TEDxBeaconStreet
Mitch Resnick: Let's teach kids to code
Mitch Resnick: Hãy dạy trẻ cách tạo mã
Filmed:
Readability: 4.1
2,313,152 views
Tạo mã không chỉ dành cho các chuyên viên máy tính, như Mitch Resnick tại Phòng Nhiên Cứu MIT Media nói, mà là cho tất cả mọi người. Trong một buổi nói chuyện ra mắt ngắn, Resnick nêu lên được những tác dụng trong việc dạy trẻ cách tạo mã, để mà trẻ có thể làm nhiều hơn là chỉ 'đọc' công nghệ thông tin, mà ngoài ra trẻ còn có thể tạo ra và phát triển nó. (Quay tại TEDxBeaconStreet.)
Mitch Resnick - Computer scientist
Mitch Resnick directs the Lifelong Kindergarten group at MIT Media Lab, dedicated to helping kids of all ages tinker and experiment with design. Full bio
Mitch Resnick directs the Lifelong Kindergarten group at MIT Media Lab, dedicated to helping kids of all ages tinker and experiment with design. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
It was a Saturday afternoon in May,
0
651
3179
Đó là một buổi chiều thứ Bảy tháng Năm,
00:19
and I suddenly realized
1
3830
2514
tôi bỗng nhiên nhận ra
00:22
that the next day was Mother's Day,
2
6344
3454
rằng ngày hôm sau là ngày của Mẹ,
00:25
and I hadn't gotten anything for my mom,
3
9798
1846
và tôi chưa chuẩn bị món quà nào cho mẹ tôi cả.
00:27
so I started thinking about
4
11644
1401
vì vậy tôi bắt đầu nghĩ đến
00:28
what should I get my mom for Mother's Day?
5
13045
2337
tôi nên mua món quà gì cho ngày của Mẹ đây?
00:31
I thought, why don't I make her
6
15382
1844
Tôi nghĩ, tại sao không làm cho mẹ
00:33
an interactive Mother's Day card
7
17226
3049
một tấm thiệp có khả năng tương tác bằng cách sử dụng
00:36
using the Scratch software that I'd been developing
8
20275
2708
phần mềm Scratch một chương trình mà tôi đang nghiên cứu
00:38
with my research group at the MIT Media Lab?
9
22983
3817
cùng với nhóm của tôi ở phòng Thí Nghiệm Truyền Thông ờ MIT
00:42
We developed it so that people could easily create
10
26800
3380
Chúng tôi phát triển phần mềm này để mọi người có thể dễ dàng tạo ra
00:46
their own interactive stories and games and animations,
11
30180
4244
những câu chuyện, trò chơi tương tác và chuyển động của riêng họ,
00:50
and then share their creations with one another.
12
34424
3769
và sau đó sẽ chia sẻ những sản phẩm đó cho mọi người..
00:54
So I thought, this would be an opportunity to use Scratch
13
38193
3868
Do đó tôi nghĩ, đây là cơ hội tốt để sử dụng phần mềm Scratch
00:57
to make an interactive card for my mom.
14
42061
2900
để tạo ra tấm thiệp có tính tương tác cho Mẹ tôi.
01:00
Before making my own Mother's Day card,
15
44961
2176
Trước khi làm tấm thiệp cho ngày của Mẹ,
01:03
I thought I would take a look
16
47137
1985
Tôi nghĩ tôi lướt qua
01:05
at the Scratch website.
17
49122
1573
trang web của Scratch.
01:06
So over the last several years, kids around the world
18
50695
3358
Những năm gần đây, trẻ em trên thế giới
01:09
ages 8 and up, have shared their projects,
19
54053
3194
cỡ tám tuổi trở đi, đã chia sẻ những sản phẩm của chúng,
01:13
and I thought, I wonder if, of those three million projects,
20
57247
3435
va tôi nghĩ, tôi tự hỏi nếu như trong ba triệu sản phẩm này
01:16
whether anyone else has thought to put up Mother's Day cards.
21
60682
3385
liệu có ai đã nghĩ ra tấm thiệp điện tử cho ngày của Mẹ.
01:19
So in the search box I typed in
22
64067
2994
Tôi gõ vào mục tìm kiếm
01:22
"Mother's Day,"
23
67061
1545
"Ngày Của Mẹ"
01:24
and I was surprised and delighted to see a list
24
68606
3003
và rất ngạc nhiên và vui khi nhìn thấy
01:27
of dozens and dozens of Mother's Day cards
25
71609
2704
hàng loạt những tấm thiệp
01:30
that showed up on the Scratch website,
26
74313
2514
hiện ra trên trang web Scratch,
01:32
many of them just in the past 24 hours
27
76827
2318
rất nhiều trong số này chỉ mới được làm cách đây 24 tiếng đồng hồ
01:35
by procrastinators just like myself.
28
79145
3206
bởi những người "hay trễ nài" như bản thân tôi
01:38
So I started taking a look at them. (Music)
29
82351
3122
Nên tôi bắt đầu xem từng cái một.
01:41
I saw one of them that featured a kitten
30
85473
2456
Tôi thấy một cái với hình con mèo con
01:43
and her mom and wishing her mom a happy Mother's Day.
31
87929
6871
và mèo mẹ, và lời ước 'Chúc mừng ngày của Mẹ'.
01:50
And the creator very considerately
32
94800
2531
Và tác giả của tấm thiếp đã rất cẩn thận
01:53
offered a replay for her mom.
33
97331
3504
đặt thêm một phím "replay" (xem lại lần nữa) cho mẹ của cậu ta.
01:56
Another one was an interactive project where,
34
100835
2384
Một tính năng có khả năng tương tác khác, đó là
01:59
when you moved the mouse over the letters of "Happy Mom Day,"
35
103219
3198
khi bạn di chuyển con chuột vào những từ trong 'Chúc Mừng Ngày Của Mẹ'
02:02
it reveals a special happy Mother's Day slogan.
36
106417
4920
nó sẽ hiện ra một câu chúc đặc biệt cho Ngày Của Mẹ.
02:07
(Music) In this one, the creator told a narrative
37
111337
3983
Chẳng hạn như cái này, tác giả kể về
02:11
about how she had Googled to find out
38
115320
2659
việc cô đã tìm kiếm thông tin qua Google
02:13
when Mother's Day was happening.
39
117979
3117
thông tin về 'Ngày Của Mẹ' bắt đầu từ khi nào.
02:16
(Typing) And then once she found out when Mother's Day was happening,
40
121096
4143
Và khi cô ấy đã tìm ra được thông tin đó,
02:21
she delivered a special Mother's Day greeting
41
125239
2478
cô đã tạo ra một lời chúc đặc biệt cho Ngày Của Mẹ
02:23
of how much she loved her mom.
42
127717
3627
nhắn nhủ rằng cô yêu mẹ rất nhiều.
02:27
So I really enjoyed looking at these projects
43
131344
2225
Tôi thật sự rất thích thú khi xem những sản phẩm này
02:29
and interacting with these projects.
44
133569
1652
và rất là ngưỡng mộ chúng.
02:31
In fact, I liked it so much that, instead of making my own project,
45
135221
3841
Thật ra thì tôi thích đến nỗi mà thay vì tôi làm một cái cho mẹ tôi,
02:34
I sent my mom links to about a dozen of these projects. (Laughter)
46
139062
4754
thì tôi gởi những đường link với hàng tá những tấm thiệp như vậy cho mẹ tôi.
02:39
And actually, she reacted exactly the way that I hoped that she would.
47
143816
3580
Và thú vị là, bà phản ứng giống với những gì tôi hi vọng.
02:43
She wrote back to me and she said,
48
147396
1385
Bà viết thư trả lời tôi và nói,
02:44
"I'm so proud to have a son that created the software
49
148781
3267
'Mẹ rất tự hào có môt con trai như con, người tạo ra phần mềm
02:47
that allowed these kids to make Mother's Day cards for their mothers."
50
152048
4112
để cho mấy đứa trẻ có thể tạo ra những tấm thiệp mừng 'Ngày Của Mẹ' cho mẹ của chúng.'
02:52
So my mom was happy, and that made me happy,
51
156160
3800
Và mẹ tôi rất vui mừng, và điều đó làm tôi vui theo,
02:55
but actually I was even happier for another reason.
52
159960
4624
nhưng một điều làm tôi vui hơn nữa,
03:00
I was happy because these kids were using Scratch
53
164584
3959
Tôi vui vì những đứa trẻ này dùng Scatch
03:04
just in the way that we had hoped that they would.
54
168543
2801
đúng theo hướng mà chúng tôi hi vọng.
03:07
As they created their interactive Mother's Day cards,
55
171344
2811
Khi chúng tạo ra những tấm thiệp tương tác,
03:10
you could see that they were really
56
174155
2281
bạn có thể thấy rằng chúng thật sự
03:12
becoming fluent with new technologies.
57
176436
3312
trở nên thành thục với công nghệ mới.
03:15
What do I mean by fluent?
58
179748
1463
Tôi có ý gì khi nói "thành thục"?
03:17
I mean that they were able to start expressing themselves
59
181211
4032
Ý tôi muốn nói ở đây là chúng có thể chia sẻ ý nghĩ
03:21
and to start expressing their ideas.
60
185243
2777
và cũng bắt đầu chia sẻ ý tưởng.
03:23
When you become fluent with language,
61
188020
2654
Khi chúng ta thành thạo một ngôn ngữ,
03:26
it means you can write an entry in your journal
62
190674
3537
có nghĩa là bạn có thể viết một trang trong lịch trình của bạn
03:30
or tell a joke to someone or write a letter to a friend.
63
194211
4053
hoặc kể câu chuyện cười hoặc viết một lá thư cho một người bạn.
03:34
And it's similar with new technologies.
64
198264
3157
Nó cũng giống như những kỹ thuật mới.
03:37
By writing, be creating these interactive Mother's Day cards,
65
201421
4182
Bằng cách viết ra, tạo ra những tấm thiệp mừng 'Ngày Của Mẹ',
03:41
these kids were showing that they were really fluent
66
205603
2530
những đứa trẻ này chứng minh được là chúng thực sự thành thạo
03:44
with new technologies.
67
208133
1673
với công nghệ mới.
03:45
Now maybe you won't be so surprised by this,
68
209806
2765
Còn bây giờ, có thể bạn sẽ không ngạc nhiên lắm với cái này,
03:48
because a lot of times people feel that
69
212571
2696
bởi vì nhiều lúc mọi người cảm thấy rằng
03:51
young people today can do all sorts of things with technology.
70
215267
3400
thế hệ trẻ bây giờ có thể làm mọi thứ với công nghệ thông tin.
03:54
I mean, all of us have heard young people referred to as "digital natives."
71
218667
4461
Ý tôi là, hầu hết chúng ta nghe nhắc đến thể hệ trẻ như là 'thế hệ kỹ thuật số.
03:59
But actually I'm sort of skeptical about this term.
72
223128
3797
Cá nhân tôi thì tôi hơi nghi ngại cho thuật ngữ này.
04:02
I'm not so sure we should be thinking of young people as digital natives.
73
226925
3501
Tôi không nghĩ là chúng ta nên nghĩ về chúng như một thế hệ ký thuật số.
04:06
When you really look at it, how is it that young people
74
230426
2553
Khi chúng ta thật sự cân nhắc, làm thế nào mà thế hệ trẻ
04:08
spend most of their time using new technologies?
75
232979
3536
sử dụng hầu hết thời gian vào những công nghệ mới?
04:12
You often see them in situations like this,
76
236515
3523
Bạn thường thấy những trường hợp như vậy,
04:15
or like this,
77
240038
2194
hoặc như thế này,
04:18
and there's no doubt that young people
78
242232
1518
và đúng là thế hệ trẻ
04:19
are very comfortable and familiar browsing
79
243750
3316
rất thỏa mái và quen với việc lướt net
04:22
and chatting and texting and gaming.
80
247066
4522
chat, gửi tin nhắn hoặc chơi game.
04:27
But that doesn't really make you fluent.
81
251588
3199
Nhưng những việc này không thật sự làm bạn trở nên 'điêu luyện'.
04:30
So young people today have lots of experience
82
254787
3959
Nên thế hệ trẻ ngày nay có rất nhiều kinh nghiệm
04:34
and lots of familiarity with interacting with new technologies,
83
258746
3795
và rất quen với việc sử dụng các công nghệ thông tin mới,
04:38
but a lot less so of creating with new technologies
84
262541
3405
nhưng không nhiều trong số này tạo ra một cái gì đó với công nghệ thông tin
04:41
and expressing themselves with new technologies.
85
265946
2972
và thể hiện bản thân mình với kỹ thuật mới.
04:44
It's almost as if they can read
86
268918
2392
Hầu hết là họ có thể đọc
04:47
but not write with new technologies.
87
271310
3333
nhưng không viết được với công nghệ.
04:50
And I'm really interested in seeing, how can we help young people become fluent
88
274643
3898
Và tôi rất thích tìm hiểu xem là chúng tôi có thể giúp gì để thế hệ trẻ trở nên điêu luyện
04:54
so they can write with new technologies?
89
278541
2529
để họ có thể viết các kỹ thuật mới?
04:56
And that really means that they need to be able to
90
281070
3360
Và đó cũng có nghĩa là họ cần có khả năng
05:00
write their own computer programs, or code.
91
284430
4512
viết chương trình máy tính, hoặc lập trình.
05:04
So, increasingly, people are starting to recognize
92
288942
2712
Vậy nên, càng ngày càng nhiều người nhận thấy
05:07
the importance of learning to code.
93
291654
3304
việc quan trọng học cách lập trình.
05:10
You know, in recent years, there have been
94
294958
2602
Trong những năm gần đây, có khoảng
05:13
hundreds of new organizations and websites
95
297560
2892
hàng trăm các tổ chức và website
05:16
that are helping young people learn to code.
96
300452
3294
giúp thế hệ trẻ học cách lập trình
05:19
You look online, you'll see places like Codecademy
97
303746
3591
Nếu bạn tìm trên mạng, bạn sẽ thấy những nơi như là Codecademy
05:23
and events like CoderDojo
98
307337
2371
và các sự kiện như CoderDojo
05:25
and sites like Girls Who Code,
99
309708
2431
hoặc trang web như Girls Who Code,
05:28
or Black Girls Code.
100
312139
1694
hoặc Black Girls Code.
05:29
It seems that everybody is getting into the act.
101
313833
3108
Dường như là mọi người đang bắt đầu tìm hiểu.
05:32
You know, just at the beginning of this year,
102
316941
2583
Đầu năm nay,
05:35
at the turn of the new year,
103
319524
1365
ngay lúc chuẩn bị qua năm mới,
05:36
New York City Mayor Michael Bloomberg
104
320889
2660
Thị Trưởng thành phố New York Michael Bloomberg
05:39
made a New Year's resolution that he was going to learn
105
323549
2260
đưa ra tiêu chí trong năm mới là ông sẽ đi học
05:41
to code in 2012.
106
325809
2779
lập trình trong năm 2012.
05:44
A few months later, the country of Estonia decided that
107
328588
3168
Một vài tháng sau, nước Estonia ra quyết định
05:47
all of its first graders should learn to code.
108
331756
3656
tất cả các học sinh trung học nên học cách lập trình
05:51
And that triggered a debate in the U.K.
109
335412
2792
Và đó cũng là vấn đề gây tranh cãi ở Anh.
05:54
about whether all the children there should learn to code.
110
338204
4309
về việc nên cho trẻ con học lập trình hay không.
05:58
Now, for some of you, when you hear about this,
111
342513
2843
Trong số các bạn, khi chúng ta nghe về vấn đề này,
06:01
it might seem sort of strange about everybody learning to code.
112
345356
3608
có thể nghe rất lạ về việc mọi người học lập trình
06:04
When many people think of coding, they think of it
113
348964
3150
Khi nhiều người nghĩ đến việc lập trình, người ta nghĩ đến nó
06:08
as something that only a very narrow sub-community
114
352114
3576
như một việc gì đó mà chỉ có một phần rất ít
06:11
of people are going to be doing,
115
355690
2658
người đang làm,
06:14
and they think of coding looking like this.
116
358348
2922
và họ nghĩ lập trình giống như vậy.
06:17
And in fact, if this is what coding is like,
117
361270
2166
Nhưng thật ra, lập trình là như thế này,
06:19
it will only be a narrow sub-community of people
118
363436
2495
nó chỉ thật sự dành cho một số ít cộng đồng người
06:21
with special mathematical skills and technological background
119
365931
3072
với kỹ năng tính toán đặc biệt và trình độ kỹ thuật
06:24
that can code.
120
369003
2266
có thể lập trình
06:27
But coding doesn't have to be like this.
121
371269
2500
Nhưng lập trình không phải như vậy.
06:29
Let me show you about what it's like to code in Scratch.
122
373769
3979
Để tôi chứng minh cho các bạn thấy việc lập trình sẽ như thế nào trong Scratch.
06:33
So in Scratch, to code, you just snap blocks together.
123
377748
4279
Trong Scratch, để lập trình, bạn chỉ cần dịch chuyển các khối lại với nhau.
06:37
In this case, you take a move block,
124
382027
1915
Trong trường hợp này, bạn lấy một khối
06:39
snap it into a stack,
125
383942
1769
và chuyển nó vào một khối hộp,
06:41
and the stacks of blocks control the behaviors
126
385711
2758
và khối hộp này điều khiển hành động
06:44
of the different characters in your game or your story,
127
388469
3518
của các nhân vật khác nhau trong trò chơi hay câu chuyện của bạn,
06:47
in this case controlling the big fish.
128
391987
2301
trong trường hợp này là điều khiển một con cá lớn.
06:50
After you've created your program, you can click on "share,"
129
394288
3451
Sau khi đã tạo ra chương trình của mình, bạn có thể nhấn vào "chia sẻ",
06:53
and then share your project with other people,
130
397739
3076
và gửi đến những người khác,
06:56
so that they can use the project
131
400815
1823
và sau đó bạn có thể sử dụng sản phẩm này
06:58
and start working on the project as well.
132
402638
2974
và cũng có thể bắt đầu phát triển nó.
07:01
So, of course, making a fish game isn't the only thing
133
405612
3322
Đương nhiên là tạo ra một trò chơi cá không chỉ là một chương trình duy nhất
07:04
you can do with Scratch.
134
408934
1645
mà bạn có thể làm với Scratch.
07:06
Of the millions of projects on the Scratch website,
135
410579
1980
Trong hàng triệu sản phẩm trong trang web Scratch,
07:08
there's everything from animated stories
136
412559
2824
có tất cả mọi thứ từ những câu chuyện hoạt hình
07:11
to school science projects
137
415383
2416
đến các dự án khoa học ở trường
07:13
to anime soap operas
138
417799
2064
đến các chương trình phát thanh
07:15
to virtual construction kits
139
419863
2322
đến các chương trình không gian 3 chiều
07:18
to recreations of classic video games
140
422185
2713
đến việc tạo lại các chương trình trò chơi video được tạo trước đó
07:20
to political opinion polls
141
424898
2269
đến các cuộc bầu cử
07:23
to trigonometry tutorials
142
427167
2640
đến các bài toán hình học
07:25
to interactive artwork, and, yes,
143
429807
2920
đến các môn nghệ thuật chuyển đông, và
07:28
interactive Mother's Day cards.
144
432727
2784
cả các tấm thiệp Mừng Ngày của Mẹ.
07:31
So I think there's so many different ways
145
435511
3036
Nên tôi nghĩ, có rất nhiều cách
07:34
that people can express themselves using this,
146
438547
3460
mà mọi người có thể biểu hiện bằng cách sử dụng chương trình này,
07:37
to be able to take their ideas and share their ideas with the world.
147
442007
3400
để có thể tạo và chia xẻ các ý tưởng với thế giới.
07:41
And it doesn't just stay on the screen.
148
445407
2562
Và các ý tưởng này không chỉ ở yên trên màn hình.
07:43
You can also code to interact with the physical world around you.
149
447969
3767
Bạn có thể lập trình để tương tác với thế giới xung quanh bạn.
07:47
Here's an example from Hong Kong,
150
451736
2479
Đây là một ví dụ từ Hồng Kông,
07:50
where some kids made a game
151
454215
1407
nơi mấy đứa trẻ tạo ra một trò chơi
07:51
and then built their own physical interface device
152
455622
3281
và sau đó tạo ra thiết bị riêng
07:54
and had a light sensor, so the light sensor
153
458903
2892
và có cả cảm ứng ánh sáng, và chính thiết bị cảm ứng này
07:57
detects the hole in the board,
154
461795
1943
phát hiện ra cái lổ trên tấm bảng,
07:59
so as they move the physical saw,
155
463738
2200
và khi chúng di chuyển cái cưa
08:01
the light sensor detects the hole
156
465938
2240
thiết bị cảm ứng ánh sáng phát hiện thấy cái lổ
08:04
and controls the virtual saw on the screen
157
468178
2956
và kiểm soát bàn cưa trên màn hình
08:07
and saws down the tree.
158
471134
2780
và cưa đổ cái cây.
08:09
We're going to continue to look at new ways
159
473914
2109
Chúng ta sẽ tiếp tục quan sát cách mới khác liên quan
08:11
of bringing together the physical world and the virtual world
160
476023
3056
đến việc liên kết thể giới thật và thế giới ảo
08:14
and connecting to the world around us.
161
479079
2928
và liên kết thế giới xung quanh chúng ta.
08:17
This is an example from a new version of Scratch
162
482007
2233
Đây là một ví dụ từ một phiên bản mới của Scratch
08:20
that we'll be releasing in the next few months,
163
484240
3623
mà chúng ta sẽ ra mắt trong vài tháng tới,
08:23
and we're looking again to be able
164
487863
2050
và chúng tôi đang xem xét lại để có thể
08:25
to push you in new directions.
165
489913
1696
khiến bạn đi vào hướng mới hay không.
08:27
Here's an example.
166
491609
2264
Đây là một ví dụ.
08:29
It uses the webcam.
167
493873
4074
Nó được sử dụng webcam.
08:33
And as I move my hand, I can pop the balloons
168
497947
4856
Và khi bàn tay tôi di chuyển, tôi có thể làm nổ mấy quả bóng
08:38
or I can move the bug.
169
502803
2885
hoặc có thể di chuyển những con bọ.
08:41
So it's a little bit like Microsoft Kinect,
170
505688
2565
Nó cũng hơi giống với Microsoft Kinect,
08:44
where you interact with gestures in the world.
171
508253
2716
mà các bạn có thể tương tác với các cử chỉ.
08:46
But instead of just playing someone else's game,
172
510969
2244
Nhưng thay vì chỉ chơi trò chơi của những người khác,
08:49
you get to create the games,
173
513213
2242
bạn có thể tạo ra các trò chơi,
08:51
and if you see someone else's game,
174
515455
1383
và nếu bạn thấy trò chơi của ai đó,
08:52
you can just say "see inside,"
175
516838
2640
bạn chỉ cần nói 'nhìn bên trong',
08:55
and you can look at the stacks of blocks that control it.
176
519478
2894
và nếu bạn nhìn vào trong các khối hộp mà kiểm soát.
08:58
So there's a new block that says how much video motion there is,
177
522372
3555
Trong đó, có một khối hộp thể hiện cho chúng ta thấy có bao nhiêu chuyển động cảm xúc,
09:01
and then, if there's so much video motion,
178
525927
3121
và sau đó những chuyển động này
09:04
it will then tell the balloon to pop.
179
529048
3379
sẽ kết nối với các bong bóng hiệu ứng để phát ra.
09:08
The same way that this uses the camera
180
532427
2384
Cách này cũng giống trong sử dụng máy chụp hình
09:10
to get information into Scratch,
181
534811
2505
để lấy thông tin trong Scratch,
09:13
you can also use the microphone.
182
537316
3007
bạn cũng có thể sử dụng microphone.
09:16
Here's an example of a project using the microphone.
183
540323
3984
Đây là một ví dụng của một dự án sử dụng microphone.
09:20
So I'm going to let all of you control this game
184
544307
2400
Nên tôi sẽ để cho các bạn điều khiển trò chơi này
09:22
using your voices.
185
546707
2246
bằng cách sử dụng giọng nói của mình.
09:24
(Crickets chirping) (Shouts) (Chomping)
186
548953
16456
(tiếng dế kêu) (tiếng hét) (tiếng nuốt chửng)
09:41
(Laughter)
187
565409
8629
(tiếng cười)
09:49
(Applause)
188
574038
8784
(tiếng vỗ tay)
09:58
As kids are creating projects like this,
189
582822
2605
Mấy đứa trẻ tạo ra những dự án như thế này,
10:01
they're learning to code,
190
585427
2265
chúng cũng học cách lập trình,
10:03
but even more importantly, they're coding to learn.
191
587692
3934
nhưng quan trọng hơn, là chúng đang học lập trình.
10:07
Because as they learn to code,
192
591626
2289
Vì khi học cách lập trình,
10:09
it enables them to learn many other things,
193
593915
3320
mấy đứa trẻ có cơ hội học nhiều thứ khác,
10:13
opens up many new opportunities for learning.
194
597235
2872
có nhiều cơ hội mới cho việc học tập.
10:16
Again, it's useful to make an analogy to reading and writing.
195
600107
4384
hãy so sánh với việc đọc và viết.
10:20
When you learn to read and write, it opens up
196
604491
2940
Khi bạn có thể học cách đọc và viết, nó tạo ra
10:23
opportunities for you to learn so many other things.
197
607431
3060
nhiều cơ hội cho bạn học nhiều thứ khác.
10:26
When you learn to read, you can then read to learn.
198
610491
3760
Khi bạn học cách để đọc, bạn cũng bắt đầu đọc để học.
10:30
And it's the same thing with coding.
199
614251
2188
Và lập trình cũng như vậy.
10:32
If you learn to code, you can code to learn.
200
616439
2547
Nếu bạn học các lập trình, bạn cũng bắt đầu lập trình để học.
10:34
Now some of the things you can learn are sort of obvious.
201
618986
2554
Nên những việc bạn có thể học trở nên rõ ràng.
10:37
You learn more about how computers work.
202
621540
2498
Bạn học nhiều về cách vận hành của máy tính.
10:39
But that's just where it starts.
203
624038
2318
Nhưng đó chỉ là bước khởi đầu.
10:42
When you learn to code, it opens up for you to learn
204
626356
2595
Khi bạn học cách lập trình, bạn lại có thể học thêm
10:44
many other things.
205
628951
2245
nhiều thứ.
10:47
Let me show you an example.
206
631196
2346
Để tôi cho các bạn một ví dụ nữa.
10:49
Here's another project,
207
633542
2270
Đây là một dự án khác,
10:51
and I saw this when I was visiting
208
635812
2268
và tôi thấy cái này khi tôi đi thăm
10:53
one of the computer clubhouses.
209
638080
2142
một trung tâm vi tính.
10:56
These are after-school learning centers that we helped start
210
640222
3020
Đây là những trung tâm đào tạo thêm mà chúng tôi giúp mở ra
10:59
that help young people from low-income communities
211
643242
2762
tại đây những bạn trẻ từ những nhóm thu nhập thấp
11:01
learn to express themselves creatively with new technologies.
212
646004
4079
học cách thể hiện mình một cách sáng tạo với kỹ thuật mới.
11:05
And when I went to one of the clubhouses a couple years ago,
213
650083
2795
Và khi tôi tới một trong những trung tâm này vài năm trước,
11:08
I saw a 13-year-old boy who was using our Scratch software
214
652878
3725
tôi có gặp một cậu bé 13 tuổi dùng chương trình Scratch
11:12
to create a game somewhat like this one,
215
656603
2896
để tạo ra một trò chơi giống như cái này,
11:15
and he was very happy with his game and proud of his game,
216
659499
2923
cậu bé rất vui và tự hào với trò chơi của cậu ấy
11:18
but also he wanted to do more.
217
662422
2965
nhưng cậu bé cũng muốn làm hơn như vậy nữa.
11:21
He wanted to keep score.
218
665387
2304
Cậu bé muốn giữ điểm của mình.
11:23
So this was a game where the big fish eats the little fish,
219
667691
3076
Đây là một trò mà mấy con cá lớn ăn mấy con cá nhỏ,
11:26
but he wanted to keep score, so that each time
220
670767
2927
nhưng cậu bé muốn giữ nguyên điểm đạt, nên mỗi lần
11:29
the big fish eats the little fish,
221
673694
3378
cá lớn ăn cá bé,
11:32
the score would go up and it would keep track,
222
677072
2539
điểm được cộng thêm và điểm vẫn có thể được giữ nguyên,
11:35
and he didn't know how to do that.
223
679611
2512
nhưng cậu bé không biết cách làm sao.
11:38
So I showed him.
224
682123
2265
Và tôi đã chỉ cho cậu bé cách làm.
11:40
In Scratch, you can create something called a variable.
225
684388
3577
Trong Scratch, bạn cũng có thể tạo ra một thứ được gọi là 'biến số'
11:43
I'll call it score.
226
687965
4127
Tôi sẽ gọi là điểm đạt.
11:47
And that creates some new blocks for you,
227
692092
2831
Và một vài hộp block mới tạo ra cho bạn,
11:50
and also creates a little scoreboard that keeps track of the score,
228
694923
4666
và cũng tạo ra một bảng điểm để có thể lưu lại các điểm đạt được,
11:55
so each time I click on "change score," it increments the score.
229
699589
5252
nên mỗi lần tôi nhấn vào 'thay đổi điểm', nó tự động thêm điểm.
12:00
So I showed this to the clubhouse member --
230
704841
2525
Sau đó, tôi có đưa cho một thành viên trong câu lạc bộ xem
12:03
let's call him Victor -- and Victor,
231
707366
2701
cậu ta là Victor - và Victor,
12:05
when he saw that this block would let him increment the score,
232
710067
2802
khi cậu ấy nhận thấy rằng những khối này có thể tự động cộng điểm đạt,
12:08
he knew exactly what to do.
233
712869
1816
cậu ấy biết ngay phải làm gì.
12:10
He took the block
234
714685
2314
Cậu ấy dùng khối block
12:12
and he put it into the program
235
716999
3044
và bỏ nó vào trong chương trình
12:15
exactly where the big fish eats the little fish.
236
720043
4193
ngay vị trí mà cá lớn ăn cá bé.
12:20
So then, each time the big fish eats the little fish,
237
724236
5023
Nên, mỗi lần cá lớn ăn cá bé,
12:25
he will increment the score, and the score will go up by one.
238
729259
5995
cậu ta sẽ được thêm điểm, và điểm này sẽ được cộng dồn.
12:31
And it's in fact working.
239
735254
1697
Và nó ngay lập tức phát huy hiệu quả
12:32
And he saw this, and he was so excited,
240
736951
2254
Cậu bé rất hứng khởi khi làm được như vậy,
12:35
he reached his hand out to me,
241
739205
1679
cậu ấy chìa tay ra,
12:36
and he said, "Thank you, thank you, thank you."
242
740884
2549
và nói với tôi 'Cảm ơn, cảm ơn, cảm ơn.'
12:39
And what went through my mind was,
243
743433
2069
Và tự nhiên tôi chợt nghĩ,
12:41
how often is it that teachers are thanked by their students
244
745502
3042
có bao nhiêu lần giáo viên nhận được lời cảm ơn từ học trò của mình
12:44
for teaching them variables? (Laughter)
245
748544
3403
về việc dạy chúng các "biến số" như thế?
12:47
It doesn't happen in most classrooms,
246
751947
2481
Chắc chuyện như vậy không thường xảy ra trong hầu hết các lớp học,
12:50
but that's because in most classrooms, when kids learn about variables,
247
754428
2959
nhưng đó là vì trong hầu hết các lớp học, khi mấy đứa trẻ học về các 'biến số'
12:53
they don't know why they're learning it.
248
757387
2508
chúng không biết tại sao chúng được dạy về điều này.
12:55
It's nothing that, really, they can make use of.
249
759895
2871
Đó không phải như là, chúng có thể lợi dụng nó.
12:58
When you learn ideas like this in Scratch,
250
762766
2162
Khi chúng ta học những ý tưởng như Scratch,
13:00
you can learn it in a way that's really meaningful and motivating for you,
251
764928
4103
bạn có thể học nó theo cách thật sụ hữu dụng và thúc đẩy cho bạn,
13:04
that you can understand the reason for learning variables,
252
769031
2990
như vậy bạn có thể hiểu được ký do học các 'biến số',
13:07
and we see that kids learn it more deeply
253
772021
2042
và chúng tôi nhận thấy rằng trẻ học về phần này sâu hơn
13:09
and learn it better.
254
774063
1415
và học tốt hơn.
13:11
Victor had, I'm sure, been taught about variables in schools,
255
775478
3041
Tôi chắc rằng, Victor được dạy về các 'biến số' trong trường,
13:14
but he really didn't -- he wasn't paying attention.
256
778519
2188
nhưng cậu bé không thật sự để ý đến.
13:16
Now he had a reason for learning variables.
257
780707
2283
Và bây giờ cậu có lý do để học về các 'biến số'.
13:18
So when you learn through coding, and coding to learn,
258
782990
3074
Nên khi bạn học về cách lập trình, và lập trình để học,
13:21
you're learning it in a meaningful context, and that's the best way of learning things.
259
786064
4884
bạn nên học theo đúng hoàn cảnh, và đó là các tốt nhất để học.
13:26
So as kids like Victor are creating projects like this,
260
790948
3455
Những đứa trẻ như Victor đang tạo ra những dự án như thế này,
13:30
they're learning important concepts like variables,
261
794403
2784
chúng học về những phần quan trọng như 'biến số',
13:33
but that's just the start.
262
797187
2128
nhưng đó chỉ là phần khởi đầu.
13:35
As Victor worked on this project and created the scripts,
263
799315
3850
khi Victor làm ra dự án và viết chương trình,
13:39
he was also learning about the process of design,
264
803165
3252
cậu ấy cũng học về cách xây dựng thiết kế,
13:42
how to start with the glimmer of an idea
265
806417
2619
làm sao để bắt đầu với một ý tưởng sơ khai
13:44
and turn it into a fully-fledged, functioning project
266
809036
2906
và phát triển ý tưởng hơn nữa
13:47
like you see here.
267
811942
2507
như các bạn thấy ở đây.
13:50
So he was learning many different core principles of design,
268
814449
4040
Vì vậy mà cậu học rất nhiều phần chính khác nhau của việc thiết kế,
13:54
about how to experiment with new ideas,
269
818489
3242
vầ cách thể hiện ý tưởng mới,
13:57
how to take complex ideas and break them down into simpler parts,
270
821731
4705
và cách nắm được ý tưởng phức tạp và tách nó ra thành những phần nhỏ đơn giản hơn,
14:02
how to collaborate with other people on your projects,
271
826436
2990
và cách phối hợp làm việc với những thành viên trong dự án của mình,
14:05
about how to find and fix bugs when things go wrong,
272
829426
3451
và về cách tìm và sửa đổi những phần bị lỗi,
14:08
how to keep persistent and to persevere
273
832877
3054
cách kiên định và kiên trì
14:11
in the face of frustrations when things aren't working well.
274
835931
3405
khi đối mặt với những áp lực nhất là khi có những phần không hoạc động tốt.
14:15
Now those are important skills
275
839336
1773
Đó là những kỹ năng quan trọng
14:17
that aren't just relevant for coding.
276
841109
2868
mà nó không chỉ liên quan đến việc lập trình.
14:19
They're relevant for all sorts of different activities.
277
843977
2827
Nó liên quan đến tất cả các hoạt động khác.
14:22
Now, who knows if Victor is going to grow up and become
278
846804
3168
Ai mà biết được là sau này Victor sẽ lớn lên và trở thành
14:25
a programmer or a professional computer scientist?
279
849972
2924
một lập trình viên hoặc một nhà khoa học máy tính?
14:28
It's probably not so likely,
280
852896
1812
Có thể nó sẽ không giống như vậy,
14:30
but regardless of what he does,
281
854708
1788
nhưng dù cậu bé làm gì,
14:32
he'll be able to make use of these design skills that he learned.
282
856496
3704
thì cậu bé vẵn có thể dùng những kỹ năng thiết kế mà cậu bé học được.
14:36
Regardless of whether he grows up to be a marketing manager
283
860200
2584
Dù cậu bé có trở thành Giám Đốc Quảng Cáo khi lớn lên
14:38
or a mechanic or a community organizer,
284
862784
3120
hoặc một kỹ sư máy móc hoặc một người tổ chức các chương trình cộng đồng,
14:41
that these ideas are useful for everybody.
285
865904
2456
thì những điều này đều rất hữu dụng đối với mọi người.
14:44
Again, it's useful to think about this analogy with language.
286
868360
3922
Một lần nữa, hãy nghĩ so sánh nó với ngôn ngữ.
14:48
When you become fluent with reading and writing,
287
872282
4356
Khi bạn đọc và viết trôi chảy,
14:52
it's not something that you're doing
288
876638
2441
Đó không chỉ là việc bạn làm
14:54
just to become a professional writer.
289
879079
1960
để trở thành nhà văn.
14:56
Very few people become professional writers.
290
881039
2697
Rất ít người trở thành nhà văn chuyên nghiệp.
14:59
But it's useful for everybody to learn how to read and write.
291
883736
3568
Nhưng nó rất hữu dụng để học đọc và viết cho mọi người.
15:03
Again, the same thing with coding.
292
887304
2095
Và tôi cũng xin lặp lại, nó giống với việc lập trình.
15:05
Most people won't grow up to become professional
293
889399
2222
Nhiều người sẽ không trở thành
15:07
computer scientists or programmers,
294
891621
3219
nhà khoa học máy tính hoặc viết chương trình chuyên nghiệp,
15:10
but those skills of thinking creatively,
295
894840
2338
nhưng những kỹ năng về suy nghĩ một cách sáng tạo,
15:13
reasoning systematically, working collaboratively --
296
897178
2514
lý do hóa một cách hệ thống, hổ trợ nhau làm việc
15:15
skills you develop when you code in Scratch --
297
899692
2710
những kỹ năng mà bạn có thể phát triển khi bạn tạo mã trong chương trình Scatch
15:18
are things that people can use no matter what they're doing in their work lives.
298
902402
4822
là những phần mà mọi người có thể dùng trong bất cứ công việc này mà người ta đang làm.
15:23
And it's not just about your work life.
299
907224
2376
Và nó không chỉ phục vụ cho công việc.
15:25
Coding can also enable you to
300
909600
2720
Lập trình cũng có thể giúp bạn
15:28
express your ideas and feelings in your personal life.
301
912320
3176
thể hiện ý tưởng và cảm xúc trong cuộc sống riêng của mình.
15:31
Let me end with just one more example.
302
915496
2673
Tôi xin kết thúc với một ví dụ nữa.
15:34
So this is an example that came from
303
918169
3127
Đây là một ví dụ từ
15:37
after I had sent the Mother's Day cards to my mom,
304
921296
4468
ngày sau khi tôi gởi những tấm thiệp Mừng Ngày của Mẹ tới mẹ tôi,
15:41
she decided that she wanted to learn Scratch.
305
925764
3101
bà quyết định đi học Scratch.
15:44
So she made this project for my birthday
306
928865
3031
Để bà có thể tạo ra một tấm thiệp cho ngày sinh nhật của tôi
15:47
and sent me a happy birthday Scratch card.
307
931896
3576
và gởi cho tôi một tấm thiệp mừng sinh nhật Scatch.
15:51
Now this project is not going to win any prizes for design,
308
935472
3856
Tấm thiệp này sẽ không dành giải gì cho việc thiết kế,
15:55
and you can rest assured that my 83-year-old mom
309
939328
2975
và bạn cũng yên tâm rằng người mẹ 83 tuổi của tôi
15:58
is not training to become a professional programmer or computer scientist.
310
942303
4237
không học để trở thành lập trình viên cũng như kỹ sư máy tính chuyên nghiệp.
16:02
But working on this project enabled her
311
946540
2972
Nhưng khi làm thiệp cho phép bà
16:05
to make a connection to someone that she cares about
312
949512
2666
kết nối với một ai đó mà bà thương yêu
16:08
and enabled her to keep on learning new things
313
952178
2808
và giúp bà học được nhiều điều mới
16:10
and continuing to practice her creativity
314
954986
2432
và tiếp tục với sự sáng tạo của bà
16:13
and developing new ways of expressing herself.
315
957418
3175
và tạo ra cách mới mà bà muốn thể hiện bản thân mình.
16:16
So as we take a look and we see that
316
960593
4211
Như chúng ta đã thấy
16:20
Michael Bloomberg is learning to code,
317
964804
2564
Michael Bloomberg học cách lập trình,
16:23
all of the children of Estonia learn to code,
318
967368
2650
các người con của Estonia học cách lập trình,
16:25
even my mom has learned to code,
319
970018
2200
thậm chí cả mẹ tôi,
16:28
don't you think it's about time that you might be
320
972218
1772
bạn có nghĩ rằng đến lúc bạn cũng
16:29
thinking about learning to code?
321
973990
1912
nghĩ là mình nên học lập trình?
16:31
If you're interested in giving it a try,
322
975902
2193
Nếu bạn muốn thử,
16:33
I'd encourage you to go to the Scratch website.
323
978095
2436
Tôi khuyến khích bạn nên vào website Scatch.
16:36
It's scratch.mit.edu,
324
980531
2025
scratch.mit.edu,
16:38
and give a try at coding.
325
982556
1822
và thử lập trình nhé.
16:40
Thanks very much. (Applause)
326
984378
4118
Cảm ơn. (Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Mitch Resnick - Computer scientistMitch Resnick directs the Lifelong Kindergarten group at MIT Media Lab, dedicated to helping kids of all ages tinker and experiment with design.
Why you should listen
When we first enter primary school, we spend our days creating, painting, building, experimenting creatively with form and shape. But what happens after that first year? Why doesn't the creativity continue? Mitch Resnick, Director of the Lifelong Kindergarten program and LEGO Papert Professor of Learning Research at MIT Media Lab, is making it his mission to help kids keep the exploration going. He and his team develop new interfaces to help students engage with technology, in a way that encourages them to create and experiment the way we did in kindergarten with paint. Some of Resnick's projects include Scratch, which helps young users learn to code, and the Computer Clubhouse, an international network of creative afterschool programs for underpriveleged students.
Mitch Resnick | Speaker | TED.com