TEDGlobal 2011
Abraham Verghese: A doctor's touch
Абрахам Вергес: Докторска рака
Filmed:
Readability: 4.2
1,719,216 views
Модерната медицина се наоѓа во опасност да ја изгуби моќната, старомодна алатка: човечки допир. Докторот и писател Абрахам Вергес го опишува нашиот чуден нов свет каде што пациентите се само база податоци, и повикува да се вратиме кон традиционалниот човек на човек физички преглед.
Abraham Verghese - Physician and author
In our era of the patient-as-data-point, Abraham Verghese believes in the old-fashioned physical exam, the bedside chat, the power of informed observation. Full bio
In our era of the patient-as-data-point, Abraham Verghese believes in the old-fashioned physical exam, the bedside chat, the power of informed observation. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
A few months ago,
0
0
2000
Пред неколку месеци,
00:17
a 40 year-old woman came to an emergency room
1
2000
3000
40 годишна жена дојде на ургентното одделение
00:20
in a hospital close to where I live,
2
5000
2000
во болницата близу местото каде што живеам,
00:22
and she was brought in confused.
3
7000
2000
и таа беше збунета.
00:24
Her blood pressure was an alarming
4
9000
2000
Нејзиниот крвен притисок беше алармантни
00:26
230 over 170.
5
11000
3000
230 со 170.
00:29
Within a few minutes, she went into cardiac collapse.
6
14000
3000
После само неколку минути, таа доживеа срцев колапс.
00:32
She was resuscitated, stabilized,
7
17000
3000
Таа беше реанимирана и стабилизирана,
00:35
whisked over to a CAT scan suite
8
20000
2000
и беше префрлена на рентгенско снимање
00:37
right next to the emergency room,
9
22000
2000
веднаш до одделот ургентното одделение,
00:39
because they were concerned about blood clots in the lung.
10
24000
3000
заради сомнежи за згрутчена крв во белите дробови.
00:42
And the CAT scan revealed
11
27000
2000
Рентгентските снимки не регистрираа
00:44
no blood clots in the lung,
12
29000
2000
згрутчена крв во белите дробови,
00:46
but it showed bilateral, visible, palpable breast masses,
13
31000
5000
туку двострани, видливи, опипливи ткива во дојките
00:51
breast tumors,
14
36000
2000
тумори на дојките,
00:53
that had metastasized widely
15
38000
2000
чии метастази беа далеку раширени
00:55
all over the body.
16
40000
2000
низ целото нејзино тело.
00:57
And the real tragedy was, if you look through her records,
17
42000
3000
И трагично беше тоа што, доколку погледнете во нејзиното медицинско досие,
01:00
she had been seen
18
45000
2000
таа била прегледана
01:02
in four or five other health care institutions
19
47000
2000
во четири или пет други здравствени институции
01:04
in the preceding two years.
20
49000
2000
во претходните неколку години.
01:06
Four or five opportunities
21
51000
2000
Четири или пет можности
01:08
to see the breast masses, touch the breast mass,
22
53000
2000
да се забележат ткивата во дојките, да се опипаат
01:10
intervene at a much earlier stage
23
55000
3000
и да се интервенира во многу порана фаза
01:13
than when we saw her.
24
58000
2000
од оваа во која ние ја прегледавме.
01:15
Ladies and gentlemen,
25
60000
2000
Дами и господа,
01:17
that is not an unusual story.
26
62000
2000
ова воопшто не е необична приказна.
01:19
Unfortunately, it happens all the time.
27
64000
3000
За жал, вакво нешто се случува цело време.
01:22
I joke, but I only half joke,
28
67000
2000
Се шегувам, но само половично,
01:24
that if you come to one of our hospitals missing a limb,
29
69000
3000
дека ако дојдете во една од нашите болници со исечен екстремитет,
01:27
no one will believe you till they get a CAT scan, MRI
30
72000
3000
никој нема да ви поверува се додека не направат рендгенска снимка, или магнетна резонанца
01:30
or orthopedic consult.
31
75000
2000
или да се консултираат со ортопед.
01:32
I am not a Luddite.
32
77000
2000
Не сум лудит.
01:34
I teach at Stanford.
33
79000
2000
Предавам на Стенфорд
01:36
I'm a physician practicing with cutting-edge technology.
34
81000
2000
Јас сум лекар кој работи со помош на најновата технологија.
01:38
But I'd like to make the case to you
35
83000
2000
Но би сакал да ви образложам
01:40
in the next 17 minutes
36
85000
2000
во наредните 17 минути
01:42
that when we shortcut the physical exam,
37
87000
4000
дека кога ги скратуваме прегледите,
01:46
when we lean towards ordering tests
38
91000
2000
кога се потпираме само на испитувања
01:48
instead of talking to and examining the patient,
39
93000
3000
отколку на разговор и преглед на пациентот,
01:51
we not only overlook simple diagnoses
40
96000
3000
не само што пропуштаме да дадеме едноставни дијагнози
01:54
that can be diagnosed at a treatable, early stage,
41
99000
3000
кои можат да бидат дијагнозирани во излечива, почетна фаза,
01:57
but we're losing much more than that.
42
102000
2000
туку губиме и нешто многу повеќе.
01:59
We're losing a ritual.
43
104000
2000
Губиме еден ритуал.
02:01
We're losing a ritual that I believe is transformative, transcendent,
44
106000
3000
Губиме ритуал кој што верувам дека е трансформациски, трансцендентален,
02:04
and is at the heart
45
109000
2000
и кој лежи во срцето
02:06
of the patient-physician relationship.
46
111000
2000
на односот пациент-лекар.
02:08
This may actually be heresy to say this at TED,
47
113000
3000
Ова можеби ќе звучи како ерес овде на ТЕД,
02:11
but I'd like to introduce you
48
116000
2000
но би сакал да ви го претставам
02:13
to the most important innovation,
49
118000
2000
најважната иновација,
02:15
I think, in medicine
50
120000
2000
според мене, во областа на медицината
02:17
to come in the next 10 years,
51
122000
2000
кое треба да дојде во наредните 10 години
02:19
and that is the power of the human hand --
52
124000
2000
а тоа е моќта на човековата рака --
02:21
to touch, to comfort, to diagnose
53
126000
3000
да допре, да утеши, да дијагностицира
02:24
and to bring about treatment.
54
129000
2000
и да одреди терапија.
02:26
I'd like to introduce you first to this person
55
131000
3000
Прво сакам да ве запознаам со човекот
02:29
whose image you may or may not recognize.
56
134000
2000
чија што фотографија можеби ја препознавате.
02:31
This is Sir Arthur Conan Doyle.
57
136000
2000
Ова е сер Артур Конан Дојл.
02:33
Since we're in Edinburgh, I'm a big fan of Conan Doyle.
58
138000
3000
Бидејќи сме во Единбург, а ќе додадам и дека сум голем обожавател на Конан Дојл.
02:36
You might not know that Conan Doyle went to medical school
59
141000
2000
Можеби не знаете дека Конан Дојл студирал медицина
02:38
here in Edinburgh,
60
143000
2000
овде во Единбург,
02:40
and his character, Sherlock Holmes,
61
145000
2000
и неговиот лик, Шерлок Холмс,
02:42
was inspired by Sir Joseph Bell.
62
147000
3000
бил инспириран од сер Џозеф Бел.
02:45
Joseph Bell was an extraordinary teacher by all accounts.
63
150000
3000
Џозеф Бел бил одличен учител, по сите основи.
02:48
And Conan Doyle, writing about Bell,
64
153000
3000
И Конан Дојл, пишувајќи за Бел,
02:51
described the following exchange
65
156000
2000
го опишал следниот разговор
02:53
between Bell and his students.
66
158000
2000
помеѓу Бел и неговитре студенти.
02:55
So picture Bell sitting in the outpatient department,
67
160000
3000
Замислете го Бел како седи во амбулантата
02:58
students all around him,
68
163000
2000
опкружен со своите студенти,
03:00
patients signing up in the emergency room
69
165000
2000
а пациентите се пријавуваат на ургентно
03:02
and being registered and being brought in.
70
167000
3000
и откако се евидентирани, доаѓаат кај него.
03:05
And a woman comes in with a child,
71
170000
2000
И доаѓа една жена со дете,
03:07
and Conan Doyle describes the following exchange.
72
172000
3000
а Конан Дојл ја опишува следната ситуација:
03:10
The woman says, "Good Morning."
73
175000
4000
Жената вели, „ Добро утрo."
03:14
Bell says, "What sort of crossing did you have
74
179000
3000
Бел ја прашува: „Какво беше патувањето
03:17
on the ferry from Burntisland?"
75
182000
3000
со траект од Брнтајленд?"
03:20
She says, "It was good."
76
185000
2000
Таа вели: „ Добро беше."
03:22
And he says, "What did you do with the other child?"
77
187000
3000
А тој вели: „Каде ви е другото дете?"
03:25
She says, "I left him with my sister at Leith."
78
190000
3000
Таа вели: „Го оставив кај сестра ми во Лит."
03:28
And he says,
79
193000
2000
А тој вели,
03:30
"And did you take the shortcut down Inverleith Row
80
195000
2000
„Дали дојдовте по скратениот пат преку улицата Инверлит
03:32
to get here to the infirmary?"
81
197000
2000
за да стигнете до амбулантата?"
03:34
She says, "I did."
82
199000
2000
Таа вели: „Да."
03:36
And he says, "Would you still be working at the linoleum factory?"
83
201000
4000
Потоа тој прашува: „ Дали сè уште работите во фабриката за линолеум?"
03:40
And she says, "I am."
84
205000
2000
А таа вели: „Да, работам."
03:42
And Bell then goes on to explain to the students.
85
207000
2000
Тогаш Бел им објаснува на студентите.
03:44
He says, "You see, when she said, 'Good morning,'
86
209000
3000
Тој вели: „Гледате, кога таа рече „Добро утро,"
03:47
I picked up her Fife accent.
87
212000
2000
по акцентот го насетив дијалектот од Фајф.
03:49
And the nearest ferry crossing from Fife is from Burntisland.
88
214000
3000
А најблискиот траект од Фајф е преку Брнтајленд.
03:52
And so she must have taken the ferry over.
89
217000
3000
Значи мора да дошла со тој траект.
03:55
You notice that the coat she's carrying
90
220000
2000
Забележувате дека палтото кое го носи
03:57
is too small for the child who is with her,
91
222000
3000
е премногу мало за детето кое е со неа,
04:00
and therefore, she started out the journey with two children,
92
225000
3000
значи, тргнала на патов со две деца,
04:03
but dropped one off along the way.
93
228000
3000
но го оставила едното по пат.
04:06
You notice the clay on the soles of her feet.
94
231000
2000
Ја забележувате глината на нејзините стапала.
04:08
Such red clay is not found within a hundred miles of Edinburgh,
95
233000
4000
Таква црвена глина нема во круг од стотина милји од Единбург,
04:12
except in the botanical gardens.
96
237000
2000
освен во ботаничките градини.
04:14
And therefore, she took a short cut down Inverleith Row
97
239000
3000
Па затоа знам дека одела по кратенката преку улицата Инверлит
04:17
to arrive here.
98
242000
2000
за да стигне до овде.
04:19
And finally, she has a dermatitis
99
244000
2000
И за крај, таа има дерматитис
04:21
on the fingers of her right hand,
100
246000
2000
на прстите на нејзината десна рака,
04:23
a dermatitis that is unique
101
248000
2000
дерматитис кој е карактеристичен
04:25
to the linoleum factory workers in Burntisland."
102
250000
3000
за работниците од линолеумската фабрика во Брнтајленд."
04:28
And when Bell actually strips the patient,
103
253000
2000
А откако Бел ќе го соблече пациентот,
04:30
begins to examine the patient,
104
255000
2000
и ќе започне со прегледот,
04:32
you can only imagine how much more he would discern.
105
257000
3000
можете да замислите уште колку многу работи може да открие.
04:35
And as a teacher of medicine, as a student myself,
106
260000
3000
Како професор по медицина, и како студент,
04:38
I was so inspired by that story.
107
263000
2000
јас бев многу инспириран од оваа приказна.
04:40
But you might not realize
108
265000
2000
Но можеби не знаете
04:42
that our ability to look into the body
109
267000
2000
дека нашата способност да го посматраме телото
04:44
in this simple way, using our senses,
110
269000
2000
на едноставен начин, користејќи ги своите сетила,
04:46
is quite recent.
111
271000
2000
е сосема скорешна.
04:48
The picture I'm showing you is of Leopold Auenbrugger
112
273000
3000
Фотографијата која ви ја покажувам е од Леополд Оуенбругер
04:51
who, in the late 1700s,
113
276000
2000
кој што, во доцниот XVII век,
04:53
discovered percussion.
114
278000
2000
ја откри перкусијата.
04:55
And the story is that Leopold Auenbrugger
115
280000
3000
Приказната оди вака: Леополд Оуенбругер
04:58
was the son of an innkeeper.
116
283000
3000
бил син на гостилничар.
05:01
And his father used to go down into the basement
117
286000
3000
И неговиот татко одел долу во подрумот
05:04
to tap on the sides of casks of wine
118
289000
2000
да потчукне од страната на бурињата со вино
05:06
to determine how much wine was left
119
291000
2000
за да одреди колку вино е останато во нив
05:08
and whether to reorder.
120
293000
2000
и да види дали треба да нарача уште.
05:10
And so when Auenbrugger became a physician,
121
295000
2000
Па затоа кога Оуенбергер станал доктор,
05:12
he began to do the same thing.
122
297000
2000
започнал да го прави истото.
05:14
He began to tap on the chests of his patients,
123
299000
3000
Тој потчукнувал на градите од неговите пациенти
05:17
on their abdomens.
124
302000
2000
и на нивнитре стомаци.
05:19
And basically everything we know about percussion,
125
304000
2000
И скоро се што ние знеме за перкусијата,
05:21
which you can think of as an ultrasound of its day --
126
306000
4000
кое што можете да го наречете и „ултразвук на тоа време"
05:25
organ enlargement, fluid around the heart, fluid in the lungs,
127
310000
3000
зголемување на орган, течност околу срцето, течност во белите дробови,
05:28
abdominal changes --
128
313000
2000
стомачни промени --
05:30
all of this he described in this wonderful manuscript
129
315000
2000
сè ова е објаснето во неговото прекрасно дело
05:32
"Inventum Novum," "New Invention,"
130
317000
3000
„Инвентум Новум“ - „Ново откритие,"
05:35
which would have disappeared into obscurity,
131
320000
2000
кое ќе исчезнело во заборав,
05:37
except for the fact that this physician, Corvisart,
132
322000
3000
да не бил еден лекар, Корвисар,
05:40
a famous French physician --
133
325000
2000
познат француски доктор --
05:42
famous only because he was physician to this gentleman --
134
327000
3000
познат само затоа што му бил лекар на овој господин --
05:45
Corvisart repopularized and reintroduced the work.
135
330000
4000
кој повторно не претставил неговото дело.
05:49
And it was followed a year or two later
136
334000
2000
А тоа било пропратено една или две години подоцна
05:51
by Laennec discovering the stethoscope.
137
336000
3000
со откривање на стетоскопот од страна на Ленак.
05:54
Laennec, it is said, was walking in the streets of Paris
138
339000
3000
Ленак, наводно се шетал низ Париските улици
05:57
and saw two children playing with a stick.
139
342000
2000
и видел две деца кои се играле со прачка.
05:59
One was scratching at the end of the stick,
140
344000
3000
Едно од нив гребело од едната страна на прачката,
06:02
another child listened at the other end.
141
347000
2000
а другото дете слушало од другата страна.
06:04
And Laennec thought this would be a wonderful way
142
349000
2000
И Ленак помислил дека ова е одличен начин
06:06
to listen to the chest or listen to the abdomen
143
351000
2000
да се слушаат градите или стомакот
06:08
using what he called "the cylinder."
144
353000
2000
со нешто што тој го нарекувал „цилиндерот."
06:10
Later he renamed it the stethoscope.
145
355000
2000
Подоцна го нарекол стетоскоп.
06:12
And that is how stethoscope and auscultation was born.
146
357000
4000
Така се родиле стетоскопот и аускултацијата.
06:16
So within a few years,
147
361000
2000
После неколку години,
06:18
in the late 1800s, early 1900s,
148
363000
2000
во доцниот XIX и раниот XX век,
06:20
all of a sudden,
149
365000
2000
одеднаш,
06:22
the barber surgeon had given way
150
367000
3000
берберот-хирург му одстапил место
06:25
to the physician who was trying to make a diagnosis.
151
370000
3000
на лекарот кој се обидува да даде дијагноза.
06:28
If you'll recall, prior to that time,
152
373000
2000
Ако се сеќавате, многу пред ова време,
06:30
no matter what ailed you, you went to see the barber surgeon
153
375000
3000
без разлика што и да те мачи, одиш кај берберот-хирург
06:33
who wound up cupping you,
154
378000
2000
кој те преврзува,
06:35
bleeding you, purging you.
155
380000
2000
ти пушта крв, те прочистува.
06:37
And, oh yes, if you wanted,
156
382000
2000
И да, доколку си сакал,
06:39
he would give you a haircut -- short on the sides, long in the back --
157
384000
3000
можел да те подстриже -- кратко од страните, долго кај тилот --
06:42
and pull your tooth while he was at it.
158
387000
2000
и да ти го извади забот додека си веќе таму.
06:44
He made no attempt at diagnosis.
159
389000
2000
Тој не се ни обидувал да дава дијагноза.
06:46
In fact, some of you might well know
160
391000
2000
Всушност, некои од вас можеби добро знаат
06:48
that the barber pole, the red and white stripes,
161
393000
3000
дека берберскиот столб, црвено-белите пруги
06:51
represents the blood bandages of the barber surgeon,
162
396000
3000
ги претставуваат крвавите завои на берберот-хирург,
06:54
and the receptacles on either end
163
399000
2000
и кутиите на двата краја
06:56
represent the pots in which the blood was collected.
164
401000
3000
ги претставуваат лончињата во кои крвта била собирана.
06:59
But the arrival of auscultation and percussion
165
404000
3000
Појавувањето на аускултацијата и перкусијата
07:02
represented a sea change,
166
407000
2000
претставувале огромна промена
07:04
a moment when physicians were beginning to look inside the body.
167
409000
3000
и момент кога лекарите започнуваат да гледаат во внатрешноста на телото.
07:07
And this particular painting, I think,
168
412000
3000
И мислам дека оваа слика,
07:10
represents the pinnacle, the peak, of that clinical era.
169
415000
3000
претставува врв на таа клиничка ера.
07:13
This is a very famous painting:
170
418000
2000
Ова е многу позната слика:
07:15
"The Doctor" by Luke Fildes.
171
420000
3000
„Докторот" од Лук Филдс.
07:18
Luke Fildes was commissioned to paint this by Tate,
172
423000
3000
На Лук Филдс му било наложено од страна на Тејт,
07:21
who then established the Tate Gallery.
173
426000
2000
кој тогаш ја оформил Тејт Галеријата.
07:23
And Tate asked Fildes to paint a painting
174
428000
2000
Тејт го поканил Филдс да наслика слика
07:25
of social importance.
175
430000
2000
од општествено значење.
07:27
And it's interesting that Fildes picked this topic.
176
432000
3000
И интересно е што Филдс ја избрал оваа тема.
07:30
Fildes' oldest son, Philip,
177
435000
3000
Најстариот син на Филдс, Филип,
07:33
died at the age of nine on Christmas Eve
178
438000
3000
починал на девет годишна возраст на Бадник
07:36
after a brief illness.
179
441000
2000
после кратко боледување.
07:38
And Fildes was so taken by the physician
180
443000
3000
И Филдс бил импресиониран од лекарот
07:41
who held vigil at the bedside for two, three nights,
181
446000
4000
кој бдеел над неговиот кревет две, три ноќи,
07:45
that he decided that he would try and depict
182
450000
2000
па решил да се обиде да го претстави
07:47
the physician in our time --
183
452000
2000
современиот лекар --
07:49
almost a tribute to this physician.
184
454000
2000
скоро да му оддаде почит на тој лекар.
07:51
And hence the painting "The Doctor," a very famous painting.
185
456000
3000
И така се родила и сликата „Докторот", многу позната слика.
07:54
It's been on calendars, postage stamps in many different countries.
186
459000
3000
Таа се наоѓа на календари, поштенски марки во многу различни земји.
07:57
I've often wondered, what would Fildes have done
187
462000
3000
Често се прашувам што би правел Филдс
08:00
had he been asked to paint this painting
188
465000
2000
доколку бил замолен да наслика слика
08:02
in the modern era,
189
467000
2000
во модерново време,
08:04
in the year 2011?
190
469000
3000
во 2011 година?
08:07
Would he have substituted a computer screen
191
472000
4000
Дали би ставил компјутерски монитор
08:11
for where he had the patient?
192
476000
2000
на местото од пациентот?
08:13
I've gotten into some trouble in Silicon Valley
193
478000
2000
Имав проблеми во Силиконската Долина
08:15
for saying that the patient in the bed
194
480000
2000
затоа што реков дека пациентот во кревет
08:17
has almost become an icon
195
482000
3000
скоро да е претворен во иконка
08:20
for the real patient who's in the computer.
196
485000
3000
на компјутерот која го претставува пациентот.
08:23
I've actually coined a term for that entity in the computer.
197
488000
3000
Дури смислив и назив за таква работа на компјутерот.
08:26
I call it the iPatient.
198
491000
2000
Го нареков иПациент.
08:28
The iPatient is getting wonderful care all across America.
199
493000
3000
иПациентот добива големо внимание низ цела Америка.
08:31
The real patient often wonders,
200
496000
2000
Пациентот честопати се прашува,
08:33
where is everyone?
201
498000
2000
каде се сите?
08:35
When are they going to come by and explain things to me?
202
500000
3000
Кога ќе дојдат да ми објаснат некои работи?
08:38
Who's in charge?
203
503000
2000
Кој е надлежен овде?
08:40
There's a real disjunction between the patient's perception
204
505000
3000
Постои вистинска подвоеност меѓу перцепцијата на пациентот
08:43
and our own perceptions as physicians of the best medical care.
205
508000
3000
и перцепциите на докторите, дури и во најдобрите медицински установи.
08:46
I want to show you a picture
206
511000
2000
Сакам да ви покажам една фотографија
08:48
of what rounds looked like
207
513000
2000
за да видите како изгледаа визитите
08:50
when I was in training.
208
515000
2000
кога јас бев на пракса.
08:52
The focus was around the patient.
209
517000
2000
Целиот фокус беше свртен кон пациентот.
08:54
We went from bed to bed. The attending physician was in charge.
210
519000
3000
Одевме од кревет до кревет. Дежурниот лекар беше надлежен.
08:57
Too often these days,
211
522000
2000
Деновиве, премногу често,
08:59
rounds look very much like this,
212
524000
2000
визитите изгледаат вака,
09:01
where the discussion is taking place
213
526000
2000
а дискусиите се одвиваат
09:03
in a room far away from the patient.
214
528000
3000
во соба која е далеку од пациентот.
09:06
The discussion is all about images on the computer, data.
215
531000
3000
Дискусиите се во врска со сликите и податоците на компјутерот.
09:09
And the one critical piece missing
216
534000
2000
Еден многу важен дел, недостасува.
09:11
is that of the patient.
217
536000
2000
пациентот.
09:13
Now I've been influenced in this thinking
218
538000
3000
На моето мислење повлијаеа
09:16
by two anecdotes that I want to share with you.
219
541000
3000
две анегдоти кои сакам да ги поделам со вас.
09:19
One had to do with a friend of mine who had a breast cancer,
220
544000
3000
Едната е поврзана со една моја пријателка која имаше рак на градите,
09:22
had a small breast cancer detected --
221
547000
3000
и беше пронајден мал рак на градата --
09:25
had her lumpectomy in the town in which I lived.
222
550000
2000
и имаше лумпектомија во градот во кој живеев.
09:27
This is when I was in Texas.
223
552000
2000
Ова беше додека живеев во Тексас.
09:29
And she then spent a lot of time researching
224
554000
3000
И таа тогаш долго време истражуваше
09:32
to find the best cancer center in the world
225
557000
3000
за да го пронајде најдобриот центар за рак во светот
09:35
to get her subsequent care.
226
560000
2000
за да ја добие соодветната постоперативна нега.
09:37
And she found the place and decided to go there, went there.
227
562000
3000
Го пронајде местото и одлучи да оди таму, па отиде.
09:40
Which is why I was surprised a few months later
228
565000
3000
Затоа јас бев изненаден после неколку месеци
09:43
to see her back in our own town,
229
568000
3000
кога ја видов повторно во градот,
09:46
getting her subsequent care with her private oncologist.
230
571000
3000
како оди на третман кај нејзиниот приватен онколог.
09:49
And I pressed her, and I asked her,
231
574000
2000
Инсистирав да ми каже,
09:51
"Why did you come back and get your care here?"
232
576000
3000
„Зошто се врати да се лечиш овде?"
09:54
And she was reluctant to tell me.
233
579000
2000
Таа безволно ми кажа.
09:56
She said, "The cancer center was wonderful.
234
581000
3000
Рече: „Центарот за рак беше прекрасен.
09:59
It had a beautiful facility,
235
584000
2000
имаше одлични капацитети,
10:01
giant atrium, valet parking,
236
586000
2000
огромен атриум, помошник за паркирање,
10:03
a piano that played itself,
237
588000
2000
клавир кој свиреше сам,
10:05
a concierge that took you around from here to there.
238
590000
3000
придружник кој те носеше од ваму, до таму.“
10:08
But," she said,
239
593000
2000
„Но,“ рече таа,
10:10
"but they did not touch my breasts."
240
595000
4000
„но никој од нив не ги допре моите дојки.“
10:14
Now you and I could argue
241
599000
2000
Јас и вие можеме да расправаме
10:16
that they probably did not need to touch her breasts.
242
601000
2000
за тоа дека најверојатно немало потреба да и ги допираат градите.
10:18
They had her scanned inside out.
243
603000
2000
Сигурно ја скенирале цела.
10:20
They understood her breast cancer at the molecular level;
244
605000
3000
Тие го посматрале нејзиниот рак на дојките на молекуларно ниво;
10:23
they had no need to touch her breasts.
245
608000
2000
немало потреба да и ги допираат дојките.
10:25
But to her, it mattered deeply.
246
610000
3000
Но за нејзе, тоа е од големо значење.
10:28
It was enough for her to make the decision
247
613000
4000
Доволно големо за да и помогне да одлучи
10:32
to get her subsequent care with her private oncologist
248
617000
3000
да побара постоперативна нега кај приватен онколог
10:35
who, every time she went,
249
620000
2000
кој што, секогаш кога ќе отидела кај него,
10:37
examined both breasts including the axillary tail,
250
622000
3000
и ги прегледувал и двете дојки, вклучувајќи ги и ограноците на дојките под пазувите,
10:40
examined her axilla carefully,
251
625000
2000
внимателно и ги прегледал пазувите
10:42
examined her cervical region, her inguinal region,
252
627000
2000
и го прегледал грлото на матката, ингвиналниот дел,
10:44
did a thorough exam.
253
629000
2000
и направил детален преглед.
10:46
And to her, that spoke of a kind of attentiveness that she needed.
254
631000
4000
Според неа, тоа укажувало на посебна внимателност која и била потребна.
10:50
I was very influenced by that anecdote.
255
635000
2000
Таа анегдота имаше големо влијание на мене.
10:52
I was also influenced by another experience that I had,
256
637000
3000
Исто така бев под влијание и на едно друго мое искуство,
10:55
again, when I was in Texas, before I moved to Stanford.
257
640000
3000
повторно, кога живеев во Тексас, пред да се преселам во Стенфорд.
10:58
I had a reputation
258
643000
2000
Ме биеше глас
11:00
as being interested in patients
259
645000
2000
дека покажувам интерес за пациентите
11:02
with chronic fatigue.
260
647000
3000
со хроничен замор.
11:05
This is not a reputation you would wish on your worst enemy.
261
650000
4000
Ова не е репутација која би им ја посакале на вашите најстрашни непријатели.
11:09
I say that because these are difficult patients.
262
654000
3000
Ова го велам затоа што тоа се навистина тешки пациенти.
11:12
They have often been rejected by their families,
263
657000
3000
Тие се често отфрлени и од нивните семејства,
11:15
have had bad experiences with medical care
264
660000
2000
а и имале лоши искуства со медицинските институции
11:17
and they come to you fully prepared
265
662000
3000
па затоа доаѓаат сосема подготвени
11:20
for you to join the long list of people
266
665000
2000
и вие да им се приклучите на листата на луѓе
11:22
who's about to disappoint them.
267
667000
2000
кои ќе ги разочараат.
11:24
And I learned very early on with my first patient
268
669000
3000
И јас научив уште преку мојот прв пациент
11:27
that I could not do justice
269
672000
2000
дека не можам многу да му помогнам
11:29
to this very complicated patient
270
674000
2000
на толку комплициран пациент
11:31
with all the records they were bringing
271
676000
2000
со толку многу медицински досиеа
11:33
in a new patient visit of 45 minutes.
272
678000
2000
во времетраење од 45 минути.
11:35
There was just no way.
273
680000
2000
Едноставно, не можев.
11:37
And if I tried, I'd disappoint them.
274
682000
3000
И ако пробав, ќе го разочарав.
11:40
And so I hit on this method
275
685000
2000
Па затоа започнав со еден метод
11:42
where I invited the patient
276
687000
2000
каде што ќе го повикав пациентот
11:44
to tell me the story for their entire first visit,
277
689000
3000
да ми ја раскаже целата своја приказна за време на првиот преглед
11:47
and I tried not to interrupt them.
278
692000
3000
и се обидував да не го прекинувам.
11:50
We know the average American physician
279
695000
2000
Сите знаеме дека просечен лекар во Америка
11:52
interrupts their patient in 14 seconds.
280
697000
3000
го прекинува својот пациент на секоја 14-та секунда.
11:55
And if I ever get to heaven,
281
700000
2000
И ако некогаш отидам во рајот,
11:57
it will be because I held my piece for 45 minutes
282
702000
3000
тоа ќе биде затоа што јас молчев 45 минути
12:00
and did not interrupt my patient.
283
705000
2000
не прекинувајќи го својот пациент.
12:02
I then scheduled the physical exam for two weeks hence,
284
707000
3000
Потоа го закажував физичкиот преглед за две недели,
12:05
and when the patient came for the physical,
285
710000
2000
и кога пациентот ќе дојдеше на физичкиот преглед,
12:07
I was able to do a thorough physical,
286
712000
2000
јас можев детално да го прегледам,
12:09
because I had nothing else to do.
287
714000
2000
бидејќи имав време за тоа.
12:11
I like to think that I do a thorough physical exam,
288
716000
3000
Јас секако мислам дека вршам детални прегледи,
12:14
but because the whole visit was now about the physical,
289
719000
3000
но поради тоа што таа следна посета беше само физички преглед,
12:17
I could do an extraordinarily thorough exam.
290
722000
3000
јас навистина можев да направам сосема детален преглед.
12:20
And I remember my very first patient in that series
291
725000
4000
И се сеќавам дека тогаш мојот прв пациент
12:24
continued to tell me more history
292
729000
2000
продолжи да ми раскажува за себе
12:26
during what was meant to be the physical exam visit.
293
731000
3000
дури и за време на физичкиот преглед.
12:29
And I began my ritual.
294
734000
2000
И јас ќе го започнев својот ритуал.
12:31
I always begin with the pulse,
295
736000
2000
Секогаш започнувам со мерење на пулсот,
12:33
then I examine the hands, then I look at the nail beds,
296
738000
3000
потоа ги прегледувам рацете, потоа ги гледам ноктите,
12:36
then I slide my hand up to the epitrochlear node,
297
741000
2000
потоа ја придвижувам раката кон лимфните чворови на надлактицата,
12:38
and I was into my ritual.
298
743000
2000
и продолжував понатаму со ритуалот.
12:40
And when my ritual began,
299
745000
2000
Кога ќе започнев со ритуалот,
12:42
this very voluble patient
300
747000
2000
овој многу зборлив пациент
12:44
began to quiet down.
301
749000
2000
постепено ќе замолчеше.
12:46
And I remember having a very eerie sense
302
751000
3000
И се сеќавам дека имав морничаво чувство
12:49
that the patient and I
303
754000
3000
дека јас и пациентот
12:52
had slipped back into a primitive ritual
304
757000
2000
сме дел од еден примитивен ритуал
12:54
in which I had a role
305
759000
2000
каде што јас имав своја улога
12:56
and the patient had a role.
306
761000
2000
а пациентот своја.
12:58
And when I was done,
307
763000
2000
И кога ќе завршев,
13:00
the patient said to me with some awe,
308
765000
2000
пациентот воодушевено ќе ми кажеше,
13:02
"I have never been examined like this before."
309
767000
3000
„Досега никој вака не ме прегледал.“
13:05
Now if that were true,
310
770000
2000
Доколку тоа беше вистина,
13:07
it's a true condemnation of our health care system,
311
772000
2000
здравствениот систем е навистина за осуда,
13:09
because they had been seen in other places.
312
774000
3000
бидејќи овие пациенти биле прегледани и на други места.
13:12
I then proceeded to tell the patient,
313
777000
2000
Тогаш продолжував да му кажувам на пациентот,
13:14
once the patient was dressed,
314
779000
2000
штом тој ќе се облечеше,
13:16
the standard things that the person must have heard in other institutions,
315
781000
3000
за стандардните фрази кои тој сигурно ги чул во другите институции,
13:19
which is, "This is not in your head.
316
784000
2000
како на пример, „Ова не е во твојата глава.
13:21
This is real.
317
786000
2000
Ова навистина се случува.
13:23
The good news, it's not cancer, it's not tuberculosis,
318
788000
3000
Добра вест е дека не е рак, не е туберколоза,
13:26
it's not coccidioidomycosis or some obscure fungal infection.
319
791000
3000
не е кокиидиоидомикоза или некоја друга тешка габична инфекција.
13:29
The bad news is we don't know exactly what's causing this,
320
794000
3000
А лоша вест е дека не знаеме што го предизвикува ова,
13:32
but here's what you should do, here's what we should do."
321
797000
3000
но еве што можете вие да сторите, а што ние.“
13:35
And I would lay out all the standard treatment options
322
800000
3000
И ќе ги наброев сите стандардни терапии
13:38
that the patient had heard elsewhere.
323
803000
3000
за кои што пациентот сигурно чул и од други места.
13:41
And I always felt
324
806000
2000
И секогаш ќе почувствував
13:43
that if my patient gave up the quest
325
808000
2000
дека доколку мојот пациент се откажал
13:45
for the magic doctor, the magic treatment
326
810000
3000
да го бара волшебниот доктор и волшебната терапија
13:48
and began with me on a course towards wellness,
327
813000
3000
и го започнал процесот кон оздравување,
13:51
it was because I had earned the right
328
816000
2000
тоа е затоа што јас сум го заслужил правото
13:53
to tell them these things
329
818000
2000
да му ги кажам сите тие работи
13:55
by virtue of the examination.
330
820000
2000
поткрепени од целосно изведениот преглед.
13:57
Something of importance had transpired in the exchange.
331
822000
4000
Нешто од големо значење се случило во оваа размена.
14:01
I took this to my colleagues
332
826000
2000
Им го раскажав ова на моите колеги
14:03
at Stanford in anthropology
333
828000
2000
на Станфорд, на катедрата за антропологија
14:05
and told them the same story.
334
830000
2000
им ја раскажав истава приказна.
14:07
And they immediately said to me,
335
832000
2000
И тие веднаш ми кажаа,
14:09
"Well you are describing a classic ritual."
336
834000
2000
„Опишуваш класичен ритуал."
14:11
And they helped me understand
337
836000
2000
И ми помогнаа да сфатам
14:13
that rituals are all about transformation.
338
838000
3000
дека ритуалите се поврзани со трансформацијата.
14:16
We marry, for example,
339
841000
2000
Се венчаваме, на пример,
14:18
with great pomp and ceremony and expense
340
843000
3000
во голем стил, церемонијално и со големи трошоци
14:21
to signal our departure
341
846000
2000
да би го најавиле нашето заминување
14:23
from a life of solitude and misery and loneliness
342
848000
2000
од животот во осаменост и мизерија
14:25
to one of eternal bliss.
343
850000
3000
и влегување во вечно блаженство.
14:28
I'm not sure why you're laughing.
344
853000
2000
Не сум баш сигурен зошто се смеете.
14:30
That was the original intent, was it not?
345
855000
2000
Така си замислуваме дека ќе е, зарем не?
14:32
We signal transitions of power
346
857000
2000
Ги најавуваме премините на моќта
14:34
with rituals.
347
859000
2000
со ритуали.
14:36
We signal the passage of a life with rituals.
348
861000
2000
Го најавуваме поминувањето на животот со ритуали.
14:38
Rituals are terribly important.
349
863000
2000
Ритуалите се ужасно важни.
14:40
They're all about transformation.
350
865000
2000
Тие се поврзани со трансформацијата.
14:42
Well I would submit to you
351
867000
2000
Па токму затоа ќе ви се поверам
14:44
that the ritual
352
869000
2000
дека ритуалот
14:46
of one individual coming to another
353
871000
2000
каде што една индивидуа доаѓа кај друга
14:48
and telling them things
354
873000
2000
и им кажува работи
14:50
that they would not tell their preacher or rabbi,
355
875000
3000
кои дури не им ги кажува ни на свештеникот ниту на рабинот
14:53
and then, incredibly on top of that,
356
878000
2000
и покрај сето тоа, дури и
14:55
disrobing and allowing touch --
357
880000
3000
се откопчува и дозволува допир --
14:58
I would submit to you that that is a ritual of exceeding importance.
358
883000
4000
Ќе ви се доверам дека тој ритуал е од огромно значење.
15:02
And if you shortchange that ritual
359
887000
2000
И доколку го скратите ритуалот
15:04
by not undressing the patient,
360
889000
2000
и не го соблекувате пациентот,
15:06
by listening with your stethoscope on top of the nightgown,
361
891000
3000
ставајќи го стетоскопот врз неговата гардероба,
15:09
by not doing a complete exam,
362
894000
2000
и не извршувајќио целосен преглед
15:11
you have bypassed on the opportunity
363
896000
2000
вие ја пропуштате можноста
15:13
to seal the patient-physician relationship.
364
898000
4000
да создадете однос пациент-лекар.
15:17
I am a writer,
365
902000
2000
Јас сум писател,
15:19
and I want to close by reading you a short passage that I wrote
366
904000
4000
и би сакал да завршам со еден краток цитат кој што го напишав јас
15:23
that has to do very much with this scene.
367
908000
2000
а кој што е поврзан со оваа сцена.
15:25
I'm an infectious disease physician,
368
910000
2000
Јас сум доктор за инфективни болести,
15:27
and in the early days of HIV, before we had our medications,
369
912000
3000
и во раниот период на СИДА-та, пред да се откријат лекови,
15:30
I presided over so many scenes like this.
370
915000
4000
бев сведок на многу вакви сцени.
15:34
I remember, every time I went to a patient's deathbed,
371
919000
3000
Се сеќавам, секогаш кога ќе дојдев покрај смртната постела на пациентот,
15:37
whether in the hospital or at home,
372
922000
2000
дали во болницата или дома,
15:39
I remember my sense of failure --
373
924000
4000
Се сеќавам на моето чувство на пораз --
15:43
the feeling of I don't know what I have to say;
374
928000
2000
чувството на ’незнам што треба да кажам’
15:45
I don't know what I can say;
375
930000
2000
Не знам што можам да кажам;
15:47
I don't know what I'm supposed to do.
376
932000
2000
Не знам што треба да направам.
15:49
And out of that sense of failure,
377
934000
2000
И со таквото чувство на пораз,
15:51
I remember, I would always examine the patient.
378
936000
3000
се сеќавам дека ќе го прегледав пациентот.
15:54
I would pull down the eyelids.
379
939000
2000
Ќе му ги повлечев очните трепки.
15:56
I would look at the tongue.
380
941000
2000
Ќе му го погледнев јазикот.
15:58
I would percuss the chest. I would listen to the heart.
381
943000
3000
Ќе го поттчукнев градниот кош. Ќе го послушав срцето.
16:01
I would feel the abdomen.
382
946000
2000
Ќе го допрев стомакот.
16:03
I remember so many patients,
383
948000
3000
И се сеќавам дека многу пациенти,
16:06
their names still vivid on my tongue,
384
951000
2000
нивните имиња сè уште се на врвот на мојот јазик,
16:08
their faces still so clear.
385
953000
2000
нивните лица, сè уште се така јасни во сеќавањето.
16:10
I remember so many huge, hollowed out, haunted eyes
386
955000
4000
Се сеќавам на толку многу ококорени, празни, прогнати очи
16:14
staring up at me as I performed this ritual.
387
959000
3000
кои ме гледаат додека јас го изведувам овој ритуал.
16:17
And then the next day,
388
962000
2000
И следниот ден,
16:19
I would come, and I would do it again.
389
964000
2000
Јас ќе дојдев и повторно ќе ги прегледав.
16:21
And I wanted to read you this one closing passage
390
966000
3000
Сакав да ви го прочитам овој завршен пасус
16:24
about one patient.
391
969000
2000
за еден пациент.
16:26
"I recall one patient
392
971000
2000
„Се сеќавам на еден пациент
16:28
who was at that point
393
973000
2000
кој беше дојден во таа фаза
16:30
no more than a skeleton
394
975000
2000
кога повеќе личеше на скелет отколку на човек
16:32
encased in shrinking skin,
395
977000
2000
целиот вовлечен во својата кожа,
16:34
unable to speak,
396
979000
2000
не можеше да зборува,
16:36
his mouth crusted with candida
397
981000
2000
неговата уста скоравена од кандида
16:38
that was resistant to the usual medications.
398
983000
3000
која беше отпорна на вообичаените лекови.
16:41
When he saw me
399
986000
2000
Кога ме виде
16:43
on what turned out to be his last hours on this earth,
400
988000
2000
во тие моменти, подоцна се испостави, негови последни
16:45
his hands moved as if in slow motion.
401
990000
3000
неговите раце забавено се придвижија.
16:48
And as I wondered what he was up to,
402
993000
2000
И додека се прашував што сака да направи,
16:50
his stick fingers made their way
403
995000
2000
неговите ковчести прсти се придвижија
16:52
up to his pajama shirt,
404
997000
2000
до врвот на пижамата,
16:54
fumbling with his buttons.
405
999000
3000
и се бореа со неговите копчиња.
16:57
I realized that he was wanting
406
1002000
2000
Сфатив дека тој сака
16:59
to expose his wicker-basket chest to me.
407
1004000
3000
да ми го открие својот граден кош.
17:02
It was an offering, an invitation.
408
1007000
3000
Тоа беше понуда, покана.
17:05
I did not decline.
409
1010000
2000
Не се двоумев.
17:07
I percussed. I palpated. I listened to the chest.
410
1012000
3000
Му го потчукнав градниот кош. Му го послушнав дишењето.
17:10
I think he surely must have known by then
411
1015000
2000
Мислам дека тој знаеше
17:12
that it was vital for me
412
1017000
2000
дека тоа беше важно за мене
17:14
just as it was necessary for him.
413
1019000
2000
исто толку колку што му беше неопходно нему.
17:16
Neither of us could skip this ritual,
414
1021000
3000
Ниту тој, ниту јас не можевме да го заобиколиме овој ритуал,
17:19
which had nothing to do with detecting rales in the lung,
415
1024000
3000
кој што немаше ништо со откривање на крепитации во неговите бели дробови,
17:22
or finding the gallop rhythm of heart failure.
416
1027000
3000
ниту со откривање на забрзано чукање на срцето.
17:25
No, this ritual was about the one message
417
1030000
3000
Не, овој ритуал беше важен поради пораката
17:28
that physicians have needed to convey to their patients.
418
1033000
3000
која докторите имаат потреба да им ја пренесат на пациентите.
17:31
Although, God knows, of late, in our hubris,
419
1036000
2000
Иако, и Бог е сведок, подоцна, изгубени во нашата помпезност,
17:33
we seem to have drifted away.
420
1038000
2000
изгледа ја изгубивме.
17:35
We seem to have forgotten --
421
1040000
2000
Изгледа заборавивме --
17:37
as though, with the explosion of knowledge,
422
1042000
2000
како, со експлозијатата на знаење,
17:39
the whole human genome mapped out at our feet,
423
1044000
3000
со целиот мапиран човечки геном на наше располагање,
17:42
we are lulled into inattention,
424
1047000
2000
сме се успале во невнимание,
17:44
forgetting that the ritual is cathartic to the physician,
425
1049000
3000
заборавајќи дека ритуалот е катарзичен за еден лекарот,
17:47
necessary for the patient --
426
1052000
2000
и неопходен за пациентот --
17:49
forgetting that the ritual has meaning
427
1054000
2000
заборавајќи дека ритуалот има свое значење
17:51
and a singular message to convey to the patient.
428
1056000
4000
и единствена порака која треба да му ја пренесе на пациентот.
17:55
And the message, which I didn't fully understand then,
429
1060000
3000
А таа порака, која јас не ја разбирав целосно тогаш,
17:58
even as I delivered it,
430
1063000
2000
дури и кога ја пренесував,
18:00
and which I understand better now is this:
431
1065000
3000
а која што сега подобро ја разбирам, е:
18:03
I will always, always, always be there.
432
1068000
3000
Јас ќе сум секогаш, секогаш до тебе.
18:06
I will see you through this.
433
1071000
2000
Ќе те следам низ сето ова.
18:08
I will never abandon you.
434
1073000
2000
Никогаш нема да те напуштам.
18:10
I will be with you through the end."
435
1075000
2000
Ќе бидам со тебе до крајот. "
18:12
Thank you very much.
436
1077000
2000
Ви благодарам многу.
18:14
(Applause)
437
1079000
12000
(Аплауз)
ABOUT THE SPEAKER
Abraham Verghese - Physician and authorIn our era of the patient-as-data-point, Abraham Verghese believes in the old-fashioned physical exam, the bedside chat, the power of informed observation.
Why you should listen
Before he finished medical school, Abraham Verghese spent a year on the other end of the medical pecking order, as a hospital orderly. Moving unseen through the wards, he saw the patients with new eyes, as human beings rather than collections of illnesses. The experience has informed his work as a doctor -- and as a writer. "Imagining the Patient’s Experience" was the motto of the Center for Medical Humanities & Ethics, which he founded at the University of Texas San Antonio, where he brought a deep-seated empathy. He’s now a professor for the Theory and Practice of Medicine at Stanford, where his old-fashioned weekly rounds have inspired a new initiative, the Stanford 25, teaching 25 fundamental physical exam skills and their diagnostic benefits to interns.
He’s also a best-selling writer, with two memoirs and a novel, Cutting for Stone, a moving story of two Ethiopian brothers bound by medicine and betrayal.
He says: “I still find the best way to understand a hospitalized patient is not by staring at the computer screen but by going to see the patient; it's only at the bedside that I can figure out what is important.”
In 2011, Verghese was elected to the Institute of Medicine, which advises the government and private institutions on medicine and health on a national level.
Abraham Verghese | Speaker | TED.com