TED2011
Roger Ebert: Remaking my voice
Роџер Еберт: Ресоздавање на мојот глас
Filmed:
Readability: 3.9
1,268,513 views
Кога филмскиот критичар Роџер Еберт ја изгуби долната вилица поради рак, тој ја изгуби можноста да јаде и зборува. Но тој не го изгуби својот глас. Во емотивен говор од ТЕД2011, Еберт и неговата жена Чез, со пријателите Дин Орниш и Џон Хантер, дојдоа заедно да ја кажат неговата забележителна приказна.
Roger Ebert - Film critic and blogger
After losing the power to speak, legendary film critic Roger Ebert went on to write about creativity, race, politics and culture -- and film, just as brilliantly as ever. Full bio
After losing the power to speak, legendary film critic Roger Ebert went on to write about creativity, race, politics and culture -- and film, just as brilliantly as ever. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
Roger Ebert: These are my words, but this is not my voice.
0
0
3000
Ова се мои зборови, но ова не е мој глас.
00:18
This is Alex, the best computer voice
1
3000
2000
Ова е Алекс, најдобриот компјутерски глас
00:20
I've been able to find,
2
5000
2000
што можев да го најдам,
00:22
which comes as standard equipment on every Macintosh.
3
7000
3000
кој доаѓа како стандардна опрема на секој Мекинтош.
00:25
For most of my life,
4
10000
2000
Најголемиот дел од мојот живот,
00:27
I never gave a second thought to my ability to speak.
5
12000
3000
јас никогаш не помислив за мојата можност да зборувам.
00:30
It was like breathing.
6
15000
2000
Тоа беше како дишење.
00:32
In those days, I was living in a fool's paradise.
7
17000
3000
Во тие денови, јас живеев во лажен рај.
00:35
After surgeries for cancer
8
20000
2000
Откако операциите врз ракот
00:37
took away my ability to speak, eat or drink,
9
22000
3000
ми ја одзедоа мојата можност да зборувам, јадам или пијам,
00:40
I was forced to enter this virtual world
10
25000
2000
бев приморан да влезам во овој виртуелен свет
00:42
in which a computer does some of my living for me.
11
27000
3000
во кој компјутерот станува дел од мене.
00:45
For several days now,
12
30000
2000
Веќе неколку дена,
00:47
we have enjoyed brilliant and articulate speakers here at TED.
13
32000
3000
уживавме во брилијантните и јасни говорници овде на ТЕД.
00:50
I used to be able to talk like that.
14
35000
2000
Јас порано можев да зборувам така.
00:52
Maybe I wasn't as smart,
15
37000
2000
Можеби не бев толку паметен.
00:54
but I was at least as talkative.
16
39000
2000
но барем бев разговорлив.
00:56
I want to devote my talk today
17
41000
2000
Сакам да го посветам мојот говор денес
00:58
to the act of speaking itself,
18
43000
2000
на самото зборување,
01:00
and how the act of speaking or not speaking
19
45000
2000
и како зборувањето или не зборувањето
01:02
is tied so indelibly to one's identity
20
47000
2000
е врзано толку неизбришливо со нечиј идентитет
01:04
as to force the birth of a new person
21
49000
2000
како да натераш раѓање на ново лице
01:06
when it is taken away.
22
51000
2000
кога тоа е одземено.
01:08
However, I've found that listening to a computer voice
23
53000
2000
Меѓутоа, дознав дека слушањето компјутерски глас
01:10
for any great length of time
24
55000
2000
без разлика колку долго
01:12
can be monotonous.
25
57000
2000
може да биде монотоно.
01:14
So I've decided to recruit some of my TED friends
26
59000
3000
Така да решив да регрутирам некои од моите ТЕД пријатели
01:17
to read my words aloud for me.
27
62000
2000
да ги читаат моите зборови гласно за мене.
01:19
I will start with my wife, Chaz.
28
64000
3000
Ќе почнам со мојата сопруга. Чез.
01:25
Chaz Ebert: It was Chaz who stood by my side
29
70000
2000
Чез Еберт: " Чез беше таа што стоеше покрај мене
01:27
through three attempts to reconstruct my jaw
30
72000
4000
низ три обиди за реконструкција на мојата вилица
01:31
and restore my ability to speak.
31
76000
3000
и враќање на мојата можност да зборувам.
01:34
Going into the first surgery
32
79000
2000
Одејќи на мојата прва операција
01:36
for a recurrence of salivary cancer
33
81000
2000
поради ракот на плунковите жлезди
01:38
in 2006,
34
83000
2000
во 2006та,
01:40
I expected to be out of the hospital
35
85000
3000
очекував да излезам од болница
01:43
in time to return to my movie review show,
36
88000
2000
на време за да се вратам на емисијата за преглед на филмови,
01:45
'Ebert and Roeper at the Movies.'
37
90000
3000
"Еберт и Ропер за Филмовите".
01:48
I had pre-taped enough shows
38
93000
2000
Имав преснимано доволно емисии
01:50
to get me through six weeks of surgery
39
95000
3000
доволно за шест недели операции
01:53
and recuperation.
40
98000
2000
и оздравување.
01:55
The doctors took a fibula bone from my leg
41
100000
3000
Докторите зедоа фибулна коска од мојата нога
01:58
and some tissue from my shoulder
42
103000
2000
и малку ткиво од моето рамо
02:00
to fashion into a new jaw.
43
105000
3000
за да ја создадат новата вилица.
02:04
My tongue, larynx and vocal cords
44
109000
3000
Мојот јазик, грло и гласните жици
02:07
were still healthy and unaffected.
45
112000
2000
беа сеуште здрави и нечепнати.
02:09
(Laughter)
46
114000
2000
(Смеа)
02:12
(Laughter)
47
117000
9000
(Смеа)
02:23
CE: I was optimistic,
48
128000
2000
"Бев оптимист
02:25
and all was right with the world.
49
130000
2000
и се беше во ред со светот.
02:27
The first surgery was a great success.
50
132000
3000
Првата операција беше голем успех.
02:30
I saw myself in the mirror
51
135000
2000
Се видов себеси во огледалото
02:32
and I looked pretty good.
52
137000
3000
и изгледав многу добро.
02:35
Two weeks later, I was ready to return home.
53
140000
3000
Две недели подоцна, бев спремен да се вратам дома.
02:38
I was using my iPod
54
143000
2000
Го користев мојот АјПод
02:40
to play the Leonard Cohen song
55
145000
2000
за да ја пуштам песната на Леонард Коен
02:42
'I'm Your Man'
56
147000
2000
"Јас сум твојот човек"
02:44
for my doctors and nurses.
57
149000
3000
за моите доктори и сестри.
02:47
Suddenly, I had an episode of catastrophic bleeding.
58
152000
4000
Одненадеж, имав епизода на катастрофално крварење.
02:51
My carotid artery had ruptured.
59
156000
3000
Мојата каротидна артерија пукна.
02:54
Thank God I was still in my hospital room
60
159000
3000
Благодарам Господе, бев сеуште во мојата болничка соба
02:57
and my doctors were right there.
61
162000
3000
и моите доктори беа токму таму.
03:01
Chaz told me
62
166000
2000
Чез ми кажа
03:03
that if that song hadn't played for so long,
63
168000
2000
дека ако песната не свирела толку долго,
03:05
I might have already been in the car, on the way home,
64
170000
3000
можев да бидам во колата, на пат за дома,
03:08
and would have died right there and then.
65
173000
3000
и ќе умрев токму таму и тогаш.
03:11
So thank you, Leonard Cohen,
66
176000
2000
Значи ти благодарам, Леонард Коен,
03:13
for saving my life.
67
178000
3000
што ми го спаси мојот живот."
03:16
(Applause)
68
181000
4000
(Аплауз)
03:20
There was a second surgery --
69
185000
2000
"Имаше и втора операција --
03:22
which held up for five or six days
70
187000
2000
после пет или шест дена
03:24
and then it also fell apart.
71
189000
3000
и тогаш беше неуспешна.
03:27
And then a third attempt,
72
192000
2000
И тогаш трет обид,
03:29
which also patched me back together pretty well,
73
194000
3000
што ме прикрпи многу добро,
03:32
until it failed.
74
197000
3000
додека не откажа.
03:36
A doctor from Brazil said
75
201000
2000
Докторот од Бразил рече
03:38
he had never seen anyone survive
76
203000
3000
дека никогаш не видел некој да преживее
03:41
a carotid artery rupture.
77
206000
3000
пукање на каротидна артерија.
03:44
And before I left the hospital,
78
209000
3000
И пред да ја напуштам болницата,
03:47
after a year of being hospitalized,
79
212000
3000
после година дена откако бев хоспитализиран,
03:50
I had seven ruptures
80
215000
2000
имав седум пукања
03:52
of my carotid artery.
81
217000
2000
на мојата каротидна артерија.
03:54
There was no particular day
82
219000
2000
Никој не ми кажа директно
03:56
when anyone told me
83
221000
2000
дека повеќе нема
03:58
I would never speak again;
84
223000
2000
да зборувам;
04:00
it just sort of became obvious.
85
225000
3000
само по себе стана очигледно.
04:03
Human speech
86
228000
2000
Човечкиот говор
04:05
is an ingenious manipulation of our breath
87
230000
3000
е генијална мапипулација на нашиот здив
04:08
within the sound chamber of our mouth
88
233000
3000
во звучната комора на нашата уста
04:11
and respiratory system.
89
236000
3000
и дишниот систем.
04:14
We need to be able to hold and manipulate that breath
90
239000
3000
Потребно е да можеме да го задржиме и манипулираме тој здив
04:17
in order to form sounds.
91
242000
3000
со цел да создадеме звуци.
04:20
Therefore, the system
92
245000
2000
Затоа, системот
04:22
must be essentially airtight
93
247000
3000
мора да биде во основа затегнат
04:25
in order to capture air.
94
250000
3000
со цел да задржува воздух.
04:28
Because I had lost my jaw,
95
253000
2000
Бидејќи ја загубив вилицата,
04:30
I could no longer form a seal,
96
255000
2000
повеќ не можев да обликувам затворен простор,
04:32
and therefore my tongue
97
257000
2000
и затоа мојот јазик
04:34
and all of my other vocal equipment
98
259000
3000
и целата друга гласовна опрема
04:37
was rendered powerless.
99
262000
3000
стана немоќна."
04:41
Dean Ornish: At first for a long time,
100
266000
2000
Дин Орниш: "На почеток, долго време,
04:43
I wrote messages in notebooks.
101
268000
2000
пишував пораки во бележници.
04:45
Then I tried typing words on my laptop
102
270000
2000
Тогаш пробав да пишувам букви на мојот лаптоп
04:47
and using its built in voice.
103
272000
2000
и да го користам неговиот вграден глас.
04:49
This was faster,
104
274000
2000
Ова беше побрзо,
04:51
and nobody had to try to read my handwriting.
105
276000
2000
и никој не мораше да пробува да го чита мојот ракопис.
04:53
I tried out various computer voices that were available online,
106
278000
3000
Пробав разни компјутерски гласови што беа на располагање на интернет,
04:56
and for several months I had a British accent,
107
281000
2000
и неколку месеци имав британски акцент,
04:58
which Chaz called Sir Lawrence."
108
283000
2000
што Чез го нарекуваше Сер Лоренс."
05:00
(Laughter)
109
285000
2000
(Смеа)
05:02
"It was the clearest I could find.
110
287000
2000
"Тој беше најчистиот што можев да го најдам.
05:04
Then Apple released the Alex voice,
111
289000
2000
Тогаш Епл го издаде гласот Алекс,
05:06
which was the best I'd heard.
112
291000
2000
што беше најдоброто што сум го чул.
05:08
It knew things like the difference
113
293000
2000
Ги знаеше нешта како разликата
05:10
between an exclamation point and a question mark.
114
295000
2000
меѓу извичник и прашалник.
05:12
When it saw a period, it knew how to make a sentence
115
297000
2000
Кога виде точка, знаеше како да направи реченицата
05:14
sound like it was ending instead of staying up in the air.
116
299000
4000
да звучи како да завршуваше наместо да стои во воздух.
05:18
There are all sorts of html codes you can use
117
303000
2000
Постојат секакви видови хтмл код што можете да ги користите
05:20
to control the timing and inflection of computer voices,
118
305000
3000
за да го контролирате времето и вметнувањето на компјутерски гласови,
05:23
and I've experimented with them.
119
308000
2000
и јас експериментирав со нив.
05:25
For me, they share a fundamental problem: they're too slow.
120
310000
3000
За мене, тие делат основен проблем: тие беа преспори.
05:28
When I find myself in a conversational situation,
121
313000
3000
Кога ќе се најдам во сред муабет,
05:31
I need to type fast and to jump right in.
122
316000
3000
морам да пишувам брзо и да прискокнам веднаш.
05:35
People don't have the time or the patience
123
320000
2000
Луѓето немаат ниту време ниту трпение
05:37
to wait for me to fool around with the codes
124
322000
2000
да ме чекаат да си играм со кодовите
05:39
for every word or phrase.
125
324000
2000
за секој збор или реченица.
05:41
But what value do we place on the sound of our own voice?
126
326000
3000
Но каква вредност му даваме на звукот на нашиот глас?
05:44
How does that affect who you are as a person?
127
329000
3000
Како тоа влијае врз вашата личност?
05:47
When people hear Alex speaking my words,
128
332000
2000
Кога луѓето ќе го слушнат Алекс како ги изговара моите зборови,
05:49
do they experience a disconnect?
129
334000
2000
дали доживуваат оддалеченост?
05:51
Does that create a separation or a distance
130
336000
2000
Дали тоа создава поделба или далечина
05:53
from one person to the next?
131
338000
3000
од едно лице до наредното?
05:56
How did I feel not being able to speak?
132
341000
2000
Како се чуствував не можејќи да зборувам?
05:58
I felt, and I still feel,
133
343000
2000
Чуствував, и сеуште чуствувам,
06:00
a lot of distance from the human mainstream.
134
345000
2000
оддалеченост од човештвото.
06:02
I've become uncomfortable when I'm separated from my laptop.
135
347000
4000
Ми стануваше неудобно кога ќе бев одвоен од мојот лаптоп.
06:06
Even then, I'm aware that most people have little patience
136
351000
2000
Дури и тогаш, бев свесен дека повеќето луѓе имаат малку трпение
06:08
for my speaking difficulties.
137
353000
3000
за моите говорни потешкотии.
06:11
So Chaz suggested finding a company that could make a customized voice
138
356000
3000
Тогаш Чез предложи да се најде фирма која би можела да направи глас по порачка
06:14
using my TV show voice
139
359000
2000
користејќи го гласот од мојата ТВ емисија
06:16
from a period of 30 years.
140
361000
2000
во период од 30 години.
06:18
At first I was against it.
141
363000
2000
Отпрвин бев против тоа.
06:20
I thought it would be creepy
142
365000
2000
Мислев дека би било чудно
06:22
to hear my own voice coming from a computer.
143
367000
2000
кога ќе го слушам сопствениот глас како доаѓа од компјутер.
06:24
There was something comforting about a voice that was not my own.
144
369000
3000
Имаше нешто утешително во гласот што не беше мој.
06:27
But I decided then to just give it a try.
145
372000
2000
Но тогаш решив само да пробам.
06:29
So we contacted a company in Scotland
146
374000
2000
Така, контактиравме една фирма во Шкотска
06:31
that created personalized computer voices.
147
376000
3000
што создаде мои приспособени компјутерски гласови.
06:34
They'd never made one from previously-recorded materials.
148
379000
3000
Тие никогаш немаа создадено глас од претходно снимени материјали.
06:37
All of their voices had been made by a speaker
149
382000
2000
Сите нивни гласови биле направени од спикер
06:39
recording original words in a control booth.
150
384000
2000
снимајќи ги неговите зборови во студио.
06:41
But they were willing to give it a try.
151
386000
2000
Но беа волни да пробаат.
06:43
So I sent them many hours of recordings of my voice,
152
388000
3000
Така им пратив многу часови снимен материјал со мојот глас,
06:46
including several audio commentary tracks
153
391000
2000
вклучувајќи и неколку ленти со аудио коментари
06:48
that I'd made for movies on DVDs.
154
393000
3000
што ги направив за филмови на ДВД-ја.
06:51
And it sounded like me, it really did.
155
396000
2000
И звучеше како мене, навистина.
06:53
There was a reason for that; it was me.
156
398000
3000
Имаше причина за тоа, тоа бев јас.
06:56
But it wasn't that simple.
157
401000
2000
Но не беше толку едноставно.
06:58
The tapes from my TV show weren't very useful
158
403000
3000
Лентите од мојата ТВ емисија не беа многу успешни
07:01
because there were too many other kinds of audio involved --
159
406000
3000
затоа што имаше премногу други видови на звуци вмешани --
07:04
movie soundtracks, for example, or Gene Siskel arguing with me --
160
409000
3000
звучни записи од филмови, на пример или Џин Сискел расправајќи се со мене. "
07:07
(Laughter)
161
412000
2000
(Смеа)
07:09
and my words often had a particular emphasis
162
414000
2000
"И моите зборови често имаа одреден нагласок
07:11
that didn't fit into a sentence well enough.
163
416000
3000
што не одговараше во реченица многу добро.
07:14
I'll let you hear a sample of that voice.
164
419000
2000
Ќе ви дозволам да слушнете извадок од тој глас.
07:16
These are a few of the comments I recorded for use
165
421000
3000
Овие се неколку од коментарите што јас ги снимив за користење
07:19
when Chaz and I appeared on the Oprah Winfrey program.
166
424000
3000
кога Чез и јас се појавивме на Опра Винфри емисијата.
07:22
And here's the voice we call Roger Jr.
167
427000
2000
И еве го гласот што ние го нарекуваме Роџер Јуниор.
07:24
or Roger 2.0.
168
429000
3000
или Роџер 2.0"
07:27
Roger 2.0: Oprah, I can't tell you how great it is
169
432000
2000
Роџер 2.0: Опра, не можам да ти кажам колку е добро
07:29
to be back on your show.
170
434000
3000
да се биде повторно во твојата емисија.
07:32
We have been talking for a long time,
171
437000
3000
Ние зборувавме долго време,
07:35
and now here we are again.
172
440000
2000
и сега еве не повторно.
07:37
This is the first version of my computer voice.
173
442000
3000
Ова е првата верзија на мојот компјутерски глас.
07:40
It still needs improvement,
174
445000
2000
Се уште треба подобрување,
07:42
but at least it sounds like me
175
447000
2000
но барем звучи како мене
07:44
and not like HAL 9000.
176
449000
3000
и не како ХАЛ 9000.
07:47
When I heard it the first time,
177
452000
2000
Кога го слушнав прв пат,
07:49
it sent chills down my spine.
178
454000
3000
ме полазија морници по 'рбетот
07:52
When I type anything,
179
457000
2000
Кога пишувам нешто,
07:54
this voice will speak whatever I type.
180
459000
2000
овој глас ќе изговори сè што пишувам.
07:56
When I read something, it will read in my voice.
181
461000
3000
Кога читам нешто, ќе го прочита со мојот глас.
07:59
I have typed these words in advance,
182
464000
3000
Ги напишав овие зборови однапред,
08:02
as I didn't think it would be thrilling
183
467000
2000
бидејќи не мислам дека би било возбудливо
08:04
to sit here watching me typing.
184
469000
2000
да седам овде, и вие да ме гледате како пишувам.
08:06
The voice was created by a company in Scotland
185
471000
3000
Гласот беше создаден од фирма во Шкотска
08:09
named CereProc.
186
474000
2000
именувана СерПрок.
08:11
It makes me feel good
187
476000
2000
Мило ми е што
08:13
that many of the words you are hearing were first spoken
188
478000
3000
мноштво од зборовите што ги слушате прво беа изговорени
08:16
while I was commenting on "Casablanca"
189
481000
3000
додека коментирав за 'Казабланка'
08:19
and "Citizen Kane."
190
484000
3000
и 'Граѓанинот Кејн'.
08:22
This is the first voice they've created for an individual.
191
487000
3000
Ова е првиот глас што тие го создадоа за лице.
08:25
There are several very good voices available for computers,
192
490000
3000
Постојат неколку многу добри гласови на располагање за компјутерите,
08:28
but they all sound like somebody else,
193
493000
3000
но сите тие звучат како некој друг,
08:31
while this voice sounds like me.
194
496000
3000
додека овој глас звучи како мене.
08:34
I plan to use it on television, radio
195
499000
3000
Планирам да го користам на телевизија, радио
08:37
and the Internet.
196
502000
2000
и интернет.
08:39
People who need a voice should know
197
504000
3000
Луѓето на кои им треба глас треба да знаат
08:42
that most computers already come with built-in speaking systems.
198
507000
3000
дека повеќето копјутери веќе сè со вградени говорни системи.
08:45
Many blind people use them
199
510000
2000
Многу слепи луѓе ги користат
08:47
to read pages on the Web to themselves.
200
512000
3000
со цел самостојно да читаат страници на интернет.
08:50
But I've got to say, in first grade,
201
515000
2000
Но морам да кажам, во прво оделение,
08:52
they said I talked too much,
202
517000
2000
велеа дека премногу зборувам,
08:54
and now I still can.
203
519000
2000
и сега сеуште можам.
08:56
(Laughter)
204
521000
3000
(Смеа)
08:59
Roger Ebert: As you can hear, it sounds like me,
205
524000
3000
Роџер Еберт: Како што можете да чуете, звучи како мене,
09:02
but the words jump up and down.
206
527000
2000
но зборовите скокаат горе доле.
09:04
The flow isn't natural.
207
529000
2000
Текот не е природен.
09:06
The good people in Scotland are still improving my voice,
208
531000
3000
Добрите луѓе во Шкотска сеуште го подобруваат мојот глас,
09:09
and I'm optimistic about it.
209
534000
2000
и јас сум оптимистичен околу тоа.
09:11
But so far, the Apple Alex voice
210
536000
2000
Но до сега, Епл Алекс гласот
09:13
is the best one I've heard.
211
538000
2000
е најдобриот што го имав слушнато.
09:15
I wrote a blog about it
212
540000
2000
Напишав блог за тоа
09:17
and actually got a comment from the actor who played Alex.
213
542000
3000
и всушност добив коментар од глумецот кој го играше Алекс.
09:20
He said he recorded many long hours in various intonations
214
545000
3000
Тој рече дека снимил многу долги часови во разни интонации
09:23
to be used in the voice.
215
548000
2000
за да се направи гласот.
09:25
A very large sample is needed.
216
550000
3000
Многу голем примерок е потребен.
09:28
John Hunter: All my life I was a motormouth.
217
553000
3000
Џон Хантер: "Целиот мој живот бев дрдорко.
09:31
Now I have spoken my last words,
218
556000
3000
Сега ги кажав моите последни зборови,
09:34
and I don't even remember for sure
219
559000
2000
и дури не сум сигурен
09:36
what they were.
220
561000
2000
кои беа тие.
09:38
I feel like the hero of that Harlan Ellison story
221
563000
3000
Се чуствувам како херојот од онаа приказна на Харлан Елисон
09:41
titled "I Have No Mouth and I Must Scream."
222
566000
4000
насловена 'Немам уста и морам да врискам'.
09:45
On Wednesday, David Christian explained to us
223
570000
3000
Во среда, Дејвид Кристијан ни објасни
09:48
what a tiny instant the human race represents
224
573000
3000
колку мал момент претставува човечката раса
09:51
in the time-span of the universe.
225
576000
2000
во временскиот опсег на вселената.
09:53
For almost all of its millions and billions of years,
226
578000
3000
За речиси сите нејзини милиони и милијарди години,
09:56
there was no life on Earth at all.
227
581000
3000
немаше живот на земјата воопшто.
09:59
For almost all the years of life on Earth,
228
584000
3000
За речиси сите години на живот на земјата,
10:02
there was no intelligent life.
229
587000
2000
немало интелигентен живот.
10:04
Only after we learned to pass knowledge
230
589000
2000
Откако сме научиле да го пренесуваме знаењето
10:06
from one generation to the next,
231
591000
2000
од една генерација на наредната,
10:08
did civilization become possible.
232
593000
2000
цивилизацијата станала возможна.
10:10
In cosmological terms,
233
595000
2000
Во космолошки рамки,
10:12
that was about 10 minutes ago.
234
597000
3000
тоа беше пред околу 10 минути.
10:15
Finally came mankind's most advanced and mysterious tool,
235
600000
4000
Конечно се појави човековиот најнапреден и најтаинствен алат,
10:19
the computer.
236
604000
2000
компјутерот.
10:21
That has mostly happened in my lifetime.
237
606000
3000
Тоа се случи воглавно во текот на моето живеење.
10:24
Some of the famous early computers
238
609000
2000
Некои од првите познати компјутери
10:26
were being built in my hometown of Urbana,
239
611000
3000
биле направени во мојот роден град Урбана,
10:29
the birthplace of HAL 9000.
240
614000
3000
родното место на ХАЛ 9000.
10:32
When I heard the amazing talk
241
617000
2000
Кога го слушнав вчудовидувачкиот говор
10:34
by Salman Khan on Wednesday,
242
619000
2000
на Салман Кан во средата,
10:36
about the Khan Academy website
243
621000
2000
за вебстраницата на Кан Академијата
10:38
that teaches hundreds of subjects to students all over the world,
244
623000
3000
што предава стотици теми на студенти од целиот свет,
10:41
I had a flashback.
245
626000
2000
имав блесок од минатото.
10:43
It was about 1960.
246
628000
3000
Тоа беше околу 1960та.
10:46
As a local newspaper reporter still in high school,
247
631000
3000
Како средношколец и новинар во локалниот весник,
10:49
I was sent over to the computer lab of the University of Illinois
248
634000
3000
бев испратен во компјутерската лабораторија на Универзитетот во Илиноис
10:52
to interview the creators
249
637000
2000
за да ги интервјуирам создавачите
10:54
of something called PLATO.
250
639000
2000
на нешто наречено ПЛАТО.
10:56
The initials stood for Programmed Logic
251
641000
2000
Иницијалите значеа Програмирана Логика
10:58
for Automated Teaching Operations.
252
643000
4000
за Автоматизирани Учебни Операции.
11:02
This was a computer-assisted instruction system,
253
647000
3000
Ова беше компјутерски потпомогнат инструкциски систем,
11:05
which in those days ran on a computer named ILLIAC.
254
650000
3000
што во тие денови работеше на компјутер наречен Илиак.
11:08
The programmers said it could assist students in their learning.
255
653000
4000
Програмерите рекоа дека може да им помогне на студенти во нивното учење.
11:12
I doubt, on that day 50 years ago,
256
657000
3000
Се сомневам, на тој ден пред 50 години,
11:15
they even dreamed of what Salman Khan has accomplished.
257
660000
4000
дека тие дури и сонуваа за тоа што Салман Кан ќе постигне.
11:19
But that's not the point.
258
664000
2000
Но тоа не е поентата.
11:21
The point is PLATO was only 50 years ago,
259
666000
3000
Поентата е дека ПЛАТО беше само пред 50 години,
11:24
an instant in time.
260
669000
2000
момент во времето.
11:26
It continued to evolve and operated in one form or another
261
671000
3000
Продолжи да еволуира и да биде опериран во една форма или друга
11:29
on more and more sophisticated computers,
262
674000
3000
на повеќе и повеќе софистицирани компјутери,
11:32
until only five years ago.
263
677000
2000
се до пред пет години.
11:34
I have learned from Wikipedia
264
679000
2000
Дознав од Википедија
11:36
that, starting with that humble beginning,
265
681000
3000
дека, почнувајќи со тој скромен почеток,
11:39
PLATO established forums, message boards,
266
684000
3000
ПЛАТО поставил форуми, табли со пораки,
11:42
online testing,
267
687000
2000
мрежно тестирање,
11:44
email, chat rooms,
268
689000
2000
имеил, чат соби,
11:46
picture languages, instant messaging,
269
691000
3000
сликовни јазици, инстант пораки,
11:49
remote screen sharing
270
694000
2000
споделување на екран на далечина
11:51
and multiple-player games.
271
696000
3000
и мрежни игри.
11:54
Since the first Web browser was also developed in Urbana,
272
699000
3000
"Откако првиот мрежен пребарувач беше развиен во Урбана,
11:57
it appears that my hometown
273
702000
2000
стана очигледно дека мојот роден град
11:59
in downstate Illinois
274
704000
2000
во државата Илиноис
12:01
was the birthplace
275
706000
2000
беше родното место
12:03
of much of the virtual, online universe we occupy today.
276
708000
3000
на најголемиот дел од виртуелната, мрежна вселена што ја населуваме денес.
12:06
But I'm not here from the Chamber of Commerce.
277
711000
2000
Но јас не сум овде од Стопанската комора."
12:08
(Laughter)
278
713000
2000
"Смеа"
12:10
I'm here as a man who wants to communicate.
279
715000
3000
"Јас сум овде како човек што сака да комуницира.
12:13
All of this has happened in my lifetime.
280
718000
3000
Сето ова се случи во моето живеење.
12:16
I started writing on a computer back in the 1970s
281
721000
3000
Почнав да пишувам на компјутер наназад во 70-тите
12:19
when one of the first Atech systems was installed
282
724000
3000
кога еден од првите Атеч системи беше инсталиран
12:22
at the Chicago Sun-Times.
283
727000
3000
во Чикаго Сан Тајмс.
12:25
I was in line at Radio Shack
284
730000
2000
Бев во редица во Радио Шак
12:27
to buy one of the first Model 100's.
285
732000
3000
за да купам еден од првите Модел 100.
12:30
And when I told the people in the press room at the Academy Awards
286
735000
3000
И кога им кажав на луѓето во новинарската соба на Наградите на Академијата
12:33
that they'd better install some phone lines for Internet connections,
287
738000
3000
дека подобро да инсталираат неколку линии за Интернет поврзување,
12:36
they didn't know what I was talking about.
288
741000
3000
тие не знаеја за што зборував.
12:39
When I bought my first desktop,
289
744000
2000
Кога го купив мојот прв десктоп,
12:41
it was a DEC Rainbow.
290
746000
2000
тоа беше "ДЕК реинбоу".
12:43
Does anybody remember that?"
291
748000
2000
Дали некој се сеќава на тоа?"
12:45
(Applause)
292
750000
3000
(Плесок)
12:48
"The Sun Times sent me to the Cannes Film Festival
293
753000
2000
"Сан Тајмс ме испрати на Канскиот филмски фестивал
12:50
with a portable computer the size of a suitcase
294
755000
4000
со пренослив компјутер со големина на актовка
12:54
named the Porteram Telebubble.
295
759000
2000
именуван "Портерам Телебабл".
12:56
I joined CompuServe
296
761000
2000
Му се придружив на "Компјусерв"
12:58
when it had fewer numbers
297
763000
2000
кога имаше помалку членови
13:00
than I currently have followers on Twitter.
298
765000
2000
отколку што јас сега имам следбеници на Твитер."
13:02
(Laughter)
299
767000
2000
(Смеа)
13:06
CE: All of this has happened
300
771000
2000
ЧЕ: "Сето ова се случи
13:08
in the blink of an eye.
301
773000
2000
во еден момент.
13:10
It is unimaginable
302
775000
2000
Не е замисливо
13:12
what will happen next.
303
777000
2000
што ќе се случи следно.
13:14
It makes me incredibly fortunate
304
779000
3000
Ме прави неверојатно среќен
13:17
to live at this moment in history.
305
782000
2000
што живеам во овој момент од историјата.
13:19
Indeed, I am lucky to live in history at all,
306
784000
3000
Навистина, јас сум среќен што живеам во историјата воопшто,
13:22
because without intelligence and memory
307
787000
3000
бидејќи без интелигенција и сеќавање
13:25
there is no history.
308
790000
2000
нема историја.
13:27
For billions of years,
309
792000
2000
Низ милијардите години,
13:29
the universe evolved
310
794000
2000
универзумот еволуирал
13:31
completely without notice.
311
796000
2000
целосно без некој да забележи.
13:33
Now we live in the age of the Internet,
312
798000
3000
Сега живееме во времето на Интернетот,
13:36
which seems to be creating a form of global consciousness.
313
801000
3000
кој се чини создава еден вид на глобална свесност.
13:39
And because of it,
314
804000
2000
И заради тоа,
13:41
I can communicate
315
806000
2000
можам да комуницирам
13:43
as well as I ever could.
316
808000
2000
исто како порано.
13:45
We are born into a box
317
810000
2000
Ние сме родени во кутијата
13:47
of time and space.
318
812000
3000
наречена време и простор.
13:50
We use words and communication
319
815000
2000
Користиме зборови и комуникација
13:52
to break out of it
320
817000
2000
за да излеземе надвор од неа
13:54
and to reach out to others.
321
819000
3000
и за да допреме до другите.
13:57
For me, the Internet began
322
822000
2000
За мене, Интернетот почна
13:59
as a useful tool
323
824000
2000
како корисен алат
14:01
and now has become something I rely on
324
826000
3000
и сега стана нешто на што се потпирам
14:04
for my actual daily existence.
325
829000
3000
за секојдневна егзистенција.
14:07
I cannot speak;
326
832000
2000
Не можам да зборувам,
14:09
I can only type so fast.
327
834000
3000
можам само да пишувам многу брзо.
14:12
Computer voices
328
837000
2000
Компјутерските гласови
14:14
are sometimes not very sophisticated,
329
839000
3000
понекогаш не се многу софистицирани,
14:17
but with my computer,
330
842000
2000
но со мојот компјутер,
14:19
I can communicate more widely
331
844000
2000
можам да комуницирам пошироко
14:21
than ever before.
332
846000
2000
отколку порано.
14:23
I feel as if my blog,
333
848000
3000
Чувствувам како да мојот блог,
14:26
my email, Twitter and Facebook
334
851000
3000
мојот имеил, твитер и фејсбук
14:29
have given me a substitute
335
854000
2000
ми дадоа замена
14:31
for everyday conversation.
336
856000
3000
за секојдневен разговор.
14:34
They aren't an improvement,
337
859000
2000
Тие не се подобрување,
14:36
but they're the best I can do.
338
861000
2000
но тие се најдоброто што можам да го правам.
14:38
They give me a way to speak.
339
863000
3000
Тие ми даваат начин да зборувам.
14:41
Not everybody has the patience
340
866000
3000
Не секој го има трпението
14:44
of my wife, Chaz.
341
869000
3000
на мојата жена, Чез.
14:48
But online,
342
873000
1000
Но на мрежата,
14:49
everybody speaks at the same speed.
343
874000
3000
секој зборува со иста брзина.
14:54
This whole adventure
344
879000
2000
Оваа цела авантура
14:56
has been a learning experience.
345
881000
2000
беше поучно искуство.
14:58
Every time there was a surgery that failed,
346
883000
3000
Секој пат кога имаше операција што не успеа,
15:01
I was left with a little less flesh and bone.
347
886000
3000
јас останував со малку помалку месо и коска.
15:04
Now I have no jaw left at all.
348
889000
3000
Сега воопшто немам вилица.
15:07
While harvesting tissue from both my shoulders,
349
892000
3000
Додека земаа ткиво од двете мои рамиња,
15:10
the surgeries left me with back pain
350
895000
2000
операциите ме оставија со болка во грбот
15:12
and reduced my ability to walk easily.
351
897000
4000
и ми ја намалија можноста да одам лесно.
15:16
Ironic that my legs are fine,
352
901000
2000
Иронично е што моите нозе се во ред,
15:18
and it's my shoulders that slow up my walk.
353
903000
3000
и моите рамења се тие што ми го забавуваат мојот од.
15:21
When you see me today,
354
906000
2000
Кога ме гледате денес,
15:23
I look like the Phantom of the Opera.
355
908000
2000
изгледам како Фантомот од Операта."
15:25
But no you don't.
356
910000
2000
Но не, не изгледаш така.
15:27
(Laughter)
357
912000
2000
(Смеа)
15:29
(Applause)
358
914000
8000
(Аплауз)
15:39
It is human nature to look at someone like me
359
924000
3000
"Човечки е доколку погледнете во некој како мене
15:42
and assume I have lost some of my marbles.
360
927000
4000
и претпоставите дека сум загубил нешто од мојот сјај.
15:46
People --
361
931000
2000
Луѓето --"
15:57
(Applause)
362
942000
6000
(Аплауз)
16:03
People talk loudly --
363
948000
2000
"Луѓето зборуваат гласно --"
16:05
I'm so sorry.
364
950000
2000
Жалам.
16:07
Excuse me.
365
952000
2000
Извинете ме.
16:09
(Applause)
366
954000
4000
(Аплауз)
16:13
People talk loudly and slowly to me.
367
958000
4000
"Луѓето ми зборуваат гласно и споро.
16:17
Sometimes they assume I am deaf.
368
962000
3000
Понекогаш тие претпоставуваат дека сум глув.
16:20
There are people who don't want to make eye contact.
369
965000
3000
Постојат луѓе кои не сакаат да направат очен контакт."
16:24
Believe me, he didn't mean this as --
370
969000
2000
Верувајте ми, тој не мислеше за ова како --
16:26
anyway, let me just read it.
371
971000
2000
било како, дозволете ми да го прочитам.
16:28
(Laughter)
372
973000
3000
(Смеа)
16:33
You should never let your wife read something like this.
373
978000
3000
Не треба да и дозволите на вашата жена да чита нешто вакво.
16:36
(Laughter)
374
981000
4000
(Смеа)
16:40
It is human nature
375
985000
2000
"Во човечка природа е
16:42
to look away from illness.
376
987000
3000
да се трга погледот од болест.
16:45
We don't enjoy a reminder
377
990000
2000
Не сакаме да не потстетуваат
16:47
of our own fragile mortality.
378
992000
3000
на нашата кревка смртност.
16:50
That's why writing on the Internet
379
995000
2000
Затоа пишувањето на Интернет
16:52
has become a lifesaver for me.
380
997000
2000
стана животен спасител за мене.
16:54
My ability to think and write
381
999000
3000
Мојата можност да мислам и пишувам
16:57
have not been affected.
382
1002000
2000
не беше засегната.
16:59
And on the Web, my real voice finds expression.
383
1004000
3000
И на мрежата, мојот вистински глас наоѓа изразување.
17:02
I have also met many other disabled people
384
1007000
3000
Имав сретнато многу други инвалидизирани луѓе
17:05
who communicate this way.
385
1010000
3000
кои комуницираат на овој начин.
17:08
One of my Twitter friends
386
1013000
2000
Еден од моите пријатели на Твитер
17:10
can type only with his toes.
387
1015000
2000
може да пишува само со неговите ножни прсти.
17:12
One of the funniest blogs on the Web
388
1017000
2000
Еден од најсмешните блогови на мрежата
17:14
is written by a friend of mine
389
1019000
2000
е напишан од мој пријател
17:16
named Smartass Cripple.
390
1021000
2000
наречен Паметен инвалид."
17:18
(Laughter)
391
1023000
2000
(Смеа)
17:20
Google him and he will make you laugh.
392
1025000
3000
"Најдете го на Гугл го и ќе ве насмее.
17:23
All of these people are saying, in one way or another,
393
1028000
2000
Сите овие луѓе велат, на еден начин или друг,
17:25
that what you see
394
1030000
2000
дека тоа што гледате
17:27
is not all you get.
395
1032000
2000
не е онака како што изгледа.
17:29
So I have not come here to complain.
396
1034000
3000
Значи јас не дојдов овде да се жалам.
17:32
I have much to make me happy and relieved.
397
1037000
3000
Има други работи што ме прават среќен.
17:35
I seem, for the time being,
398
1040000
2000
Јас изгледа, сега,
17:37
to be cancer-free.
399
1042000
2000
сум без рак.
17:39
I am writing as well as ever.
400
1044000
2000
Пишувам добро како порано.
17:41
I am productive.
401
1046000
2000
Продуктивен сум.
17:43
If I were in this condition at any point
402
1048000
3000
Ако бев во ваква состојба
17:46
before a few cosmological instants ago,
403
1051000
3000
пред неколку вселенски моменти,
17:49
I would be as isolated as a hermit.
404
1054000
3000
ќе бев изолиран како некаков аскет.
17:52
I would be trapped inside my head.
405
1057000
2000
Ќе бев заробен во сопствената глава.
17:54
Because of the rush of human knowledge,
406
1059000
3000
Поради напливот на човековото знаење,
17:57
because of the digital revolution,
407
1062000
2000
заради дигиталната револуција,
17:59
I have a voice,
408
1064000
2000
имам глас,
18:01
and I do not need to scream.
409
1066000
3000
и немам потреба да врискам."
18:05
RE: Wait. I have one more thing to add.
410
1070000
4000
РЕ: Чекај. Имам уште едно нешто да додадам.
18:10
A guy goes into a psychiatrist.
411
1075000
2000
Човек оди на психијатар.
18:12
The psychiatrist says, "You're crazy."
412
1077000
3000
Психијатарот вели, "Ти си луд."
18:15
The guy says, "I want a second opinion."
413
1080000
3000
Човекот вели, "Сакам второ мислење."
18:18
The psychiatrist says, "All right, you're ugly."
414
1083000
4000
Психијатарот вели, "Во ред, ти си грд."
18:22
(Laughter)
415
1087000
3000
(Смеа)
18:25
You all know the test for artificial intelligence -- the Turing test.
416
1090000
4000
Вие сите го знаете тестот за вештачка интелигенција -- Туринговиот тест.
18:29
A human judge has a conversation
417
1094000
2000
Човек судија разговара
18:31
with a human and a computer.
418
1096000
2000
со човек и компјутер.
18:33
If the judge can't tell the machine apart from the human,
419
1098000
3000
Ако судијата не може да ја разликува машината од човекот,
18:36
the machine has passed the test.
420
1101000
3000
тогаш машината го поминала тестот.
18:39
I now propose a test for computer voices -- the Ebert test.
421
1104000
4000
Сега предлагам тест за компјутерски гласови -- Ебертовиот тест.
18:43
If a computer voice can successfully tell a joke
422
1108000
3000
Ако компјутерскиот глас може успешно да каже шега
18:46
and do the timing and delivery as well as Henny Youngman,
423
1111000
3000
и ако има изговор и акцент како Хени Јангмен,
18:49
then that's the voice I want.
424
1114000
2000
тогаш тоа е гласот што го сакам.
18:51
(Applause)
425
1116000
32000
(Аплауз)
ABOUT THE SPEAKER
Roger Ebert - Film critic and bloggerAfter losing the power to speak, legendary film critic Roger Ebert went on to write about creativity, race, politics and culture -- and film, just as brilliantly as ever.
Why you should listen
By any measure, Roger Ebert was a legend. The first person to win a Pulitzer for film criticism, as film critic for the Chicago Sun-Times, he was best known for his decades-long reign as the co-host of Sneak Previews, a TV show with fellow Chicago critic Gene Siskel. For 23 years and three title changes (finally settling on Siskel and Ebert and the Movies) the two critics offered smart, short-form film criticism that guided America's moviegoing. After Gene Siskel died in 1999, Ebert kept on with critic Richard Roeper. (And he was also the co-screenwriter of the Russ Meyer cult classic Beyond the Valley of the Dolls, a fact that astounded more than a few young film students.)
In 2006, Ebert began treatment for thyroid cancer. He told the story of his many surgeries and setbacks in an immensely-worth-reading Esquire story in 2010. Enduring procedure after procedure, he eventually lost the lower part of his jaw -- and with it his ability to eat and speak. Turning to his blog and to Twitter, he found a new voice for his film work and his sparkling thoughts on ... just about everything. He tried his hand as an Amazon affiliate, became a finalist in the New Yorker caption contest, and started a controversy or two. In 2013 Ebert passed away from cancer at the age of 70.
Roger Ebert | Speaker | TED.com