TEDxDelft
Mileha Soneji: Simple hacks for life with Parkinson's
Mileha Soneji: 2 cách đơn giản giúp người bệnh Parkinson cải thiện cuộc sống
Filmed:
Readability: 3.6
1,033,316 views
Giải pháp đơn giản thường là giải pháp tối ưu, ngay cả khi phải xử lý những vấn đề phức tạp như bệnh Parkinson. Trong bài thuyết trình đầy cảm hứng, Mileha Soneji đã chia sẻ những thiết kế đơn giản giúp người bệnh Parkinson làm công việc thường ngày dễ dàng hơn. “Công nghệ không phải luôn như ta tưởng tượng”, cô nói. “Điều chúng ta cần là những giải pháp lấy con người làm trọng tâm”.
Mileha Soneji - Product designer
Mileha Soneji believes that having empathy and being able to put yourself in another person's shoes is what makes for great design. Full bio
Mileha Soneji believes that having empathy and being able to put yourself in another person's shoes is what makes for great design. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
In India, we have these huge families.
0
800
3016
Ở Ấn Độ, chúng tôi có những đại gia đình.
00:15
I bet a lot of you all
must have heard about it.
must have heard about it.
1
3840
2576
Hẳn nhiều người đã biết điều này.
00:18
Which means that there are
a lot of family events.
a lot of family events.
2
6440
2840
Do đó cũng có nhiều buổi họp mặt gia đình.
00:21
So as a child, my parents
used to drag me to these family events.
used to drag me to these family events.
3
9840
3880
Khi tôi còn nhỏ, ba mẹ thường
đưa tôi đến các buổi họp mặt.
đưa tôi đến các buổi họp mặt.
00:26
But the one thing
that I always looked forward to
that I always looked forward to
4
14360
3016
Nhưng chỉ có một điều
mà tôi luôn mong đợi
mà tôi luôn mong đợi
00:29
was playing around with my cousins.
5
17400
2040
đó là được chơi với các anh em họ.
00:32
And there was always this one uncle
6
20160
2296
Và tôi có một người chú
người luôn có mặt,
00:34
who used to be there,
7
22480
1256
luôn sẵn lòng chơi đùa với chúng tôi,
00:35
always ready, jumping around with us,
8
23760
1856
00:37
having games for us,
9
25640
1496
chú bày đủ trò chơi,
giúp bọn trẻ chúng tôi
tận hưởng thời thơ ấu.
tận hưởng thời thơ ấu.
00:39
making us kids have the time of our lives.
10
27160
2800
00:42
This man was extremely successful:
11
30920
2336
Chú tôi là người cực kỳ thành công:
00:45
he was confident and powerful.
12
33280
2000
ông tự tin và mạnh mẽ.
00:47
But then I saw this hale and hearty person
deteriorate in health.
deteriorate in health.
13
35920
4400
Nhưng con người nồng nhiệt ấy
dần sa sút sức khỏe.
dần sa sút sức khỏe.
00:53
He was diagnosed with Parkinson's.
14
41240
2280
Ông bị chẩn đoán mắc bệnh Parkinson.
00:56
Parkinson's is a disease that causes
degeneration of the nervous system,
degeneration of the nervous system,
15
44760
4056
Parkinson là căn bệnh
làm thoái hóa hệ thần kinh,
làm thoái hóa hệ thần kinh,
01:00
which means that this person
who used to be independent
who used to be independent
16
48840
2976
khiến chú tôi,
một người từng rất độc lập
một người từng rất độc lập
01:03
suddenly finds tasks like drinking coffee,
because of tremors, much more difficult.
because of tremors, much more difficult.
17
51840
5240
đột nhiên cảm thấy những việc
như uống cà phê trở nên quá khó khăn.
như uống cà phê trở nên quá khó khăn.
01:09
My uncle started using a walker to walk,
18
57800
2656
Chú tôi bắt đầu dùng
khung tập đi để di chuyển,
khung tập đi để di chuyển,
01:12
and to take a turn,
19
60480
1216
và khi xoay trở,
01:13
he literally had to take
one step at a time, like this,
one step at a time, like this,
20
61720
4056
ông phải bước từng bước một,
như thế này,
như thế này,
01:17
and it took forever.
21
65800
1240
rất khó nhọc.
01:20
So this person, who used to be
the center of attention
the center of attention
22
68240
3176
Từ đó, chú tôi,
người từng là trung tâm
người từng là trung tâm
01:23
in every family gathering,
23
71440
2056
trong mọi buổi họp mặt gia đình,
01:25
was suddenly hiding behind people.
24
73520
2080
đột nhiên trở nên lặng lẽ.
01:28
He was hiding from the pitiful look
in people's eyes.
in people's eyes.
25
76400
3360
Ông tránh né ánh mắt thương hại
của mọi người.
của mọi người.
01:32
And he's not the only one in the world.
26
80440
2080
Và ông không phải người duy nhất
trên thế giới.
trên thế giới.
01:35
Every year, 60,000 people
are newly diagnosed with Parkinson's,
are newly diagnosed with Parkinson's,
27
83280
5496
Mỗi năm, 60.000 người
được chẩn đoán mắc Parkinson,
được chẩn đoán mắc Parkinson,
01:40
and this number is only rising.
28
88800
2040
và con số này không ngừng gia tăng.
01:44
As designers, we dream that our designs
solve these multifaceted problems,
solve these multifaceted problems,
29
92360
5416
Là kỹ sư, ta luôn mong thiết kế của mình
giải quyết được mọi mặt vấn đề,
giải quyết được mọi mặt vấn đề,
01:49
one solution that solves it all,
30
97800
2816
một giải pháp giải quyết được tất cả,
01:52
but it need not always be like that.
31
100640
2280
nhưng không phải lúc nào
cũng cần giải pháp phức tạp.
cũng cần giải pháp phức tạp.
01:55
You can also target simple problems
32
103680
2816
Bạn có thể tập trung vào
những vấn đề đơn giản
những vấn đề đơn giản
01:58
and create small solutions for them
and eventually make a big impact.
and eventually make a big impact.
33
106520
3920
và thiết kế những giải pháp nhỏ hơn
để cuối cùng tạo nên tác động lớn.
để cuối cùng tạo nên tác động lớn.
02:03
So my aim here was
to not cure Parkinson's,
to not cure Parkinson's,
34
111120
3376
Vì vậy, mục tiêu của tôi
không phải là chữa bệnh Parkinson,
không phải là chữa bệnh Parkinson,
02:06
but to make their everyday tasks
much more simple,
much more simple,
35
114520
3176
mà là giúp người bệnh
làm mọi việc hàng ngày dễ dàng hơn,
làm mọi việc hàng ngày dễ dàng hơn,
02:09
and then make an impact.
36
117720
1400
và tạo nên chuyển biến thực sự.
02:12
Well, the first thing I targeted
was tremors, right?
was tremors, right?
37
120040
3560
Như vậy, trước tiên tôi cần quan tâm
đến chứng run rẩy, đúng không?
đến chứng run rẩy, đúng không?
02:16
My uncle told me that he had stopped
drinking coffee or tea in public
drinking coffee or tea in public
38
124440
4536
Chú tôi nói rằng ông không còn
uống cà phê hay trà ở nơi công cộng nữa
uống cà phê hay trà ở nơi công cộng nữa
02:21
just out of embarrassment,
39
129000
1479
chỉ để khỏi phải lúng túng,
02:23
so, well, I designed the no-spill cup.
40
131000
3480
vậy nên, tôi đã thiết kế
một chiếc cốc-không-tràn.
một chiếc cốc-không-tràn.
02:27
It works just purely on its form.
41
135080
2856
Hiệu quả của nó
hoàn toàn nhờ vào hình dạng.
hoàn toàn nhờ vào hình dạng.
02:29
The curve on top deflects the liquid
back inside every time they have tremors,
back inside every time they have tremors,
42
137960
5256
Đường cong trên đỉnh giúp chất lỏng
chảy ngược vào phía trong nếu cốc bị rung,
chảy ngược vào phía trong nếu cốc bị rung,
02:35
and this keeps the liquid inside
compared to a normal cup.
compared to a normal cup.
43
143240
2840
nên giữ chất lỏng nằm bên trong cốc
hiệu quả hơn cốc thường.
hiệu quả hơn cốc thường.
02:38
But the key here is that it is not tagged
as a Parkinson's patient product.
as a Parkinson's patient product.
44
146800
4920
Nhưng quan trọng là chiếc cốc không có vẻ
là sản phẩm dành cho người bệnh Parkinson.
là sản phẩm dành cho người bệnh Parkinson.
02:44
It looks like a cup that could be used
by you, me, any clumsy person,
by you, me, any clumsy person,
45
152040
4416
Nó giống một chiếc cốc bình thường
mà tôi, bạn, hay ai đó vụng về có thể dùng
mà tôi, bạn, hay ai đó vụng về có thể dùng
02:48
and that makes it much more comforting
for them to use, to blend in.
for them to use, to blend in.
46
156480
4000
điều đó giúp người bệnh Parkinson
dễ sử dụng cốc, và dễ hòa nhập.
dễ sử dụng cốc, và dễ hòa nhập.
02:53
So, well, one problem solved,
47
161920
2656
Rất tốt, vậy là giải quyết xong
một vấn đề,
một vấn đề,
02:56
many more to go.
48
164600
1240
nhưng còn nhiều việc khác.
02:58
All this while, I was interviewing him,
49
166640
2416
Suốt một thời gian,
tôi trò chuyện với chú tôi,
tôi trò chuyện với chú tôi,
03:01
questioning him,
50
169080
1536
hỏi thăm ông,
03:02
and then I realized that I was getting
very superficial information,
very superficial information,
51
170640
3696
nhưng rồi nhận ra mình chỉ có được
những thông tin rất sơ sài,
những thông tin rất sơ sài,
03:06
or just answers to my questions.
52
174360
2816
hay chỉ tự trả lời câu hỏi của chính mình.
03:09
But I really needed to dig deeper
to get a new perspective.
to get a new perspective.
53
177200
3160
Nhưng tôi thật sự cần đào sâu vấn đề
để có hướng đi mới.
để có hướng đi mới.
03:13
So I thought, well,
let's observe him in his daily tasks,
let's observe him in his daily tasks,
54
181000
3736
Nên tôi nghĩ, mình hãy quan sát chú
làm công việc hàng ngày,
làm công việc hàng ngày,
03:16
while he's eating, while he's watching TV.
55
184760
2360
khi ông dùng bữa, lúc ông xem TV.
03:19
And then, when I was actually
observing him walking to his dining table,
observing him walking to his dining table,
56
187800
4056
Và rồi, khi tôi đang chăm chú
nhìn ông bước đến bàn ăn,
nhìn ông bước đến bàn ăn,
03:23
it struck me, this man who finds it
so difficult to walk on flat land,
so difficult to walk on flat land,
57
191880
5176
tôi chợt nhận ra, người đàn ông này
bước đi trên mặt đất phẳng rất khó nhọc,
bước đi trên mặt đất phẳng rất khó nhọc,
03:29
how does he climb a staircase?
58
197080
1720
vậy làm sao ông leo cầu thang?
03:31
Because in India we do not have
a fancy rail that takes you up a staircase
a fancy rail that takes you up a staircase
59
199320
3696
Bởi vì ở Ấn Độ, chúng tôi không có
loại thanh trượt để đưa bạn lên cầu thang
loại thanh trượt để đưa bạn lên cầu thang
03:35
like in the developed countries.
60
203040
2016
như ở các nước phát triển.
03:37
One actually has to climb the stairs.
61
205080
2120
Mỗi người phải thực sự leo lên cầu thang.
03:39
So he told me,
62
207920
1256
Vì vậy chú tôi nói,
03:41
"Well, let me show you how I do it."
63
209200
2000
"Được thôi, để chú cho con xem
chú làm thế nào."
chú làm thế nào."
03:43
Let's take a look at what I saw.
64
211880
2040
Hãy xem tôi đã nhìn thấy gì.
03:48
So he took really long
to reach this position,
to reach this position,
65
216960
2656
Chú tôi đã mất rất lâu
để đến được vị trí này,
để đến được vị trí này,
03:51
and then all this while, I'm thinking,
66
219640
1856
và suốt lúc đó, tôi chỉ nghĩ,
03:53
"Oh my God, is he really going to do it?
67
221520
1936
"Lạy Chúa tôi, chú làm thiệt hở trời?
03:55
Is he really, really going to do it
without his walker?"
without his walker?"
68
223480
2896
Chú sẽ thực sự leo thang
mà không cần khung tập đi sao?
mà không cần khung tập đi sao?
03:58
And then ...
69
226400
1200
Và rồi...
04:02
(Laughter)
70
230280
2320
(Tiếng cười)
04:08
And the turns, he took them so easily.
71
236680
2160
Và khi trở lên, ông cũng làm rất dễ dàng.
04:13
So -- shocked?
72
241240
1240
Ngạc nhiên chưa?
04:14
Well, I was too.
73
242920
1480
Vâng, tôi cũng hết hồn.
04:19
So this person who could not
walk on flat land
walk on flat land
74
247320
2976
Như vậy, người đàn ông này
vốn không thể bước đi trên đất bằng
vốn không thể bước đi trên đất bằng
04:22
was suddenly a pro at climbing stairs.
75
250320
2080
đột nhiên lại leo thang
hết sức thành thạo.
hết sức thành thạo.
04:25
On researching this, I realized that
it's because it's a continuous motion.
it's because it's a continuous motion.
76
253720
4655
Khi nghiên cứu, tôi nhận ra lý do:
vì leo thang là một chuyển động liên tục.
vì leo thang là một chuyển động liên tục.
04:30
There's this other man
who also suffers from the same symptoms
who also suffers from the same symptoms
77
258399
3137
Một người đàn ông khác
cũng mắc triệu chứng tương tự chú tôi
cũng mắc triệu chứng tương tự chú tôi
04:33
and uses a walker,
78
261560
1416
và cũng dùng khung tập đi,
04:35
but the moment he's put on a cycle,
79
263000
2096
nhưng khoảnh khắc ông ta leo lên xe đạp,
04:37
all his symptoms vanish,
80
265120
1696
mọi triệu chứng đều biến mất,
04:38
because it is a continuous motion.
81
266840
2080
bởi vì đó cũng là
một chuyển động liên tục.
một chuyển động liên tục.
04:41
So the key for me was to translate
this feeling of walking on a staircase
this feeling of walking on a staircase
82
269560
4296
Vì vậy, chìa khóa cho giải pháp của tôi
là chuyển cảm giác leo cầu thang
là chuyển cảm giác leo cầu thang
04:45
back to flat land.
83
273880
1400
lên trên mặt đất.
04:47
And a lot of ideas
were tested and tried on him,
were tested and tried on him,
84
275880
2936
Nhiều ý tưởng đã được thử nghiệm
và kiểm chứng bởi chú tôi
và kiểm chứng bởi chú tôi
04:50
but the one that finally worked
was this one. Let's take a look.
was this one. Let's take a look.
85
278840
3520
Nhưng ý tưởng cuối cùng hiệu quả là đây.
Hãy xem thử.
Hãy xem thử.
04:57
(Laughter)
86
285440
3056
(Tiếng cười)
05:00
(Applause)
87
288520
4456
(Vỗ tay)
05:05
He walked faster, right?
88
293000
1456
Ông đi nhanh hơn hẳn, đúng không?
05:06
(Applause)
89
294480
3200
(Vỗ tay)
05:11
I call this the staircase illusion,
90
299240
2776
Tôi gọi ý tưởng này là "cầu thang ảo",
05:14
and actually when the staircase illusion
abruptly ended, he froze,
abruptly ended, he froze,
91
302040
4576
khi cầu thang ảo đột ngột chấm dứt,
chú tôi đã sững người,
chú tôi đã sững người,
05:18
and this is called freezing of gait.
92
306640
2016
đó là hội chứng chuyển-động-bị-ngắt-quãng
05:20
So it happens a lot,
93
308680
1216
Nó rất thường xảy ra,
05:21
so why not have a staircase illusion
flowing through all their rooms,
flowing through all their rooms,
94
309920
3936
Vậy sao chúng ta không làm
một cầu thang ảo dẫn đến mọi căn phòng,
một cầu thang ảo dẫn đến mọi căn phòng,
05:25
making them feel much more confident?
95
313880
2360
để giúp họ cảm thấy tự tin hơn?
05:29
You know, technology is not always it.
96
317440
2656
Bạn biết đó, công nghệ
không luôn như ta tưởng.
không luôn như ta tưởng.
05:32
What we need are human-centered solutions.
97
320120
2776
Cái ta cần là những giải pháp
lấy con người làm trọng tâm.
lấy con người làm trọng tâm.
05:34
I could have easily
made it into a projection,
made it into a projection,
98
322920
2216
Tôi có thể dễ dàng tạo thang ảo
bằng máy chiếu
bằng máy chiếu
05:37
or a Google Glass, or something like that.
99
325160
2336
hay kính Google Glass,
hoặc thứ gì đó giống vậy.
hoặc thứ gì đó giống vậy.
05:39
But I stuck to simple print on the floor.
100
327520
2320
Nhưng tôi chỉ đơn giản
"in" nó lên sàn nhà.
"in" nó lên sàn nhà.
05:42
This print could be taken into hospitals
101
330360
2936
Phương pháp "in" này
có thể áp dụng trong bệnh viện
có thể áp dụng trong bệnh viện
05:45
to make them feel much more welcome.
102
333320
2400
để giúp bệnh nhân cảm thấy
thoải mái hơn.
thoải mái hơn.
05:48
What I wish to do
is make every Parkinson's patient
is make every Parkinson's patient
103
336600
3096
Điều tôi muốn làm là giúp
mọi người bệnh Parkinson
mọi người bệnh Parkinson
05:51
feel like my uncle felt that day.
104
339720
2456
cảm thấy như chú tôi ngày hôm đó.
05:54
He told me that I made him feel
like his old self again.
like his old self again.
105
342200
3680
Chú nói, tôi đã giúp ông
cảm thấy mình trở lại như xưa.
cảm thấy mình trở lại như xưa.
05:59
"Smart" in today's world
has become synonymous to high tech,
has become synonymous to high tech,
106
347120
4000
Từ "Thông minh" ngày nay thường được
đánh đồng với công nghệ cao,
đánh đồng với công nghệ cao,
06:03
and the world is only getting
smarter and smarter day by day.
smarter and smarter day by day.
107
351960
3160
và thế giới chỉ trở nên thông minh
và thông minh hơn mỗi ngày.
và thông minh hơn mỗi ngày.
06:07
But why can't smart be something
that's simple and yet effective?
that's simple and yet effective?
108
355800
3680
Nhưng tại sao "thông minh" không thể là
thứ gì đó đơn giản mà vẫn hiệu quả?
thứ gì đó đơn giản mà vẫn hiệu quả?
06:12
All we need is a little bit of empathy
and some curiosity,
and some curiosity,
109
360320
3976
Tất cả những gì chúng ta cần là
một chút cảm thông, và một chút hiếu kỳ,
một chút cảm thông, và một chút hiếu kỳ,
06:16
to go out there, observe.
110
364320
2256
để nghĩ khác đi, và quan sát.
06:18
But let's not stop at that.
111
366600
1896
Nhưng chúng ta đừng ngừng lại ở đó.
06:20
Let's find these complex problems.
Don't be scared of them.
Don't be scared of them.
112
368520
3656
Hãy tìm kiếm những vấn đề phức tạp.
Đừng ngại khó.
Đừng ngại khó.
06:24
Break them, boil them down
into much smaller problems,
into much smaller problems,
113
372200
3576
Hãy mổ xẻ vấn đề, biến vấn đề
thành nhiều vấn đề nhỏ hơn.
thành nhiều vấn đề nhỏ hơn.
06:27
and then find simple solutions for them.
114
375800
2496
rồi tìm giải pháp đơn giản cho chúng.
06:30
Test these solutions, fail if needed,
115
378320
3016
Hãy thử nghiệm các giải pháp,
cứ thất bại nếu cần,
cứ thất bại nếu cần,
06:33
but with newer insights to make it better.
116
381360
2160
nhưng có thêm hiểu biết
để cải tiến nó.
để cải tiến nó.
06:36
Imagine what we all could do
if we all came up with simple solutions.
if we all came up with simple solutions.
117
384240
4256
Thử tưởng tượng ta có thể làm gì nếu
mọi người đều tìm kiếm giải pháp đơn giản.
mọi người đều tìm kiếm giải pháp đơn giản.
06:40
What would the world be like
if we combined all our simple solutions?
if we combined all our simple solutions?
118
388520
3480
Thế giới sẽ thế nào nếu ta kết hợp
mọi giải pháp đơn giản của mọi người?
mọi giải pháp đơn giản của mọi người?
06:44
Let's make a smarter world,
but with simplicity.
but with simplicity.
119
392880
3016
Hãy tạo nên một thế giới thông minh hơn
nhưng bằng sự giản đơn.
nhưng bằng sự giản đơn.
06:47
Thank you.
120
395920
1216
Xin cảm ơn.
06:49
(Applause)
121
397160
3040
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Mileha Soneji - Product designerMileha Soneji believes that having empathy and being able to put yourself in another person's shoes is what makes for great design.
Why you should listen
Mileha Soneji is a trained strategic product designer, originally hailing from the city of Pune in India. She currently works in the Netherlands as a strategist. Her work entails combining the fuzzy front-end of the design process with emerging technologies to answer the question of what needs to be designed in the future.
Even as a child, Mileha had a keen interest in (re)designing things around her, even though she had little knowledge about it as a profession. This led her to take up the Bachelor in Product Design at the MIT School of Design. After graduation, she got a couple of years of work experience in India, where she quickly realized that apart from the actual tangible design, a successful product needs a backbone of thorough research in user needs and market analysis. The need to study this further brought Mileha to Delft University of Technology in the Netherlands to study Strategic Product Design for her Masters.
Mileha Soneji | Speaker | TED.com