TED2013
Taylor Wilson: My radical plan for small nuclear fission reactors
Filmed:
Readability: 4.6
2,483,029 views
Taylor Wilson was 14 when he built a nuclear fusion reactor in his parents' garage. Now 19, he returns to the TED stage to present a new take on an old topic: fission. Wilson, who has won backing to create a company to realize his vision, explains why he's so excited about his innovative design for small modular fission reactors -- and why it could be the next big step in solving the global energy crisis.
Taylor Wilson - Nuclear scientist
At 14, Taylor Wilson became the youngest person to achieve fusion -- with a reactor born in his garage. Now he wants to save our seaports from nuclear terror. Full bio
At 14, Taylor Wilson became the youngest person to achieve fusion -- with a reactor born in his garage. Now he wants to save our seaports from nuclear terror. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Well, I have a big announcement to make today,
0
656
2303
Vâng, ngày hôm nay tôi có một điều quan trọng muốn thông báo với mọi người.
00:14
and I'm really excited about this.
1
2959
2173
và tôi thực sự rất háo hức với điều đó.
00:17
And this may be a little bit of a surprise
2
5132
2328
Đây sẽ là một bất ngờ nho nhỏ
00:19
to many of you who know my research
3
7460
3254
đối với rất nhiều người trong số các bạn đã biết về nghiên cứu của tôi.
00:22
and what I've done well.
4
10714
2155
và những thành tựu mà tôi đã đạt được.
00:24
I've really tried to solve some big problems:
5
12869
3404
Tôi đã thực sự cố gắng giải quyết những vẫn đề lớn như
00:28
counterterrorism, nuclear terrorism,
6
16273
2467
chống khủng bố, nạn khủng bố hạt nhân,
00:30
and health care and diagnosing and treating cancer,
7
18740
3648
chăm sóc sức khỏe con người hay cả việc chẩn đoán và chữa trị bệnh ung thư.
00:34
but I started thinking about all these problems,
8
22388
2464
Nhưng tôi bắt đầu suy nghĩ về tất cả những vấn đề này,
00:36
and I realized that the really biggest problem we face,
9
24852
4560
và tôi nhận ra rằng vấn đề khó khăn nhất mà chúng ta phải đối mặt,
00:41
what all these other problems come down to,
10
29412
2248
cái mà là khởi nguồn của tất cả những vấn đề khác,
00:43
is energy, is electricity, the flow of electrons.
11
31660
3642
đó là năng lượng, điện năng, dòng dịch chuyển của những electron.
00:47
And I decided that I was going to set out
12
35302
3119
Và tôi đã quyết định rằng
00:50
to try to solve this problem.
13
38421
3382
sẽ cố gắng giải quyết vấn đề này.
00:53
And this probably is not what you're expecting.
14
41803
3972
Và đó chắc chắn không phải là những điều mà bạn đang mong đợi.
00:57
You're probably expecting me to come up here
15
45775
1652
Các bạn mong muốn tôi đến đây
00:59
and talk about fusion,
16
47427
1579
để nói về những phản ứng tổ hợp.
01:01
because that's what I've done most of my life.
17
49006
1980
Bởi vì đó mới thực sự là những điều mà tôi dành hầu hết cuộc đời mình để thực hiện.
01:02
But this is actually a talk about, okay --
18
50986
3266
Nhưng thực ra đây là buổi nói chuyện về, vâng...
01:06
(Laughter) —
19
54252
2624
(Cười)
01:08
but this is actually a talk about fission.
20
56876
2967
nhưng đây thực ra là một cuộc nói chuyện về phản ứng phân hạch.
01:11
It's about perfecting something old,
21
59843
1526
Về việc hoàn thiện những khái niệm cũ.
01:13
and bringing something old into the 21st century.
22
61369
2650
và áp dụng những cái cũ đó vào thế kỉ 21
01:16
Let's talk a little bit about how nuclear fission works.
23
64019
4625
Nào chúng ta hãy nói về cách thức hoạt động của một phản ứng hạt nhân phân hạch.
01:20
In a nuclear power plant, you have
24
68644
1744
Trong một nhà máy điện hạt nhân, bạn có
01:22
a big pot of water that's under high pressure,
25
70388
2648
một bình nước với áp suất rất lớn,
01:25
and you have some fuel rods,
26
73036
1518
và một vài thanh nhiên liệu,
01:26
and these fuel rods are encased in zirconium,
27
74554
2369
những thanh nhiên liệu này được bọc trong Zirconi,
01:28
and they're little pellets of uranium dioxide fuel,
28
76923
2870
và chúng là những viên nhỏ nhiên liệu Urani đioxit
01:31
and a fission reaction is controlled and maintained at a proper level,
29
79793
4156
một phản ứng phân hạch được kiểm soát và duy trì ở một mức độ phù hợp.
01:35
and that reaction heats up water,
30
83949
3151
và phản ứng này đun nóng nước,
01:39
the water turns to steam, steam turns the turbine,
31
87100
2825
nước chuyển dần thành hơi, hơi làm quay tua-bin,
01:41
and you produce electricity from it.
32
89925
1930
và bằng cách đó bạn có thể tạo ra điện năng.
01:43
This is the same way we've been producing electricity,
33
91855
2780
Đây cũng chính là cách chúng ta đang làm để tạo ra điện,
01:46
the steam turbine idea, for 100 years,
34
94635
3465
ý tưởng về tua-bin hơi nước, trong 100 năm,
01:50
and nuclear was a really big advancement
35
98100
3021
và hạt nhân chính là một bước tiến lớn
01:53
in a way to heat the water,
36
101121
1580
trong việc đun nóng nước,
01:54
but you still boil water and that turns to steam and turns the turbine.
37
102701
4455
nhưng bạn vẫn đun sôi nước để nước chuyển thành hơi và làm quay tua-bin.
01:59
And I thought, you know, is this the best way to do it?
38
107156
3816
Và tôi nghĩ, liệu đây có phải phải là cách tốt nhất?
02:02
Is fission kind of played out,
39
110972
2800
Liệu phản ứng phân hạch có phải là điểm tận cùng,
02:05
or is there something left to innovate here?
40
113772
2855
hay vẫn có cái gì đó còn sót lại để tiếp tục phát triển hơn nữa??
02:08
And I realized that I had hit upon something
41
116627
2585
Và tôi chợt nhận ra rằng tôi đã bất ngờ nghĩ ra một điều gì đó
02:11
that I think has this huge potential to change the world.
42
119212
4304
một thứ mà sẽ có khả năng làm thay đổi cả thế giới.
02:15
And this is what it is.
43
123516
3491
Và đây chính là nó.
02:19
This is a small modular reactor.
44
127007
2605
Đây là hình vẽ một lò phản ứng hạt nhân nhỏ dễ tháo lắp.
02:21
So it's not as big as the reactor you see in the diagram here.
45
129612
4704
Vì vậy nó thậm chí không lớn bằng cái lò phản ứng mà bạn nhìn thấy ở trên biểu đồ.
02:26
This is between 50 and 100 megawatts.
46
134316
2403
Chiếc này có công suất khoảng 50 đến 100 megawatt.
02:28
But that's a ton of power.
47
136719
1621
Nhưng nó là cả một tấn năng lượng
02:30
That's between, say at an average use,
48
138340
3449
Khi tính ở mức sử dụng bình thường,
02:33
that's maybe 25,000 to 100,000 homes could run off that.
49
141789
5141
thì có lẽ cần đến 25000 đến 100000 hộ gia đình mới sử dụng hết.
02:38
Now the really interesting thing about these reactors
50
146930
2578
Và điều thực sự thú vị về những lò phản ứng này
02:41
is they're built in a factory.
51
149508
2125
là chúng được xây dựng trong một nhà máy.
02:43
So they're modular reactors that are built
52
151633
1963
Và chúng là những lò phản ứng dễ tháo lắp được xây dựng
02:45
essentially on an assembly line,
53
153596
2345
cơ bản trên một dây chuyền lắp ráp,
02:47
and they're trucked anywhere in the world,
54
155941
2159
và được chở đi khắp nơi trên thế giới,
02:50
you plop them down, and they produce electricity.
55
158100
2311
khi bạn thả rơi nó xuống, nó sẽ tạo ra điện năng.
02:52
This region right here is the reactor.
56
160411
3442
Chỗ này chính là lò phản ứng hạt nhân.
02:55
And this is buried below ground, which is really important.
57
163853
2311
Và nó được đặt dưới lòng đất, điều này thực sự rất quan trọng.
02:58
For someone who's done a lot of counterterrorism work,
58
166164
2713
Đối với một người đã từng thực hiện rất nhiều công tác chống khủng bố.
03:00
I can't extol to you
59
168877
2696
tôi không thể bày tỏ hết với bạn
03:03
how great having something buried below the ground is
60
171573
2785
nó tuyệt vời như thế nào khi có một thứ gì đó được chôn dưới lòng đất
03:06
for proliferation and security concerns.
61
174358
4039
vì đó là điều cần thiết cho sự phát triển của hạt nhân và sự an toàn.
03:10
And inside this reactor is a molten salt,
62
178397
3513
Và trong mỗi lò phản ứng này là muối nóng chảy,
03:13
so anybody who's a fan of thorium,
63
181910
2778
vì vậy bất kì ai là người hâm mộ thorium
03:16
they're going to be really excited about this,
64
184688
1326
sẽ thực sự thấy hứng thú với nó,
03:18
because these reactors happen to be really good
65
186014
5082
bởi vì những lò phản ứng này sẽ rất phù hợp
03:23
at breeding and burning the thorium fuel cycle,
66
191096
2584
để tạo ra cũng như đốt cháy chu trình nhiên liệu thorium,
03:25
uranium-233.
67
193680
2051
Urani-233.
03:27
But I'm not really concerned about the fuel.
68
195731
2570
Nhưng thực ra tôi không quan tâm nhiều đến nhiên liệu.
03:30
You can run these off -- they're really hungry,
69
198301
3224
Bạn có thể sử dụng hết chúng-chúng rất đói,
03:33
they really like down-blended weapons pits,
70
201525
3432
chúng thực sự thích những cái hầm chứa vũ khí hỗn hợp,
03:36
so that's highly enriched uranium and weapons-grade plutonium
71
204957
2864
vì vậy ở đó rất giàu Urani và những vũ khí chứa nồng độ Plutonium cao
03:39
that's been down-blended.
72
207821
1033
được trộn hỗn hợp lại với nhau.
03:40
It's made into a grade where it's not usable for a nuclear weapon,
73
208854
3392
Nó được tạo nên ở một cấp độ không thể sử dụng cho một vũ khí hạt nhân,
03:44
but they love this stuff.
74
212246
3151
Nhưng chúng lại thích như thế.
03:47
And we have a lot of it sitting around,
75
215397
1783
Và xung quanh chúng ta chúng tồn tại rất,
03:49
because this is a big problem.
76
217180
1642
bởi vì đây là một vấn đề rất khó khăn.
03:50
You know, in the Cold War, we built up this huge arsenal
77
218822
2117
Như bạn đã biết trong chiến tranh Lạnh, chúng ta đã xây dựng
03:52
of nuclear weapons, and that was great,
78
220939
2340
những kho vũ khí hạt nhân khổng lồ, điều đố thật tuyệt,
03:55
and we don't need them anymore,
79
223279
2455
nhưng giờ chúng ta không cần chúng nữa,
03:57
and what are we doing with all the waste, essentially?
80
225734
3344
Và tất nhiên chúng ta sẽ phải làm gì với những thứ không còn giá trị này??
04:01
What are we doing with all the pits of those nuclear weapons?
81
229078
2415
Chúng ta sẽ làm gì với tất cả những hầm vũ khí hạt nhân??
04:03
Well, we're securing them, and it would be great
82
231493
1901
Chúng ta đang duy trì chúng, và thật tuyệt
04:05
if we could burn them, eat them up,
83
233394
1744
nếu như chúng ta có thể đốt hay tiêu hủy chúng
04:07
and this reactor loves this stuff.
84
235138
2001
Và lò phản ứng này muốn như thế.
04:09
So it's a molten salt reactor. It has a core,
85
237139
3022
Vì vậy nó là một lò phản ứng với muối nóng chảy. Nó vẫn chứa hạt nhân
04:12
and it has a heat exchanger from the hot salt,
86
240161
3774
và nó còn chứa cả nhiệt lượng từ muối nóng,
04:15
the radioactive salt, to a cold salt which isn't radioactive.
87
243935
4070
muối phóng xạ, đến muối lạnh không chứa chất phóng xạ.
04:20
It's still thermally hot but it's not radioactive.
88
248005
2647
Nó vẫn còn rất nóng nhưng nó không chứa chất phóng xạ.
04:22
And then that's a heat exchanger
89
250652
1780
Và đó chính là sự chuyển đổi nhiệt
04:24
to what makes this design really, really interesting,
90
252432
3293
khiến cho thiết kế này trở nên rất rất thú vị
04:27
and that's a heat exchanger to a gas.
91
255725
3008
Đó là sự chuyển đổi nhiệt thành dạng khí
04:30
So going back to what I was saying before about all power
92
258733
2544
Quay trở lại vấn đề tôi đang nói lúc nãy về các loại năng lượng
04:33
being produced -- well, other than photovoltaic --
93
261277
2993
được sản xuất, ngoại trừ năng lượng điện quang,
04:36
being produced by this boiling of steam and turning a turbine,
94
264270
3898
bằng việc đun sôi hơi nước và làm quay tua-bin
04:40
that's actually not that efficient, and in fact,
95
268168
2520
Việc đó hoàn toàn không hiệu quả
04:42
in a nuclear power plant like this,
96
270688
2376
Sự thật là trong những nhà máy điện hạt nhân như vậy,
04:45
it's only roughly 30 to 35 percent efficient.
97
273064
4808
năng suất chỉ từ khoảng 30 tới 35%
04:49
That's how much thermal energy the reactor's putting out
98
277872
2537
Đó là tất cả nhiệt lượng mà lò phản ứng giải phóng
04:52
to how much electricity it's producing.
99
280409
1653
để sản xuất ra điện
04:54
And the reason the efficiencies are so low is these reactors
100
282062
2925
VÀ nguyên nhân cho việc năng suất thấp là do những lò phản ứng này
04:56
operate at pretty low temperature.
101
284987
1706
hoạt động ở nhiệt độ khá thấp
04:58
They operate anywhere from, you know,
102
286693
1755
Chúng hoạt động ở bất kì đâu với nhiệt độ từ
05:00
maybe 200 to 300 degrees Celsius.
103
288448
3693
khoảng 200 tới 300 độ C
05:04
And these reactors run at 600 to 700 degrees Celsius,
104
292141
3999
Và những lò phản ứng vận hành ở nhiệt độ từ 600 tới 700 độ C,
05:08
which means the higher the temperature you go to,
105
296140
2705
có nghĩa là khi ở nhiệt độ càng cao
05:10
thermodynamics tells you that you will have higher efficiencies.
106
298845
2896
nhiệt động học sẽ cho ta thấy rằng năng suất đạt được sẽ cao hơn
05:13
And this reactor doesn't use water. It uses gas,
107
301741
3674
Ngoài ra, lò phản ứng này sử dụng khí thay cho nước
05:17
so supercritical CO2 or helium,
108
305415
2478
khí CO2 siêu hạn hay khí heli
05:19
and that goes into a turbine,
109
307893
1441
để làm quay tua-bin
05:21
and this is called the Brayton cycle.
110
309334
1861
và đây được gọi là chu trình Brayton
05:23
This is the thermodynamic cycle that produces electricity,
111
311195
2474
Đó là một chu trình nhiệt động sản xuất ra điện
05:25
and this makes this almost 50 percent efficient,
112
313669
2430
và hiệu quả thu được là khoảng 50%
05:28
between 45 and 50 percent efficiency.
113
316099
2890
từ 45 tới 50% năng suất
05:30
And I'm really excited about this,
114
318989
1671
Và tôi cực kì hào hứng với điều này
05:32
because it's a very compact core.
115
320660
2513
Bởi vì nó là hạt nhân đặc
05:35
Molten salt reactors are very compact by nature,
116
323173
4136
Những lò phản ứng muối nóng chảy bản chất là rất chắc
05:39
but what's also great is you get a lot more electricity out
117
327309
3305
nhưng cũng sẽ rất tuyệt nếu như bạn thu được lượng điện năng nhiều hơn nhiều
05:42
for how much uranium you're fissioning,
118
330614
2745
so với lượng urani bạn phân hạch
05:45
not to mention the fact that these burn up.
119
333359
2079
,không đề cập tới lượng bị đốt cháy đi
05:47
Their burn-up is much higher.
120
335438
1592
Lượng đốt cháy đi thì cao hơn rất nhiều
05:49
So for a given amount of fuel you put in the reactor,
121
337030
1978
Vậy với cùng một lượng nhiên liệu nhất định mà bạn cho vào lò phản ứng
05:51
a lot more of it's being used.
122
339008
2356
sẽ có nhiều nhiên liệu được sử dụng hơn
05:53
And the problem with a traditional nuclear power plant like this
123
341364
3185
Và vấn đề của những nhà máy năng lượng hạt nhân truyền thống như vậy vấp phải
05:56
is, you've got these rods that are clad in zirconium,
124
344549
4272
chính là bạn có những thanh phủ một lớp urani
06:00
and inside them are uranium dioxide fuel pellets.
125
348821
2729
và bên trong chúng là những hạt nhiên urani đi ô xít
06:03
Well, uranium dioxide's a ceramic,
126
351550
2174
Urani đi ô xít là vật liệu ceramic
06:05
and ceramic doesn't like releasing what's inside of it.
127
353724
3216
và ceramic thì không thích giải phóng phần bên trong nó
06:08
So you have what's called the xenon pit,
128
356940
2301
Chính vì vậy mà bạn có hầm xenon
06:11
and so some of these fission products love neutrons.
129
359241
2104
và một vài sản phẩm phân hạch này thích các nơ tron
06:13
They love the neutrons that are going on
130
361345
1247
chúng thích các nơ tron đang hoạt động
06:14
and helping this reaction take place.
131
362592
2400
và giúp cho quá trình phản ứng diễn ra
06:16
And they eat them up, which means that, combined with
132
364992
2976
Và khi chúng ăn sạch các nơ tron, có nghĩa là, kết hợp với
06:19
the fact that the cladding doesn't last very long,
133
367968
2237
việc những lớp phủ ngoài không kéo dài được lâu
06:22
you can only run one of these reactors
134
370205
1714
bạn chỉ có thể vận hành được 1 trong những lò phản ứng
06:23
for roughly, say, 18 months without refueling it.
135
371919
4528
khoảng 18 tháng mà không nạp lại nhiên liệu
06:28
So these reactors run for 30 years without refueling,
136
376447
4591
Còn những lò phản ứng này hoạt động trong vòng 30 năm mà không cần nạp thêm nhiên liệu
06:33
which is, in my opinion, very, very amazing,
137
381038
2720
mà theo quan điểm của tôi thì điều này hết sức bất ngờ
06:35
because it means it's a sealed system.
138
383758
1953
bởi vì nó có nghĩa rằng đây là một hệ thống khép kín
06:37
No refueling means you can seal them up
139
385711
2871
Không nạp lại nguyên liệu có nghĩa là bạn có thể bịt kín nó lại
06:40
and they're not going to be a proliferation risk,
140
388582
2913
và sẽ không có bất cứ hiểm họa nào về việc phát triển
06:43
and they're not going to have
141
391495
2271
cũng như không có bất kì
06:45
either nuclear material or radiological material
142
393766
2504
nhiên liệu hạt nhân hay nhiên liệu rơ gen nào
06:48
proliferated from their cores.
143
396270
2312
sinh ra từ trong lõi hạt nhân
06:50
But let's go back to safety, because everybody
144
398582
3064
Nhưng quay lại về vấn đề an toàn, bởi vì mọi người
06:53
after Fukushima had to reassess the safety of nuclear,
145
401646
3778
sau vụ Fukushima thì đều phải xem xét lại độ an toàn của hạt nhân
06:57
and one of the things when I set out to design a power reactor
146
405424
2550
và một trong những thứ khi tôi bắt đầu thiết kế lò phản ứng
06:59
was it had to be passively and intrinsically safe,
147
407974
3552
chính là nó phải đảm bảo an toàn nội tại
07:03
and I'm really excited about this reactor
148
411526
2479
và tôi thật sự phấn khích về lò phản ứng này
07:06
for essentially two reasons.
149
414005
2329
chính vì 2 lí do
07:08
One, it doesn't operate at high pressure.
150
416334
2944
Một là nó không hoạt động ở áp suất cao
07:11
So traditional reactors like a pressurized water reactor
151
419278
3241
Những lò phản ứng truyền thống như lò phản ứng nén nước
07:14
or boiling water reactor, they're very, very hot water
152
422519
2432
hay lò phản ứng nước sôi, nước đều rất rất nóng
07:16
at very high pressures, and this means, essentially,
153
424951
3407
ở áp suất rất cao, và điều đó có nghĩa là
07:20
in the event of an accident, if you had any kind of breach
154
428358
2864
trong trường hợp có sự cố, nếu có bất kì vết nứt nào
07:23
of this stainless steel pressure vessel,
155
431222
3041
trên bình áp suất thép chống gỉ,
07:26
the coolant would leave the core.
156
434263
2272
phần làm lạnh sẽ rời lõi hạt nhân
07:28
These reactors operate at essentially atmospheric pressure,
157
436535
3039
Còn những lò phản ứng này hoạt động ở áp suất không khí,
07:31
so there's no inclination for the fission products
158
439574
3906
nên không có chuyện những sản phẩm phân hạch
07:35
to leave the reactor in the event of an accident.
159
443480
2572
rời khỏi lò phản ứng khi có sự cố xảy ra
07:38
Also, they operate at high temperatures,
160
446052
2318
Và vì chúng cũng hoạt động ở nhiệt độ cao
07:40
and the fuel is molten, so they can't melt down,
161
448370
2879
nên nhiên liệu luôn nóng chảy và chúng không thể bị nguội lại
07:43
but in the event that the reactor ever went out of tolerances,
162
451249
4578
Nhưng trong trường hợp lò phản ứng vượt quá mức dung sai
07:47
or you lost off-site power in the case
163
455827
2310
hay trường hợp mất năng lượng
07:50
of something like Fukushima, there's a dump tank.
164
458137
3190
giống như sự cố Fukushima, thì sẽ có một cái thùng trút xuống
07:53
Because your fuel is liquid, and it's combined with your coolant,
165
461327
4471
Bởi vì nhiên liệu của bạn là ở dạng lỏng, và kết hợp với phần làm lạnh,
07:57
you could actually just drain the core
166
465798
2371
bạn có thể dẫn lõi hạt nhân
08:00
into what's called a sub-critical setting,
167
468169
2181
vào phần dưới giới hạn
08:02
basically a tank underneath the reactor
168
470350
1954
Cơ bản là có một cái thùng nằm ở phía dưới lò phản ứng
08:04
that has some neutrons absorbers.
169
472304
1960
có những chất hấp thụ nơ tron
08:06
And this is really important, because the reaction stops.
170
474264
3790
và việc này rất quan trọng khi mà lò phản ứng dừng hoạt động
08:10
In this kind of reactor, you can't do that.
171
478054
2664
Ở những loại lò phản ứng này, bạn không thể làm vậy được
08:12
The fuel, like I said, is ceramic inside zirconium fuel rods,
172
480718
3481
Như tôi đã nói, nhiên liệu ceramic nằm bên trong thanh nhiên liệu urani
08:16
and in the event of an accident in one of these type of reactors,
173
484199
2991
và khi có tai nạn xảy ra trong 1 trong những lò phản ứng này
08:19
Fukushima and Three Mile Island --
174
487190
2137
Fukushima và Three Mile Island
08:21
looking back at Three Mile Island, we didn't really see this for a while —
175
489327
2895
Nhìn lại Three Mile Island, chúng ta đã không thấy nó trong một quãng thời gian
08:24
but these zirconium claddings on these fuel rods,
176
492222
3486
nhưng những lớp phủ urani trên những thanh nhiên liệu
08:27
what happens is, when they see high pressure water,
177
495708
2829
khi gặp nước áp suất cao
08:30
steam, in an oxidizing environment,
178
498537
2557
trong môi trường ô xi hóa
08:33
they'll actually produce hydrogen,
179
501094
2072
chúng sẽ sản sinh ra khí hidro
08:35
and that hydrogen has this explosive capability
180
503166
2928
và chính những khí hidro này có khả năng gây nổ
08:38
to release fission products.
181
506094
2210
để giải phóng những sản phẩm phân hạch
08:40
So the core of this reactor, since it's not under pressure
182
508304
2214
Vì vậy nên ở phần lõi hạt nhân của lò phản ứng, vì nó không chịu sức ép
08:42
and it doesn't have this chemical reactivity,
183
510518
2264
và cũng không có khả năng gây phản ứng hóa học
08:44
means that there's no inclination for the fission products
184
512782
3474
nên sẽ không có việc những sản phẩm phân hạch
08:48
to leave this reactor.
185
516256
1734
thoát ra lò phản ứng
08:49
So even in the event of an accident,
186
517990
2265
Nên thậm chỉ khi có tai nạn xảy ra
08:52
yeah, the reactor may be toast, which is, you know,
187
520255
3718
Yeah, khi lò phản ứng bị phá hủy
08:55
sorry for the power company,
188
523973
1659
nhưng xin lỗi những công ty năng lượng
08:57
but we're not going to contaminate large quantities of land.
189
525632
2100
chúng ta sẽ không gây ô nhiệm một diện tích lớn đất đai
08:59
So I really think that in the, say,
190
527732
4012
Nên tôi thật sự nghĩa rằng
09:03
20 years it's going to take us to get fusion
191
531744
2128
trong vòng 20 năm, chúng ta tìm hiểu về phản ứng tổ hợp
09:05
and make fusion a reality,
192
533872
2220
và đưa nó thành hiện thực
09:08
this could be the source of energy
193
536092
2581
đây có thể sẽ là một nguồn năng
09:10
that provides carbon-free electricity.
194
538673
2674
cung cấp điện không có carbon
09:13
Carbon-free electricity.
195
541347
1658
nguồn điện không có carbon
09:15
And it's an amazing technology because
196
543005
3345
Và đó là một công nghệ tuyệt vời bởi vì
09:18
not only does it combat climate change,
197
546350
2830
không những nó sẽ hạn chế thay đổi khí hậu
09:21
but it's an innovation.
198
549180
1504
mà nó còn là một sự cải tiến
09:22
It's a way to bring power to the developing world,
199
550684
3067
Nó là một cách để mang năng lượng tới những nước đang phát triển
09:25
because it's produced in a factory and it's cheap.
200
553751
2479
bởi vì nó được sản xuất ở nhà máy và giá thành khá rẻ
09:28
You can put them anywhere in the world you want to.
201
556230
2136
Bạn có thể đặt nó ở bất kì đâu bạn muốn trên thế giới
09:30
And maybe something else.
202
558366
3256
và thậm chí những thứ hơn vậy.
09:33
As a kid, I was obsessed with space.
203
561622
2521
Khi còn bé, tôi rất thích không gian vũ trụ
09:36
Well, I was obsessed with nuclear science too, to a point,
204
564143
2743
À, tôi cũng rất hứng thú với cả khoa học hạt nhân nữa
09:38
but before that I was obsessed with space,
205
566886
2400
nhưng trước khi thích thú về vũ trụ,
09:41
and I was really excited about, you know,
206
569286
1911
tôi đã rất muốn, các bạn biết đo,
09:43
being an astronaut and designing rockets,
207
571197
1874
trở thành một phi hành gia và thiết kế tên lửa
09:45
which was something that was always exciting to me.
208
573071
2086
đó là những điều luôn rất hứng thú đối với tôi
09:47
But I think I get to come back to this,
209
575157
3406
Nhưng tôi nghĩ tôi nên trở lại với nó
09:50
because imagine having a compact reactor in a rocket
210
578563
3301
bởi vì hãy tưởng tượng xem có một lò phản ứng hạt nhân trên một tên lửa
09:53
that produces 50 to 100 megawatts.
211
581864
2830
mà sản xuất ra khoảng 50 tới 100 megawatt
09:56
That is the rocket designer's dream.
212
584694
3277
Đó là giấc mơ của những người thiết kế tên lửa
09:59
That's someone who is designing a habitat on another planet's dream.
213
587971
3731
Và cũng là của những người thiết kế một môi trường trên giấc mơ về một hành tinh khác
10:03
Not only do you have 50 to 100 megawatts
214
591702
2004
Không những bạn sẽ có 50 tới 100 megawatt
10:05
to power whatever you want to provide propulsion to get you there,
215
593706
4413
để nạp năng lượng cho bất cứ thứ gì bạn muốn để đưa bạn tới đó
10:10
but you have power once you get there.
216
598119
1399
mà bạn còn có năng lượng một khi bạn tới đó
10:11
You know, rocket designers who use solar panels
217
599518
3521
các bạn biết đó, những nhà thiết kế tên lửa dùng pin mặt trời
10:15
or fuel cells, I mean a few watts or kilowatts --
218
603039
2959
hoặc pin nhiên liệu, khoảng một vài watt
10:17
wow, that's a lot of power.
219
605998
1593
Wow, đó thật sự là rất nhiều năng lượng
10:19
I mean, now we're talking about 100 megawatts.
220
607591
2445
Ý tôi là chúng ta đang nói về 100 megawatt
10:22
That's a ton of power.
221
610036
1173
Đó là cả tấn năng lượng
10:23
That could power a Martian community.
222
611209
2287
Nó có thể cung cấp năng lượng cho cả sao Hỏa
10:25
That could power a rocket there.
223
613496
1597
nó có thể đưa một tên lửa tới đo
10:27
And so I hope that
224
615093
2707
Và tôi hy vọng rằng
10:29
maybe I'll have an opportunity to kind of explore
225
617800
2121
tôi sẽ có cơ hội khám phá
10:31
my rocketry passion at the same time that I explore my nuclear passion.
226
619921
4667
niềm đam mê về tên lửa cũng như niềm đam mê về năng lượng hạt nhân
10:36
And people say, "Oh, well, you've launched this thing,
227
624588
2990
Mọi người nói rằng "Oh, anh đã bắt đầu làm thứ đó rồi sao.
10:39
and it's radioactive, into space, and what about accidents?"
228
627578
2564
nhưng đó là chất phóng xạ đó, vậy còn những sự cố trong không gian thì sao?"
10:42
But we launch plutonium batteries all the time.
229
630142
3033
Nhưng chúng tôi đã bắt đầu trước với pin pluto
10:45
Everybody was really excited about Curiosity,
230
633175
2119
mọi người đều hào hứng về Curiosity
10:47
and that had this big plutonium battery on board
231
635294
2601
và nó có một cục pin pluto rất lớn ở trên tàu
10:49
that has plutonium-238,
232
637895
2119
pluto-238
10:52
which actually has a higher specific activity
233
640014
2400
mà có độ phóng xạ riêng cao hơn
10:54
than the low-enriched uranium fuel of these molten salt reactors,
234
642414
3744
so với năng lượng kém urani của những lò pahrn ứng muối nóng chảy
10:58
which means that the effects would be negligible,
235
646158
3503
điều đó có nghĩa là những hậu quả sẽ không đáng kể
11:01
because you launch it cold,
236
649661
1452
bởi vì bạn sẽ phóng trực tiếp nó
11:03
and when it gets into space is where you actually activate this reactor.
237
651113
3711
và khi tới không gian thì đó sẽ là nới bạn kích hoạt lò phản ứng
11:06
So I'm really excited.
238
654824
1308
Nên tôi đã cực kì hào hứng
11:08
I think that I've designed this reactor here
239
656132
2537
Tôi nghĩ mình đã thiết kế ra lò phản ứng này
11:10
that can be an innovative source of energy,
240
658669
3905
và nó có thể là một nguồn năng lượng mới
11:14
provide power for all kinds of neat scientific applications,
241
662574
3681
để cung cấp năng lượng cho các thiết bị khoa học
11:18
and I'm really prepared to do this.
242
666255
2528
và tôi đã rất sẵn dàng cho việc này
11:20
I graduated high school in May, and --
243
668783
2767
Tôi tốt nghiệp trung học vào tháng 5
11:23
(Laughter) (Applause) —
244
671550
4148
(tiếng cười) (tiếng vỗ tay)
11:27
I graduated high school in May,
245
675698
2051
tôi tốt nghiệp vào tháng 5
11:29
and I decided that I was going to start up a company
246
677749
2840
và tôi quyết định sẽ bắt đầu một công ty
11:32
to commercialize these technologies that I've developed,
247
680589
2368
để thương mại hóa những công nghệ mà tôi phát triển
11:34
these revolutionary detectors for scanning cargo containers
248
682957
2857
những chiếc máy dò để quét những công te nơ chở hàng
11:37
and these systems to produce medical isotopes,
249
685814
2280
và hệ thống sản xuất ra đồng vị y khoa
11:40
but I want to do this, and I've slowly been building up
250
688094
3448
nhưng tôi muốn làm điều này, và tôi đang thành lập
11:43
a team of some of the most incredible people
251
691542
2253
một nhóm với những con người xuất chúng
11:45
I've ever had the chance to work with,
252
693795
2187
mà tôi từng có cơ hội hợp tác
11:47
and I'm really prepared to make this a reality.
253
695982
2762
và tôi đã sẵn sàng để đưa nó thành hiện thực
11:50
And I think, I think, that looking at the technology,
254
698744
3097
và tôi nghĩ rằng nhìn vào những công nghệ này,
11:53
this will be cheaper than or the same price as natural gas,
255
701841
5350
chúng sẽ rẻ hơn nhiều hoặc ngang bằng giá với nguồn khí tự nhiên
11:59
and you don't have to refuel it for 30 years,
256
707191
1800
và bạn cũng không cần phải phục hồi trong 30 năm
12:00
which is an advantage for the developing world.
257
708991
2727
đó sẽ là một thuận lợi cho những nước đang phát triển
12:03
And I'll just say one more maybe philosophical thing
258
711718
3122
Và tôi chỉ sẽ nói thêm một điều triết lí nữa thôi
12:06
to end with, which is weird for a scientist.
259
714840
1929
để kết thúc, mà nó rất lại đối với một nhà khoa học
12:08
But I think there's something really poetic
260
716769
2494
nhưng tôi cho rằng có cái gì đó rất nên thơ
12:11
about using nuclear power to propel us to the stars,
261
719263
3799
về việc sử dụng năng lượng hạt nhân để đưa ta tới những vì sao
12:15
because the stars are giant fusion reactors.
262
723062
2755
bởi vì những ngôi sao là những lò phản ứng tổ hợp khổng lồ
12:17
They're giant nuclear cauldrons in the sky.
263
725817
2341
Chúng là những nguồn năng lượng hạt nhân khổng lồ trên trời
12:20
The energy that I'm able to talk to you today,
264
728158
3397
Nguồn năng lượng mà tôi có thể nói với bạn ngày hôm nay,
12:23
while it was converted to chemical energy in my food,
265
731555
2095
trong khi nó được chuyển hóa thành năng lượng hóa học trong thức ăn của tôi
12:25
originally came from a nuclear reaction,
266
733650
3188
có nguồn gốc từ một phản ứng hạt nhân
12:28
and so there's something poetic about, in my opinion,
267
736838
2776
và theo quan điểm của tôi, nó hết sức thơ mộng,
12:31
perfecting nuclear fission
268
739614
2969
việc hoàn thiện phản ứng phân hạch hạt nhân
12:34
and using it as a future source of innovative energy.
269
742583
3719
và sử dụng nó như một nguồn năng lượng mới trong tương lai
12:38
So thank you guys.
270
746302
1951
Xin cảm ơn tất cả quí vị.
12:40
(Applause)
271
748253
4985
(vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Taylor Wilson - Nuclear scientistAt 14, Taylor Wilson became the youngest person to achieve fusion -- with a reactor born in his garage. Now he wants to save our seaports from nuclear terror.
Why you should listen
Physics wunderkind Taylor Wilson astounded the science world when, at age 14, he became the youngest person in history to produce fusion. The University of Nevada-Reno offered a home for his early experiments when Wilson’s worried parents realized he had every intention of building his reactor in the garage.
Wilson now intends to fight nuclear terror in the nation's ports, with a homemade radiation detector priced an order of magnitude lower than most current devices. In 2012, Wilson's dreams received a boost when he became a recipient of the $100,000 Thiel Prize. Wilson now intends revolutionize the way we produce energy, fight cancer, and combat terrorism using nuclear technology.
Taylor Wilson | Speaker | TED.com