ABOUT THE SPEAKER
Patricia Kuhl - Language
Patricia Kuhl studies how we learn language as babies, looking at the ways our brains form around language acquisition.

Why you should listen

Patricia Kuhl is co-director of the Institute for Brain and Learning Sciences at the University of Washington. She's internationally recognized for her research on early language and brain development, and studies that show how young children learn. Kuhl’s work has played a major role in demonstrating how early exposure to language alters the brain. It has implications for critical periods in development, for bilingual education and reading readiness, for developmental disabilities involving language, and for research on computer understanding of speech.

More profile about the speaker
Patricia Kuhl | Speaker | TED.com
TEDxRainier

Patricia Kuhl: The linguistic genius of babies

Patricia Kuhl: Chaqaloqlarning tilshunoslik daholigi

Filmed:
3,424,262 views

TEDxRainier da, Patricia Kuhl chaqaloqlarning tillarni qanday o'rganishi haqidagi hayratlanarli topilmalarni aytib beradi. Ular atrofdagi insonlarni tinglab va bilishi kerak bo'lgan tovushlar haqida statistikani oladilar. 6 oylik chaqaloqlar atrofidagi olamni tushunishlari uchun qanday murakkab fikrlashlarini oqilona laboratoriya tajribalari (va miya tekshirishlari) ko'rsatib beradi.
- Language
Patricia Kuhl studies how we learn language as babies, looking at the ways our brains form around language acquisition. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:15
I want you to take a look at this baby.
0
0
3000
Bu chaqaloqqa e'tiboringizni qarating.
00:18
What you're drawn to are her eyes
1
3000
3000
Sizning e'tiboringizni jalb qilgan narsa chaqaloqning ko'zlari
00:21
and the skin you love to touch.
2
6000
3000
va siz ushlashni yaxshi ko'radigan terisi.
00:24
But today I'm going to talk to you about something you can't see --
3
9000
3000
Bugun esa, sizlar ko'ra olmaydigan narsa haqida gapirmoqchiman,
00:27
what's going on up in that little brain of hers.
4
12000
3000
bu chaqaloqning kichkina miyasida nimalar sodir bo'layotgani haqida gapiraman.
00:31
The modern tools of neuroscience
5
16000
2000
Bu miyada sodir bo'laytigan narsalar
00:33
are demonstrating to us that what's going on up there
6
18000
3000
raketashunoslik ilmidan hech ham kam emasligini
00:36
is nothing short of rocket science.
7
21000
3000
bizga nevrologiyaning zamonaviy asboblari ko'rsatib beryapdi.
00:39
And what we're learning
8
24000
2000
Va biz o'rganayotganimiz
00:41
is going to shed some light
9
26000
2000
romantik yozuvchi va shoirlar
00:43
on what the romantic writers and poets
10
28000
3000
bolaning fikridagi "samoviy yorqinlik"
00:46
described as the "celestial openness"
11
31000
3000
deb tasvirlagan holat haqida
00:49
of the child's mind.
12
34000
2000
tushuncha beradi.
00:51
What we see here
13
36000
2000
Ko'rib turganingiz
00:53
is a mother in India,
14
38000
2000
Hindistondagi ona,
00:55
and she's speaking Koro,
15
40000
2000
u yangi kashf qilingan til -
00:57
which is a newly discovered language.
16
42000
2000
Koro tilida gapiryapdi.
00:59
And she's talking to her baby.
17
44000
2000
Va u chaqalog'iga gapiryapdi.
01:01
What this mother --
18
46000
2000
Bu ona va
01:03
and the 800 people who speak Koro in the world --
19
48000
3000
Koro tilida gapiradigan dunyodagi 800 ta odamlar --
01:06
understands [is] that, to preserve this language,
20
51000
3000
bu tilni saqlab qolish uchun chaqaloqlariga shu
01:09
they need to speak it to the babies.
21
54000
3000
tilda gapirish kerakligini biladilar.
01:12
And therein lies a critical puzzle.
22
57000
3000
Bunda dolzarb jumboq bor.
01:15
Why is it that you can't preserve a language
23
60000
2000
Nima uchun siz o'zingizga va menga, ya'ni o'smirlarga,
01:17
by speaking to you and I, to the adults?
24
62000
3000
gapirish orqali tilni saqlay olmaysiz?
01:20
Well, it's got to do with your brain.
25
65000
3000
Ho'p, bu miyangizga bog'liqdir.
01:23
What we see here
26
68000
2000
Tilni o'rganish uchun dolzarb davr
01:25
is that language has a critical period for learning.
27
70000
3000
borligini bu yerda ko'rib turibmiz.
01:28
The way to read this slide is to look at your age on the horizontal axis.
28
73000
3000
Bu sahifani o'qish usuli gorizontal chziqdagi yoshingizga qarashdir.
01:31
(Laughter)
29
76000
3000
(Kulgi)
01:34
And you'll see on the vertical
30
79000
2000
Va vertikal chiziqda ikkinchi tilni
01:36
your skill at acquiring a second language.
31
81000
2000
o'rganishga bo'lgan qobiliyatingizni ko'rasiz.
01:38
Babies and children are geniuses
32
83000
2000
Chaqaloqlar va yosh bolalar yetti yoshga
01:40
until they turn seven,
33
85000
2000
chiqquncha dahodirlar,
01:42
and then there's a systematic decline.
34
87000
3000
undan so'ngra muntazam ravishda sustlashish bo'ladi.
01:45
After puberty, we fall off the map.
35
90000
2000
Yetuklikdan so'ng, mashhurlikni yo'qotamiz.
01:47
No scientists dispute this curve,
36
92000
3000
Hech qaysi olimlar bu qiyalik haqida bahs qilmaydi,
01:50
but laboratories all over the world
37
95000
2000
ammo butun dunyodagi laboratoriyalar
01:52
are trying to figure out why it works this way.
38
97000
3000
buning nima uchun bunday usulda ishlashini aniqlashga harakat qilmoqdalar.
01:55
Work in my lab is focused
39
100000
2000
Mening laboratoriyamdagi ish rivojlanishdagi
01:57
on the first critical period in development --
40
102000
2000
birinchi dolzarb davrga e'tibor beradi --
01:59
and that is the period in which
41
104000
2000
va ayni o'sha davrda chaqaloqlar
02:01
babies try to master which sounds are used in their language.
42
106000
3000
o'zlarining tilida qaysi tovushlar ishlatilishini o'rganishga harakat qiladilar.
02:04
We think, by studying how the sounds are learned,
43
109000
3000
Bizning fikrimizcha, chaqaloqlar tovushlarni qanday o'rganishini
02:07
we'll have a model for the rest of language,
44
112000
2000
o'rganishimiz oqrali tilning boshqa rivojlanishiga nushamiz bo'ladi.
02:09
and perhaps for critical periods that may exist in childhood
45
114000
3000
Balki, shu bilan birga muomala, hissiyot va ong rivojlanishi uchun bolalikdagi
02:12
for social, emotional
46
117000
2000
dolzarb
02:14
and cognitive development.
47
119000
2000
davrlarga ham nushamiz bo'ladi.
02:16
So we've been studying the babies
48
121000
2000
Shunday qilib, biz butun dunyoda qo'llayotgan usul bilan
02:18
using a technique that we're using all over the world
49
123000
2000
chaqaloqlarni va hamma tillardagi
02:20
and the sounds of all languages.
50
125000
2000
tovushlarni o'rganyapmiz.
02:22
The baby sits on a parent's lap,
51
127000
2000
Chaqaloq ota yoki onasining tizzasida o'tiradi
02:24
and we train them to turn their heads when a sound changes --
52
129000
2000
va biz ularni tovush o'zgarganda, masalan, "ah" dan "ee" ga, --
02:26
like from "ah" to "ee."
53
131000
2000
masalan, "ah" dan "ee"
02:28
If they do so at the appropriate time,
54
133000
2000
Agar ular o'z vaqtida shunday boshini burishsa,
02:30
the black box lights up
55
135000
2000
qora quti yorib ketadi
02:32
and a panda bear pounds a drum.
56
137000
2000
va panda ayig'i baraban chaladi.
02:34
A six-monther adores the task.
57
139000
2000
Olti oylik chaqaloq bu vazifani juda sevadi.
02:36
What have we learned?
58
141000
2000
Ho'sh, bundan nima o'rgandik?
02:38
Well, babies all over the world
59
143000
2000
Butun dunyodagi chaqaloqlar,
02:40
are what I like to describe
60
145000
2000
mening tasvirlashimcha,
02:42
as "citizens of the world."
61
147000
2000
dunyo fuqarolaridir;
02:44
They can discriminate all the sounds of all languages,
62
149000
3000
biz buni qaysi davlatda tekshirayotganimiz va qaysi tilni ishlatayotganimizdan qat'iy nazar
02:47
no matter what country we're testing and what language we're using,
63
152000
3000
chaqaloqlar hamma tillardagi hamma tovushlarni ajrata oladilar.
02:50
and that's remarkable because you and I can't do that.
64
155000
3000
Bu juda ham hayratlanarli, chunki siz va men buni bajara olmaymiz.
02:53
We're culture-bound listeners.
65
158000
2000
Bizlar madaniyatga bo'glanib tinglaguvchilarmiz.
02:55
We can discriminate the sounds of our own language,
66
160000
2000
Bizlar chet tillaridagi tovushlarni emas,
02:57
but not those of foreign languages.
67
162000
2000
faqat o'z tilimizdagi tovushlarni ajarata olamiz.
02:59
So the question arises:
68
164000
2000
Ho'sh, shunday savol keladi:
03:01
when do those citizens of the world
69
166000
2000
dunyoning shu fuqarolari qachon tilga bog'liq
03:03
turn into the language-bound listeners that we are?
70
168000
3000
tinglovchilarga aylanadi?
03:06
And the answer: before their first birthdays.
71
171000
3000
Javob esa bunday: birinchi tug'ilgan kunlaridan avval.
03:09
What you see here is performance on that head-turn task
72
174000
3000
Mana bu ko'rib turganingiz Tokyo va AQSH dagi Seattle shahrida,
03:12
for babies tested in Tokyo and the United States,
73
177000
2000
yapon tili emas, balki ingliz tili uchun muhim bo'lgan
03:14
here in Seattle,
74
179000
2000
"ra" va "la" tovushlarini tinglaganda,
03:16
as they listened to "ra" and "la" --
75
181000
2000
chaqaloqlarning boshni burish bo'yicha
03:18
sounds important to English, but not to Japanese.
76
183000
3000
bajargan vazifasi.
03:21
So at six to eight months the babies are totally equivalent.
77
186000
3000
Olti oylikdan sakkiz oylikkacha bo'lgan chaqaloqlar butunlay bir xil.
03:24
Two months later something incredible occurs.
78
189000
3000
Ikki oy keyin hayratlanarli narsa sodir bo'ladi.
03:27
The babies in the United States are getting a lot better,
79
192000
2000
AQSH dagi chaqaloqlar bu vazifani ancha yaxshi bajara boshlaydilar,
03:29
babies in Japan are getting a lot worse,
80
194000
2000
Yaponiyadagi chaqaloqlar esa ancha yomon bajaradilar,
03:31
but both of those groups of babies
81
196000
2000
lekin chaqaloqlarning bu ikkala guruhi ham
03:33
are preparing for exactly the language that they are going to learn.
82
198000
3000
ayni o'zlari o'rganmoqchi bo'lgan tilga tayyorlanyar.
03:36
So the question is: what's happening
83
201000
3000
Ho'sh, savol bunday, bu muhim
03:39
during this critical two-month period?
84
204000
2000
ikki oy mobaynida nima sodir bo'lyapdi?
03:41
This is the critical period for sound development,
85
206000
2000
Bu tovush rivojlanishi uchun juda dolzarb davr,
03:43
but what's going on up there?
86
208000
2000
ammo u yerda nima sodir bo'lyapdi?
03:45
So there are two things going on.
87
210000
2000
U yerda ikkita narsa sodir bo'lyapdi.
03:47
The first is that the babies are listening intently to us,
88
212000
3000
Birinchisi chaqaloqlar bizlarni biror maqsad bilan tinglayapdi,
03:50
and they're taking statistics as they listen to us talk --
89
215000
3000
ular bizlarning gapirishimizni tinglab, statistik ma'lumot olyapdilar --
03:53
they're taking statistics.
90
218000
2000
ha, ular statistic ma'lumot olyapdilar.
03:55
So listen to two mothers speaking motherese --
91
220000
3000
Chaqaloqlarning tilida gapirayotgan ikkita onaning gapini eshiting --
03:58
the universal language we use when we talk to kids --
92
223000
3000
bu biz yosh bolalar bilan gaplashadigan umumiy til --
04:01
first in English and then in Japanese.
93
226000
3000
birinchisi ingliz tilida va keyingisi yapon tilida.
04:04
(Video) English Mother: Ah, I love your big blue eyes --
94
229000
3000
(Video) Ingliz ona: Oh, sening katta moviy ko'zlaringni sevaman --
04:07
so pretty and nice.
95
232000
3000
naqadar go'zal va ajoyib,
04:11
Japanese Mother: [Japanese]
96
236000
6000
yapon ona: (yaponchada)
04:17
Patricia Kuhl: During the production of speech,
97
242000
2000
Patricia Kuhl: Nutq hosil qilish paytida,
04:19
when babies listen,
98
244000
2000
chaqaloqlar tinglaganida,
04:21
what they're doing is taking statistics
99
246000
2000
ular eshitayotgan tili haqida
04:23
on the language that they hear.
100
248000
3000
statistic ma'lumotlar olyapdilar.
04:26
And those distributions grow.
101
251000
3000
Bu masofalar ortib boraveradi.
04:29
And what we've learned
102
254000
2000
Biz chaqaloqlarning statistik ma'lumotga
04:31
is that babies are sensitive to the statistics,
103
256000
3000
e'tiborchan ekanligini anglab yetdik,
04:34
and the statistics of Japanese and English are very, very different.
104
259000
3000
yapon va ingliz tillarining statistikasi esa bir biridadn juda, juda farq qiladi.
04:37
English has a lot of Rs and Ls.
105
262000
3000
Bu chizma-masofa ko'rsatishi bo'yicha
04:40
The distribution shows.
106
265000
2000
ingliz tilida ko'p R va L tovushlari bor.
04:42
And the distribution of Japanese is totally different,
107
267000
2000
Yapon tilidagi tovushlarning tarqalishi butunlay boshqacha,
04:44
where we see a group of intermediate sounds,
108
269000
3000
Yaponcha R deb ma'lum bo'lgan,
04:47
which is known as the Japanese "R."
109
272000
3000
bir necha o'rta tovushlar borligini ko'rib turibmiz.
04:50
So babies absorb
110
275000
2000
Shunday qilib, chaqaloqlar tilning
04:52
the statistics of the language
111
277000
2000
statistikasini ongiga singdirib oladilar
04:54
and it changes their brains;
112
279000
2000
va bu ularning miyalarini o'zgartiradi;
04:56
it changes them from the citizens of the world
113
281000
2000
ularni dunyo fuqarolaridan huddi biz kabi
04:58
to the culture-bound listeners that we are.
114
283000
3000
madaniyatga bog'langan tinglovchilarga aylantiradi.
05:01
But we as adults
115
286000
2000
Ammo, biz o'smirlar ana o'sha
05:03
are no longer absorbing those statistics.
116
288000
2000
statistikani bundan buyon ongimizga singdirmayapmiz.
05:05
We're governed by the representations in memory
117
290000
3000
Chunki ongimizda rivojlanishning ilk davrida shakllangan
05:08
that were formed early in development.
118
293000
3000
tushunchalar bizlarni boshqaradi.
05:11
So what we're seeing here
119
296000
2000
Mana bu ko'rib turganimiz esa til rivojlanishi uchun dolzarb
05:13
is changing our models of what the critical period is about.
120
298000
3000
davr nima haqidaligi bo'yicha modelimizni o'zgartiryapdi.
05:16
We're arguing from a mathematical standpoint
121
301000
3000
Matematik nuqtai nazardan muhokama qilishimiz bo'yicha
05:19
that the learning of language material may slow down
122
304000
3000
bu chizmadagi masofamiz bir tekis bo'lganda
05:22
when our distributions stabilize.
123
307000
2000
til o'rganish sekinlashishi mumkin.
05:24
It's raising lots of questions about bilingual people.
124
309000
3000
Bu esa ikki tilda gapiruvchi insonlar haqida ko'p savollarni keltirib chiqaradi.
05:27
Bilinguals must keep two sets of statistics in mind at once
125
312000
4000
Ikki tilda gapiruvchi insonlar bir paytning o'zida ikkita statistikani onglarida saqlashi shart
05:31
and flip between them, one after the other,
126
316000
3000
va kim bilan gaplashayotganligiga qarab,
05:34
depending on who they're speaking to.
127
319000
2000
bitta statistikadan keyin boshqasini almashtirishlari kerak.
05:36
So we asked ourselves,
128
321000
2000
Biz o'zimizga shunday savol berdik,
05:38
can the babies take statistics on a brand new language?
129
323000
3000
chaqaloqlar butunlay yangi tilning statistikasini qabul qila oladilarmi?
05:41
And we tested this by exposing American babies
130
326000
2000
Buni hech qachon ikkinchi til eshitmagan
05:43
who'd never heard a second language
131
328000
2000
Amerikalik chaqaloqlarni til rivojlanishining dolzarb paytida
05:45
to Mandarin for the first time during the critical period.
132
330000
3000
ilk bor Mandarin tilini eshittirish orqali sinab ko'rdik.
05:48
We knew that, when monolinguals were tested
133
333000
2000
Taipei va Seattleda Mandarin tilining tovushlari bo'yicha
05:50
in Taipei and Seattle on the Mandarin sounds,
134
335000
3000
bir tilda gapiruvchilarni tekshirganimizda
05:53
they showed the same pattern.
135
338000
2000
ular huddi shunday nusxani ko'rsatdi.
05:55
Six to eight months, they're totally equivalent.
136
340000
2000
6-8 oyliklar butunlay bir xil.
05:57
Two months later, something incredible happens.
137
342000
3000
Ikki oy so'ngra, g'aroyib narsa sodir bo'ladi.
06:00
But the Taiwanese babies are getting better, not the American babies.
138
345000
3000
Amerikalik chaqaloqlar emas, balki taiwanlik chaqaloqlar tovushlarni ancha yaxshi ajratyapdi.
06:03
What we did was expose American babies during this period
139
348000
3000
Shu davrda Amerikalik chaqaloqlarga Mandarin
06:06
to Mandarin.
140
351000
2000
tilini eshitdirdik.
06:08
It was like having Mandarin relatives come and visit for a month
141
353000
3000
Bu huddi mandarin tilida gapiruvchi qarindoshlarning sizni ko'rishga bir oyga kelib,
06:11
and move into your house
142
356000
2000
uyingizga ko'chib kelib,
06:13
and talk to the babies for 12 sessions.
143
358000
2000
chaqaloqlarga 12 dars mobaynida gapirishi kabidir.
06:15
Here's what it looked like in the laboratory.
144
360000
2000
Mana bu laboratoriyadagi ko'rinishi.
06:17
(Video) Mandarin Speaker: [Mandarin]
145
362000
22000
(Video) Mandarin tilida gapiruvchi: (Mandarin)
06:39
PK: So what have we done to their little brains?
146
384000
2000
PK: Ho'sh, chaqaloqlarning kichkina miyalariga nima qildik>
06:41
(Laughter)
147
386000
3000
(Kulgi)
06:44
We had to run a control group
148
389000
2000
Shunchaki laboratoriyaga kelish
06:46
to make sure that just coming into the laboratory
149
391000
2000
Mandarin tiliga bo'lgan qobiliyatingizni rivojlantirmayotganligiga
06:48
didn't improve your Mandarin skills.
150
393000
2000
ishonch hosil qilish uchun qiyosiy nazorat guruhini ham sinab ko'rdik.
06:50
So a group of babies came in and listened to English.
151
395000
2000
Bir guruh chaqaloqlar kelib, ingliz tilini tinglashdi.
06:52
And we can see from the graph
152
397000
2000
Bu chizmadan ko'rib turganimizdek
06:54
that exposure to English didn't improve their Mandarin.
153
399000
2000
ingliz tilini eshitish ularning mandarin tilini rivojlantirmadi.
06:56
But look at what happened to the babies
154
401000
2000
Lekin 12 martalik muddatda mandarin tilini eshitgan
06:58
exposed to Mandarin for 12 sessions.
155
403000
2000
chaqaloqlarga nima bo'lganiga e'tibor bering.
07:00
They were as good as the babies in Taiwan
156
405000
2000
Ular Taiwan (Taivan) dagi 10 yarim oy mobaynida mandarin tilini
07:02
who'd been listening for 10-and-a-half months.
157
407000
3000
eshitayotgan chaqaloqlardek yaxshi bilardi.
07:05
What it demonstrated
158
410000
2000
Bu esa chaqaloqlarning yangi til
07:07
is that babies take statistics on a new language.
159
412000
2000
statistikasini o'zlashtirib olishini ko'rsatib berdi.
07:09
Whatever you put in front of them, they'll take statistics on.
160
414000
4000
Chaqaloqlarning oldiga nima qo'ysangiz ham, ular narsalarning statistikasini o'zlashtirib oladi.
07:13
But we wondered what role
161
418000
2000
Ammo, bu o'rganish jarayonida
07:15
the human being played
162
420000
2000
inson qanday vazifa bajarganligi
07:17
in this learning exercise.
163
422000
2000
bizni qiziqtirdi.
07:19
So we ran another group of babies
164
424000
2000
Buni bilish uchun, boshqa bir guruh chaqaloqlar
07:21
in which the kids got the same dosage, the same 12 sessions,
165
426000
3000
bir xil miqdordagi, ya'ni huddi avalgidek 12 martalik muddatda
07:24
but over a television set
166
429000
2000
televizor ko'rib, tilni eshitishdi
07:26
and another group of babies who had just audio exposure
167
431000
3000
va boshqa bir guruh chaqaloqlar esa faqatgina tovushlarni o'zini eshitdi va ekrandagi
07:29
and looked at a teddy bear on the screen.
168
434000
2000
ayiqchani tomosha qilishdi.
07:31
What did we do to their brains?
169
436000
3000
Biz ularning miyasiga nima qildik?
07:34
What you see here is the audio result --
170
439000
3000
Ko'rib turganingiz faqat tinglashning natijasi --
07:37
no learning whatsoever --
171
442000
2000
hech qanday o'rganish sodir bo'lmadi --
07:39
and the video result --
172
444000
3000
va video bilan eshitish natijasi --
07:42
no learning whatsoever.
173
447000
2000
hech qanday o'rganish sodir bo'lmadi.
07:44
It takes a human being
174
449000
2000
Chaqaloqlar statistikani anglab yetishlari uchun
07:46
for babies to take their statistics.
175
451000
2000
insonning hizmati kerak.
07:48
The social brain is controlling
176
453000
2000
Chaqaloqlar statistikani o'zlashtirayotganlarida
07:50
when the babies are taking their statistics.
177
455000
2000
ijtimoiy miya boshqarib turadi.
07:52
We want to get inside the brain
178
457000
2000
Chaqaloqlar televizorning oldida bo'lganlarida,
07:54
and see this thing happening
179
459000
2000
so'ngra insonlarning oldida bo'lgan paytida
07:56
as babies are in front of televisions,
180
461000
2000
chaqaloqlarning miyasini tekshirib,
07:58
as opposed to in front of human beings.
181
463000
2000
u yerda bu narsaning sodir bo'layotganini ko'ramiz.
08:00
Thankfully, we have a new machine,
182
465000
2000
Yaxhsiyamki, bizga bu ishni bajarimizga imkon beradigan
08:02
magnetoencephalography,
183
467000
2000
yangi asbob,
08:04
that allows us to do this.
184
469000
2000
magnitoensefalograf bor.
08:06
It looks like a hair dryer from Mars.
185
471000
2000
Bu Marsdan kelgan soch qurituvchi asbobga o'xshaydi.
08:08
But it's completely safe,
186
473000
2000
Lekin bu umuman xavfsiz,
08:10
completely non-invasive and silent.
187
475000
3000
kesuvchi emas va shovqinsiz.
08:13
We're looking at millimeter accuracy
188
478000
2000
Biz masofaga nisbatan
08:15
with regard to spatial
189
480000
2000
millimetrning aniqligiga
08:17
and millisecond accuracy
190
482000
2000
va 306 SQUID dan foydalangan holda
08:19
using 306 SQUIDs --
191
484000
2000
millisoniya aniqligiga qaraypamiz,
08:21
these are Superconducting
192
486000
2000
bular (ya'ni SQUID) - yuzadan o'tuvchi kvantum
08:23
QUantum Interference Devices --
193
488000
2000
interferensiya asboblari --
08:25
to pick up the magnetic fields
194
490000
2000
bular biz o'ylagan sayin o'zgaradigan
08:27
that change as we do our thinking.
195
492000
2000
magnit sohalarini aniqlab oladi.
08:29
We're the first in the world
196
494000
2000
Dunyoda eng avval biz
08:31
to record babies
197
496000
2000
magnitoensefalograf asbobi yordamida
08:33
in an MEG machine
198
498000
2000
chaqaloqlarni o'rganayotgan paytida
08:35
while they are learning.
199
500000
2000
tekshiryapmiz.
08:37
So this is little Emma.
200
502000
2000
Mana bu jajji Emma.
08:39
She's a six-monther.
201
504000
2000
U olti oylik.
08:41
And she's listening to various languages
202
506000
2000
U qulog'iga taqib olgan eshitish asboblari bilan
08:43
in the earphones that are in her ears.
203
508000
3000
har xil tillarni eshityapdi.
08:46
You can see, she can move around.
204
511000
2000
Ko'rib turganingizdek, u bemalol harakat qila oladi.
08:48
We're tracking her head
205
513000
2000
shapkadagi kichkina sharchalar bilan
08:50
with little pellets in a cap,
206
515000
2000
uning boshining harakatini kuzatib turibmiz,
08:52
so she's free to move completely unconstrained.
207
517000
3000
u esa butunlay erkin harakat qilishi mumkin.
08:55
It's a technical tour de force.
208
520000
2000
Bu texnologik qobiliyat.
08:57
What are we seeing?
209
522000
2000
Nimani ko'ryapmiz?
08:59
We're seeing the baby brain.
210
524000
2000
Chaqaloqning miyasini ko'ryapmiz.
09:01
As the baby hears a word in her language
211
526000
3000
Chaqaloq ona tilidagi so'zni eshitishi bilan
09:04
the auditory areas light up,
212
529000
2000
eshitish sohalari ochiladi,
09:06
and then subsequently areas surrounding it
213
531000
2000
keyin esa uning atrofidagi sohalar, ya'ni
09:08
that we think are related to coherence,
214
533000
3000
miyaning atrofidagi har xil sohalari bilan bog'laydigan
09:11
getting the brain coordinated with its different areas,
215
536000
2000
sohalarini
09:13
and causality,
216
538000
2000
va miyaning bir sohasi
09:15
one brain area causing another to activate.
217
540000
3000
boshqa birini harakatga keltiruvchi qismlarini harakatga keltiradi.
09:18
We are embarking
218
543000
2000
Biz chaqaloq miyasining
09:20
on a grand and golden age
219
545000
3000
rivojlanishi haqidagi ilmning
09:23
of knowledge about child's brain development.
220
548000
3000
ulkan va oltin asriga kelyapmiz.
09:26
We're going to be able to see a child's brain
221
551000
2000
Chaqaloq his tuyg'u sezgan,
09:28
as they experience an emotion,
222
553000
2000
gapirish va o'qishni o'rgangan,
09:30
as they learn to speak and read,
223
555000
2000
matematika masalasini yechgan
09:32
as they solve a math problem,
224
557000
2000
va fikrga ega bo'lgan paytlarida
09:34
as they have an idea.
225
559000
2000
biz chaqaloqning miyasini ko'ra olamiz.
09:36
And we're going to be able to invent brain-based interventions
226
561000
3000
O'rganishga qiynalgan bolalar uchun miyaga asoslangan
09:39
for children who have difficulty learning.
227
564000
3000
o'rganishga yordam berish usullarini kashf qilishga imkoniyatimiz bo'ladi.
09:42
Just as the poets and writers described,
228
567000
3000
Huddi shoir va yozuvchilar tasvirlaganidek,
09:45
we're going to be able to see, I think,
229
570000
2000
mening fikrimcha, biz ham bolaning ongidagi
09:47
that wondrous openness,
230
572000
2000
o'sha ajoyib ochiqlikni,
09:49
utter and complete openness,
231
574000
2000
mukammal va cheksiz ochiqlikni
09:51
of the mind of a child.
232
576000
3000
ko'ra olamiz.
09:54
In investigating the child's brain,
233
579000
2000
Bolaning miyasini o'rganish bilan,
09:56
we're going to uncover deep truths
234
581000
2000
biz inson bo'lish nima ekanligi haqidagi
09:58
about what it means to be human,
235
583000
2000
chuqur haqiqatni bila olamiz,
10:00
and in the process,
236
585000
2000
shu bilan birga
10:02
we may be able to help keep our own minds open to learning
237
587000
2000
butun hayotimiz davomida ongimizni ilm uchun, o'rganish uchun ochiq saqlay olishimizga
10:04
for our entire lives.
238
589000
2000
imkoniyatimiz bo'lishi mumkin.
10:06
Thank you.
239
591000
2000
Rahmat.
10:08
(Applause)
240
593000
3000
(Qarsaklar)
Translated by Gulnoza Yakubova
Reviewed by Adham Kurbanov

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Patricia Kuhl - Language
Patricia Kuhl studies how we learn language as babies, looking at the ways our brains form around language acquisition.

Why you should listen

Patricia Kuhl is co-director of the Institute for Brain and Learning Sciences at the University of Washington. She's internationally recognized for her research on early language and brain development, and studies that show how young children learn. Kuhl’s work has played a major role in demonstrating how early exposure to language alters the brain. It has implications for critical periods in development, for bilingual education and reading readiness, for developmental disabilities involving language, and for research on computer understanding of speech.

More profile about the speaker
Patricia Kuhl | Speaker | TED.com