TED2015
Dame Stephanie Shirley: Why do ambitious women have flat heads?
Quý Bà Stephanie Shirley: Tại sao phụ nữ tham vọng có cái đầu bị đập bẹp?
Filmed:
Readability: 4
2,164,868 views
Quý bà Stephanie Shirley là nhà kinh doanh công nghệ thành công nhất mà bạn chưa bao giờ nghe nói tới. Vào thập niên 1960, bà ta đã thành lập công ty phần mềm tiên phong tại Anh, với nhân sự 100% phụ nữ, sau đó công ty đã đạt giá trị 3 tỷ đô-la, với 70 nhân viên trở thành triệu phú. Trong buổi thuyết trình thẳng thắn và trào phúng, bà giải thích tại sao bà dùng tên "Steve", bà đã chiến thắng quan niệm của thời đại như thế nào, và bà chia sẻ cách thức quyết liệt để định rõ những phụ nữ tham vọng ...
Dame Stephanie Shirley - Entrepreneur and philanthropist
In 1962, Dame Stephanie "Steve" Shirley founded Freelance Programmers, a software firm with innovative work practices -- and (mainly) women employees. Full bio
In 1962, Dame Stephanie "Steve" Shirley founded Freelance Programmers, a software firm with innovative work practices -- and (mainly) women employees. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
Khi tôi viết hồi ký,
00:12
When I wrote my memoir,
0
988
1901
00:14
the publishers were really confused.
1
2889
3677
Các nhà xuất bản thật sự bối rối.
00:18
Was it about me as a child refugee,
2
6566
4234
Sẽ giới thiệu tôi là một đứa trẻ tị nạn,
00:22
or as a woman who set up a high-tech
software company back in the 1960s,
software company back in the 1960s,
3
10800
5504
hay là nữ chủ sáng lập công ty phần
mềm công nghệ cao thập niên 1960,
mềm công nghệ cao thập niên 1960,
00:28
one that went public
4
16304
2076
một công ty nổi tiếng
00:30
and eventually employed over 8,500 people?
5
18380
4583
và đã thâu nhận hơn 8.500 người?
00:34
Or was it as a mother
of an autistic child?
of an autistic child?
6
22963
4507
Hay đó là người mẹ của một đứa trẻ tự kỷ?
00:39
Or as a philanthropist that's
now given away serious money?
now given away serious money?
7
27470
4455
Hay là một người hảo tâm đã
rộng mở túi tiền?
rộng mở túi tiền?
00:43
Well, it turns out, I'm all of these.
8
31925
2644
Vâng, hóa ra tôi là tất cả
những phụ nữ đó.
những phụ nữ đó.
00:46
So let me tell you my story.
9
34569
2900
Vậy, xin phép cho tôi kể với quý vị
câu chuyện của tôi.
câu chuyện của tôi.
00:51
All that I am stems from when
I got onto a train in Vienna,
I got onto a train in Vienna,
10
39779
6667
Với tôi, tất cả bắt đầu từ lần tôi lên
chuyến tàu hỏa ở thành phố Vienna,
chuyến tàu hỏa ở thành phố Vienna,
00:58
part of the Kindertransport that saved
nearly 10,000 Jewish children
nearly 10,000 Jewish children
11
46446
5037
là chuyến tàu Kindertransport
đã cứu khoảng 10.000 trẻ em Do Thái
đã cứu khoảng 10.000 trẻ em Do Thái
01:03
from Nazi Europe.
12
51483
2368
từ các nước Châu Âu
bị Đức Quốc Xã chiếm đóng.
bị Đức Quốc Xã chiếm đóng.
01:05
I was five years old, clutching the hand
of my nine-year-old sister
of my nine-year-old sister
13
53851
4009
Lúc đó tôi mới năm tuổi, được ôm
chặt trong tay của chị gái 9 tuổi
chặt trong tay của chị gái 9 tuổi
01:09
and had very little idea as to
what was going on.
what was going on.
14
57860
3953
và lúc đó tôi đã có một ý niệm
rất mơ hồ về những điều đang xảy ra.
rất mơ hồ về những điều đang xảy ra.
01:13
"What is England and
why am I going there?"
why am I going there?"
15
61813
4691
" Nước Anh là gì
và tại sao tôi đi đến đó?"
và tại sao tôi đi đến đó?"
01:18
I'm only alive because so long ago,
I was helped by generous strangers.
I was helped by generous strangers.
16
66504
6737
Tôi còn sống đến hôm nay là nhờ vào sự
giúp đỡ hào phóng của những người xa lạ.
giúp đỡ hào phóng của những người xa lạ.
01:26
I was lucky, and doubly lucky
to be later reunited
to be later reunited
17
74911
3535
Tôi thật may mắn, và may mắn bội phần
khi được gặp lại
khi được gặp lại
01:30
with my birth parents.
18
78446
2439
bố mẹ đẻ của tôi.
01:32
But, sadly, I never bonded
with them again.
with them again.
19
80885
7032
Nhưng thật buồn, tôi không bao giờ được
trở lại sống với họ nữa.
trở lại sống với họ nữa.
01:39
But I've done more in the seven decades
since that miserable day
since that miserable day
20
87917
3310
Nhưng tôi đã làm, trong bảy thập
niên qua từ ngày định mệnh đau buồn
niên qua từ ngày định mệnh đau buồn
01:43
when my mother put me on the train
21
91227
1776
khi mẹ tôi đưa tôi lên chuyến tàu đó
01:45
than I would ever have dreamed possible.
22
93003
3287
tôi đã làm nhiều điều hơn cả
những gì tôi có thể mơ ước.
những gì tôi có thể mơ ước.
01:48
And I love England, my adopted country,
23
96290
3108
Và tôi yêu nước Anh,
đất nước đã nhận nuôi tôi, mãnh liệt
đất nước đã nhận nuôi tôi, mãnh liệt
01:51
with a passion that perhaps only someone
who has lost their human rights can feel.
who has lost their human rights can feel.
24
99398
5071
đến mức mà chỉ ai đã bị cướp mất
quyền làm người mới có thể cảm nhận được.
quyền làm người mới có thể cảm nhận được.
01:57
I decided to make mine a life
that was worth saving.
that was worth saving.
25
105831
6357
Tôi quyết phải làm cho
cuộc đời này xứng đáng với ơn cứu mạng.
cuộc đời này xứng đáng với ơn cứu mạng.
02:04
And then, I just got on with it.
26
112188
2261
Và rồi, tôi luôn theo đuổi quyết định đó.
02:07
(Laughter)
27
115709
2815
(Tiếng cười)
02:11
Let me take you back to the early 1960s.
28
119264
4201
Cho phép tôi đưa quý vị
trở lại thập niên 1960.
trở lại thập niên 1960.
02:15
To get past the gender issues of the time,
29
123465
4488
Để vượt qua vấn đề giới tính
của thời đại lúc bấy giờ,
của thời đại lúc bấy giờ,
02:19
I set up my own software house at one
of the first such startups in Britain.
of the first such startups in Britain.
30
127953
6490
tôi lập cơ sở phần mềm, là một trong
những công ty phần mềm đầu tiên tại Anh.
những công ty phần mềm đầu tiên tại Anh.
02:26
But it was also a company of women,
a company for women,
a company for women,
31
134443
5858
Nhưng nó cũng là một công ty
của phụ nữ và cho phụ nữ,
của phụ nữ và cho phụ nữ,
02:32
an early social business.
32
140301
3024
một hình dạng ban đầu của
"kinh doanh vì mục đích xã hội."
"kinh doanh vì mục đích xã hội."
02:35
And people laughed at the very idea
because software, at that time,
because software, at that time,
33
143325
3676
Và người ta đã cười cợt chính
ý tưởng này vì phần mềm vào thời điểm đó,
ý tưởng này vì phần mềm vào thời điểm đó,
02:39
was given away free with hardware.
34
147001
2073
không được như phần phần cứng.
02:41
Nobody would buy software,
certainly not from a woman.
certainly not from a woman.
35
149074
4734
Không ai mua phần mềm cả, càng
không thể mua phần mềm do phụ nữ viết.
không thể mua phần mềm do phụ nữ viết.
02:45
Although women were then coming out
of the universities with decent degrees,
of the universities with decent degrees,
36
153808
5937
Mặc dù phụ nữ cũng ra trường
với tấm bằng đại học đúng nghĩa,
với tấm bằng đại học đúng nghĩa,
02:51
there was a glass ceiling to our progress.
37
159745
3554
nhưng vẫn còn những giới hạn
vô hình đối với sự tiến bộ của chúng tôi.
vô hình đối với sự tiến bộ của chúng tôi.
02:56
And I'd hit that glass ceiling too often,
38
164309
4676
Và tôi đã thường xuyên đập vỡ
bức tường giới hạn đó,
bức tường giới hạn đó,
03:00
and I wanted opportunities for women.
39
168985
3565
và tôi muốn mang lại cơ hội cho phụ nữ.
03:04
I recruited professionally qualified women
who'd left the industry on marriage,
who'd left the industry on marriage,
40
172550
4492
Tôi đã tuyển dụng phụ nữ có chuyên
môn cao, trước đó đã bỏ việc vì hôn nhân,
môn cao, trước đó đã bỏ việc vì hôn nhân,
03:09
or when their first child was expected
41
177042
2251
hay vì họ mang đứa con đầu lòng
03:11
and structured them into a
home-working organization.
home-working organization.
42
179293
5191
và tôi đã thâu nhận họ nhờ vào
cách tổ chức làm việc tại nhà.
cách tổ chức làm việc tại nhà.
03:16
We pioneered the concept of women
going back into the workforce
going back into the workforce
43
184484
4585
Chúng tôi đi tiên phong trong
phong trào "phụ nữ trở lại công việc"
phong trào "phụ nữ trở lại công việc"
03:21
after a career break.
44
189069
2542
sau thời gian tạm nghỉ.
03:23
We pioneered all sorts of
new, flexible work methods:
new, flexible work methods:
45
191611
3783
Chúng tôi cũng tiên phong trong
phương thức làm việc mới và linh động:
phương thức làm việc mới và linh động:
03:27
job shares, profit-sharing,
and eventually, co-ownership
and eventually, co-ownership
46
195394
5252
chia sẻ công việc, chia sẻ CV
và cuối cùng là đồng sở hữu
và cuối cùng là đồng sở hữu
03:32
when I took a quarter of the company
into the hands of the staff
into the hands of the staff
47
200646
3446
khi tôi trao quyền sở hữu
một phần tư công ty cho nhân viên
một phần tư công ty cho nhân viên
03:36
at no cost to anyone but me.
48
204092
3820
không ai tốn kém gì cả, ngoài tôi.
03:41
For years, I was the first woman this,
or the only woman that.
or the only woman that.
49
209582
6191
Trong nhiều năm, tôi là người phụ nữ đầu
tiên làm việc này, hay có lẽ là duy nhất.
tiên làm việc này, hay có lẽ là duy nhất.
03:47
And in those days, I couldn't work
on the stock exchange,
on the stock exchange,
50
215773
3766
Thời gian trước đó, vì là phụ nữ, tôi
không thể vào thị trường chứng khoán,
không thể vào thị trường chứng khoán,
03:51
I couldn't drive a bus or fly an airplane.
51
219539
3761
tôi không thể lái xe buýt hay máy bay.
03:55
Indeed, I couldn't open a bank account
without my husband's permission.
without my husband's permission.
52
223300
5893
Lúc đó tôi không thể mở tài khoản ngân
hàng nếu chông tôi không cho phép.
hàng nếu chông tôi không cho phép.
04:01
My generation of women fought
the battles for the right to work
the battles for the right to work
53
229193
4522
Thế hệ phụ nữ như tôi đã
đấu tranh cho quyền được làm việc
đấu tranh cho quyền được làm việc
04:05
and the right for equal pay.
54
233715
4492
và quyền bình đẳng lương.
04:10
Nobody really expected much
from people at work or in society
from people at work or in society
55
238207
3861
Không ai thật sự hy vọng nhiều
về việc làm hay vị trí xã hội
về việc làm hay vị trí xã hội
04:14
because all the expectations then
56
242068
2498
bởi vì tất cả mọi hy vọng của chúng tôi
04:16
were about home and
family responsibilities.
family responsibilities.
57
244566
3895
đều hướng về trách nhiệm
nhà cửa và gia đình.
nhà cửa và gia đình.
04:20
And I couldn't really face that,
58
248461
2837
Và tôi không thể một mình
đối mặt với vấn đề này,
đối mặt với vấn đề này,
04:23
so I started to challenge
the conventions of the time,
the conventions of the time,
59
251298
5989
Vì thế tôi bắt đầu chiến đấu
chống lại quan niện của thời đại,
chống lại quan niện của thời đại,
04:29
even to the extent of changing my name
from "Stephanie" to "Steve"
from "Stephanie" to "Steve"
60
257287
5855
thậm chí tôi còn phải thử đổi tên
từ "Stephanie" sang "Steve"
từ "Stephanie" sang "Steve"
04:35
in my business development letters,
61
263142
1749
trong thư từ công việc của tôi,
04:36
so as to get through the door
before anyone realized
before anyone realized
62
264891
2478
để gõ các cánh cửa trước khi ai đó nhận ra
04:39
that he was a she.
63
267369
1381
rằng "ông ấy" là một phụ nữ.
04:40
(Laughter)
64
268750
3304
(Tiếng cười)
04:44
My company, called Freelance Programmers,
and that's precisely what it was,
and that's precisely what it was,
65
272054
7160
Công ty tôi "Lập trình viên tự do", thể
hiện đúng nghĩa tên gọi của nó,
hiện đúng nghĩa tên gọi của nó,
04:51
couldn't have started smaller:
on the dining room table,
on the dining room table,
66
279214
5073
không thể có cái bắt đầu nghèo
hơn được nữa : trên bàn trong phòng ăn,
hơn được nữa : trên bàn trong phòng ăn,
04:56
and financed by the equivalent
of 100 dollars in today's terms,
of 100 dollars in today's terms,
67
284287
5394
và vốn ban đầu là số tiền
tương đương 100 đô-la ngày nay,
tương đương 100 đô-la ngày nay,
05:01
and financed by my labor and
by borrowing against the house.
by borrowing against the house.
68
289681
7297
và nó được cấp thêm tiền từ đồng
lương quèn của tôi và tiền thế chấp nhà.
lương quèn của tôi và tiền thế chấp nhà.
05:08
My interests were scientific,
the market was commercial --
the market was commercial --
69
296978
5637
Mối quan tâm của tôi là khoa học,
đầu ra sản phẩm là phục vụ thương mại
đầu ra sản phẩm là phục vụ thương mại
05:14
things such as payroll,
which I found rather boring.
which I found rather boring.
70
302615
4025
lúc đó, tiền lương của
nhân viên làm tôi khá lo lắng.
nhân viên làm tôi khá lo lắng.
05:18
So I had to compromise with
operational research work,
operational research work,
71
306640
5112
Vì thế tôi phải cân đối
công việc nghiên cứu vận hành,
công việc nghiên cứu vận hành,
05:23
which had the intellectual challenge
that interested me
that interested me
72
311752
3431
đòi hỏi trí tuệ, và đó chính là
điều làm tôi quan tâm
điều làm tôi quan tâm
05:27
and the commercial value
that was valued by the clients:
that was valued by the clients:
73
315183
7667
và giá trị thương mại được
đánh giá bởi khách hàng:
đánh giá bởi khách hàng:
05:34
things like scheduling freight trains,
74
322850
5258
như phần mềm đường sắt vận tải,
05:40
time-tabling buses, stock control,
lots and lots of stock control.
lots and lots of stock control.
75
328108
6189
phần mềm vận tải đường bộ, phần mềm
kiểm hàng, đĩa phần mềm kiểm hàng.
kiểm hàng, đĩa phần mềm kiểm hàng.
05:46
And eventually, the work came in.
76
334297
4248
Và cuối cùng thì công việc bắt đầu ổn.
05:50
We disguised the domestic and
part-time nature of the staff
part-time nature of the staff
77
338545
3755
Chúng tôi đã trả thêm cho công việc
tại nhà và bán thời gian của nhân viên
tại nhà và bán thời gian của nhân viên
05:54
by offering fixed prices,
one of the very first to do so.
one of the very first to do so.
78
342300
5140
bằng giá thưởng cố định, đó là
một trong những ưu tiên hàng đầu.
một trong những ưu tiên hàng đầu.
05:59
And who would have guessed
that the programming
that the programming
79
347440
3315
Có ai ngờ, lập trình
06:02
of the black box flight recorder
of Supersonic Concord
of Supersonic Concord
80
350755
3944
của hộp đen trên chiếc
máy bay Siêu thanh Concord
máy bay Siêu thanh Concord
06:06
would have been done by a bunch
of women working in their own homes.
of women working in their own homes.
81
354699
5209
lại được thực hiện bởi một
nhóm phụ nữ làm việc tại nhà.
nhóm phụ nữ làm việc tại nhà.
06:11
(Applause)
82
359908
6774
(Vỗ tay)
06:19
All we used was a simple
"trust the staff" approach
"trust the staff" approach
83
367392
4931
Tất cả những gì chúng tôi dùng
chỉ là phương pháp "tin tưởng nhân viên"
chỉ là phương pháp "tin tưởng nhân viên"
06:24
and a simple telephone.
84
372323
2181
và một chiếc điện thoại đơn giản.
06:26
We even used to ask job applicants,
"Do you have access to a telephone?"
"Do you have access to a telephone?"
85
374504
5721
Thậm chí chúng tôi thường hỏi người
xin việc : "Bạn có dùng điện thoại không?"
xin việc : "Bạn có dùng điện thoại không?"
06:34
An early project was to develop
software standards
software standards
86
382175
3019
Một dự án phát thảo là để
phát triển tiêu chuẩn phần mềm
phát triển tiêu chuẩn phần mềm
06:37
on management control protocols.
87
385194
2240
trên các giao thức kiểm soát quản lý.
06:39
And software was and still is a
maddeningly hard-to-control activity,
maddeningly hard-to-control activity,
88
387434
6202
Và phần mềm đã và luôn là
một phần vô cùng khó kiểm soát,
một phần vô cùng khó kiểm soát,
06:45
so that was enormously valuable.
89
393636
2111
cho nên nó rất có giá trị.
06:47
We used the standards ourselves,
90
395747
2224
Chúng tôi đã dùng tiêu chuẩn riêng,
06:49
we were even paid to update
them over the years,
them over the years,
91
397971
3018
chúng tôi còn phải chi phí
để cập nhật chúng nhiều năm,
để cập nhật chúng nhiều năm,
06:52
and eventually, they were adopted by NATO.
92
400989
4264
và cuối cùng, chúng được NATO chọn dùng.
06:58
Our programmers -- remember, only women,
93
406323
4127
Nhân viên lập trình của chúng tôi -
xin quý vị nhớ là chỉ toàn phụ nữ,
xin quý vị nhớ là chỉ toàn phụ nữ,
07:02
including gay and transgender --
94
410450
3446
có cả người đồng giới và chuyển giới -
07:05
worked with pencil and paper
to develop flowcharts
to develop flowcharts
95
413896
5043
đã làm việc với bút chì và giấy
để phát thảo những sơ đồ
để phát thảo những sơ đồ
07:10
defining each task to be done.
96
418939
3657
định rõ mỗi nhiệm vụ cần thực hiện.
07:14
And they then wrote code,
usually machine code,
usually machine code,
97
422596
3913
Và họ đã viết mã, thông thường
là mã trên máy,
là mã trên máy,
07:18
sometimes binary code,
98
426509
2267
đôi khi là mã nhị phân,
07:20
which was then sent
by mail to a data center
by mail to a data center
99
428776
4730
sau đó chúng được gửi qua
email đến trung tâm dữ liệu
email đến trung tâm dữ liệu
07:25
to be punched onto
paper tape or card
paper tape or card
100
433506
4218
để được nhập vào băng từ hay thẻ nhớ
07:29
and then re-punched,
in order to verify it.
in order to verify it.
101
437724
4327
và rồi được đưa trở lại dưới
dạng lệnh để kiểm tra.
dạng lệnh để kiểm tra.
07:34
All this, before it ever got
near a computer.
near a computer.
102
442051
3336
Tất cả, trước đó đã được
chạy trên máy tính.
chạy trên máy tính.
07:37
That was programming in the early 1960s.
103
445387
4659
Đó là cách lập trình đầu thập niên 1960.
07:43
In 1975, 13 years from startup,
104
451566
5135
Vào năm 1975, 13 năm sau ngày khởi đầu,
07:48
equal opportunity legislation
came in in Britain
came in in Britain
105
456701
3211
Luật tạo cơ hội bình đẳng ra đời ở Anh
07:51
and that made it illegal to have
our pro-female policies.
our pro-female policies.
106
459912
6912
và điều đó làm cho chính sách ủng
hộ nữ giới của chúng tôi trở nên sai luật.
hộ nữ giới của chúng tôi trở nên sai luật.
07:58
And as an example of
unintended consequences,
unintended consequences,
107
466824
3576
Và như là một ví dụ cho
hậu quả ngoài ý muốn,
hậu quả ngoài ý muốn,
08:02
my female company had to let the men in.
108
470400
3672
công ty nữ của tôi đành phải
cho đàn ông len vào.
cho đàn ông len vào.
08:06
(Laughter)
109
474072
4942
(Tiếng cười)
08:11
When I started my company of women,
110
479014
2404
Khi tôi khởi đầu công ty cho phụ nữ,
08:13
the men said, "How interesting, because
it only works because it's small."
it only works because it's small."
111
481418
6899
Quý ông nói, "cũng hay, nhưng nó chỉ
hoạt động được với mô hình cò con thôi."
hoạt động được với mô hình cò con thôi."
08:20
And later, as it became sizable,
they accepted, "Yes, it is sizable now,
they accepted, "Yes, it is sizable now,
112
488317
5819
Rồi sau đó, khi nó trở nên tầm cỡ, họ
nhận xét, "Đúng, bây giờ nó hoành tráng,
nhận xét, "Đúng, bây giờ nó hoành tráng,
08:26
but of no strategic interest."
113
494136
3219
nhưng nó không có lợi ích chiến lược."
08:30
And later, when it was a company
valued at over three billion dollars,
valued at over three billion dollars,
114
498125
7149
Và rồi, khi nó là công ty
đáng giá hơn 3 tỷ đô-la,
đáng giá hơn 3 tỷ đô-la,
08:37
and I'd made 70 of the staff
into millionaires,
into millionaires,
115
505274
4603
và tôi làm cho 70 nhân viên
trở thành triệu phú,
trở thành triệu phú,
08:41
they sort of said, "Well done, Steve!"
116
509877
3520
thì họ miễn cưỡng nói một cách
chiếu cố, "Làm tốt đấy, Steve!"
chiếu cố, "Làm tốt đấy, Steve!"
08:45
(Laughter)
117
513397
4286
(Tiếng cười)
08:49
(Applause)
118
517683
4286
(Vỗ tay)
08:53
You can always tell ambitious women
by the shape of our heads:
by the shape of our heads:
119
521969
4286
Bạn có thể nói với những phụ nữ tham
vọng, trong đó có lãnh đạo công ty tôi:
vọng, trong đó có lãnh đạo công ty tôi:
08:58
They're flat on top for being
patted patronizingly.
patted patronizingly.
120
526255
3325
Đầu của họ đã bị đập dẹp để được
thừa nhận một cách tội nghiệp.
thừa nhận một cách tội nghiệp.
09:01
(Laughter) (Applause)
121
529580
5941
(Vỗ tay, tiếng cười)
09:07
And we have larger feet to stand
away from the kitchen sink.
away from the kitchen sink.
122
535521
4563
Và chúng tôi có đôi chân vững
để thoát ra khỏi những bồn rửa chén.
để thoát ra khỏi những bồn rửa chén.
09:12
(Laughter)
123
540084
1653
(Tiếng cười)
09:13
Let me share with you
two secrets of success:
two secrets of success:
124
541737
3825
Xin phép quý vị cho tôi chia sẻ
hai bí mật thành công:
hai bí mật thành công:
09:17
Surround yourself with first-class people
and people that you like;
and people that you like;
125
545562
6219
Xung quanh quý vị là những người
thượng lưu và được quý vị yêu thích;
thượng lưu và được quý vị yêu thích;
09:23
and choose your partner
very, very carefully.
very, very carefully.
126
551781
6284
và quý vị chọn người
bạn đời rất ư là kỹ càng.
bạn đời rất ư là kỹ càng.
09:30
Because the other day when I said,
"My husband's an angel,"
"My husband's an angel,"
127
558065
3213
Bởi vì một ngày kia khi bạn nói,
"chồng tôi là một thiên thần,"
"chồng tôi là một thiên thần,"
09:33
a woman complained --
"You're lucky," she said,
"You're lucky," she said,
128
561278
2486
thì một phụ nữ khác than
phiền : "Bà may mắn đấy",
phiền : "Bà may mắn đấy",
09:35
"mine's still alive."
129
563764
2026
"chồng tôi, mong nó chết quách! "
09:37
(Laughter)
130
565790
3017
(Tiếng cười)
09:45
If success were easy,
we'd all be millionaires.
we'd all be millionaires.
131
573117
5057
Thành công mà dễ như vậy thì
tất cả chúng ta đều là triệu phú rồi.
tất cả chúng ta đều là triệu phú rồi.
09:51
But in my case, it came in the midst
of family trauma and indeed, crisis.
of family trauma and indeed, crisis.
132
579054
6994
Ở trường hợp tôi, thành công đến từ
vết thương gia đình và trong khủng hoảng.
vết thương gia đình và trong khủng hoảng.
10:01
Our late son, Giles, was an only child,
a beautiful, contented baby.
a beautiful, contented baby.
133
589258
8274
Con trai một của chúng tôi là Giles,
nó rất xinh và hạnh phúc.
nó rất xinh và hạnh phúc.
10:09
And then, at two and a half,
134
597532
3933
Rồi sau đó, lúc hai tuổi rưỡi,
10:13
like a changeling in a fairy story,
135
601465
3273
giống như là một đứa trẻ bị
đánh tráo trong câu chuyện thần thoại,
đánh tráo trong câu chuyện thần thoại,
10:16
he lost the little speech that he had
136
604738
3432
nó mất dần tính linh hoạt trước đó
10:20
and turned into a wild,
unmanageable toddler.
unmanageable toddler.
137
608170
5272
và trở nên hoang dã và biến
thành một đứa bé nỗi loạn.
thành một đứa bé nỗi loạn.
10:25
Not the terrible twos;
138
613442
2082
Không phải là nổi loạn ở đứa bé lên hai;
10:27
he was profoundly autistic
and he never spoke again.
and he never spoke again.
139
615524
5933
nó bị mắc chứng tự kỷ rất nặng
và không còn nói được nữa.
và không còn nói được nữa.
10:36
Giles was the first resident in the first
house of the first charity that I set up
house of the first charity that I set up
140
624387
5347
Giles là đứa trẻ đầu tiên trong cơ sở
từ thiện đầu tiên do chính tôi thành lập
từ thiện đầu tiên do chính tôi thành lập
10:41
to pioneer services for autism.
141
629734
3570
để đi tiên phong trong việc
trợ giúp bệnh nhân tự kỷ.
trợ giúp bệnh nhân tự kỷ.
10:45
And then there's been
a groundbreaking Prior's Court school
a groundbreaking Prior's Court school
142
633304
3000
Và sau đó, là trường
Prior's Court nổi tiếng
Prior's Court nổi tiếng
10:48
for pupils with autism
143
636304
2420
dành cho người tự kỷ
10:50
and a medical research charity,
again, all for autism.
again, all for autism.
144
638724
4120
và một trung tâm từ thiện nghiên
cứu y khoa, cũng dành cho người tự kỷ.
cứu y khoa, cũng dành cho người tự kỷ.
10:54
Because whenever I found a gap
in services, I tried to help.
in services, I tried to help.
145
642844
4979
Vì bất kỳ nơi đâu tôi thấy lổ hổng
trong phục vụ, thì tôi cố gắng trợ giúp.
trong phục vụ, thì tôi cố gắng trợ giúp.
11:01
I like doing new things
and making new things happen.
and making new things happen.
146
649313
5270
Tôi thích làm những điều mới mẽ
và làm cho điều mới mẽ trở nên hiện thực.
và làm cho điều mới mẽ trở nên hiện thực.
11:06
And I've just started a three-year
think tank for autism.
think tank for autism.
147
654583
6576
Tôi vừa bắt đầu dự án 3 năm cho một
nhóm nghiên cứu đầu ngành về chứng tự kỷ.
nhóm nghiên cứu đầu ngành về chứng tự kỷ.
11:13
And so that some of my wealth does go back
to the industry from which it stems,
to the industry from which it stems,
148
661159
5275
Như vậy một phần tài sản của tôi trở lại
với lĩnh vực mà từ đó nó đã được tạo ra,
với lĩnh vực mà từ đó nó đã được tạo ra,
11:18
I've also founded
the Oxford Internet Institute
the Oxford Internet Institute
149
666434
3583
tôi cũng vừa thành lập
viện Internet Oxford
viện Internet Oxford
11:22
and other IT ventures.
150
670017
2493
và một số công ty mạo hiểm trong ngành IT.
11:24
The Oxford Internet Institute
focuses not on the technology,
focuses not on the technology,
151
672510
4285
Viện Internet Oxford không
nhắm đến công nghệ,
nhắm đến công nghệ,
11:28
but on the social, economic, legal
and ethical issues of the Internet.
and ethical issues of the Internet.
152
676795
4812
nhưng là các vấn đề xã hội, kinh tế,
pháp luật và đạo đức của Internet.
pháp luật và đạo đức của Internet.
11:35
Giles died unexpectedly 17 years ago now.
153
683887
7022
Giles đã mất một cách bất ngờ
cách đây 17 năm.
cách đây 17 năm.
11:42
And I have learned to live without him,
154
690909
3780
Và tôi phải học quen với cách sống
trong thiếu vắng Giles,
trong thiếu vắng Giles,
11:46
and I have learned to live
without his need of me.
without his need of me.
155
694689
4780
và tôi phải học cách sống với cảm giác
Giles không còn cần tôi nữa.
Giles không còn cần tôi nữa.
11:51
Philanthropy is all that I do now.
156
699469
3360
Nay tôi làm tất cả vì thương người.
11:54
I need never worry about getting lost
157
702829
2359
Tôi không được lo lắng về mất mát
11:57
because several charities
would quickly come and find me.
would quickly come and find me.
158
705188
3509
Bởi vì nhiều việc từ thiện đến và
tìm thấy tôi rất dễ dàng.
tìm thấy tôi rất dễ dàng.
12:00
(Laughter)
159
708697
3970
(Tiếng cười)
12:12
It's one thing to have an idea
for an enterprise,
for an enterprise,
160
720807
4078
Nó là cái mà tôi có sẵn
trong ý tưởng cho một công ty,
trong ý tưởng cho một công ty,
12:16
but as many people in this room will know,
161
724885
2227
Nhưng như nhiều người ở đây biết
12:19
making it happen is a very difficult thing
162
727112
2913
thực hiện ý tưởng đó rất khó
12:22
and it demands extraordinary energy,
self-belief and determination,
self-belief and determination,
163
730025
8092
và cần phải có năng lực dồi dào,
sự tự tin và quyết đoán,
sự tự tin và quyết đoán,
12:30
the courage to risk family and home,
164
738117
4205
dám liều cả với gia đình và nhà cửa,
12:34
and a 24/7 commitment
that borders on the obsessive.
that borders on the obsessive.
165
742322
5169
và suốt 24 giờ trên 7 ngày, tôi trực
chiến với đam mê gần như bị thôi miên.
chiến với đam mê gần như bị thôi miên.
12:39
So it's just as well
that I'm a workaholic.
that I'm a workaholic.
166
747491
3984
Chính vì lý do đó, tôi bị xem là
con nghiện công việc.
con nghiện công việc.
12:43
I believe in the beauty of work when we
do it properly and in humility.
do it properly and in humility.
167
751475
5231
Tôi tin vào điều thiện mỹ trong công việc
khi chúng tôi làm đúng mực và khiêm tốn.
khi chúng tôi làm đúng mực và khiêm tốn.
12:50
Work is not just something I do
when I'd rather be doing something else.
when I'd rather be doing something else.
168
758153
5369
Công việc không chỉ là cái tôi đang làm,
mà còn là cái mà tôi có thể làm tốt hơn.
mà còn là cái mà tôi có thể làm tốt hơn.
12:57
We live our lives forward.
169
765612
2144
Chúng ta lo lắng quá cho tương lai.
12:59
So what has all that taught me?
170
767756
3234
Điều đó dạy tôi cái gì?
13:04
I learned that tomorrow's
never going to be like today,
never going to be like today,
171
772210
3636
Tôi rút ra được bài học là ngày mai
sẽ không bao giờ giống hôm nay,
sẽ không bao giờ giống hôm nay,
13:07
and certainly nothing like yesterday.
172
775846
3053
và chắc chắn không có gì giống hôm qua.
13:10
And that made me able to cope with change,
173
778899
3407
Và điều đó làm cho tôi trở nên
mạnh hơn cả sự thay đổi,
mạnh hơn cả sự thay đổi,
13:14
indeed, eventually to welcome change,
174
782306
4328
Thật vậy, cuối cùng cũng phải vui vẻ
đón nhận thay đổi,
đón nhận thay đổi,
13:18
though I'm told I'm still very difficult.
175
786634
5032
nhưng cũng phải nói là
thay đổi vẫn rất khó khăn với tôi.
thay đổi vẫn rất khó khăn với tôi.
13:23
Thank you very much.
176
791666
2135
Cám ơn rất nhiều.
13:25
(Applause)
177
793801
7280
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Dame Stephanie Shirley - Entrepreneur and philanthropistIn 1962, Dame Stephanie "Steve" Shirley founded Freelance Programmers, a software firm with innovative work practices -- and (mainly) women employees.
Why you should listen
In the austerity of post-World War II England, jobs were few, and opportunities for women to earn a wage were even fewer. So, on her dining room table, Stephanie Shirley founded the kind of company she'd like to work for -- one that posed challenging, rewarding tasks, built around flexible work rules that made it possible to have a real life. Her software company, Freelance Programmers made her one of the richest women in England (and one of the few to have earned her own money). Initially employing only women -- Shirley often bid for contracts as "Steve" to compete in the male-dominated industry -- the company was eventually valued at $3 billion, while 70 of the staff became millionaires when it floated on the stock market.
But money wasn't Shirley's object. "A lot of people go into business to make money," she told the Guardian. "I really didn't; I went in with a mission for women. Conversely, I was determined never, ever to be poor again." Freelance Programmers became the FI Group became Xansa; it was acquired by Steria in 2007.
Shirley retired in 1993, but she hasn't stopped pushing for progress in the fields she loves. For instance, she works tirelessly to push forward research into autism spectrum disorders, as well as to study and improve the IT industry and the role of the internet in society. She told the Guardian, "I do get committed, and I don't just give my money; I try to give of myself."
Dame Stephanie Shirley | Speaker | TED.com