci doesn't growrosnąć?
205
621591
4040
Dlaczego populacje rosną, a liczba dzieci nie?
10:41
Well I will showpokazać you here.
206
625631
2446
Pokażę wam.
10:43
I will use these cardkarta boxespudła in whichktóry your notebooksNotebooki cameoprawa ołowiana witrażu.
207
628077
3775
Użyję pudełek, w których dostaliście notatniki.
10:47
They are quitecałkiem usefulprzydatny for educationaledukacyjny purposescele.
208
631852
3834
Przydają się one na potrzeby edukacji.
10:51
EachKażdy cardkarta boxpudełko is one billionmiliard people.
209
635686
2908
Każde pudełko to miliard ludzi.
10:54
And there are two billionmiliard childrendzieci in the worldświat.
210
638594
2668
Na świecie są dwa miliardy dzieci.
10:57
There are two billionmiliard youngmłody people betweenpomiędzy 15 and 30.
211
641262
6870
Są dwa miliardy ludzi od 15 do 30 lat.
11:04
These are roundedzaokrąglone numbersliczby.
212
648132
1470
Liczby są zaokrąglone.
11:05
Then there is one billionmiliard betweenpomiędzy 30 and 45,
213
649602
5026
Następnie jeden miliard między 30 a 45,
11:10
almostprawie one betweenpomiędzy 45 and 60.
214
654628
3843
prawie jeden między 45 a 60.
11:14
And then it's my boxpudełko.
215
658471
1624
A potem moje pudełko.
11:15
This is me: 60-plus-plus.
216
660095
2025
powyżej 60.
11:18
We are here on topTop.
217
662120
2162
Jesteśmy na szczycie.
11:20
So what will happenzdarzyć now is what we call "the bigduży fill-upWypełnij."
218
664282
5232
To, co teraz się stanie, nazywamy "wielkim wypełnieniem"
11:25
You can see that it's like threetrzy billionmiliard missingbrakujący here.
219
669514
2988
Widać, że brakuje ok. 3 mld.
11:28
They are not missingbrakujący because they'veoni diedzmarły; they were never bornurodzony.
220
672502
4307
Nie dlatego, że umarły,
ale dlatego, że się nie narodziły.
11:32
Because before 1980, there were much fewermniej people bornurodzony
221
676809
4108
Przed 1980 rokiem rodziło się znacznie mniej ludzi
11:36
than there were duringpodczas the last 30 yearslat.
222
680917
2757
niż w ciągu ostatnich 30 lat.
11:39
So what will happenzdarzyć now is quitecałkiem straightforwardbezpośredni.
223
683674
3154
To, co teraz się stanie, jest dość proste.
11:42
The oldstary, sadlyNiestety, we will dieumierać.
224
686828
2797
Starsi, niestety, umrą.
11:45
The restodpoczynek of you, you will growrosnąć olderstarsze and you will get two billionmiliard childrendzieci.
225
689625
4655
Reszta z was będzie rosnąć i pocznie dwa miliardy dzieci.
11:50
Then the oldstary will dieumierać.
226
694280
2608
Potem starsi umrą.
11:52
The restodpoczynek will growrosnąć olderstarsze and get two billionmiliard childrendzieci.
227
696888
4038
Reszta urośnie i będzie mieć 2 mld dzieci.
11:56
And then again the oldstary will dieumierać and you will get two billionmiliard childrendzieci.
228
700926
5769
I znów starsi umrą, a wy będziecie mieć 2 mld dzieci.
12:02
(ApplauseAplauz)
229
706695
2254
(Brawa)
12:04
This is the great fill-upWypełnij.
230
708949
3633
To właśnie wielkie wypełnienie.
12:08
It's inevitablenieunikniony.
231
712582
2772
To nieuniknione.
12:11
And can you see that this increasezwiększać tookwziął placemiejsce
232
715354
2646
Widzicie, że ten wzrost nastąpił
12:13
withoutbez life gettinguzyskiwanie longerdłużej and withoutbez addingdodawanie childrendzieci?
233
718000
4803
bez przedłużania życia i dodawania dzieci?
12:18
ReligionReligia has very little to do with the numbernumer of babiesdzieci perza womankobieta.
234
722803
4905
Religia niewiele ma wspólnego z liczbą dzieci na kobietę.
12:23
All the religionsreligie in the worldświat are fullycałkowicie capablezdolny
235
727708
3269
Wszystkie religie świata mogą w pełni
12:26
to maintainutrzymać theirich valueswartości and adaptprzystosować się to this newNowy worldświat.
236
730977
5125
kultywować swoje wartości
i dopasować się do teraźniejszości.
12:32
And we will be just 10 billionmiliard in this worldświat,
237
736102
5283
Będzie nas 10 mld na świecie,
12:37
if the poorestnajbiedniejszy people get out of povertyubóstwo,
238
741385
3584
jeśli najbiedniejsi pokonają biedę,
12:40
theirich childrendzieci surviveprzetrwać, they get accessdostęp to familyrodzina planningplanowanie.
239
744969
3173
ich dzieci przeżyją, będą mogły planować rodzinę.
12:44
That is neededpotrzebne.
240
748142
1900
To jest potrzebne.
12:45
But it's inevitablenieunikniony that we will be two to threetrzy billionmiliard more.
241
750042
5715
Ale będzie nas 2-3 mld więcej, to nieuniknione.
12:51
So when you discussomawiać and when you planplan
242
755757
3212
Więc podczas omawiania i planowania
12:54
for the resourceszasoby and the energyenergia neededpotrzebne for the futureprzyszłość,
243
758969
3403
zasobów i energii na przyszłość
12:58
for humanczłowiek beingsIstoty on this planetplaneta,
244
762372
2333
dla ludzi na tej planecie,
13:00
you have to planplan for 10 billionmiliard.
245
764705
2157
trzeba planować dla 10 miliardów.
13:02
Thank you very much.
246
766862
2150
Dziękuję za uwagę.
13:04
(ApplauseAplauz)
247
769012
6086
(Brawa)
Translated by Mateusz Pazdur
Reviewed by Marta Krzeminska

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Hans Rosling - Global health expert; data visionary
In Hans Rosling’s hands, data sings. Global trends in health and economics come to vivid life. And the big picture of global development—with some surprisingly good news—snaps into sharp focus.

Why you should listen

Even the most worldly and well-traveled among us have had their perspectives shifted by Hans Rosling. A professor of global health at Sweden's Karolinska Institute, his work focused on dispelling common myths about the so-called developing world, which (as he pointed out) is no longer worlds away from the West. In fact, most of the Third World is on the same trajectory toward health and prosperity, and many countries are moving twice as fast as the west did.

What set Rosling apart wasn't just his apt observations of broad social and economic trends, but the stunning way he presented them. Guaranteed: You've never seen data presented like this. A presentation that tracks global health and poverty trends should be, in a word: boring. But in Rosling's hands, data sings. Trends come to life. And the big picture — usually hazy at best — snaps into sharp focus.

Rosling's presentations were grounded in solid statistics (often drawn from United Nations and World Bank data), illustrated by the visualization software he developed. The animations transform development statistics into moving bubbles and flowing curves that make global trends clear, intuitive and even playful. During his legendary presentations, Rosling took this one step farther, narrating the animations with a sportscaster's flair.

Rosling developed the breakthrough software behind his visualizations through his nonprofit Gapminder, founded with his son and daughter-in-law. The free software — which can be loaded with any data — was purchased by Google in March 2007. (Rosling met the Google founders at TED.)

Rosling began his wide-ranging career as a physician, spending many years in rural Africa tracking a rare paralytic disease (which he named konzo) and discovering its cause: hunger and badly processed cassava. He co-founded Médecins sans Frontièrs (Doctors without Borders) Sweden, wrote a textbook on global health, and as a professor at the Karolinska Institut in Stockholm initiated key international research collaborations. He's also personally argued with many heads of state, including Fidel Castro.

Hans Rosling passed away in February 2017. He is greatly missed.


More profile about the speaker
Hans Rosling | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee