ABOUT THE SPEAKER
Paula Johnson - Women's-health expert
Dr. Paula Johnson is a pioneer in looking at health from a woman's perspective.

Why you should listen

Ever think you were having a heart attack? It turns out that many of the well-known early symptoms, such as chest pain and pressure from left arm to jaw, are more typically experienced by men. Women are more likely to experience shortness of breath, unusual perspiration and abdominal discomfort. Dr. Paula Johnson was one of the first to ask big questions about women's experience of cardiac care -- and their access to care that meets their needs.

Johnson and her team at Brigham and Women's Hospital in Boston focus on mentoring, measuring and bringing together expertise from practicing clinicians and academics to improve women's health. She says: "One of our core responsibilities will be to address critical questions ... such as, 'How do sex and gender impact health and health outcomes?' and 'How can health disparities among different groups of women be eliminated?'"

More profile about the speaker
Paula Johnson | Speaker | TED.com
TEDWomen 2013

Paula Johnson: His and hers ... health care

Paula Johnson: Sağlık hizmeti... erkeklerinki ve kadınlarınki

Filmed:
1,178,652 views

İnsan vücudundaki her hücrenin bir cinsiyeti vardır; bu kadın ve erkeklerin hücresel düzeyden itibaren farklı olduğu anlamına gelir. Ancak yinede sık sık, araştırmalar ve tıp bu anlayışı göz ardı ediyor-- ve sık sık şaşırtıcı biçimde farklı cinsiyetler bir hastalığa ya da tedaviye farklı yollarla cevap veriyor. Bu alanda öncü hekim Paula Johnson bu kışkırtıcı konuşmasında, herkesi bir araya toplayarak kadınların sağlığını nasıl şansa bıraktığımızı anlatıyor. Yeniden düşünmenin vakti geldi.
- Women's-health expert
Dr. Paula Johnson is a pioneer in looking at health from a woman's perspective. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
Some of my mostçoğu wonderfulolağanüstü memorieshatıralar of childhoodçocukluk
0
706
2711
Çocuklugumun en mükemmel anılarından bazıları
00:15
are of spendingharcama time with my grandmotherbüyükanne, MamarMamar,
1
3417
3551
ananem Mamar ile geçirdiğim zamanlar
00:18
in our four-family4-Aile home in BrooklynBrooklyn, NewYeni YorkYork.
2
6968
3800
Brooklyn, New york'daki dörtlü aile evimizdeydi.
00:22
Her apartmentapartman was an oasisOasis.
3
10768
3075
Onun dairesi bir vahaydı.
00:25
It was a placeyer where I could sneakgizlice a cupFincan of coffeeKahve,
4
13843
2045
Orası bir fincan çok sıcak süt ve bir tutam kafeinli kahveyi
00:27
whichhangi was really warmIlık, hafif sıcak milkSüt
with just a touchdokunma of caffeinekafein.
5
15888
3881
gizlice alabileceğim bir yerdi.
00:31
She lovedsevilen life.
6
19769
2534
O hayatı çok severdi.
00:34
And althougholmasına rağmen she workedişlenmiş in a factoryfabrika,
7
22303
2495
Bir fabrikada çalışmış olmasına rağmen
00:36
she savedkaydedilmiş her penniespeni and she traveledseyahat to EuropeEurope.
8
24798
3172
parasını kuruş kuruş biriktirdi ve Avrupayı gezdi.
00:39
And I rememberhatırlamak poringporing over those picturesresimler with her
9
27970
3329
O fotoğraflara birlikte baktığımızı hatırlıyorum
00:43
and then dancingdans with her to her favoritesevdiğim musicmüzik.
10
31299
4112
ve sonrada onun favori şarkısında dans ettiğimizi.
00:47
And then, when I was eightsekiz and she was 60,
11
35411
4622
Ve sonra, ben sekiz, o altmış yaşındayken
00:52
something changeddeğişmiş.
12
40033
2053
bir şey değişti.
00:54
She no longeruzun workedişlenmiş or traveledseyahat.
13
42086
2354
O artık ne çalışmaya devam etti ne de seyahat etmeye.
00:56
She no longeruzun danceddans.
14
44440
1691
O artık dans etmiyordu.
00:58
There were no more coffeeKahve timeszamanlar.
15
46131
2753
Artık kahve saatleri de yoktu.
01:00
My motheranne missedcevapsız work and tookaldı her to doctorsdoktorlar
16
48884
2184
Annem işi astı ve onu doktorlara götürdü
01:03
who couldn'tcould make a diagnosisTanı.
17
51068
2386
ancak tanı konulamadı.
01:05
And my fatherbaba, who workedişlenmiş at night,
would spendharcamak everyher afternoonöğleden sonra with her,
18
53454
5337
Ve geceleri çalışan babam, tüm öğleden sonrasını onunla geçirirdi
01:10
just to make sure she ateyemek yedi.
19
58791
3085
onun yemek yediğinden emin olmak için.
01:13
Her carebakım becameoldu all-consumingTüm tüketen for our familyaile.
20
61876
4700
Onun bakımı tüm ailemizi tüketen bir hale geldi.
01:18
And by the time a diagnosisTanı was madeyapılmış,
21
66576
1647
Ve bir tanı koyuluncaya kadar,
01:20
she was in a deepderin spiralsarmal.
22
68223
2705
o derin bir sarmalın içindeydi.
01:22
Now manyçok of you will recognizetanımak her symptomssemptomlar.
23
70928
3561
Bugün bir çoğunuz onun semptomlarını bilirsiniz.
01:26
My grandmotherbüyükanne had depressiondepresyon.
24
74489
2663
Büyükannem depresyondaydı.
01:29
A deepderin, life-alteringhayatını değiştiren depressiondepresyon,
25
77152
3320
Derin, insanın hayatını değiştiren depresyon
01:32
from whichhangi she never recoveredyeniden elde etmek.
26
80472
3090
ki o asla iyileşemedi.
01:35
And back then, so little
was knownbilinen about depressiondepresyon.
27
83562
3691
Ve o zamanlar, depresyonla ilgili çok az şey biliniyordu.
01:39
But even todaybugün, 50 yearsyıl latersonra,
28
87253
3405
Fakat bugün bile, 50 yıl sonra,
01:42
there's still so much more to learnöğrenmek.
29
90658
3274
hala daha öğrenilecek çok sey var.
01:45
TodayBugün, we know that womenkadınlar
are 70 percentyüzde more likelymuhtemelen
30
93932
4908
Bugün,erkeklere oranla kadınların hayatları boyunca
01:50
to experiencedeneyim depressiondepresyon over theironların lifetimesyaşam süreleri
31
98840
2991
%70 daha fazla depresyon yaşama
01:53
comparedkarşılaştırıldığında with menerkekler.
32
101831
2281
ihtimalleri vardır
01:56
And even with this highyüksek prevalenceyaygınlık,
33
104112
2840
Ve bu yüksek yaygınlık oranına rağmen
01:58
womenkadınlar are misdiagnosedyanlış teşhis betweenarasında
30 and 50 percentyüzde of the time.
34
106952
6287
kadınlara %30 - %50 oranında yanlış tanı koyuluyor.
02:05
Now we know that womenkadınlar are more likelymuhtemelen
35
113239
2933
Bugün kadınlar tükenmişlik semptomları, uyku bozukluğu,
02:08
to experiencedeneyim the symptomssemptomlar
of fatigueyorgunluk, sleepuyku disturbancerahatsızlık,
36
116172
5388
ağrı ve kaygı semptomlarını erkeklere kıyasla
02:13
painAğrı and anxietyanksiyete comparedkarşılaştırıldığında with menerkekler.
37
121560
2545
daha fazla yaşama eğilimindedir.
02:16
And these symptomssemptomlar are oftensık sık overlookedgözden kaçan
38
124105
2699
Ve bu semptomlar genelde
02:18
as symptomssemptomlar of depressiondepresyon.
39
126804
2963
depresyon belirtileri olarak gözden kaçırılır.
02:21
And it isn't only depressiondepresyon in whichhangi
these sexseks differencesfarklar occurmeydana,
40
129767
3783
Bu cinsiyet farklılıkları sadece depresyonda değil;
02:25
but they occurmeydana acrosskarşısında so manyçok diseaseshastalıklar.
41
133550
4519
bir çok hastalıkta da ortaya çıkmaktadır.
02:30
So it's my grandmother'sbüyük annemin strugglesmücadeleler
42
138069
1995
Böylece büyükannemin mücadelesi
02:32
that have really led me on a lifelongömür boyu questQuest.
43
140064
3733
beni hayat boyu bir arayışa itti.
02:35
And todaybugün, I leadöncülük etmek a centermerkez in whichhangi the missionmisyon
44
143797
3228
Ve bugün, ben orataya çıkan bu cinsiyet farklılıklarını keşfetmeyi
02:39
is to discoverkeşfetmek why these sexseks differencesfarklar occurmeydana
45
147025
3779
ve bu bilgiyi kadın sağlığını geliştirmek için
02:42
and to use that knowledgebilgi
46
150804
2102
kullanmayı amaçlayan bir
02:44
to improveiyileştirmek the healthsağlık of womenkadınlar.
47
152906
2959
merkezin başındayım.
02:47
TodayBugün, we know that everyher cellhücre has a sexseks.
48
155865
4133
Bugün, her hücrenin bir cinsiyeti olduğunu biliyoruz.
02:51
Now, that's a termterim coinedicat
by the InstituteEnstitüsü of MedicineTıp.
49
159998
3953
Şimdi, bu terim Tıp Enstitüsü tarafından bulunmuştur.
02:55
And what it meansanlamına geliyor is that
menerkekler and womenkadınlar are differentfarklı
50
163951
3761
Ve buna göre kadın ve erkek
02:59
down to the cellularhücresel and molecularmoleküler levelsseviyeleri.
51
167712
4442
hücresel ve moleküler seviyelerde birbirinden farklıdır.
03:04
It meansanlamına geliyor that we're differentfarklı
acrosskarşısında all of our organsorganları.
52
172154
4940
Bunun anlamı tüm organlarımız genelinde farklı olduğumuzdur.
03:09
From our brainsbeyin to our heartskalpler, our lungsakciğerler, our jointseklem.
53
177094
5495
Beyinlerimizden kalplerimize, ciğerlerimize, eklemlerimize.
03:14
Now, it was only 20 yearsyıl agoönce
54
182589
3884
Sadece 20 yıl önce,
03:18
that we hardlyzorlukla had any dataveri on women'sBayanlar healthsağlık
55
186473
3827
biz kadınların sağlığı hakkında üreme fonksiyonlarının haricinde
03:22
beyondötesinde our reproductiveüreme functionsfonksiyonlar.
56
190300
2883
çok az veriye sahiptik.
03:25
But then in 1993,
57
193183
2901
Fakat, sonra 1993 te,
03:28
the NIHNIH RevitalizationYeniden canlandırılması ActYasası was signedimzalı into lawhukuk.
58
196084
4612
NIH(Ulusal sağlık enstitüsü) Yeniden Canlandırma Yasına imza attı.
03:32
And what this lawhukuk did was it mandatedgörevlendirilmiş
59
200696
2603
Ve bu yasa Ulusal Sağlık enstitüsü tarafından finanse edilen
03:35
that womenkadınlar and minoritiesazınlıklar
be includeddahil in clinicalklinik trialsdenemeler
60
203299
4473
klinik araştırmalara kadınların ve azınlıkların
03:39
that were fundedfinanse by the NationalUlusal InstitutesEnstitüleri of HealthSağlık.
61
207772
4051
dahil edilmesini zorunlu kılmıştı.
03:43
And in manyçok waysyolları, the lawhukuk has workedişlenmiş.
62
211823
2927
Ve bir çok açıdan, bu yasa işe yaradı.
03:46
WomenKadınlar are now routinelyrutin
includeddahil in clinicalklinik studiesçalışmalar,
63
214750
3670
Şimdi kadınlar rutin olarak klinik araştırmalara dahil ediliyor
03:50
and we'vebiz ettik learnedbilgili that there are majormajör differencesfarklar
64
218420
2251
ve artık biliyoruz ki kadınların ve erkeklerin
03:52
in the waysyolları that womenkadınlar and menerkekler
65
220671
2093
hastalık deneyimleri bir çok açıdan
03:54
experiencedeneyim diseasehastalık.
66
222764
2536
önemli farklılıklar barındırıyor.
03:57
But remarkablyoldukça,
67
225300
2165
Ancak göze çarpan şey ise,
03:59
what we have learnedbilgili about these
differencesfarklar is oftensık sık overlookedgözden kaçan.
68
227465
5094
bu farklılıkların sıklıkla göz ardı edildiğini öğrenmemizdi.
04:04
So, we have to asksormak ourselveskendimizi the questionsoru:
69
232559
3825
Bu sebeple, kendimize şu soruyu sormalıyız:
04:08
Why leaveayrılmak women'sBayanlar healthsağlık to chanceşans?
70
236384
4513
Neden kadınların sağlığını şansa bırakalım?
04:12
And we're leavingayrılma it to chanceşans in two waysyolları.
71
240897
2643
Ve biz bunu iki şekilde şansa bırakıyoruz.
04:15
The first is that there is so much more to learnöğrenmek
72
243540
3697
Birincisi, öğrenilecek çok şey var
04:19
and we're not makingyapma the investmentyatırım
73
247237
2409
ve bu cinsiyet farklılıklarının
04:21
in fullytamamen understandinganlayış the extentderece
of these sexseks differencesfarklar.
74
249646
4168
tam olarak anlaşılması için yatırım yapmıyoruz.
04:25
And the secondikinci is that we aren'tdeğil
takingalma what we have learnedbilgili,
75
253814
4722
Ve ikinci olarak da öğrendiklerimizden faydalanmıyor
04:30
and routinelyrutin applyinguygulayarak it in clinicalklinik carebakım.
76
258536
3704
ve bunları rutin olarak klinik bakımda uygulamaya koymuyoruz.
04:34
We are just not doing enoughyeterli.
77
262240
3989
Biz yeteri kadar çaba harcamıyoruz.
04:38
So, I'm going to sharepay with you threeüç examplesörnekler
78
266229
2259
Bu yüzden, sizinle kadınların sağlığını
04:40
of where sexseks differencesfarklar have
impactedetkilenen the healthsağlık of womenkadınlar,
79
268488
3706
cinsiyet farklılıklarının etkilediği üç örnek paylaşacağım
04:44
and where we need to do more.
80
272194
2670
ve nerede daha fazla çaba harcamız gerektiğini anlatacağım.
04:46
Let's startbaşlama with heartkalp diseasehastalık.
81
274864
2012
Kalp hastalığıyla başlayalım.
04:48
It's the numbernumara one killerkatil of womenkadınlar
in the UnitedAmerika StatesBirleşik todaybugün.
82
276876
5202
Bugün Amerika Birleşik Devletlerinde kadınların bir numaralı ölüm sebebi.
04:54
This is the faceyüz of heartkalp diseasehastalık.
83
282078
2896
Bu kalp hastalığının görünüşü.
04:56
LindaLinda is a middle-agedorta yaşlı womankadın,
84
284974
2281
Linda, orta yaşlı
04:59
who had a stentstent placedyerleştirilmiş in one of the arteriesarterler
85
287255
2585
kalbine giden bir atardamarına stent takılmış
05:01
going to her heartkalp.
86
289840
2100
bir kadın.
05:03
When she had recurringYinelenen symptomssemptomlar
she wentgitti back to her doctordoktor.
87
291940
3251
Tekrarlayan semptomları olduğunda, yeniden doktoruna gitti.
05:07
Her doctordoktor did the goldaltın standardstandart testÖlçek:
88
295191
2638
Doktoru ona tanı koymak için test yaptı:
05:09
a cardiackardiyak catheterizationKateterizasyon.
89
297829
2287
kalp kateterizasyonu.
05:12
It showedgösterdi no blockagestıkanıklıkları.
90
300116
2417
Test hiçbir tıkanıklık bulmadı.
05:14
Linda'sLinda'nın symptomssemptomlar continueddevam etti.
91
302533
2072
Linda'nın semptomları devam etti.
05:16
She had to stop workingçalışma.
92
304605
2473
İşini bırakmak zorunda kaldı.
05:19
And that's when she foundbulunan us.
93
307078
2752
Ve işte o zaman Linda bizi buldu.
05:21
When LindaLinda camegeldi to us, we did
anotherbir diğeri cardiackardiyak catheterizationKateterizasyon
94
309830
4148
Linda bize geldiğinde, tekrar kalp kateterizasyonu yaptık
05:25
and this time, we foundbulunan cluesİpuçları.
95
313978
3417
ve bu seferkinde bazı ipuçları bulduk.
05:29
But we neededgerekli anotherbir diğeri testÖlçek
96
317395
2474
Fakat tanı koyabilmek için
05:31
to make the diagnosisTanı.
97
319869
2594
başka bir test daha yapmalıydık.
05:34
So we did a testÖlçek calleddenilen an intracoronaryintrakoroner ultrasoundUltrason,
98
322463
4580
Böylece ışık dalgaları kullanarak atardamara
05:39
where you use soundwavesses to look at the arteryarter
99
327043
2305
içten dışa doğru bakılan bir test uyguladık:
05:41
from the insideiçeride out.
100
329348
2731
testin adı: atardamar içi ultrason.
05:44
And what we foundbulunan
101
332079
1938
Ve bulduğumuz ise
05:46
was that Linda'sLinda'nın diseasehastalık didn't look like
102
334017
2451
Linda nın hastalığı
05:48
the typicaltipik maleerkek diseasehastalık.
103
336468
3070
tipik erkek hastalığı gibi değildi.
05:51
The typicaltipik maleerkek diseasehastalık looksgörünüyor like this.
104
339538
3196
Tipik erkek hastalığı böyle görünür.
05:54
There's a discreteayrık blockagetıkanıklık or stenosisstenoz.
105
342734
3312
Ayrık bir tıkanıklık veya daralma var.
05:58
Linda'sLinda'nın diseasehastalık, like the diseasehastalık of so manyçok womenkadınlar,
106
346046
4301
Linda nın hastalığı, birçok kadının hastalığında olduğu gibi,
06:02
looksgörünüyor like this.
107
350347
1842
böyle görünüyor.
06:04
The plaqueplaka is laidkoydu down more evenlyeşit olarak, more diffuselyhavza
108
352189
3537
Plak daha eşit uzanmış, atardamar boyunca
06:07
alonguzun bir the arteryarter, and it's harderDaha güçlü to see.
109
355726
3972
daha dağınık ve görmesi daha zor.
06:11
So for LindaLinda, and for so manyçok womenkadınlar,
110
359698
3406
Bu sebeple Linda ve birçok kadın için,
06:15
the goldaltın standardstandart testÖlçek wasn'tdeğildi goldaltın.
111
363104
3692
tanı koyma testi, tanı koymuyordu.
06:18
Now, LindaLinda receivedAlınan the right treatmenttedavi.
112
366796
2987
Şimdi Linda doğru tedaviyi gördü.
06:21
She wentgitti back to her life and, fortunatelyneyse ki, todaybugün
113
369783
2178
Hayatına geri döndü ve şükür ki, bugün
06:23
she is doing well.
114
371961
1752
Linda iyi durumda.
06:25
But LindaLinda was luckyşanslı.
115
373713
1606
Fakat Linda şanslıydı.
06:27
She foundbulunan us, we foundbulunan her diseasehastalık.
116
375319
2626
O bizi buldu, bizde onun hastalığını.
06:29
But for too manyçok womenkadınlar, that's not the casedurum.
117
377945
2911
Fakat birçok kadın için, durum böyle değil.
06:32
We have the toolsaraçlar.
118
380856
2315
Bizim araç gereçlerimiz var.
06:35
We have the technologyteknoloji to make the diagnosisTanı.
119
383171
3681
Bizim tanı koymak için teknolojimiz var.
06:38
But it's all too oftensık sık that these sexseks diffferencesdiffferences
120
386852
3397
Fakat, bu cinsiyet farklılıkları oldukça sık
06:42
are overlookedgözden kaçan.
121
390249
2304
göz ardı ediliyor.
06:44
So what about treatmenttedavi?
122
392553
2173
Peki tedaviden ne haber?
06:46
A landmarkSimgesel Yapı studyders çalışma that was publishedyayınlanan two yearsyıl agoönce
123
394726
2710
2 yıl önce yayınlanan çığır açan bir araştırma
06:49
askeddiye sordu the very importantönemli questionsoru:
124
397436
2422
çok önemli bir soruyu sordu:
06:51
What are the mostçoğu effectiveetkili treatmentstedaviler
for heartkalp diseasehastalık in womenkadınlar?
125
399858
5055
Kalp hastalığı olan kadınlar için en etkili tedavi yöntemleri nelerdir?
06:56
The authorsyazarlar lookedbaktı at paperskâğıtlar
writtenyazılı over a 10-year-yıl perioddönem,
126
404913
3659
Araştırmacılar 10 yıllık bir süreçte yazılan makaleleri incelediler
07:00
and hundredsyüzlerce had to be thrownatılmış out.
127
408572
2478
ve yüzlercesinin reddedilmesi gerekiyor.
07:03
And what they foundbulunan out was that
of those that were tossedattı out,
128
411050
4773
Ve reddedilenler arasında %65 i hariç tutuldu;
07:07
65 percentyüzde were excludedhariç
129
415823
3654
çünkü kadınlar araştırmalara dahil edilmiş olsada
07:11
because even thoughgerçi womenkadınlar
were includeddahil in the studiesçalışmalar,
130
419477
4364
analizlerin kadın ve erkek arasında
07:15
the analysisanaliz didn't differentiateayırt etmek
betweenarasında womenkadınlar and menerkekler.
131
423841
6356
bir fark bulmadığını gördüler.
07:22
What a lostkayıp opportunityfırsat.
132
430197
3221
Ne kadar da heba edilmiş bir fırsat.
07:25
The moneypara had been spentharcanmış
133
433418
2031
Paralar harcandı
07:27
and we didn't learnöğrenmek how womenkadınlar faredsayılırdı.
134
435449
2147
ve kadınların nasıl üstesinden geldiğini öğrenemedik.
07:29
And these studiesçalışmalar could not contributekatkıda bulunmak one iotaIota
135
437596
2801
Ve bu çalışmalar çok çok önemli bir soruya
07:32
to the very, very importantönemli questionsoru,
136
440397
2417
zerre katkı sağlamadı,
07:34
what are the mostçoğu effectiveetkili treatmentstedaviler
137
442814
2391
ki bu soru kalp hastalığı olan kadınlar için
07:37
for heartkalp diseasehastalık in womenkadınlar?
138
445205
2895
en etkili tedavi yöntemleri nelerdir sorusuydu.
07:40
I want to introducetakdim etmek you to
HortenseHortense, my godmotherVaftiz annesi,
139
448100
5492
Size Hortense i, vaftiz annem,
07:45
HungAsılı WeiWei, a relativebağıl of a colleagueçalışma arkadaşı,
140
453592
3443
Hung Wei yi, bir iş arkadaşımın akrabası,
07:49
and somebodybirisi you mayMayıs ayı recognizetanımak --
141
457035
2191
ve tanıyabileceğiniz birini
07:51
DanaDana, ChristopherChristopher Reeve'sReeve'nın wifekadın eş.
142
459226
3647
Dana, Christopher Reeve in karısını tanıştırmak isterim.
07:54
All threeüç womenkadınlar have something
very importantönemli in commonortak.
143
462873
4360
Bu 3 kadınında çok önemli bir ortak noktası var.
07:59
All threeüç were diagnosedtanısı with lungakciğer cancerkanser,
144
467233
3575
Üçüde, bugün Amerika Birleşik Devletleri nde
08:02
the numbernumara one cancerkanser killerkatil of womenkadınlar
145
470808
2929
kadınların bir numaralı ölüm sebebi olan
08:05
in the UnitedAmerika StatesBirleşik todaybugün.
146
473737
2701
akciğer kanseri tanısını aldı.
08:08
All threeüç were nonsmokersiçmeyen.
147
476438
3876
Üçü de sigara içmiyordu.
08:12
SadlyNe yazık ki, DanaDana and HungAsılı WeiWei diedvefat etti of theironların diseasehastalık.
148
480314
5166
Maalesef, Dana ve Hung Wei bu hastalık yüzünden hayatını kaybetti.
08:17
TodayBugün, what we know is that womenkadınlar who are
nonsmokersiçmeyen are threeüç timeszamanlar more likelymuhtemelen
149
485480
6140
Bugün, sigara içmeyen kadınların, sigara içmeyen erkeklere kıyasla
08:23
to be diagnosedtanısı with lungakciğer cancerkanser than are menerkekler
150
491620
2737
üç kat daha fazla akciğer kanserine yakalanma riski
08:26
who are nonsmokersiçmeyen.
151
494357
1986
taşıdığını biliyoruz.
08:28
Now interestinglyilginç biçimde, when womenkadınlar are
diagnosedtanısı with lungakciğer cancerkanser,
152
496343
3690
ilginç olan, kadınlar akciğer kanseri tanısı aldığında,
08:32
theironların survivalhayatta kalma tendseğilimi to be better than that of menerkekler.
153
500033
3179
kurtulma şansları erkeklerden daha yüksek.
08:35
Now, here are some cluesİpuçları.
154
503212
1875
Şimdi, bazı ipuçları:
08:37
Our investigatorsMüfettişler have foundbulunan that there are
155
505087
2399
Araştırmacılarımız hem kadın hem de erkeklerde
08:39
certainbelli genesgenler in the lungakciğer tumortümör
cellshücreler of bothher ikisi de womenkadınlar and menerkekler.
156
507486
4672
akciğer tümör hücrelerinde belirli genlerin var olduğunu buldu.
08:44
And these genesgenler are activatedaktif
157
512158
2192
Ve bu genler çoğunlukla
08:46
mainlyağırlıklı olarak by estrogenestrojen.
158
514350
2090
östrojen tarafından harekete geçiriliyordu.
08:48
And when these genesgenler are over-expressedaşırı ifade,
159
516440
2818
Ve bu genlerin aşırı üremesi,
08:51
it's associatedilişkili with improvedgelişmiş survivalhayatta kalma
160
519258
2731
sadece genç kadınların
08:53
only in younggenç womenkadınlar.
161
521989
2667
hayatta kalması ihtimaliyle bağlantılı.
08:56
Now this is a very earlyerken findingbulgu
162
524656
1674
Fakat bu çok yeni bir buluş
08:58
and we don't yethenüz know whetherolup olmadığını it has relevanceilgi
163
526330
3643
ve bunun klinik bakıma uygun olup olmadığını
09:01
to clinicalklinik carebakım.
164
529973
2441
henüz bilmiyoruz.
09:04
But it's findingsbulgular like this that mayMayıs ayı providesağlamak hopeumut
165
532414
3859
Fakat bu gibi bulgular umut verici olabilir
09:08
and mayMayıs ayı providesağlamak an opportunityfırsat to savekayıt etmek liveshayatları
166
536273
2767
ve hem erkeklerin hemde kadınların
09:11
of bothher ikisi de womenkadınlar and menerkekler.
167
539040
2547
hayatını kurtarma fırsatı sağlayabilir.
09:13
Now, let me sharepay with you an exampleörnek
168
541587
1381
Şimdi size cinsiyet farklılıklarını göz önüne alırken
09:14
of when we do considerdüşünmek sexseks differencesfarklar,
it can drivesürücü the scienceBilim.
169
542968
3978
bilime götürecek bir örnekten bahsedeceğim.
09:18
SeveralBirkaç yearsyıl agoönce a newyeni lungakciğer cancerkanser drugilaç
170
546946
2328
Birkaç yıl önce yeni bir akciğer kanseri ilacı
09:21
was beingolmak evaluateddeğerlendirilen,
171
549274
1646
değerlendiriliyordu
09:22
and when the authorsyazarlar lookedbaktı
at whosekimin tumorstümörler shrankküçüldü,
172
550920
4372
ve araştırmacılar küçülen tümörlere baktıklarında
09:27
they foundbulunan that 82 percentyüzde were womenkadınlar.
173
555292
3433
%82 sinin kadınların olduğunu buldurlar.
09:30
This led them to asksormak the questionsoru: Well, why?
174
558725
2963
Bu bulgu onları şu soruyu sormaya itti: Peki neden?
09:33
And what they foundbulunan
175
561688
1555
Ve buldukları
09:35
was that the geneticgenetik mutationsmutasyonlar
that the drugilaç targetedHedeflenen
176
563243
3480
ilacın hedeflediği genetik mutasyonun
09:38
were faruzak more commonortak in womenkadınlar.
177
566723
2727
kadınlarda daha yaygın olduğuydu.
09:41
And what this has led to
178
569450
1699
Ve bu da cinsiyetinde dahil olduğu,
09:43
is a more personalizedkişiselleştirilmiş approachyaklaşım
179
571149
2182
akciğer kanserine yönelik
09:45
to the treatmenttedavi of lungakciğer cancerkanser
that alsoAyrıca includesiçerir sexseks.
180
573331
4154
daha kişiselleştirilmiş bir tedaviye yaklaşımına yol açtı.
09:49
This is what we can accomplishbaşarmak
181
577485
2095
İşte kadınların sağlığını şansa bırakmadığımızda
09:51
when we don't leaveayrılmak women'sBayanlar healthsağlık to chanceşans.
182
579580
3826
bunları başarabiliriz.
09:55
We know that when you investyatırmak in researchAraştırma,
183
583406
3208
Biliyoruz ki eğer araştırmaya yatırım yaparsak,
09:58
you get resultsSonuçlar.
184
586614
1526
sonuç alırız.
10:00
Take a look at the deathölüm rateoran
from breastmeme cancerkanser over time.
185
588140
4508
Zamanla göğüs kanserinden ölüm oranına bir bakın.
10:04
And now take a look at the deathölüm ratesoranları
186
592648
1925
Ve şimdide zamanla akciğer kanseri olan kadınların
10:06
from lungakciğer cancerkanser in womenkadınlar over time.
187
594573
3332
ölüm oranlarına bir bakın.
10:09
Now let's look at the dollarsdolar
investedyatırım in breastmeme cancerkanser --
188
597905
3610
Şimdi göğüs kanserine yatırılmış paralara bir bakın--
10:13
these are the dollarsdolar investedyatırım perbaşına deathölüm --
189
601515
2969
bu paralar ölüm başına yatırılmış--
10:16
and the dollarsdolar investedyatırım in lungakciğer cancerkanser.
190
604484
4228
ve akciğer kanserine yatırılmış paralar.
10:20
Now, it's clearaçık that our investmentyatırım in breastmeme cancerkanser
191
608712
4921
Açıkça görülüyor ki göğüs kanserine yatırımımız
10:25
has producedüretilmiş resultsSonuçlar.
192
613633
1789
sonuçlar ortaya çıkardı.
10:27
They mayMayıs ayı not be fasthızlı enoughyeterli,
193
615422
2333
Bunlar pek hızlı olmayabilir,
10:29
but it has producedüretilmiş resultsSonuçlar.
194
617755
2226
ancak yinede bir sonuç alındı.
10:31
We can do the sameaynı
195
619981
1804
Aynı şeyi akciğer kanseri veya
10:33
for lungakciğer cancerkanser and for everyher other diseasehastalık.
196
621785
4991
herhangi bir hastalık içinde yapabiliriz.
10:38
So let's go back to depressiondepresyon.
197
626776
3326
Şimdi depresyona geri dönelim.
10:42
DepressionDepresyon is the numbernumara one causesebeb olmak
198
630102
2310
Depresyon dünyada kadınların bir numaralı
10:44
of disabilitysakatlık in womenkadınlar in the worldDünya todaybugün.
199
632412
4592
iş göremezlik, işlevselliği yitirme, sebebi.
10:49
Our investigatorsMüfettişler have foundbulunan
200
637004
2135
Araştırmacılarımız kadın ve erkeklerin beyinlerinin
10:51
that there are differencesfarklar in the brainsbeyin
201
639139
1816
ruh haliyle bağlantılı bölümlerinin
10:52
of womenkadınlar and menerkekler
202
640955
1477
kadın ve erkek beyinlerinde
10:54
in the areasalanlar that are connectedbağlı with moodruh hali.
203
642432
3119
farklılıklar gösterdiğini buldu.
10:57
And when you put menerkekler and womenkadınlar
204
645551
2073
Ve kadın ve erkekleri
10:59
in a functionalfonksiyonel MRIMRI scannertarayıcı --
205
647624
1875
fMRI- beyinin aktif olduğunda nasıl çalıştığını gösteren bir tarayıcı--
11:01
that's the kindtür of scannertarayıcı that showsgösterileri how the brainbeyin is functioningişleyen when it's activatedaktif --
206
649499
4547
cihazına soktuğumuzda
11:06
so you put them in the scannertarayıcı
and you exposemaruz bırakmak them to stressstres.
207
654046
4043
onları cihaza sokuyoruz ve strese maruz bırakıyoruz.
11:10
You can actuallyaslında see the differencefark.
208
658089
3887
Burada gerçektende de bir fark görebilirsiniz.
11:13
And it's findingsbulgular like this
209
661976
2529
Ve depresyonda neden bu belirgin
11:16
that we believe holdambar some of the cluesİpuçları
210
664505
2981
cinsiyet farklılıklarını gördüğümüze dair
11:19
for why we see these very significantönemli sexseks differencesfarklar
211
667486
3753
bazı ipuçlarına sahip olduğunu düşündüğümüz
11:23
in depressiondepresyon.
212
671239
2254
bulgulardır bunlar.
11:25
But even thoughgerçi we know
213
673493
1558
Ama yine de biz biliyoruz ki
11:27
that these differencesfarklar occurmeydana,
214
675051
2867
erkek ya da dişi hayvanlarla yapılan
11:29
66 percentyüzde
215
677918
2653
ya da hayvanların cinsiyetinin belirtilmediği,
11:32
of the brainbeyin researchAraştırma that beginsbaşlar in animalshayvanlar
216
680571
3996
beyin araştırmalarının
11:36
is donetamam in eitherya maleerkek animalshayvanlar
217
684567
2326
%66 sında
11:38
or animalshayvanlar in whomkime the sexseks is not identifiedtespit.
218
686893
4347
bu farklılıklar ortaya çıkıyor.
11:43
So, I think we have to asksormak again the questionsoru:
219
691240
3619
Bu sebeple, bence soruyu tekrar sormalıyız:
11:46
Why leaveayrılmak women'sBayanlar healthsağlık to chanceşans?
220
694859
4802
Kadınların sağlığını neden şansa bırakalım?
11:51
And this is a questionsoru that hauntsziyaret ediyor those of us
221
699661
2828
Ve bu soru bilim ve tıp alanından,
11:54
in scienceBilim and medicinetıp
222
702489
1811
kadınların sağlığını önemli ölçüde
11:56
who believe that we are on the vergemeyletmek
of beingolmak ableyapabilmek to dramaticallydramatik improveiyileştirmek
223
704300
6359
geliştirebilmenin eşiğinde olduğumuza inanan
12:02
the healthsağlık of womenkadınlar.
224
710659
1676
kişilerin aklından çıkmıyor.
12:04
We know that everyher cellhücre has a sexseks.
225
712335
2486
Biz her hücrenin bir cinsiyeti olduğunu biliyoruz.
12:06
We know that these differencesfarklar
are oftensık sık overlookedgözden kaçan.
226
714821
2942
Biz bu farklılıkların göz ardı edildiğini biliyoruz.
12:09
And thereforebu nedenle we know that womenkadınlar
are not gettingalma the fulltam benefityarar
227
717763
4288
Ve bu nedenle kadınların, bugün modern bilimden ve
12:14
of modernmodern scienceBilim and medicinetıp todaybugün.
228
722051
3899
tıptan tam anlamıyla yararlanamadığını biliyoruz.
12:17
We have the toolsaraçlar
229
725950
1651
Biz araç gerece sahibiz;
12:19
but we lackeksiklik the collectivetoplu will and momentummoment.
230
727601
3882
fakat ortak irade ve hareket gücünden yoksunuz.
12:23
Women'sKadın healthsağlık is an equaleşit rightshaklar issuekonu
231
731483
2744
Kadınların sağlığı tıpkı eşit ücret politikası kadar önemli bir
12:26
as importantönemli as equaleşit payödeme.
232
734227
3554
eşit hak konusudur.
12:29
And it's an issuekonu of the qualitykalite
233
737781
2184
Ve bu aynı zamanda bir kalite ve
12:31
and the integritybütünlük of scienceBilim and medicinetıp.
234
739965
3155
tıp ve bilimin doğruluğu, dürüstlüğüyle ilgili bir konudur.
12:35
(ApplauseAlkış)
235
743120
7463
(Alkışlar)
12:42
So imaginehayal etmek the momentummoment we could achievebaşarmak
236
750583
4545
Eğer bu araştırma tasarlamanın başında
12:47
in advancingilerleyen the healthsağlık of womenkadınlar
237
755128
2111
bu değişikliklerin olup olmadığını dikkate alırsak,
12:49
if we considereddüşünülen whetherolup olmadığını these
sexseks differencesfarklar were presentmevcut
238
757239
2859
kadınların sağlığını geliştirmede
12:52
at the very beginningbaşlangıç of designingtasarım researchAraştırma.
239
760098
3589
ne kadar güç elde edebileceğimizi bir hayal edin.
12:55
Or if we analyzedanaliz our dataveri by sexseks.
240
763687
3879
Ya da verilerimizi cinsiyete göre analiz ettiğimizde.
12:59
So, people oftensık sık asksormak me:
241
767566
1948
İnsanlar bana sık sık soruyor:
13:01
What can I do?
242
769514
1771
Ben ne yapabilirim?
13:03
And here'sburada what I suggestönermek:
243
771285
2334
ve bende şunu öneriyorum:
13:05
First, I suggestönermek that you think about women'sBayanlar healthsağlık
244
773619
4173
İlk olarak, kadın sağlığını
13:09
in the sameaynı way
245
777792
1743
tıpkı senin için önemli olan ve değer verdiğin
13:11
that you think and carebakım about other
causesnedenleri that are importantönemli to you.
246
779535
6045
diğer nedenler gibi düşünmeni öneririm.
13:17
And secondikinci, and equallyaynı derecede as importantönemli,
247
785580
3182
Ve ikinci olarak ve aynı derecede önemli olarak,
13:20
that as a womankadın,
248
788762
2212
bir kadın olarak
13:22
you have to asksormak your doctordoktor
249
790974
2641
doktoruna sormalısın
13:25
and the doctorsdoktorlar who are caringsempatik
for those who you love:
250
793615
4412
ve sevdiklerine bakım veren doktorlara da sormalısın
13:30
Is this diseasehastalık or treatmenttedavi differentfarklı in womenkadınlar?
251
798027
4876
Bu hastalık ya da tedavi kadınlar için farklılık gösteriyor mu?
13:34
Now, this is a profoundderin questionsoru
because the answerCevap is likelymuhtemelen yes,
252
802903
3588
Şimdi bu çok derin bir soru; çünkü cevap büyük ihtimalle evet,
13:38
but your doctordoktor mayMayıs ayı not know
the answerCevap, at leasten az not yethenüz.
253
806491
3697
fakat doktorunuz cevabı bilmiyor olabilir, en azından henüz.
13:42
But if you asksormak the questionsoru,
your doctordoktor will very likelymuhtemelen
254
810188
4376
Ancak eğer soruyu sorarsanız doktorunuz büyük ihtimalle
13:46
go looking for the answerCevap.
255
814564
2282
cevabı aramaya koyulacaktır.
13:48
And this is so importantönemli,
256
816846
2337
Ve bu çok önemli,
13:51
not only for ourselveskendimizi,
257
819183
2162
sadece kendimiz için değil,
13:53
but for all of those whomkime we love.
258
821345
2653
tüm sevdiklerimiz için.
13:55
WhetherOlup olmadığı it be a motheranne, a daughterkız evlat, a sisterkız kardeş,
259
823998
4484
İster bir anne, kız, kardeş
14:00
a friendarkadaş or a grandmotherbüyükanne.
260
828482
3697
bir arkadaş ya da büyük anne olsun.
14:04
It was my grandmother'sbüyük annemin sufferingçile
261
832179
2143
Kadınların sağlığını geliştirmede
14:06
that inspiredyaratıcı my work
262
834322
1933
benim çabalarıma ilham veren
14:08
to improveiyileştirmek the healthsağlık of womenkadınlar.
263
836255
2985
büyükannemin mücadelesiydi.
14:11
That's her legacymiras.
264
839240
2350
Bu onun mirası.
14:13
Our legacymiras can be to improveiyileştirmek the healthsağlık of womenkadınlar
265
841590
4669
Bizim mirasımızda hem bu jenerasyon
14:18
for this generationnesil
266
846259
2139
hemde gelecek jenerasyonlar için
14:20
and for generationsnesiller to come.
267
848398
3022
kadın sağlığının geliştirilmesi olabilir.
14:23
Thank you.
268
851420
2149
Teşekkürler.
14:25
(ApplauseAlkış)
269
853569
3282
(Alkışlar)
Translated by Sumeyye Balci
Reviewed by ilker Gül

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Paula Johnson - Women's-health expert
Dr. Paula Johnson is a pioneer in looking at health from a woman's perspective.

Why you should listen

Ever think you were having a heart attack? It turns out that many of the well-known early symptoms, such as chest pain and pressure from left arm to jaw, are more typically experienced by men. Women are more likely to experience shortness of breath, unusual perspiration and abdominal discomfort. Dr. Paula Johnson was one of the first to ask big questions about women's experience of cardiac care -- and their access to care that meets their needs.

Johnson and her team at Brigham and Women's Hospital in Boston focus on mentoring, measuring and bringing together expertise from practicing clinicians and academics to improve women's health. She says: "One of our core responsibilities will be to address critical questions ... such as, 'How do sex and gender impact health and health outcomes?' and 'How can health disparities among different groups of women be eliminated?'"

More profile about the speaker
Paula Johnson | Speaker | TED.com