TED2010
Adora Svitak: What adults can learn from kids
Adora Svitak: Yetişkinler çocuklardan ne öğrenebilirler
Filmed:
Readability: 4
6,022,458 views
Dahi çocuk Adora Svitak dünyanın "çocuksu" düşünmeye ihtiyacı olduğunu söylüyor: cesur fikirler, çılgın yaratıcılık ve özellikle iyimserlik. Yetişkinlerin çocuklara öğretmek kadar onlardan öğrenecekleri şeyler olduğunu kabul etmeleri durumunda çocukların büyük düşlerinin büyük beklentileri hak ettiğini düşünüyor Adora.
Adora Svitak - Child prodigy
A prolific short story writer and blogger since age seven, Adora Svitak (now 12) speaks around the United States to adults and children as an advocate for literacy. Full bio
A prolific short story writer and blogger since age seven, Adora Svitak (now 12) speaks around the United States to adults and children as an advocate for literacy. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
Now, I want to start with a question:
0
0
2000
Bir soru ile başlamak istiyorum:
00:17
When was the last time you were called childish?
1
2000
3000
En son ne zaman "çocuksu" olarak nitelendirildiniz?
00:20
For kids like me,
2
5000
2000
Benim gibi çocuklar için,
00:22
being called childish can be a frequent occurrence.
3
7000
3000
çocuksu olarak nitelenmek normal bir durumdur.
00:25
Every time we make irrational demands,
4
10000
3000
Her gerçek dışı isteğimizde,
00:28
exhibit irresponsible behavior
5
13000
2000
sorumsuz davranışımızda
00:30
or display any other signs
6
15000
2000
ya da normal bir Amerikan
00:32
of being normal American citizens,
7
17000
2000
vatandaşının hareketini sergilediğimizde,
00:34
we are called childish.
8
19000
2000
çocuksu olarak adlandırılıyoruz,
00:36
Which really bothers me.
9
21000
2000
bu gerçekten de canımı sıkıyor.
00:38
After all, take a look at these events:
10
23000
2000
Şu olaylara bir bakın:
00:40
Imperialism and colonization,
11
25000
3000
Emperyalizm ve sömürgeleştirme,
00:43
world wars, George W. Bush.
12
28000
3000
dünya savaşları, George W. Bush.
00:46
Ask yourself, who's responsible? Adults.
13
31000
3000
Kendinize sorun: Kim sorumlu? Yetişkinler.
00:49
Now, what have kids done?
14
34000
3000
Peki çocuklar ne yaptılar?
00:52
Well, Anne Frank touched millions
15
37000
2000
Anne Frank Yahudi Soykırımı hakkındaki
00:54
with her powerful account of the Holocaust,
16
39000
3000
yazıları ile milyonları etkiledi,
00:57
Ruby Bridges helped to end segregation in the United States,
17
42000
3000
Ruby Bridges ABD'de ırk ayrımının bitmesine yardım etti,
01:00
and, most recently,
18
45000
2000
ve, son zamanlarda,
01:02
Charlie Simpson helped to raise
19
47000
2000
Charlie Simpson küçük bisikleti ile
01:04
120,000 pounds for Haiti
20
49000
2000
Haiti için 120,000 pound
01:06
on his little bike.
21
51000
2000
toplanmasına yardım etti.
01:08
So, as you can see evidenced by such examples,
22
53000
3000
Bu örneklerle de anlayabileceğiniz gibi,
01:11
age has absolutely nothing to do with it.
23
56000
3000
yaşın bu durumla hiçbir ilgisi yok.
01:14
The traits the word childish addresses
24
59000
2000
Çocuksu diye hitap etmek
01:16
are seen so often in adults
25
61000
2000
yetişkinlerde sıkça görülen bir durum,
01:18
that we should abolish this age-discriminatory word
26
63000
2000
bu yüzden sorumsuz ve gerçek
01:20
when it comes to criticizing behavior
27
65000
2000
dışı düşünceleri eleştirirken yapılan
01:22
associated with irresponsibility and irrational thinking.
28
67000
3000
bu yaş ayrımı yapan kelimeyi yasaklamalıyız.
01:25
(Applause)
29
70000
6000
(Alkışlar)
01:31
Thank you.
30
76000
2000
Teşekkürler.
01:33
Then again, who's to say
31
78000
2000
Ve tekrar soruyorum, kimi
01:35
that certain types of irrational thinking
32
80000
2000
gerçek dışı düşüncelerin gerçekten
01:37
aren't exactly what the world needs?
33
82000
3000
dünyanın ihtiyacı olan şey olmadığını kim söylüyor?
01:40
Maybe you've had grand plans before
34
85000
2000
Belki önceden muazzam şeyler planladınız,
01:42
but stopped yourself, thinking,
35
87000
2000
ama şöyle düşünerek kendinizi durdurdunuz:
01:44
"That's impossible," or, "That costs too much,"
36
89000
2000
Bu imkansız ya da bunun için çok para gerekli
01:46
or, "That won't benefit me."
37
91000
2000
ya da bunun bana faydası olmaz.
01:48
For better or worse, we kids aren't hampered as much
38
93000
3000
Ne olursa olsun, biz çocuklar, sıra "neden yapmamalıyım"ı
01:51
when it comes to thinking about reasons why not to do things.
39
96000
3000
düşünmeye geldiğinde durdurulamayız.
01:54
Kids can be full of inspiring aspirations
40
99000
2000
Çocuklar birçok ilham veren düşe ve
01:56
and hopeful thinking.
41
101000
2000
ümitli düşüncelere sahip olabilirler,
01:58
Like my wish that no one went hungry
42
103000
2000
kimse aç kalmasın isteğim gibi
02:00
or that everything were a free kind of utopia.
43
105000
3000
ya da her şey bedava olsun ütopyam.
02:03
How many of you still dream like that
44
108000
2000
Kaçınız hala bu tür hayaller kuruyorsunuz
02:05
and believe in the possibilities?
45
110000
3000
ve gerçekleşebileceklerine inanıyorsunuz?
02:08
Sometimes a knowledge of history
46
113000
2000
Bazen tarih bilgisi
02:10
and the past failures of utopian ideals
47
115000
2000
ve ütopik fikirlerin geçmiş başarısızlıkları
02:12
can be a burden
48
117000
2000
bir yük olabilir
02:14
because you know that if everything were free,
49
119000
2000
çünkü biliyorsunuz ki eğer her şey
02:16
then the food stocks would become depleted
50
121000
2000
bedava olsaydı, yemek stokları tükenirdi,
02:18
and scarce and lead to chaos.
51
123000
2000
kıtlık ve kaos oluşurdu.
02:20
On the other hand,
52
125000
2000
Diğer yandan,
02:22
we kids still dream about perfection.
53
127000
2000
biz çocuklar hala mükemmeliği düşleyebiliriz.
02:24
And that's a good thing because in order
54
129000
2000
Ve bu iyi bir şey, çünkü eğer bir şeyi
02:26
to make anything a reality,
55
131000
2000
gerçekleştirmek istiyorsanız,
02:28
you have to dream about it first.
56
133000
2000
öncelikle onu düşlemeniz gerekir.
02:30
In many ways, our audacity to imagine
57
135000
3000
Bir çok açıdan, düş kurma cürretimiz
02:33
helps push the boundaries of possibility.
58
138000
3000
imkan sınırlarını zorlamamıza yardım ediyor.
02:36
For instance, the Museum of Glass in Tacoma, Washington,
59
141000
3000
Örneğin, Washington Tacoma'daki Cam Müzesi,
02:39
my home state -- yoohoo Washington!
60
144000
2000
memleketim -- yaşasın Washington--
02:41
(Applause) --
61
146000
3000
(Alkışlar)
02:44
has a program called Kids Design Glass,
62
149000
2000
"Çocuklar Cam Dizayn Ediyor" programı ile
02:46
and kids draw their own ideas for glass art.
63
151000
2000
çocuklara cam sanatı ile ilgili fikirlerini çizme fırsatı sunuyor.
02:48
Now, the resident artist said they got
64
153000
2000
Şimdi asıl cam sanatçıları, program sayesinde
02:50
some of their best ideas through the program
65
155000
2000
çok iyi fikirler bulduklarını söylediler,
02:52
because kids don't think about the limitations
66
157000
2000
çünkü çocuklar camın belli şekilleri
02:54
of how hard it can be to blow glass into certain shapes;
67
159000
2000
almasının zorluğunu hiç düşünmüyorlar.
02:56
they just think of good ideas.
68
161000
2000
Onlar sadece iyi fikirleri düşünüyorlar.
02:58
Now, when you think of glass, you might
69
163000
2000
Şimdi siz camı düşündüğünüzde,
03:00
think of colorful Chihuly designs
70
165000
3000
renkli Chihuly dizaynlarını
03:03
or maybe Italian vases,
71
168000
2000
veya İtalyan vazoları düşünüyorsunuzdur,
03:05
but kids challenge glass artists to go beyond that
72
170000
3000
ama çocuklar cam sanatçılarını bunun ötesine gitmeye zorluyor,
03:08
into the realm of broken-hearted snakes
73
173000
2000
kırık kalpli yılanların bölgesine
03:10
and bacon boys, who you can see has meat vision.
74
175000
3000
ve gördüğünüz gibi et vizyonu olan
03:13
(Laughter)
75
178000
2000
domuz pastırması çocukları.-- (Gülüşmeler)
03:15
Now, our inherent wisdom
76
180000
2000
Doğuştan sahip olduğumuz aklımızın
03:17
doesn't have to be insider's knowledge.
77
182000
3000
aslında her tür bilgiye sahip olmaz gerekmez.
03:20
Kids already do a lot of learning from adults,
78
185000
3000
Çocuklar halihazırda yetişkinlerden birçok şey öğrendiler,
03:23
and we have a lot to share.
79
188000
2000
ve paylaşacak da birçok şeyimiz var.
03:25
I think that adults should start learning from kids.
80
190000
4000
Bence yetişkinler de çocuklardan ders almaya başlamalılar.
03:29
Now, I do most of my speaking in front of an education crowd,
81
194000
3000
Konuşmalarımın çoğunu eğitimli kalabalıklar önünde yapıyorum,
03:32
teachers and students, and I like this analogy:
82
197000
2000
öğretmenler ve öğrenciler, bu benzerliği seviyorum.
03:34
It shouldn't just be a teacher at the head of the classroom
83
199000
2000
Sınıfta sadece çocuklara şunu yap,
03:36
telling students, "Do this, do that."
84
201000
2000
bunu yap diyen bir öğretmen olmamalı.
03:38
The students should teach their teachers.
85
203000
3000
Öğrenciler öğretmenlerine ders vermeliler.
03:41
Learning between grown ups and kids
86
206000
2000
Büyükler ve çocuklar arasındaki eğitim
03:43
should be reciprocal.
87
208000
2000
karşılıklı olmalı.
03:45
The reality, unfortunately, is a little different,
88
210000
3000
Maalesef gerçek bundan biraz farklı,
03:48
and it has a lot to do with trust, or a lack of it.
89
213000
3000
ve bu güven ve onun eksikliği ile ilgili.
03:51
Now, if you don't trust someone, you place restrictions on them, right?
90
216000
3000
Birine güvenmiyorsanız, ona bazı sınırlamalar uygularsınız değil mi.
03:54
If I doubt my older sister's ability
91
219000
2000
Eğer ablamın benden aldığı son borç için
03:56
to pay back the 10 percent interest
92
221000
2000
uyguladığım %10 faizi geri
03:58
I established on her last loan,
93
223000
2000
ödeyebileceğinden şüphe edersem
04:00
I'm going to withhold her ability to get more money from me
94
225000
3000
onun benden borç alabilme hakkını
04:03
until she pays it back. (Laughter)
95
228000
2000
borcunu ödeyene kadar askıya alırım. (Gülüşmeler)
04:05
True story, by the way.
96
230000
2000
Bu arada yaşanmış bir hikayedir.
04:07
Now, adults seem to have
97
232000
3000
Yetişkinlerin genellikle çocuklarının
04:10
a prevalently restrictive attitude towards kids
98
235000
3000
davranışlarına kısıtlama getirme alışkanlıkları
04:13
from every "don't do that,
99
238000
2000
olduğu görülüyor; okulda
04:15
don't do this" in the school handbook
100
240000
2000
"onu,bunu yapma"dan,
04:17
to restrictions on school Internet use.
101
242000
3000
internet kullanmalarına kadar.
04:20
As history points out, regimes become oppressive
102
245000
3000
Tarihteki örneklerine göre, rejimler kontrolü sağlamak
04:23
when they're fearful about keeping control.
103
248000
2000
konusunda korkuya kapıldığında daha baskıcı hale geliyorlar.
04:25
And although adults may not be quite at the level
104
250000
2000
Ve yetişkinler totaliter rejimler seviyesinde
04:27
of totalitarian regimes,
105
252000
2000
olmasalar da, çocukların kurallar
04:29
kids have no, or very little say in making the rules,
106
254000
3000
konusunda söz hakkı ya hiç yok ya da çok az,
04:32
when really the attitude should be reciprocal,
107
257000
2000
konumlarımız gerçekten eşit olsaydı,
04:34
meaning that the adult population should learn
108
259000
2000
yetişkinler gençlerin isteklerini
04:36
and take into account the wishes
109
261000
2000
göz önüne alırlardı ve
04:38
of the younger population.
110
263000
2000
onlardan ders alırlardı.
04:40
Now, what's even worse than restriction
111
265000
2000
Kısıtlamalardan da kötü olan ise
04:42
is that adults often underestimate kids abilities.
112
267000
3000
yetişkinlerin bizim yeteneklerimizi küçümsemeleridir.
04:45
We love challenges, but when expectations are low,
113
270000
3000
Zorlukları gerçekten severiz, ama eğer beklentiler
04:48
trust me, we will sink to them.
114
273000
3000
düşükse, inanın ki
04:51
My own parents had anything but low expectations
115
276000
3000
Annem ve babamın ben ve kız kardeşim için
04:54
for me and my sister.
116
279000
2000
küçük beklentiler dışında her türlü beklentisi vardı.
04:56
Okay, so they didn't tell us to become doctors
117
281000
3000
Tamam, bize doktor veya avukat
04:59
or lawyers or anything like that,
118
284000
2000
veya benzeri bir meslek edinin demediler,
05:01
but my dad did read to us
119
286000
2000
ama babam bize
05:03
about Aristotle
120
288000
2000
Aristo ve öncü bakteri savaşçıları
05:05
and pioneer germ fighters
121
290000
2000
gibi şeyler okurken
05:07
when lots of other kids were hearing
122
292000
2000
diğer çocukların çoğu şu şarkıyı dinliyordu:
05:09
"The Wheels on the Bus Go Round and Round."
123
294000
2000
"The Wheels on the Bus Go Round and Round."
05:11
Well, we heard that one too, but "Pioneer Germ Fighters" totally rules.
124
296000
3000
Bu şarkıyı biz de dinledik ama "Öncü Bakteri Savaşçıları"
05:14
(Laughter)
125
299000
2000
kesinlikle harika. --(Gülüşmeler)
05:16
I loved to write from the age of four,
126
301000
2000
Dört yaşından beri yazmayı çok seviyorum,
05:18
and when I was six
127
303000
2000
altı yaşıma geldiğimde,
05:20
my mom bought me my own laptop equipped with Microsoft Word.
128
305000
3000
annem bana içinde Microsoft Word olan laptop aldı.
05:23
Thank you Bill Gates and thank you Ma.
129
308000
2000
Teşekkürler Bill Gates ve teşekkürler Anne.
05:25
I wrote over 300 short stories
130
310000
2000
O küçük laptop'da 300 kısa
05:27
on that little laptop,
131
312000
2000
hikaye yazdım,
05:29
and I wanted to get published.
132
314000
3000
ve yayımlatmak istedim.
05:32
Instead of just scoffing at this heresy
133
317000
2000
Bir çocuğun kitabı yayımlatma düşüncesi
05:34
that a kid wanted to get published
134
319000
2000
ile dalga geçmek yerine,
05:36
or saying wait until you're older,
135
321000
2000
veya büyüyene kadar bekle demek yerine,
05:38
my parents were really supportive.
136
323000
2000
annem ve babam beni gerçekten destekledi.
05:40
Many publishers were not quite so encouraging,
137
325000
3000
Yayımcıların çoğu bu kadar cesaret verici değillerdi.
05:44
one large children's publisher ironically saying
138
329000
3000
Çocuk kitapları yayımlayan büyük bir yayımcı
05:47
that they didn't work with children --
139
332000
2000
ironik olarak çocuklarla çalışmadıklarını söyledi.
05:49
children's publisher not working with children?
140
334000
3000
Çocukların yayımcıları çocuklarla çalışmıyor mu?
05:52
I don't know, you're kind of alienating a large client there.
141
337000
3000
Sanırım büyük bir müşteri kitlesini
05:55
(Laughter)
142
340000
2000
kendinize yabancılaştırıyorsunuz. --(Gülüşmeler)
05:57
Now, one publisher, Action Publishing,
143
342000
3000
Sonunda Action Yayımcılık
06:00
was willing to take that leap and trust me
144
345000
3000
buna gönüllü oldu ve bana güvendi,
06:03
and to listen to what I had to say.
145
348000
2000
ve de diyeceklerimi dinlemeye hazırdı.
06:05
They published my first book, "Flying Fingers," -- you see it here --
146
350000
3000
İlk kitabım "Uçan Parmakları" yayımladılar --burada görüyorsunuz--
06:08
and from there on, it's gone to speaking at hundreds of schools,
147
353000
4000
ve o andan itibaren, yüzlerce okulda konuşma,
06:12
keynoting to thousands of educators
148
357000
2000
binlerce eğitmene önemli konuşmalar,
06:14
and finally, today, speaking to you.
149
359000
2000
ve sonunda bugün sizlerin önündeyim.
06:16
I appreciate your attention today,
150
361000
2000
Bugün ki ilginize minnettarım,
06:18
because to show that you truly care,
151
363000
2000
çünkü gerçekten değer verdiğinizi
06:20
you listen.
152
365000
2000
göstermek için dinliyorsunuz.
06:22
But there's a problem with this rosy picture
153
367000
3000
Yine de çocukların yetişkinlerden daha iyi
06:25
of kids being so much better than adults.
154
370000
3000
olduğu bu umut verici durumda bir sorun var.
06:28
Kids grow up and become adults just like you.
155
373000
3000
Çocuklar büyüyor ve sizler gibi yetişkin oluyorlar.
06:31
(Laughter)
156
376000
2000
(Gülüşmeler)
06:33
Or just like you? Really?
157
378000
2000
Gerçekten sizler gibi mi?
06:35
The goal is not to turn kids into your kind of adult,
158
380000
3000
Amaç, çocukları sizler gibi yetişkinler haline getirmek değil,
06:38
but rather better adults than you have been,
159
383000
3000
sizin olduğunuzdan da daha iyi yetişkinler yapmak,
06:41
which may be a little challenging
160
386000
2000
sizlerin ne kadar iyi olduğunu da göz önüne
06:43
considering your guys' credentials (Laughter).
161
388000
2000
alırsak bunun biraz zorlayıcı olduğunu anlayabiliyoruz,
06:45
But the way progress happens
162
390000
2000
ama yeni nesiller ve dönemler bir öncekine
06:47
is because new generations and new eras
163
392000
3000
oranla gelişip daha iyi hale geldiği için
06:50
grow and develop and become better than the previous ones.
164
395000
3000
ilerleme meydana geliyor.
06:53
It's the reason we're not in the Dark Ages anymore.
165
398000
3000
Bu yüzden hala karanlık çağlarda değiliz.
06:56
No matter your position or place in life,
166
401000
3000
Hayattaki pozisyonunuz ne olursa olsun,
06:59
it is imperative to create opportunities for children
167
404000
3000
bizlerin büyüyüp sizleri ortadan kaldırmamız için
07:02
so that we can grow up to blow you away.
168
407000
3000
sizler çocuklara fırsatlar sunmak zorundasınız.
07:05
(Laughter)
169
410000
3000
(Gülüşmeler)
07:08
Adults and fellow TEDsters,
170
413000
2000
Yetişkinler ve TEDsters üyeleri,
07:10
you need to listen and learn from kids
171
415000
2000
çocukları dinlemeli ve onlardan öğrenmelisiniz
07:12
and trust us and expect more from us.
172
417000
3000
ve bize güvenmeli bizden daha çok şey beklemelisiniz.
07:16
You must lend an ear today,
173
421000
2000
Bugün bize kulak vermelisiniz
07:18
because we are the leaders of tomorrow,
174
423000
2000
çünkü biz yarının liderleriyiz,
07:20
which means we're going to be taking care of you
175
425000
2000
yani yaşlanıp bunadığınızda sizlere bakacak
07:22
when you're old and senile. No, just kidding.
176
427000
3000
olanlar bizleriz. Yok sadece şaka yapıyorum.
07:25
No, really, we are going to be the next generation,
177
430000
3000
Hayır gerçekten, biz gelecek nesiliz
07:28
the ones who will bring this world forward.
178
433000
3000
bu dünyayı daha ileriye götürecek olanlarız.
07:31
And in case you don't think that this really has meaning for you,
179
436000
3000
Ve eğer ki bu sizin için çok manalı gözükmüyorsa,
07:34
remember that cloning is possible,
180
439000
2000
klonlamanın mümkün olduğunu düşünün,
07:36
and that involves going through childhood again,
181
441000
2000
ve bu da çocukluğunuza geri dönebilmeniz anlamına geliyor,
07:38
in which case you'll want to be heard
182
443000
2000
bu durumda da aynı benim neslim gibi
07:40
just like my generation.
183
445000
2000
sesinizi duyurmak isteyeceksinizdir.
07:42
Now, the world needs opportunities
184
447000
3000
Dünya yeni düşünceler ve liderler
07:45
for new leaders and new ideas.
185
450000
3000
için fırsatlara ihtiyaç duyuyor.
07:48
Kids need opportunities to lead and succeed.
186
453000
3000
Çocuklar yol göstermek ve başarmak için fırsat bekliyor.
07:51
Are you ready to make the match?
187
456000
2000
Denklemi kurmaya hazır mısınız?
07:53
Because the world's problems
188
458000
2000
Çünkü dünyanın problemi
07:55
shouldn't be the human family's heirloom.
189
460000
3000
nesilden nesile geçen şeyler olmamalıdır.
07:58
Thank you.
190
463000
2000
Teşekkürler
08:00
(Applause)
191
465000
3000
(Alkışlar)
08:03
Thank you. Thank you.
192
468000
2000
Teşekkürler. Teşekkürler.
ABOUT THE SPEAKER
Adora Svitak - Child prodigyA prolific short story writer and blogger since age seven, Adora Svitak (now 12) speaks around the United States to adults and children as an advocate for literacy.
Why you should listen
A voracious reader from age three, Adora Svitak's first serious foray into writing -- at age five -- was limited only by her handwriting and spelling. (Her astonishing verbal abilities already matched that of young adults over twice her age.) As her official bio says, her breakthrough would soon come "in the form of a used Dell laptop her mother bought her." At age seven, she typed out over 250,000 words -- poetry, short stories, observations about the world -- in a single year.
Svitak has since fashioned her beyond-her-years wordsmithing into an inspiring campaign for literacy -- speaking across the country to both adults and kids. She is author of Flying Fingers, a book on learning.
Adora Svitak | Speaker | TED.com