TEDMED 2018
Mathias Basner: Why noise is bad for your health -- and what you can do about it
Mathias Basner: Gürültü neden sağlığınıza zararlıdır -- ve bunun için ne yapabilirsiniz?
Filmed:
Readability: 4
1,958,125 views
Sessizlik bugünlerde nadir bulunan bir şey. Trafik, inşaat, havalandırma, komşunuzun çim biçme makinesi. Gürültü araştırmacısı Mathias Basner, tüm bu istenmeyen sesler de sağlığınıza şaşırtıcı bir şekilde etki edebilir diyor. Gürültünün sağlığınız ve uykunuz üzerindeki etkisinin ardındaki bilimi keşfedin -- ve sessizliğin sesinden nasıl daha fazla faydalanabileceğinizi.
Mathias Basner - Sleep and noise researcher
Mathias Basner researches the effects of noise on sleep, health, neurobehavioral and cognitive functions and more. Full bio
Mathias Basner researches the effects of noise on sleep, health, neurobehavioral and cognitive functions and more. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:17
Do you hear that?
0
5331
1717
Bunu duyuyor musunuz?
00:21
Do you know what that is?
1
9777
1793
Bunun ne olduğunu biliyor musunuz?
00:25
Silence.
2
13050
1283
Sessizlik.
00:26
The sound of silence.
3
14780
2014
Sessizliğin sesi.
00:29
Simon and Garfunkel wrote a song about it.
4
17448
2694
Simon ve Garfunkel,
bununla ilgili bir şarkı yazdı.
bununla ilgili bir şarkı yazdı.
00:32
But silence is a pretty
rare commodity these days,
rare commodity these days,
5
20166
3145
Fakat sessizlik, bugünlerde
oldukça nadir bir şey
oldukça nadir bir şey
00:35
and we're all paying a price for it
in terms of our health --
in terms of our health --
6
23335
3783
ve sağlığımız açısından,
hepimiz onun için para ödüyoruz --
hepimiz onun için para ödüyoruz --
00:39
a surprisingly big price, as it turns out.
7
27142
2904
görünen o ki şaşırtıcı derecede
yüksek bir fiyat.
yüksek bir fiyat.
00:42
Luckily, there are things
we can do right now,
we can do right now,
8
30836
3773
Neyse ki şu anda
yapabileceğimiz şeyler var,
yapabileceğimiz şeyler var,
00:46
both individually and as a society,
9
34633
2882
hem bireysel olarak hem de toplum olarak,
00:49
to better protect our health
10
37539
1881
sağlığımızı korumak için
00:51
and give us more of the benefits
of the sounds of silence.
of the sounds of silence.
11
39444
4062
ve sessizliğin sesinden
daha çok faydalanabilmek için.
daha çok faydalanabilmek için.
00:56
I assume that most of you know that
too much noise is bad for your hearing.
too much noise is bad for your hearing.
12
44727
4008
Çok fazla gürültünün, işitmeniz için
kötü olduğunu bildiğinizi varsayıyorum.
kötü olduğunu bildiğinizi varsayıyorum.
01:00
Whenever you leave a concert or a bar
and you have that ringing in your ears,
and you have that ringing in your ears,
13
48759
3868
Bir konserden veya bir bardan çıktığınız
zaman kulağınızda o çınlama olduğunda
zaman kulağınızda o çınlama olduğunda
01:04
you can be certain that you have done
some damage to your hearing,
some damage to your hearing,
14
52651
3241
işitmenize zarar verecek bir şey
yaptığınızdan emin olabilirsiniz,
yaptığınızdan emin olabilirsiniz,
01:07
likely permanent.
15
55916
1150
muhtemelen kalıcı.
01:09
And that's very important.
16
57632
1531
Bu da çok önemli.
01:11
However, noise affects our health
in many different ways beyond hearing.
in many different ways beyond hearing.
17
59801
4612
Ancak gürültü, işitmenin ötesinde
birçok farklı yolla sağlığımızı etkiler.
birçok farklı yolla sağlığımızı etkiler.
01:17
They're less well-known,
18
65096
1542
Bunlar da az bilinirler
01:18
but they're just as dangerous
as the auditory effects.
as the auditory effects.
19
66662
3254
ama işitsel etkiler kadar tehlikelidirler.
01:23
So what do we mean
when we talk about noise?
when we talk about noise?
20
71520
2421
Peki gürültüden
bahsederken ne kastediyoruz?
bahsederken ne kastediyoruz?
01:26
Well, noise is defined as unwanted sound,
21
74287
3093
Gürültü, istenmeyen ses olarak tanımlanır
01:29
and as such, both has
a physical component, the sound,
a physical component, the sound,
22
77404
3597
ve aslında, ikisinin de fiziksel
bir ögesi vardır, yani ses
bir ögesi vardır, yani ses
01:33
and a psychological component,
23
81025
1989
ve psikolojik bir ögesi vardır,
01:35
the circumstances that make
the sound unwanted.
the sound unwanted.
24
83038
3202
yani sesi istenmeyen yapan koşullar.
01:38
A very good example is a rock concert.
25
86264
2295
Rock konseri, bunun çok güzel bir örneği.
01:40
A person attending the rock concert,
being exposed to 100 decibels,
being exposed to 100 decibels,
26
88955
4355
Rock konserine katılan,
100 desibele maruz kalan bir insan
100 desibele maruz kalan bir insan
01:45
does not think of the music as noise.
27
93334
2153
müziğin gürültü olduğunu düşünmez.
01:48
This person likes the band, and even
paid a hundred dollars for the ticket,
paid a hundred dollars for the ticket,
28
96043
3942
Kişi grubu sever ve hatta bilet için
yüzlerce dolar ödemiştir,
yüzlerce dolar ödemiştir,
01:52
so no matter how loud the music,
this person doesn't think of it as noise.
this person doesn't think of it as noise.
29
100009
3968
yani müzik ne kadar yüksek olursa olsun,
o kişi bunun gürültü olduğunu düşünmez.
o kişi bunun gürültü olduğunu düşünmez.
01:56
In contrast, think of a person living
three blocks away from the concert hall.
three blocks away from the concert hall.
30
104752
4618
Tersini, konser salonunun üç blok
ötesinde yaşayan bir insanı düşünün.
ötesinde yaşayan bir insanı düşünün.
02:01
That person is trying to read a book,
31
109902
2203
O kişi bir kitap okumaya çalışıyor
02:04
but cannot concentrate
because of the music.
because of the music.
32
112129
2942
fakat müzikten ötürü odaklanamıyor.
02:07
And although the sound pressure levels
are much lower in this situation,
are much lower in this situation,
33
115095
3714
Bu durumda ses basınç seviyesi
çok daha düşük olmasına rağmen,
çok daha düşük olmasına rağmen,
02:10
this person still thinks
of the music as noise,
of the music as noise,
34
118833
2816
bu kişi müziği hala
gürültü olarak düşünür
gürültü olarak düşünür
02:13
and it may trigger reactions that can,
in the long run, have health consequences.
in the long run, have health consequences.
35
121673
5843
ve uzun vadede sağlık sonuçlarına
sebep olacak tepkilere yol açabilir.
sebep olacak tepkilere yol açabilir.
02:21
So why are quiet spaces so important?
36
129405
2605
Peki sessiz alanlar neden bu kadar önemli?
02:24
Because noise affects our health
in so many ways beyond hearing.
in so many ways beyond hearing.
37
132656
3961
Çünkü gürültü, işitmenin ötesinde,
birçok farklı yolla sağlığımızı etkiler.
birçok farklı yolla sağlığımızı etkiler.
02:29
However, it's becoming increasingly
difficult to find quiet spaces
difficult to find quiet spaces
38
137051
6112
Ancak sessiz alan bulmak
gitgide daha zor bir alıyor,
gitgide daha zor bir alıyor,
02:35
in times of constantly increasing traffic,
39
143187
3637
çünkü sürekli artan trafik,
büyüyen kentleşme,
02:38
growing urbanization,
40
146848
1746
inşaat alanları,
havalandırma üniteleri,
havalandırma üniteleri,
02:40
construction sites,
air-conditioning units,
air-conditioning units,
41
148618
2545
yaprak üfleme, çim biçme makineleri,
02:43
leaf blowers, lawnmowers,
42
151187
1968
02:45
outdoor concerts and bars,
personal music players,
personal music players,
43
153179
2999
dış mekan konserleri ve barları,
kişisel müzik çalarlar
kişisel müzik çalarlar
02:48
and your neighbors partying until 3am.
44
156202
2726
ve gece 3'e kadar parti yapan
komşular zamanındayız.
komşular zamanındayız.
02:50
Whew!
45
158952
1646
Vay canına!
02:52
In 2011, the World Health
Organization estimated
Organization estimated
46
160622
3817
2011'de Dünya Sağlık Örgütü,
yalnızca üye Batı Avrupa devletlerinde
yalnızca üye Batı Avrupa devletlerinde
02:56
that 1.6 million healthy life years
are lost every year
are lost every year
47
164463
5884
her yıl 1,6 milyon sağlıklı yaşam yılının
çevresel gürültüye maruz kalmaktan ötürü
03:02
due to exposure to environmental noise
48
170371
2549
03:04
in the Western European
member states alone.
member states alone.
49
172944
2539
kaybedildiğini ortaya koymuştur.
03:09
One important effect of noise
is that it disturbs communication.
is that it disturbs communication.
50
177086
3567
Gürültünün önemli bir etkisi,
iletişimi bozmasıdır.
iletişimi bozmasıdır.
03:13
You may have to raise your voice
to be understood.
to be understood.
51
181053
2797
Anlaşılmak için sesinizi
yükseltmeniz gerekebilir.
yükseltmeniz gerekebilir.
03:15
In extreme cases, you may even
have to pause the conversation.
have to pause the conversation.
52
183874
3474
Aşırı durumlarda, sohbeti
durdurmanız bile gerekebilir.
durdurmanız bile gerekebilir.
03:19
It's also more likely to be misunderstood
in a noisy environment.
in a noisy environment.
53
187756
3877
Ayrıca gürültülü ortamlarda
yanlış anlaşılmak daha mümkündür.
yanlış anlaşılmak daha mümkündür.
03:23
These are all likely reasons
why studies have found
why studies have found
54
191657
3337
Çalışmalarda, gürültülü bölgelerde
okula giden çocukların
okula giden çocukların
03:27
that children who attend
schools in noisy areas
schools in noisy areas
55
195018
3478
akademik performansta akranlarından
geri kalma ihtimallerinin
geri kalma ihtimallerinin
03:30
are more likely to lag behind their peers
in academic performance.
in academic performance.
56
198520
3932
daha yüksek olmasının
olası sebepleri bunlardır.
olası sebepleri bunlardır.
03:35
Another very important
health effect of noise
health effect of noise
57
203821
2491
Gürültünün bir diğer
çok önemli sağlık etkisi,
çok önemli sağlık etkisi,
03:38
is the increased risk
for cardiovascular disease
for cardiovascular disease
58
206336
2989
uzatılmış sürelerde
belirli gürültü seviyelerine
belirli gürültü seviyelerine
03:41
in those who are exposed
to relevant noise levels
to relevant noise levels
59
209349
3299
maruz kalanlarda,
kalp ve damarlara ilişkin
kalp ve damarlara ilişkin
03:44
for prolonged periods of time.
60
212672
2131
yüksek riske sebep olmasıdır.
03:47
Noise is stress,
61
215429
1432
Gürültü strestir,
03:48
especially if we have little
or no control over it.
or no control over it.
62
216885
3071
özellikle üzerinde çok az
ya da hiç kontrolünüz varsa.
ya da hiç kontrolünüz varsa.
03:51
Our body excretes stress hormones
like adrenaline and cortisol
like adrenaline and cortisol
63
219980
3939
Vücudumuz, bir gecelik gürültüye
maruz kaldıktan sonra katılaşan
maruz kaldıktan sonra katılaşan
03:55
that lead to changes
in the composition of our blood
in the composition of our blood
64
223943
2888
kan damarlarımızın yapısında
ve kanımızın bileşiminde
ve kanımızın bileşiminde
03:58
and in the structure of our blood vessels,
65
226855
2296
değişikliklere yol açan
04:01
which have been shown to be stiffer
after a single night of noise exposure.
after a single night of noise exposure.
66
229175
4205
adrenalin ve kortizol gibi
stres hormonları salgılar.
stres hormonları salgılar.
04:06
Epidemiological studies show associations
between the noise exposure
between the noise exposure
67
234103
4227
Epidemiyolojik çalışmalar,
gürültüye maruz kalma ile yüksek derecede
gürültüye maruz kalma ile yüksek derecede
04:10
and an increased risk
for high blood pressure,
for high blood pressure,
68
238354
3445
yüksek tansiyon, kalp krizi
ve felç riski arasındaki
ve felç riski arasındaki
04:13
heart attacks and stroke,
69
241823
2021
ilişkileri göstermektedir
04:15
and although the overall risk increases
are relatively small,
are relatively small,
70
243868
3607
ve toplam risk çoğalmaları
nispeten küçük olmasına rağmen,
nispeten küçük olmasına rağmen,
04:19
this still constitutes
a major public health problem
a major public health problem
71
247499
3390
bu hala büyük bir genel sağlık
sorununu oluşturuyor,
sorununu oluşturuyor,
04:22
because noise is so ubiquitous,
72
250913
2264
çünkü gürültü yaygın bir şey
04:25
and so many people are exposed
to relevant noise levels.
to relevant noise levels.
73
253201
3105
ve birçok insan belirli gürültü
seviyelerine maruz kalıyor.
seviyelerine maruz kalıyor.
04:29
A recent study found that US society
74
257376
3006
Yakınlarda gerçekleştirilen bir çalışmada
04:32
could save 3.9 billion dollars each year
75
260406
4516
ABD toplumunun,
çevresel gürültüyü beş desibel düşürerek
04:36
by lowering environmental
noise exposure by five decibels,
noise exposure by five decibels,
76
264946
3945
her yıl 3,9 milyar dolar
tasarruf edebileceğini göstermiştir.
tasarruf edebileceğini göstermiştir.
04:40
just by saving costs for treating
cardiovascular disease.
cardiovascular disease.
77
268915
3513
04:45
There are other diseases
like cancer, diabetes and obesity
like cancer, diabetes and obesity
78
273184
3553
Gürültüye maruz kalmakla
bağlantısı olan kanser, diyabet
bağlantısı olan kanser, diyabet
04:48
that have been linked to noise exposure,
79
276761
2331
ve obezite gibi diğer hastalıklar da var,
04:51
but we do not have enough evidence yet
80
279116
2167
fakat bu hastalıkların
04:53
to, in fact, conclude that these diseases
are caused by the noise.
are caused by the noise.
81
281307
4525
gürülteden kaynaklandığını kanıtlayacak
yeterince ispat henüz yok.
yeterince ispat henüz yok.
04:59
Yet another important effect of noise
is sleep disturbance.
is sleep disturbance.
82
287062
3491
Ancak, gürültünün bir diğer etkisi de
uyku sıkıntısı yaratması.
uyku sıkıntısı yaratması.
05:02
Sleep is a very active mechanism
that recuperates us
that recuperates us
83
290577
3038
Uyku, bizi iyileştiren ve bir sonraki
uyanma sürecine hazırlayan
uyanma sürecine hazırlayan
05:05
and prepares us for the next wake period.
84
293639
2413
çok aktif bir mekanizmadır.
05:08
A quiet bedroom is a cornerstone
of what sleep researchers call
of what sleep researchers call
85
296555
4143
Sessiz bir yatak odası, uyku
araştırmacılarının "iyi bir uyku hijyeni"
araştırmacılarının "iyi bir uyku hijyeni"
05:12
"a good sleep hygiene."
86
300722
1704
dedikleri şeyin köşe taşıdır.
05:14
And our auditory system
has a watchman function.
has a watchman function.
87
302968
2940
İşitsel sistemimizin
bekçilik işlevi vardır.
bekçilik işlevi vardır.
05:17
It's constantly monitoring
our environment for threats,
our environment for threats,
88
305932
3190
Biz uyurken bile, çevremizi tehditler için
05:21
even while we're sleeping.
89
309146
1566
sürekli kontrol eder.
05:23
So noise in the bedroom can cause a delay
in the time it takes us to fall asleep,
in the time it takes us to fall asleep,
90
311394
5314
Yatak odasındaki gürültü, uykuya
dalma süremizde ertelemeye neden olabilir,
dalma süremizde ertelemeye neden olabilir,
05:28
it can wake us up during the night,
91
316732
2422
gece esnasında bizi uyandırabilir
05:31
and it can prevent our blood pressure
from going down during the night.
from going down during the night.
92
319178
3715
ve gece, kan basıncımızın
düşmesini engelleyebilir.
düşmesini engelleyebilir.
05:35
We have the hypothesis that
if these noise-induced sleep disturbances
if these noise-induced sleep disturbances
93
323266
3389
Hipotezimize göre, gürültü
kaynaklı uyku bozuklukları aylarca
kaynaklı uyku bozuklukları aylarca
05:38
continue for months and years,
94
326679
2010
ve yıllarca devam ettiği takdirde
05:40
then an increased risk for cardiovascular
disease is likely the consequence.
disease is likely the consequence.
95
328713
4597
bunun kalp ve damarlara ilişkin yüksek bir
riskle sonuçlanması mümkün.
riskle sonuçlanması mümkün.
05:46
However, we are often not aware
of these noise-induced sleep disturbances,
of these noise-induced sleep disturbances,
96
334107
4039
Ancak genelde bu gürültü kaynaklı
uyku bozukluklarının farkında olmayız,
uyku bozukluklarının farkında olmayız,
05:50
because we are unconscious
while we're sleeping.
while we're sleeping.
97
338170
2539
çünkü uyurken bilinçsiz oluruz.
05:53
In the past, we've done studies
on the effects of traffic noise on sleep,
on the effects of traffic noise on sleep,
98
341137
3879
Geçmişte, trafik gürültüsünün uykuya
etkilerine dair çalışmalar yaptık
etkilerine dair çalışmalar yaptık
05:57
and research subjects would often
wake up in the morning and say,
wake up in the morning and say,
99
345040
3099
ve araştırmadaki kişiler genelde
sabahları kalkıp şöyle derlerdi,
sabahları kalkıp şöyle derlerdi,
06:00
"Ah, I had a wonderful night,
I fell asleep right away,
I fell asleep right away,
100
348163
2597
"Ah, muhteşem bir gece geçirdim,
hemen uykuya daldım,
hemen uykuya daldım,
06:02
never really woke up."
101
350784
1733
hiç uyanmayacağım gibi."
06:04
When we would go back
to the physiological signals
to the physiological signals
102
352541
2803
Gece boyunca kaydettiğimiz
fizyolojik sinyallere
fizyolojik sinyallere
06:07
we had recorded during the night,
103
355368
1922
geri dönüp baktığımızda
06:09
we would often see numerous awakenings
104
357314
2309
genelde birçok uyanma
06:11
and a severely fragmented sleep structure.
105
359647
3046
ve şiddetle parçalanmış
bir uyku yapısı görürüz.
bir uyku yapısı görürüz.
06:14
These awakenings were too brief
for the subjects to regain consciousness
for the subjects to regain consciousness
106
362717
5513
Bu uyanışlar, kişilerin
yeniden bilinç kazanması
yeniden bilinç kazanması
06:20
and to remember them
during the next morning,
during the next morning,
107
368254
2891
ve ertesi gün hatırlamaları için
oldukça kısaydı,
oldukça kısaydı,
06:23
but they may nevertheless
have a profound impact
have a profound impact
108
371169
3084
fakat en azından, uykumuzun
ne kadar dinlendirici olduğuna dair
ne kadar dinlendirici olduğuna dair
06:26
on how restful our sleep is.
109
374277
2187
çok derin bir etkiye sahip oldular.
06:30
So when is loud too loud?
110
378273
1913
Peki yüksek, ne zaman çok yüksektir?
06:32
A good sign of too loud is
once you start changing your behavior.
once you start changing your behavior.
111
380900
3858
Davranışınızı değiştirmeye başlamanız,
iyi bir çok yüksek işaretidir.
iyi bir çok yüksek işaretidir.
06:37
You may have to raise your voice
to be understood,
to be understood,
112
385752
2401
Anlaşılmak için sesinizi
yükseltmeniz gerekebilir
yükseltmeniz gerekebilir
06:40
or you increase the volume of your TV.
113
388177
2228
ya da televizyonun sesini açabilirsiniz.
06:42
You're avoiding outside areas,
or you're closing your window.
or you're closing your window.
114
390849
3030
Dış alanlardan kaçınırsınız
veya pencerenizi kapatırsınız.
veya pencerenizi kapatırsınız.
06:46
You're moving your bedroom
to the basement of the house,
to the basement of the house,
115
394356
2656
Yatak odanızı evin bodrumuna taşırsınız
06:49
or you even have
sound insulation installed.
sound insulation installed.
116
397036
2532
veya hatta, ses yalıtımı yaptırırsınız.
06:51
Many people will move away
to less noisy areas,
to less noisy areas,
117
399592
3422
Çoğu insan daha az gürültülü
alanlara gidecektir,
alanlara gidecektir,
06:55
but obviously not everybody
can afford that.
can afford that.
118
403038
2486
fakat açıkçası, bunu herkes karşılayamaz.
06:59
So what can we do right now
to improve our sound environment
to improve our sound environment
119
407508
4045
Peki ses çevremizi geliştirmek
ve sağlığımızı daha iyi korumak için
ve sağlığımızı daha iyi korumak için
07:03
and to better protect our health?
120
411577
2099
şu anda ne yapabiliriz?
07:06
Well, first of all,
if something's too loud, speak up.
if something's too loud, speak up.
121
414473
3630
Öncelikle, eğer bir şey çok yüksekse
daha yüksek sesle konuşun.
daha yüksek sesle konuşun.
07:10
For example, many owners of movie theaters
122
418643
2669
Örneğin, çoğu sinema sahibi,
07:13
seem to think that only people hard
of hearing are still going to the movies.
of hearing are still going to the movies.
123
421336
4425
sinemaya hala yalnızca duyma zorluğu
çeken insanların gittiğini düşünürler.
çeken insanların gittiğini düşünürler.
07:18
If you complain about the noise
and nothing happens,
and nothing happens,
124
426296
2708
Gürültüden şikayetçiyseniz
ve hiçbir şey olmuyorsa
ve hiçbir şey olmuyorsa
07:21
demand a refund and leave.
125
429028
2086
para iadesi isteyin ve terk edin.
07:23
That's the language that managers
typically do understand.
typically do understand.
126
431138
3210
Yöneticiler genelde bu dilden anlar.
07:27
Also, talk to your children
about the health effects of noise
about the health effects of noise
127
435329
3031
Ayrıca çocuklarınıza gürültünün
sağlığa etkilerinden
sağlığa etkilerinden
07:30
and that listening to loud music today
will have consequences when they're older.
will have consequences when they're older.
128
438384
4501
bugün yüksek sesli müzik dinlemenin
ilerde oluşturacağı sonuçlardan bahsedin.
ilerde oluşturacağı sonuçlardan bahsedin.
07:35
You can also move your bedroom
to the quiet side of the house,
to the quiet side of the house,
129
443461
2993
Ayrıca yatak odanızı evin sessiz
köşesine taşıyabilirsiniz,
köşesine taşıyabilirsiniz,
07:38
where your own building shields you
from road traffic noise.
from road traffic noise.
130
446478
3008
binanızın sizi trafik
gürültüsünden koruduğu yere.
gürültüsünden koruduğu yere.
07:42
If you're looking to rent
or buy a new place,
or buy a new place,
131
450150
2502
Yeni bir yer kiralayacak
veya satın alacak olursanız
veya satın alacak olursanız
gürültü azlığını öncelik belirleyin.
07:44
make low noise a priority.
132
452676
1853
07:46
Visit the property during
different times of the day
different times of the day
133
454970
2878
O yeri günün farklı
zamanlarında ziyaret edin
zamanlarında ziyaret edin
07:49
and talk to the neighbors about noise.
134
457872
2067
ve komşularla gürültü hakkında konuşun.
07:53
You can wear noise-canceling headphones
when you're traveling
when you're traveling
135
461048
4072
Seyahat ederken veya ofisinizde
yüksek seviyede fon gürültüsü varsa
yüksek seviyede fon gürültüsü varsa
07:57
or if your office has high
background noise levels.
background noise levels.
136
465144
3151
gürültüyü kesen
kulaklıklardan kullanabilirsiniz.
kulaklıklardan kullanabilirsiniz.
08:01
In general, seek out quiet spaces,
137
469157
2532
Genel olarak, sessiz yerler arayın,
08:03
especially on the weekend
or when you're on vacation.
or when you're on vacation.
138
471713
3520
özellikle hafta sonları
veya tatil yapacaksanız.
veya tatil yapacaksanız.
08:07
Allow your system to wind down.
139
475257
2738
Bırakın sisteminiz dinlensin.
08:10
I, very appropriately for this talk,
140
478503
2367
Ben, bu konuşmaya uygun olarak
08:12
attended a noise conference
in Japan four years ago.
in Japan four years ago.
141
480894
3085
dört yıl önce Japonya'da bir
gürültü konferansına katıldım.
gürültü konferansına katıldım.
08:16
When I returned to the United States
and entered the airport,
and entered the airport,
142
484383
3681
ABD'ye döndüğümde
ve hava alanına girdiğimde
ve hava alanına girdiğimde
08:20
a wall of sound hit me.
143
488088
2021
bir ses duvarı bana çarptı.
08:22
This tells you that
we don't realize anymore
we don't realize anymore
144
490547
2104
Yani, artık maruz kaldığımız
08:24
the constant degree
of noise pollution we're exposed to
of noise pollution we're exposed to
145
492675
2782
gürültü kirliliğinin sabit derecesini
ve sessiz alanlardan
ve sessiz alanlardan
08:27
and how much we could profit
from more quiet spaces.
from more quiet spaces.
146
495481
3627
ne kadar faydalanabileceğimizi
fark edemiyoruz.
fark edemiyoruz.
08:32
What else can we do about noise?
147
500600
1851
Gürültüyle ilgili başka ne yapabiliriz?
08:34
Well, very much like a carbon footprint,
we all have a noise footprint,
we all have a noise footprint,
148
502975
3996
Karbon ayak izimiz gibi
hepimizin bir gürültü ayak izi de var
hepimizin bir gürültü ayak izi de var
08:38
and there are things we can do
to make that noise footprint smaller.
to make that noise footprint smaller.
149
506995
3351
ve bu gürültü ayak izini
küçültmek için yapabileceğimiz şeyler var.
küçültmek için yapabileceğimiz şeyler var.
08:42
For example, don't start mowing your lawn
at 7am on a Saturday morning.
at 7am on a Saturday morning.
150
510840
5383
Örneğin, bir Perşembe sabahı
saat 7'de bahçenizi biçmeye başlamayın.
saat 7'de bahçenizi biçmeye başlamayın.
08:48
Your neighbors will thank you.
151
516247
1976
Komşularınız size teşekkür edecek.
08:50
Or use a rake instead of a leaf blower.
152
518247
2680
Yaprak üfleme makinesi yerine
tırmık kullanın.
tırmık kullanın.
08:52
In general, noise reduction at the source
makes the most sense,
makes the most sense,
153
520951
4238
Genel olarak, kaynaktaki gürültüyü
azaltmak en mantıklısı,
azaltmak en mantıklısı,
08:57
so whenever you're looking
to buy a new car,
to buy a new car,
154
525213
2619
yani yeni bir araba alacağınız zaman,
08:59
air-conditioning unit,
blender, you name it,
blender, you name it,
155
527856
2738
havalandırma ünitesi,
mikser, aklınıza ne gelirse,
mikser, aklınıza ne gelirse,
09:02
make low noise a priority.
156
530618
1754
düşük gürültü önceliğiniz olsun.
09:04
Many manufacturers will list
the noise levels their devices generate,
the noise levels their devices generate,
157
532889
3736
Çoğu imalatçı, aletlerinin ürettiği
gürültü seviyelerini listeler
gürültü seviyelerini listeler
09:08
and some even advertise with them.
158
536649
1967
ve hatta onlarla reklam yaparlar.
09:11
Use that information.
159
539021
1507
Bu bilgiyi kullanın.
09:14
Many people think that stronger noise
regulation and enforcement are good ideas,
regulation and enforcement are good ideas,
160
542014
3971
Çoğu insan, güçlü gürültü yönetmeliği
ve yaptırımı iyi fikir diye düşünür,
ve yaptırımı iyi fikir diye düşünür,
09:18
even obvious solutions, perhaps,
161
546009
2125
hatta aşikar çözümler, belki,
09:20
but it's not as easy as you may think,
162
548158
2052
fakat düşündüğünüz kadar kolay değil,
09:22
because many of the activities
that generate noise
that generate noise
163
550234
2839
çünkü gürültü üreten aktivitelerin çoğu
09:25
also generate revenue.
164
553097
1662
aynı zamanda gelir de üretiyor.
09:27
Think about an airport and all
the business that is associated with it.
the business that is associated with it.
165
555274
4955
Bir hava alanı ve onunla
bağlantılı bütün işleri düşünün.
bağlantılı bütün işleri düşünün.
09:32
Our research tells politicians
at what noise level
at what noise level
166
560801
3622
Araştırmamız, politikacıların
hangi gürültü seviyesinde
hangi gürültü seviyesinde
belirli bir sağlık etkisi
bekleyebileceğini söylüyor
bekleyebileceğini söylüyor
09:36
they can expect a certain health effect,
167
564447
2165
09:38
and that helps inform better noise policy.
168
566636
2574
ve bu, gürültü
politikasına yardımcı oluyor.
politikasına yardımcı oluyor.
09:42
Robert Koch supposedly once said,
169
570568
2389
Robert Koch bir zamanlar şöyle demiş,
09:44
"One day, mankind will fight noise
as relentlessly as cholera and the pest."
as relentlessly as cholera and the pest."
170
572981
4870
"İnsanlık bir gün, gürültüyle de,
kolera ve veba gibi, inatla savaşacak."
kolera ve veba gibi, inatla savaşacak."
09:51
I think we're there,
171
579010
1572
Bence oradayız
09:52
and I hope that we will win this fight,
172
580606
2351
ve umarım bu savaşı kazanırız
09:54
and when we do, we can all have
a nice, quiet celebration.
a nice, quiet celebration.
173
582981
4226
ve kazandığımızda güzel,
sessiz bir kutlama yapabiliriz.
sessiz bir kutlama yapabiliriz.
09:59
(Laughter)
174
587231
1087
(Gülüşmeler)
Teşekkürler.
10:00
Thank you.
175
588342
1173
10:01
(Applause)
176
589539
2197
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Mathias Basner - Sleep and noise researcherMathias Basner researches the effects of noise on sleep, health, neurobehavioral and cognitive functions and more.
Why you should listen
Mathias Basner, MD, PhD, MSc is an associate professor in the department of psychiatry at the University of Pennsylvania Perelman School of Medicine. His primary research interests concern the effects of sleep loss on neurobehavioral and cognitive functions, population studies on sleep time and waking activities, the effects of traffic noise on sleep and health, and astronaut behavioral health on long-duration space missions. These research areas overlap widely. Basner has published more than 80 journal articles and reviewed articles for more than 80 scientific journals. He is currently on the editorial board of the journals Sleep Health and Frontiers in Physiology.
Between 1999 and 2008, Basner conducted several large-scale laboratory and field studies on the effects of traffic noise on sleep at the German Aerospace Center. For this research, Basner was awarded the German Aerospace Center Research Award in 2007 and the Science Award of the German Academy for Aviation and Travel Medicine in 2010. Basner developed an ECG-based algorithm for the automatic identification of autonomic activations associated with cortical arousal that was used in several field studies to non-invasively assess the effects of aircraft noise on sleep. He is currently funded by the FAA to obtain current exposure-response functions describing the effects of aircraft noise on sleep for the United States. Basner has been an advisor to the World Health Organization (WHO) on the effects of traffic noise on sleep and health on a number of occasions. He performed a systematic evidence review on the effects of noise on sleep for the recently published revision of WHO's Environmental Noise Guidelines for the European Region.
Basner is currently President of the International Commission of Biological Effects of Noise (ICBEN) and member of the Impacts and Science Group of the Committee on Aviation Environmental Protection (CAEP) of the International Civil Aviation Organization (ICAO). He also represents the University of Pennsylvania in FAA's Aviation Sustainability Center (ASCENT).
Mathias Basner | Speaker | TED.com