Chris Anderson: TED's secret to great public speaking
Chris Anderson: အများပြည်သူရှေ့ ဟောပြောခြင်းအတွက် TED ရဲ့ လျှို့ဝှက်ချက်။
After a long career in journalism and publishing, Chris Anderson became the curator of the TED Conference in 2002 and has developed it as a platform for identifying and disseminating ideas worth spreading. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
a TED Talk formula:
ပုံသေနည်း ရှိတယ်လို့ တချို့ ထင်ကြတယ်-
အဆုံးသတ်လိုက်။"
as clichéd or emotionally manipulative.
ခြယ်လှယ်သလို အထင်ရောက်စေတော့မှာပါ။
great TED Talks have in common,
တွေမှာ တူတာတစ်ခုရှိရာ
that thing with you,
I've had a ringside seat,
ကျွန်တော်က ရှေ့ဆုံးတန်းမှာ
of amazing TED speakers, like these.
ဟောပြောသူကို နားထောင်ခဲ့ရလို့ပါ။
their talks for prime time,
ပြင်ဆင်ဖို့ ကူညီကာ
makes for a great talk.
တိုက်ရိုက် သိခဲ့တယ်။
and their topics all seem
အကြောင်းအရာတွေဟာ လုံးဝကို
one key common ingredient.
အင်္ဂါရပ်တစ်ရပ် တကယ်ပဲရှိပါတယ်။
an extraordinary gift --
ထူးခြားတဲ့ လက်ဆောင် လွှဲပြောင်းပေးဖို့ပါ၊
that we call an idea.
လှပတဲ့ အရာဝတ္ထုတစ်ခုပါ။
have never seen each other before,
တစ်ယောက် အရင်က မမြင်ဖူးကြသူတွေဟာ
are starting to sync with Haley's brain
ဦးနှောက်နဲ့၊ တစ်ဦးနဲ့တစ်ဦး အချိန်ကိုက်
the same brain-wave patterns.
အဆင်တွေကို စတင်ပြသနေတာပါ။
they're feeling the same emotions.
လို့ပဲ ဆိုလိုတာမဟုတ်ပါဘူး။
startling happening.
တစ်ခုခု ဖြစ်နေတာပါ။
Haley's brain for a moment.
ခဏလောက် ကြည့်ရအောင်။
neurons in an impossible tangle.
နေတဲ့ နူရွန်းတွေ ဘီလီယံချီ ရှိပါတယ်။
are linked to each other
တည်းကို ကိုယ်စားပြုတဲ့
ချိတ်ဆက်နေတယ်။
is being recreated in real time
နားထောင်သူတိုင်းရဲ့ စိတ်အတွင်းဘက်မှာ
နားထောင်ရင်း၊ မျက်နှာတစ်ခုကို
and watching a face.
အဝေးကိုအရောက် ပို့ဆောင်နေတာပါ။
as a pattern of information
လမ်းကြောင်ရှာဖို့ သင့်ကို ကူညီပေးတဲ့
and navigate the world.
အဆင်တစ်ခုကို တွေးကြည့်ပါ။
shared from the TED stage.
မျှဝေခဲ့တဲ့ နမူနာတစ်ချို့ပါ။
is key to our kids' future.
ကျုပ်တို့ ကလေးတွေရဲ့အနာဂတ်မှာ အခရာပါ။
My contention is that creativity now
ကျုပ်အမြင်ကတော့ အခုအခါ
ပညာရေးမှာလည်း အရေးပါပြီး
with the same status.
သဘောထားသင့်ပါတယ်။
building from bamboo is beautiful.
ဝါးကနေ ဆောက်တာက လှပပါတယ်။
It is growing all around us,
ဒါက ကိုယ့်ဝန်းကျင်မှာ
it's earthquake-resistant.
ကြော့မော့တယ်၊ ငလျင်ဒဏ် ခံနိုင်တယ်။
people are more than a single identity.
တည်းသော ကိုယ်ပိုင်လက္ခဏာထက် ပိုတယ်။
The single story creates stereotypes,
တည်းသောပုံပြင်က သမားရိုကျပုံစံ
is not that they are untrue,
ပြဿနာက ၎င်းတို့ဟာ မမှန်ကန်တာ
ပြွတ်ခဲနေပြီး
an amazingly complex structure
ကမ္ဘာ့အမြင်ဖြစ်တဲ့ အံ့ဩစရာ
of individual ideas.
တည်ဆောက်ထားတာပါ။
component of your worldview
သေးငယ်တဲ့ အစိတ်အပိုင်းက
ချစ်ချင်စရာဆိုတဲ့ စိတ်ကူးဆိုရင်
နောက်အစိတ်အပိုင်းက
ရှိတယ်လို့ စိတ်ကူးဆိုရင်
your worldview are crucial.
အရေးပါတယ်ဆိုတာနဲ့ ဖွဲ့စည်းတာပါ။
as possible -- a guide,
လိုပါတယ်၊ လမ်းညွှန်တစ်ခုပေါ့။
real world out there.
တကယ့် ကမ္ဘာကြီးကိုပေါ့။
can be dramatically different.
သိသိသာသာကို ကွဲပြားနိုင်ပါတယ်။
when you see this image:
သင့်ရဲ့ ကမ္ဘာ့အမြင်က တုံ့ပြန်ပုံပါ။
What do you think when you look at me?
ကြည့်တဲ့အခါ ဘာတွေးမိလဲ။
"an expert," maybe even "a sister"?
"ညီအမတစ်ဦး"တောင် ဖြစ်နိုင်တယ်။
who would react very differently.
သန်းချီရှိပါတယ်။
တကယ် အရေးပါတာပါ။
they're capable of changing, forever,
ကမ္ဘာကြီးအကြောင်း လူတစ်ယောက်တွေးပုံကို
and well into the future.
ပုံတွေကို ကောင်းကောင်း ပုံသွင်းနိုင်ပါတယ်။
shaping human culture.
ပုံသွင်းရာမှာ အစွမ်းထက်ဆုံး အင်အားတွေပါ။
as a speaker is to build an idea
ပရိတ်သတ်ရဲ့ စိတ်တွေထဲမှာ
ဆိုတာကို လက်ခံရင်
for how you should go about that task:
ဆိုတာအတွက် လမ်းညွှန်ချက် လေးခုပါ။
to just one major idea.
အကြောင်းအရာတစ်ခုနဲ့သာ ကန့်သတ်ပါ။
so that you can focus
အာရုံစိုက်လို့ရအောင်
you're most passionate about,
to explain that one thing properly.
သင့်ကိုယ်သင် အခွင့်အလမ်းပေးပါ။
share examples, make it vivid.
ပြဖို့၊ ထင်ရှားအောင် လုပ်ဖို့လိုပါတယ်။
running through your entire talk,
လျှောက် တန်းပါနေအောင်လုပ်ပါ၊
links back to it in some way.
နည်းနဲ့ပြန်ချိတ်ဆက်နိုင်အောင်ပါ။
ဂရုစိုက်ဖို့ အကြာင်းပြချက်တစ်ခုပေးပါ။
inside the minds of your audience,
အရာတွေ ဟမတည်ဆောက်ခင်မှာ
to welcome you in.
ကြိုဆိုမှုကို ရယူဖို့လိုတယ်
doesn't make sense and needs explaining.
စားစရာ၊ ဆွပေးတဲ့ မေးခွန်းတွေ သုံးပါ။
in someone's worldview,
ပြတ်ကောက်မှုတစ်ခု လှစ်ဟပြနိုင်ရင်
to bridge that knowledge gap.
လိုအပ်ချက်ကို သူတို့ ခံစားမိလိမ့်မယ်။
to start building your idea.
အများကြီး ပိုလွယ်ပါလိမ့်မယ်။
already understands.
တည်ဆောက်ပါ။
concepts that already exist
ယှက်ဖွဲ့ဖို့ ဘာသာစကားရဲ့
သူတို့ ဘာသာစကားပါ။
of the terms and concepts they live with
သူတို့နဲ့အတူရှိတဲ့ ဝေါဟာရတွေ၊ အမြင်တွေဟာ
to their audiences.
လုံးဝ မရင်းနှီးတာကိုပါ။
in showing how the pieces fit together,
ပါဝင်နေကြောင်း ပြဖို့အရေးကြီးတယ်။
the desired shape of the pattern,
နားလည်ပြီးဖြစ်တဲ့
already understands.
အလိုရှိရာ ပုံစံကို ဖော်ပြလို့ပါ။
new biotechnology called CRISPR,
ရှင်းပြချင်တဲ့အခါ
စာရိုက်စက်တစ်လုံး ရှိတာမျိုးပေါ့။
genetic information really easily."
ကို အလွယ်တကူ ဖြတ်လို့၊ ကပ်လို့ရစေတယ်။
delivers a satisfying aha moment
စိတ်တွေထဲကို ဖျတ်ကနဲ ဝင်လာခိုက်မှာ
to test your talk on trusted friends,
မိတ်ဆွေတွေမှာ စမ်းသပ်ဖို့၊ ဘယ်အပိုင်းတွေက
they get confused by.
ဆိုတာ ရှာဖို့ အရေးကြီးတယ်။
သင့်ကိုယ်သင် မေးလိုက်ပါ၊
with the answer.
ရိုးသားဖို့တော့ လိုပါတယ်။
or your organization,
ဖြည့်ဆည်းပေးတယ်ဆိုရင်
it's probably not worth sharing.
ဒါဟာ မမျှဝေထိုက်ပါဘူး။
has the potential
နေ့ကို တောက်ပဖို့၊
perspective for the better
ထူးခြားစွာ လုပ်ဖို့
something differently,
သင် ယုံကြည်ရင်တော့
to a truly great talk,
ဟောပြောချက်ရဲ့ အဓိက အင်္ဂါရပ် ရှိပါတယ်။
and to all of us.
လက်ဆောင် ဖြစ်နိုင်လို့ပါ။
ABOUT THE SPEAKER
Chris Anderson - TED CuratorAfter a long career in journalism and publishing, Chris Anderson became the curator of the TED Conference in 2002 and has developed it as a platform for identifying and disseminating ideas worth spreading.
Why you should listen
Chris Anderson is the Curator of TED, a nonprofit devoted to sharing valuable ideas, primarily through the medium of 'TED Talks' -- short talks that are offered free online to a global audience.
Chris was born in a remote village in Pakistan in 1957. He spent his early years in India, Pakistan and Afghanistan, where his parents worked as medical missionaries, and he attended an American school in the Himalayas for his early education. After boarding school in Bath, England, he went on to Oxford University, graduating in 1978 with a degree in philosophy, politics and economics.
Chris then trained as a journalist, working in newspapers and radio, including two years producing a world news service in the Seychelles Islands.
Back in the UK in 1984, Chris was captivated by the personal computer revolution and became an editor at one of the UK's early computer magazines. A year later he founded Future Publishing with a $25,000 bank loan. The new company initially focused on specialist computer publications but eventually expanded into other areas such as cycling, music, video games, technology and design, doubling in size every year for seven years. In 1994, Chris moved to the United States where he built Imagine Media, publisher of Business 2.0 magazine and creator of the popular video game users website IGN. Chris eventually merged Imagine and Future, taking the combined entity public in London in 1999, under the Future name. At its peak, it published 150 magazines and websites and employed 2,000 people.
This success allowed Chris to create a private nonprofit organization, the Sapling Foundation, with the hope of finding new ways to tackle tough global issues through media, technology, entrepreneurship and, most of all, ideas. In 2001, the foundation acquired the TED Conference, then an annual meeting of luminaries in the fields of Technology, Entertainment and Design held in Monterey, California, and Chris left Future to work full time on TED.
He expanded the conference's remit to cover all topics, including science, business and key global issues, while adding a Fellows program, which now has some 300 alumni, and the TED Prize, which grants its recipients "one wish to change the world." The TED stage has become a place for thinkers and doers from all fields to share their ideas and their work, capturing imaginations, sparking conversation and encouraging discovery along the way.
In 2006, TED experimented with posting some of its talks on the Internet. Their viral success encouraged Chris to begin positioning the organization as a global media initiative devoted to 'ideas worth spreading,' part of a new era of information dissemination using the power of online video. In June 2015, the organization posted its 2,000th talk online. The talks are free to view, and they have been translated into more than 100 languages with the help of volunteers from around the world. Viewership has grown to approximately one billion views per year.
Continuing a strategy of 'radical openness,' in 2009 Chris introduced the TEDx initiative, allowing free licenses to local organizers who wished to organize their own TED-like events. More than 8,000 such events have been held, generating an archive of 60,000 TEDx talks. And three years later, the TED-Ed program was launched, offering free educational videos and tools to students and teachers.
Chris Anderson | Speaker | TED.com