Jane Fonda and Lily Tomlin: A hilarious celebration of lifelong female friendship
เจน ฟอนด้า และ ลิลลี่ ทอมลิน: การฉลองที่แสนครื้นเครงสำหรับมิตรภาพตลอดชีวิตของผู้หญิง
Jane Fonda has had three extraordinary careers (so far): Oscar-winning actor, fitness guru, impassioned activist. Full bioLily Tomlin - Comedian and actor
Lily Tomlin has been honored by the Kennedy Center and awarded the Mark Twain Prize -- and she's still making vital, hilarious comedy. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
about female friendship a lot,
มิตรภาพระหว่างผู้หญิงตลอดเลยค่ะ
for a very long time, too.
กันกับฉันมานานมากแล้วเช่นกัน
that I read about female friendship
เกี่ยวกับมิตรภาพระหว่างผู้หญิง
a lot about someone,"
ได้มากมายเกี่ยวกับใครคนหนึ่ง
sucks the life out of me.
ผลาญพลังชีวิตฉันไปมากแล้วล่ะ
look for in a friend?
คุณมองหาอะไรในตัวเพื่อนสักคน
who has a sense of fun,
คนที่มีไหวพริบ
of passion for the planet,
ของความรักให้แก่โลกเรา
has a sense of justice
เมื่อเช้าฉันยังคิดอยู่เลยว่า
without my women friends.
หากฉันไม่มีบรรดาเพื่อนสาว
therefore I am."
ฉะนั้นก็เลยมีฉันอยู่
my women friends. They --
พวกเธอ..
they make me smarter,
พวกเธอทำให้ฉันฉลาดขึ้น
be in need of course-correcting.
จำเป็นต้องแก้ไขสถานการณ์
a good deal younger than me, too.
ได้ดีที่อายุน้อยกว่าฉันอีกด้วย
LT: Thank you.
ลิลลี่: ขอบคุณนะ
because listen, you know --
เพราะอะไรรู้ไหม ฟังนะ
to play with and learn from
ให้หยอกเล่น ให้ได้เรียนรู้
I'll be there sooner than you.
ฉันจะถึงฝั่งเร็วกว่าคุณ
parallel aging alongside me.
แก่หง่อมไปด้วยกันกับฉัน
แล้วก็ทำมาตลอด
different kinds of life's journeys,
มาหลายรูปแบบ
your friendships vital and alive?
คงความสำคัญและมีชีวิตชีวาอยู่เสมอ
I'll tell you that.
ฉันบอกให้เลย
I look through my texts
กวาดตาอ่านข้อความ
as quickly as possible,
ให้เร็วที่สุดเท่าที่เป็นไปได้
ต้องการคำปรึกษาจากฉัน
การสนับสนุนจากฉัน
are writers, or activists, or actors,
นักเขียน นักเคลื่อนไหว นักแสดง
of other descriptive phrases,
as soon as possible,
อยู่เป็นเพื่อนคุณ
JF: No?
เจน: ไม่เหรอ
JF: I'm really into emojis.
เจน: ฉันชอบอีโมจิมากเลยนะ
and congratulations,
และ "ขอแสดงความยินดีด้วย"
the importance of friendships,
ของมิตรภาพมากขึ้น
not let too much time go by.
ไม่ปล่อยเวลาให้ผ่านเลยนานเกินไป
I send to my friends.
ฉันก็จะส่งไปให้เพื่อนๆ
about women, female friendships,
ของเพื่อนหญิงมาให้ตั้งเยอะ
to see how many books,
มีหนังสือมากเท่าไร
has been done recently --
ที่ค้นคว้ากันเมื่อเร็วๆ นี้
LT: I was grateful.
ลิลลี่: ปลื้มสิ
because this is another example
เพราะนี่เป็นตัวอย่างอีกเรื่องหนึ่ง
put aside, marginalized.
ถูกทำให้ไร้ความสำคัญเพียงใด
research done on us,
and you all will be interested in this.
แล้วทุกคนจะต้องสนใจเรื่องนี้แน่ค่ะ
ได้แสดงให้เห็นว่า
close female friendships
เมื่ออายุมากขึ้น
to be living much more vital, exciting --
ดูมีกำลังวังชา ตื่นตัวกว่า..
ความสุขแล้วสิ
part is they found --
สิ่งที่พวกเขาค้นพบ..
and so conclusive --
และแน่ชัดมาก..
is detrimental to your health,
เป็นอันตรายต่อสุขภาพ
because there's an additional thing.
เพราะมันยังมีอย่างอื่นเพิ่มเติม
for years, decades --
เป็นปีๆ เป็นสิบๆ ปี
were trying to understand stress,
พยายามจะทำใจยอมรับความเครียด
what happens to women when we're stressed,
เกิดอะไรขึ้นกับผู้หญิงเราเวลาที่เครียด
that when we're stressed -- women,
เวลาที่ผู้หญิง อย่างเราๆ เครียดนั้น
stress-reducing hormone.
ทำให้เรารู้สึกดีและใจเย็นลง
when we're with our women friends.
เพื่อนผู้หญิงด้วยกันเองอีกด้วย
why we live longer.
สาเหตุว่าทำไมเราถึงอายุยืนกว่า
because they don't have that.
มากๆ เพราะเขาไม่มีสิ่งนี้
diminishes the effects of oxytocin.
ลดประสิทธิภาพของออกซิโทซินลง
and Dolly made "9 to 5" ...
ทำเรื่อง "9 to 5" กันน่ะ..
we laughed so much,
and we're so different.
และเรายังต่างกันมากด้วย
from a poor town in Tennessee,
เมืองยากไร้ในเทนเนสซีน่ะสิ
ดียิ่งในฐานะผู้หญิงด้วยกัน
at least a decade onto our lifespans.
อายุไขเราไปอย่างน้อยสักสิบปี
crossed our legs a lot.
ว่าคุณหมายถึงอะไร
to our lives right now.
ไปหลายสิบปีเลยยังไงล่ะคะ
sent us both to read on female friendship
ของผู้หญิงที่เจนส่งมาให้เราได้อ่านกันนั้น
Sister Joan Chittister,
อย่างยิ่ง คือ ซิสเตอร์โจแอน ชิททิสเตอร์
are not just a social act,
จิตวิญญาณไหมคะ
spiritual to your lives?
จิตวิญญาณให้ชีวิตคุณบ้างไหม
ฉันคิดถึงเป็นที่สุดเลยค่ะ
you've known a long time,
คนที่คุณรู้จักมาเป็นเวลานาน
essence inside them,
จิตวิญญาณในตัวพวกเขา
an element of love in the relationship.
ส่วนประกอบหนึ่งของความรักในความสัมพันธ์
and party friends,
เพื่อนที่มีไว้เพื่อปาร์ตี้
friendships have ...
แบบที่ผลิดออกซิโทซินนั้นมี..
because it's a heart opening, right?
เพราะมันเป็นการเปิดใจ จริงไหม
with my intimate friends.
I'm so touched and inspired by them.
ฉันซาบซึ้งและได้รับแรงบันดาลใจจากพวกเขา
is going to go soon.
ไม่นานก็กำลังจะจากไป
Lily, which one are you talking about?
ลิลลี่จ๊ะ เธอพูดถึงคนไหนกันเหรอ
talk about their friendships,
ผู้หญิงพูดถึงมิตรภาพของพวกเธอ
สิ่งที่แตกต่างคืออะไรคะ
and women friendships?
กับมิตรภาพของผู้หญิง
a lot of empathy for men --
หัวอกผู้ชายกันให้มากๆ เลยล่ะ
พวกเขาตายเร็วขึ้น
ให้ผู้ชายมากๆ เลย
are full disclosure, we go deep.
นั้นไม่มีการปิดบังเลย เราผูกพันกันลึกซึ้ง
this is something men don't do.
นี่เป็นสิ่งที่พวกผู้ชายเขาไม่ทำกัน
have I asked you, "Am I doing OK?"
"ฉันทำดีแล้วใช่ไหม"
เราถามคำถามกันแบบนั้น
relationships as face-to-face,
ของผู้หญิงว่าเป็นแบบเผชิญหน้า
are more side-by-side.
แบบอยู่เคียงข้างกันเสียมากกว่า
men don't want to reveal their emotions,
ผู้ชายไม่อยากแสดงความรู้สึกให้เห็น
conventional thought.
ความคิดตามธรรมดา
and watch a game or hit golf balls,
มากกว่า เพื่อไปดูกีฬา หรือไปตีกอล์ฟ
or hunting, or cars or have sex.
ล่าสัตว์ เรื่องรถ หรือร่วมประเวณี
it's a more manly behavior.
เป็นพฤติกรรมเชิงบุรุษเพศมากกว่า
LT: They talk about sex.
ลิลลี่: เขาคุยเรื่องเพศสัมพันธ์
พวกเขาอาจมีเพศสัมพันธ์
in their man cave to --
ถ้ำของเขาได้เพื่อที่จะ...
that I find very interesting --
ที่ฉันพบว่าน่าสนใจอย่างยิ่ง..
until relatively recently --
จนกระทั่งเมื่อไม่นานมานี้เอง
as relational as women are.
ที่สัมพันธ์เช่นเดียวกับผู้หญิง
of newborn baby boys and girls,
ทั้งทารกชายและหญิง
just like the girls,
ก็เหมือนกับเพศหญิง
ดวงตาแม่ของพวกเขา
exchange of energy.
พลังงานของความสัมพันธ์
they could see the dismay on the child,
พวกเขาเห็นได้ถึงความผิดหวังของลูก
as they grow older, does that change?
จึงเปลี่ยนไปยามที่พวกเขาเติบโตขึ้น
to be emotional with someone is girly.
รู้สึกกับใครสักคนนั้น มันเหมือนกับผู้หญิง
directions or express a need,
หรือแสดงออกถึงความต้องการ
will erase his 'I'."
จะลบเลือนความเป็น 'ตัวฉัน' ของเขาไป"
has always been kind of porous.
นั้นจะมีรูพรุนอยู่เสมอ
our masculinity to prove.
กลอเรีย สไตเน็ม
LT: I know who Gloria Steinem is.
ลิลลี่: ฉันรู้ว่ากลอเรีย สไตเน็มเป็นใคร
but I think it's a --
คุณรู้ว่าเธอคือใคร แต่ฉันคิดว่ามันเป็น
เป็นคำคมที่ยิ่งใหญ่นะ
don't have our masculinity to prove.
ความเป็นชายให้ต้องพิสูจน์
so inculcated in the culture
ในวัฒนธรรมมากเหลือเกิน
การปกครองแบบปิตาธิปไตย
something different happen.
ให้เกิดความแตกต่างขึ้น
are like a renewable source of power.
เหมือนแหล่งพลังงานที่ไม่มีวันหมด
about this subject.
ในเรื่องนี้
are just a hop to our sisterhood,
กระโดดไปสู่ความเป็นพี่น้อง
a very powerful force,
กำลังอันทรงพลังได้อย่างแรงกล้า
demographic in the world,
อย่างรวดเร็วที่สุดในโลก
we can change the world.
เราก็จะสามารถเปลี่ยนโลกใบนี้ได้
that we need to do --
the consumer standards.
ตั้งมาตรฐานของผู้บริโภคขึ้นมา
need to consume less
จำเป็นต้องบริโภคให้น้อยลง
buy things that are made locally,
ซื้อของที่ผลิตภายในประเทศ
that's grown locally.
ซื้อสิ่งที่ปลูกภายในประเทศ
that need to get off the grid.
ออกจากซี่ลูกกรงมาตรฐานนั้นให้ได้
independent from fossil fuels.
เป็นอิสระจากเชื้อเพลิงฟอสซิล
and those bad guys --
และคนไม่ดีเหล่านั้น..
without going back to the Stone Age.
โดยไม่กลับไปสู่ยุคหินไม่ได้
just aren't quite there yet,
นั้นมันยังมาไม่ถึง
energy and doing just fine.
แล้วก็ไม่เห็นจะมีปัญหาอะไร
wean ourselves from fossil fuel
ตัดขาดตัวเองจากเชื้อเพลิงฟอสซิล
back in the Stone Age,
to use renewable energy,
เริ่มที่จะใช้พลังงานทดแทน
and not drill --
ไม่ขุดเจาะ...
in the Alberta tar sands --
ในน้ำมันทรายมณฑลอัลเบอร์ตา
and more jobs and more well-being,
และมีงานทำมากขึ้น มีความเป็นอยู่ดีขึ้น
going to lead the way.
to start a third-wave feminist movement
คลื่นลูกที่สามของการเคลื่อนไหวสตรีนิยม
women we may never meet,
ผู้หญิงที่เราอาจไม่เคยพบ
หากปราศจากมิตรภาพระหว่างผู้ชาย
should be between equals
ต้องเป็นระหว่างผู้ที่เสมอกัน
มีความเสมอภาคแต่อย่างใด
we had souls even, the Greeks.
เรามีจิตใจด้วยซ้ำไป
just how limited Aristotle was.
ที่แท้แล้วอริสโตเติลความรู้จำกัดแค่ไหน
men do need women now.
ตอนนี้ผู้ชายต้องการผู้หญิงแล้ว
the Equal Rights Amendment.
เรื่องสิทธิความเท่าเทียมกัน
since the end of World War II
นับแต่สิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่สอง
citizens of equal stature,
ประชาชนเพศหญิงมีความเท่าเทียม
ก็เป็นดั่งกระแสน้ำ
ไม่ใช่แค่ผู้หญิงเท่านั้น
on how to do that.
สำหรับวิธีในการทำเช่นนั้น
in different ways,
ในแบบที่ต่างออกไป
women can be friends --
ว่าผู้หญิงสามารถเป็นเพื่อนกัน
ABOUT THE SPEAKERS
Jane Fonda - Actor and activistJane Fonda has had three extraordinary careers (so far): Oscar-winning actor, fitness guru, impassioned activist.
Why you should listen
Jane Fonda is an actor, author, producer and activist supporting environmental issues, peace and female empowerment. She founded the Georgia Campaign for Adolescent Pregnancy Prevention, and established the Jane Fonda Center for Adolescent Reproductive Health at Emory. She cofounded the Women’s Media Center, and sits on the board of V-Day, a global effort to stop violence against women and girls.
Fonda's remarkable screen and stage career includes two Best Actress Oscars, an Emmy, a Tony Award nomination and an Honorary Palme d’Or from the Cannes Film Festival. Offstage, she revolutionized the fitness industry in the 1980s with Jane Fonda’s Workout — the all-time top-grossing home video. She has written a best-selling memoir, My Life So Far, and Prime Time, a comprehensive guide to living life to the fullest.
Jane Fonda | Speaker | TED.com
Lily Tomlin - Comedian and actor
Lily Tomlin has been honored by the Kennedy Center and awarded the Mark Twain Prize -- and she's still making vital, hilarious comedy.
Why you should listen
Throughout her extraordinary career, Lily Tomlin has won seven Emmys; a Tony for her one-woman Broadway show, Appearing Nitely; a second Tony for Best Actress; a Drama Desk Award and an Outer Critics' Circle Award for her one-woman performance in Jane Wagner’s The Search for Signs of Intelligent Life in the Universe; a Grammy for her comedy album, This Is a Recording; and two Peabody Awards, the first for the ABC television special, Edith Ann’s Christmas: Just Say Noël, and the second for narrating and executive producing the HBO film, The Celluloid Closet. In 2003, she received the Mark Twain Prize for American Humor, and in December 2014 she was the recipient of the prestigious Kennedy Center Honors in Washington DC.
She made her film debut in Robert Altman's Nashville, and gave a generation-defining performance alongside Dolly Parton and Jane Fonda in the workplace revenge comedy 9 to 5.
Lily Tomlin | Speaker | TED.com