Ashton Applewhite: Let's end ageism
Ashton Applewhite: Hãy cùng chấm dứt phân biệt tuổi tác
Ashton Applewhite asks us to look at ageism -- the assumption that older people are alike and that aging impoverishes us. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
in this room is going to become?
trong căn phòng này?
at the prospect.
về viễn cảnh đó.
in some grim institutional hallway.
ở một viện dưỡng u buồn nào đó.
four percent of older Americans
người cao tuổi ở Mỹ
can think just fine to the end.
suy nghĩ khá tốt tới cuối đời.
over memory loss.
lo lắng bị mất trí nhớ.
were depressed
thường hay buồn phiền
and they were going to die soon.
the beginnings and the end of their lives.
lúc đầu đời và giai đoạn cuối đời.
by dozens of studies around the world.
nghiên cứu khắp thế giới.
or a billionaire.
hay là một tỉ phú.
aging itself affects the brain.
tuổi tác tác động lên não bộ của chúng ta.
about getting older,
thoải mái hơn với tuổi già,
so few people know these things.
sao có quá ít người biết điều này.
on the basis of age.
dựa vào độ tuổi.
we're too old for something,
cho rằng ta quá già để làm gì đó,
and what we're capable of,
và năng lực của chúng ta thế nào,
ideas -- racism, sexism, homophobia --
phân biệt chủng tộc, giới tính, đồng tính;
pit us against each other
khiến chúng ta chống lại nhau
against auto workers in Mexico
cạnh tranh với công nhân ngành ô tô Mehicô
resources by race or by sex.
chủng tộc hay giới tính là không đúng.
the needs of the young against the old?
trên người già là đúng?
seeing a group of people
là nhìn một nhóm người
other nationality.
quốc tịch khác.
our reluctance to acknowledge
bằng tự phủ nhận bản thân --
that older person.
sẽ trở thành người già đó.
to pass for younger
cố gắng trông trẻ hơn tuổi,
những sản phẩm chống lão hóa,
are betraying us,
đang phản bội lại mình,
là cơ thể đang thay đổi.
the ability to adapt and grow
cho khả năng thích ứng và phát triển
struggling to look and move
phải vật lộn có dáng đi và vẻ ngoài
to be called out as older
dreading our futures.
khi sống một cuộc đời lo sợ về tương lai.
this hamster wheel of age denial,
vòng luẩn quẩn của phủ nhận tuổi tác,
a mistake, of course,
from one another we become.
in a retirement home
tất cả mọi người ở viện dưỡng lão
about a group of people
nếu suy nghĩ như vậy về nhóm người
for people your own age?
những người trạc tuổi mình?
about entitled millennials?
về thế hệ những năm 2000?
or a relationship or an outing
một mối quan hệ hay đi chơi
phân biệt tuổi tác.
unless we're aware of it.
thành kiến nếu không nhận ra chúng.
towards race and gender start to form,
hình thành thái độ về chủng tộc và giới,
about late life bombard us
những thông tin tiêu cực về tuổi già
culture at every turn.
và văn hoá quảng bá ở mọi ngóc ngách.
Best Picture nominations
Phim của năm gần đây
of speaking or named characters
công bố giải và được đề cử
were portrayed as impaired.
được coi là rất già yếu.
the most ageist of all,
phân biệt tuổi tác nhất
to internalize these messages
những thông tin trên
đối mặt với nó.
the car keys in high school,
my sore knee on being 64.
là do đã 64 tuổi.
some aspect of getting older,
rất nhiều thứ khi về già,
depending on the culture
tuỳ thuộc vào nền văn hoá
that makes life harder for women.
phụ nữ khó khăn hơn.
life harder for gay guys.
người đồng tính khổ sở.
that makes getting older
về già trở nên đau khổ
those natural transitions shameful
thay đổi tự nhiên này trở nên đáng hổ thẹn
those barriers acceptable.
trở nên được chấp nhận.
mới tạo ra thị trường,
luôn cần nhiều thị trường hơn.
skin care industry.
and mild cognitive impairment
và suy giảm nhận thức
pharmaceutical industry.
these forces at work,
with alternative, more positive
or a disease to be cured.
cần giải quyết, hay một bệnh phải chữa.
lifelong process that unites us all.
của đời người, đến với tất cả chúng ta.
I know that, but culture is fluid.
một thách thức, nhưng văn hoá thay đổi.
of women has changed in my lifetime
thế nào trong đời tôi,
that the gay rights movement
của các phong trào
trong vài thập kỷ.
as a binary, male or female,
the old-young binary, too.
suy nghĩ hai phe đối lập già trẻ.
between old and young,
giữa già và trẻ,
to challenge that idea,
với ý niệm này,
to ourselves and our place in the world,
và vị trí của chúng ta trên thế giới,
where age discrimination is rampant.
phân biệt tuổi tác rất rõ ràng.
are getting Botoxed and hair-plugged
bơm botox, nối tóc
white men in their 30s,
ở tuổi 30 có tay nghề,
further down the food chain.
lan đến cấp dưới của họ.
consequences are devastating.
và kinh tế là rất lớn.
holds up under scrutiny.
định kiến về người lao động có tuổi.
because their employees are young;
nhờ họ có đội ngũ nhân viên trẻ;
bất chấp điều đó.
aren't just better places to work;
không chỉ là một chỗ làm tốt,
age is a criterion for diversity.
tuổi tác cũng là tiêu chí của đa dạng.
function at the cellular level.
và cơ thể tới từng tế bào.
like this (Speaks more loudly)
thế này (Nói lớn hơn)
feelings towards aging
hơn với tuổi tác
full of plaques and tangles,
to having a sense of purpose in late life?
mục đích sống lúc cuối đời?
means shuffling offstage.
lê bước khỏi sân khấu.
Organization is developing
thế giới đang phát triển
life span but health span.
mà còn ở "tuổi sức khoẻ".
at work here -- shocker --
and devalues women.
và phụ nữ yếu đi.
when we compete to stay young,
đó khi thi đua nhau trẻ hơn,
thực sự tin rằng
less valuable --
kém giá trị hơn --
by race and by class,
với chủng tộc và tầng lớp,
are old women of color.
phụ nữ già, da màu.
một trong năm người chúng ta,
of human progress.
trong quá trình sống của mỗi người.
unprecedented and untapped market.
lớn chưa từng có và chưa khai thác hết.
have propelled age bias
đang đẩy định kiến tuổi tác
where elders fare the best,
có phúc lợi tốt nhất,
of the Global AgeWatch Index.
chỉ số Agewatch toàn cầu.
aren't mentioned on that list
trong danh sách này
on millions of people
số liệu về hàng triệu người
over 60 around the world
trên 60 tuổi trên thế giới
accessing healthcare.
trong tiếp cận y tế.
trang trải cho các dịch vụ cơ bản
doesn't cover basic services
and decent housing.
điện và nơi ở tử tế.
who may well live to be a hundred,
để lại cho con cháu, những người có thể
all genders, all nationalities --
mọi giới tính, mọi quốc tịch --
ageism will oppress us all.
nó sẽ đè bẹp tất cả chúng ta.
for collective advocacy.
when so many, racism in particular,
khi đã có quá nhiều, đặc biệt
đang ở ngay trước mắt ta?
a better place to grow old in,
thành nơi tốt hơn để sống,
in which to be from somewhere else,
có thể đến bất kỳ từ đâu,
to be non-white.
không phải da trắng.
for whatever cause matters most to us --
đấu tranh có những gì quan trọng nhất-
that effort more effective,
nỗ lực đó hiệu quả hơn,
cần tiếp tục.
ABOUT THE SPEAKER
Ashton Applewhite - Author, activistAshton Applewhite asks us to look at ageism -- the assumption that older people are alike and that aging impoverishes us.
Why you should listen
Ashton Applewhite would like us to think differently about growing older. As she writes: "Aging is a natural, lifelong, powerful process that unites us all. So how come so many of us unthinkingly assume that depression, diapers, and dementia lie ahead? Because of ageism -- the last socially sanctioned prejudice."
She's the author of This Chair Rocks: A Manifesto Against Ageism and is the voice of the Yo, Is This Ageist? blog. She is also the author of Cutting Loose: Why Women Who End Their Marriages Do So Well -- and was a clue on Jeopardy! as the author of the mega bestseller series, Truly Tasteless Jokes. (Who is Blanche Knott?)
Ashton Applewhite | Speaker | TED.com