TEDGlobal 2012
Vikram Patel: Mental health for all by involving all
Викрам Пател: Ментално здравје за сите преку вклучување на сите
Filmed:
Readability: 5.8
1,103,181 views
Близу 450 милиони луѓе се засегнати од ментални болести на светско ниво. Во богатите земји, само половина од нив ја добиваат соодветната нега, но кај земјите во развој, речиси 90 проценти поминуваат без третман поради големиот недостаток на психијатри. Викрам Пател изложува еден многу ветувачки пристап -- обучување на самите членови на заедниците, обуки кои ќе им овозможат да применуваат интервенции за ментално здравје, на тој начин давајќи им моќ на обичните луѓе да се грижат за нивните блиски.
Vikram Patel - Mental health care advocate
Vikram Patel helps bring better mental health care to low-resource communities -- by teaching ordinary people to deliver basic psychiatric services. Full bio
Vikram Patel helps bring better mental health care to low-resource communities -- by teaching ordinary people to deliver basic psychiatric services. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
I want you to imagine this for a moment.
0
433
2771
Сакам да го замислите ова само за момент.
00:19
Two men, Rahul and Rajiv,
1
3204
2895
Двајца мажи, Рахул и Раџив,
00:21
living in the same neighborhood,
2
6099
1858
живеат во истото маало,
00:23
from the same educational background, similar occupation,
3
7957
3295
имаат исто образовно ниво, слично занимање,
00:27
and they both turn up at their local accident emergency
4
11252
2768
и двајцата доаѓаат во локалната болница за итни случаи
00:29
complaining of acute chest pain.
5
14020
2816
жалејќи се на акутна болка во градите.
00:32
Rahul is offered a cardiac procedure,
6
16836
3124
Рахул го подложуваат на кардиолошки третман,
00:35
but Rajiv is sent home.
7
19960
2811
а Раџив го испраќаат дома.
00:38
What might explain the difference in the experience
8
22771
2510
Што може да ги објасни различните искуства кои
00:41
of these two nearly identical men?
9
25281
3252
ги имале овие двајца речиси идентични мажи?
00:44
Rajiv suffers from a mental illness.
10
28533
3487
Раџив страда од ментална болест.
00:47
The difference in the quality of medical care
11
32020
3099
Нееднаквиот квалитет на медицинската нега
00:51
received by people with mental illness is one of the reasons
12
35119
2861
којашто ја добиваат луѓето со ментални болести е една од причините
00:53
why they live shorter lives
13
37980
1915
поради која тие имаат пократок живот
00:55
than people without mental illness.
14
39895
1583
во споредба со луѓето без ментални болести.
00:57
Even in the best-resourced countries in the world,
15
41478
2670
Дури и во најбогатите земји во светот, разликата во
01:00
this life expectancy gap is as much as 20 years.
16
44148
4770
однос на животниот век достигнува до 20 години.
01:04
In the developing countries of the world, this gap
17
48918
1925
Кај земјите во развој, оваа разлика е
01:06
is even larger.
18
50843
2625
дури и поголема.
01:09
But of course, mental illnesses can kill in more direct ways
19
53468
2859
Но се разбира, менталните болести убиваат и на подиректни начини
01:12
as well. The most obvious example is suicide.
20
56327
3361
исто така. Најочигледниот пример е самоубиството.
01:15
It might surprise some of you here, as it did me,
21
59688
2655
Можеби некои од вас ќе се изненадат, како што се изненадив и јас,
01:18
when I discovered that suicide is at the top of the list
22
62343
2937
кога дознав дека самоубиството се наоѓа на врвот од листата
01:21
of the leading causes of death in young people
23
65280
2565
на водечките причини за смрт кај младите луѓе
01:23
in all countries in the world,
24
67845
1648
во сите земји во светот,
01:25
including the poorest countries of the world.
25
69493
3392
вклучувајќи ги и најсиромашните земји во светот.
01:28
But beyond the impact of a health condition
26
72885
2834
Но покрај влијанието на здравствената состојба
01:31
on life expectancy, we're also concerned
27
75719
2370
врз животниот век, нас исто така нè интересира
01:33
about the quality of life lived.
28
78089
2694
и квалитетот на животот.
01:36
Now, in order for us to examine the overall impact
29
80783
2249
Е сега, за да го испитаме вкупното влијание на
01:38
of a health condition both on life expectancy
30
83032
2373
здравствената состојба како врз животниот век
01:41
as well as on the quality of life lived, we need to use
31
85405
3158
така и врз квалитетот на живеење, треба да користиме
01:44
a metric called the DALY,
32
88563
1386
една мерка наречена DALY,
01:45
which stands for a Disability-Adjusted Life Year.
33
89949
4287
која означува Попреченост-Прилагодена Година Живот.
01:50
Now when we do that, we discover some startling things
34
94236
2521
Кога го направивме тоа, откривме неколку запрепастувачки нешта
01:52
about mental illness from a global perspective.
35
96757
2822
за менталната болест од глобална перспектива.
01:55
We discover that, for example, mental illnesses are
36
99579
3264
Откривме дека, на пример, менталните болести се
01:58
amongst the leading causes of disability around the world.
37
102843
4588
меѓу водечките причини за попреченост низ целиот свет.
02:03
Depression, for example, is the third-leading cause
38
107431
2735
Депресијата, на пример, е третиот водечки причинител
02:06
of disability, alongside conditions such as
39
110166
2972
на попреченост, заедно со заболувањата како
02:09
diarrhea and pneumonia in children.
40
113138
3352
дијареја и пневмонија кај децата.
02:12
When you put all the mental illnesses together,
41
116490
2104
Кога ќе се земат предвид сите ментални болести заедно,
02:14
they account for roughly 15 percent
42
118594
2262
тие придонесуваат за отприлика 15 проценти
02:16
of the total global burden of disease.
43
120856
3206
од вкупната глобална штета предизвикана од болестите.
02:19
Indeed, mental illnesses are also very damaging
44
124062
4511
Всушност, менталните болести нанесуваат голема штета
02:24
to people's lives, but beyond just the burden of disease,
45
128573
5445
врз животот на луѓето, но настрана од штетата што ја нанесуваат болестите,
02:29
let us consider the absolute numbers.
46
134018
2712
ајде да ги разгледаме апсолутните броеви.
02:32
The World Health Organization estimates
47
136730
2059
Светската здравствена организација проценува
02:34
that there are nearly four to five hundred million people
48
138789
3105
дека денес има близу четири до петстотини милиони луѓе
02:37
living on our tiny planet
49
141894
2183
кои живеат на нашата мала планета
02:39
who are affected by a mental illness.
50
144077
1661
и кои страдаат од ментална болест.
02:41
Now some of you here
51
145738
1719
Некои од вас овде
02:43
look a bit astonished by that number,
52
147457
2598
изгледаат малку зачудено од тој број,
02:45
but consider for a moment the incredible diversity
53
150055
2493
но за момент земете ја во предвид неверојатната разновидност
02:48
of mental illnesses, from autism and intellectual disability
54
152548
3154
на ментални болести, од аутизам и интелектуална попреченост
02:51
in childhood, through to depression and anxiety,
55
155702
2681
во детството, па сè до депресија и анксиозност,
02:54
substance misuse and psychosis in adulthood,
56
158383
2281
злоупотреба на супстанции и психоза кај возрасните,
02:56
all the way through to dementia in old age,
57
160664
1636
сè до деменцијата која се јавува во доцната возраст
02:58
and I'm pretty sure that each and every one us
58
162300
2954
и прилично сум сигурен дека секој од нас кој е
03:01
present here today can think of at least one person,
59
165254
3352
присутен денес овде, може да се сети барем на една личност,
03:04
at least one person, who's affected by mental illness
60
168606
3322
барем на една личност која страда од ментална болест
03:07
in our most intimate social networks.
61
171928
4431
во нашето најинтимно социјално опкружување.
03:12
I see some nodding heads there.
62
176359
3205
Гледам некој од вас климаат со глава.
03:15
But beyond the staggering numbers,
63
179564
2970
Но покрај запрепастувачките броеви,
03:18
what's truly important from a global health point of view,
64
182534
3009
она што е навистина важно од гледна точка на глобалното здравје,
03:21
what's truly worrying from a global health point of view,
65
185543
2545
она што навистина загрижува од гледна точка на глобалното здравје,
03:23
is that the vast majority of these affected individuals
66
188088
3168
е тоа што поголемиот дел од овие засегнати индивидуи
03:27
do not receive the care
67
191256
2009
не ја добиваат негата
03:29
that we know can transform their lives, and remember,
68
193265
2466
за која знаеме дека може да ги промени нивните животи и запамтете
03:31
we do have robust evidence that a range of interventions,
69
195731
3061
деке имаме силни докази дека низа од интервенции,
03:34
medicines, psychological interventions,
70
198792
2452
лекарства, психолошки интервенции,
03:37
and social interventions, can make a vast difference.
71
201244
3488
и социјални интервенции, може да доведат до голема промена.
03:40
And yet, even in the best-resourced countries,
72
204732
2251
И покрај тоа, дури и во најбогатите земји,
03:42
for example here in Europe, roughly 50 percent
73
206983
2935
на пример, овде во Европа, отприлика 50 проценти
03:45
of affected people don't receive these interventions.
74
209918
3117
од засегнатите луѓе не ги добиваат овие интервенции.
03:48
In the sorts of countries I work in,
75
213035
2317
Во земјите во кои јас работам,
03:51
that so-called treatment gap
76
215352
2150
таканаречениот третмански јаз
03:53
approaches an astonishing 90 percent.
77
217502
4887
достигнува неверојатни 90 проценти.
03:58
It isn't surprising, then, that if you should speak
78
222389
3212
Не е изненадувачки тогаш, дека ако зборувате
04:01
to anyone affected by a mental illness,
79
225601
2431
со некого кој страда од ментална болест,
04:03
the chances are that you will hear stories
80
228032
2812
веројатно е дека ќе слушнете приказни
04:06
of hidden suffering, shame and discrimination
81
230844
4050
за скриено страдање, срам и дискриминација
04:10
in nearly every sector of their lives.
82
234894
2949
во речиси секој дел од нивните животи.
04:13
But perhaps most heartbreaking of all
83
237843
2710
Но, можеби најболни од сите
04:16
are the stories of the abuse
84
240553
2689
се приказните за злоупотреба
04:19
of even the most basic human rights,
85
243242
2532
на дури и најосновните човекови права,
04:21
such as the young woman shown in this image here
86
245774
2857
како младава жена прикажана на оваа фотографија,
04:24
that are played out every day,
87
248631
2064
коишто за жал се случуваат секој ден,
04:26
sadly, even in the very institutions that were built to care
88
250695
3944
дури и во самите институции кои биле изградени да се грижат
04:30
for people with mental illnesses, the mental hospitals.
89
254639
3835
за луѓето со ментални болести, душевните болници.
04:34
It's this injustice that has really driven my mission
90
258474
3028
Токму оваа неправда беше поттик за мојата мисија
04:37
to try to do a little bit to transform the lives
91
261502
2392
да се обидам барем малку да ги променам животите
04:39
of people affected by mental illness, and a particularly
92
263894
2746
на луѓето кои страдаат од ментални болести, а особено
04:42
critical action that I focused on is to bridge the gulf
93
266640
3849
сум насочен кон спојување на две далечни области т.е.
04:46
between the knowledge we have that can transform lives,
94
270489
2786
помеѓу знаењето кое го имаме и коешто може да промени животи,
04:49
the knowledge of effective treatments, and how we actually
95
273275
2442
знаењето на ефективни третмани и како всушност
04:51
use that knowledge in the everyday world.
96
275717
3422
го користиме тоа знаење во секојдневниот живот.
04:55
And an especially important challenge that I've had to face
97
279139
3159
И морав да се соочам со еден особено важен предизвик, а тоа е
04:58
is the great shortage of mental health professionals,
98
282298
2925
големиот недостаток на стручњаци за ментално здравје,
05:01
such as psychiatrists and psychologists,
99
285223
1672
како што се психијатри и психолози,
05:02
particularly in the developing world.
100
286895
2788
особено кај земјите во развој.
05:05
Now I trained in medicine in India, and after that
101
289683
2685
Јас учев медицина во Индија, а после тоа
05:08
I chose psychiatry as my specialty, much to the dismay
102
292368
3419
ја избрав психијатријата како моја специјалност, на големо разочарување
05:11
of my mother and all my family members who
103
295787
2228
на мајка ми и сите членови од моето семејство кои
05:13
kind of thought neurosurgery would be
104
298015
1703
некако веруваа дека неврохирургијата би била
05:15
a more respectable option for their brilliant son.
105
299718
3169
попрестижна опција за нивниот брилијантен син.
05:18
Any case, I went on, I soldiered on with psychiatry,
106
302887
2734
Како и да е, останав лојален на психијатријата,
05:21
and found myself training in Britain in some of
107
305621
2295
и дојдов во Британија каде учев во една од
05:23
the best hospitals in this country. I was very privileged.
108
307916
2375
најдобрите болници во оваа земја. Бев многу привилегиран.
05:26
I worked in a team of incredibly talented, compassionate,
109
310291
3543
Работев во еден тим на неверојатно талентирани, сочувствителни
05:29
but most importantly, highly trained, specialized
110
313834
3251
но најважно, високо обучени, специјализирани
05:32
mental health professionals.
111
317085
2191
стручњаци за ментално здравје.
05:35
Soon after my training, I found myself working
112
319276
1972
После мојата специјализација, работев најпрвин во
05:37
first in Zimbabwe and then in India, and I was confronted
113
321248
2443
Зимбабве, а потоа во Индија, и притоа се соочив со
05:39
by an altogether new reality.
114
323691
2860
целосно поинаква реалност.
05:42
This was a reality of a world in which there were almost no
115
326551
3346
Оваа реалност беше свет во кој речиси и не постоеја
05:45
mental health professionals at all.
116
329897
2365
стручњаци за ментално здравје.
05:48
In Zimbabwe, for example, there were just about
117
332262
2034
Во Зимбабве, на пример, имаше само околу
05:50
a dozen psychiatrists, most of whom lived and worked
118
334296
3060
дузина психијатри, повеќето од кои живееја и работеа
05:53
in Harare city, leaving only a couple
119
337356
2126
во градот Хараре, оставајќи само неколку
05:55
to address the mental health care needs
120
339482
2393
кои требаше да ги задоволат потребите за ментална
05:57
of nine million people living in the countryside.
121
341875
3668
грижа на девет милиони луѓе кои живееја во селата.
06:01
In India, I found the situation was not a lot better.
122
345543
3617
Во Индија, видов дека ситуацијата не е многу подобра.
06:05
To give you a perspective, if I had to translate
123
349160
2423
Колку за споредба, доколку треба да го применам
06:07
the proportion of psychiatrists in the population
124
351583
2208
процентот на психијатри од Британската популација
06:09
that one might see in Britain to India,
125
353791
2382
врз Индиската популација,
06:12
one might expect roughly 150,000 psychiatrists in India.
126
356173
5609
во Индија би требало да очекуваме отприлика 150,000 психијатри.
06:17
In reality, take a guess.
127
361782
3031
Во реалноста пак, погодете.
06:20
The actual number is about 3,000,
128
364813
2565
Реалната бројка е околу 3.000,
06:23
about two percent of that number.
129
367378
2464
околу два проценти од тој број.
06:25
It became quickly apparent to me that I couldn't follow
130
369842
2497
Брзо ми стана јасно дека нема да можам да ги применам
06:28
the sorts of mental health care models that I had been trained in,
131
372339
3061
моделите за ментална нега и заштита според кои бев обучен,
06:31
one that relied heavily on specialized, expensive
132
375400
2939
модели кои се потпираа на специјализирани, скапи
06:34
mental health professionals to provide mental health care
133
378339
2532
стручњаци за ментално здравје кои би требало да работат
06:36
in countries like India and Zimbabwe.
134
380871
2460
во земји како Индија и Зимбабве.
06:39
I had to think out of the box about some other model
135
383331
2653
Морав да размислувам креативно за некој друг модел
06:41
of care.
136
385984
1623
на нега и заштита.
06:43
It was then that I came across these books,
137
387607
3113
Тогаш налетав на едни книги,
06:46
and in these books I discovered the idea of task shifting
138
390720
3243
и во тие книги ја открив идејата за префрлање на задачите
06:49
in global health.
139
393963
2068
во глобалното здравство.
06:51
The idea is actually quite simple. The idea is,
140
396031
2276
Идејата всушност е прилично едноставна. Идејата е дека,
06:54
when you're short of specialized health care professionals,
141
398307
3014
кога ви недостасуваат специјализирани стручњаци за здравствена заштита,
06:57
use whoever is available in the community,
142
401321
3049
тогаш користете било кој, што е достапен во заедницата,
07:00
train them to provide a range of health care interventions,
143
404370
2937
обучете го да применува повеќе интервенции за здравствена заштита
07:03
and in these books I read inspiring examples,
144
407307
2868
и во овие книги прочитав инспиративни примери,
07:06
for example of how ordinary people had been trained
145
410175
2936
на пример за тоа како обични луѓе биле обучени
07:09
to deliver babies,
146
413111
1353
да вршат пораѓање,
07:10
diagnose and treat early pneumonia, to great effect.
147
414464
3631
да дијагностицираат и третираат рана пневмонија, со голем успех.
07:13
And it struck me that if you could train ordinary people
148
418095
2751
И си помислив дека ако можете да обучите обични луѓе
07:16
to deliver such complex health care interventions,
149
420846
2224
да применуваат толку сложени интервенции за здравствена заштита,
07:18
then perhaps they could also do the same
150
423070
2073
тогаш можеби тие би успеале истото да го постигнат и
07:21
with mental health care.
151
425143
1992
со менталната нега и заштита.
07:23
Well today, I'm very pleased to report to you
152
427135
2869
Па така денеска, со задоволство ќе кажам дека
07:25
that there have been many experiments in task shifting
153
430004
3112
имаше многу експерименти за префрлување на задачите
07:29
in mental health care across the developing world
154
433116
2771
во менталната заштита кај земјите во развој
07:31
over the past decade, and I want to share with you
155
435887
2063
во текот на изминатава декада и со вас би сакал да ги споделам
07:33
the findings of three particular such experiments,
156
437950
2697
наодите конкретно од три такви експерименти,
07:36
all three of which focused on depression,
157
440647
2087
од кои сите три беа насочени кон депресијата,
07:38
the most common of all mental illnesses.
158
442734
2435
најчестата од сите ментални болести.
07:41
In rural Uganda, Paul Bolton and his colleagues,
159
445169
3342
Во рурална Уганда, Пол Болтон и неговите колеги,
07:44
using villagers, demonstrated that they could deliver
160
448511
3844
користејќи селани, покажаа дека можат да ја применат
07:48
interpersonal psychotherapy for depression
161
452355
2355
интерперсоналната психотерапија за депресија
07:50
and, using a randomized control design,
162
454710
2672
и користејќи рандомизиран експеримент,
07:53
showed that 90 percent of the people receiving
163
457382
2245
покажаа дека 90 проценти од луѓето кои ја примиле
07:55
this intervention recovered as compared
164
459627
1960
оваа интервенција закрепнале во споредба
07:57
to roughly 40 percent in the comparison villages.
165
461587
3541
со отприлика 40 проценти од споредбените села.
08:01
Similarly, using a randomized control trial in rural Pakistan,
166
465128
4140
Слично, во еден друг рандомизиран експеримент во рурален Пакистан,
08:05
Atif Rahman and his colleagues showed
167
469268
2340
Атиф Рахман и неговите колеги покажаа
08:07
that lady health visitors, who are community maternal
168
471608
2735
дека здравствените работнички кои одат во посета на селата
08:10
health workers in Pakistan's health care system,
169
474343
2789
и кои воедно се дел од пакистанскиот здравствен систем,
08:13
could deliver cognitive behavior therapy for mothers
170
477132
2217
можат да ја применат когнитивно-бихејвиоралната терапија
08:15
who were depressed, again showing dramatic differences
171
479349
2508
кај депресивните мајки, повторно покажувајќи огромни разлики
08:17
in the recovery rates. Roughly 75 percent of mothers
172
481857
2847
во стапките на закрепнување. Отприлика 75 проценти од мајките
08:20
recovered as compared to about 45 percent
173
484704
2565
закрепнаа во споредба со 45 проценти
08:23
in the comparison villages.
174
487269
2284
од селата кои служеа за споредба.
08:25
And in my own trial in Goa, in India, we again showed
175
489553
3086
И во моето истражување во Гоа, во Индија, повторно покажавме
08:28
that lay counselors drawn from local communities
176
492639
2528
дека непрофесионалните советници донесени од локалните заедници
08:31
could be trained to deliver psychosocial interventions
177
495167
2684
може да бидат обучени да применуваат психосоцијални интервенции
08:33
for depression, anxiety, leading to 70 percent
178
497851
2582
за депресија, анксиозност, доведувајќи до 70 процентни
08:36
recovery rates as compared to 50 percent
179
500433
2083
стапки на закрепнување во споредба со 50-те проценти
08:38
in the comparison primary health centers.
180
502516
3206
постигнати во центрите за примарно здравство.
08:41
Now, if I had to draw together all these different
181
505722
1969
Сега, доколку треба да ги поврзам сите овие различни
08:43
experiments in task shifting, and there have of course
182
507691
2532
експерименти за префрлување на одговорноста, а се разбира имаше
08:46
been many other examples, and try and identify
183
510223
2374
и други примери, и се обидам да ги пронајдам
08:48
what are the key lessons we can learn that makes
184
512597
2018
клучните поуки кои ќе ни покажат
08:50
for a successful task shifting operation,
185
514615
3078
како да постигнеме поуспешно префрлување на задачите,
08:53
I have coined this particular acronym, SUNDAR.
186
517693
3856
го создадов овој специфичен акроним, SUNDAR.
08:57
What SUNDAR stands for, in Hindi, is "attractive."
187
521549
4234
На Хинду, SUNDAR значи „привлечен.“
09:01
It seems to me that there are five key lessons
188
525783
2215
Ми се чини дека има пет клучни лекции
09:03
that I've shown on this slide that are critically important
189
527998
2599
кои ги покажав на слајдов кои се многу важни
09:06
for effective task shifting.
190
530597
2183
за ефективно префрлување на задачите.
09:08
The first is that we need to simplify the message
191
532780
3026
Првата е дека треба да ја поедноставиме пораката
09:11
that we're using, stripping away all the jargon
192
535806
2384
којашто ја користиме, да го отстраниме целиот жаргон
09:14
that medicine has invented around itself.
193
538190
3321
којшто медицината го има изградено околу себе.
09:17
We need to unpack complex health care interventions
194
541511
2957
Треба да ги разглобиме сложените здравствени интервенции
09:20
into smaller components that can be more easily
195
544468
2228
во помали компоненти коишто полесно би им се
09:22
transferred to less-trained individuals.
196
546696
2655
објасниле на необучените индивидуи.
09:25
We need to deliver health care, not in large institutions,
197
549351
2567
Треба да обезбедиме здравствена заштита, не во големи институции,
09:27
but close to people's homes, and we need to deliver
198
551918
2226
туку близу домовите на луѓето и треба да обезбедиме
09:30
health care using whoever is available and affordable
199
554144
2772
здравствена заштита користејќи било кој, што е достапен
09:32
in our local communities.
200
556916
2381
во нашите локални заедници.
09:35
And importantly, we need to reallocate the few specialists
201
559297
2880
И уште поважно, треба да ги распределиме малкуте специјалисти
09:38
who are available to perform roles
202
562177
2068
коишто ни се достапни, за да вршат
09:40
such as capacity-building and supervision.
203
564245
3478
градење на капацитети и надзор.
09:43
Now for me, task shifting is an idea
204
567723
2332
За мене, префрлањето на задачите е идеја
09:45
with truly global significance,
205
570055
2959
со вистинско глобално значење,
09:48
because even though it has arisen out of the
206
573014
2533
бидејќи иако произлезе од
09:51
situation of the lack of resources that you find
207
575547
3498
недостатокот на ресурси кај
09:54
in developing countries, I think it has a lot of significance
208
579045
2959
земјите во развој, сепак мислам дека има големо значење
09:57
for better-resourced countries as well. Why is that?
209
582004
2881
и за побогатите земји исто така. Зошто е тоа така?
10:00
Well, in part, because health care in the developed world,
210
584885
3520
Па, делумно, бидејќи здравствената заштита во развиениот свет,
10:04
the health care costs in the [developed] world,
211
588405
2475
трошоците за здравствена заштита во развиениот свет,
10:06
are rapidly spiraling out of control, and a huge chunk
212
590880
2577
вртоглаво се зголемуваат, а голем дел од тие
10:09
of those costs are human resource costs.
213
593457
3420
трошоци се наменети за човечките ресурси.
10:12
But equally important is because health care has become
214
596877
2486
Но еднакво важно е, и тоа што здравствената нега стана
10:15
so incredibly professionalized that it's become very remote
215
599363
3837
неверојатно професионализирана што доведе до нејзино
10:19
and removed from local communities.
216
603200
2755
оддалечување од самите локални заедници.
10:21
For me, what's truly sundar about the idea of task shifting,
217
605955
3722
За мене, она што е навистина sundar (привлечно) кај оваа идеја,
10:25
though, isn't that it simply makes health care
218
609677
1646
не е тоа што ја прави здравствената заштита
10:27
more accessible and affordable but that
219
611323
3158
попристапна и подостапна, туку тоа што
10:30
it is also fundamentally empowering.
220
614481
2556
фундаментално ви дава моќ.
10:32
It empowers ordinary people to be more effective
221
617037
3632
Им дава моќ на обичните луѓе да бидат поефикасни
10:36
in caring for the health of others in their community,
222
620669
2823
кога ќе треба да се грижат за здравјето на другите во нивната заедница,
10:39
and in doing so, to become better guardians
223
623492
1489
и правејќи го тоа, да станат подобри чувари на
10:40
of their own health. Indeed, for me, task shifting
224
624981
3282
своето здравје. Навистина, за мене, префрлањето на одговорноста
10:44
is the ultimate example of the democratization
225
628263
2687
е најдобриот пример за демократизација
10:46
of medical knowledge, and therefore, medical power.
226
630950
5249
на медицинското знаење, и оттука, на медицинската моќ.
10:52
Just over 30 years ago, the nations of the world assembled
227
636199
3451
Пред нешто повеќе од 30 години, земјите од светот се собраа
10:55
at Alma-Ata and made this iconic declaration.
228
639650
2973
во Алма-Ата и ја создадоа оваа иконска декларација.
10:58
Well, I think all of you can guess
229
642623
1605
Претпоставувам сите знаете дека
11:00
that 12 years on, we're still nowhere near that goal.
230
644228
3715
и после 12 години, не сме ниту близу до поставената цел.
11:03
Still, today, armed with that knowledge
231
647943
2665
Сепак, денес, вооружени со ова знаење
11:06
that ordinary people in the community
232
650608
2656
дека обичните луѓе од заедницата
11:09
can be trained and, with sufficient supervision and support,
233
653264
3163
може да бидат обучени и, со соодветна супервизија и поддршка,
11:12
can deliver a range of health care interventions effectively,
234
656427
3272
можат ефикасно да применуваат повеќе интервенции за здравствена заштита,
11:15
perhaps that promise is within reach now.
235
659699
3881
можеби сега ќе успееме да го постигнеме предвиденото.
11:19
Indeed, to implement the slogan of Health for All,
236
663580
3644
Навистина, за да го имплементираме слоганот Здравје за Сите,
11:23
we will need to involve all
237
667224
1786
ќе треба да ги вклучиме сите
11:24
in that particular journey,
238
669010
1659
во тоа конкретно патување,
11:26
and in the case of mental health, in particular we would
239
670669
2946
а кога станува збор за менталното здравје, ќе треба
11:29
need to involve people who are affected by mental illness
240
673615
2903
да ги вклучиме особено луѓето погодени од ментални болести
11:32
and their caregivers.
241
676518
1454
и оние кои се грижат за нив.
11:33
It is for this reason that, some years ago,
242
677972
2536
Токму поради оваа причина, пред неколку години,
11:36
the Movement for Global Mental Health was founded
243
680508
1918
беше основано Движењето за Глобално Ментално Здравје
11:38
as a sort of a virtual platform upon which professionals
244
682426
4023
како еден вид на виртуелна платформа врз која професионалците
11:42
like myself and people affected by mental illness
245
686449
2807
како мене и луѓето засегнати од ментални болести
11:45
could stand together, shoulder-to-shoulder,
246
689256
2712
ќе можат да застанат заедно, рамо до рамо,
11:47
and advocate for the rights of people with mental illness
247
691968
2486
и ќе се борат за правата на луѓето со ментални болести,
11:50
to receive the care that we know can transform their lives,
248
694454
3217
со цел да ја добијат негата за која знаеме дека може да им ги промени животите,
11:53
and to live a life with dignity.
249
697671
3009
и за да имаат еден достоинствен живот.
11:56
And in closing, when you have a moment of peace or quiet
250
700680
3517
И за крај, кога ќе ви се укаже прилика да бидете во тишина сами со себе
12:00
in these very busy few days or perhaps afterwards,
251
704197
2826
во овие неколку бурни дена или можеби отпосле,
12:02
spare a thought for that person you thought about
252
707023
2754
помислете на онаа личност на која се сетивте дека
12:05
who has a mental illness, or persons that you thought about
253
709777
2577
има ментална болест, или личностите на кои ви текна дека
12:08
who have mental illness,
254
712354
1588
имаат ментални болести,
12:09
and dare to care for them. Thank you. (Applause)
255
713942
3804
и осмелете се да се грижите за нив. Ви благодарам. (Аплауз)
12:13
(Applause)
256
717746
4064
(Аплауз)
ABOUT THE SPEAKER
Vikram Patel - Mental health care advocateVikram Patel helps bring better mental health care to low-resource communities -- by teaching ordinary people to deliver basic psychiatric services.
Why you should listen
In towns and villages that have few clinics, doctors and nurses, one particular need often gets overlooked: mental health. When there is no psychiatrist, how do people get care when they need it? Vikram Patel studies how to treat conditions like depression and schizophrenia in low-resource communities, and he's come up with a powerful model: training the community to help.
Based in Goa for much of the year, Patel is part of a policy group that's developing India's first national mental health policy; he's the co-founder of Sangath, a local NGO dedicated to mental health and family wellbeing. In London, he co-directs the Centre for Global Mental Health at the London School of Hygiene & Tropical Medicine. And he led the efforts to set up the Movement for Global Mental Health, a network that supports mental health care as a basic human right.
From Sangath's mission statement: "At the heart of our vision lies the ‘treatment gap’ for mental disorders; the gap between the number of people with a mental disorder and the number who receive care for their mental disorders."
Vikram Patel | Speaker | TED.com