ABOUT THE SPEAKER
Hans Rosling - Global health expert; data visionary
In Hans Rosling’s hands, data sings. Global trends in health and economics come to vivid life. And the big picture of global development—with some surprisingly good news—snaps into sharp focus.

Why you should listen

Even the most worldly and well-traveled among us have had their perspectives shifted by Hans Rosling. A professor of global health at Sweden's Karolinska Institute, his work focused on dispelling common myths about the so-called developing world, which (as he pointed out) is no longer worlds away from the West. In fact, most of the Third World is on the same trajectory toward health and prosperity, and many countries are moving twice as fast as the west did.

What set Rosling apart wasn't just his apt observations of broad social and economic trends, but the stunning way he presented them. Guaranteed: You've never seen data presented like this. A presentation that tracks global health and poverty trends should be, in a word: boring. But in Rosling's hands, data sings. Trends come to life. And the big picture — usually hazy at best — snaps into sharp focus.

Rosling's presentations were grounded in solid statistics (often drawn from United Nations and World Bank data), illustrated by the visualization software he developed. The animations transform development statistics into moving bubbles and flowing curves that make global trends clear, intuitive and even playful. During his legendary presentations, Rosling took this one step farther, narrating the animations with a sportscaster's flair.

Rosling developed the breakthrough software behind his visualizations through his nonprofit Gapminder, founded with his son and daughter-in-law. The free software — which can be loaded with any data — was purchased by Google in March 2007. (Rosling met the Google founders at TED.)

Rosling began his wide-ranging career as a physician, spending many years in rural Africa tracking a rare paralytic disease (which he named konzo) and discovering its cause: hunger and badly processed cassava. He co-founded Médecins sans Frontièrs (Doctors without Borders) Sweden, wrote a textbook on global health, and as a professor at the Karolinska Institut in Stockholm initiated key international research collaborations. He's also personally argued with many heads of state, including Fidel Castro.

Hans Rosling passed away in February 2017. He is greatly missed.


More profile about the speaker
Hans Rosling | Speaker | TED.com
TEDxSummit

Hans Rosling: Religions and babies

Hans Rosling: Dinler ve bebekler

Filmed:
2,912,376 views

Hans Rosling'in bir sorusu var: Bazı dinler diğerlerine göre daha yüksek doğum oranına mı sahip ve bu dünya nüfusunu nasıl etkiliyor? TEDxSummit Doha, Katar'da grafiklerle dinler arası değişimleri gösteriyor. Kendine özgü esprili dili ve keskin öngörüsüyle Hans, dünya nüfusu hakkında şaşırtıcı bir sonuca varıyor.
- Global health expert; data visionary
In Hans Rosling’s hands, data sings. Global trends in health and economics come to vivid life. And the big picture of global development—with some surprisingly good news—snaps into sharp focus. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:16
I'm going to talk about religiondin.
0
357
3865
Konuşmam din hakkında.
00:20
But it's a broadgeniş and very delicatenarin subjectkonu,
1
4222
5252
Ama bu oldukça geniş ve hassas bir konu,
00:25
so I have to limitsınır myselfkendim.
2
9474
1671
bu yüzden kendimi sınırlamalıyım.
00:27
And thereforebu nedenle I will limitsınır myselfkendim
3
11145
2480
Ve kendimi sadece din ve cinsellik
00:29
to only talk about the linksbağlantılar betweenarasında religiondin and sexualitycinsellik.
4
13625
4409
arasındaki bağlantı konusuna sınırlayacağım.
00:33
(LaughterKahkaha)
5
18034
1566
(Gülüşmeler)
00:35
This is a very seriousciddi talk.
6
19600
2560
Bu son derece ciddi bir konuşma.
00:38
So I will talk of what I rememberhatırlamak as the mostçoğu wonderfulolağanüstü.
7
22160
4095
Bu yüzden aklımda kalan en muhteşem şeyi anlatacağım,
00:42
It's when the younggenç coupleçift whisperFısıltı,
8
26255
2345
Genç çiftlerin birbirine
00:44
"TonightBu gece we are going to make a babybebek."
9
28600
3172
"Bu gece bebek yapacağız" diye fısıldamasıdır.
00:47
My talk will be about the impactdarbe of religionsdinler
10
31772
5336
Konuşmam dinlerin kadın başına bebek
00:53
on the numbernumara of babiesbebekler perbaşına womankadın.
11
37108
4169
oranı üzerinde etkisiyle ilgili olacak.
00:57
This is indeedaslında importantönemli,
12
41277
1665
Bu oldukça önemli
00:58
because everyoneherkes understandsanlar
13
42942
1530
çünkü herkes dünya üzerinde
01:00
that there is some sortçeşit of limitsınır
14
44472
2282
ne kadar insan yaşayabileceğinin
01:02
on how manyçok people we can be on this planetgezegen.
15
46754
3228
bir sınırı olduğunu biliyor.
01:05
And there are some people
16
49982
1947
Ve bazı kimseler
01:07
who say that the worldDünya populationnüfus is growingbüyüyen like this --
17
51929
3419
insan nüfusunun şu şekilde büyüdüğünü söylüyor --
01:11
threeüç billionmilyar in 1960,
18
55348
1807
1960'ta üç milyar,
01:13
sevenYedi billionmilyar just last yearyıl --
19
57155
2639
geçen yıl ise yedi milyar...
01:15
and it will continuedevam et to growbüyümek
20
59794
1546
ve büyümeye devam ediyor
01:17
because there are religionsdinler that stop womenkadınlar from havingsahip olan fewaz babiesbebekler,
21
61340
3780
çünkü kadınların az çocuk yapmasını engelleyen dinler var,
01:21
and it mayMayıs ayı continuedevam et like this.
22
65120
2403
ve bu böyle devam ediyor.
01:23
To what extentderece are these people right?
23
67523
3902
Bu insanların söylediği ne kadar doğru?
01:27
When I was borndoğmuş there was lessaz than one billionmilyar childrençocuklar in the worldDünya,
24
71425
4880
Ben doğduğumda dünyada bir milyardan az çocuk vardı,
01:32
and todaybugün, 2000, there's almostneredeyse two billionmilyar.
25
76305
4175
günümüze gelirsek, 2000 yılında, bu sayı neredeyse iki milyar.
01:36
What has happenedolmuş sincedan beri,
26
80480
1702
O zamandan beri ne oldu,
01:38
and what do the expertsuzmanlar predicttahmin will happenolmak
27
82182
2695
ve uzmanlar önümüzdeki yüzyıl içinde çocuk sayısının
01:40
with the numbernumara of childrençocuklar duringsırasında this centuryyüzyıl?
28
84877
2483
ne olacağını tahmin ediyorlar?
01:43
This is a quizbilgi yarışması. What do you think?
29
87360
2618
Bu küçük bir test. Siz ne düşünüyorsunuz?
01:45
Do you think it will decreaseazaltmak to one billionmilyar?
30
89978
3902
Bir milyara geri mi düşecek?
01:49
Will it remainkalmak the sameaynı and be two billionmilyar by the endson of the centuryyüzyıl?
31
93880
3828
Yüzyılın sonunda aynı seviyede, iki milyar olarak mı kalacak?
01:53
Will the numbernumara of childrençocuklar increaseartırmak eachher yearyıl up to 15 yearsyıl,
32
97708
3717
15 yaşına kadar olan çocukların sayısı artacak mı,
01:57
or will it continuedevam et in the sameaynı fasthızlı rateoran
33
101425
2504
ya da aynı artış hızı devam ederek
01:59
and be fourdört billionmilyar childrençocuklar up there?
34
103929
2489
dört milyar çocuk mu olacak?
02:02
I will tell you by the endson of my speechkonuşma.
35
106418
3425
Cevabı konuşmamın sonunda vereceğim.
02:05
But now, what does religiondin have to do with it?
36
109843
5022
Şimdi, dinin bu konuyla ne ilgisi var?
02:10
When you want to classifysınıflandırmak religiondin,
37
114865
2332
Dinleri sınıflandırmak istediğinizde bunun
02:13
it's more difficultzor than you think.
38
117197
1531
düşündüğünüzden daha zor bir iş olduğunu görüyorsunuz.
02:14
You go to WikipediaWikipedia and the first mapharita you find is this.
39
118728
3204
Wikipedia'ya baktığınızda karşınıza çıkan ilk harita bu.
02:17
It dividesböler the worldDünya into Abrahamicİbrahimi religionsdinler and EasternDoğu religiondin,
40
121932
5533
Dünyadaki dinleri semavi dinler ve doğu dinleri olarak ayırıyor,
02:23
but that's not detailedDetaylı enoughyeterli.
41
127465
1772
ancak bu yeterince ayrıntılı değil.
02:25
So we wentgitti on and we lookedbaktı in WikipediaWikipedia, we foundbulunan this mapharita.
42
129237
3809
Bu yüzden Wikipedia'da biraz daha arama yaptık ve bu haritayı bulduk.
02:28
But that subdividessubdivides ChristianityHıristiyanlık, IslamIslam and BuddhismBudizm
43
133046
4646
Ancak bu da Hıristiyanlığı, İslamiyeti ve Budizmi
02:33
into manyçok subgroupsalt gruplar,
44
137692
1603
pek çok alt kategorilere ayırıyor
02:35
whichhangi was too detailedDetaylı.
45
139295
1505
yani çok ayrıntılı.
02:36
ThereforeBu nedenle at GapminderGapminder we madeyapılmış our ownkendi mapharita,
46
140800
3418
Sonuç olarka Gapminder olarak biz kendi haritamızı yaptık,
02:40
and it looksgörünüyor like this.
47
144218
2373
o da bu.
02:42
EachHer country'sülkenin a bubblekabarcık.
48
146591
3403
Burada her bir ülke bir baloncukla gösterilmiş.
02:45
The sizeboyut is the populationnüfus -- bigbüyük ChinaÇin, bigbüyük IndiaHindistan here.
49
149994
3424
Büyüklük nüfusu gösteriyor -- büyük Çin, büyük Hindistan gibi.
02:49
And the colorrenk now is the majorityçoğunluk religiondin.
50
153418
4114
Renkler ise dinleri gösteriyor.
02:53
It's the religiondin where more than 50 percentyüzde of the people
51
157532
3231
Burada nüfusun yüzde 50'sinden fazlasının mensup olduğu
02:56
say that they belongait.
52
160763
1255
din gösteriliyor.
02:57
It's EasternDoğu religiondin in IndiaHindistan and ChinaÇin and neighboringkomşu AsianAsya countriesülkeler.
53
162018
4717
Hindistan, Çin ve komşu Asya ülkelerinin çoğunda Doğu dinleri görülüyor.
03:02
IslamIslam is the majorityçoğunluk religiondin
54
166735
1973
İslam, Orta Doğu ve Atlantik Okyanusu,
03:04
all the way from the AtlanticAtlantik OceanOkyanus acrosskarşısında the MiddleOrta EastDoğu,
55
168708
3775
Güney Avrupa ve Endonezya'ya kadar
03:08
SouthernGüney EuropeEurope and throughvasitasiyla AsiaAsya
56
172483
2280
Asya'nın içlerine
03:10
all the way to IndonesiaEndonezya.
57
174763
2237
doğru yayılmış.
03:12
That's where we find Islamicİslam majorityçoğunluk.
58
177000
2917
Buralarda nüfusun büyük kısmı İslam dinine mensup.
03:15
And ChristianHıristiyan majorityçoğunluk religionsdinler, we see in these countriesülkeler. They are bluemavi.
59
179917
4803
Ve çoğunluğun Hıristiyan dinine mensup olduğu ülkeler mavi olarak gösteriliyor.
03:20
And that is mostçoğu countriesülkeler in AmericaAmerika and EuropeEurope,
60
184720
4025
Amerika ve Avrupa'daki ülkelerin büyük kısmı,
03:24
manyçok countriesülkeler in AfricaAfrika and a fewaz in AsiaAsya.
61
188745
3670
Afrika'dakilerin bir kısmı ve Asya'dakilerin küçük bir kısmı.
03:28
The whitebeyaz here are countriesülkeler whichhangi cannotyapamam be classifiedgizli bilgi,
62
192415
2680
Beyazlar ise herhangi bir sınıflandırmaya girmeyen ülkeler,
03:30
because one religiondin does not reachulaşmak 50 percentyüzde
63
195095
2625
buralarda hiçbir din nüfusun yüzde 50'si seviyesine ulaşamıyor
03:33
or there is doubtşüphe about the dataveri or there's some other reasonneden.
64
197720
3357
ya da buralardaki veriler güvenilir değil.
03:36
So we were carefuldikkatli with that.
65
201077
1760
Bu konuda oldukça dikkatli davrandık.
03:38
So bearayı with our simplicitybasitlik now when I take you over to this shotatış.
66
202837
3858
Şimdi sıradaki slayta geçtiğimde aynı basit gösterimin devam ettiğini göreceksiniz.
03:42
This is in 1960.
67
206695
2013
Bu 1960'ın verileri.
03:44
And now I showgöstermek the numbernumara of babiesbebekler perbaşına womankadın here:
68
208708
3532
Burada kadın başına düşen bebek sayısını gösteriyorum:
03:48
two, fourdört or sixaltı --
69
212240
3086
iki, dört veya altı--
03:51
manyçok babiesbebekler, fewaz babiesbebekler.
70
215326
2191
çok bebek, az bebek.
03:53
And here the incomegelir perbaşına personkişi in comparablekarşılaştırılabilir dollarsdolar.
71
217517
3181
Buradaysa kişi başına düşen geliri dolar cinsinden görebilirsiniz.
03:56
The reasonneden for that is that manyçok people say you have to get richzengin first
72
220698
3597
Bunun nedeni pek çok insanın az çocuk sahibi olmak için
04:00
before you get fewaz babiesbebekler.
73
224295
1670
önce zengin olmanız gerekli gibi bir söyleminin olması.
04:01
So lowdüşük incomegelir here, highyüksek incomegelir there.
74
225965
3632
Düşük gelir burada, yüksek gelir burada.
04:05
And indeedaslında in 1960,
75
229597
1638
Sonuç olarak 1960'ta
04:07
you had to be a richzengin ChristianHıristiyan to have fewaz babiesbebekler.
76
231235
2737
az bebek için Hıristiyan ve zengin olmanız gerekiyor.
04:09
The exceptionistisna was JapanJaponya.
77
233972
2274
Sadece Japonya bunun dışında.
04:12
JapanJaponya here was regardedkabul as an exceptionistisna.
78
236246
3237
Japonya'yı burada istisna olarak düşünebiliriz.
04:15
OtherwiseAksi takdirde it was only ChristianHıristiyan countriesülkeler.
79
239483
2028
Bunun dışında sadece Hıristiyan ülkeler var.
04:17
But there was alsoAyrıca manyçok ChristianHıristiyan countriesülkeler
80
241511
2209
Ancak kadın başına altı yedi çocuk sahibi olan
04:19
that had sixaltı to sevenYedi babiesbebekler perbaşına womankadın.
81
243720
2572
pek çok Hıristiyan ülkesi de var.
04:22
But they were in LatinLatin AmericaAmerika or they were in AfricaAfrika.
82
246292
5477
Tabi bunlar Latin Amerika veya Afrika ülkeleri.
04:27
And countriesülkeler with IslamIslam as the majorityçoğunluk religiondin,
83
251769
4173
İslamiyet'in yaygın din olduğu ülkelerin neredeyse hepsi
04:31
all of them almostneredeyse had sixaltı to sevenYedi childrençocuklar perbaşına womankadın,
84
255942
4630
kişi başına düşen gelirden bağımsız olarak
04:36
irregardlessNe olursa olsun of the incomegelir levelseviye.
85
260572
2425
kadın başına altı yedi çocuk oranına sahipler.
04:38
And all the EasternDoğu religionsdinler exceptdışında JapanJaponya had the sameaynı levelseviye.
86
262997
4243
Ve Japonya hariç doğu dinlerinin hepsi aynı seviyelerde.
04:43
Now let's see what has happenedolmuş in the worldDünya.
87
267240
1920
Şimdi dünyaya ne olduğunu görelim.
04:45
I startbaşlama the worldDünya, and here we go.
88
269160
1920
Dünyayı başlatıyorum ve işte gidiyoruz.
04:46
Now 1962 -- can you see they're gettingalma a little richerzengin,
89
271080
3218
1962'deyiz -- biraz daha zenginleştiklerini ancak kadın başına
04:50
but the numbernumara of babiesbebekler perbaşına womankadın is fallingdüşen?
90
274298
2674
bebek sayısının düştüğünü görebiliyor musunuz?
04:52
Look at ChinaÇin. They're fallingdüşen fairlyoldukça fasthızlı.
91
276972
2173
Çin'e bakın oldukça hızlı düşüyorlar.
04:55
And all of the MuslimMüslüman majorityçoğunluk countriesülkeler acrosskarşısında the incomegelir are cominggelecek down,
92
279145
4763
Her gelir grubundan tüm Müslüman ülkeler ve orta gelir seviyesindeki
04:59
as do the ChristianHıristiyan majorityçoğunluk countriesülkeler in the middleorta incomegelir rangemenzil.
93
283908
4963
Hıristiyan ülkeler benzer şekilde aşağı düşüyor.
05:04
And when we entergirmek into this centuryyüzyıl,
94
288871
2529
Ve son yüzyıla girdiğimizde,
05:07
you'llEğer olacak find more than halfyarım of mankindinsanlık down here.
95
291400
3360
insanlığın yarısından fazlasının aşağılarda olduğunu görüyoruz.
05:10
And by 2010, we are actuallyaslında 80 percentyüzde of humansinsanlar
96
294760
4926
2010'daysa insanların yüzde 80'inin kadın başına iki çocuk
05:15
who livecanlı in countriesülkeler with about two childrençocuklar perbaşına womankadın.
97
299686
4314
olan ülkelerde yaşadığını görüyoruz.
05:19
(ApplauseAlkış)
98
304000
3538
(Alkışlar)
05:23
It's a quiteoldukça amazingşaşırtıcı developmentgelişme whichhangi has happenedolmuş.
99
307538
3960
Burada oldukça şaşırtıcı bir gelişmeden söz ediyoruz.
05:27
(ApplauseAlkış)
100
311498
1377
(Alkışlar)
05:28
And these are countriesülkeler from UnitedAmerika StatesBirleşik here,
101
312875
3202
Burada 40,000 $ kişi başına geliri olan
05:31
with $40,000 perbaşına capitadüşen,
102
316077
2161
Amerika Birleşik Devletleri,
05:34
FranceFransa, RussiaRusya, Iranİran,
103
318238
2947
Fransa, Rusya, İran,
05:37
MexicoMeksika, TurkeyTürkiye, AlgeriaCezayir,
104
321185
3652
Meksika, Türkiye, Cezayir
05:40
IndonesiaEndonezya, IndiaHindistan
105
324837
2225
Endonezya, Hindistan
05:42
and all the way to BangladeshBangladeş and VietnamVietnam,
106
327062
2729
ve Amerika'nın yüzde beşinden az kişi başına düşen gelire sahip
05:45
whichhangi has lessaz than fivebeş percentyüzde of the incomegelir perbaşına personkişi of the UnitedAmerika StatesBirleşik
107
329791
4043
Bangladeş ve Vietnam'ın
05:49
and the sameaynı amounttutar of babiesbebekler perbaşına womankadın.
108
333834
3157
kadın başına aynı bebek sayısına sahip olduğunu görüyoruz.
05:52
I can tell you that the dataveri on the numbernumara of childrençocuklar perbaşına womankadın
109
336991
3231
Ayrıca kadın başına bebek verisinin tüm ülkelerde
05:56
is surprisinglyşaşırtıcı biçimde good in all countriesülkeler.
110
340222
2089
şaşırtıcı bir şekilde güvenilir olduğunu söyleyebilirim.
05:58
We get that from the censussayım dataveri.
111
342311
1947
Bunları nüfus sayımı verilerinden elde ediyoruz.
06:00
It's not one of these statisticsistatistik whichhangi is very doubtfulşüpheli.
112
344258
3393
Bu istatistiklerin hiçbirisi şüpheye yer bırakmıyor.
06:03
So what we can concludesonuçlandırmak
113
347651
1306
Buradan daha az çocuk sahibi olmak için
06:04
is you don't have to get richzengin to have fewaz childrençocuklar.
114
348957
2781
daha zengin olmanız gerekmediği sonucunu çıkarabiliriz.
06:07
It has happenedolmuş acrosskarşısında the worldDünya.
115
351738
2342
Bu tüm dünyada yaşanan bir şey.
06:09
And then when we look at religionsdinler,
116
354080
2578
Dinlere baktığımızda,
06:12
we can see that the EasternDoğu religionsdinler,
117
356658
2527
Doğu dinlerinin,
06:15
indeedaslında there's not one singletek countryülke with a majorityçoğunluk of that religiondin
118
359185
3000
aslına bakarsanız bu dinlerden birisinin tek başına çoğunluk olduğu bir ülke yok,
06:18
that has more than threeüç childrençocuklar.
119
362185
1895
hepsinin üçten fazla çocuk sahibi olduğunu görebilirsiniz.
06:19
WhereasOysa with IslamIslam as a majorityçoğunluk religiondin and ChristianityHıristiyanlık,
120
364080
4052
Bunun tersine Müslüman ve Hıristiyan olan ülkelerde bu dinlerin
06:24
you see countriesülkeler all the way.
121
368132
1908
çoğunluk nüfus tarafından kabul edildiğini görüyoruz.
06:25
But there's no majormajör differencefark.
122
370040
1778
Ancak arada önemli bir fark yok.
06:27
There's no majormajör differencefark betweenarasında these religionsdinler.
123
371818
3502
Dinler arasında büyük bir farktan bahsetmek mümkün değil.
06:31
There is a differencefark with incomegelir.
124
375320
2351
Gelir seviyesiyle ilgili farktan söz edilebilir.
06:33
The countriesülkeler whichhangi have manyçok babiesbebekler perbaşına womankadın here,
125
377671
3929
Burada kadın başına çok bebek sayısına sahip ülkeler
06:37
they have quiteoldukça lowdüşük incomegelir.
126
381600
1932
oldukça düşük gelire sahipler.
06:39
MostÇoğu of them are in sub-SaharanSahra AfricaAfrika.
127
383532
3431
Bunların çoğu Afrika'nın güneyinde yer alan ülkeler.
06:42
But there are alsoAyrıca countriesülkeler here
128
386963
2662
Ancak burada Guatemala gibi, Papua Yeni Gine gibi
06:45
like GuatemalaGuatemala, like PapuaPapua NewYeni GuineaGine,
129
389625
4117
Yemen gibi, Afganistan gibi
06:49
like YemenYemen and AfghanistanAfganistan.
130
393742
2806
ülkeler de var.
06:52
ManyBirçok think that AfghanistanAfganistan here and CongoKongo Cumhuriyeti,
131
396548
3877
Çoğu kişi Afganistan ve Kongo gibi
06:56
whichhangi have sufferedacı severeşiddetli conflictsçatışmalar,
132
400425
3450
ciddi çatışmaların yaşandığı ülkelerde
06:59
that they don't have fasthızlı populationnüfus growthbüyüme.
133
403875
2757
yüksek bir nüfus artışı oranı olmadığını düşünür.
07:02
It's the other way around.
134
406632
1777
Ama aslında tam tersi geçerli.
07:04
In the worldDünya todaybugün, it's the countriesülkeler that have the highesten yüksek mortalityölüm oranı ratesoranları
135
408409
3893
Günümüzde en yüksek ölüm oranının görüldüğü ülkelerde
07:08
that have the fastestEn hızlı populationnüfus growthbüyüme.
136
412302
2236
en hızlı nüfus artışının yaşandığını görüyoruz.
07:10
Because the deathölüm of a childçocuk is compensatedtelafi by one more childçocuk.
137
414538
3988
Çünkü bir çocuğun ölümü bir başka çocukla kapatılıyor.
07:14
These countriesülkeler have sixaltı childrençocuklar perbaşına womankadın.
138
418526
2908
Bu ülkeler kadın başına altı çocuk oranına sahipler.
07:17
They have a sadüzgün deathölüm rateoran of one to two childrençocuklar perbaşına womankadın.
139
421434
4132
Ne yazık ki kadın başına ölü çocuk sayısı da birle iki arasında.
07:21
But 30 yearsyıl from now, AfghanistanAfganistan will go from 30 millionmilyon to 60 millionmilyon.
140
425566
3819
Ancak 30 yıl sonra Afganistan nüfusu 30 milyondan 60 milyona çıkacak.
07:25
CongoKongo Cumhuriyeti will go from 60 to 120.
141
429385
3407
Kongo ise 60'tan 120'ye.
07:28
That's where we have the fasthızlı populationnüfus growthbüyüme.
142
432792
2891
İşte buna hızlı nüfus artışı diyebiliriz.
07:31
And manyçok think that these countriesülkeler are stagnantDurgun, but they are not.
143
435683
4345
Çoğu kişinin düşündüğünün tersine bu ülkeler durağan değiller.
07:35
Let me comparekarşılaştırmak SenegalSenegal, a MuslimMüslüman dominatedhakim countryülke,
144
440028
3514
Müslüman çoğunluklu bir ülke olan Senegal'le
07:39
with a ChristianHıristiyan dominatedhakim countryülke, GhanaGana.
145
443542
2458
Hıristiyan çoğunluğa sahip Gana'yı karşılaştıralım.
07:41
I take them backwardsgeriye doğru here to theironların independencebağımsızlık,
146
446000
3597
Bu iki ülkenin bağımsızlıklarını kazandıkları yıla
07:45
when they were up here in the beginningbaşlangıç of the 1960s.
147
449597
3683
1960'lara geri dönelim.
07:49
Just look what they have donetamam.
148
453280
2098
Bakın ne yapmışlar.
07:51
It's an amazingşaşırtıcı improvementgelişme iyilesme duzelme ilerleme,
149
455378
1551
Bu inanılmaz bir gelişme,
07:52
from sevenYedi childrençocuklar perbaşına womankadın,
150
456929
2237
kadın başına yedi çocuk sayısından,
07:55
they'veonlar ettik gonegitmiş all the way down to betweenarasında fourdört and fivebeş.
151
459166
3065
dört ve beş çocuk seviyesine kadar düşmüşler.
07:58
It's a tremendousmuazzam improvementgelişme iyilesme duzelme ilerleme.
152
462231
1587
Bu çok büyük bir gelişme.
07:59
So what does it take?
153
463818
1425
Bunun için ne olması gerekiyor?
08:01
Well we know quiteoldukça well what is neededgerekli in these countriesülkeler.
154
465243
3597
Aslında bu ülkeler için neyin gerekli olduğunu biliyoruz.
08:04
You need to have childrençocuklar to survivehayatta kalmak.
155
468840
2489
Çocukların hayatta kalması gerekiyor.
08:07
You need to get out of the deepesten derin povertyyoksulluk
156
471329
2613
Yoksulluğun en derininden kurtulmanız
08:09
so childrençocuklar are not of importanceönem for work in the familyaile.
157
473942
3578
böylece çocukların aile için önemli bir işgücü olmaktan çıkması gerekiyor.
08:13
You need to have accesserişim to some familyaile planningplanlama.
158
477520
2871
Aile planlaması hizmetlerine erişim olması gerekiyor.
08:16
And you need the fourthdördüncü factorfaktör, whichhangi perhapsbelki is the mostçoğu importantönemli factorfaktör.
159
480391
4332
Ve dördüncü bir etken olarak ki bu belki de en önemli etken.
08:20
But let me illustrateörneklemek that fourthdördüncü factorfaktör
160
484723
2908
Ama dördüncü etkeni size örnekle açıklama izin verin,
08:23
by looking at QatarKatar.
161
487631
2101
Katar'a bakalım.
08:25
Here we have QatarKatar todaybugün, and there we have BangladeshBangladeş todaybugün.
162
489732
3800
Burada günümüzde Katar'ı ve günümüzde Bangladeş'i görüyoruz.
08:29
If I take these countriesülkeler back to the yearsyıl of theironların independencebağımsızlık,
163
493532
3637
Bu ülkeleri bağımsızlıklarını kazandıkları yıllara döndürelim.
08:33
whichhangi is almostneredeyse the sameaynı yearyıl -- '71, '72 --
164
497169
3071
ki bunlar yaklaşık olarak -- 71, 72 --
08:36
it's a quiteoldukça amazingşaşırtıcı developmentgelişme whichhangi had happenedolmuş.
165
500240
3874
Yaşanan gelişme oldukça hayret verici.
08:40
Look at BangladeshBangladeş and QatarKatar.
166
504114
1806
Bangladeş ve Katar'a bakın.
08:41
With so differentfarklı incomesgelirleri, it's almostneredeyse the sameaynı dropdüşürmek
167
505920
3258
Son derece farklı gelir seviyelerine sahip olmalarına rağmen
08:45
in numbernumara of babiesbebekler perbaşına womankadın.
168
509178
2114
kadın başına bebek sayısında neredeyse aynı düşüş.
08:47
And what is the reasonneden in QatarKatar?
169
511292
2003
Peki, Katar için bu gelişmenin nedeni ne?
08:49
Well I do as I always do.
170
513295
1659
Her zaman olduğu gibi.
08:50
I wentgitti to the statisticalistatistiksel authorityyetki of QatarKatar, to theironların webpageWeb sayfası --
171
514954
3772
Katar'ın istatistik kurumunun internet sayfasına girdim --
08:54
It's a very good webpageWeb sayfası. I recommendtavsiye etmek it --
172
518726
2131
Oldukça iyi bir internet sayfası. Tavsiye ediyorum --
08:56
and I lookedbaktı up -- oh yeah, you can have lots of funeğlence here --
173
520857
6491
ve Katar'ın sosyal trendlerini aradım. -- evet burada oldukça eğlenceli içerik var --
09:03
and providedsağlanan freeücretsiz of chargeşarj etmek, I foundbulunan Qatar'sKatar'ın socialsosyal trendseğilimler.
174
527348
4067
hem de ücretsiz olarak.
09:07
Very interestingilginç. Lots to readokumak.
175
531415
2345
Oldukça ilginç, okunacak bir sürü şey.
09:09
I foundbulunan fertilitydoğurganlık at birthdoğum, and I lookedbaktı at totalGenel Toplam fertilitydoğurganlık rateoran perbaşına womankadın.
176
533760
4572
Doğurganlık ve kadın başına doğurganlık sayılarını buldum.
09:14
These are the scholarsbilim adamları and expertsuzmanlar in the governmenthükümet agencyAjans in QatarKatar,
177
538332
3551
Bunlar Katar istatistik kurumunun uzmanları,
09:17
and they say the mostçoğu importantönemli factorsfaktörler are:
178
541883
2655
ve en önemli etkenlerin şunlar olduğunu söylüyorlar:
09:20
"IncreasedArttı ageyaş at first marriageevlilik,
179
544538
1942
"İlk evlenme yaşının yükselmesi,
09:22
increasedartmış educationaleğitici levelseviye of QatariKatar womankadın
180
546480
3025
Katarlı kadınların eğitim seviyelerinin artması
09:25
and more womenkadınlar integratedentegre in the laboremek forcekuvvet."
181
549505
3313
ve daha fazla kadının iş hayatına katılması."
09:28
I couldn'tcould agreeanlaşmak more. ScienceBilim couldn'tcould agreeanlaşmak more.
182
552818
3742
Tamamen aynı fikirdeyim. Bilim tamamen aynı fikirde.
09:32
This is a countryülke that indeedaslında has gonegitmiş throughvasitasiyla
183
556560
2517
Aslına bakarsanız bu ülke oldukça ilgi çekici bir
09:34
a very, very interestingilginç modernizationmodernizasyon.
184
559077
3535
modernleşme sürecinden geçmiş.
09:38
So what it is, is these fourdört:
185
562612
2625
Peki bu dört etken neydi:
09:41
ChildrenÇocuk should survivehayatta kalmak, childrençocuklar shouldn'tolmamalı be neededgerekli for work,
186
565237
3083
Çocukların hayatta kalması gerekli, çocuklar iş gücü olarak kullanılmamalı,
09:44
womenkadınlar should get educationEğitim and joinkatılmak the laboremek forcekuvvet
187
568320
2902
kadınlar eğitilmeli ve iş hayatına katılmalı
09:47
and familyaile planningplanlama should be accessibleulaşılabilir.
188
571222
2273
ve aile planlaması hizmetlerinin erişilebilir olması.
09:49
Now look again at this.
189
573495
3388
Şimdi buna tekrar bakın.
09:52
The averageortalama numbernumara of childrençocuklar in the worldDünya
190
576883
2292
Dünyadaki ortalama çocuk sayısı günümüzde
09:55
is like in ColombiaKolombiya -- it's 2.4 todaybugün.
191
579175
3422
Kolombiya'da olduğu gibi -- 2.4.
09:58
There are countriesülkeler up here whichhangi are very poorfakir.
192
582597
3037
Burada oldukça fakir ülkeler var.
10:01
And that's where familyaile planningplanlama, better childçocuk survivalhayatta kalma is neededgerekli.
193
585634
3951
Buralarda daha iyi aile planlaması, çocukların hayatta kalması için daha iyi şartlar gerekli.
10:05
I stronglyşiddetle recommendtavsiye etmek MelindaMelinda Gates'Gates last TEDTalkTEDTalk.
194
589585
3787
Melinda Gates'in son TED konuşmasını şiddetle öneriyorum.
10:09
And here, down, there are manyçok countriesülkeler whichhangi are lessaz than two childrençocuklar perbaşına womankadın.
195
593372
5459
Buradaysa kadın başına iki çocuktan az pek çok ülke var.
10:14
So when I go back now to give you the answerCevap of the quizbilgi yarışması,
196
598831
3612
Başta sorduğum sorunun cevabına dönecek olursam,
10:18
it's two.
197
602443
1542
ikinci şık doğru cevaptı.
10:19
We have reachedulaştı peakzirve childçocuk.
198
603985
2529
En yüksek çocuk seviyesine ulaştık.
10:22
The numbernumara of childrençocuklar is not growingbüyüyen any longeruzun in the worldDünya.
199
606514
2889
Dünya üzerindeki çocuk sayısı artık artmıyor.
10:25
We are still debatingmünazara peakzirve oilsıvı yağ,
200
609403
1992
Petrol fiyatlarının tavan yapmasını hala tartışıyoruz
10:27
but we have definitelykesinlikle reachedulaştı peakzirve childçocuk.
201
611395
2931
ancak çocuk sayısı konusunda şüphe yok.
10:30
And the worldDünya populationnüfus will stop growingbüyüyen.
202
614326
2723
Dünya nüfusunun büyümesi duracak.
10:32
The UnitedAmerika NationsMilletler PopulationNüfus DivisionBölümü has said
203
617049
2102
Birleşmiş Milletler Nüfus Bölümü dünya nüfusunun
10:35
it will stop growingbüyüyen at 10 billionmilyar.
204
619151
2440
10 milyar civarında duracağını söylüyor.
10:37
But why do they growbüyümek if the numbernumara of childrençocuklar doesn't growbüyümek?
205
621591
4040
Peki, çocuk sayısı artmadığı halde neden nüfus büyümeye devam ediyor?
10:41
Well I will showgöstermek you here.
206
625631
2446
Bunu size şurada göstereceğim.
10:43
I will use these cardkart boxeskutuları in whichhangi your notebooksdizüstü bilgisayarlar camegeldi.
207
628077
3775
Dizüstü bilgisayarlarınızın geldiği karton kutuları kullanacağım.
10:47
They are quiteoldukça usefulişe yarar for educationaleğitici purposesamaçlar.
208
631852
3834
Eğitimsel amaçlar için oldukça faydalılar.
10:51
EachHer cardkart boxkutu is one billionmilyar people.
209
635686
2908
Her bir kartın kutu bir milyar insanı gösteriyor.
10:54
And there are two billionmilyar childrençocuklar in the worldDünya.
210
638594
2668
Ve dünyada iki milyar çocuk yer alıyor.
10:57
There are two billionmilyar younggenç people betweenarasında 15 and 30.
211
641262
6870
Yaşı 15 ile 30 arasında olan iki milyar genç insan var.
11:04
These are roundedyuvarlak numberssayılar.
212
648132
1470
Bunlar yuvarlak sayılar.
11:05
Then there is one billionmilyar betweenarasında 30 and 45,
213
649602
5026
Sonra yaşı 30 ile 45 arasında olan bir milyar insan,
11:10
almostneredeyse one betweenarasında 45 and 60.
214
654628
3843
45 ile 60 arasında bir.
11:14
And then it's my boxkutu.
215
658471
1624
Ve benim kutum.
11:15
This is me: 60-plus-artı.
216
660095
2025
Yaşı 60 ve üstü olanlar.
11:18
We are here on topüst.
217
662120
2162
Biz en üstteyiz.
11:20
So what will happenolmak now is what we call "the bigbüyük fill-updoldurmak."
218
664282
5232
Burada gerçekleşen şey bizim "büyük dolum" olarak adlandırdığımız durum.
11:25
You can see that it's like threeüç billionmilyar missingeksik here.
219
669514
2988
Burada üç milyar insanın kayıp olduğunu görüyorsunuz.
11:28
They are not missingeksik because they'veonlar ettik diedvefat etti; they were never borndoğmuş.
220
672502
4307
Bunlar kayıp değil çünkü bunlar daha doğmadılar.
11:32
Because before 1980, there were much fewerDaha az people borndoğmuş
221
676809
4108
1980'lerden önce son otuz yılda olduğundan
11:36
than there were duringsırasında the last 30 yearsyıl.
222
680917
2757
çok daha az doğum gerçekleşiyordu.
11:39
So what will happenolmak now is quiteoldukça straightforwardbasit.
223
683674
3154
İleride neler olacağı aslında oldukça basit.
11:42
The oldeski, sadlyNe yazık ki, we will dieölmek.
224
686828
2797
Yaşlılar ne yazık ki, öleceğiz.
11:45
The restdinlenme of you, you will growbüyümek olderdaha eski and you will get two billionmilyar childrençocuklar.
225
689625
4655
Diğerleri yaşlanacak ve yeni iki milyar çocuk daha eklenecek.
11:50
Then the oldeski will dieölmek.
226
694280
2608
Sonra yaşlılar ölecek.
11:52
The restdinlenme will growbüyümek olderdaha eski and get two billionmilyar childrençocuklar.
227
696888
4038
Diğerleri biraz daha yaşlanacak ve iki milyar daha çocuk doğacak.
11:56
And then again the oldeski will dieölmek and you will get two billionmilyar childrençocuklar.
228
700926
5769
Sonra yine yaşlılar ölecek ve iki milyar daha çocuk doğacak.
12:02
(ApplauseAlkış)
229
706695
2254
(Alkışlar)
12:04
This is the great fill-updoldurmak.
230
708949
3633
Büyük dolum işte bu.
12:08
It's inevitablekaçınılmaz.
231
712582
2772
Bu kaçınılmaz.
12:11
And can you see that this increaseartırmak tookaldı placeyer
232
715354
2646
Bu artışın ortalama insan ömrünün uzamasıyla ya da
12:13
withoutolmadan life gettingalma longeruzun and withoutolmadan addingekleme childrençocuklar?
233
718000
4803
daha fazla çocuk sayısıyla bir ilgisi yok.
12:18
ReligionDin has very little to do with the numbernumara of babiesbebekler perbaşına womankadın.
234
722803
4905
Kadın başına düşen çocuk sayısıyla dinler arasında neredeyse hiç bağlantı yok.
12:23
All the religionsdinler in the worldDünya are fullytamamen capableyetenekli
235
727708
3269
Dünya üzerinde dinlerin hepsi değerlerini koruma
12:26
to maintainsürdürmek theironların valuesdeğerler and adaptuyarlamak to this newyeni worldDünya.
236
730977
5125
ve yeni şartlara uyum sağlama kapasitesine sahipler.
12:32
And we will be just 10 billionmilyar in this worldDünya,
237
736102
5283
Eğer en fakir ülkeler fakirlikten kurtulursa ve
12:37
if the poorestyoksul people get out of povertyyoksulluk,
238
741385
3584
çocuklar hayatta kalırsa, aile planlama hizmetlerine kolay ulaşabilirlerse
12:40
theironların childrençocuklar survivehayatta kalmak, they get accesserişim to familyaile planningplanlama.
239
744969
3173
dünya nüfusu 10 milyar seviyesinde kalacak.
12:44
That is neededgerekli.
240
748142
1900
Bu gerekli.
12:45
But it's inevitablekaçınılmaz that we will be two to threeüç billionmilyar more.
241
750042
5715
Ancak nüfusumuzun iki ya da üç milyar daha artması kaçınılmaz.
12:51
So when you discusstartışmak and when you planplan
242
755757
3212
Sonuç olarak dünya insanları için gelecekte gereken
12:54
for the resourceskaynaklar and the energyenerji neededgerekli for the futuregelecek,
243
758969
3403
kaynak ve enerji miktarını planlamak üzere
12:58
for humaninsan beingsvarlıklar on this planetgezegen,
244
762372
2333
tartışırken planlarınızı
13:00
you have to planplan for 10 billionmilyar.
245
764705
2157
10 milyara göre yapmalısınız.
13:02
Thank you very much.
246
766862
2150
Teşekkür ederim.
13:04
(ApplauseAlkış)
247
769012
6086
(Alkışlar)
Translated by Hamdi Kellecioglu
Reviewed by Meric Aydonat

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Hans Rosling - Global health expert; data visionary
In Hans Rosling’s hands, data sings. Global trends in health and economics come to vivid life. And the big picture of global development—with some surprisingly good news—snaps into sharp focus.

Why you should listen

Even the most worldly and well-traveled among us have had their perspectives shifted by Hans Rosling. A professor of global health at Sweden's Karolinska Institute, his work focused on dispelling common myths about the so-called developing world, which (as he pointed out) is no longer worlds away from the West. In fact, most of the Third World is on the same trajectory toward health and prosperity, and many countries are moving twice as fast as the west did.

What set Rosling apart wasn't just his apt observations of broad social and economic trends, but the stunning way he presented them. Guaranteed: You've never seen data presented like this. A presentation that tracks global health and poverty trends should be, in a word: boring. But in Rosling's hands, data sings. Trends come to life. And the big picture — usually hazy at best — snaps into sharp focus.

Rosling's presentations were grounded in solid statistics (often drawn from United Nations and World Bank data), illustrated by the visualization software he developed. The animations transform development statistics into moving bubbles and flowing curves that make global trends clear, intuitive and even playful. During his legendary presentations, Rosling took this one step farther, narrating the animations with a sportscaster's flair.

Rosling developed the breakthrough software behind his visualizations through his nonprofit Gapminder, founded with his son and daughter-in-law. The free software — which can be loaded with any data — was purchased by Google in March 2007. (Rosling met the Google founders at TED.)

Rosling began his wide-ranging career as a physician, spending many years in rural Africa tracking a rare paralytic disease (which he named konzo) and discovering its cause: hunger and badly processed cassava. He co-founded Médecins sans Frontièrs (Doctors without Borders) Sweden, wrote a textbook on global health, and as a professor at the Karolinska Institut in Stockholm initiated key international research collaborations. He's also personally argued with many heads of state, including Fidel Castro.

Hans Rosling passed away in February 2017. He is greatly missed.


More profile about the speaker
Hans Rosling | Speaker | TED.com