TEDxBoston 2011
Richard Resnick: Welcome to the genomic revolution
Richard Resnick: Chào mừng đến với cuộc cách mạng gen
Filmed:
Readability: 4.2
1,041,798 views
Trong cuộc nói chuyện mở này từ TEDxBoston, Richard Resnick chứng minh rằng làm thế nào mà việc xác định trật tự gen một cách nhanh chóng và tiết kiệm sẽ đảo ngược việc chăm sóc sức khỏe (và bảo hiểm, chính trị) hoàn toàn.
Richard Resnick - Entrepreneur
Richard Resnick is on the front lines of the business of genomes, as CEO of GenomeQuest, a maker of genomic software. Full bio
Richard Resnick is on the front lines of the business of genomes, as CEO of GenomeQuest, a maker of genomic software. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
Ladies and gentlemen,
0
0
2000
Thưa quý ông quý bà,
00:17
I present to you the human genome.
1
2000
3000
Tôi trình bày cho quý vị bộ gen người,
00:20
(Applause)
2
5000
3000
(Vỗ tay)
00:23
Chromosome one, top left.
3
8000
2000
Nhiễm sắc thể, góc trên cùng bên trái.
00:25
Bottom right are the sex chromosomes.
4
10000
2000
Bên tay phải phía dưới là nhiễm sắc thể giới tính.
00:27
Women have two copies of that big X chromosome;
5
12000
2000
Phụ nữ có hai nhiễm sắc thể X lớn,
00:29
men have the X
6
14000
2000
đàn ông chỉ có một X
00:31
and, of course, that small copy of the Y.
7
16000
2000
Và tất nhiên là thêm một nhiễm sắc thể nhỏ Y.
00:33
Sorry boys, but it's just a tiny little thing that makes you different.
8
18000
4000
Xin lỗi các chàng trai, nhưng chỉ có một điều nhỏ nhưng làm các cậu khác biệt.
00:37
So if you zoom in on this genome,
9
22000
3000
Vì thế nếu bạn nhìn kĩ vào bộ gen này,
00:40
then what you see, of course, is this double helix structure --
10
25000
3000
thì những gì bạn thấy, tất nhiên, là một cấu trúc xoắn kép --
00:43
the code of life spelled out with these four biochemical letters,
11
28000
2000
mật mã của sự sống được giải qua bốn kí hiệu hóa sinh này,
00:45
or we call them bases, right:
12
30000
2000
hoặc chúng ta gọi chúng là các bazơ , đúng vậy:
00:47
A, C, G and T.
13
32000
2000
A, X, G, và T.
00:49
How many are there in the human genome? Three billion.
14
34000
2000
Có bao nhiêu bazơ trong bộ gen người? Ba tỉ.
00:51
Is that a big number?
15
36000
2000
Đó có phải là con số lớn không?
00:53
Well, everybody can throw around big numbers.
16
38000
2000
Tất nhiên là, ai cũng có thể đưa ra những con số lớn.
00:55
But in fact, if I were to place one base
17
40000
2000
Nhưng sự thật là, nếu tôi phải đặt chỉ một bazơ
00:57
on each pixel of this 1280 by 800 resolution screen,
18
42000
3000
trên một điểm ảnh của chiếc màn hình có độ phân giải 1280 nhân 800 này,
01:00
we would need 3,000 screens to take a look at the genome.
19
45000
3000
thì chúng ta sẽ cần đến 3000 màn hình để có thể nhìn thấy hết bộ gen.
01:03
So it's really quite big.
20
48000
2000
Vì thế con số đó thật sự là lớn.
01:05
And perhaps because of its size,
21
50000
2000
Và có lẽ bởi vì kích thước của nó,
01:07
a group of people -- all, by the way, with Y chromosomes --
22
52000
3000
một nhóm người - tất cả đều có nhiễm sắc thể Y -
01:10
decided they would want to sequence it.
23
55000
2000
quyết định họ muốn xác định trình tự nó.
01:12
(Laughter)
24
57000
2000
(Cười)
01:14
And so 15 years, actually, and about four billion dollars later,
25
59000
3000
Vì thế trong 15 năm, thực sợ là, khoảng 4 tỉ đô la sau đó,
01:17
the genome was sequenced and published.
26
62000
2000
toàn bộ gen được xác lập trình tự và xuất bản.
01:19
In 2003, the final version was published, and they keep working on it.
27
64000
3000
Năm 2003, phiên bản cuối được xuất bản, và họ vẫn đang tiếp tục cải thiện nó.
01:22
That was all done on a machine that looks like this.
28
67000
2000
Nó đã hoàn toàn được làm bằn chiếc máy giống thế này.
01:24
It costs about a dollar for each base --
29
69000
2000
Mỗi bazơ tốn mất 1 đô la -
01:26
a very slow way of doing it.
30
71000
2000
một cách làm rất chậm.
01:28
Well folks, I'm here to tell you
31
73000
2000
Các bạn, hôm nay tôi đến đây để nói với mọi người
01:30
that the world has completely changed
32
75000
2000
rằng thế giới đã hoàn toàn thay đổi
01:32
and none of you know about it.
33
77000
2000
và không ai trong chúng ta biết được điều đó.
01:34
So now what we do is we take a genome,
34
79000
2000
Vì vậy những gì chúng tôi làm bây giờ là lấy một hệ gen,
01:36
we make maybe 50 copies of it,
35
81000
2000
chúng tôi sao chép nó thành khoảng 50 bản,
01:38
we cut all those copies up into little 50-base reads,
36
83000
3000
chúng tôi cắt tất cả các bản sao thành những mảnh nhỏ 50 bazơ
01:41
and then we sequence them, massively parallel.
37
86000
2000
rồi chúng tôi xác lập trình tự chúng, thành những hàng song song lớn.
01:43
And then we bring that into software,
38
88000
2000
Sau đó chúng tôi đưa thông tin đó vào phần mềm,
01:45
and we reassemble it and we tell you what the story is.
39
90000
2000
và chúng tôi ghép nó lại và kể cho các bạn toàn bộ câu chuyện.
01:47
And so just to give you a picture of what this looks like,
40
92000
3000
Và chỉ để cho các bạn hình dung cái này trông như thế nào,
01:50
the Human Genome Project: 3 gigabases, right.
41
95000
2000
Dự Án Hệ Gen Người: 3 tỉ bazơ , đúng vậy.
01:52
One run on one of these machines:
42
97000
2000
Một người thử chạy bằng một trong các máy sau:
01:54
200 gigabases in a week.
43
99000
3000
200 tỉ bazơ một tuần.
01:57
And that 200 is going to change to 600 this summer,
44
102000
3000
Và con số 200 tỉ đó sẽ chuyển thành 600 tỉ vào mùa hè này,
02:00
and there's no sign of this pace slowing.
45
105000
3000
và không có một dấu hiệu nào cho thấy tốc độ này sẽ giảm dần.
02:03
So the price of a base, to sequence a base,
46
108000
3000
Vì vậy cái giá cho 1 bazơ, để xác định trình tự 1 bazơ,
02:06
has fallen 100 million times.
47
111000
3000
đã giảm xuống 100 triệu lần.
02:09
That's the equivalent of you filling up your car with gas in 1998,
48
114000
3000
Điều đó tương tự như việc bạn đổ xăng cho xe hơi vào năm 1998,
02:12
waiting until 2011,
49
117000
2000
và đợi đến năm 2011,
02:14
and now you can drive to Jupiter and back twice.
50
119000
2000
và bây giờ bạn có thể lái xe đến sao Mộc và trở về, hai lần.
02:16
(Laughter)
51
121000
5000
(Cười)
02:21
World population,
52
126000
2000
Dân số thế giới,
02:23
PC placements,
53
128000
2000
những chiếc máy tính cá nhân,
02:25
the archive of all the medical literature,
54
130000
3000
và kho lưu trữ các tài liệu y khoa,
02:28
Moore's law,
55
133000
2000
định luật Moore,
02:30
the old way of sequencing, and here's all the new stuff.
56
135000
3000
cách làm cũ liệt kê gen, và bây giờ là tất cả những thứ mới mẻ.
02:33
Guys, this is a log scale;
57
138000
2000
Các bạn, đây là biểu đồ log;
02:35
you don't typically see lines that go up like that.
58
140000
3000
bạn bình thường không thấy các đường đi lên như vậy.
02:38
So the worldwide capacity to sequence human genomes
59
143000
3000
Vì vậy công suất xác định trình tự gen người của thế giới
02:41
is something like 50,000 to 100,000 human genomes this year.
60
146000
3000
là khoảng 50,000 đến 100,000 bộ gen người trong năm nay.
02:44
And we know this based on the machines that are being placed.
61
149000
3000
Và chúng ta biết điều này dựa vào máy móc được chọn.
02:47
This is expected to double, triple or maybe quadruple
62
152000
3000
Co số này được trông chờ sẽ tăng cấp hai, gấp ba, và có thể gấp bốn
02:50
year over year for the foreseeable future.
63
155000
2000
qua từng năm trong một tương lai có thể dự đoán được.
02:52
In fact, there's one lab in particular
64
157000
2000
Trên thực tế, có một phòng thí nghiệm chuyên biệt
02:54
that represents 20 percent of all that capacity.
65
159000
3000
thực hiện 20% tổng số công suất đó.
02:57
It's called the Beijing Genomics Institute.
66
162000
3000
Nó được gọi là Viện Gen Bắc Kinh,
03:00
The Chinese are absolutely winning this race to the new Moon, by the way.
67
165000
4000
Người Trung Quốc đang thực sự chiến thắng trong cuộc đua đến Mặt Trăng mới.
03:04
What does this mean for medicine?
68
169000
2000
Điều này có nghĩa là gì trong Y Học?
03:06
So a woman is age 37.
69
171000
2000
Một người phụ nữ 37 tuổi.
03:08
She presents with stage 2 estrogen receptor-positive breast cancer.
70
173000
4000
Cô ấy đang ở giai đoạn 2 ung thư vú thụ thể dương tính với estrogen.
03:12
She is treated with surgery, chemotherapy and radiation.
71
177000
3000
Cô ấy được điều trị với phẫu thuật, hóa trị và phóng xạ.
03:15
She goes home.
72
180000
2000
Cô ấy trở về nhà.
03:17
Two years later, she comes back with stage three C ovarian cancer.
73
182000
3000
Hai năm sau, cô ấy quay lại với ung thư buồng trứng C, giai đoạn 3.
03:20
Unfortunately, treated again with surgery and chemotherapy.
74
185000
3000
Thật không may mắn, lại được điều trị bằng cách phẫu thuật và hóa trị,
03:23
She comes back three years later at age 42
75
188000
2000
cô ấy quay lại ba năm sau ở tuổi 42
03:25
with more ovarian cancer, more chemotherapy.
76
190000
3000
với nhiều tế bào ung thư buồng trứng hơn, nhiều hóa trị hơn.
03:28
Six months later,
77
193000
2000
Sáu tháng sau,
03:30
she comes back with acute myeloid leukemia.
78
195000
3000
cô ấy quay lại với ung thư bạch cầu cấp tính.
03:34
She goes into respiratory failure and dies eight days later.
79
199000
3000
Cô ấy sau đó bị suy hô hấp và qua đời tám ngày sau.
03:37
So first, the way in which this woman was treated, in as little as 10 years,
80
202000
3000
Đầu tiên là, cách mà cô ấy được điều trị, chỉ trong khoảng 10 năm ngắn ngủi,
03:40
will look like bloodletting.
81
205000
3000
chỉ giống như là mất máu vô ích.
03:43
And it's because of people like my colleague, Rick Wilson,
82
208000
2000
Và đó là bởi vì những người như đồng nghiệp tôi, Rich Wilson,
03:45
at the Genome Institute at Washington University,
83
210000
3000
ở Viện Gen trường Đại Học Washington,
03:48
who decided to take a look at this woman postmortem.
84
213000
2000
người quyết định khám nghiệm tử thi của người phụ nữ này.
03:50
And he sequenced, he took skin cells, healthy skin,
85
215000
3000
Và ông ta xác định trình tự gen, lấy tế bào da, những tế bào khỏe mạnh,
03:53
and cancerous bone marrow,
86
218000
2000
và tủy xương bị ung thư,
03:55
and he sequenced the whole genomes of both of them
87
220000
2000
và anh ấy xác định tình tự toàn bộ hệ gen của hai mẫu đấy,
03:57
in a couple of weeks, no big deal.
88
222000
3000
trong có khoảng vài tuần, không có kết quả gì đáng kể.
04:00
And then he compared those two genomes in software,
89
225000
2000
Sau đó anh ấy so sánh hai bộ gen này trên phần mềm,
04:02
and what he found, among other things,
90
227000
2000
và những gì anh ấy thấy, trong số những yếu tố khác,
04:04
was a deletion, a 2,000-base deletion
91
229000
2000
là một sự hủy hoại, 2000 bazơ bị hủy hoại
04:06
across three billion bases
92
231000
2000
trong số 3 tỉ bazơ
04:08
in a particular gene called TP53.
93
233000
2000
trên một gen cụ thể tên là TP53.
04:10
If you have this deleterious mutation in this gene,
94
235000
3000
Nếu bạn có đột biến hại trên chiếc gen này,
04:13
you're 90 percent likely to get cancer in your life.
95
238000
3000
thì 90% bạn có nguy cơ bị ung thư trong cuộc đời.
04:16
So unfortunately, this doesn't help this woman,
96
241000
2000
Vì vậy thật không may mắn, điều đó không giúp được gì cho người phụ nữ này,
04:18
but it does have severe, profound if you will,
97
243000
3000
nhưng nó có thể có một ý nghĩa quan trọng, sâu sắc,
04:21
implications to her family.
98
246000
2000
cho gia đình cô ấy.
04:23
I mean, if they have the same mutation,
99
248000
2000
Ý tôi là, nếu họ có cùng chung một đột biến,
04:25
and they get this genetic test, and they understand it,
100
250000
3000
và họ kiểm tra di truyền này, và họ hiểu nó,
04:28
then they can go and get regular screens, and they can catch cancer early
101
253000
3000
thì họ có thể đến và kiểm tra thường xuyên, họ có thể phát hiện được ung thư sớm
04:31
and potentially live a significantly longer life.
102
256000
2000
và có khả năng sống thọ thêm một thời gian đáng kể.
04:33
Let me introduce you now to the Beery twins,
103
258000
2000
Tôi xin giới thiệu với bạn cặp song sinh Beery,
04:35
diagnosed with cerebral palsy at the age of two.
104
260000
2000
được chuẩn đoán bị bại não năm hai tuổi.
04:37
Their mom is a very brave woman
105
262000
2000
Mẹ của họ là một người phụ nữ can đảm
04:39
who didn't believe that the symptoms weren't matching up,
106
264000
2000
người mà không tin rằng những triệu chứng này không phù hợp với nhau,
04:41
and through some heroic efforts and a lot of Internet searching,
107
266000
2000
và qua nhiều nỗ lực phi thường và rất nhiều cuộc tìm kiếm trên mạng,
04:43
she was able to convince the medical community
108
268000
3000
bà ấy đã có thể thuyết phục cả cộng đồng y học
04:46
that, in fact, they had something else.
109
271000
2000
rằng, thực tế là, con bà có cái gì đó khác.
04:48
What they had was dopa-responsive dystonia.
110
273000
3000
Cái mà chúng bị là Loạn Trương Lực phản ứng với levodopa - (dạng tổng hợp của dopamine - chất hóa học não).
04:51
And so they were given L-Dopa,
111
276000
2000
Và chúng được chỉ định dùng L-Dopa,
04:53
and their symptoms did improve,
112
278000
2000
và triệu chứng của chúng được cải thiện,
04:55
but they weren't totally asymptomatic.
113
280000
2000
nhưng chúng không hoàn toàn mất hết triệu chứng.
04:57
Significant problems remained.
114
282000
2000
Những triệu chứng quan trọng vẫn còn.
04:59
Turns out the gentleman in this picture is a guy named Joe Beery,
115
284000
2000
Hóa ra người đàn ông trong bức ảnh này tên là Joe Beery,
05:01
who was lucky enough to be the CIO
116
286000
2000
người may mắn được làm Giám Đốc Công Nghệ Thông Tin
05:03
of a company called Life Technologies.
117
288000
2000
của một công ty tên là Công Nghệ Cuộc Sống.
05:05
They're one of the two companies
118
290000
2000
Đó là một trong hai công ty
05:07
that makes these massive whole genome sequencing tools.
119
292000
3000
sản xuất ra hàng loạt những dụng cụ để xác lập trình tự gen.
05:10
And so what he did was he got his kids sequenced.
120
295000
3000
Và những gì ông ấy đã làm là xác định trình tự gen chính những đứa con mình.
05:13
And what they found was a series of mutations in a gene called SPR,
121
298000
3000
và họ tìm thấy một chuỗi đột biến trên gen tên là SPR,
05:16
which is responsible for producing serotonin, among other things.
122
301000
4000
đảm trách việc sản xuất serotonin, cùng với những thứ khác,
05:20
So on top of L-Dopa, they gave these kids a serotonin precursor drug,
123
305000
3000
Và trên cả L-Dopa, họ đưa cho những đứa trẻ này thuốc tiền-serotonin
05:23
and they're effectively normal now.
124
308000
2000
và chúng bây giờ hoàn toàn bình thường.
05:25
Guys, this would never have happened without whole genome sequencing.
125
310000
3000
Mọi người, điều này sẽ không bao giờ thành hiện thực nếu không có việc xác lập trình tự gen.
05:28
And at the time -- this was a few years ago -- it cost $100,000.
126
313000
2000
Và vào thời điểm đó- vài năm trước - tốn 100 nghìn đô la.
05:30
Today it's $10,000. Next year it's $1,000.
127
315000
2000
Bây giờ là 10 nghìn đô la. Năm tới sẽ là 1 nghìn đô la.
05:32
The year after it's $100, give or take a year.
128
317000
2000
Năm sau đó nữa sẽ là một trăm đô, khoảng một năm.
05:34
That's how fast this is moving.
129
319000
2000
Điều đó cho thấy việc này đang diễn ra nhanh chóng như thế nào.
05:36
So here's little Nick --
130
321000
2000
Đây là bé Nick --
05:38
likes Batman and squirt guns.
131
323000
3000
thích Người Dơi và Súng nước.
05:41
And it turns out Nick shows up at the children's hospital
132
326000
3000
Và cuối cùng Nick xuất hiện ở một bệnh viện nhi
05:44
with this distended belly like a famine victim.
133
329000
2000
với chiếc bụng phình ra như một nạn nhân của nạn đói.
05:46
And it's not that he's not eating,
134
331000
2000
Không phải là do nó không ăn gì,
05:48
it's that when he eats, his intestine basically opens up
135
333000
2000
mà là khi cậu bé ăn, dạ dày cơ bản là mở rộng ra
05:50
and feces spill out into his gut.
136
335000
2000
và phân trào ra tràn vào ruột của nó.
05:52
So a hundred surgeries later,
137
337000
2000
Sau một trăm cuộc phẫu thuật sau đó,
05:54
he looks at his mom and says, "Mom,
138
339000
3000
cậu bé nhìn mẹ mình và nói: "Mẹ,
05:57
please pray for me. I'm in so much pain."
139
342000
3000
làm ơn cầu nguyện cho con. Con đau lắm."
06:00
His pediatrician happens to have a background in clinical genetics
140
345000
3000
Bác sĩ nhi khoa của cậu tình cờ có kiến thức về di truyền học lâm sàng
06:03
and he has no idea what's going on,
141
348000
2000
và ông ta không hiểu chuyện gì đang diễn ra,
06:05
but he says, "Let's get this kid's genome sequenced."
142
350000
2000
nhưng ông ta nói: "Hãy xác định trình tự gen của cậu bé này."
06:07
And what they find is a single-point mutation
143
352000
2000
Và thứ mà họ tìm thấy là một điểm đột biến
06:09
in a gene responsible for controlling programmed cell death.
144
354000
3000
trên một gen chịu trách nhiệm điều hòa sự chết một cách hệ thống của tế bào.
06:12
So the theory is that he's having some immunological reaction
145
357000
3000
Vì vậy lý thuyết là cậu bé đang gặp các phản ứng miễn dịch
06:15
to what's going on to the food essentially,
146
360000
3000
đối với các loại thức ăn cần thiết,
06:18
and that's a natural reaction, which causes some programmed cell death.
147
363000
3000
đó là một phản ứng tự nhiên gây nên các tế bào chết theo lịch trình.
06:21
But the gene that regulates that down is broken.
148
366000
2000
Nhưng gen điều hòa nó đã bị đột biến.
06:23
And so this informs, among other things, of course,
149
368000
2000
Điều này cho biết, trong số những thứ khác, tất nhiên,
06:25
a treatment for bone marrow transplant, which he undertakes.
150
370000
3000
một cách điều trị cho tủy xương cấy ghép, mà ông ta đảm trách.
06:28
And after nine months of grueling recovery,
151
373000
2000
Và sau chín tháng phục hồi mệt mỏi,
06:30
he's now eating steak with A1 sauce.
152
375000
2000
cậu bé ấy giờ đang ăn thịt bò với nước sốt A1.
06:32
(Laughter)
153
377000
2000
(Cười)
06:34
The prospect of using the genome
154
379000
2000
Tương lai của việc sử dụng bộ gen
06:36
as a universal diagnostic
155
381000
2000
trong việc chẩn đoán phổ quát
06:38
is upon us today.
156
383000
2000
phụ thuộc vào chúng ta hôm nay.
06:40
Today, it's here.
157
385000
2000
Hôm nay, tại đây.
06:42
And what it means for all of us
158
387000
2000
Ý nghĩa mà việc đó mang lại cho tất cả chúng ta
06:44
is that everybody in this room could live an extra five, 10, 20 years
159
389000
3000
đó là mỗi người trong căn phòng này có thể sống thọ thêm 5, 10, 20 năm nữa
06:47
just because of this one thing.
160
392000
2000
chỉ nhờ một thứ này thôi.
06:49
Which is a fantastic story,
161
394000
2000
Thật là một câu chuyện kì diệu,
06:51
unless you think about humanity's footprint on the planet
162
396000
3000
trừ khi bạn nghĩ về dấu chân loài người trên hành tinh này
06:54
and our ability to keep up food production.
163
399000
2000
và khả năng của chúng ta sản xuất thức ăn.
06:56
So it turns out
164
401000
2000
Vì vậy nó chứng tỏ
06:58
that the very same technology
165
403000
2000
rằng cùng công nghệ đó
07:00
is also being used to grow new lines
166
405000
2000
đang được sử dụng để nuôi các dòng mới của
07:02
of corn, wheat, soybean and other crops
167
407000
3000
ngô, lúa mạch, đậu nành, và các vụ khác
07:05
that are highly tolerant of drought, of flood,
168
410000
2000
mà thích nghi cao với hạn hán, lũ lụt,
07:07
of pests and pesticides.
169
412000
2000
sâu bệnh và thuốc trừ sâu.
07:09
Now look, as long as we continue to increase the population,
170
414000
3000
Bây giờ nhìn đây, khi mà chúng ta tiếp tục gia tăng dân số,
07:12
we're going to have to continue to grow and eat genetically modified foods,
171
417000
3000
chúng ta sẽ phải tiếp tục trồng và ăn các loại thức ăn biến đổi gen,
07:15
and that's the only position that I'll take today.
172
420000
3000
và đó là lựa chọn duy nhất chúng ta sẽ phải chọn hôm nay.
07:18
Unless there's anybody in the audience
173
423000
2000
Trừ khi có ai đó ở trong số khán giả ở đây
07:20
that would like to volunteer to stop eating?
174
425000
2000
sẽ tình nguyện bỏ ăn?
07:22
None, not one.
175
427000
2000
Không, không một ai.
07:24
This is a typewriter,
176
429000
2000
Đây là một cái máy đánh chữ
07:26
a staple of every desktop for decades.
177
431000
3000
một sản phẩm chủ lực trên mọi bàn giấy trong nhiều thập kỷ.
07:29
And in fact, the typewriter was essentially deleted by this thing.
178
434000
4000
Và thực tế là, chiếc máy đánh chữ đó đã bị huỷ diệt bởi thứ này.
07:33
And then more general versions of word processors came about.
179
438000
3000
Và sau đó là nhiều phiên bản khác của máy xử lý văn bản ra đời.
07:36
But ultimately, it was a disruption on top of a disruption.
180
441000
3000
Nhưng cuối cùng, đó là thất bại này chồng chất thất bại.
07:39
It was Bob Metcalfe inventing the Ethernet
181
444000
2000
Chính Bob Metcalfe người phát minh ra cáp mạng
07:41
and the connection of all these computers
182
446000
2000
và việc kết nối tất cả những chiếc máy tính này
07:43
that fundamentally changed everything.
183
448000
2000
về cơ bản đã thay đổi mọi thứ.
07:45
And suddenly we had Netscape, and we had Yahoo
184
450000
3000
Và bỗng chốc chúng ta đã có Netscape, và chúng ta có Yahoo
07:48
and we had, indeed, the entire dotcom bubble.
185
453000
3000
Và chúng ta có, quả thật, cả một loạt bong bóng dot-com.
07:51
(Laughter)
186
456000
3000
(Cười)
07:54
Not to worry though,
187
459000
2000
Nhưng không phải lo lắng gì cả,
07:56
that was quickly rescued by the iPod, Facebook
188
461000
2000
nó đã được giải cứu bởi iPod, Facebook
07:58
and, indeed, angry birds.
189
463000
2000
và, thực sự, Angry Birds.
08:00
(Laughter)
190
465000
2000
(Cười)
08:02
Look, this is where we are today.
191
467000
3000
Nhìn xem, đó là vị trí của chúng ta lúc này.
08:05
This is the genomic revolution today. This is where we are.
192
470000
2000
Đây là một cuộc cách mạng gen. Đây là vị trí của chúng ta.
08:07
So what I'd like you to consider is:
193
472000
2000
Vì vậy điều mà tôi muốn bạn xem xét là:
08:09
What does it mean
194
474000
2000
Điều đó có ý nghĩa gì
08:11
when these dots don't represent the individual bases of your genome,
195
476000
3000
khi những dấu chấm này không tượng trưng cho từng bazơ độc lập của bộ gen,
08:14
but they connect to genomes all across the planet?
196
479000
3000
mà chúng nối với các bộ gen trên khắp hành tinh này?
08:17
So I just recently had to buy life insurance.
197
482000
2000
Vì thế gần đây tôi phải mua bảo hiểm nhân thọ.
08:19
And I was required to answer:
198
484000
2000
và người ta yêu cầu trả lời các câu hỏi:
08:21
A. I have never had a genetic test, B. I've had one, here you go,
199
486000
3000
A. Tôi chưa bao giờ xét nghiệm gen, B. Tôi đã từng một lần, tiếp theo
08:24
and C. I've had one and I'm not telling.
200
489000
2000
và C. Tôi đã từng một lần và tôi sẽ không nói gì cả.
08:26
Thankfully, I was able to answer A,
201
491000
2000
May mắn thay, tôi đã có thể trả lời là A,
08:28
and I say that honestly in case my life insurance agent is listening.
202
493000
3000
và tôi nói một cách trung thực rằng trong trường hợp nhân viên bảo hiểm đang lắng nghe.
08:31
But what would have happened if I had said C?
203
496000
3000
Điều gì sẽ xảy ra nếu tôi chọn C?
08:34
Consumer applications for genomics, they will flourish.
204
499000
2000
Những ứng dụng dành cho gen, họ sẽ kiếm bội.
08:36
Do you want to see whether you're genetically compatible
205
501000
2000
Bạn có muốn biết xem là bạn thích ứng về mặt di truyền
08:38
with your girlfriend? Sure.
206
503000
2000
với bạn gái của bạn hay không? Chắc chắn rồi.
08:40
DNA sequencing on your iPhone? There's an app for that.
207
505000
3000
Xác định trình tự ADN trên iPhone của bạn? Có hẳn một dứng dụng cho nó.
08:43
(Laughter)
208
508000
2000
(Cười)
08:45
Personalized genomic massage anyone?
209
510000
3000
Hãy xoa bóp cho gen cá nhân chứ mọi người?
08:48
There's already a lab today
210
513000
2000
Hiên nay đã có hẳn một phòng thí nghiệm
08:50
that tests for allele 334 of the AVPR1 gene,
211
515000
2000
kiểm tra gen đẳng vị 334 trên gen AVPR1,
08:52
the so-called cheating gene.
212
517000
2000
gen người ta hay gọi là "gen lừa dối."
08:54
So anybody who's here today with your significant other,
213
519000
4000
Vì vậy bất cứ ai ở đây hôm nay với người đó của mình,
08:58
just turn over to them and swab their mouth,
214
523000
2000
chỉ cần quay sang và lau miệng họ,
09:00
send it to the lab and you'll know for sure.
215
525000
2000
và gửi đến phòng nghiên cứu và chắc chắn các bạn sẽ biết điều đó.
09:02
(Laughter)
216
527000
2000
(Cười)
09:04
Do you really want to elect a president
217
529000
2000
Bạn có thực sự muốn bầu cử một tổng thống
09:06
whose genome suggests cardiomyopathy?
218
531000
2000
có bộ gen liên quan đến nhồi máu cơ tim?
09:08
Now think of it, it's 2016
219
533000
2000
Bây giờ nghĩ về nó, năm 2016
09:10
and the leading candidate releases
220
535000
1000
và một ứng cử viên đang dẫn đầu không những đưa ra
09:11
not only her four years of back tax returns,
221
536000
2000
tờ khai truy thu thuế trong bốn năm
09:13
but also her personal genome.
222
538000
2000
mà còn có cả bộ gen cá nhân của mình.
09:15
And it looks really good.
223
540000
2000
và điều đó thật sự tốt.
09:17
And then she challenges all of her competitors to do the same.
224
542000
2000
Và bà ấy thách thức tất cả đối thủ làm điều giống như vậy.
09:19
Do you think that's not going to happen?
225
544000
2000
Bạn không nghĩ là điều đó sẽ xảy ra ư?
09:21
Do you think it would have helped John McCain?
226
546000
2000
Bạn có nghĩ điều đó sẽ giúp McCain chứ?
09:23
(Laughter)
227
548000
2000
(Cười)
09:25
How many people in the audience
228
550000
2000
Có bao nhiêu người trong số khán giả ở đây
09:27
have the last name Resnick like me? Raise your hand.
229
552000
2000
có cùng họ là Resnick giống tôi? Giơ tay lên ạ.
09:29
Anybody? Nobody.
230
554000
2000
Có ai không? Không ai cả.
09:31
Typically, there's one or two.
231
556000
2000
Thường thì có một hoặc hai người.
09:33
So my father's father was one of 10 Resnick brothers.
232
558000
2000
Cha của cha tôi là một trong 10 anh em nhà Resnick.
09:35
They all hated each other.
233
560000
2000
Tất cả bọn họ ghét lẫn nhau.
09:37
And they all moved to different parts of the planet.
234
562000
2000
Vì thế họ chuyển đến sống ở nhiều nơi khác nhau trên thế giới.
09:39
So it's likely
235
564000
2000
Vậy thì có vẻ như
09:41
that I'm related to every Resnick that I ever meet, but I don't know.
236
566000
3000
tôi có họ hàng với tất cả những ai tên Resnick mà tôi gặp, nhưng bạn không biết điều đó.
09:44
But imagine if my genome were deidentified, sitting in software,
237
569000
3000
Nhưng tưởng tượng rằng nếu bộ gen của tôi được nhận dạng lại, lưu trong phần mềm,
09:47
and a third cousin's genome was also sitting there,
238
572000
2000
và bộ gen của người anh em họ thế hệ thứ ba cũng được lưu trữ ở đó,
09:49
and there was software that could compare these two
239
574000
2000
và có một phần mềm mà có thể so sánh hai mẫu này
09:51
and make these associations.
240
576000
2000
và đưa ra những điểm tương đồng.
09:53
Not hard to imagine. My company has software that does this right now.
241
578000
3000
Không khó để tưởng tượng. Công ty tôi có một phần mềm có thể làm điều đó ngay bây giờ.
09:56
And so imagine one more thing:
242
581000
2000
và hãy tưởng tượng chỉ 1 điều nữa thôi:
09:58
that that software is able to ask both parties for mutual consents,
243
583000
3000
rằng phần mềm đó có khả năng hỏi cả hai phía về một thỏa thuận chung,
10:01
"Would you be willing to meet your third cousin?"
244
586000
2000
"Bạn có sẵn lòng muốn gặp người anh em họ thế hệ thứ ba của mình không?"
10:03
And if we both say yes,
245
588000
2000
Nếu cả hai đều đồng ý,
10:05
voila! Welcome to chromosomally LinkedIn.
246
590000
2000
Thì đây! Chào mừng đến với LinkedIn Di Truyền.
10:07
(Laughter)
247
592000
4000
(Cười)
10:11
Now this is probably a good thing, right?
248
596000
2000
Bây giờ điều này có thể là tốt, đúng không?
10:13
You have bigger clan gatherings and so on.
249
598000
2000
Bạn có một cuộc đoàn tụ dòng họ và tương tự thế.
10:15
But maybe it's a bad thing as well.
250
600000
2000
Nhưng có thể đó cũng là một điều xấu.
10:17
How many fathers in the room? Raise your hands.
251
602000
2000
Có bao nhiêu ông bố trong phòng? Xin mời giơ tay ạ.
10:19
Okay, so experts think that one to three percent of you
252
604000
3000
Được thôi, các chuyên gia nghĩ rằng từ một đến ba phần trăm trong các bạn
10:22
are not actually the father of your child.
253
607000
2000
không phải là bố đẻ của con bạn.
10:24
(Laughter)
254
609000
2000
(Cười)
10:26
Look --
255
611000
2000
Nhìn đây -
10:28
(Laughter)
256
613000
4000
(Cười)
10:32
These genomes, these 23 chromosomes,
257
617000
3000
Những bộ gen này, gồm 23 cặp nhiếm sắc thể,
10:35
they don't in any way represent the quality of our relationships
258
620000
3000
chúng không thể hiện bất cứ chuẩn mực của các mối quan hệ
10:38
or the nature of our society -- at least not yet.
259
623000
2000
hay bản chất của xã hội chúng ta - ít nhất là chưa.
10:40
And like any new technology,
260
625000
2000
Và giống như bất cứ công nghệ mới nào,
10:42
it's really in humanity's hands
261
627000
2000
đó thực sự nằm trong tầm tay của loài người
10:44
to wield it for the betterment of mankind, or not.
262
629000
3000
có nên sử dụng nó để cải thiện nhân loại, hay là không.
10:47
And so I urge you all to wake up and to tune in
263
632000
3000
Và vì thế tôi thúc giục các bạn tình dậy và tập trung
10:50
and to influence the genomic revolution that's happening all around you.
264
635000
3000
và tạo ảnh hưởng lên cuộc cách mạng gen đang diễn ra xung quanh bạn.
10:53
Thank you.
265
638000
2000
Xin cảm ơn.
10:55
(Applause)
266
640000
2000
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Richard Resnick - EntrepreneurRichard Resnick is on the front lines of the business of genomes, as CEO of GenomeQuest, a maker of genomic software.
Why you should listen
Richard Resnick is CEO of GenomeQuest , a company that builds software to support genomic medicine -- research and individualized treatments that take advantage of cheap and accessible genome processing. He was previously CEO of Mosaic Bioinformatics; before becoming a bio-entrepreneur, he was a member of the Human Genome Project under Eric Lander at MIT.
Richard Resnick | Speaker | TED.com