TEDxThessaloniki
Melissa Fleming: A boat carrying 500 refugees sunk at sea. The story of two survivors
Melissa Fleming: Statek przewożący 500 uchodźców zatonął na morzu. Historia dwóch ocalałych
Filmed:
Readability: 3.7
1,697,668 views
Na pokładzie przeładowanego statku przewożącego ponad 500 uchodźców, młoda kobieta niespodziewanie staje się bohaterką. Ta pojedyncza, niezwykła historia, opowiedziana przez Melissę Fleming z agencji ds. uchodźców ONZ, nadaje ludzkie oblicze ogromnej liczbie istnień próbujących uciec do lepszego życia - podczas gdy łodzie z uchodźcami ciągle przybywają...
Melissa Fleming - Voice for refugees
Melissa Fleming sheds light on their devastating plight and remarkable resilience of refugees. Full bio
Melissa Fleming sheds light on their devastating plight and remarkable resilience of refugees. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
Every day, I listen to harrowing stories
of people fleeing for their lives,
of people fleeing for their lives,
0
1372
6149
Codziennie słyszę wstrząsające historie
ludzi uciekających w obawie o życie
ludzi uciekających w obawie o życie
przez niebezpieczne granice
i nieprzyjazne morza.
i nieprzyjazne morza.
00:19
across dangerous borders
and unfriendly seas.
and unfriendly seas.
1
7545
3913
00:24
But there's one story
that keeps me awake at night,
that keeps me awake at night,
2
12109
4495
Jedna z nich nie pozwala mi zasnąć.
00:28
and it's about Doaa.
3
16628
1556
To historia Doai,
00:30
A Syrian refugee, 19 years old,
4
18208
2823
19-letniej syryjskiej uchodźczyni,
00:33
she was living a grinding existence
in Egypt working day wages.
in Egypt working day wages.
5
21055
5836
która ledwo wiązała koniec z końcem
za minimalną płacę w Egipcie.
za minimalną płacę w Egipcie.
00:38
Her dad was constantly thinking
of his thriving business back in Syria
of his thriving business back in Syria
6
26915
5387
Jej ojciec wciąż rozmyślał o swoim
kwitnącym biznesie w Syrii,
kwitnącym biznesie w Syrii,
00:44
that had been blown to pieces by a bomb.
7
32326
3348
który bomba rozerwała na kawałki.
Wojna, która zmusiła ich do ucieczki,
trwała już czwarty rok.
trwała już czwarty rok.
00:48
And the war that drove them there
was still raging in its fourth year.
was still raging in its fourth year.
8
36238
6056
00:54
And the community
that once welcomed them there
that once welcomed them there
9
42999
3209
Społeczność, która ich wcześniej przyjęła,
00:58
had become weary of them.
10
46232
2365
teraz była nimi zmęczona.
01:01
And one day, men on motorcycles
tried to kidnap her.
tried to kidnap her.
11
49248
3058
Raz mężczyźni na motorach
próbowali ją porwać.
próbowali ją porwać.
Niegdyś ambitna studentka
myśląca jedynie o przyszłości,
myśląca jedynie o przyszłości,
01:05
Once an aspiring student
thinking only of her future,
thinking only of her future,
12
53084
4749
01:09
now she was scared all the time.
13
57857
3578
teraz żyła w ciągłym strachu.
Była też jednak pełna nadziei,
01:14
But she was also full of hope,
14
62269
2009
bo zakochała się w innym
syryjskim uchodźcy, Bassemie.
syryjskim uchodźcy, Bassemie.
01:16
because she was in love
with a fellow Syrian refugee named Bassem.
with a fellow Syrian refugee named Bassem.
15
64302
5023
Bassemowi też było ciężko w Egipcie,
więc powiedział Doai:
więc powiedział Doai:
01:21
Bassem was also struggling in Egypt,
and he said to Doaa,
and he said to Doaa,
16
69349
5010
01:26
"Let's go to Europe; seek asylum, safety.
17
74383
3366
"Jedźmy do Europy. Postaramy się
o azyl i bezpieczeństwo.
o azyl i bezpieczeństwo.
01:29
I will work, you can study --
the promise of a new life."
the promise of a new life."
18
77773
4143
Ja będę pracował, ty możesz studiować"
- była to obietnica nowego życia.
- była to obietnica nowego życia.
01:34
And he asked her father
for her hand in marriage.
for her hand in marriage.
19
82829
3228
Poprosił ojca dziewczyny o jej rękę.
01:38
But they knew to get to Europe
they had to risk their lives,
they had to risk their lives,
20
86724
5516
Wiedzieli, że aby dostać się do Europy,
muszą zaryzykować życiem,
muszą zaryzykować życiem,
01:44
traveling across the Mediterranean Sea,
21
92264
2500
przeprawiając się przez Morze Śródziemne,
01:46
putting their hands in smugglers',
notorious for their cruelty.
notorious for their cruelty.
22
94788
5457
powierzając swój los przemytnikom
znanym z okrucieństwa.
znanym z okrucieństwa.
01:53
And Doaa was terrified of the water.
23
101173
3389
Doaa panicznie bała się wody.
01:57
She always had been.
She never learned to swim.
She never learned to swim.
24
105292
3050
Zawsze tak było, bo nigdy
nie nauczyła się pływać.
nie nauczyła się pływać.
02:02
It was August that year,
and already 2,000 people had died
and already 2,000 people had died
25
110222
4753
Był sierpień i już 2000 osób zginęło,
próbując przedostać się
przez Morze Śródziemne,
przez Morze Śródziemne,
02:06
trying to cross the Mediterranean,
26
114999
1954
02:08
but Doaa knew of a friend who had made it
all the way to Northern Europe,
all the way to Northern Europe,
27
116977
3970
ale Doaa znała kogoś, komu udało się
przedostać do Europy północnej,
przedostać do Europy północnej,
02:12
and she thought, "Maybe we can, too."
28
120971
2269
więc pomyślała: "Może nam też się uda".
02:15
So she asked her parents if they could go,
29
123999
3002
Zapytała rodziców, czy mogą jechać,
02:19
and after a painful discussion,
they consented,
they consented,
30
127025
3342
a oni, po bolesnej dyskusji, zgodzili się,
02:22
and Bassem paid his entire life savings --
2,500 dollars each --
2,500 dollars each --
31
130391
6130
więc Bassem oddał przemytnikom
oszczędności całego życia,
oszczędności całego życia,
02:28
to the smugglers.
32
136545
1396
2,5 tysiąca dolarów za osobę.
02:30
It was a Saturday morning
when the call came,
when the call came,
33
138821
3215
W sobotni poranek otrzymali telefon
02:34
and they were taken by bus to a beach,
hundreds of people on the beach.
hundreds of people on the beach.
34
142060
4479
i zostali zabrani autobusem na plażę,
na której znajdowały się setki ludzi.
na której znajdowały się setki ludzi.
02:38
They were taken then by small boats
onto an old fishing boat,
onto an old fishing boat,
35
146873
4048
Łódką dotarli na stary kuter rybacki,
02:42
500 of them crammed onto that boat,
36
150945
2558
gdzie tłoczyło się 500 osób,
02:45
300 below, 500 above.
37
153527
2876
300 na dole, 200 na górze.
02:49
There were Syrians, Palestinians,
Africans, Muslims and Christians,
Africans, Muslims and Christians,
38
157466
4538
Byli tam Syryjczycy, Palestyńczycy,
Afrykanie, muzułmanie i chrześcijanie,
Afrykanie, muzułmanie i chrześcijanie,
02:54
100 children, including Sandra --
little Sandra, six years old --
little Sandra, six years old --
39
162028
5328
setka dzieci, a wśród nich 6-letnia Sandra
02:59
and Masa, 18 months.
40
167380
2816
i 18-miesięczna Masa.
03:03
There were families on that boat,
crammed together shoulder to shoulder,
crammed together shoulder to shoulder,
41
171498
3898
Na statku, ramię w ramię,
tłoczyły się całe rodziny,
tłoczyły się całe rodziny,
03:07
feet to feet.
42
175420
1532
niczym śledzie w beczce.
03:08
Doaa was sitting with her legs
crammed up to her chest,
crammed up to her chest,
43
176976
3808
Doaa siedziała z kolanami pod brodą,
03:12
Bassem holding her hand.
44
180808
2515
Bassem trzymał ją za rękę.
03:16
Day two on the water,
they were sick with worry
they were sick with worry
45
184386
2707
Drugiego dnia podróży
byli chorzy ze zmartwienia
byli chorzy ze zmartwienia
03:19
and sick to their stomachs
from the rough sea.
from the rough sea.
46
187117
3079
i mdliło ich od wzburzonego morza.
03:23
Day three, Doaa had a premonition.
47
191109
2975
Trzeciego dnia Doaa miała złe przeczucia.
03:27
And she said to Bassem,
"I fear we're not going to make it.
"I fear we're not going to make it.
48
195068
4553
Powiedziała do Bassema:
"Boję się, że nam się nie uda.
"Boję się, że nam się nie uda.
03:31
I fear the boat is going to sink."
49
199645
2039
Boję się, że łódź zatonie".
03:34
And Bassem said to her,
"Please be patient.
"Please be patient.
50
202517
3149
Bassem odpowiedział: "Cierpliwości.
03:37
We will make it to Sweden,
we will get married
we will get married
51
205690
3182
Dostaniemy się do Szwecji, weźmiemy ślub
03:40
and we will have a future."
52
208896
1554
i będziemy mieć przyszłość".
03:43
Day four, the passengers
were getting agitated.
were getting agitated.
53
211751
3853
Czwartego dnia pasażerowie
zaczęli się denerwować.
zaczęli się denerwować.
03:47
They asked the captain,
"When will we get there?"
"When will we get there?"
54
215628
3136
Zapytali kapitana: "Kiedy dopłyniemy?".
03:50
He told them to shut up,
and he insulted them.
and he insulted them.
55
218788
3388
Kazał im się zamknąć i ich sklął.
03:54
He said, "In 16 hours we will reach
the shores of Italy."
the shores of Italy."
56
222740
3742
Powiedział: "Za 16 godzin dopłyniemy
do włoskiego wybrzeża".
do włoskiego wybrzeża".
03:58
They were weak and weary.
57
226506
3174
Byli słabi i zmęczeni.
Wkrótce dostrzegli zbliżającą się łódź
z 10. mężczyznami na pokładzie,
z 10. mężczyznami na pokładzie,
04:01
Soon they saw a boat approach --
a smaller boat, 10 men on board,
a smaller boat, 10 men on board,
58
229704
4271
04:05
who started shouting at them,
hurling insults,
hurling insults,
59
233999
3415
którzy krzyczeli na nich,
rzucali obelgami i kijami
rzucali obelgami i kijami
04:09
throwing sticks, asking them
to all disembark
to all disembark
60
237438
4350
i kazali wszystkim wysiadać
04:13
and get on this smaller,
more unseaworthy boat.
more unseaworthy boat.
61
241812
3715
i przesiąść się na ich mniejszą,
niezdatną do żeglugi łódź.
niezdatną do żeglugi łódź.
04:17
The parents were terrified
for their children,
for their children,
62
245551
3518
Rodzice bali się o dzieci
04:21
and they collectively
refused to disembark.
refused to disembark.
63
249093
4001
i wszyscy odmówili zejścia ze statku.
04:26
So the boat sped away in anger,
64
254157
3116
Łódź odpłynęła z impetem,
04:29
and a half an hour later, came back
65
257297
4230
wróciła pół godziny później,
04:33
and started deliberately ramming a hole
in the side of Doaa's boat,
in the side of Doaa's boat,
66
261551
6052
a mężczyźni zaczęli wybijać dziurę
w burcie statku Doai
w burcie statku Doai
04:39
just below where she
and Bassem were sitting.
and Bassem were sitting.
67
267627
2613
tuż pod miejscem,
w którym siedziała z Bassemem.
w którym siedziała z Bassemem.
04:43
And she heard how they yelled,
68
271764
3339
Słyszała, jak krzyczeli:
04:47
"Let the fish eat your flesh!"
69
275127
3361
"Niech was ryby zjedzą!".
04:51
And they started laughing
as the boat capsized and sank.
as the boat capsized and sank.
70
279599
5838
Śmiali się, kiedy statek
się przechylił i zatonął.
się przechylił i zatonął.
04:57
The 300 people below deck were doomed.
71
285999
3059
Trzysta osób pod pokładem nie miało szans.
05:01
Doaa was holding on to the side
of the boat as it sank,
of the boat as it sank,
72
289757
4589
Doaa trzymała się burty tonącego statku
i patrzyła z przerażeniem, jak turbina
rozrywa na kawałki małe dziecko.
rozrywa na kawałki małe dziecko.
05:06
and watched in horror as a small child
was cut to pieces by the propeller.
was cut to pieces by the propeller.
73
294370
6818
05:14
Bassem said to her, "Please let go,
74
302355
2199
Bassem powiedział jej: "Puść burtę,
05:16
or you'll be swept in and the propeller
will kill you, too."
will kill you, too."
75
304578
3165
bo inaczej turbina
też cię wciągnie i zabije".
też cię wciągnie i zabije".
05:20
And remember -- she can't swim.
76
308267
2048
Pamiętajcie, że ona nie umie pływać.
05:22
But she let go and she started moving
her arms and her legs,
her arms and her legs,
77
310999
4188
Puściła się burty i zaczęła machać
rękami i nogami, myśląc:
rękami i nogami, myśląc:
05:27
thinking, "This is swimming."
78
315211
1436
"Tak się pływa".
05:28
And miraculously,
Bassem found a life ring.
Bassem found a life ring.
79
316671
4373
Bassem cudem znalazł koło ratunkowe.
05:33
It was one of those child's rings
80
321806
2048
Było to koło dla dzieci,
05:35
that they use to play
in swimming pools and on calm seas.
in swimming pools and on calm seas.
81
323878
4097
które służy do zabawy
w basenie i na spokojnym morzu.
w basenie i na spokojnym morzu.
05:39
And Doaa climbed onto the ring,
82
327999
2045
Doaa wdrapała się na nie,
05:42
her arms and her legs
dangling by the side.
dangling by the side.
83
330068
3720
ręce i nogi zwisały jej po bokach.
05:46
Bassem was a good swimmer,
84
334835
1941
Bassem był dobrym pływakiem,
05:48
so he held her hand and tread water.
85
336800
3794
więc trzymał ją za rękę
i utrzymywał się nad wodą.
i utrzymywał się nad wodą.
05:54
Around them there were corpses.
86
342064
1938
Wokół nich były martwe ciała.
05:56
Around 100 people survived initially,
87
344026
2468
Początkowo przeżyło około stu osób
05:58
and they started coming together
in groups, praying for rescue.
in groups, praying for rescue.
88
346518
4541
i zaczęły one tworzyć grupki,
modląc się o ratunek.
modląc się o ratunek.
06:03
But when a day went by and no one came,
89
351083
4317
Jednak gdy po upływie dnia
nikt się nie zjawił,
nikt się nie zjawił,
06:07
some people gave up hope,
90
355424
1825
niektórzy stracili nadzieję
06:09
and Doaa and Bassem watched
91
357273
2174
i Doaa i Bassem obserwowali,
06:11
as men in the distance took their
life vests off and sank into the water.
life vests off and sank into the water.
92
359471
6581
jak mężczyźni w oddali
ściągają kamizelki ratunkowe i toną.
ściągają kamizelki ratunkowe i toną.
06:19
One man approached them
with a small baby perched on his shoulder,
with a small baby perched on his shoulder,
93
367052
5923
Jeden mężczyzna zbliżył się do nich
z małym dzieckiem na ramionach,
z małym dzieckiem na ramionach,
06:24
nine months old -- Malek.
94
372999
1650
z 9-miesięczną Malek.
06:26
He was holding onto a gas canister
to stay afloat, and he said to them,
to stay afloat, and he said to them,
95
374673
5079
Trzymał się kanistra, żeby utrzymać się
na powierzchni wody i powiedział im:
na powierzchni wody i powiedział im:
06:31
"I fear I am not going to survive.
96
379776
1950
"Obawiam się, że nie przeżyję.
06:33
I'm too weak. I don't have
the courage anymore."
the courage anymore."
97
381750
2666
Jestem zbyt słaby. Nie mam już odwagi".
06:36
And he handed little Malek
over to Bassem and to Doaa,
over to Bassem and to Doaa,
98
384829
5146
Podał małą Malek Bassemowi i Doai,
06:41
and they perched her onto the life ring.
99
389999
2712
a oni wciągnęli ją na koło ratunkowe.
06:45
So now they were three,
Doaa, Bassem and little Malek.
Doaa, Bassem and little Malek.
100
393774
5414
Teraz była ich trójka: Doaa,
Bassem i mała Malek.
Bassem i mała Malek.
06:51
And let me take a pause
in this story right here
in this story right here
101
399212
3129
Przerwę tę historię w tym momencie
06:54
and ask the question:
102
402365
2298
i zadam pytanie:
06:56
why do refugees like Doaa
take these kinds of risks?
take these kinds of risks?
103
404687
4793
dlaczego uchodźcy tacy, jak Doaa,
podejmują tego rodzaju ryzyko?
podejmują tego rodzaju ryzyko?
07:03
Millions of refugees are living
in exile, in limbo.
in exile, in limbo.
104
411061
4843
Miliony uchodźców żyje
na wygnaniu, w zawieszeniu.
na wygnaniu, w zawieszeniu.
07:09
They're living in countries [fleeing]
from a war that has been raging
from a war that has been raging
105
417232
4300
Uciekają z krajów, w których wojna trwa
07:13
for four years.
106
421556
2284
od czterech lat.
07:17
Even if they wanted to return, they can't.
107
425634
3161
Nie mogą wrócić nawet, gdyby chcieli.
07:20
Their homes, their businesses,
108
428819
2762
Ich domy, firmy,
07:23
their towns and their cities
have been completely destroyed.
have been completely destroyed.
109
431605
3522
i miasta zostały całkowicie zniszczone.
07:27
This is a UNESCO World Heritage City,
110
435151
2824
Oto Homs, miasto w Syrii, wpisane na listę
07:29
Homs, in Syria.
111
437999
1757
Światowego Dziedzictwa UNESCO.
07:33
So people continue to flee
into neighboring countries,
into neighboring countries,
112
441097
4565
Ludzie nadal uciekają
do sąsiadujących krajów,
do sąsiadujących krajów,
07:37
and we build refugee camps
for them in the desert.
for them in the desert.
113
445686
3599
a my budujemy dla nich obozy na pustyni.
07:41
Hundreds of thousands of people
live in camps like these,
live in camps like these,
114
449309
4010
Setki tysięcy ludzi żyje w takich obozach,
07:45
and thousands and thousands more,
millions, live in towns and cities.
millions, live in towns and cities.
115
453343
4973
a kolejne tysiące żyją w miastach.
07:50
And the communities,
116
458340
1218
Społeczności
07:51
the neighboring countries
that once welcomed them
that once welcomed them
117
459582
2856
sąsiadujących krajów,
które początkowo przyjmowały ich
które początkowo przyjmowały ich
07:54
with open arms and hearts
118
462462
1762
z otwartymi ramionami i sercem,
07:56
are overwhelmed.
119
464248
1618
teraz stały się przeciążone.
07:58
There are simply not enough schools,
water systems, sanitation.
water systems, sanitation.
120
466731
4452
Zwyczajnie brakuje tam szkół,
wody i urządzeń sanitarnych.
wody i urządzeń sanitarnych.
08:03
Even rich European countries
could never handle such an influx
could never handle such an influx
121
471747
4623
Nawet bogate kraje europejskie nie mogłyby
udźwignąć takiego napływu ludzi
udźwignąć takiego napływu ludzi
08:08
without massive investment.
122
476394
3243
bez ogromnych inwestycji.
08:13
The Syria war has driven almost
four million people over the borders,
four million people over the borders,
123
481407
5026
Wojna syryjska wygnała za granicę
prawie 4 miliony ludzi,
prawie 4 miliony ludzi,
08:18
but over seven million people
are on the run inside the country.
are on the run inside the country.
124
486457
4937
ale ponad 7 milionów
jest uciekinierami wewnątrz kraju.
jest uciekinierami wewnątrz kraju.
08:23
That means that over half
the Syrian population
the Syrian population
125
491418
3691
Oznacza to, że ponad połowa
populacji Syrii
populacji Syrii
08:27
has been forced to flee.
126
495133
2260
została zmuszona do ucieczki.
08:29
Back to those neighboring
countries hosting so many.
countries hosting so many.
127
497766
4293
Wracając do tematu sąsiednich krajów,
które przyjęły ich tak wielu,
które przyjęły ich tak wielu,
08:35
They feel that the richer world
has done too little to support them.
has done too little to support them.
128
503114
5033
one czują, że bogatsza część świata
zrobiła za mało, żeby im pomóc.
zrobiła za mało, żeby im pomóc.
08:41
And days have turned into months,
months into years.
months into years.
129
509401
4397
Dni zmieniły się w miesiące,
a miesiące w lata.
a miesiące w lata.
08:46
A refugee's stay is supposed
to be temporary.
to be temporary.
130
514483
3572
Pobyt uchodźców powinien być tymczasowy.
08:50
Back to Doaa and Bassem in the water.
131
518079
3321
Powróćmy do Doai i Bassema
znajdujących się w wodzie.
znajdujących się w wodzie.
08:53
It was their second day,
and Bassem was getting very weak.
and Bassem was getting very weak.
132
521424
4349
To był ich drugi dzień
i Bassem bardzo osłabł.
i Bassem bardzo osłabł.
08:58
And now it was Doaa's turn
to say to Bassem,
to say to Bassem,
133
526764
4001
Tym razem to Doaa powiedziała Bassemowi:
09:02
"My love, please hold on to hope,
to our future. We will make it."
to our future. We will make it."
134
530789
5683
"Kochanie, nie trać nadziei,
myśl o naszej przyszłości. Uda nam się".
myśl o naszej przyszłości. Uda nam się".
09:09
And he said to her,
135
537376
2681
A on odpowiedział:
09:12
"I'm sorry, my love,
that I put you in this situation.
that I put you in this situation.
136
540081
4437
"Przepraszam, kochanie,
że postawiłem cię w takiej sytuacji.
że postawiłem cię w takiej sytuacji.
09:16
I have never loved anyone
as much as I love you."
as much as I love you."
137
544542
4677
Nigdy nikogo nie kochałem tak,
jak kocham ciebie".
jak kocham ciebie".
09:22
And he released himself into the water,
138
550871
3398
Opuścił się w wodę
09:26
and Doaa watched as the love of her life
drowned before her eyes.
drowned before her eyes.
139
554293
6256
i Doaa patrzyła, jak miłość jej życia
tonie na jej oczach.
tonie na jej oczach.
09:35
Later that day,
140
563888
2416
Później tego dnia
09:38
a mother came up to Doaa with her
small 18-month-old daughter, Masa.
small 18-month-old daughter, Masa.
141
566328
5651
do Doai podpłynęła kobieta ze swoją
18-miesięczną córką, Masą.
18-miesięczną córką, Masą.
09:44
This was the little girl I showed you
in the picture earlier,
in the picture earlier,
142
572741
2925
To ta mała dziewczynka,
którą wcześniej pokazałam na zdjęciu,
którą wcześniej pokazałam na zdjęciu,
09:47
with the life vests.
143
575690
1848
ubraną w kamizelkę ratunkową.
09:49
Her older sister Sandra had just drowned,
144
577562
2193
Jej starsza siostra, Sandra,
właśnie utonęła
właśnie utonęła
09:51
and her mother knew she had to do
everything in her power
everything in her power
145
579779
4119
i kobieta wiedziała,
że musi zrobić, co w jej mocy,
że musi zrobić, co w jej mocy,
09:55
to save her daughter.
146
583922
1492
żeby uratować młodszą córkę.
09:57
And she said to Doaa,
"Please take this child.
"Please take this child.
147
585993
3857
Powiedziała do Doai:
"Proszę, weź to dziecko.
"Proszę, weź to dziecko.
10:01
Let her be part of you.
I will not survive."
I will not survive."
148
589874
4028
Niech będzie cząstką ciebie.
Ja nie przeżyję".
Ja nie przeżyję".
10:07
And then she went away and drowned.
149
595125
3342
Po czym oddaliła się i utonęła.
10:11
So Doaa, the 19-year-old refugee
who was terrified of the water,
who was terrified of the water,
150
599825
4234
Doaa, 19-letnia uchodźczyni,
która panicznie bała się wody
która panicznie bała się wody
10:16
who couldn't swim,
151
604083
1892
i nie umiała pływać,
10:17
found herself in charge
of two little baby kids.
of two little baby kids.
152
605999
5592
została opiekunką dwojga małych dzieci.
10:23
And they were thirsty and they were hungry
and they were agitated,
and they were agitated,
153
611615
3681
Były spragnione, głodne i pobudzone,
10:27
and she tried her best to amuse them,
154
615320
2698
a ona starała się je rozweselić,
10:30
to sing to them, to say words
to them from the Quran.
to them from the Quran.
155
618042
4033
śpiewając im i cytując Koran.
10:35
Around them, the bodies were bloating
and turning black.
and turning black.
156
623234
4434
Pływające wokół nich ciała czerniały.
10:39
The sun was blazing during the day.
157
627692
1746
Słońce prażyło w ciągu dnia,
10:41
At night, there was a cold moon and fog.
158
629462
2720
a nocą było zimno i mgliście.
10:44
It was very frightening.
159
632206
1976
To było przerażające.
10:46
On the fourth day in the water,
this is how Doaa probably looked
this is how Doaa probably looked
160
634976
4739
Czwartego dnia w wodzie,
Doaa prawdopodobnie wyglądała tak
Doaa prawdopodobnie wyglądała tak
10:51
on the ring with her two children.
161
639739
2121
na kole i z dwójką dzieci.
10:53
A woman came on the fourth day
and approached her
and approached her
162
641884
3547
Tamtego dnia inna kobieta
zwróciła się do niej
zwróciła się do niej
10:57
and asked her to take another child --
163
645455
3111
i poprosiła, żeby wzięła kolejne dziecko
11:00
a little boy, just four years old.
164
648590
3015
- małego, czteroletniego chłopca.
11:04
When Doaa took the little boy
and the mother drowned,
and the mother drowned,
165
652999
4017
Kiedy Doaa go zabrała,
a jego matka utonęła,
a jego matka utonęła,
11:09
she said to the sobbing child,
166
657040
1960
powiedziała płaczącemu chłopcu:
11:11
"She just went away
to find you water and food."
to find you water and food."
167
659024
3436
"Ona tylko poszła znaleźć
dla ciebie wodę i jedzenie".
dla ciebie wodę i jedzenie".
11:16
But his heart soon stopped,
168
664388
1993
Jednak wkrótce jego serce przestało bić,
11:18
and Doaa had to release
the little boy into the water.
the little boy into the water.
169
666405
3673
więc Doaa musiała wypuścić go do wody.
11:23
Later that day,
170
671023
2025
Później tego dnia,
11:25
she looked up into the sky with hope,
171
673072
3279
Doaa popatrzyła w niebo z nadzieją,
11:28
because she saw two planes
crossing in the sky.
crossing in the sky.
172
676375
4015
bo zauważyła na nim
dwa przelatujące samoloty.
dwa przelatujące samoloty.
11:32
And she waved her arms,
hoping they would see her,
hoping they would see her,
173
680414
4499
Machała rękami w nadziei, że ją zobaczą,
11:36
but the planes were soon gone.
174
684937
1856
ale samoloty wkrótce odleciały.
11:39
But that afternoon,
as the sun was going down,
as the sun was going down,
175
687317
2903
Po południu, kiedy zachodziło słońce,
11:42
she saw a boat, a merchant vessel.
176
690244
2856
zobaczyła jakąś łódź - statek handlowy.
11:46
And she said, "Please, God,
let them rescue me."
let them rescue me."
177
694109
4017
Powiedziała: "Proszę cię, Boże,
niech oni mnie uratują".
niech oni mnie uratują".
11:50
She waved her arms and she felt
like she shouted for about two hours.
like she shouted for about two hours.
178
698150
3960
Machała rękami i czuła,
jakby krzyczała przez dwie godziny.
jakby krzyczała przez dwie godziny.
11:54
And it had become dark,
but finally the searchlights found her
but finally the searchlights found her
179
702134
4610
Zrobiło się ciemno, ale reflektory
w końcu ją odnalazły,
w końcu ją odnalazły,
11:58
and they extended a rope,
180
706768
2207
ze statku rzucono sznur,
12:00
astonished to see a woman
clutching onto two babies.
clutching onto two babies.
181
708999
4969
a wybawców zdumiał widok kobiety
trzymającej dwójkę dzieci.
trzymającej dwójkę dzieci.
12:06
They pulled them onto the boat,
they got oxygen and blankets,
they got oxygen and blankets,
182
714770
3488
Wciągnęli ich na statek,
dali im tlen i koce,
dali im tlen i koce,
12:10
and a Greek helicopter came
to pick them up
to pick them up
183
718282
3007
a grecki helikopter zabrał ich
12:13
and take them to the island of Crete.
184
721313
2112
na Kretę.
12:16
But Doaa looked down and asked,
"What of Malek?"
"What of Malek?"
185
724353
3507
Doaa rozejrzała się
i zapytała: "Co z Malek?".
i zapytała: "Co z Malek?".
12:20
And they told her the little baby
did not survive --
did not survive --
186
728400
3575
Odparli, że dziewczynka nie przeżyła,
12:23
she drew her last breath
in the boat's clinic.
in the boat's clinic.
187
731999
3387
wydała ostatnie tchnienie
w klinice na statku.
w klinice na statku.
12:28
But Doaa was sure that as they had
been pulled up onto the rescue boat,
been pulled up onto the rescue boat,
188
736203
5772
Doaa była jednak pewna,
że kiedy wciągano ich na statek ratunkowy,
że kiedy wciągano ich na statek ratunkowy,
12:33
that little baby girl had been smiling.
189
741999
3247
dziewczynka się uśmiechała.
12:39
Only 11 people survived
that wreck, of the 500.
that wreck, of the 500.
190
747278
6002
Ten wypadek przeżyło tylko
jedenaście z pięciuset osób.
jedenaście z pięciuset osób.
12:46
There was never an international
investigation into what happened.
investigation into what happened.
191
754304
4671
Żadne międzynarodowe śledztwo
w tej sprawie nie miało nigdy miejsca.
w tej sprawie nie miało nigdy miejsca.
12:50
There were some media reports
about mass murder at sea,
about mass murder at sea,
192
758999
4095
Było trochę medialnych doniesień
o masowym mordzie na morzu,
o masowym mordzie na morzu,
12:55
a terrible tragedy,
193
763118
1325
strasznej tragedii,
12:56
but that was only for one day.
194
764467
2467
ale trwało to tylko jeden dzień.
12:59
And then the news cycle moved on.
195
767490
3824
Później przyszedł inny cykl informacyjny.
13:04
Meanwhile, in a pediatric
hospital on Crete,
hospital on Crete,
196
772536
4542
W tym czasie na Krecie,
w szpitalu dziecięcym,
w szpitalu dziecięcym,
13:09
little Masa was on the edge of death.
197
777102
3372
Masa była na krawędzi śmierci.
13:13
She was really dehydrated.
Her kidneys were failing.
Her kidneys were failing.
198
781681
3710
Była bardzo odwodniona,
jej nerki przestawały pracować,
jej nerki przestawały pracować,
13:17
Her glucose levels were dangerously low.
199
785415
2024
a poziom glukozy we krwi
spadł niebezpiecznie.
spadł niebezpiecznie.
13:19
The doctors did everything
in their medical power to save them,
in their medical power to save them,
200
787463
3566
Lekarze zrobili wszystko, co w ich
lekarskiej mocy, żeby ją uratować,
lekarskiej mocy, żeby ją uratować,
13:23
and the Greek nurses never left her side,
201
791053
3660
greckie pielęgniarki
nie odstępowały jej na krok
nie odstępowały jej na krok
13:26
holding her, hugging her,
singing her words.
singing her words.
202
794737
2127
i przytulały ją i śpiewały piosenki.
13:28
My colleagues also visited
and said pretty words to her in Arabic.
and said pretty words to her in Arabic.
203
796888
5569
Moi współpracownicy także ją odwiedzali
i mówili do niej pięknie po arabsku.
i mówili do niej pięknie po arabsku.
13:34
Amazingly, little Masa survived.
204
802481
4196
To zadziwiające, ale mała Masa przeżyła.
13:40
And soon the Greek press started reporting
about the miracle baby,
about the miracle baby,
205
808192
5936
Wkrótce grecka prasa zaczęła donosić
o cudownym dziecku,
o cudownym dziecku,
13:46
who had survived four days in the water
without food or anything to drink,
without food or anything to drink,
206
814152
5667
które przetrwało cztery dni w wodzie
bez jedzenia i picia,
bez jedzenia i picia,
13:51
and offers to adopt her came
from all over the country.
from all over the country.
207
819843
4734
a oferty adopcji nadchodziły
z całego kraju.
z całego kraju.
13:57
And meanwhile, Doaa
was in another hospital on Crete,
was in another hospital on Crete,
208
825466
3390
W tym czasie Doaa była
w innym szpitalu na Krecie,
w innym szpitalu na Krecie,
14:00
thin, dehydrated.
209
828880
1612
wychudzona i odwodniona.
14:03
An Egyptian family took her into their
home as soon as she was released.
home as soon as she was released.
210
831571
5545
Egipska rodzina wzięła ją do swojego domu,
kiedy tylko wyszła ze szpitala.
kiedy tylko wyszła ze szpitala.
14:10
And soon word went around
about Doaa's survival,
about Doaa's survival,
211
838248
4747
Wkrótce po świecie rozeszła się
wiadomość o ocaleniu Doai,
wiadomość o ocaleniu Doai,
14:15
and a phone number
was published on Facebook.
was published on Facebook.
212
843019
3178
a jej numer telefonu został
opublikowany na Facebooku.
opublikowany na Facebooku.
14:19
Messages started coming in.
213
847300
2565
Zaczęły przychodzić wiadomości.
14:22
"Doaa, do you know
what happened to my brother?
what happened to my brother?
214
850999
4788
"Doaa, czy wiesz może,
co się stało z moim bratem?
co się stało z moim bratem?
14:27
My sister? My parents? My friends?
Do you know if they survived?"
Do you know if they survived?"
215
855811
6541
Z moją siostrą? Z moimi rodzicami?
Z moimi przyjaciółmi? Czy przeżyli?".
Z moimi przyjaciółmi? Czy przeżyli?".
14:35
One of those messages said,
216
863201
3774
Jedna z wiadomości brzmiała:
14:38
"I believe you saved
my little niece, Masa."
my little niece, Masa."
217
866999
4448
"Zdaje się, że uratowałaś
moją mała siostrzenicę, Masę".
moją mała siostrzenicę, Masę".
14:44
And it had this photo.
218
872249
2492
Zawierała to zdjęcie.
14:47
This was from Masa's uncle,
219
875741
2262
Wiadomość pochodziła od wujka Masy,
14:50
a Syrian refugee who had made it
to Sweden with his family
to Sweden with his family
220
878027
4722
Syryjskiego uchodźcy, który dostał się
do Szwecji wraz ze swoją rodziną,
do Szwecji wraz ze swoją rodziną,
14:54
and also Masa's older sister.
221
882773
2207
a także ze starszą siostrą Masy.
14:57
Soon, we hope, Masa will be reunited
with him in Sweden,
with him in Sweden,
222
885647
5684
Mamy nadzieję, że wkrótce Masa
dołączy do niego w Szwecji,
dołączy do niego w Szwecji,
15:03
and until then, she's being cared for
in a beautiful orphanage in Athens.
in a beautiful orphanage in Athens.
223
891355
5524
a do tego czasu przebywa ona
w pięknym sierocińcu w Atenach.
w pięknym sierocińcu w Atenach.
15:10
And Doaa? Well, word went around
about her survival, too.
about her survival, too.
224
898221
5782
A Doaa? Cóż, wiadomość
o jej ocaleniu również obiegła świat.
o jej ocaleniu również obiegła świat.
15:16
And the media wrote
about this slight woman,
about this slight woman,
225
904999
3713
Media pisały o tej drobnej kobiecie
15:20
and couldn't imagine how
she could survive all this time
she could survive all this time
226
908736
3912
i nie mogły pojąć, jak udało jej się
przetrwać tyle czasu
przetrwać tyle czasu
15:24
under such conditions in that sea,
227
912672
2994
w takich warunkach na morzu
15:27
and still save another life.
228
915690
3031
i jeszcze uratować inne życie.
15:32
The Academy of Athens, one of Greece's
most prestigious institutions,
most prestigious institutions,
229
920459
5387
Akademia Ateńska, jedna z najbardziej
prestiżowych greckich instytucji,
prestiżowych greckich instytucji,
15:37
gave her an award of bravery,
230
925870
3356
przyznała jej nagrodę za odwagę,
15:41
and she deserves all that praise,
231
929250
2991
a ona zasługuje na te pochwały
15:44
and she deserves a second chance.
232
932265
2421
i zasługuje na drugą szansę.
15:47
But she wants to still go to Sweden.
233
935999
3440
Nadal chce jechać do Szwecji.
15:51
She wants to reunite
with her family there.
with her family there.
234
939463
2230
Chce tam zjednoczyć swoją rodzinę.
15:53
She wants to bring her mother
and her father and her younger siblings
and her father and her younger siblings
235
941717
4111
Chce sprowadzić matkę, ojca
i młodsze rodzeństwo,
i młodsze rodzeństwo,
15:57
away from Egypt there as well,
236
945852
2318
którzy nadal przebywają w Egipcie
16:00
and I believe she will succeed.
237
948194
3181
i wierzę, że jej się uda.
16:03
She wants to become a lawyer
or a politician
or a politician
238
951399
2722
Chce zostać prawniczką, politykiem
16:06
or something that can help
fight injustice.
fight injustice.
239
954145
4894
lub kimś, kto może pomóc
zwalczać niesprawiedliwość.
zwalczać niesprawiedliwość.
16:11
She is an extraordinary survivor.
240
959063
3064
Jest wyjątkową ocalałą.
16:15
But I have to ask:
241
963215
2564
Muszę jednak zapytać:
16:17
what if she didn't have to take that risk?
242
965803
2272
a gdyby nie musiała tak ryzykować?
16:20
Why did she have to go through all that?
243
968099
2476
Dlaczego musiała
przez to wszystko przejść?
przez to wszystko przejść?
16:23
Why wasn't there a legal way
for her to study in Europe?
for her to study in Europe?
244
971226
5064
Dlaczego nie istniał żaden legalny sposób
umożliwiający jej studiowanie w Europie?
umożliwiający jej studiowanie w Europie?
16:28
Why couldn't Masa have taken
an airplane to Sweden?
an airplane to Sweden?
245
976314
4296
Dlaczego Masa nie mogła polecieć
do Szwecji samolotem?
do Szwecji samolotem?
16:32
Why couldn't Bassem have found work?
246
980634
2372
Dlaczego Bassem nie mógł znaleźć pracy?
16:36
Why is there no massive resettlement
program for Syrian refugees,
program for Syrian refugees,
247
984125
5422
Dlaczego nie ma programu przesiedleń
dla syryjskich uchodźców,
dla syryjskich uchodźców,
16:41
the victims of the worst war of our times?
248
989571
3620
ofiar najgorszej wojny naszych czasów?
16:45
The world did this for the Vietnamese
in the 1970s. Why not now?
in the 1970s. Why not now?
249
993778
5505
Świat zrobił to dla Wietnamczyków
w latach 70. Dlaczego nie teraz?
w latach 70. Dlaczego nie teraz?
16:52
Why is there so little investment
in the neighboring countries
in the neighboring countries
250
1000624
4617
Dlaczego tak mało inwestuje się
w ościenne kraje,
w ościenne kraje,
16:57
hosting so many refugees?
251
1005265
2666
które przyjęły tak wielu uchodźców?
17:01
And why, the root question,
252
1009113
2862
I najważniejsze pytanie:
17:03
is so little being done to stop
the wars, the persecution
the wars, the persecution
253
1011999
6396
dlaczego tak niewiele robi się w kierunku
zakończenia wojen, prześladowań
zakończenia wojen, prześladowań
17:10
and the poverty that is driving
so many people
so many people
254
1018419
4556
i biedy, które wysyłają tak wiele osób
17:14
to the shores of Europe?
255
1022999
1852
na wybrzeża Europy?
17:17
Until these issues are resolved,
256
1025999
2609
Dopóki te problemy nie zostaną rozwiązane,
17:20
people will continue to take to the seas
257
1028632
3335
ludzie będą wypływać w morze
17:23
and to seek safety and asylum.
258
1031991
3429
w poszukiwaniu bezpieczeństwa i azylu.
17:28
And what happens next?
259
1036103
1658
A co dalej?
17:30
Well, that is largely Europe's choice.
260
1038253
2831
Wybór w dużej mierze należy do Europy.
17:33
And I understand the public fears.
261
1041108
3031
Rozumiem powszechne obawy.
17:37
People are worried about their security,
their economies, the changes of culture.
their economies, the changes of culture.
262
1045005
5927
Ludzie martwią się o ich bezpieczeństwo,
gospodarkę i zmiany w kulturze.
gospodarkę i zmiany w kulturze.
17:43
But is that more important
than saving human lives?
than saving human lives?
263
1051893
4141
Ale czy to jest ważniejsze
od ratowania ludzkiego życia?
od ratowania ludzkiego życia?
17:48
Because there is something
fundamental here
fundamental here
264
1056859
2779
Istnieje coś fundamentalnego,
17:51
that I think overrides the rest,
265
1059662
2804
co przeważa nad wszystkim innym
17:54
and it is about our common humanity.
266
1062490
3562
i dotyczy naszego człowieczeństwa.
17:58
No person fleeing war or persecution
267
1066719
4469
Żadna osoba uciekająca przed wojną
lub prześladowaniem
lub prześladowaniem
18:03
should have to die
crossing a sea to reach safety.
crossing a sea to reach safety.
268
1071212
5161
nie powinna umierać przekraczając morze
w poszukiwaniu bezpieczeństwa.
w poszukiwaniu bezpieczeństwa.
18:08
(Applause)
269
1076397
6332
(Brawa)
18:14
One thing is for sure,
270
1082753
1167
Jedna rzecz jest pewna:
18:15
that no refugee would be
on those dangerous boats
on those dangerous boats
271
1083944
3183
żaden uchodźca nie wszedłby
na żadną z tych niebezpiecznych łodzi,
na żadną z tych niebezpiecznych łodzi,
18:19
if they could thrive where they are.
272
1087151
2348
gdyby mógł prosperować tam, gdzie jest.
18:21
And no migrant would take
that dangerous journey
that dangerous journey
273
1089523
3278
Żaden migrant nie wyruszyłby
w tę niebezpieczną podróż,
w tę niebezpieczną podróż,
18:24
if they had enough food
for themselves and their children.
for themselves and their children.
274
1092825
3886
gdyby miał dość jedzenia
dla siebie i swoich dzieci.
dla siebie i swoich dzieci.
18:28
And no one would put their life savings
275
1096735
2619
I nikt nie złożyłby życiowych oszczędności
18:31
in the hands of those notorious smugglers
276
1099378
2793
w ręce osławionych przemytników ludzi,
18:34
if there was a legal way to migrate.
277
1102195
2427
gdyby istniał legalny sposób migracji.
18:37
So on behalf of little Masa
278
1105471
3595
Czy w imieniu małej Masy
18:41
and on behalf of Doaa
279
1109090
2269
i w imieniu Doa'i
18:43
and of Bassem
280
1111383
1724
i Bassema
18:45
and of those 500 people
who drowned with them,
who drowned with them,
281
1113131
5137
oraz tych pięciuset ludzi, którzy utonęli,
18:50
can we make sure that they
did not die in vain?
did not die in vain?
282
1118292
3143
możemy zapewnić,
że nie zginęli na próżno?
że nie zginęli na próżno?
18:54
Could we be inspired by what happened,
283
1122308
3667
Czy możemy się zainspirować
tymi wydarzeniami
tymi wydarzeniami
18:57
and take a stand for a world
in which every life matters?
in which every life matters?
284
1125999
5951
i stanąć po stronie świata,
w którym liczy się każde życie?
w którym liczy się każde życie?
19:04
Thank you.
285
1132999
1311
Dziękuję.
19:06
(Applause)
286
1134334
6594
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Melissa Fleming - Voice for refugeesMelissa Fleming sheds light on their devastating plight and remarkable resilience of refugees.
Why you should listen
Almost 60 million people in the world today have been forcefully displaced from their home - a level not seen since WWII. As many as four million Syrian refugees have sought refuge in neighboring countries. In Lebanon, half of these refugees are children; only 20 percent are in school.
Melissa Fleming, Head of Communications and Spokesperson for the High Commissioner at UN's High Commission for Refugees (UNHCR), calls on all of us to make sure that refugee camps are healing places where people can develop the skills they'll need to rebuild their hometowns. Investing in this, she says, may well be the most effective relief effort there is. This inspires her and the teams at the UNHCR to tell stories of the individuals who are displaced.
Fleming's 2017 book, A Hope More Powerful Than the Sea, was born out of the story of Doaa Al Zamel, told her in TED Talk.
Fleming was named senior advisor and spokesperson for UN Secretary-General, António Guterres, in October 2016.
Melissa Fleming | Speaker | TED.com