TED2014
Marc Kushner: Why the buildings of the future will be shaped by ... you
Marc Kushner: Dlaczego budynki przyszłości będą kształtowane przez... nas samych
Filmed:
Readability: 3.9
3,735,933 views
„W architekturze nie chodzi o matematykę czy podziały, chodzi o emocje" – przekonuje Marc Kushner. W szeroko zakrojonej tematycznie i zabawnej prelekcji prezentuje historię architektury na przestrzeni ostatnich trzydziestu lat, aby pokazać jak jej użytkownicy – kiedyś pomijani – stali się istotnym elementem procesu projektowania. Z pomocą mediów społecznościowych architekci otrzymują opinie o swoim projekcie wiele lat przed powstaniem budynku. Dzięki temu architektura robi dla nas więcej niż dotychczas.
Marc Kushner - Architect
With Architizer, an online hub for architecture, Marc Kushner is breaking architecture out of its insular echo chamber and reconnecting the public with buildings. Full bio
With Architizer, an online hub for architecture, Marc Kushner is breaking architecture out of its insular echo chamber and reconnecting the public with buildings. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
Today I'm going to speak to you
0
1828
1620
Dzisiaj będę opowiadał
00:15
about the last 30 years
of architectural history.
of architectural history.
1
3472
3030
o ostatnich 30 latach
historii architektury.
historii architektury.
00:19
That's a lot to pack into 18 minutes.
2
7685
2458
To dużo do wciśnięcia w 18 minut.
00:22
It's a complex topic,
3
10167
1687
To złożony temat,
00:23
so we're just going to dive right in
at a complex place:
at a complex place:
4
11878
4374
więc przenieśmy się od razu
w ciekawe miejsce,
w ciekawe miejsce,
00:28
New Jersey.
5
16276
1206
do New Jersey.
00:29
Because 30 years ago, I'm from Jersey,
6
17506
3190
Stamtąd pochodzę. 30 lat temu,
00:32
and I was six, and I lived there
in my parents' house
in my parents' house
7
20720
3842
kiedy miałem sześć lat,
mieszkałem tam z rodzicami
mieszkałem tam z rodzicami
00:36
in a town called Livingston,
8
24586
1624
w dzielnicy zwanej Livingston,
00:38
and this was my childhood bedroom.
9
26234
2931
a to był mój pokój.
00:41
Around the corner from my bedroom
10
29689
2435
Za rogiem mojego pokoju była łazienka,
00:44
was the bathroom
that I used to share with my sister.
that I used to share with my sister.
11
32148
2862
którą dzieliłem z siostrą.
00:47
And in between my bedroom and the bathroom
12
35225
2913
Pomiędzy łazienką a sypialnią
00:50
was a balcony that overlooked
the family room.
the family room.
13
38162
2801
był balkon, z którego widać było salon.
00:53
And that's where everyone
would hang out and watch TV,
would hang out and watch TV,
14
41413
3682
To tu wszyscy spędzali czas
i oglądali telewizję,
i oglądali telewizję,
00:57
so that every time that I walked
from my bedroom to the bathroom,
from my bedroom to the bathroom,
15
45119
4163
więc za każdym razem, kiedy szedłem
z pokoju do łazienki, każdy mnie widział,
z pokoju do łazienki, każdy mnie widział,
01:01
everyone would see me,
16
49306
1336
01:02
and every time I took a shower
and would come back in a towel,
and would come back in a towel,
17
50666
3754
kiedy wracałem w ręczniku po kąpieli,
też każdy mnie widział.
też każdy mnie widział.
01:06
everyone would see me.
18
54444
1377
01:08
And I looked like this.
19
56162
1381
A wyglądałem tak.
01:10
I was awkward,
20
58718
3023
Byłem niezgrabny i nieśmiały.
Nie cierpiałem tego.
Nie cierpiałem tego.
01:13
insecure, and I hated it.
21
61765
2091
01:15
I hated that walk, I hated that balcony,
22
63880
3039
Nie cierpiałem tego chodzenia,
nie cierpiałem tego balkonu,
nie cierpiałem tego balkonu,
01:18
I hated that room, and I hated that house.
23
66943
3024
nie cierpiałem tego pokoju,
nie cierpiałem tego domu.
nie cierpiałem tego domu.
01:22
And that's architecture.
24
70769
1688
I to jest właśnie architektura.
01:24
(Laughter)
25
72917
1317
(Śmiech)
01:26
Done.
26
74258
1318
Rozumiecie?
01:28
That feeling, those emotions that I felt,
27
76088
3374
To uczucie, te emocje, które czułem,
01:31
that's the power of architecture,
28
79486
2693
to właśnie siła architektury.
01:34
because architecture is not about math
and it's not about zoning,
and it's not about zoning,
29
82203
3538
Architektura to nie matematyka
czy zagospodarowanie przestrzenne,
czy zagospodarowanie przestrzenne,
01:37
it's about those visceral,
emotional connections
emotional connections
30
85765
3358
tu chodzi o uczucia,
powiązania emocjonalne,
powiązania emocjonalne,
01:41
that we feel to the places that we occupy.
31
89147
2756
to, co czujemy wobec miejsca,
w którym żyjemy.
w którym żyjemy.
01:44
And it's no surprise
that we feel that way,
that we feel that way,
32
92653
2876
Nie jest niespodzianką,
że tak to odczuwamy.
że tak to odczuwamy.
01:47
because according to the EPA,
33
95553
2208
Agencja Ochrony Środowiska twierdzi,
01:49
Americans spend 90 percent
of their time indoors.
of their time indoors.
34
97785
4619
że Amerykanie spędzają 90% czasu
wewnątrz budynków.
wewnątrz budynków.
01:54
That's 90 percent of our time
surrounded by architecture.
surrounded by architecture.
35
102428
4736
Przez 90% naszego życia
jesteśmy otoczeni przez architekturę.
jesteśmy otoczeni przez architekturę.
01:59
That's huge.
36
107188
1508
To bardzo dużo.
02:00
That means that architecture is shaping us
in ways that we didn't even realize.
in ways that we didn't even realize.
37
108720
4493
Oznacza to, że architektura kształtuje nas
w sposób, którego nawet nie zauważamy.
w sposób, którego nawet nie zauważamy.
02:05
That makes us a little bit gullible
and very, very predictable.
and very, very predictable.
38
113922
5374
To wzmaga naszą naiwność
i przewidywalność.
i przewidywalność.
02:11
It means that when I show you
a building like this,
a building like this,
39
119464
2629
Od razu wiem, co pomyślicie
na widok takiego budynku
na widok takiego budynku
02:14
I know what you think:
40
122117
1382
Myślicie "stabilność",
"moc", "demokracja".
"moc", "demokracja".
02:15
You think "power"
and "stability" and "democracy."
and "stability" and "democracy."
41
123523
3347
02:19
And I know you think that
because it's based on a building
because it's based on a building
42
127239
3633
Myślicie tak, bo przypomina coś,
02:22
that was build 2,500 years ago
by the Greeks.
by the Greeks.
43
130896
2794
co zbudowali Grecy 2500 lat temu.
02:26
This is a trick.
44
134272
1322
To jest sztuczka.
02:27
This is a trigger that architects use
45
135912
2168
Architekci zaczęli używać
takich skojarzeń,
takich skojarzeń,
02:30
to get you to create
an emotional connection
an emotional connection
46
138104
3889
by tworzyć emocjonalny związek z formami,
na podstawie których konstruujemy budynki.
02:34
to the forms that we build
our buildings out of.
our buildings out of.
47
142017
2641
02:37
It's a predictable emotional connection,
48
145237
2640
Przewidujemy powiązania emocjonalne
02:39
and we've been using this trick
for a long, long time.
for a long, long time.
49
147901
3220
od bardzo dawna.
02:43
We used it [200] years ago to build banks.
50
151629
3273
Robiliśmy to 200 lat temu
przy budowie banków.
przy budowie banków.
02:46
We used it in the 19th century
to build art museums.
to build art museums.
51
154926
3157
Robiliśmy to w XIX wieku
przy budowie galerii sztuki,
przy budowie galerii sztuki,
02:50
And in the 20th century in America,
52
158107
2205
a w XX wieku w USA robiliśmy to
przy projektowaniu domów.
przy projektowaniu domów.
02:52
we used it to build houses.
53
160336
1835
02:54
And look at these solid,
stable little soldiers
stable little soldiers
54
162195
2738
Popatrzcie na te solidne,
stabilne żołnierzyki,
stabilne żołnierzyki,
02:56
facing the ocean
and keeping away the elements.
and keeping away the elements.
55
164957
2571
stawiające czoła oceanowi i żywiołom.
03:00
This is really, really useful,
56
168265
2635
To jest bardzo użyteczne,
bo budowanie budzi grozę.
bo budowanie budzi grozę.
03:02
because building things is terrifying.
57
170924
2987
03:06
It's expensive, it takes a long time,
and it's very complicated.
and it's very complicated.
58
174331
4136
Jest drogie, czasochłonne
i bardzo skomplikowane.
i bardzo skomplikowane.
03:10
And the people that build things --
59
178996
2158
Ludzie, którzy budują,
03:13
developers and governments --
60
181178
2205
jak deweloperzy i rządy,
03:15
they're naturally afraid of innovation,
61
183407
2853
mają wrodzoną niechęć do innowacji,
03:18
and they'd rather just use those forms
that they know you'll respond to.
that they know you'll respond to.
62
186284
3980
wolą używać starych form,
bo wiedzą, jak na nie zareagujesz.
bo wiedzą, jak na nie zareagujesz.
03:23
That's how we end up
with buildings like this.
with buildings like this.
63
191125
2189
W ten sposób dostajemy takie budynki.
03:26
This is a nice building.
64
194096
1670
To ładny budynek.
03:27
This is the Livingston Public Library
65
195790
2291
To biblioteka publiczna w Livingston,
03:30
that was completed in 2004 in my hometown,
66
198105
3110
moim rodzinnym mieście.
Została zbudowana w 2004,
Została zbudowana w 2004,
03:33
and, you know, it's got a dome
67
201239
1625
i jak widzicie ma kopułę, to okrągłe coś,
kolumny i czerwoną cegłę.
kolumny i czerwoną cegłę.
03:34
and it's got this round thing
and columns, red brick,
and columns, red brick,
68
202888
3607
03:38
and you can kind of guess what Livingston
is trying to say with this building:
is trying to say with this building:
69
206495
4990
Można się domyślić, co Livingston
chce przez ten budynek przekazać:
chce przez ten budynek przekazać:
03:43
children, property values and history.
70
211509
3526
wartość ziemi, historii oraz dzieci.
03:47
But it doesn't have much to do
with what a library actually does today.
with what a library actually does today.
71
215751
3535
Nie ma to wiele wspólnego z tym,
jak biblioteka funkcjonuje dzisiaj.
jak biblioteka funkcjonuje dzisiaj.
03:52
That same year, in 2004,
on the other side of the country,
on the other side of the country,
72
220209
4064
W tym samym roku 2004
na drugim końcu kraju
na drugim końcu kraju
03:56
another library was completed,
73
224297
1995
powstała inna biblioteka,
03:58
and it looks like this.
74
226316
1473
która wygląda tak.
03:59
It's in Seattle.
75
227998
1333
Stoi w Seattle.
04:02
This library is about how
we consume media in a digital age.
we consume media in a digital age.
76
230140
5554
Pokazuje, jak używamy mediów
w erze cyfrowej.
w erze cyfrowej.
04:07
It's about a new kind
of public amenity for the city,
of public amenity for the city,
77
235718
3570
To nowy rodzaj
budynku użyteczności publicznej,
budynku użyteczności publicznej,
04:11
a place to gather and read and share.
78
239312
2605
miejsca, gdzie można
gromadzić się, czytać i dzielić.
gromadzić się, czytać i dzielić.
04:15
So how is it possible
79
243244
1623
Jak to możliwe,
04:16
that in the same year,
in the same country,
in the same country,
80
244891
3413
że zbudowane w tym samym roku,
w tym samym kraju,
w tym samym kraju,
04:20
two buildings, both called libraries,
81
248328
2623
dwa różne budynki,
oba nazwane bibliotekami,
oba nazwane bibliotekami,
wyglądają tak całkowicie odmiennie?
04:22
look so completely different?
82
250975
1632
04:25
And the answer is that architecture works
on the principle of a pendulum.
on the principle of a pendulum.
83
253576
5533
Architektura działa na zasadzie wahadła.
04:31
On the one side is innovation,
84
259501
2868
Z jednej strony mamy innowację,
04:34
and architects are constantly pushing,
pushing for new technologies,
pushing for new technologies,
85
262393
3617
architektów, którzy ciągle naciskają
na rozwój nowych technik,
na rozwój nowych technik,
04:38
new typologies, new solutions
for the way that we live today.
for the way that we live today.
86
266034
3682
nowych typologii i rozwiązań codzienności.
04:41
And we push and we push and we push
87
269886
2394
Naciskamy i naciskamy,
04:44
until we completely alienate all of you.
88
272304
2599
aż wszystkich zrazimy.
Ubieramy się na czarno, mamy depresję,
04:46
We wear all black, we get very depressed,
89
274927
2226
04:49
you think we're adorable,
90
277177
2161
wzbudzamy wasz zachwyt,
04:51
we're dead inside because
we've got no choice.
we've got no choice.
91
279362
3459
ale w środku czujemy pustkę,
bo nie mamy wyboru.
bo nie mamy wyboru.
04:54
We have to go to the other side
92
282845
1752
Musimy pójść na drugą stronę
04:56
and reengage those symbols
that we know you love.
that we know you love.
93
284621
3115
i znów wykorzystać wasze ukochane symbole.
05:00
So we do that, and you're happy,
94
288394
2159
Robimy to, jesteście szczęśliwi,
05:02
we feel like sellouts,
95
290577
1810
my czujemy się jak zdrajcy,
05:04
so we start experimenting again
96
292411
1650
więc znowu zaczynamy kombinować.
05:06
and we push the pendulum back
and back and forth and back and forth
and back and forth and back and forth
97
294085
3194
Popychamy wahadło tam i z powrotem,
05:09
we've gone for the last 300 years,
98
297303
2375
robimy tak od 300 lat,
05:11
and certainly for the last 30 years.
99
299702
2113
a na pewno od ostatnich 30.
05:14
Okay, 30 years ago
we were coming out of the '70s.
we were coming out of the '70s.
100
302926
3592
30 lat temu, pod koniec lat 70.,
05:18
Architects had been busy experimenting
with something called brutalism.
with something called brutalism.
101
306542
3659
architekci eksperymentowali
z czymś nazywanym brutalizmem.
z czymś nazywanym brutalizmem.
05:22
It's about concrete.
102
310519
1246
Chodzi o beton.
05:23
(Laughter)
103
311789
1472
(Śmiech)
05:25
You can guess this.
104
313285
1144
Domyślacie się.
05:26
Small windows, dehumanizing scale.
105
314453
3330
Małe okna, nieludzka skala.
05:29
This is really tough stuff.
106
317807
2763
Naprawdę mocne rzeczy.
05:32
So as we get closer to the '80s,
107
320594
2763
Bliżej lat 80. zaczynamy
wykorzystywać te symbole.
wykorzystywać te symbole.
05:35
we start to reengage those symbols.
108
323381
2343
Pchamy wahadło w drugą stronę.
05:37
We push the pendulum
back into the other direction.
back into the other direction.
109
325748
2948
05:40
We take these forms that we know you love
110
328720
2809
Wykorzystujemy znane formy
i odświeżamy je.
i odświeżamy je.
05:43
and we update them.
111
331553
1565
05:45
We add neon
112
333142
2009
Dodajemy neony i pastele,
używamy nowych materiałów.
używamy nowych materiałów.
05:47
and we add pastels
113
335175
2264
05:49
and we use new materials.
114
337463
1654
05:51
And you love it.
115
339141
1438
A wam się to podoba.
05:52
And we can't give you enough of it.
116
340603
1949
Chcecie coraz więcej.
05:54
We take Chippendale armoires
117
342576
2164
Bierzemy kredensy
05:56
and we turned those into skyscrapers,
118
344764
2372
i zamieniamy w wieżowce,
05:59
and skyscrapers can be
medieval castles made out of glass.
medieval castles made out of glass.
119
347160
4706
a wieżowce stają się
jak średniowieczne zamki ze szkła.
jak średniowieczne zamki ze szkła.
06:04
Forms got big,
120
352409
1552
Formy robią się większe, śmielsze,
bardziej kolorowe.
bardziej kolorowe.
06:05
forms got bold and colorful.
121
353985
2527
06:08
Dwarves became columns.
122
356536
2844
Krasnoludy stają się kolumnami.
06:11
(Laughter)
123
359404
1039
(Śmiech)
06:12
Swans grew to the size of buildings.
124
360467
2106
Łabędzie rosną do rozmiarów budynków.
06:14
It was crazy.
125
362597
1337
To było szaleństwo,
ale w latach 80. się podobało.
ale w latach 80. się podobało.
06:16
But it's the '80s, it's cool.
126
364640
3873
(Śmiech)
06:20
(Laughter)
127
368537
1178
06:21
We're all hanging out in malls
128
369739
1994
Przesiadujemy w galeriach handlowych,
06:23
and we're all moving to the suburbs,
129
371757
2381
przenosimy się na przedmieścia,
06:26
and out there, out in the suburbs,
130
374162
2574
gdzie możemy tworzyć
06:28
we can create our own
architectural fantasies.
architectural fantasies.
131
376760
3332
własne fantazje architektoniczne.
06:32
And those fantasies,
132
380116
1754
Te fantazje mogą być śródziemomorskie
06:33
they can be Mediterranean
133
381894
2063
06:35
or French
134
383981
1925
albo francuskie,
06:37
or Italian.
135
385930
1200
a nawet włoskie.
06:39
(Laughter)
136
387154
1643
(Śmiech)
Najlepiej, jak dodadzą darmowe grissini.
06:40
Possibly with endless breadsticks.
137
388821
1893
06:42
This is the thing about postmodernism.
138
390738
2026
O to chodzi w postmodernizmie.
06:44
This is the thing about symbols.
139
392788
1814
O to chodzi w symbolach.
06:46
They're easy, they're cheap,
140
394908
2980
Są łatwe i tanie, gdyż zamiast miejsc
tworzymy ich wspomnienia.
tworzymy ich wspomnienia.
06:49
because instead of making places,
141
397912
2505
06:52
we're making memories of places.
142
400441
2052
06:55
Because I know,
and I know all of you know,
and I know all of you know,
143
403091
2856
Wszyscy wiemy, że to nie Toskania.
06:57
this isn't Tuscany.
144
405971
1315
07:00
This is Ohio.
145
408182
1145
To Ohio.
07:01
(Laughter)
146
409452
1518
(Śmiech)
07:02
So architects get frustrated,
147
410994
1825
Architekci zdenerwowali się
i zaczęli odpychać wahadło z powrotem.
i zaczęli odpychać wahadło z powrotem.
07:04
and we start pushing the pendulum
back into the other direction.
back into the other direction.
148
412843
3331
07:08
In the late '80s and early '90s,
149
416559
2227
W późnych latach 80. i wczesnych 90.
07:10
we start experimenting with something
called deconstructivism.
called deconstructivism.
150
418810
3248
zaczęliśmy eksperymentować
z czymś zwanym dekonstruktywizmem.
z czymś zwanym dekonstruktywizmem.
07:14
We throw out historical symbols,
151
422727
2746
Wyrzucamy historyczne symbole,
07:17
we rely on new, computer-aided
design techniques,
design techniques,
152
425497
3846
opieramy się na nowych, komputerowych
technikach projektowania,
technikach projektowania,
07:21
and we come up with new compositions,
153
429367
1957
wysuwamy nowe propozycje,
07:23
forms crashing into forms.
154
431348
2856
jedne kształty wbijają się w drugie.
07:26
This is academic and heady stuff,
155
434228
3023
To akademickie, ciężkie projekty,
07:29
it's super unpopular,
156
437275
1851
całkowicie niepopularne.
07:31
we totally alienate you.
157
439150
1663
Znów was zraziliśmy.
07:32
Ordinarily, the pendulum would just
swing back into the other direction.
swing back into the other direction.
158
440837
4187
Poprzednio wahadło zmieniłoby kierunek,
07:37
And then, something amazing happened.
159
445048
2332
ale stało się coś zdumiewającego.
07:40
In 1997, this building opened.
160
448331
2891
W 1997 roku postawiono ten budynek.
07:43
This is the Guggenheim Bilbao,
by Frank Gehry.
by Frank Gehry.
161
451898
2755
To Muzeum Guggenheima w Bilbao
autorstwa Franka Gehry'ego.
autorstwa Franka Gehry'ego.
07:48
And this building
162
456228
1404
Ten budynek całkowicie zmienił
nastawienie świata do architektury.
nastawienie świata do architektury.
07:49
fundamentally changes
the world's relationship to architecture.
the world's relationship to architecture.
163
457656
4264
07:54
Paul Goldberger said that Bilbao
was one of those rare moments
was one of those rare moments
164
462694
3900
Paul Goldberger stwierdził,
że była jedna z rzadkich chwil,
że była jedna z rzadkich chwil,
07:58
when critics, academics,
and the general public
and the general public
165
466618
3303
kiedy krytycy, nauczyciele akademiccy
i cały ogół społeczeństwa
i cały ogół społeczeństwa
08:01
were completely united around a building.
166
469945
2766
całkowicie się ze sobą zgodzili.
08:05
The New York Times
called this building a miracle.
called this building a miracle.
167
473401
3061
New York Times nazwał ten budynek cudem.
08:09
Tourism in Bilbao increased 2,500 percent
168
477160
5682
Kiedy został ukończony,
turystyka w Bilbao zwiększyła się o 2500%.
turystyka w Bilbao zwiększyła się o 2500%.
08:14
after this building was completed.
169
482866
1669
08:16
So all of a sudden, everybody
wants one of these buildings:
wants one of these buildings:
170
484885
3449
Nagle wszyscy chcieli mieć
podobne budynki:
podobne budynki:
08:21
L.A.,
171
489044
1339
Los Angeles,
08:23
Seattle,
172
491633
1539
Seattle,
08:25
Chicago,
173
493196
1604
Chicago,
08:26
New York,
174
494824
1704
Nowy Jork,
08:28
Cleveland,
175
496552
1894
Cleveland,
08:30
Springfield.
176
498470
1243
Springfield.
08:31
(Laughter)
177
499737
1034
(Śmiech)
08:32
Everybody wants one,
and Gehry is everywhere.
and Gehry is everywhere.
178
500795
3223
Każdy chciał to mieć.
Gehry był wszędzie.
Gehry był wszędzie.
08:36
He is our very first starchitect.
179
504042
3340
To była pierwsza
architektoniczna gwiazda.
architektoniczna gwiazda.
08:39
Now, how is it possible
that these forms --
that these forms --
180
507989
4876
Jak to jest możliwe, że takie formy,
08:44
they're wild and radical --
181
512889
1905
tak dzikie i radykalne konstrukcje,
08:46
how is it possible that they become
so ubiquitous throughout the world?
so ubiquitous throughout the world?
182
514818
3839
zrobiły się tak wszechobecne?
08:51
And it happened because media
so successfully galvanized around them
so successfully galvanized around them
183
519270
5496
Stało się tak, bo skupiły
na sobie uwagę mediów
na sobie uwagę mediów
08:56
that they quickly taught us
that these forms mean culture and tourism.
that these forms mean culture and tourism.
184
524790
5797
i szybko wykazały, że takie formy
oznaczają kulturę i turystykę.
oznaczają kulturę i turystykę.
09:03
We created an emotional
reaction to these forms.
reaction to these forms.
185
531068
3398
Wyrobiliśmy emocjonalny stosunek do nich.
09:06
So did every mayor in the world.
186
534490
2372
Podobnie burmistrzowie.
09:08
So every mayor knew
that if they had these forms,
that if they had these forms,
187
536967
2502
Każdy burmistrz wiedział,
że jeśli ma takie formy,
że jeśli ma takie formy,
09:11
they had culture and tourism.
188
539493
2990
ma też kulturę i turystykę.
09:15
This phenomenon
at the turn of the new millennium
at the turn of the new millennium
189
543778
2332
Ten fenomen na przełomie tysiąclecia
09:18
happened to a few other starchitects.
190
546134
2130
spotkał i innych architektów,
09:20
It happened to Zaha
191
548288
2383
jak Zaha,
09:22
and it happened to Libeskind,
192
550695
2399
Libeskind.
09:25
and what happened
to these elite few architects
to these elite few architects
193
553118
4614
To, co stało się z elitą architektów
09:29
at the turn of the new millennium
194
557756
1756
na początku nowego tysiąclecia,
09:31
could actually start to happen
to the entire field of architecture,
to the entire field of architecture,
195
559536
3677
mogło zacząć oddziaływać
na całą architekturę,
na całą architekturę,
09:35
as digital media starts
to increase the speed
to increase the speed
196
563237
3238
ponieważ media elektroniczne
09:38
with which we consume information.
197
566499
1815
przyspieszyły naszą
konsumpcję informacji.
konsumpcję informacji.
09:41
Because think about
how you consume architecture.
how you consume architecture.
198
569096
2948
Pomyślcie o tym,
jak wykorzystujecie architekturę.
jak wykorzystujecie architekturę.
09:44
A thousand years ago,
199
572429
1215
Tysiąc lat temu
09:45
you would have had to have walked to
the village next door to see a building.
the village next door to see a building.
200
573668
3820
żeby zobaczyć nowy budynek,
musielibyście pójść do najbliższej wioski.
musielibyście pójść do najbliższej wioski.
09:49
Transportation speeds up:
201
577488
1630
Transport to przyspieszył:
09:51
You can take a boat, you can take a plane,
you can be a tourist.
you can be a tourist.
202
579142
3000
można skorzystać z łodzi, samolotu,
można uprawiać turystykę.
można uprawiać turystykę.
Technika to przyspieszyła:
możemy zobaczyć budynek w telewizji,
możemy zobaczyć budynek w telewizji,
09:54
Technology speeds up:
You can see it in a newspaper, on TV,
You can see it in a newspaper, on TV,
203
582166
2897
09:57
until finally, we are all
architectural photographers,
architectural photographers,
204
585087
4863
a wreszcie sami
fotografujemy architekturę,
fotografujemy architekturę,
10:01
and the building has become
disembodied from the site.
disembodied from the site.
205
589974
3900
Budynki oderwały się od miejsc.
10:06
Architecture is everywhere now,
206
594768
3547
Architektura jest dzisiaj wszędzie,
10:10
and that means that
the speed of communication
the speed of communication
207
598339
3114
czyli prędkość komunikacji
10:13
has finally caught up
to the speed of architecture.
to the speed of architecture.
208
601477
3093
w końcu dogoniła prędkość architektury.
10:17
Because architecture
actually moves quite quickly.
actually moves quite quickly.
209
605409
2470
Architektura zmienia się całkiem szybko.
10:19
It doesn't take long
to think about a building.
to think about a building.
210
607903
2708
Nie potrzeba dużo czasu,
aby wymyślić budynek.
aby wymyślić budynek.
10:22
It takes a long time to build a building,
211
610635
2153
Budowa trwa długo,
10:24
three or four years,
212
612812
2294
trzy lub cztery lata,
10:27
and in the interim, an architect
will design two or eight
will design two or eight
213
615130
3668
a architekt zaprojektuje dwa, osiem
10:30
or a hundred other buildings
214
618822
2646
lub nawet sto innych budynków,
10:33
before they know if that building
that they designed four years ago
that they designed four years ago
215
621492
3691
zanim dowie się, czy budynek
zaprojektowany cztery lata temu
zaprojektowany cztery lata temu
10:37
was a success or not.
216
625207
1878
okazał się sukcesem.
10:39
That's because there's never been
a good feedback loop in architecture.
a good feedback loop in architecture.
217
627690
3549
To dlatego architekci nigdy nie mieli
dobrego dostępu do informacji zwrotnej.
dobrego dostępu do informacji zwrotnej.
10:44
That's how we end up
with buildings like this.
with buildings like this.
218
632416
2892
Przez to powstają takie budynki.
10:47
Brutalism wasn't a two-year movement,
219
635332
2940
Brutalizm nie był krótkotrwały,
10:50
it was a 20-year movement.
220
638296
1871
królował dwadzieścia lat.
10:52
For 20 years, we were producing
buildings like this
buildings like this
221
640383
3818
Przez 20 lat powstawały
budynki takie jak ten,
budynki takie jak ten,
10:56
because we had no idea
how much you hated it.
how much you hated it.
222
644225
2868
gdyż nie mieliśmy pojęcia,
jak bardzo ich nienawidzicie.
jak bardzo ich nienawidzicie.
11:00
It's never going to happen again,
223
648284
2800
Myślę, że to się już nigdy nie powtórzy,
11:03
I think,
224
651108
2130
11:05
because we are living on the verge
of the greatest revolution in architecture
of the greatest revolution in architecture
225
653262
6100
ponieważ jesteśmy w obliczu
największej rewolucji w architekturze
największej rewolucji w architekturze
11:11
since the invention of concrete,
226
659386
2369
od wynalezienia betonu, stali lub wind.
11:13
of steel, or of the elevator,
227
661779
2454
11:16
and it's a media revolution.
228
664257
1682
Chodzi o rewolucję medialną.
11:19
So my theory is that when
you apply media to this pendulum,
you apply media to this pendulum,
229
667072
4660
Kiedy media zaczęły
oddziaływać na wahadło,
oddziaływać na wahadło,
11:23
it starts swinging faster and faster,
230
671756
2861
zaczęło ono ruszać się coraz szybciej,
11:26
until it's at both extremes
nearly simultaneously,
nearly simultaneously,
231
674641
3738
aż było na obu skrajach
właściwie równocześnie.
właściwie równocześnie.
11:30
and that effectively blurs the difference
between innovation and symbol,
between innovation and symbol,
232
678403
4968
To skutecznie zaciera różnicę
miedzy innowacjami a symbolami,
miedzy innowacjami a symbolami,
11:35
between us, the architects,
and you, the public.
and you, the public.
233
683395
3375
pomiędzy nami, architektami
i wami, użytkownikami.
i wami, użytkownikami.
11:39
Now we can make nearly instantaneous,
emotionally charged symbols
emotionally charged symbols
234
687342
6060
Teraz niemal od razu można tworzyć
naładowane emocjonalnie symbole,
naładowane emocjonalnie symbole,
11:45
out of something that's brand new.
235
693426
1689
z nowych materiałów.
11:48
Let me show you how this plays out
236
696453
1733
Pokażę wam, jak to działa,
11:50
in a project that my firm
recently completed.
recently completed.
237
698210
2166
na przykładzie projektu,
który właśnie skończyliśmy.
który właśnie skończyliśmy.
11:52
We were hired to replace this building,
which burned down.
which burned down.
238
700829
3475
Zostaliśmy wynajęci do odnowienia
tego spalonego budynku.
tego spalonego budynku.
11:56
This is the center of a town
called the Pines
called the Pines
239
704304
2469
Stoi w centrum miasteczka Pines,
11:58
in Fire Island in New York State.
240
706797
1746
na wyspie Fire Island w stanie Nowy Jork.
12:00
It's a vacation community.
241
708567
1413
To miejscowość wypoczynkowa.
12:02
We proposed a building that was audacious,
242
710729
3753
Zaproponowaliśmy zuchwałą konstrukcję,
12:06
that was different than any of the forms
that the community was used to,
that the community was used to,
243
714506
3651
odmienną od reszty miasta.
12:10
and we were scared
and our client was scared
and our client was scared
244
718181
4521
Baliśmy się z klientem, czy to zda egzamin,
12:14
and the community was scared,
245
722726
1763
społeczność także się bała,
12:16
so we created a series
of photorealistic renderings
of photorealistic renderings
246
724513
4156
więc stworzyliśmy zdjęcia
z realistycznymi symulacjami
z realistycznymi symulacjami
12:20
that we put onto Facebook
247
728693
1378
które wrzuciliśmy na Facebook
i na Instagram.
i na Instagram.
12:22
and we put onto Instagram,
248
730095
2126
12:24
and we let people start
to do what they do:
to do what they do:
249
732245
2321
Pozwoliliśmy ludziom robić swoje:
12:26
share it, comment, like it, hate it.
250
734590
2701
udostępniać, komentować,
lubić, nienawidzić.
lubić, nienawidzić.
12:30
But that meant that two years
before the building was complete,
before the building was complete,
251
738232
4330
Na dwa lata przed ukończeniem budowy
12:34
it was already a part of the community,
252
742586
3328
budynek był już częścią społeczności,
12:37
so that when the renderings
looked exactly like the finished product,
looked exactly like the finished product,
253
745938
6266
a jako że wizualizacje
wyglądały jak skończony budynek,
wyglądały jak skończony budynek,
12:44
there were no surprises.
254
752228
1960
nie było już niespodzianki.
12:46
This building was already a part
of this community,
of this community,
255
754212
3888
Budowla stała się częścią społeczności,
12:50
and then that first summer,
256
758124
2285
a w pierwsze lato
12:52
when people started arriving
and sharing the building on social media,
and sharing the building on social media,
257
760433
3918
ludzie zaczęli przyjeżdżać
i udostępniać jego zdjęcia.
i udostępniać jego zdjęcia.
12:56
the building ceased to be just an edifice
and it became media,
and it became media,
258
764375
5487
To już nie był tylko budynek,
ale treść medialna,
ale treść medialna,
13:01
because these, these are not
just pictures of a building,
just pictures of a building,
259
769886
3783
bo to nie były zwykłe zdjęcia.
13:05
they're your pictures of a building.
260
773693
2387
To były wasze zdjęcia.
13:08
And as you use them to tell your story,
261
776527
3287
Kiedy ludzie zaczęli za ich pomocą
opowiadać swoje historie,
opowiadać swoje historie,
13:11
they become part
of your personal narrative,
of your personal narrative,
262
779838
2708
zdjęcia stały się elementem narracji,
13:14
and what you're doing
is you're short-circuiting
is you're short-circuiting
263
782570
3548
której autorzy zaangażowali
13:18
all of our collective memory,
264
786142
2250
pamięć zbiorową,
13:20
and you're making these charged symbols
for us to understand.
for us to understand.
265
788416
3855
przez co przybliżyli nam te symbole.
13:25
That means we don't need
the Greeks anymore
the Greeks anymore
266
793187
2289
Nie potrzebujemy już Greków,
13:27
to tell us what to think
about architecture.
about architecture.
267
795500
2618
żeby wiedzieć, co myśleć o architekturze.
13:30
We can tell each other
what we think about architecture,
what we think about architecture,
268
798142
4025
Możemy opowiadać sobie nawzajem
o tym, co sami o niej myślimy,
o tym, co sami o niej myślimy,
13:34
because digital media hasn't just changed
the relationship between all of us,
the relationship between all of us,
269
802191
5771
bo media elektroniczne
nie tylko zmieniły stosunki międzyludzkie,
nie tylko zmieniły stosunki międzyludzkie,
13:39
it's changed the relationship
between us and buildings.
between us and buildings.
270
807986
3529
zmieniły też relacje
między ludźmi a budynkami.
między ludźmi a budynkami.
13:44
Think for a second about
those librarians back in Livingston.
those librarians back in Livingston.
271
812614
3118
Pomyślcie przez chwilę
o bibliotekarzach w Livingston.
o bibliotekarzach w Livingston.
13:48
If that building was going
to be built today,
to be built today,
272
816390
2415
Jeśli tę bibliotekę budowano by dzisiaj,
13:50
the first thing they would do is go online
and search "new libraries."
and search "new libraries."
273
818829
4644
zaczęto by to od wyszukania
w sieci zdjęć nowych bibliotek.
w sieci zdjęć nowych bibliotek.
13:55
They would be bombarded by examples
of experimentation, of innovation,
of experimentation, of innovation,
274
823705
5270
Twórców zbombardowałyby przykłady,
eksperymenty i innowacje,
eksperymenty i innowacje,
14:00
of pushing at the envelope
of what a library can be.
of what a library can be.
275
828999
3188
nowatorskie spojrzenie na biblioteki.
14:04
That's ammunition.
276
832998
1343
To amunicja.
14:06
That's ammunition
that they can take with them
that they can take with them
277
834846
2335
To amunicja, z której architekci
mogą skorzystać,
mogą skorzystać,
14:09
to the mayor of Livingston,
to the people of Livingston,
to the people of Livingston,
278
837205
3125
w kontakcie z burmistrzem
i mieszkańcami Livingston,
i mieszkańcami Livingston,
14:12
and say, there's no one answer
to what a library is today.
to what a library is today.
279
840354
3959
bo jest wiele odpowiedzi na to,
czym dzisiaj powinna być biblioteka.
czym dzisiaj powinna być biblioteka.
14:16
Let's be a part of this.
280
844337
1485
Przyłączmy się.
14:18
This abundance of experimentation
281
846287
2866
To bogactwo doświadczeń
14:21
gives them the freedom
to run their own experiment.
to run their own experiment.
282
849177
3059
pozwala im na eksperymenty.
14:26
Everything is different now.
283
854452
2212
Dziś wszystko jest inne.
14:28
Architects are no longer
these mysterious creatures
these mysterious creatures
284
856664
3355
Architekci dzisiaj nie są już
tymi tajemniczymi osobnikami,
tymi tajemniczymi osobnikami,
używającymi wyniosłych słów
i skomplikowanych rysunków,
i skomplikowanych rysunków,
14:32
that use big words
and complicated drawings,
and complicated drawings,
285
860043
2495
14:34
and you aren't the hapless public,
286
862562
2960
a wy nie jesteście
bezczynną publicznością,
bezczynną publicznością,
14:37
the consumer that won't accept
anything that they haven't seen anymore.
anything that they haven't seen anymore.
287
865546
3535
która nie zaakceptuje niczego,
czego wcześniej nie poznała.
czego wcześniej nie poznała.
14:42
Architects can hear you,
288
870980
1733
Architekci was słyszą,
14:44
and you're not intimidated
by architecture.
by architecture.
289
872737
2104
a wy nie jesteście zastraszeni
przez architekturę.
przez architekturę.
14:47
That means that that pendulum
swinging back and forth
swinging back and forth
290
875770
3382
Oznacza to, że to rozkołysane wahadło,
14:51
from style to style,
from movement to movement,
from movement to movement,
291
879176
2978
od stylu do stylu, od prądu do prądu,
14:54
is irrelevant.
292
882178
1281
staje się nieistotne.
14:55
We can actually move forward
293
883680
2600
Możemy iść naprzód,
14:58
and find relevant solutions
to the problems that our society faces.
to the problems that our society faces.
294
886304
4366
szukać istotnych rozwiązań
problemów społecznych.
problemów społecznych.
15:03
This is the end of architectural history,
295
891757
3442
To jest koniec historii architektury.
15:07
and it means that
the buildings of tomorrow
the buildings of tomorrow
296
895223
2868
Budynki przyszłości będą
zdecydowanie różniły się od dzisiejszych.
zdecydowanie różniły się od dzisiejszych.
15:10
are going to look a lot different
than the buildings of today.
than the buildings of today.
297
898115
3163
15:14
It means that a public space
in the ancient city of Seville
in the ancient city of Seville
298
902389
4408
Czyli przestrzeń publiczna
antycznej Sewilli
antycznej Sewilli
15:18
can be unique and tailored
to the way that a modern city works.
to the way that a modern city works.
299
906821
4184
może być unikalna, ale dostosowana
do życia nowoczesnego miasta.
do życia nowoczesnego miasta.
15:23
It means that a stadium in Brooklyn
can be a stadium in Brooklyn,
can be a stadium in Brooklyn,
300
911992
4419
Stadion w Brooklynie
może być stadionem w Brooklynie,
może być stadionem w Brooklynie,
15:28
not some red-brick historical pastiche
301
916435
2762
a nie jakimś pastiszem z czerwonej cegły
15:31
of what we think a stadium ought to be.
302
919221
2480
pokazującym wyobrażenie stadionu.
15:34
It means that robots are going
to build our buildings,
to build our buildings,
303
922540
2833
Nasze budynki będą stawiać roboty,
15:37
because we're finally ready for the forms
that they're going to produce.
that they're going to produce.
304
925397
3617
bo jesteśmy już gotowi na ich produkty.
15:41
And it means that buildings
will twist to the whims of nature
will twist to the whims of nature
305
929842
3851
Budynki dostosują się do kaprysów natury,
15:45
instead of the other way around.
306
933717
1803
a nie odwrotnie.
15:48
It means that a parking garage
in Miami Beach, Florida,
in Miami Beach, Florida,
307
936676
3604
Parking w Miami Beach na Florydzie
15:52
can also be a place for sports
308
940304
2484
może być zarówno miejscem
dla uprawiania sportów, jogi,
dla uprawiania sportów, jogi,
15:54
and for yoga
309
942812
1379
15:56
and you can even
get married there late at night.
get married there late at night.
310
944215
2579
a nawet do ceremonii ślubnej.
15:58
(Laughter)
311
946818
1024
(Śmiech)
15:59
It means that three architects
can dream about swimming
can dream about swimming
312
947866
4163
Trzej architekci mogą zamarzyć o pływaniu
16:04
in the East River of New York,
313
952053
1920
w nowojorskiej East River,
16:05
and then raise nearly
half a million dollars
half a million dollars
314
953997
2490
zebrać prawie pół miliona dolarów
16:08
from a community
that gathered around their cause,
that gathered around their cause,
315
956511
3328
od zainteresowanej społeczności,
16:11
no one client anymore.
316
959863
1730
nie od jednego klienta.
16:14
It means that no building
is too small for innovation,
is too small for innovation,
317
962765
2901
Żaden budynek nie jest
zbyt mały na innowacje,
zbyt mały na innowacje,
16:17
like this little reindeer pavilion
318
965690
2198
tak jak ten pawilon
do obserwacji reniferów,
do obserwacji reniferów,
16:19
that's as muscly and sinewy
as the animals it's designed to observe.
as the animals it's designed to observe.
319
967912
5091
który jest tak umięśniony i żylasty,
jak obserwowane zwierzęta.
jak obserwowane zwierzęta.
16:25
And it means that a building
doesn't have to be beautiful
doesn't have to be beautiful
320
973808
2738
Budynek nie musi być piękny,
16:28
to be lovable,
321
976570
1293
żeby być sympatyczny.
16:29
like this ugly little building in Spain,
322
977887
3015
Na przykład ten brzydki
budynek w Hiszpanii,
budynek w Hiszpanii,
16:32
where the architects dug a hole,
323
980926
2481
gdzie architekci wykopali dziurę,
16:35
packed it with hay,
324
983431
1382
wyścielili ją sianem
16:36
and then poured concrete around it,
325
984837
2333
i wylali dookoła beton,
16:39
and when the concrete dried,
326
987194
1640
a kiedy wysechł,
16:40
they invited someone to come
and clean that hay out
and clean that hay out
327
988858
3560
zatrudnili ekipę do usunięcia siana.
16:44
so that all that's left when it's done
328
992442
2931
Po tym wszystkim
został odrażająco mały pokoik
został odrażająco mały pokoik
16:47
is this hideous little room
329
995397
2675
16:50
that's filled with the imprints
and scratches of how that place was made,
and scratches of how that place was made,
330
998096
5954
pokryty zarysowaniami i odciskami
powstałymi podczas jego budowy,
powstałymi podczas jego budowy,
16:56
and that becomes the most sublime place
to watch a Spanish sunset.
to watch a Spanish sunset.
331
1004074
4484
który stał się najlepszym miejscem
do oglądania zachodu słońca.
do oglądania zachodu słońca.
17:01
Because it doesn't matter
if a cow builds our buildings
if a cow builds our buildings
332
1009658
3355
Ponieważ nie jest ważne,
czy to krowa buduje nasz dom,
czy to krowa buduje nasz dom,
17:05
or a robot builds our buildings.
333
1013037
1810
czy jakiś robot.
17:06
It doesn't matter how we build,
it matters what we build.
it matters what we build.
334
1014871
3348
Nie jest ważne, jak budujemy,
ważne jest to, co budujemy.
ważne jest to, co budujemy.
17:10
Architects already know how
to make buildings that are greener
to make buildings that are greener
335
1018899
3425
Architekci wiedzą, jak tworzyć budynki
zieleńsze, przyjemniejsze, przydatniejsze.
zieleńsze, przyjemniejsze, przydatniejsze.
17:14
and smarter and friendlier.
336
1022348
2158
17:16
We've just been waiting
for all of you to want them.
for all of you to want them.
337
1024530
2574
Czekamy tylko, żebyście ich zapragnęli.
17:20
And finally, we're not
on opposite sides anymore.
on opposite sides anymore.
338
1028022
3328
Architekci i odbiorcy
nie są już przeciwnikami.
nie są już przeciwnikami.
17:23
Find an architect, hire an architect,
339
1031957
2972
Znajdź i zatrudnij architekta.
17:26
work with us to design better buildings,
better cities, and a better world,
better cities, and a better world,
340
1034953
5817
Pracuj z nami, żeby projektować
lepsze budynki, miasta, cały lepszy świat.
lepsze budynki, miasta, cały lepszy świat.
17:32
because the stakes are high.
341
1040794
2240
Stawka jest wysoka.
17:35
Buildings don't just reflect our society,
they shape our society
they shape our society
342
1043635
5190
Budynki nie tylko odzwierciedlają
nasze społeczeństwo.
nasze społeczeństwo.
One kształtują nasze społeczeństwo
aż do najmniejszych pomieszczeń:
aż do najmniejszych pomieszczeń:
17:40
down to the smallest spaces:
343
1048849
2052
17:42
the local libraries,
344
1050925
2004
lokalnych bibliotek,
17:44
the homes where we raise our children,
345
1052953
2429
domów, w których wychowujemy nasze dzieci
17:47
and the walk that they take
from the bedroom to the bathroom.
from the bedroom to the bathroom.
346
1055406
3193
i trasy, którą pokonujemy
z łazienki do sypialni.
z łazienki do sypialni.
17:51
Thank you.
347
1059288
1100
Dziękuję.
17:52
(Applause)
348
1060412
3000
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Marc Kushner - ArchitectWith Architizer, an online hub for architecture, Marc Kushner is breaking architecture out of its insular echo chamber and reconnecting the public with buildings.
Why you should listen
Marc Kushner is a practicing architect who splits his time between designing buildings at HWKN, the architecture firm he cofounded, and amassing the world’s architecture on the website he runs, Architizer.com. Both have the same mission: to reconnect the public with architecture.
Kushner’s core belief is that architecture touches everyone -- and everyone is a fan of architecture, even if they don’t know it yet. New forms of media empower people to shape the built environment, and that means better buildings, which make better cities, which make a better world. To that end he wrote the TED Book The Future of Architecture in 100 Buildings, published in March 2015, to challenge the public to help shape tomorrow's designs.
More profile about the speakerKushner’s core belief is that architecture touches everyone -- and everyone is a fan of architecture, even if they don’t know it yet. New forms of media empower people to shape the built environment, and that means better buildings, which make better cities, which make a better world. To that end he wrote the TED Book The Future of Architecture in 100 Buildings, published in March 2015, to challenge the public to help shape tomorrow's designs.
Marc Kushner | Speaker | TED.com