TED2014
Rob Knight: How our microbes make us who we are
Rob Knight: Nói cho tôi hệ vi sinh của bạn, tôi sẽ nói bạn là ai
Filmed:
Readability: 4.5
2,014,096 views
Rob Kninght là người tiên phong trong nghiên cứu vi sinh, cộng đồng những sinh vật đơn bào nhỏ bé sống trong cơ thể chúng ta có một vai trò vô cùng lớn - nhưng chưa được tìm hiểu - trên sức khỏe của chúng ta. "3 pounds vi sinh vật mà bạn mang trên người có thể còn quan trong hơn toàn bộ hệ gen của bạn," Rob nhấn mạnh. Hãy tìm hiểu tại sao.
Rob Knight - Microbial ecologist
Rob Knight explores the unseen microbial world that exists literally right under our noses -- and everywhere else on (and in) our bodies. Full bio
Rob Knight explores the unseen microbial world that exists literally right under our noses -- and everywhere else on (and in) our bodies. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
We humans have always been very concerned
about the health of our bodies,
about the health of our bodies,
0
1089
3980
Con người chúng ta luôn quan
tâm đến sức khỏe
tâm đến sức khỏe
00:17
but we haven't always been that good
at figuring out what's important.
at figuring out what's important.
1
5069
4216
nhưng không phải lúc nào
cũng biết cái gì là quan trọng
cũng biết cái gì là quan trọng
00:21
Take the ancient Egyptians, for example:
2
9285
2392
Lấy người Ai cập cổ đại làm ví dụ
00:23
very concerned about the body parts
they thought they'd need in the afterlife,
they thought they'd need in the afterlife,
3
11677
3947
họ rất quan tâm đến phần cơ thể mà
họ nghĩ sẽ cần ở thế giới bên kia,
họ nghĩ sẽ cần ở thế giới bên kia,
00:27
but they left some parts out.
4
15624
2090
nhưng họ lại bỏ một vài cơ quan.
00:29
This part, for example.
5
17714
2623
Ví dụ như phần này.
00:32
Although they very carefully
preserved the stomach, the lungs,
preserved the stomach, the lungs,
6
20337
2997
Mặc dù họ đặc biệt chú ý bảo quản
bao tử, phổi,
bao tử, phổi,
00:35
the liver, and so forth,
7
23334
1165
gan và vân vân,
00:36
they just mushed up the brain,
drained it out through the nose,
drained it out through the nose,
8
24499
3036
họ lại nghiền nát bộ não,
rồi rút cạn nó qua đường mũi
rồi rút cạn nó qua đường mũi
00:39
and threw it away,
9
27535
1724
rồi vứt bỏ,
00:41
which makes sense, really,
10
29259
1341
thực ra cũng có lý
00:42
because what does a brain
do for us anyway?
do for us anyway?
11
30600
2009
vì bộ não làm gì được cho ta chứ?
00:45
But imagine if there were a kind
of neglected organ in our bodies
of neglected organ in our bodies
12
33439
3198
Nhưng hãy nghĩ xem liệu có 1 phần
cơ thể nào bị lãng quên
cơ thể nào bị lãng quên
00:48
that weighed just as much as the brain
13
36637
2136
trọng lượng ngang với bộ não
00:50
and in some ways was just
as important to who we are,
as important to who we are,
14
38773
2926
và quan trọng như não
vì nó cũng quyết định ta là ai,
vì nó cũng quyết định ta là ai,
00:53
but we knew so little about
and treated with such disregard.
and treated with such disregard.
15
41699
3552
nhưng chúng ta biết quá ít
và coi thường nó.
và coi thường nó.
00:57
And imagine if,
through new scientific advances,
through new scientific advances,
16
45251
2903
Và hãy nghĩ xem,
nhờ có tiến bộ khoa học
nhờ có tiến bộ khoa học
01:00
we were just beginning to understand
17
48154
1741
chúng ta mới bắt đầu hiểu được
01:01
its importance to how
we think of ourselves.
we think of ourselves.
18
49895
2902
tầm quan trọng của nó để từ đó ta
hiểu rõ hơn về chính mình.
hiểu rõ hơn về chính mình.
01:04
Wouldn't you want to know more about it?
19
52797
2206
Các bạn có muốn biết thêm về nó không?
01:07
Well, it turns out that we do
have something just like that:
have something just like that:
20
55003
3226
Hóa ra chúng ta có một thứ như thế này:
01:10
our gut,
21
58959
1682
ruột của chúng ta,
01:12
or rather, its microbes.
22
60641
2662
hay đúng hơn, vi sinh vật của nó
01:15
But it's not just the microbes
in our gut that are important.
in our gut that are important.
23
63303
2893
Nhưng không chỉ vi sinh vật
trong ruột mới quan trọng.
trong ruột mới quan trọng.
01:18
Microbes all over our body
24
66196
1508
Vi sinh trên cơ thể chúng ta
01:19
turn out to be really critical
to a whole range of differences
to a whole range of differences
25
67704
2913
chúng đóng vai trò hệ trọng
ở nhiều khía cạnh khác nhau
ở nhiều khía cạnh khác nhau
01:22
that make different people who we are.
26
70617
2497
tạo nên những con người khác nhau.
01:25
So for example, have you ever noticed
27
73114
2314
Đơn cử như, bạn có bao giờ để ý
01:27
how some people get bitten by mosquitos
way more often than others?
way more often than others?
28
75428
4183
rằng vài người hay bị muỗi cắn
hơn những người khác
hơn những người khác
01:31
It turns out that everyone's anecdotal
experience out camping is actually true.
experience out camping is actually true.
29
79611
4579
Hóa ra cái kinh nghiệm cắm trại
này là có thật.
này là có thật.
01:36
For example, I seldom
get bitten by mosquitos,
get bitten by mosquitos,
30
84190
2809
Ví dụ như tôi hiếm khi bị muỗi đốt,
01:38
but my partner Amanda
attracts them in droves,
attracts them in droves,
31
86999
2277
nhưng vợ tôi Amanda
thu hút chúng từng đàn,
thu hút chúng từng đàn,
01:41
and the reason why is that we have
different microbes on our skin
different microbes on our skin
32
89276
3063
đó là do chúng ta có những
vi sinh vật khác nhau trên da
vi sinh vật khác nhau trên da
01:44
that produce different chemicals
that the mosquitos detect.
that the mosquitos detect.
33
92339
3722
tiết ra những chất hóa học khác nhau
mà muỗi có thể nhận ra.
mà muỗi có thể nhận ra.
01:48
Now, microbes are also really important
in the field of medicine.
in the field of medicine.
34
96061
3506
Vi sinh vật cũng rất quan trọng
trong lĩnh vực y tế.
trong lĩnh vực y tế.
01:51
So, for example, what microbes
you have in your gut
you have in your gut
35
99567
2465
Ví dụ như loại vi sinh vật bạn có
ở đường ruột
ở đường ruột
01:54
determine whether particular painkillers
are toxic to your liver.
are toxic to your liver.
36
102032
4462
sẽ quyết định loại thuốc giảm đau nào
sẽ gây độc cho gan.
sẽ gây độc cho gan.
01:58
They also determine whether or not other
drugs will work for your heart condition.
drugs will work for your heart condition.
37
106494
4245
Chúng cũng quyết định liệu loại thuốc
khác sẽ tốt cho tim của bạn hay không.
khác sẽ tốt cho tim của bạn hay không.
02:02
And, if you're a fruit fly, at least,
38
110739
2687
Và nếu bạn là ruồi giấm,
02:05
your microbes determine
who you want to have sex with.
who you want to have sex with.
39
113426
3182
lũ vi sinh vật còn quyết định
bạn muốn làm tình với ai.
bạn muốn làm tình với ai.
02:08
We haven't demonstrated this in humans yet
40
116608
2159
Chúng tôi chưa kiểm tra được điều này
ở người
ở người
02:10
but maybe it's just a matter of time
before we find out. (Laughter)
before we find out. (Laughter)
41
118767
4296
nhưng có thể chỉ là vấn đề thời gian thôi.
(Cười)
(Cười)
02:15
So microbes are performing
a huge range of functions.
a huge range of functions.
42
123063
2623
Vậy, vi sinh vật đang đóng
rất nhiều vai trò.
rất nhiều vai trò.
02:17
They help us digest our food.
43
125686
1766
Chúng giúp ta tiêu hóa thức ăn.
02:19
They help educate our immune system.
44
127452
2274
Chúng huấn luyện hệ thống miễn dịch.
02:21
They help us resist disease,
45
129726
1950
Chúng giúp ta chống lại bệnh tật,
02:23
and they may even
be affecting our behavior.
be affecting our behavior.
46
131676
2508
thậm chí chúng có thể
ảnh hưởng lên cách ta cư xử.
ảnh hưởng lên cách ta cư xử.
02:26
So what would a map of all these
microbial communities look like?
microbial communities look like?
47
134184
3947
Vậy thì 1 bản đồ vi sinh
có thể giống cái gì đây?
có thể giống cái gì đây?
02:30
Well, it wouldn't look exactly like this,
48
138131
2276
Nó có lẽ không giống y hệt thế này,
02:32
but it's a helpful guide
for understanding biodiversity.
for understanding biodiversity.
49
140407
2879
nhưng nó sẽ giúp ta hiểu thêm
về tính đa dạng vi sinh.
về tính đa dạng vi sinh.
02:35
Different parts of the world
have different landscapes of organisms
have different landscapes of organisms
50
143286
3924
Những vùng khác nhau trên thế giới
có những sinh vật khác nhau
có những sinh vật khác nhau
02:39
that are immediately characteristic
of one place or another
of one place or another
51
147210
4571
chúng đặc trưng cho vùng này, vùng khác
02:43
or another.
52
151781
2037
hoặc vùng khác nữa.
02:45
With microbiology, it's kind of the same,
although I've got to be honest with you:
although I've got to be honest with you:
53
153818
3865
Với vi sinh vật, nó cũng tương tự như thế,
mặc dù thật ra
mặc dù thật ra
02:49
All the microbes essentially
look the same under a microscope.
look the same under a microscope.
54
157683
3103
dưới kính hiển vi, tất cả
các vi sinh vật trông gần giống nhau.
các vi sinh vật trông gần giống nhau.
02:52
So instead of trying
to identify them visually,
to identify them visually,
55
160786
2529
Vì vậy, thay vì định danh từng cá thể,
02:55
what we do is we look
at their DNA sequences,
at their DNA sequences,
56
163315
2486
chúng tôi nhìn vào chuỗi ADN của chúng,
02:57
and in a project called
the Human Microbiome Project,
the Human Microbiome Project,
57
165801
2924
và trong 1 dự án có tên
Chương Trình Vi Sinh Người,
Chương Trình Vi Sinh Người,
03:00
NIH funded this $173 million project
58
168725
3339
NIH tài trợ 173 triệu $ cho dự án này,
03:04
where hundreds
of researchers came together
of researchers came together
59
172064
2409
ở đó hàng trăm nhà khoa học
làm việc cùng nhau
làm việc cùng nhau
03:06
to map out all the A's, T's, G's, and C's,
60
174473
2779
để sơ đồ hóa tất cả các
nucleotid A,T, G và C
nucleotid A,T, G và C
03:09
and all of these microbes
in the human body.
in the human body.
61
177252
2176
và tất cả các vi sinh vật
trong cơ thể người.
trong cơ thể người.
03:11
So when we take them together,
they look like this.
they look like this.
62
179428
3361
Và khi đặt chúng cùng nhau,
chúng sẽ trông như thế này.
chúng sẽ trông như thế này.
03:14
It's a bit more difficult
to tell who lives where now, isn't it?
to tell who lives where now, isn't it?
63
182789
3931
Bây giờ hơi khó để nhìn ra
ai sống ở đâu đúng không?
ai sống ở đâu đúng không?
03:18
What my lab does is develop
computational techniques that allow us
computational techniques that allow us
64
186720
3548
Lab của chúng tôi đã phát triển
1 kĩ thuật máy tính
1 kĩ thuật máy tính
03:22
to take all these terabytes
of sequence data
of sequence data
65
190268
2611
cho phép chuyển hàng tetrabyte dữ liệu này
03:24
and turn them into something
that's a bit more useful as a map,
that's a bit more useful as a map,
66
192879
3013
thành 1 thứ hữu ích hơn giống như 1 bản đồ
03:27
and so when we do that
with the human microbiome data
with the human microbiome data
67
195892
2753
Và khi chúng tôi làm thế với
dữ liệu vi sinh ở người
dữ liệu vi sinh ở người
03:30
from 250 healthy volunteers,
68
198645
2095
trên 250 người tình nguyện khỏe mạnh,
03:32
it looks like this.
69
200740
2644
nó trông như thế này.
03:35
Each point here represents
all the complex microbes
all the complex microbes
70
203384
3180
mỗi điểm đại diện cho 1 quần thể vi sinh
03:38
in an entire microbial community.
71
206564
2183
trong toàn thể cộng đồng vi sinh.
03:40
See, I told you they basically
all look the same.
all look the same.
72
208747
2330
Này, tôi đã nói về cơ bản,
chúng trông giống nhau.
chúng trông giống nhau.
03:43
So what we're looking at is each point
represents one microbial community
represents one microbial community
73
211077
3889
Vậy những gì ta đang nhìn thấy là
mỗi điểm đại diện cho 1 cộng đồng vi sinh
mỗi điểm đại diện cho 1 cộng đồng vi sinh
03:46
from one body site
of one healthy volunteer.
of one healthy volunteer.
74
214966
2260
từ 1 vùng cơ thể của
tình nguyện viên khỏe mạnh.
tình nguyện viên khỏe mạnh.
03:49
And so you can see that there's different
parts of the map in different colors,
parts of the map in different colors,
75
217226
3796
Và do đó bạn có thể thấy có
những vùng có màu khác nhau trên bản đồ
những vùng có màu khác nhau trên bản đồ
03:53
almost like separate continents.
76
221022
1799
gần giống như các lục địa.
03:54
And what it turns out to be
77
222821
1458
Và hóa ra là
03:56
is that those, as the different
regions of the body,
regions of the body,
78
224279
2440
những vùng khác nhau trên cơ thể
03:58
have very different microbes in them.
79
226719
2078
có những vi sinh vật rất khác biệt.
04:00
So what we have is we have
the oral community up there in green.
the oral community up there in green.
80
228797
3683
Ta có cộng đồng vi sinh
vùng miệng màu xanh lá ở phía trên.
vùng miệng màu xanh lá ở phía trên.
04:04
Over on the other side,
we have the skin community in blue,
we have the skin community in blue,
81
232480
2814
Phía bên kia, vi sinh ở da
có màu xanh trời,
có màu xanh trời,
04:07
the vaginal community in purple,
82
235294
2287
vi sinh vùng âm đạo màu tím,
04:09
and then right down at the bottom,
we have the fecal community in brown.
we have the fecal community in brown.
83
237581
3701
ở dưới cùng, ta thấy vi sinh
vùng phân có màu nâu.
vùng phân có màu nâu.
04:13
And we've just over the last few years
84
241416
1883
Chỉ vài năm nay, ta mới phát hiện ra
04:15
found out that the microbes
in different parts of the body
in different parts of the body
85
243299
2799
rằng vi sinh ở các vùng trên cơ thể
04:18
are amazingly different from one another.
86
246098
2198
khác nhau một cách đáng kinh ngạc.
04:20
So if I look at just one person's microbes
87
248296
2832
Cho nên, nếu nhìn vào
hệ vi sinh của 1 người
hệ vi sinh của 1 người
04:23
in the mouth and in the gut,
88
251128
2114
ở ruột và ở miệng,
04:25
it turns out that the difference between
those two microbial communities
those two microbial communities
89
253242
3460
ta sẽ thấy hai cộng đồng vi sinh
ở 2 khu vực này
ở 2 khu vực này
04:28
is enormous.
90
256702
1531
khác nhau kinh khủng.
04:30
It's bigger than the difference
between the microbes in this reef
between the microbes in this reef
91
258233
3165
Hơn cả sự khác nhau giữa hai hệ vi sinh
04:33
and the microbes in this prairie.
92
261398
2733
ở bãi san hô và thảo nguyên.
04:36
So this is incredible
when you think about it.
when you think about it.
93
264131
2531
Thật là không thể tin được.
04:38
What it means is that a few feet
of difference in the human body
of difference in the human body
94
266662
3366
Thật vậy, hai vùng vi sinh trên
cơ thể người chỉ cách nhau vài chục cm
cơ thể người chỉ cách nhau vài chục cm
04:42
makes more of a difference
to your microbial ecology
to your microbial ecology
95
270028
2694
mà có sự khác biệt còn lớn hơn cả
04:44
than hundreds of miles on Earth.
96
272722
2245
hàng trăm dặm trên Trái Đất.
04:46
And this is not to say that two people
look basically the same
look basically the same
97
274967
3020
Và điều đó không nói rằng 2 người
cơ bản giống nhau
cơ bản giống nhau
04:49
in the same body habitat, either.
98
277987
1852
cho dù sống cùng môi trường.
04:51
So you probably heard
99
279839
1606
Có thể bạn đã nghe nói
04:53
that we're pretty much all the same
in terms of our human DNA.
in terms of our human DNA.
100
281445
3008
phần lớn ADN của
con người chúng ta giống nhau.
con người chúng ta giống nhau.
04:56
You're 99.99 percent identical
in terms of your human DNA
in terms of your human DNA
101
284453
4089
Bạn có 99,99% ADN giống
05:00
to the person sitting next to you.
102
288542
1867
người đang ngồi bên cạnh.
05:02
But that's not true of your gut microbes:
103
290409
2242
Nhưng hệ vi sinh trong ruột
thì không như vậy:
thì không như vậy:
05:04
you might only share 10 percent similarity
104
292651
2487
có thể nó chỉ giống 10%
05:07
with the person sitting next to you
in terms of your gut microbes.
in terms of your gut microbes.
105
295138
3510
với người ngồi bên cạnh bạn thôi.
05:10
So that's as different
as the bacteria on this prairie
as the bacteria on this prairie
106
298648
2796
Sự khác biệt này giống như giữa
hệ vi khuẩn trên đồng cỏ
hệ vi khuẩn trên đồng cỏ
05:13
and the bacteria in this forest.
107
301444
2056
và hệ vi khuẩn trong rừng.
05:16
So these different microbes
108
304460
1449
Và những vi sinh khác nhau này
05:17
have all these different kinds
of functions that I told you about,
of functions that I told you about,
109
305909
3167
có những chức năng khác nhau
như tôi đã nói với bạn rồi đấy,
như tôi đã nói với bạn rồi đấy,
05:21
everything from digesting food
110
309076
1696
từ tiêu hóa thức ăn
05:22
to involvement
in different kinds of diseases,
in different kinds of diseases,
111
310772
2555
đến mối liên hệ với các loại bệnh,
05:25
metabolizing drugs, and so forth.
112
313327
1866
chuyển hóa thuốc, vân vân ...
05:27
So how do they do all this stuff?
113
315193
2106
Vậy chúng thực hiện chức năng này thế nào?
05:29
Well, in part it's because
114
317299
1896
Hưmm, 1 phần là do
05:31
although there's just three pounds
of those microbes in our gut,
of those microbes in our gut,
115
319195
3330
mặc dù vi sinh trong ruột
chỉ nặng gần 1,5 ký
chỉ nặng gần 1,5 ký
05:34
they really outnumber us.
116
322525
1760
nhưng chúng vượt trội về quân số.
05:36
And so how much do they outnumber us?
117
324285
2220
Và chúng nhiều đến mức nào?
05:38
Well, it depends on what
you think of as our bodies.
you think of as our bodies.
118
326505
3112
Hưmm, nó tùy xem bạn nghĩ về cơ thể ta
như thế nào.
như thế nào.
05:41
Is it our cells?
119
329617
1485
Nếu tính theo số tế bào,
05:43
Well, each of us consists
of about 10 trillion human cells,
of about 10 trillion human cells,
120
331102
3413
thì mỗi cơ thể có khoảng 10.000 tỷ tế bào
05:46
but we harbor as many
as 100 trillion microbial cells.
as 100 trillion microbial cells.
121
334515
3231
nhưng có đến 100.000 tỷ tế bào vi khuẩn
05:49
So they outnumber us 10 to one.
122
337746
2774
Vậy chúng nhiều hơn gấp
10 lần về số lượng.
10 lần về số lượng.
05:52
Now, you might think, well,
we're human because of our DNA,
we're human because of our DNA,
123
340520
3911
Bây giờ, bạn có thể nghĩ rằng,
chúng ta được làm người là nhờ ADN,
chúng ta được làm người là nhờ ADN,
05:56
but it turns out that each of us has
about 20,000 human genes,
about 20,000 human genes,
124
344431
3321
thế mà mỗi chúng ta chỉ có khoảng
20.000 gen người
20.000 gen người
05:59
depending on what you count exactly,
125
347752
1956
tùy thuộc xem bạn đếm như thế nào,
06:01
but as many as two million
to 20 million microbial genes.
to 20 million microbial genes.
126
349708
4492
nhưng lại có từ 2 triệu đến
20 triệu gen của các loại vi sinh vật.
20 triệu gen của các loại vi sinh vật.
06:06
So whichever way we look at it,
we're vastly outnumbered
we're vastly outnumbered
127
354200
2759
Vậy nhìn theo bất cứ cách nào,
chúng ta thua về số lượng
chúng ta thua về số lượng
06:08
by our microbial symbionts.
128
356959
2832
so với số vi sinh cộng sinh
trong cơ thể ta.
trong cơ thể ta.
06:11
And it turns out that in addition
to traces of our human DNA,
to traces of our human DNA,
129
359791
3227
Vậy hóa ra là chúng ta không chỉ để lại
dấu vết ADN người
dấu vết ADN người
06:15
we also leave traces
of our microbial DNA
of our microbial DNA
130
363018
2227
mà còn để lại dấu vết ADN vi sinh
06:17
on everything we touch.
131
365245
1780
trên tất cả những thứ ta chạm vào.
06:19
We showed in a study a few years ago
132
367025
1792
Chúng tôi đã có 1 nghiên cứu gần đây:
06:20
that you can actually match
the palm of someone's hand up
the palm of someone's hand up
133
368817
2795
bạn có thể biết chính xác
tay của người nào
tay của người nào
06:23
to the computer mouse
that they use routinely
that they use routinely
134
371612
2277
đã dùng chuột máy tính nào thường xuyên
06:25
with up to 95 percent accuracy.
135
373889
2297
với độ chính xác đến 95%.
06:28
So this came out in a scientific journal
a few years ago,
a few years ago,
136
376186
2856
Gần đây, kết quả này đã được công bố trên
1 tạp chí Khoa học.
1 tạp chí Khoa học.
06:31
but more importantly,
it was featured on "CSI: Miami,"
it was featured on "CSI: Miami,"
137
379042
2553
nhưng còn hay hơn, nó được
vào phim "CSI: Miami,"
vào phim "CSI: Miami,"
06:33
so you really know it's true.
138
381595
1787
nên bạn có thể tin rằng nó là thật.
06:35
(Laughter)
139
383382
1595
(cười)
06:36
So where do our microbes
come from in the first place?
come from in the first place?
140
384977
3397
Vậy thì, ban đầu vi khuẩn đến từ đâu?
06:40
Well if, as I do, you have dogs or kids,
141
388374
2647
Hưmm, nếu bạn nuôi chó
hay có trẻ con như tôi,
hay có trẻ con như tôi,
06:43
you probably have
some dark suspicions about that,
some dark suspicions about that,
142
391021
2363
bạn có thể nghi đâu là
nguồn gốc lây truyền này,
nguồn gốc lây truyền này,
06:45
all of which are true, by the way.
143
393384
1979
thật vậy, tất cả đều đúng.
06:47
So just like we can match
you to your computer equipment
you to your computer equipment
144
395363
2758
Như cách phát hiện ra bạn hay
dùng con chuột máy tính nào,
dùng con chuột máy tính nào,
06:50
by the microbes you share,
145
398121
1703
dựa vào vi sinh bạn có,
06:51
we can also match you up to your dog.
146
399824
2208
chúng tôi cũng có thể
tìm ra con chó của bạn.
tìm ra con chó của bạn.
06:54
But it turns out that in adults,
147
402032
2107
Nhưng ở người lớn,
06:56
microbial communities
are relatively stable,
are relatively stable,
148
404139
2299
hệ vi sinh khá là ổn định,
06:58
so even if you live together with someone,
149
406438
2134
thậm chí nếu bạn sống với ai đó,
07:00
you'll maintain your separate
microbial identity
microbial identity
150
408572
2398
thì bạn vẫn duy trì
hệ vi sinh riêng của bạn
hệ vi sinh riêng của bạn
07:02
over a period of weeks,
months, even years.
months, even years.
151
410970
3014
trong vài tuần, vài tháng,
thậm chí vài năm.
thậm chí vài năm.
07:05
It turns out that our
first microbial communities
first microbial communities
152
413984
2891
Thực tế, hệ vi sinh đầu tiên của ta
07:08
depend a lot on how we're born.
153
416875
2150
phụ thuộc khá nhiều
vào cách chúng ta sinh ra.
vào cách chúng ta sinh ra.
07:11
So babies that come out
the regular way,
the regular way,
154
419025
2181
Trẻ em được sinh tự nhiên,
07:13
all of their microbes are basically
like the vaginal community,
like the vaginal community,
155
421206
3060
sẽ có hệ vi sinh về cơ bản là giống
hệ vi sinh ở âm đạo mẹ,
hệ vi sinh ở âm đạo mẹ,
07:16
whereas babies that are
delivered by C-section,
delivered by C-section,
156
424266
2365
trong khi đó, ở trẻ được đẻ mổ
07:18
all of their microbes instead
look like skin.
look like skin.
157
426631
2906
sẽ có hệ vi sinh giống ở da của mẹ.
07:21
And this might be associated
with some of the differences
with some of the differences
158
429537
3037
Nó có thể liên quan tới sự khác biệt
07:24
in health associated with Cesarean birth,
159
432574
2788
về sức khỏe ở trẻ được đẻ mổ.
07:27
such as more asthma, more allergies,
even more obesity,
even more obesity,
160
435362
3216
Ví dụ như tỉ lệ hen suyễn, dị ứng,
thậm chí béo phì... cao hơn
thậm chí béo phì... cao hơn
07:30
all of which have been linked
to microbes now,
to microbes now,
161
438578
2530
Tất cả những cái đó đều
liên quan đến vi sinh,
liên quan đến vi sinh,
07:33
and when you think about it,
until recently, every surviving mammal
until recently, every surviving mammal
162
441108
3897
ta liên tưởng đến việc
động vật có vú mạnh khỏe
động vật có vú mạnh khỏe
07:37
had been delivered by the birth canal,
163
445005
2556
được sinh ra qua đường sinh môn,
07:39
and so the lack
of those protective microbes
of those protective microbes
164
447561
2276
sự thiếu hụt các vi sinh bảo vệ
07:41
that we've co-evolved with
might be really important
might be really important
165
449837
2450
mà chúng ta cần để phát triển
có ảnh hưởng rất lớn
có ảnh hưởng rất lớn
07:44
for a lot of these different conditions
that we now know involve the microbiome.
that we now know involve the microbiome.
166
452287
4509
đến nhiều tình trạng mà bây giờ
ta mới biết có liên quan đến vi sinh.
ta mới biết có liên quan đến vi sinh.
07:48
When my own daughter was born
a couple of years ago
a couple of years ago
167
456796
2737
Khi con gái tôi ra đời vài năm trước
07:51
by emergency C-section,
168
459533
2435
bởi mổ đẻ khẩn cấp,
07:53
we took matters into our own hands
169
461968
1841
chúng tôi đã phải tự xoay xở và
07:55
and made sure she was coated
with those vaginal microbes
with those vaginal microbes
170
463809
2680
bảo đảm cho bé được che phủ
bởi các vi sinh từ âm đạo mẹ
bởi các vi sinh từ âm đạo mẹ
07:58
that she would have gotten naturally.
171
466489
2040
mà đáng lẽ ra bé có 1 cách tự nhiên.
08:00
Now, it's really difficult to tell
whether this has had an effect
whether this has had an effect
172
468529
3384
Khá là khó để đánh giá xem
nó có hiệu quả với sức khỏe
nó có hiệu quả với sức khỏe
08:03
on her health specifically, right?
173
471913
2002
của bé hay không, đúng không?
08:05
With a sample size of just one child,
no matter how much we love her,
no matter how much we love her,
174
473915
3681
Đối tượng được quan sát là con chúng tôi,
dù kỹ lưỡng đến thế nào,
dù kỹ lưỡng đến thế nào,
08:09
you don't really have
enough of a sample size
enough of a sample size
175
477596
2217
thì số lượng vẫn là không đủ
08:11
to figure out what happens on average,
176
479813
1946
để kết luận điều gì cho số bình quân,
08:13
but at two years old,
she hasn't had an ear infection yet,
she hasn't had an ear infection yet,
177
481759
2897
nhưng đến khi được 2 tuổi, con bé
vẫn chưa bị nhiễm trùng tai
vẫn chưa bị nhiễm trùng tai
08:16
so we're keeping our fingers
crossed on that one.
crossed on that one.
178
484656
2285
và chúng tôi vẫn
tạ ơn Chúa về điều đó.
tạ ơn Chúa về điều đó.
08:18
And what's more, we're starting
to do clinical trials with more children
to do clinical trials with more children
179
486941
3457
Và chúng tôi đang bắt đầu làm
thử nghiệm lâm sàng với nhiều trẻ em
thử nghiệm lâm sàng với nhiều trẻ em
08:22
to figure out whether
this has a protective effect generally.
this has a protective effect generally.
180
490398
2922
để xem thực sự nó có
tác dụng bảo vệ hay không.
tác dụng bảo vệ hay không.
08:27
So how we're born has a tremendous effect
on what microbes we have initially,
on what microbes we have initially,
181
495031
5323
Vậy thì cách ta ra đời ảnh hưởng cực lớn
đến việc ta có vi khuẩn gì ban đầu,
đến việc ta có vi khuẩn gì ban đầu,
08:32
but where do we go after that?
182
500354
1917
nhưng sau đó chúng ta sẽ đi đâu?
08:34
What I'm showing you
again here is this map
again here is this map
183
502271
2270
Tôi sẽ chỉ lại cho các bạn
trên bản đồ
trên bản đồ
08:36
of the Human Microbiome Project Data,
184
504541
1998
về Dữ Liệu Dự Án Vi Sinh Người,
08:38
so each point represents
a sample from one body site
a sample from one body site
185
506539
2763
mỗi điểm đại diện cho 1 mẫu
ở 1 vị trí trên cơ thể
ở 1 vị trí trên cơ thể
08:41
from one of 250 healthy adults.
186
509302
2540
của một trong số 250 người khỏe mạnh
08:43
And you've seen children
develop physically.
develop physically.
187
511842
2067
Và các bạn thấy trẻ con
phát triển thể chất.
phát triển thể chất.
08:45
You've seen them develop mentally.
188
513909
2056
Bạn cũng thấy chúng phát triển tinh thần.
08:47
Now, for the first time,
you're going to see
you're going to see
189
515965
2075
Bây giờ, lần đầu tiên, các bạn sẽ thấy
08:50
one of my colleague's children
develop microbially.
develop microbially.
190
518040
3358
1 trong những đứa con của đồng nghiệp tôi
phát triển về mặt vi sinh
phát triển về mặt vi sinh
08:53
So what we are going to look at
191
521398
1565
Cái chúng ta sắp nhìn thấy
08:54
is we're going to look
at this one baby's stool,
at this one baby's stool,
192
522963
2687
là những gì trong phân của 1 đứa trẻ,
08:57
the fecal community,
which represents the gut,
which represents the gut,
193
525650
2449
đó là cộng đồng vi sinh ở phân, đại diện
cho ruột
cho ruột
09:00
sampled every week
for almost two and a half years.
for almost two and a half years.
194
528099
3169
được lấy mẫu mỗi tuần,
trong gần 2 năm rưỡi.
trong gần 2 năm rưỡi.
09:03
And so we're starting on day one.
195
531268
1663
Bây giờ ta sẽ bắt đầu
ở ngày 1.
ở ngày 1.
09:04
What's going to happen is that the infant
is going to start off as this yellow dot,
is going to start off as this yellow dot,
196
532931
3918
Bạn thấy đứa trẻ bắt đầu với chấm vàng,
09:08
and you can see that he's starting off
basically in the vaginal community,
basically in the vaginal community,
197
536849
3480
và ta có thể thấy rằng nó bắt đầu đi từ
cộng đồng vi sinh ở âm đạo,
cộng đồng vi sinh ở âm đạo,
09:12
as we would expect from his delivery mode.
198
540329
2026
giống như ta dự đoán từ cách nó sinh ra.
09:14
And what's going to happen
over these two and a half years
over these two and a half years
199
542355
2714
Và cái sẽ xảy ra trong hơn 2 năm rưỡi
09:17
is that he's going to travel
all the way down
all the way down
200
545069
2142
là nó dần dần chuyển đổi
09:19
to resemble the adult fecal community from
healthy volunteers down at the bottom.
healthy volunteers down at the bottom.
201
547211
3814
giống với hệ vi khuẩn ở phân của người
trưởng thành khỏe mạnh ở phía dưới cùng.
trưởng thành khỏe mạnh ở phía dưới cùng.
09:23
So I'm just going to start this going
and we'll see how that happens.
and we'll see how that happens.
202
551025
3348
Bây giờ tôi bắt đầu để ta xem
nó xảy ra như thế nào.
nó xảy ra như thế nào.
09:26
What you can see, and remember
each step in this is just one week,
each step in this is just one week,
203
554913
4036
Hãy nhớ là mỗi bước di chuyển
là cho 1 tuần thôi,
là cho 1 tuần thôi,
09:30
what you can see is that week to week,
204
558949
1866
Các bạn sẽ thấy theo từng tuần,
09:32
the change in the microbial community
of the feces of this one child,
of the feces of this one child,
205
560815
4683
sự thay đổi hệ vi sinh
trong phân đứa trẻ này,
trong phân đứa trẻ này,
09:37
the differences week to week
are much greater
are much greater
206
565498
2551
sự thay đổi theo tuần này
lớn hơn nhiều so với
lớn hơn nhiều so với
09:40
than the differences between
individual healthy adults
individual healthy adults
207
568049
2531
sự khác nhau giữa
những người lớn khỏe mạnh
những người lớn khỏe mạnh
09:42
in the Human Microbiome Project cohort,
208
570580
1950
trong nhóm Dự Án Vi Sinh Người,
09:44
which are those brown dots
down at the bottom.
down at the bottom.
209
572530
2476
là những chấm nâu ở dưới cùng này.
09:47
And you can see he's starting
to approach the adult fecal community.
to approach the adult fecal community.
210
575006
3197
Và bạn có thể thấy đứa bé
dần tiến tới hệ vi khuẩn phân người lớn.
dần tiến tới hệ vi khuẩn phân người lớn.
09:50
This is up to about two years.
211
578203
1515
Đó là thời điểm 2 năm.
09:51
But something amazing
is about to happen here.
is about to happen here.
212
579718
2170
Nhưng có vài thứ hay ho sắp xảy ra ở đây.
09:53
So he's getting antibiotics
for an ear infection.
for an ear infection.
213
581888
3088
Đứa bé phải dùng kháng sinh
do bị nhiễm trùng tai.
do bị nhiễm trùng tai.
09:56
What you can see is
this huge change in the community,
this huge change in the community,
214
584976
2554
Ta có thể thấy sự thay đổi lớn
của hệ vi sinh,
của hệ vi sinh,
09:59
followed by a relatively rapid recovery.
215
587530
2058
theo sau đó là sự hồi phục
tương đối nhanh.
tương đối nhanh.
10:01
I'll just rewind that for you.
216
589588
2182
Tôi sẽ tua lại cho các bạn xem.
10:05
And what we can see is that
just over these few weeks,
just over these few weeks,
217
593340
3589
Và cái chúng ta có thể thấy
là chỉ trong vài tuần,
là chỉ trong vài tuần,
10:08
we have a much more radical change,
218
596929
1933
đã có 1 sự thay đổi triệt để,
10:10
a setback of many months
of normal development,
of normal development,
219
598862
2530
quay lại giai đoạn nhiều
tháng phát triển bình thường,
tháng phát triển bình thường,
10:13
followed by a relatively rapid recovery,
220
601392
2252
tiếp theo là sự hồi phục khá nhanh,
10:15
and by the time he reaches day 838,
221
603644
4133
và ở ngày 838,
10:19
which is the end of this video,
222
607777
1719
ngày cuối cùng của video này,
10:21
you can see that he has essentially
reached the healthy adult stool community,
reached the healthy adult stool community,
223
609496
3697
bạn có thể thấy đứa bé đã có hệ
vi khuẩn của người khỏe mạnh bình thường,
vi khuẩn của người khỏe mạnh bình thường,
10:25
despite that antibiotic intervention.
224
613193
2448
bất chấp sự can thiệp của kháng sinh.
10:27
So this is really interesting
because it raises fundamental questions
because it raises fundamental questions
225
615641
3328
Thực sự thú vị vì nó sẽ dẫn đến
nhiều câu hỏi cơ bản
nhiều câu hỏi cơ bản
10:30
about what happens when we intervene
at different ages in a child's life.
at different ages in a child's life.
226
618969
4099
về điều sẽ xảy ra khi chúng ta
can thiệp ở độ tuổi khác của đứa trẻ.
can thiệp ở độ tuổi khác của đứa trẻ.
10:35
So does what we do early on, where
the microbiome is changing so rapidly,
the microbiome is changing so rapidly,
227
623068
3611
Những gì ta làm ở giai đoạn đầu, khi
hệ vi sinh đang thay đổi rất nhanh,
hệ vi sinh đang thay đổi rất nhanh,
10:38
actually matter,
228
626679
1300
thực sự quan trọng,
10:39
or is it like throwing a stone
into a stormy sea,
into a stormy sea,
229
627979
2483
hay là giống như ném đá vào vùng
biển đang có bão
biển đang có bão
10:42
where the ripples will just be lost?
230
630462
1742
và không để lại bất kì gợn sóng nào?
10:45
Well, fascinatingly, it turns out
that if you give children antibiotics
that if you give children antibiotics
231
633044
4291
Thật đáng chú ý, nếu bạn cho trẻ
dùng kháng sinh
dùng kháng sinh
10:49
in the first six months of life,
232
637335
1650
trong 6 tháng tuổi đầu tiên,
10:50
they're more likely
to become obese later on
to become obese later on
233
638985
2785
nhiều khả năng sau đó nó sẽ bị béo phì
10:53
than if they don't get antibiotics then
or only get them later,
or only get them later,
234
641770
3127
hơn là nếu không cho dùng kháng sinh
hoặc dùng muộn hơn,
hoặc dùng muộn hơn,
10:56
and so what we do early on
may have profound impacts
may have profound impacts
235
644897
2946
vậy những gì ta làm ở giai đoạn đầu
có thể ảnh hưởng sâu sắc
có thể ảnh hưởng sâu sắc
10:59
on the gut microbial community
and on later health
and on later health
236
647843
3497
đến hệ vi sinh ở ruột
và sức khỏe sau này,
và sức khỏe sau này,
11:03
that we're only beginning to understand.
237
651340
2326
chúng ta mới chỉ bắt đầu hiểu điều đó.
11:05
So this is fascinating, because one day,
in addition to the effects
in addition to the effects
238
653666
4156
Nó thực sự hấp dẫn, bởi vì 1 ngày nào đó,
ngoài những ảnh hưởng
ngoài những ảnh hưởng
11:09
that antibiotics have
on antibiotic-resistant bacteria,
on antibiotic-resistant bacteria,
239
657822
2646
mà kháng sinh gây ra
trên vi khuẩn kháng thuốc,
trên vi khuẩn kháng thuốc,
11:12
which are very important,
240
660468
1696
điều này thực sự nghiêm trọng,
11:14
they may also be degrading
our gut microbial ecosystems,
our gut microbial ecosystems,
241
662164
2903
những kháng sinh này còn có thể làm
suy yếu hệ vi khuẩn ruột,
suy yếu hệ vi khuẩn ruột,
11:17
and so one day we may come
to regard antibiotics with the same horror
to regard antibiotics with the same horror
242
665067
3272
và 1 ngày nào đó chúng ta có thể sợ hãi
kháng sinh giống như
kháng sinh giống như
11:20
that we currently reserve
for those metal tools
for those metal tools
243
668339
2463
cách ta đang nhìn những công cụ
kim loại
kim loại
11:22
that the Egyptians used to use
to mush up the brains
to mush up the brains
244
670802
2459
người Ai Cập dùng để nghiền nát bộ não
11:25
before they drained them out
for embalming.
for embalming.
245
673261
2064
trước khi họ rút hết ra để ướp xác.
11:27
So I mentioned that microbes
have all these important functions,
have all these important functions,
246
675325
3021
Vì thế tôi nói vi sinh có rất nhiều
vai trò quan trọng,
vai trò quan trọng,
11:30
and they've also now,
just over the past few years,
just over the past few years,
247
678346
2649
và chỉ trong vài năm gần đây
chúng mới được xem
chúng mới được xem
11:32
been connected to a whole range
of different diseases,
of different diseases,
248
680995
2833
là có liên quan tới
rất nhiều loại bệnh khác nhau,
rất nhiều loại bệnh khác nhau,
11:35
including inflammatory bowel disease,
249
683828
2085
bao gồm viêm bàng quang,
11:37
heart disease, colon cancer,
250
685913
1724
bệnh tim, ung thư trực tràng,
11:39
and even obesity.
251
687637
1830
và thậm chí béo phì.
11:41
Obesity has a really
large effect, as it turns out,
large effect, as it turns out,
252
689467
2646
Béo phì có tác hại rất lớn,
11:44
and today, we can tell
whether you're lean or obese
whether you're lean or obese
253
692113
2393
ngày nay chúng tôi có thể nói
liệu bạn sẽ béo phì
liệu bạn sẽ béo phì
11:46
with 90 percent accuracy
254
694506
1879
với độ chính xác đến 90%
11:48
by looking at the microbes in your gut.
255
696385
2112
bằng cách kiểm tra vi khuẩn đường ruột.
11:50
Now, although that might sound impressive,
256
698497
2289
Thật sự điều đó nghe có vẻ rất ấn tượng
11:52
in some ways it's a little bit problematic
as a medical test,
as a medical test,
257
700786
3331
vì hiện nay, làm 1 kiểm tra y tế
không qua vi sinh còn gặp khó khăn,
không qua vi sinh còn gặp khó khăn,
11:56
because you can probably tell
which of these people is obese
which of these people is obese
258
704117
2997
ví dụ, rất khó để nói ai sẽ bị béo phì
11:59
without knowing anything
about their gut microbes,
about their gut microbes,
259
707114
2752
mà không kiểm tra
hệ vi sinh đường ruột,
hệ vi sinh đường ruột,
12:01
but it turns out that even
if we sequence their complete genomes
if we sequence their complete genomes
260
709866
3043
dù cho bạn có biết thậm chí
việc giải mã
việc giải mã
12:04
and had all their human DNA,
261
712909
1657
tất cả bộ gen người,
12:06
we could only predict which one
was obese with about 60 percent accuracy.
was obese with about 60 percent accuracy.
262
714566
4366
thì ta chỉ mới dự đoán bệnh béo phì
tới 60% chính xác mà thôi.
tới 60% chính xác mà thôi.
12:10
So that's amazing, right?
263
718932
1374
Vi sinh kì diệu đúng không?
12:12
What it means that the three pounds
of microbes that you carry around with you
of microbes that you carry around with you
264
720306
3812
Nghĩa là 1,5 kilo vi sinh trong
cơ thể bạn
cơ thể bạn
12:16
may be more important
for some health conditions
for some health conditions
265
724118
2342
có thể quan trọng cho
sức khỏe của bạn
sức khỏe của bạn
12:18
than every single gene in your genome.
266
726460
3665
hơn cả bộ gen bạn có.
12:23
And then in mice, we can do a lot more.
267
731555
2237
Ở chuột, chúng tôi
có thể làm nhiều hơn thế.
có thể làm nhiều hơn thế.
12:25
So in mice, microbes have been linked
to all kinds of additional conditions,
to all kinds of additional conditions,
268
733792
3645
Với chuột, vi sinh liên quan đến tất cả
các loại tình trạng bổ sung,
các loại tình trạng bổ sung,
12:29
including things like multiple sclerosis,
269
737437
2716
bao gồm đa xơ cứng,
12:32
depression, autism, and again, obesity.
270
740153
3738
trầm cảm, tự kỉ, và 1 lần nữa, béo phì.
12:35
But how can we tell whether
these microbial differences
these microbial differences
271
743891
2764
Nhưng làm thế nào ta biết được
sự khác biệt vi sinh
sự khác biệt vi sinh
12:38
that correlate with disease
are cause or effect?
are cause or effect?
272
746655
2763
là hệ quả hay nguyên nhân
của những căn bệnh đó?
của những căn bệnh đó?
12:41
Well, one thing we can do
is we can raise some mice
is we can raise some mice
273
749418
2647
Có 1 thứ ta có thể làm,
đó là nuôi vài con chuột
đó là nuôi vài con chuột
12:44
without any microbes of their own
in a germ-free bubble.
in a germ-free bubble.
274
752065
2647
trong môi trường vô trùng.
12:46
Then we can add in some microbes
that we think are important,
that we think are important,
275
754712
2953
Sau đó thêm vào các vi khuẩn mà ta
cho là quan trọng,
cho là quan trọng,
12:49
and see what happens.
276
757665
2082
và xem điều gì xảy ra.
12:51
When we take the microbes
from an obese mouse
from an obese mouse
277
759747
2279
Khi lấy vi khuẩn từ
1 con chuột béo phì
1 con chuột béo phì
12:54
and transplant them
into a genetically normal mouse
into a genetically normal mouse
278
762026
2504
và cấy sang 1 con chuột
có bộ gen bình thường
có bộ gen bình thường
12:56
that's been raised in a bubble
with no microbes of its own,
with no microbes of its own,
279
764530
2859
đã được nuôi trong môi trường vô khuẩn,
12:59
it becomes fatter than if it got them
from a regular mouse.
from a regular mouse.
280
767389
3353
nó trở nên béo hơn
so với 1 con chuột bình thường.
so với 1 con chuột bình thường.
13:04
Why this happens
is absolutely amazing, though.
is absolutely amazing, though.
281
772142
2319
Việc này thật kì diệu.
13:06
Sometimes what's going on
is that the microbes
is that the microbes
282
774461
2200
Đôi khi, những vi khuẩn đó
13:08
are helping them digest food
more efficiently from the same diet,
more efficiently from the same diet,
283
776661
3058
giúp quá trình tiêu hóa hiệu quả hơn
với cùng 1 chế độ ăn,
với cùng 1 chế độ ăn,
13:11
so they're taking more energy
from their food,
from their food,
284
779719
2204
vậy chúng lấy nhiều năng lượng
hơn từ thức ăn.
hơn từ thức ăn.
13:13
but other times, the microbes
are actually affecting their behavior.
are actually affecting their behavior.
285
781923
3231
Nhưng cũng có lúc vi khuẩn thực sự
làm thay đổi hành vi của chúng.
làm thay đổi hành vi của chúng.
13:17
What they're doing is they're eating
more than the normal mouse,
more than the normal mouse,
286
785154
3040
Làm cho chúng ăn nhiều hơn
những con chuột bình thường,
những con chuột bình thường,
13:20
so they only get fat if we let them
eat as much as they want.
eat as much as they want.
287
788194
3170
nên chúng chỉ trở nên béo hơn nếu ta
để chúng ăn tùy ý.
để chúng ăn tùy ý.
13:24
So this is really remarkable, right?
288
792614
2686
Thực sự đáng kinh ngạc đúng không?
13:27
The implication is that microbes
can affect mammalian behavior.
can affect mammalian behavior.
289
795300
4364
Vậy có thể hiểu rằng vi sinh có thể
ảnh hưởng hành vi của động vật có vú.
ảnh hưởng hành vi của động vật có vú.
13:33
So you might be wondering whether we can
also do this sort of thing across species,
also do this sort of thing across species,
290
801224
4158
Có thể bạn nghĩ liệu ta có thể
làm thí nghiệm này với các loài khác,
làm thí nghiệm này với các loài khác,
13:37
and it turns out that if you take microbes
from an obese person
from an obese person
291
805382
3270
nếu bạn lấy vi sinh vật từ 1 người béo phì
13:40
and transplant them into mice
you've raised germ-free,
you've raised germ-free,
292
808652
3063
và cấy vào chuột được nuôi vô khuẩn,
13:43
those mice will also become fatter
293
811715
2090
lũ chuột đó cũng sẽ trở nên béo hơn
13:45
than if they received the microbes
from a lean person,
from a lean person,
294
813805
3041
so với khi nó nhận được
vi sinh từ người gầy,
vi sinh từ người gầy,
13:48
but we can design a microbial community
that we inoculate them with
that we inoculate them with
295
816846
3345
nhưng chúng ta có thể thiết kế
1 hệ vi sinh để cấy vào chúng
1 hệ vi sinh để cấy vào chúng
13:52
that prevents them
from gaining this weight.
from gaining this weight.
296
820191
2554
nhằm ngăn chúng tăng cân.
13:55
We can also do this for malnutrition.
297
823545
2055
Ta có thể thí nghiệm với suy dinh dưỡng.
13:57
So in a project funded
by the Gates Foundation,
by the Gates Foundation,
298
825600
3088
Trong 1 dự án tài trợ bởi Quỹ Gates,
14:00
what we're looking at
is children in Malawi
is children in Malawi
299
828688
2183
chúng tôi kiểm tra trẻ em ở Malawi
14:02
who have kwashiorkor,
a profound form of malnutrition,
a profound form of malnutrition,
300
830871
2658
chúng bị kwashiorkor,
1 loại suy dinh dưỡng trầm trọng,
1 loại suy dinh dưỡng trầm trọng,
14:05
and mice that get the kwashiorkor
community transplanted into them
community transplanted into them
301
833529
3123
và những con chuột bị cấy
vi sinh kwashiorkor
vi sinh kwashiorkor
14:08
lose 30 percent of their body mass
302
836652
2370
giảm 30% trọng lượng cơ thể
14:11
in just three weeks,
303
839022
1179
chỉ trong 3 tuần,
14:12
but we can restore their health by using
the same peanut butter-based supplement
the same peanut butter-based supplement
304
840201
3818
nhưng chúng có thể hồi phục sức khỏe
nhờ 1 loại chất dinh dưỡng bơ lạc
nhờ 1 loại chất dinh dưỡng bơ lạc
14:16
that is used for
the children in the clinic,
the children in the clinic,
305
844019
2113
loại được dùng cho trẻ em trong bệnh viện,
14:18
and the mice that receive the community
306
846132
1856
và lũ chuột đều ổn khi nhận hệ vi sinh
14:19
from the healthy identical twins
of the kwashiorkor children do fine.
of the kwashiorkor children do fine.
307
847988
3247
từ những trẻ sinh đôi khỏe mạnh
từng bị kwashiorkor.
từng bị kwashiorkor.
14:24
This is truly amazing because it suggests
that we can pilot therapies
that we can pilot therapies
308
852035
3941
Điều đó thực sự kì diệu vì nó gợi ý rằng
chúng ta có thể thử nghiệm các liệu pháp
chúng ta có thể thử nghiệm các liệu pháp
14:27
by trying them out
in a whole bunch of different mice
in a whole bunch of different mice
309
855976
2507
bằng cách thử
nhiều loại chuột khác nhau
nhiều loại chuột khác nhau
14:30
with individual people's gut communities
310
858483
1930
với vi sinh đường ruột của cá thể người
14:32
and perhaps tailor those therapies
all the way down to the individual level.
all the way down to the individual level.
311
860413
4599
và có lẽ điều chỉnh những liệu pháp này
cho từng cá thể người.
cho từng cá thể người.
14:38
So I think it's really important
that everyone has a chance
that everyone has a chance
312
866262
2915
Và tôi nghĩ điều quan trọng là mỗi
một người đều có cơ hội
một người đều có cơ hội
14:41
to participate in this discovery.
313
869177
2706
để tham gia vào khám khá này.
14:43
So, a couple of years ago,
314
871883
1248
Cho nên, 1 vài năm trước
14:45
we started this project
called American Gut,
called American Gut,
315
873131
2071
chúng tôi bắt đầu dự án "Đường ruột Mỹ",
14:47
which allows you to claim a place
for yourself on this microbial map.
for yourself on this microbial map.
316
875202
4204
cho phép bạn đặt 1 chỗ cho chính bạn
trong bản đồ vi sinh.
trong bản đồ vi sinh.
14:51
This is now the largest crowd-funded
science project that we know of --
science project that we know of --
317
879406
3357
Đây là dự án khoa học được tài trợ
bởi cộng đồng lớn nhất tôi biết
bởi cộng đồng lớn nhất tôi biết
14:54
over 8,000 people
have signed up at this point.
have signed up at this point.
318
882763
2888
đến thời điểm này có
hơn 8000 người đã tham gia.
hơn 8000 người đã tham gia.
14:57
What happens is,
they send in their samples,
they send in their samples,
319
885651
2578
Nó diễn ra như thế này,
họ gửi sinh phẩm của họ,
họ gửi sinh phẩm của họ,
15:00
we sequence the DNA of their microbes
and then release the results back to them.
and then release the results back to them.
320
888229
3785
chúng tôi giải mã ADN vi sinh của họ
và gửi trả kết quả cho họ.
và gửi trả kết quả cho họ.
15:04
We also release them, de-identified,
to scientists, to educators,
to scientists, to educators,
321
892014
3691
Chúng tôi cũng cung cấp kết quả ẩn danh
cho các nhà khoa học, nhà giáo dục,
cho các nhà khoa học, nhà giáo dục,
15:07
to interested members
of the general public, and so forth,
of the general public, and so forth,
322
895705
3019
và những người quan tâm, vân vân,
15:10
so anyone can have access to the data.
323
898724
3155
nhờ thế mọi người đều tiếp cận
được với dữ liệu.
được với dữ liệu.
15:13
On the other hand,
324
901879
1171
Mặt khác,
15:15
when we do tours of our lab
at the BioFrontiers Institute,
at the BioFrontiers Institute,
325
903050
3282
khi nhóm nghiên cứu của chúng tôi đến
Viện Biên giới Sinh Học,
Viện Biên giới Sinh Học,
15:18
and we explain that we use robots
and lasers to look at poop,
and lasers to look at poop,
326
906332
3560
và giải thích rằng chúng tôi dùng
robot và laser để kiểm tra phân,
robot và laser để kiểm tra phân,
15:21
it turns out that not
everyone wants to know.
everyone wants to know.
327
909892
3112
thì mới phát hiện ra là
không phải ai cũng muốn biết.
không phải ai cũng muốn biết.
15:25
(Laughter)
328
913004
1282
(Cười)
15:26
But I'm guessing that many of you do,
329
914286
1921
Nhưng tôi đoán nhiều bạn muốn thử,
15:28
and so I brought some kits here
if you're interested
if you're interested
330
916207
2659
cho nên tôi mang 1 vài bộ thử
đến đây, nếu bạn muốn
đến đây, nếu bạn muốn
15:30
in trying this out for yourself.
331
918866
2730
thử cho chính bạn.
15:35
So why might we want to do this?
332
923046
1947
Vậy tại sao chúng ta
muốn làm điều này?
muốn làm điều này?
15:36
Well, it turns out that microbes
are not just important
are not just important
333
924993
2570
Vì vi sinh vật
không chỉ quan trọng
không chỉ quan trọng
15:39
for finding out where we are
in terms of our health,
in terms of our health,
334
927563
2901
trong việc xác định tình trạng
sức khỏe chúng ta,
sức khỏe chúng ta,
15:42
but they can actually cure disease.
335
930464
2408
mà chúng còn có thể chữa bệnh.
15:44
This is one of the newest things
we've been able to visualize
we've been able to visualize
336
932872
2925
Đây là một trong những
phát hiện mới nhất của chúng tôi
phát hiện mới nhất của chúng tôi
15:47
with colleagues
at the University of Minnesota.
at the University of Minnesota.
337
935797
2739
với các đồng nghiệp ở Đại Học Minnesota.
15:50
So here's that map
of the human microbiome again.
of the human microbiome again.
338
938536
2617
Tôi sẽ chỉ lại cho các bạn trên
bản đồ vi sinh người.
bản đồ vi sinh người.
15:53
What we're looking at now --
339
941153
1457
Chúng ta đang nhìn thấy đây--
15:54
I'm going to add in the community
of some people with C. diff.
of some people with C. diff.
340
942610
3370
Tôi sẽ thêm vào một vài người có
vi khuẩn C.diff
vi khuẩn C.diff
15:57
So, this is a terrible form of diarrhea
341
945980
2279
Đây là loại vi khuẩn tiêu chảy nguy hiểm
16:00
where you have to go
up to 20 times a day,
up to 20 times a day,
342
948259
2345
làm cho bạn phải đi ngoài
đến 20 lần mỗi ngày,
đến 20 lần mỗi ngày,
16:02
and these people have failed
antibiotic therapy for two years
antibiotic therapy for two years
343
950604
3111
những người này đã điều trị thất bại
với kháng sinh trong 2 năm
với kháng sinh trong 2 năm
16:05
before they're eligible for this trial.
344
953715
2299
trước khi họ được tham gia
thử nghiệm này.
thử nghiệm này.
16:08
So what would happen if we transplanted
some of the stool from a healthy donor,
some of the stool from a healthy donor,
345
956014
4413
Chuyện gì sẽ xảy ra nếu tôi cấy
1 ít phân từ một người khỏe mạnh,
1 ít phân từ một người khỏe mạnh,
16:12
that star down at the bottom,
346
960427
1857
được đánh dấu sao ở dưới cùng,
16:14
into these patients.
347
962284
1416
vào những bệnh nhân này.
16:15
Would the good microbes
do battle with the bad microbes
do battle with the bad microbes
348
963700
2609
Vi khuẩn tốt có đánh nhau
với vi khuẩn xấu
với vi khuẩn xấu
16:18
and help to restore their health?
349
966309
2079
để giúp họ hồi phục sức khỏe không?
16:20
So let's watch exactly what happens there.
350
968388
2316
Hãy cùng xem chính xác những gì
xảy ra ở đây.
xảy ra ở đây.
16:22
Four of those patients
are about to get a transplant
are about to get a transplant
351
970704
2516
4 bệnh nhân được cấy
16:25
from that healthy donor at the bottom,
352
973220
1904
từ 1 người khỏe mạnh ở dưới cùng bản đồ,
16:27
and what you can see is that immediately,
353
975124
1957
bạn sẽ thấy là ngay lập tức,
16:29
you have this radical change
in the gut community.
in the gut community.
354
977081
2405
vi khuẩn chí đường ruột
có sự thay đổi căn bản.
có sự thay đổi căn bản.
16:31
So one day after you do that transplant,
355
979486
2069
Vậy 1 ngày sau khi cấy,
16:33
all those symptoms clear up,
356
981555
1649
tất cả các triệu chứng biến mất,
16:35
the diarrhea vanishes,
357
983204
1555
tiêu chảy biến mất,
16:36
and they're essentially healthy again,
coming to resemble the donor's community,
coming to resemble the donor's community,
358
984759
3772
và họ khỏe mạnh trở lại,
có vi khuẩn chí giống như của người cho
có vi khuẩn chí giống như của người cho
16:40
and they stay there.
359
988531
2062
và chúng ở đó.
16:42
(Applause)
360
990593
4797
(Vỗ tay)
16:49
So we're just at the beginning
of this discovery.
of this discovery.
361
997290
2375
Chúng ta mới chỉ bắt đầu cuộc khám phá.
16:51
We're just finding out that microbes
have implications
have implications
362
999665
2540
Chúng ta mới chỉ phát hiện ra
ảnh hưởng của vi sinh vật
ảnh hưởng của vi sinh vật
16:54
for all these different kinds of diseases,
363
1002205
2173
trên tất cả các loại bệnh này,
16:56
ranging from inflammatory
bowel disease to obesity,
bowel disease to obesity,
364
1004378
2468
từ viêm bàng quang đến béo phì,
16:58
and perhaps even autism and depression.
365
1006846
3083
và thậm chí cả tự kỉ và trầm cảm.
17:01
What we need to do, though,
366
1009929
1338
Tuy nhiên cái chúng ta cần làm
17:03
is we need to develop
a kind of microbial GPS,
a kind of microbial GPS,
367
1011267
2258
là phát triển cái có thể được gọi là
hệ thống định vị vi sinh,
hệ thống định vị vi sinh,
17:05
where we don't just know
where we are currently
where we are currently
368
1013525
2321
để không những xác định
tình trạng của chúng ta
tình trạng của chúng ta
17:07
but also where we want to go
and what we need to do
and what we need to do
369
1015846
3551
mà còn giúp ta biết ta muốn gì
và cần làm gì
và cần làm gì
17:11
in order to get there,
370
1019397
1486
để đạt được điều đó,
17:12
and we need to be able
to make this simple enough
to make this simple enough
371
1020883
2345
ta cần làm cho nó đủ đơn giản
17:15
that even a child can use it.
(Laughter)
(Laughter)
372
1023228
2601
đến mức 1 đứa trẻ cũng có thể dùng được.
(Cười)
(Cười)
17:17
Thank you.
373
1025829
2229
Xin cảm ơn.
17:20
(Applause)
374
1028058
3204
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Rob Knight - Microbial ecologistRob Knight explores the unseen microbial world that exists literally right under our noses -- and everywhere else on (and in) our bodies.
Why you should listen
Using scatological research methods that might repel the squeamish, microbial researcher Rob Knight uncovers the secret ecosystem (or "microbiome") of microbes that inhabit our bodies -- and the bodies of every creature on earth. In the process, he’s discovered a complex internal ecology that affects everything from weight loss to our susceptibility to disease. As he said to Nature in 2012, "What motivates me, from a pragmatic standpoint, is how understanding the microbial world might help us improve human and environmental health.”
Knight’s recent projects include the American Gut, an attempt to map the unique microbiome of the United States using open-access data mining tools and citizen-scientists to discover how lifestyle and diet affect our internal flora and fauna, and our overall health.
Knight is the author of the TED Book, Follow Your Gut: The Enormous Impact of Tiny Microbes.
Rob Knight | Speaker | TED.com