ABOUT THE SPEAKER
Conrad Wolfram - Mathematician
Conrad Wolfram runs the worldwide arm of Wolfram Research, the mathematical lab behind the cutting-edge knowledge engine Wolfram Alpha.

Why you should listen

Conrad Wolfram is the strategic director of Wolfram Research, where his job, in a nutshell, is understanding and finding new uses for the Mathematica technology. Wolfram is especially passionate about finding uses for Mathematica outside of pure computation, using it as a development platform for products that help communicate big ideas. The Demonstrations tool, for instance, makes a compelling case for never writing out another equation -- instead displaying data in interactive, graphical form.

Wolfram's work points up the changing nature of math in the past 30 years, as we've moved from adding machines to calculators to sophisticated math software, allowing us to achieve ever more complex computational feats. But, Wolfram says, many schools are still focused on hand-calculating; using automation, such as a piece of software, to do math is sometimes seen as cheating. This keeps schools from spending the time they need on the new tools of science and mathematics. As they gain significance for everyday living, he suggests, we need to learn to take advantage of these tools and learn to use them young. Learn more at computerbasedmath.org.

More profile about the speaker
Conrad Wolfram | Speaker | TED.com
TEDGlobal 2010

Conrad Wolfram: Teaching kids real math with computers

Conrad Wolfram: Dùng máy tính để dạy trẻ "toán học thực tiễn"

Filmed:
1,742,493 views

Từ tên lửa đến thị trường chứng khoán, rất nhiều sáng tạo ly kì của nhân loại bắt nguồn từ toán học. Thế thì tại sao trẻ em lại hết quan tâm đến toán? Conrad Wolfram nói rằng thứ toán mà chúng ta dạy -- làm tính bằng tay -- không chỉ tẻ nhạt mà còn không liên quan gì đến toán học thật và thế giới thật. Ông ta giới thiêu một ý tưởng táo bạo: dạy trẻ em toán bằng lập trình máy tính.
- Mathematician
Conrad Wolfram runs the worldwide arm of Wolfram Research, the mathematical lab behind the cutting-edge knowledge engine Wolfram Alpha. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:15
We'veChúng tôi đã got a realthực problemvấn đề with mathmôn Toán educationgiáo dục right now.
0
0
4000
Chúng ta đang có một vấn đề với việc dạy toán lúc này.
00:19
BasicallyVề cơ bản, no one'scủa một người very happyvui mừng.
1
4000
3000
Đơn giản là, không có ai thấy hạnh phúc.
00:22
Those learninghọc tập it
2
7000
2000
Người học
00:24
think it's disconnectedbị ngắt kết nối,
3
9000
2000
thì thấy nó không liền lạc,
00:26
uninterestinguninteresting and hardcứng.
4
11000
2000
không thú vị và khó.
00:28
Those tryingcố gắng to employthuê them
5
13000
2000
Những người muốn ứng dụng toán
00:30
think they don't know enoughđủ.
6
15000
2000
thì nghĩ rằng họ chưa biết đủ.
00:32
GovernmentsChính phủ realizenhận ra that it's a biglớn dealthỏa thuận for our economiesnền kinh tế,
7
17000
3000
Chính quyền nhận ra rằng đó là một chuyện lớn đối với nền kinh tế,
00:35
but don't know how to fixsửa chữa it.
8
20000
3000
nhưng không biết sửa chữa thế nào.
00:38
And teachersgiáo viên are alsocũng thế frustratedbực bội.
9
23000
2000
Và giáo viên cũng không thỏa mãn và mất kiên nhẫn.
00:40
YetNào được nêu ra mathmôn Toán is more importantquan trọng to the worldthế giới
10
25000
3000
Nhưng lúc này toán học thì quan trọng cho thế giới
00:43
than at any pointđiểm in humanNhân loại historylịch sử.
11
28000
2000
hơn là ở bất cứ lúc nào khác của lịch sử nhân loại.
00:45
So at one endkết thúc we'vechúng tôi đã got fallingrơi xuống interestquan tâm
12
30000
2000
Như vậy ở một phía chúng ta có tình trạng giảm sút quan tâm
00:47
in educationgiáo dục in mathmôn Toán,
13
32000
2000
đến giáo dục toán học,
00:49
and at the other endkết thúc we'vechúng tôi đã got a more mathematicaltoán học worldthế giới,
14
34000
3000
còn ở phía kia là một thế giới càng đòi hỏi toán nhiều hơn,
00:52
a more quantitativeđịnh lượng worldthế giới than we ever have had.
15
37000
3000
một thế giới có tính định lượng hơn bao giờ hết.
00:56
So what's the problemvấn đề, why has this chasmvực thẳm openedmở ra up,
16
41000
2000
Thế thì vấn đề là gì, tại sao vực thẳm này lại mở ra vậy,
00:58
and what can we do to fixsửa chữa it?
17
43000
3000
và chúng ta có thể làm gì để sửa nó?
01:01
Well actuallythực ra, I think the answercâu trả lời
18
46000
2000
Thật ra thì, tôi nghĩ câu trả lời
01:03
is staringnhìn chằm chằm us right in the faceđối mặt:
19
48000
2000
đang ở ngay trước mặt chúng ta.
01:05
Use computersmáy vi tính.
20
50000
2000
Hãy dùng máy tính.
01:07
I believe
21
52000
2000
Tôi tin rằng
01:09
that correctlyđúng usingsử dụng computersmáy vi tính
22
54000
2000
việc dùng máy tính đúng cách
01:11
is the silverbạc bulletđạn
23
56000
2000
là chìa khóa
01:13
for makingchế tạo mathmôn Toán educationgiáo dục work.
24
58000
3000
để cho việc toán thành công.
01:16
So to explaingiải thích that,
25
61000
2000
Để giải thích điều đó,
01:18
let me first talk a bitbit about what mathmôn Toán looksnhìn like in the realthực worldthế giới
26
63000
3000
trước hết tôi nói một chút về toán nhìn ra sao trong thế giới thật
01:21
and what it looksnhìn like in educationgiáo dục.
27
66000
2000
và nó như thế nào trong giáo dục.
01:23
See, in the realthực worldthế giới
28
68000
2000
Nhìn xem, trong đời thực
01:25
mathmôn Toán isn't necessarilynhất thiết donelàm xong by mathematiciansnhà toán học.
29
70000
3000
không nhất thiết là chỉ có nhà toán học mới làm toán.
01:28
It's donelàm xong by geologistsnhà địa chất học,
30
73000
2000
Nhà địa lý, kĩ sư, sinh học
01:30
engineersKỹ sư, biologistsnhà sinh vật học,
31
75000
2000
đủ mọi loại người
01:32
all sortsloại of differentkhác nhau people --
32
77000
2000
cũng làm toán --
01:34
modelingmô hình hóa and simulationmô phỏng.
33
79000
2000
mô hình hóa và mô phỏng.
01:36
It's actuallythực ra very popularphổ biến.
34
81000
2000
Toán học thật ra rất phổ biến.
01:38
But in educationgiáo dục it looksnhìn very differentkhác nhau --
35
83000
3000
Nhưng trong giáo dục nó trông khác hẳn --
01:41
dumbed-downdumbed xuống problemscác vấn đề, lots of calculatingtính toán,
36
86000
2000
các bài tập bị đơn giản hóa, toàn là làm tính --
01:43
mostlychủ yếu by handtay.
37
88000
2000
hầu như đều làm bằng tay.
01:46
Lots of things that seemhình như simpleđơn giản
38
91000
2000
Rất nhiều thứ trông đơn giản
01:48
and not difficultkhó khăn like in the realthực worldthế giới,
39
93000
2000
và không khó như là ngoài đời thực,
01:50
exceptngoại trừ if you're learninghọc tập it.
40
95000
2000
trừ khi nếu bạn là người học.
01:53
And anotherkhác thing about mathmôn Toán:
41
98000
2000
Và một chuyện nữa về toán là:
01:55
mathmôn Toán sometimesđôi khi looksnhìn like mathmôn Toán --
42
100000
2000
toán đôi lúc giống như toán --
01:57
like in this examplethí dụ here --
43
102000
3000
như là trong ví dụ này --
02:00
and sometimesđôi khi it doesn't --
44
105000
2000
và đôi khi thì không --
02:02
like "Am I drunksay?"
45
107000
3000
như là "Tôi có say không?"
02:07
And then you get an answercâu trả lời that's quantitativeđịnh lượng in the modernhiện đại worldthế giới.
46
112000
3000
Và rồi bạn được trả lời rằng nó có tính định lượng trong thế giới hiện đại.
02:10
You wouldn'tsẽ không have expectedkỳ vọng that a fewvài yearsnăm back.
47
115000
3000
Vài năm trước bạn không nghĩ đến câu trả lời đó đâu.
02:13
But now you can find out all about --
48
118000
3000
Nhưng bây giờ bạn có thể khám phá về điều đó --
02:16
unfortunatelykhông may, my weightcân nặng is a little highercao hơn than that, but --
49
121000
3000
không may là, trọng lượng của tôi thì cao hơn một chút, nhưng --
02:19
all about what happensxảy ra.
50
124000
2000
tất cả là về những gì xảy ra.
02:21
So let's zoomthu phóng out a bitbit and askhỏi,
51
126000
2000
Vậy thì hãy zoom ra một chút và hỏi,
02:23
why are we teachinggiảng bài people mathmôn Toán?
52
128000
2000
tại sao chúng ta lại đi dạy toán?
02:25
What's the pointđiểm of teachinggiảng bài people mathmôn Toán?
53
130000
3000
Ý nghĩa của việc dạy toán là gì?
02:28
And in particularcụ thể, why are we teachinggiảng bài them mathmôn Toán in generalchung?
54
133000
3000
Và đặc biệt là, tại sao nói chung chúng ta dạy toán?
02:31
Why is it suchnhư là an importantquan trọng partphần of educationgiáo dục
55
136000
3000
Sao nó lại là một phần quan trọng của giáo dục
02:34
as a sortsắp xếp of compulsorybắt buộc subjectmôn học?
56
139000
2000
như là một môn bắt buộc?
02:36
Well, I think there are about threesố ba reasonslý do:
57
141000
3000
Tôi nghĩ là có 3 lý do:
02:39
technicalkỹ thuật jobscông việc
58
144000
2000
các công việc kĩ thuật
02:41
so criticalchỉ trích to the developmentphát triển of our economiesnền kinh tế,
59
146000
3000
trở nên thiết yếu trong việc phát triển kinh tế,
02:44
what I call "everydaymỗi ngày livingsống" --
60
149000
3000
cái mà tôi gọi là kiếm sống hằng ngày.
02:48
to functionchức năng in the worldthế giới todayhôm nay,
61
153000
2000
Để hoạt động trong thế giới ngày nay,
02:50
you've got to be prettyđẹp quantitativeđịnh lượng,
62
155000
2000
bạn phải khá giỏi về định lượng,
02:52
much more so than a fewvài yearsnăm agotrước:
63
157000
2000
nhiều hơn hẳn so với vài năm trước.
02:54
figurenhân vật out your mortgagesthế chấp,
64
159000
2000
Những thứ như: tính ra nợ tiền nhà,
02:56
beingđang skepticalhoài nghi of governmentchính quyền statisticssố liệu thống kê, those kindscác loại of things --
65
161000
3000
hay nghi ngờ thống kê của chính phủ.
03:00
and thirdlythứ ba, what I would call something like
66
165000
3000
Và điều thứ ba, cái tôi gọi là
03:03
logicalhợp lý mindlí trí trainingđào tạo, logicalhợp lý thinkingSuy nghĩ.
67
168000
3000
rèn luyện logic cho trí óc, suy nghĩ logic.
03:06
Over the yearsnăm
68
171000
2000
Qua nhiều năm
03:08
we'vechúng tôi đã put so much in societyxã hội
69
173000
2000
trong xã hội chúng ta đã nhấn mạnh
03:10
into beingđang ablecó thể to processquá trình and think logicallyhợp lý. It's partphần of humanNhân loại societyxã hội.
70
175000
3000
vào việc có thể xử lý và suy nghĩ theo logic; đó là một phần của xã hội con người.
03:13
It's very importantquan trọng to learnhọc hỏi that
71
178000
2000
Rất là quan trọng để học được điều đó.
03:15
mathmôn Toán is a great way to do that.
72
180000
2000
Toán học là một cách tuyệt vời để làm điều đó.
03:17
So let's askhỏi anotherkhác questioncâu hỏi.
73
182000
2000
Vậy thì hãy đặt một câu hỏi khác.
03:19
What is mathmôn Toán?
74
184000
2000
Toán học là gì?
03:21
What do we mean when we say we're doing mathmôn Toán,
75
186000
2000
Ý chúng ta là gì khi nói rằng chúng ta đang làm toán,
03:23
or educatinggiáo dục people to do mathmôn Toán?
76
188000
2000
hoặc dạy người khác làm toán?
03:25
Well, I think it's about fourbốn stepscác bước, roughlygần speakingnói,
77
190000
3000
Tôi nghĩ rằng nó có đại khái là 4 bước,
03:28
startingbắt đầu with posingĐặt ra the right questioncâu hỏi.
78
193000
2000
bắt đầu với việc đặt ra câu hỏi đúng.
03:30
What is it that we want to askhỏi? What is it we're tryingcố gắng to find out here?
79
195000
3000
Cái ta muốn hỏi là gì? Ta đang cố khám phá gì ở đây?
03:33
And this is the thing mostphần lớn screwedhơi say up in the outsideở ngoài worldthế giới,
80
198000
2000
Và đây chính là thứ sai lầm nhất ở thế giới ngoài kia,
03:35
beyondvượt ra ngoài virtuallyhầu như any other partphần of doing mathmôn Toán.
81
200000
3000
hầu như ngoài tầm của các phần khác của toán học.
03:38
People askhỏi the wrongsai rồi questioncâu hỏi,
82
203000
2000
Người ta đặt ra câu hỏi sai,
03:40
and surprisinglythật ngạc nhiên enoughđủ, they get the wrongsai rồi answercâu trả lời,
83
205000
2000
và không có gì ngạc nhiên, họ nhận được câu trả lời sai
03:42
for that reasonlý do, if not for othersKhác.
84
207000
2000
là vì lý do đó chứ không phải cái gì khác.
03:44
So the nextkế tiếp thing is take that problemvấn đề
85
209000
2000
Thế thì cái tiếp theo là lấy vấn đề đó
03:46
and turnxoay it from a realthực worldthế giới problemvấn đề
86
211000
2000
và chuyển nó từ một vấn đề của đời thật
03:48
into a mathmôn Toán problemvấn đề.
87
213000
2000
thành một vấn đề trong toán.
03:50
That's stagesân khấu two.
88
215000
2000
Đó là giai đoạn thứ hai.
03:52
OnceMột lần you've donelàm xong that, then there's the computationtính toán stepbậc thang.
89
217000
3000
Một khi làm được điều này, thì sẽ đến bước tính toán.
03:55
TurnBật it from that into some answercâu trả lời
90
220000
2000
Để đưa nó thành một câu trả lời gì đó
03:57
in a mathematicaltoán học formhình thức.
91
222000
3000
ở dưới dạng toán học.
04:00
And of coursekhóa học, mathmôn Toán is very powerfulquyền lực at doing that.
92
225000
2000
Và đương nhiên, toán học thì rất mạnh để làm chuyện đó.
04:02
And then finallycuối cùng, turnxoay it back to the realthực worldthế giới.
93
227000
2000
Và cuối cùng, chuyển nó về lại đời thật.
04:04
Did it answercâu trả lời the questioncâu hỏi?
94
229000
2000
Nó có trả lời được câu hỏi không?
04:06
And alsocũng thế verifykiểm chứng it -- crucialquan trọng stepbậc thang.
95
231000
3000
Và cũng kiểm chứng nó -- đó là bước rất quan trọng
04:10
Now here'sđây là the crazykhùng thing right now.
96
235000
2000
Bây giờ là thứ điên khùng nhất ngay đây.
04:12
In mathmôn Toán educationgiáo dục,
97
237000
2000
Trong việc dạy toán,
04:14
we're spendingchi tiêu about perhapscó lẽ 80 percentphần trăm of the time
98
239000
3000
chúng ta bỏ ra cỡ 80% thời gian
04:17
teachinggiảng bài people to do stepbậc thang threesố ba by handtay.
99
242000
3000
để dạy người ta cách làm bước thứ ba bằng tay.
04:20
YetNào được nêu ra, that's the one stepbậc thang computersmáy vi tính can do
100
245000
2000
Nhưng mà đó là bước mà máy tính có thể làm
04:22
better than any humanNhân loại after yearsnăm of practicethực hành.
101
247000
3000
tốt hơn bất cứ ai dù với nhiều năm thực hành.
04:25
InsteadThay vào đó, we oughtnên to be usingsử dụng computersmáy vi tính
102
250000
3000
Thay vào đó, chúng ta phải sử dụng máy tính
04:28
to do stepbậc thang threesố ba
103
253000
2000
để làm bước thứ ba
04:30
and usingsử dụng the studentssinh viên to spendtiêu much more effortcố gắng
104
255000
3000
và để học sinh ra sức hơn
04:33
on learninghọc tập how to do stepscác bước one, two and fourbốn --
105
258000
2000
vào việc học cách làm bước một, hai và bốn --
04:35
conceptualizingconceptualizing problemscác vấn đề, applyingáp dụng them,
106
260000
3000
khái niệm hóa vấn đề, ứng dụng chúng,
04:38
gettingnhận được the teachergiáo viên to runchạy them throughxuyên qua how to do that.
107
263000
3000
buộc giáo viên phải dạy học sinh cách làm.
04:41
See, crucialquan trọng pointđiểm here:
108
266000
2000
Nhìn xem, điểm mấu chốt là ở đây:
04:43
mathmôn Toán is not equalcông bằng to calculatingtính toán.
109
268000
2000
toán học không đồng nghĩa với làm tính.
04:45
MathToán học is a much broaderrộng hơn subjectmôn học than calculatingtính toán.
110
270000
3000
Toán là một môn học rộng hơn nhiều so với chuyện làm tính.
04:48
Now it's understandablecó thể hiểu được that this has all got intertwinedintertwined
111
273000
3000
Có thể hiểu được rằng hai thứ đã quấn chặt lấy nhau
04:51
over hundredshàng trăm of yearsnăm.
112
276000
2000
qua hàng trăm năm.
04:53
There was only one way to do calculatingtính toán and that was by handtay.
113
278000
3000
Chỉ có một cách để làm tính là dùng tay.
04:56
But in the last fewvài decadesthập kỷ
114
281000
2000
Nhưng trong vài thập kỉ vừa qua
04:58
that has totallyhoàn toàn changedđã thay đổi.
115
283000
2000
điều này đã hoàn toàn thay đổi.
05:00
We'veChúng tôi đã had the biggestlớn nhất transformationchuyển đổi of any ancientxưa subjectmôn học
116
285000
3000
Chúng ta đã có được một sự biến đổi lớn nhất trên một môn học cổ xưa
05:03
that I could ever imaginetưởng tượng with computersmáy vi tính.
117
288000
3000
mà tôi có thể tưởng tượng được bằng máy tính.
05:07
CalculatingTính toán was typicallythường the limitinggiới hạn stepbậc thang,
118
292000
2000
Làm tính thường hay là nơi nghẽn cổ chai
05:09
and now oftenthường xuyên it isn't.
119
294000
2000
và bây giờ không còn như vậy nữa.
05:11
So I think in termsđiều kiện of the factthực tế that mathmôn Toán
120
296000
2000
Vì vậy tôi nghĩ là toán học
05:13
has been liberatedgiải phóng from calculatingtính toán.
121
298000
3000
đã được giải phóng khỏi việc làm tính.
05:16
But that mathmôn Toán liberationgiải phóng didn't get into educationgiáo dục yetchưa.
122
301000
3000
Nhưng sự giải phóng này chưa đi được vào giáo dục.
05:19
See, I think of calculatingtính toán, in a sensegiác quan,
123
304000
2000
Nhìn đây, tôi nghĩ rằng làm tính theo nghĩa nào đó
05:21
as the machinerymáy móc of mathmôn Toán.
124
306000
2000
là bộ máy của toán học.
05:23
It's the chorecông việc nhà.
125
308000
2000
Nó là việc lặt vặt.
05:25
It's the thing you'dbạn muốn like to avoidtránh if you can, like to get a machinemáy móc to do.
126
310000
3000
Là thứ bạn muốn tránh nếu được, giống như là nhường cho máy móc.
05:29
It's a meanscó nghĩa to an endkết thúc, not an endkết thúc in itselfchinh no,
127
314000
3000
Nó là công cụ đi đến mục tiêu, chứ không phải là mục tiêu.
05:34
and automationtự động hóa allowscho phép us
128
319000
2000
Và tự động hóa cho phép chúng ta
05:36
to have that machinerymáy móc.
129
321000
2000
có được bộ máy đó.
05:38
ComputersMáy vi tính allowcho phép us to do that --
130
323000
2000
Máy tính cho phép chúng ta làm việc đó.
05:40
and this is not a smallnhỏ bé problemvấn đề by any meanscó nghĩa.
131
325000
3000
Và đây không phải là một vấn đề nhỏ nhặt theo bất kỳ nghĩa nào.
05:43
I estimatedước tính that, just todayhôm nay, acrossbăng qua the worldthế giới,
132
328000
3000
Tôi ước tính rằng, chỉ trong ngày hôm nay trên toàn thế giới,
05:46
we spentđã bỏ ra about 106 averageTrung bình cộng worldthế giới lifetimeskiếp sống
133
331000
3000
chúng ta bỏ ra trung bình 106 thời gian của đời người
05:49
teachinggiảng bài people how to calculatetính toán by handtay.
134
334000
3000
để dạy người ta cách tính tay.
05:52
That's an amazingkinh ngạc amountsố lượng of humanNhân loại endeavornỗ lực.
135
337000
3000
Đó là một nỗ lực đáng kinh ngạc của nhân loại.
05:55
So we better be damnchỉ trích sure --
136
340000
2000
Cho nên ta phải thật chắc chắn --
05:57
and by the way, they didn't even have funvui vẻ doing it, mostphần lớn of them --
137
342000
3000
nói thêm là, hầu như mọi người thậm chí còn không thấy vui khi làm tính.
06:00
so we better be damnchỉ trích sure
138
345000
2000
Cho nên ta phải thật chắc chắn
06:02
that we know why we're doing that
139
347000
2000
là chúng ta biết tại sao lại làm chuyện đó
06:04
and it has a realthực purposemục đích.
140
349000
2000
và nó có một mục đích thật sự.
06:06
I think we should be assuminggiả định computersmáy vi tính
141
351000
2000
Tôi nghĩ rằng chúng ta nên giao
06:08
for doing the calculatingtính toán
142
353000
2000
việc tính toán cho máy tính
06:10
and only doing handtay calculationstính toán where it really makeslàm cho sensegiác quan to teachdạy people that.
143
355000
3000
và chỉ tính tay khi việc học tính tay thật sự có lý.
06:13
And I think there are some casescác trường hợp.
144
358000
2000
Và tôi nghĩ rằng có những trường hợp.
06:15
For examplethí dụ: mentaltâm thần arithmeticsố học.
145
360000
2000
Ví dụ như là tính nhẩm.
06:17
I still do a lot of that, mainlychủ yếu for estimatingước tính.
146
362000
3000
Tôi vẫn tính nhẩm rất nhiều, chủ yếu để ước lượng.
06:20
People say, "Is suchnhư là and suchnhư là truethật?"
147
365000
2000
Khi có ai nói, chuyện này chuyện kia là đúng,
06:22
And I'll say, "HmmHmm, not sure." I'll think about it roughlygần.
148
367000
2000
thì tôi sẽ nói, hừm, chưa chắc. Để tôi ước lượng coi.
06:24
It's still quickernhanh hơn to do that and more practicalthiết thực.
149
369000
2000
Làm vậy vẫn nhanh hơn và thực tế hơn.
06:26
So I think practicalitythực tiễn is one casetrường hợp
150
371000
2000
Nên tôi nghĩ rằng tính thiết thực là một trường hợp
06:28
where it's worthgiá trị teachinggiảng bài people by handtay.
151
373000
2000
đáng để dạy người ta tính tay.
06:30
And then there are certainchắc chắn conceptualkhái niệm things
152
375000
2000
Và rồi có những khái niệm nhất định
06:32
that can alsocũng thế benefitlợi ích from handtay calculatingtính toán,
153
377000
2000
có thể hưởng lợi từ việc tính tay,
06:34
but I think they're relativelytương đối smallnhỏ bé in numbercon số.
154
379000
2000
nhưng tôi nghĩ nhưng việc này tương đối ít.
06:36
One thing I oftenthường xuyên askhỏi about
155
381000
2000
Một việc mà tôi thường hay hỏi đến
06:38
is ancientxưa GreekHy Lạp and how this relatesliên quan.
156
383000
3000
là tiếng Hy Lạp cổ và cách nó liên quan tới chủ đề.
06:41
See, the thing we're doing right now
157
386000
2000
Nhìn xem, cái mà chúng ta làm bây giờ,
06:43
is we're forcingbuộc people to learnhọc hỏi mathematicstoán học.
158
388000
2000
là bắt mọi người học toán.
06:45
It's a majorchính subjectmôn học.
159
390000
2000
Nó là một môn chính.
06:47
I'm not for one minutephút suggestinggợi ý that, if people are interestedquan tâm in handtay calculatingtính toán
160
392000
3000
Và tôi không có đề nghị rằng, nếu người ta quan tâm đến tính tay
06:50
or in followingtiếp theo theirhọ ownsở hữu interestssở thích
161
395000
2000
hay là theo đuổi sở thích cá nhân
06:52
in any subjectmôn học howeverTuy nhiên bizarrekỳ lạ --
162
397000
2000
với bất kỳ môn học dù có kì lạ đến đâu --
06:54
they should do that.
163
399000
2000
họ nên làm điều đó.
06:56
That's absolutelychắc chắn rồi the right thing,
164
401000
2000
Chuyện đó hoàn toàn đúng,
06:58
for people to followtheo theirhọ self-interestsự quan tâm.
165
403000
2000
khi người ta theo đuổi sở thích cá nhân.
07:00
I was somewhatphần nào interestedquan tâm in ancientxưa GreekHy Lạp,
166
405000
2000
Tôi khá là quan tâm đến tiếng Hy Lạp cổ,
07:02
but I don't think that we should forcelực lượng the entiretoàn bộ populationdân số
167
407000
3000
nhưng tôi không nghĩ rằng chúng ta nên ép buộc toàn bộ dân số
07:05
to learnhọc hỏi a subjectmôn học like ancientxưa GreekHy Lạp.
168
410000
2000
học một môn như tiếng Hy Lạp cổ.
07:07
I don't think it's warrantedbảo đảm.
169
412000
2000
Tôi không nghĩ rằng làm vậy là đúng.
07:09
So I have this distinctionphân biệt betweengiữa what we're makingchế tạo people do
170
414000
3000
Cho nên tôi có sự tách biệt giữa cái mà chúng ta khiến người khác làm
07:12
and the subjectmôn học that's sortsắp xếp of mainstreamdòng chính
171
417000
2000
và môn học thuộc dòng chính
07:14
and the subjectmôn học that, in a sensegiác quan, people mightcó thể followtheo with theirhọ ownsở hữu interestquan tâm
172
419000
3000
và môn học mà cá nhân người ta theo đuổi
07:17
and perhapscó lẽ even be spikedđinh into doing that.
173
422000
2000
và có lẽ còn được khuyến khích để làm việc đó.
07:19
So what are the issuesvấn đề people bringmang đến up with this?
174
424000
3000
Thế thì những vấn đề gì nảy sinh?
07:22
Well one of them is, they say, you need to get the basicskhái niệm cơ bản first.
175
427000
3000
Một trong số đó là bạn cần có kiến thức cơ bản trước nhất.
07:25
You shouldn'tkhông nên use the machinemáy móc
176
430000
2000
Bạn không nên sử dụng máy móc
07:27
untilcho đến you get the basicskhái niệm cơ bản of the subjectmôn học.
177
432000
2000
cho đến khi bạn có những kiến thức cơ bản của môn học.
07:29
So my usualthường lệ questioncâu hỏi is, what do you mean by "basicskhái niệm cơ bản?"
178
434000
3000
Vậy thì câu mà tôi hay hỏi là, ý bạn nói cơ bản là thế nào?
07:32
BasicsKhái niệm cơ bản of what?
179
437000
2000
Cơ bản của cái gì?
07:34
Are the basicskhái niệm cơ bản of drivingđiều khiển a carxe hơi
180
439000
2000
Có phải vấn đề cơ bản của việc lái xe
07:36
learninghọc tập how to servicedịch vụ it, or designthiết kế it for that mattervấn đề?
181
441000
3000
là học cách chăm sóc nó, hay là thiết kế nó?
07:39
Are the basicskhái niệm cơ bản of writingviết learninghọc tập how to sharpenlàm sắc nét a quillquill?
182
444000
3000
Có phải những thứ cơ bản của việc viết là gọt bút?
07:43
I don't think so.
183
448000
2000
Tôi không nghĩ như vậy.
07:45
I think you need to separatetách rời the basicskhái niệm cơ bản of what you're tryingcố gắng to do
184
450000
3000
Tôi nghĩ rằng bạn cần phân biệt giữa kiến thức cơ bản của việc bạn muốn làm
07:48
from how it getsđược donelàm xong
185
453000
2000
với lại cách thực hiện
07:50
and the machinerymáy móc of how it getsđược donelàm xong
186
455000
3000
và công cụ để thực hiện.
07:54
and automationtự động hóa allowscho phép you to make that separationtách biệt.
187
459000
3000
Và việc tự động hóa cho phép bạn tạo sự phân biệt đó.
07:57
A hundredhàng trăm yearsnăm agotrước, it's certainlychắc chắn truethật that to drivelái xe a carxe hơi
188
462000
3000
Một trăm năm về trước, chắc chắn là nếu muốn lái xe
08:00
you kindloại of neededcần to know a lot about the mechanicscơ học of the carxe hơi
189
465000
2000
bạn phải biết nhiều thứ về cơ khí của xe
08:02
and how the ignitionđánh lửa timingthời gian workedđã làm việc and all sortsloại of things.
190
467000
3000
và cách khởi động cũng như các thứ khác.
08:06
But automationtự động hóa in carsxe hơi
191
471000
2000
Nhưng việc tự động hóa của xe hơi
08:08
allowedđược cho phép that to separatetách rời,
192
473000
2000
đã cho phép tách biệt,
08:10
so drivingđiều khiển is now a quitekhá separatetách rời subjectmôn học, so to speaknói,
193
475000
3000
khiến cho lái xe bây giờ là một thứ hoàn toàn riêng biệt, có thể nói vậy,
08:13
from engineeringkỹ thuật of the carxe hơi
194
478000
3000
với việc chế tạo chiếc xe
08:16
or learninghọc tập how to servicedịch vụ it.
195
481000
3000
hay là học cách chăm sóc nó.
08:20
So automationtự động hóa allowscho phép this separationtách biệt
196
485000
2000
Thế thì tự động hóa cho phép sự tách biệt này
08:22
and alsocũng thế allowscho phép -- in the casetrường hợp of drivingđiều khiển,
197
487000
2000
và cũng cho phép -- trong trường hợp lái xe,
08:24
and I believe alsocũng thế in the futureTương lai casetrường hợp of mathstoán học --
198
489000
2000
và tôi tin rằng cũng như đối với toán học trong tương lai --
08:26
a democratizeddân chủ hóa way of doing that.
199
491000
2000
một sự dân chủ hóa trong cách làm.
08:28
It can be spreadLan tràn acrossbăng qua a much largerlớn hơn numbercon số of people
200
493000
2000
Nó có thể được phổ biến cho rất nhiều người
08:30
who can really work with that.
201
495000
3000
có thể thật sự làm được.
08:33
So there's anotherkhác thing that comesđến up with basicskhái niệm cơ bản.
202
498000
2000
Thế thì có một thứ khác nảy sinh với kiến thức cơ bản.
08:35
People confusenhầm lẫn, in my viewlượt xem,
203
500000
2000
Theo tôi thì người ta lầm lẫn
08:37
the ordergọi món of the inventionsự phát minh of the toolscông cụ
204
502000
3000
thứ tự của việc phát minh ra công cụ
08:40
with the ordergọi món in which they should use them for teachinggiảng bài.
205
505000
3000
và thứ tự của việc dùng chúng trong giảng dạy.
08:43
So just because papergiấy was inventedphát minh before computersmáy vi tính,
206
508000
3000
Thế thì nếu chỉ vì giấy được phát minh trước máy tính,
08:46
it doesn't necessarilynhất thiết mean you get more to the basicskhái niệm cơ bản of the subjectmôn học
207
511000
3000
nó không nhất thiết có nghĩa là bạn sẽ hiểu những điều cơ bản của môn học
08:49
by usingsử dụng papergiấy insteadthay thế of a computermáy vi tính
208
514000
2000
nhiều hơn nhờ vào giấy thay vì máy tính
08:51
to teachdạy mathematicstoán học.
209
516000
2000
để giảng dạy toán học.
08:55
My daughterCon gái gaveđưa ra me a ratherhơn nicetốt đẹp anecdotegiai thoại on this.
210
520000
3000
Con gái tôi mang đến một giai thoại khá hay về chuyện này.
08:58
She enjoysrất thích makingchế tạo what she callscuộc gọi "papergiấy laptopsmáy tính xách tay."
211
523000
3000
Cháu rất thích làm thứ mà cháu gọi là máy tính xách tay bằng giấy.
09:01
(LaughterTiếng cười)
212
526000
2000
(Cười)
09:03
So I askedyêu cầu her one day, "You know, when I was your agetuổi tác,
213
528000
2000
Thế là một hôm tôi hỏi nó, "Con biết không, khi ba cỡ tuổi con,
09:05
I didn't make these.
214
530000
2000
Ba đâu có làm mấy thứ này.
09:07
Why do you think that was?"
215
532000
2000
Con biết tại sao không?"
09:09
And after a secondthứ hai or two, carefullycẩn thận reflectingphản ánh,
216
534000
2000
Và sau một hai giây suy tư cẩn thận,
09:11
she said, "No papergiấy?"
217
536000
2000
cháu nói, "Không có giấy?"
09:13
(LaughterTiếng cười)
218
538000
5000
(Cười)
09:19
If you were bornsinh ra after computersmáy vi tính and papergiấy,
219
544000
2000
Nếu bạn sinh ra sau khi có máy tính và giấy,
09:21
it doesn't really mattervấn đề which ordergọi món you're taughtđã dạy with them in,
220
546000
3000
việc bạn sử dụng chúng theo thứ tự nào vào học tập thật ra không ảnh hưởng đâu,
09:24
you just want to have the besttốt tooldụng cụ.
221
549000
2000
bạn chỉ muốn có công cụ tốt nhất.
09:26
So anotherkhác one that comesđến up is "ComputersMáy vi tính dumbngớ ngẩn mathmôn Toán down."
222
551000
3000
Vậy có một thứ khác nữa là "máy tính làm cho toán quá đơn giản."
09:29
That somehowbằng cách nào đó, if you use a computermáy vi tính,
223
554000
2000
Cứ như là nếu bạn sử dụng máy tính
09:31
it's all mindlessmindless button-pushingnút đẩy,
224
556000
2000
thì chỉ là bấm nút mà không suy nghĩ,
09:33
but if you do it by handtay,
225
558000
2000
nhưng nếu làm bằng tay
09:35
it's all intellectualtrí tuệ.
226
560000
2000
thì rất trí tuệ.
09:37
This one kindloại of annoyslàm phiền me, I mustphải say.
227
562000
3000
Tôi phải nói đó là thứ làm tôi khó chịu.
09:40
Do we really believe
228
565000
2000
Liệu chúng ta có thật sự tin rằng
09:42
that the mathmôn Toán that mostphần lớn people are doing in schooltrường học
229
567000
2000
môn toán mà hầu hết đang thực hành
09:44
practicallythực tế todayhôm nay
230
569000
2000
trong trường hôm nay
09:46
is more than applyingáp dụng proceduresthủ tục
231
571000
2000
sâu sắc hơn việc áp dụng các quy trình cho các vấn đề
09:48
to problemscác vấn đề they don't really understandhiểu không, for reasonslý do they don't get?
232
573000
3000
mà họ không thật sự hiểu, cho những lý do họ không biết?
09:51
I don't think so.
233
576000
2000
Tôi không nghĩ vậy.
09:53
And what's worsetệ hơn, what they're learninghọc tập there isn't even practicallythực tế usefulhữu ích anymorenữa không.
234
578000
3000
Tệ hơn nữa, cái mà họ đang học ở đó không còn hữu dụng trong thực tế nữa.
09:56
MightCó thể have been 50 yearsnăm agotrước, but it isn't anymorenữa không.
235
581000
3000
Có lẽ đã từng như vậy 50 năm trước, nhưng giờ thì không.
09:59
When they're out of educationgiáo dục, they do it on a computermáy vi tính.
236
584000
3000
Khi học xong, họ sẽ làm toán trên máy tính.
10:02
Just to be cleartrong sáng, I think computersmáy vi tính can really help with this problemvấn đề,
237
587000
3000
Để cho rõ, tôi nghĩ máy tính có thể thật sự giúp giải quyết vấn đề,
10:05
actuallythực ra make it more conceptualkhái niệm.
238
590000
2000
thật sự là khái niệm hóa nó hơn.
10:07
Now, of coursekhóa học, like any great tooldụng cụ,
239
592000
2000
Dĩ nhiên, như là mọi công cụ tốt khác
10:09
they can be used completelyhoàn toàn mindlesslymindlessly,
240
594000
2000
nó có thể bị dùng một cách hoàn toàn thiếu suy nghĩ,
10:11
like turningquay everything into a multimediađa phương tiện showchỉ,
241
596000
3000
như là biến mọi thứ thành show multimedia,
10:14
like the examplethí dụ I was shownđược hiển thị of solvinggiải quyết an equationphương trình by handtay,
242
599000
3000
giống như ví dụ mà tôi đã từng thấy
10:17
where the computermáy vi tính was the teachergiáo viên --
243
602000
2000
trong đó máy tính là thầy giáo --
10:19
showchỉ the studentsinh viên how to manipulatevận dụng and solvegiải quyết it by handtay.
244
604000
3000
chỉ cho học sinh cách thao tác và giải toán bằng tay.
10:22
This is just nutsquả hạch.
245
607000
2000
Thật là điên.
10:24
Why are we usingsử dụng computersmáy vi tính to showchỉ a studentsinh viên how to solvegiải quyết a problemvấn đề by handtay
246
609000
3000
Tại sao chúng ta dùng máy tính để chỉ cho học sinh cách giải tay bài toán
10:27
that the computermáy vi tính should be doing anywaydù sao?
247
612000
2000
mà dù gì máy tính cũng làm?
10:29
All backwardsngược.
248
614000
2000
Thật là tụt hậu.
10:31
Let me showchỉ you
249
616000
2000
Để tôi chỉ cho bạn
10:33
that you can alsocũng thế make problemscác vấn đề harderkhó hơn to calculatetính toán.
250
618000
3000
rằng bạn cũng có thể tạo ra những bài toán khó tính hơn.
10:36
See, normallybình thường in schooltrường học,
251
621000
2000
Thông thường trong trường học,
10:38
you do things like solvegiải quyết quadraticbậc hai equationsphương trình.
252
623000
3000
bạn làm mấy thứ như giải phương trình bậc hai.
10:41
But you see, when you're usingsử dụng a computermáy vi tính,
253
626000
3000
Nhưng khi bạn dùng máy tính,
10:44
you can just substitutethay thế.
254
629000
4000
bạn có thể chỉ cần thay thế.
10:48
You can make it a quarticquartic equationphương trình. Make it kindloại of harderkhó hơn, calculating-wisetính toán khôn ngoan.
255
633000
2000
Thay bằng phương trình bậc bốn, làm cho việc tính toán khó hơn.
10:50
SameTương tự principlesnguyên lý appliedáp dụng --
256
635000
2000
Cùng theo một nguyên lý --
10:52
calculationstính toán, harderkhó hơn.
257
637000
2000
nhưng tính toán thì khó hơn.
10:54
And problemscác vấn đề in the realthực worldthế giới
258
639000
2000
Và các bài toán ngoài đời
10:56
look nuttyhấp dẫn and horriblekinh khủng like this.
259
641000
2000
đều điên rồ và kinh khủng như vậy.
10:58
They'veHọ đã got hairtóc all over them.
260
643000
2000
Chúng mọc toàn là gai.
11:00
They're not just simpleđơn giản, dumbed-downdumbed xuống things that we see in schooltrường học mathmôn Toán.
261
645000
3000
Chúng đâu chỉ là các thứ quá đơn giản như là ta thấy ở môn toán trong trường.
11:04
And think of the outsideở ngoài worldthế giới.
262
649000
2000
Và khi nghĩ đến thế giới bên ngoài.
11:06
Do we really believe that engineeringkỹ thuật and biologysinh học
263
651000
2000
Chúng ta có thật sự tin rằng kĩ thuật và sinh học
11:08
and all of these other things
264
653000
2000
và mọi thứ khác
11:10
that have so benefitedhưởng lợi from computersmáy vi tính and mathstoán học
265
655000
2000
những thứ đã hưởng lợi từ máy tính và toán học
11:12
have somehowbằng cách nào đó conceptuallykhái niệm gottennhận reducedgiảm by usingsử dụng computersmáy vi tính?
266
657000
3000
làm sao đó bị giản lược về mặt khái niệm bởi việc dùng máy tính?
11:15
I don't think so -- quitekhá the oppositeđối diện.
267
660000
3000
Tôi không nghĩ vậy đâu; ngược lại là khác.
11:18
So the problemvấn đề we'vechúng tôi đã really got in mathmôn Toán educationgiáo dục
268
663000
3000
Vậy thì vấn đề của ta trong việc dạy toán
11:21
is not that computersmáy vi tính mightcó thể dumbngớ ngẩn it down,
269
666000
3000
không phải là việc máy tính làm cho nó quá đơn giản,
11:24
but that we have dumbed-downdumbed xuống problemscác vấn đề right now.
270
669000
3000
mà là chúng ta đang đơn giản hóa các bài toán.
11:27
Well, anotherkhác issuevấn đề people bringmang đến up
271
672000
2000
À, còn một vấn đề khác nảy sinh
11:29
is somehowbằng cách nào đó that handtay calculatingtính toán proceduresthủ tục
272
674000
2000
là theo cách nào đó các quy trình tính tay
11:31
teachdạy understandinghiểu biết.
273
676000
2000
sẽ làm cho học sinh hiểu vấn đề.
11:33
So if you go throughxuyên qua lots of examplesví dụ,
274
678000
2000
Cho nên nếu bạn làm nhiều ví dụ,
11:35
you can get the answercâu trả lời,
275
680000
2000
bạn có thể đạt được câu trả lời --
11:37
you can understandhiểu không how the basicskhái niệm cơ bản of the systemhệ thống work better.
276
682000
3000
bạn có thể hiểu tốt hơn những vấn đề cơ bản của hệ thống.
11:40
I think there is one thing that I think very validcó hiệu lực here,
277
685000
3000
Tôi nghĩ rằng có một thứ rất có căn cứ
11:43
which is that I think understandinghiểu biết proceduresthủ tục and processesquy trình is importantquan trọng.
278
688000
3000
đó là việc hiểu được các quy trình và quá trình là quan trọng.
11:47
But there's a fantastictuyệt diệu way to do that in the modernhiện đại worldthế giới.
279
692000
3000
Nhưng có một cách tuyệt vời để làm điều này trong thế giới hiện đại.
11:50
It's calledgọi là programminglập trình.
280
695000
3000
Đó gọi là lập trình.
11:53
ProgrammingLập trình is how mostphần lớn proceduresthủ tục and processesquy trình
281
698000
2000
Lập trình là cách hầu hết quy trình và quá trình
11:55
get writtenbằng văn bản down these daysngày,
282
700000
2000
được ghi lại ngày nay,
11:57
and it's alsocũng thế a great way
283
702000
2000
và nó cũng là cách rất tốt
11:59
to engagethuê studentssinh viên much more
284
704000
2000
để thu hút học sinh nhiều hơn
12:01
and to checkkiểm tra they really understandhiểu không.
285
706000
2000
và để kiểm tra xem chúng có thật sự hiểu không.
12:03
If you really want to checkkiểm tra you understandhiểu không mathmôn Toán
286
708000
2000
Nếu bạn muốn kiểm tra xem bạn có hiểu toán
12:05
then writeviết a programchương trình to do it.
287
710000
3000
thì hãy viết một chương trình để làm toán.
12:08
So programminglập trình is the way I think we should be doing that.
288
713000
3000
Thế thì lập trình là cách tôi nghĩ chúng ta nên làm.
12:11
So to be cleartrong sáng, what I really am suggestinggợi ý here
289
716000
2000
Để cho rõ, cái mà tôi đề nghị ở đây
12:13
is we have a uniqueđộc nhất opportunitycơ hội
290
718000
2000
là chúng ta có một cơ hội duy nhất
12:15
to make mathstoán học bothcả hai more practicalthiết thực
291
720000
2000
để cùng lúc làm cho toán học vừa thực tế
12:17
and more conceptualkhái niệm, simultaneouslyđồng thời.
292
722000
3000
và mang tính khái niệm nhiều hơn.
12:20
I can't think of any other subjectmôn học where that's recentlygần đây been possiblekhả thi.
293
725000
3000
Tôi không nghĩ ra được bất kì môn học nào khác có thể làm được như vậy gần đây.
12:23
It's usuallythông thường some kindloại of choicelựa chọn
294
728000
2000
Đó thường là sự lựa chọn giữa
12:25
betweengiữa the vocationaldạy nghề and the intellectualtrí tuệ.
295
730000
2000
trở thành thợ hay thầy.
12:27
But I think we can do bothcả hai at the sametương tự time here.
296
732000
3000
Nhưng tôi nghĩ ta có thể đạt được cả hai cùng lúc ở đây.
12:32
And we openmở up so manynhiều more possibilitieskhả năng.
297
737000
3000
Và nó cũng mở ra rất nhiều khả năng.
12:35
You can do so manynhiều more problemscác vấn đề.
298
740000
2000
Bạn có thể làm rất nhiều bài toán.
12:37
What I really think we gainthu được from this
299
742000
2000
Cái mà tôi nghĩ chúng ta đạt được từ chuyện này
12:39
is studentssinh viên gettingnhận được intuitiontrực giác and experiencekinh nghiệm
300
744000
3000
là học sinh sẽ có được hiểu biết trực giác và kinh nghiệm
12:42
in farxa greaterlớn hơn quantitiessố lượng than they'vehọ đã ever got before.
301
747000
3000
nhiều hơn hẳn những gì chúng đã nhận được trước đây.
12:45
And experiencekinh nghiệm of harderkhó hơn problemscác vấn đề --
302
750000
2000
Và kinh nghiệm đối với các vấn đề khó hơn --
12:47
beingđang ablecó thể to playchơi with the mathmôn Toán, interacttương tác with it,
303
752000
2000
được chơi với toán, tương tác với nó,
12:49
feel it.
304
754000
2000
cảm giác nó.
12:51
We want people who can feel the mathmôn Toán instinctivelytheo bản năng.
305
756000
3000
Chúng ta muốn người ta có thể cảm giác toán học một cách bản năng.
12:54
That's what computersmáy vi tính allowcho phép us to do.
306
759000
3000
Đó là thứ mà máy tính cho phép chúng ta làm.
12:57
AnotherKhác thing it allowscho phép us to do is reordersắp xếp lại the curriculumchương trình giáo dục.
307
762000
3000
Một thứ khác nó cho phép chúng ta là thay đổi trật tự của chương trình học.
13:00
TraditionallyTheo truyền thống it's been by how difficultkhó khăn it is to calculatetính toán,
308
765000
2000
Theo truyền thống thứ tự dựa theo độ khó của phép tính,
13:02
but now we can reordersắp xếp lại it
309
767000
2000
nhưng giờ ta có thể thay đổi
13:04
by how difficultkhó khăn it is to understandhiểu không the conceptscác khái niệm,
310
769000
2000
bằng độ khó để hiểu được các khái niệm,
13:06
howeverTuy nhiên hardcứng the calculatingtính toán.
311
771000
2000
cho dù là việc tính toán có khó thế nào.
13:08
So calculustính toán has traditionallytheo truyền thống been taughtđã dạy very latemuộn.
312
773000
3000
Giải tích thường được dạy rất trễ.
13:11
Why is this?
313
776000
2000
Tại sao vậy?
13:13
Well, it's damnchỉ trích hardcứng doing the calculationstính toán, that's the problemvấn đề.
314
778000
3000
À, đó là vì thực hiện tính toán thì cực khó, đó chính là vấn đề.
13:17
But actuallythực ra manynhiều of the conceptscác khái niệm
315
782000
2000
Nhưng thật ra thì nhiều khái niệm
13:19
are amenablechịu trách nhiệm to a much youngertrẻ hơn agetuổi tác groupnhóm.
316
784000
3000
có thể dạy được cho lứa tuổi nhỏ hơn nhiều.
13:22
This was an examplethí dụ I builtđược xây dựng for my daughterCon gái.
317
787000
3000
Đây là ví dụ tôi dành cho con gái mình.
13:25
And very, very simpleđơn giản.
318
790000
2000
Và rất rất đơn giản.
13:28
We were talkingđang nói about what happensxảy ra
319
793000
2000
Chúng tôi đang nói về cái gì sẽ xảy ra
13:30
when you increasetăng the numbercon số of sideshai bên of a polygonđa giác
320
795000
2000
khi bạn tăng số cạnh của một đa giác
13:32
to a very largelớn numbercon số.
321
797000
2000
tới một số rất lớn.
13:36
And of coursekhóa học, it turnslượt into a circlevòng tròn.
322
801000
2000
Và đương nhiên, nó sẽ thành một vòng tròn.
13:38
And by the way, she was alsocũng thế very insistentvan lơn
323
803000
2000
Bên cạnh đó, cháu cũng rất nhất quyết
13:40
on beingđang ablecó thể to changethay đổi the colormàu,
324
805000
2000
để có thể thay đổi màu sắc,
13:42
an importantquan trọng featuređặc tính for this demonstrationtrình diễn.
325
807000
3000
một đặc trưng quan trọng của màn trình diễn này.
13:46
You can see that this is a very earlysớm stepbậc thang
326
811000
3000
Bạn có thể thấy rằng đó là bước đi rất sớm
13:49
into limitsgiới hạn and differentialphân biệt calculustính toán
327
814000
2000
để tìm hiểu giới hạn và giải tích vi phân
13:51
and what happensxảy ra when you take things to an extremecực --
328
816000
3000
và những gì xảy ra khi bạn đẩy sự việc đi cực xa --
13:54
and very smallnhỏ bé sideshai bên and a very largelớn numbercon số of sideshai bên.
329
819000
2000
với các cạnh rất nhỏ và với thật nhiều cạnh.
13:56
Very simpleđơn giản examplethí dụ.
330
821000
2000
Một ví dụ rất đơn giản.
13:58
That's a viewlượt xem of the worldthế giới
331
823000
2000
Đó là cái nhìn về thế giới
14:00
that we don't usuallythông thường give people for manynhiều, manynhiều yearsnăm after this.
332
825000
3000
mà chúng ta thường không trao cho con người trong nhiều năm sau chuyện này.
14:03
And yetchưa, that's a really importantquan trọng practicalthiết thực viewlượt xem of the worldthế giới.
333
828000
3000
Nhưng mà đó là cái nhìn thực tế quan trọng về thế giới.
14:06
So one of the roadblocksrào chắn we have
334
831000
3000
Còn một chướng ngại nữa
14:09
in movingdi chuyển this agendachương trình nghị sự forwardphía trước
335
834000
3000
để thúc đẩy chương trình
14:12
is examskỳ thi.
336
837000
2000
là các bài kiểm tra.
14:14
In the endkết thúc, if we testthử nghiệm everyonetất cả mọi người by handtay in examskỳ thi,
337
839000
3000
Nếu cuối cùng chúng ta kiểm tra mọi người bằng phép tính tay,
14:17
it's kindloại of hardcứng to get the curriculachương trình giảng dạy changedđã thay đổi
338
842000
3000
rất khó mà thay đổi chương trình học
14:20
to a pointđiểm where they can use computersmáy vi tính
339
845000
2000
tới điểm mà ta có thể dùng máy tính
14:22
duringsuốt trong the semestershọc kỳ.
340
847000
3000
trong suốt học kì.
14:25
And one of the reasonslý do it's so importantquan trọng --
341
850000
2000
Và một lý do điều này rất quan trọng --
14:27
so it's very importantquan trọng to get computersmáy vi tính in examskỳ thi.
342
852000
3000
có được máy tính trong kì kiểm tra thì rất quan trọng.
14:30
And then we can askhỏi questionscâu hỏi, realthực questionscâu hỏi,
343
855000
3000
Và rồi chúng ta có thể đặt câu hỏi, những câu hỏi thực thụ,
14:33
questionscâu hỏi like, what's the besttốt life insurancebảo hiểm policychính sách to get? --
344
858000
3000
những câu như, chính sách bảo hiểm nhân thọ nào tốt nhất? --
14:36
realthực questionscâu hỏi that people have in theirhọ everydaymỗi ngày livescuộc sống.
345
861000
3000
những câu hỏi thật sự mà người ta phải đối mặt hằng ngày.
14:40
And you see, this isn't some dumbed-downdumbed xuống modelmô hình here.
346
865000
2000
Và bạn thấy đó, đây đâu phải là mô hình đơn giản hóa.
14:42
This is an actualthực tế modelmô hình where we can be askedyêu cầu to optimizetối ưu hóa what happensxảy ra.
347
867000
3000
Đây là mô hình thật mà chúng ta phải tối ưu hóa những gì xảy ra.
14:45
How manynhiều yearsnăm of protectionsự bảo vệ do I need?
348
870000
2000
Tôi cần được bảo vệ trong bao nhiêu năm?
14:47
What does that do to the paymentsCác khoản thanh toán
349
872000
2000
Cái đó ảnh hưởng thế nào đến khoản chi trả
14:49
and to the interestquan tâm ratesgiá and so forthra?
350
874000
3000
và tới lãi suất, ... và những thứ giống như vậy?
14:52
Now I'm not for one minutephút suggestinggợi ý it's the only kindloại of questioncâu hỏi
351
877000
3000
Bây giờ tôi không hề đề nghị rằng đó chỉ là loại câu hỏi nên được đặt
14:55
that should be askedyêu cầu in examskỳ thi,
352
880000
2000
trong bài thi,
14:57
but I think it's a very importantquan trọng typekiểu
353
882000
2000
nhưng tôi nghĩ đó là loại câu hỏi rất quan trọng
14:59
that right now just getsđược completelyhoàn toàn ignoredlàm ngơ
354
884000
3000
mà giờ đang bị lờ đi hoàn toàn
15:02
and is criticalchỉ trích for people'sngười realthực understandinghiểu biết.
355
887000
3000
và nó rất cần thiết cho sự hiểu biết thực tế của con người.
15:05
So I believe [there is] criticalchỉ trích reformcải cách
356
890000
3000
Vì thế tôi tin là có những cải tổ cấp thiết
15:08
we have to do in computer-basedDựa trên máy tính mathmôn Toán.
357
893000
2000
mà ta phải làm đối với toán học dựa trên máy tính.
15:10
We have got to make sure
358
895000
2000
Chúng ta phải chắc chắn rằng
15:12
that we can movedi chuyển our economiesnền kinh tế forwardphía trước,
359
897000
3000
chúng ta có thể thúc đẩy nền kinh tế,
15:15
and alsocũng thế our societiesxã hội,
360
900000
2000
cùng với xã hội,
15:17
baseddựa trên on the ideaý kiến that people can really feel mathematicstoán học.
361
902000
3000
dựa trên ý tưởng rằng người ta có thể thật sự cảm nhận toán học.
15:22
This isn't some optionaltùy chọn extrathêm.
362
907000
3000
Đây không phải phần phụ thêm cho tùy ý chọn.
15:25
And the countryQuốc gia that does this first
363
910000
2000
Và đất nước nào có thể làm được điều này trước tiên
15:27
will, in my viewlượt xem, leapfrogleapfrog othersKhác
364
912000
3000
sẽ nhảy vọt trước các nước khác, theo ý tôi
15:30
in achievingđể đạt được a newMới economynên kinh tê even,
365
915000
3000
để đạt được một nền kinh tế mới,
15:33
an improvedcải tiến economynên kinh tê,
366
918000
2000
thậm chí là một nền kinh tế được cải thiện hơn,
15:35
an improvedcải tiến outlooktriển vọng.
367
920000
2000
một viễn cảnh mở mang.
15:37
In factthực tế, I even talk about us movingdi chuyển
368
922000
2000
Thật ra, tôi thậm chí còn nói về việc chúng ta
15:39
from what we oftenthường xuyên call now the "knowledgehiểu biết economynên kinh tê"
369
924000
3000
tiến từ cái hay gọi là nền kinh tế tri thức
15:42
to what we mightcó thể call a "computationaltính toán knowledgehiểu biết economynên kinh tê,"
370
927000
3000
sang cái chúng ta có thể gọi là nền kinh tế tri thức tính toán,
15:45
where high-levelcấp độ cao mathmôn Toán is integraltích phân to what everyonetất cả mọi người does
371
930000
3000
nơi mà toán cấp cao được tích hợp vào mọi thứ người ta làm
15:48
in the way that knowledgehiểu biết currentlyhiện tại is.
372
933000
2000
theo cách mà tri thức đang được tính hợp.
15:50
We can engagethuê so manynhiều more studentssinh viên with this,
373
935000
3000
Ta có thể lôi kéo nhiều học sinh hơn làm cách này,
15:53
and they can have a better time doing it.
374
938000
3000
và các em thấy vui vẻ để làm toán.
15:56
And let's understandhiểu không:
375
941000
2000
Và hãy hiểu rằng,
15:58
this is not an incrementalgia tăng sortsắp xếp of changethay đổi.
376
943000
3000
đây không phải là thay đổi từ từ.
16:02
We're tryingcố gắng to crossvượt qua the chasmvực thẳm here
377
947000
2000
Chúng ta đang cố vượt qua một vực thẳm ở đây
16:04
betweengiữa schooltrường học mathmôn Toán and the real-worldthế giới thực mathmôn Toán.
378
949000
2000
giữa toán học trong nhà trường với toán học ngoài đời.
16:06
And you know if you walkđi bộ acrossbăng qua a chasmvực thẳm,
379
951000
2000
Và bạn biết rằng nếu bạn đi bộ qua một cái vực,
16:08
you endkết thúc up makingchế tạo it worsetệ hơn than if you didn't startkhởi đầu at all --
380
953000
3000
bạn sẽ kết thúc ở chỗ còn tệ hơn là nếu bạn đừng đi ngay từ đầu --
16:11
biggerlớn hơn disasterthảm họa.
381
956000
2000
sẽ là thảm họa lớn hơn.
16:13
No, what I'm suggestinggợi ý
382
958000
2000
Không, cái mà tôi đề nghị
16:15
is that we should leapnhảy vọt off,
383
960000
2000
chúng ta phải phóng lên,
16:17
we should increasetăng our velocityvận tốc
384
962000
2000
chúng ta nên tăng tốc
16:19
so it's highcao,
385
964000
2000
lên thật cao
16:21
and we should leapnhảy vọt off one sidebên and go the other --
386
966000
3000
và ta nên phóng khỏi một bên vực và sang bên kia --
16:24
of coursekhóa học, havingđang có calculatedtính toán our differentialphân biệt equationphương trình very carefullycẩn thận.
387
969000
3000
đương nhiên, sau khi đã tính các phương trình vi phân thật cẩn thận.
16:27
(LaughterTiếng cười)
388
972000
2000
(Cười)
16:29
So I want to see
389
974000
2000
Thế nên tôi muốn thấy
16:31
a completelyhoàn toàn renewedgia hạn, changedđã thay đổi mathmôn Toán curriculumchương trình giáo dục
390
976000
2000
một chương trình học toán được thay đổi và làm mới hoàn toàn
16:33
builtđược xây dựng from the groundđất up,
391
978000
2000
xây từ gốc,
16:35
baseddựa trên on computersmáy vi tính beingđang there,
392
980000
2000
dựa trên máy tính
16:37
computersmáy vi tính that are now ubiquitousphổ biến almosthầu hết.
393
982000
2000
những chiếc máy tính mà bây giờ hầu như có khắp nơi.
16:39
CalculatingTính toán machinesmáy móc are everywheremọi nơi
394
984000
2000
Các công cụ tính toán có ở khắp nơi
16:41
and will be completelyhoàn toàn everywheremọi nơi in a smallnhỏ bé numbercon số of yearsnăm.
395
986000
3000
và sẽ hoàn toàn ở mọi chỗ trong ít năm nữa.
16:44
Now I'm not even sure if we should brandnhãn hiệu the subjectmôn học as mathmôn Toán,
396
989000
4000
Giờ thì tôi không có chắc ta có nên gọi môn học là toán không nữa,
16:48
but what I am sure is
397
993000
2000
nhưng cái tôi chắc là
16:50
it's the mainstreamdòng chính subjectmôn học of the futureTương lai.
398
995000
2000
nó sẽ là môn học chính của tương lai.
16:53
Let's go for it,
399
998000
3000
Hãy làm chuyện này.
16:56
and while we're about it,
400
1001000
2000
Và khi chúng ta sắp sửa làm,
16:58
let's have a bitbit of funvui vẻ,
401
1003000
2000
hay vui một chút
17:00
for us, for the studentssinh viên and for TEDTED here.
402
1005000
3000
vì chúng ta, vì học sinh và vì TED ở đây.
17:03
ThanksCảm ơn.
403
1008000
2000
Cám ơn.
17:05
(ApplauseVỗ tay)
404
1010000
7000
(Vỗ tay)
Translated by Hoa Nguyen
Reviewed by Huyen Bui

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Conrad Wolfram - Mathematician
Conrad Wolfram runs the worldwide arm of Wolfram Research, the mathematical lab behind the cutting-edge knowledge engine Wolfram Alpha.

Why you should listen

Conrad Wolfram is the strategic director of Wolfram Research, where his job, in a nutshell, is understanding and finding new uses for the Mathematica technology. Wolfram is especially passionate about finding uses for Mathematica outside of pure computation, using it as a development platform for products that help communicate big ideas. The Demonstrations tool, for instance, makes a compelling case for never writing out another equation -- instead displaying data in interactive, graphical form.

Wolfram's work points up the changing nature of math in the past 30 years, as we've moved from adding machines to calculators to sophisticated math software, allowing us to achieve ever more complex computational feats. But, Wolfram says, many schools are still focused on hand-calculating; using automation, such as a piece of software, to do math is sometimes seen as cheating. This keeps schools from spending the time they need on the new tools of science and mathematics. As they gain significance for everyday living, he suggests, we need to learn to take advantage of these tools and learn to use them young. Learn more at computerbasedmath.org.

More profile about the speaker
Conrad Wolfram | Speaker | TED.com