ABOUT THE SPEAKER
Jonathan Drori - Educator
Jonathan Drori commissioned the BBC's very first websites, one highlight in a long career devoted to online culture and educational media -- and understanding how we learn.

Why you should listen

Jonathan Drori has dedicated his career to media and learning. As the Head of Commissioning for BBC Online, he led the effort to create bbc.co.uk, the online face of the BBC (an effort he recalls fondly). He came to the web from the TV side of the BBC, where as an editor and producer he headed up dozens of television series on science, education and the arts.

After almost two decades at the BBC, he's now a director at Changing Media Ltd., a media and education consultancy, and is a visiting professor at University of Bristol, where he studies educational media and misperceptions in science. He continues to executive produce the occasional TV series, including 2004's award-winning "The DNA Story" and 2009's "Great Sperm Race." He is on the boards of the Royal Botanic Gardens and the Woodland Trust.

(Photo: Lloyd Davis/flickr)

More profile about the speaker
Jonathan Drori | Speaker | TED.com
TEDSalon London Spring 2011

Jonathan Drori: The beautiful tricks of flowers

Jonathan Drori: De prachtige trucs van bloemen

Filmed:
1,073,427 views

In deze verbluffend talk, toont Jonathan Drori de buitengewone manieren die bloeiende planten - meer dan een kwart miljoen soorten - hebben ontwikkeld om insecten te lokken om hun pollen te verspreiden: ze leggen 'landingsplaatsen' aan om de insecten naar zich toe te leiden, ze stralen in ultraviolet, ze bouwen uitgebreide vallen en bootsen zelfs andere seksueel aanlokkelijke insecten na.
- Educator
Jonathan Drori commissioned the BBC's very first websites, one highlight in a long career devoted to online culture and educational media -- and understanding how we learn. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:17
Do you know
0
2000
2000
Weet je hoeveel soorten
00:19
how manyveel speciessoorten of floweringbloeiend plantsplanten there are?
1
4000
3000
bloeiende planten er zijn?
00:22
There are a quarterkwartaal of a millionmiljoen -- at leastminst those are the onesdegenen we know about --
2
7000
3000
Een kwart miljoen - die we kennen tenminste -
00:25
a quarterkwartaal of a millionmiljoen speciessoorten of floweringbloeiend plantsplanten.
3
10000
3000
een kwart van één miljoen soorten bloeiende planten.
00:28
And flowersbloemen are a realecht buggerdonder.
4
13000
2000
Bloemen zijn lastposten.
00:30
They're really difficultmoeilijk for plantsplanten to produceproduceren.
5
15000
2000
Ze zijn voor planten moeilijk om te produceren.
00:32
They take an enormousenorm amountbedrag of energyenergie and a lot of resourcesmiddelen.
6
17000
3000
Ze slorpen een enorme hoeveelheid energie en heel wat grondstoffen op.
00:35
Why would they go to that botherde moeite?
7
20000
2000
Waarom zouden ze al die moeite doen?
00:37
And the answerantwoord of courseCursus, like so manyveel things in the worldwereld-,
8
22000
2000
Het antwoord is natuurlijk, zoals met zoveel dingen in de wereld,
00:39
is sexseks.
9
24000
2000
seks.
00:41
I know what's on your mindgeest when you're looking at these picturesafbeeldingen.
10
26000
3000
Ik weet waaraan je denkt wanneer je naar deze foto's kijkt.
00:45
And the reasonreden that sexualseksueel reproductionreproduktie is so importantbelangrijk --
11
30000
3000
Er is een reden dat seksuele reproductie zo belangrijk is -
00:48
there are lots of other things that plantsplanten can do to reproducereproduceren.
12
33000
3000
er zijn veel andere dingen die planten kunnen doen om te reproduceren.
00:51
You can take cuttingsstekken;
13
36000
2000
Je kunt ze stekken;
00:53
they can sortsoort of have sexseks with themselveszich;
14
38000
2000
ze kunnen een soort van seks met zichzelf hebben;
00:55
they can pollinatebestuiven themselveszich.
15
40000
2000
ze kunnen zichzelf bestuiven.
00:57
But they really need to spreadverspreiding theirhun genesgenen
16
42000
2000
Maar het is echt nodig dat ze hun genen verspreiden
00:59
to mixmengen with other genesgenen
17
44000
2000
door ze te combineren met andere genen,
01:01
so that they can adaptzich aanpassen to environmentalmilieu nichesniches.
18
46000
2000
zodat ze zich kunnen aanpassen aan milieuniches.
01:03
EvolutionEvolutie workswerken that way.
19
48000
2000
Zo werkt evolutie.
01:05
Now the way that plantsplanten transmitoverdragen that informationinformatie
20
50000
2000
Planten geven die informatie door
01:07
is throughdoor pollenstuifmeel.
21
52000
2000
door middel van stuifmeel.
01:09
Some of you maymei have seengezien some of these picturesafbeeldingen before.
22
54000
2000
Sommigen van jullie kunnen sommige van deze foto's eerder hebben gezien.
01:11
As I say, everyelk home should have a scanninghet scannen electronelektron microscopeMicroscoop
23
56000
2000
Zoals ik al zei zou elk huis over een scanning-elektronenmicroscoop moeten beschikken
01:13
to be ablein staat to see these.
24
58000
2000
om dit te kunnen zien.
01:15
And there is as manyveel differentverschillend kindssoorten of pollenstuifmeel
25
60000
2000
Er zijn zoveel verschillende soorten stuifmeel
01:17
as there are floweringbloeiend plantsplanten.
26
62000
2000
als dat er bloeiende planten zijn.
01:19
And that's actuallywerkelijk ratherliever usefulnuttig for forensicsForensische geneeskunde and so on.
27
64000
3000
Dat is handig voor forensisch onderzoek onder andere.
01:22
MostDe meeste pollenstuifmeel that causesoorzaken hayhooi feverkoorts for us
28
67000
3000
Het meeste stuifmeel dat bij ons hooikoorts veroorzaakt,
01:25
is from plantsplanten that use the windwind
29
70000
2000
komt van planten die de wind gebruiken
01:27
to disseminateverspreiden the pollenstuifmeel,
30
72000
2000
om het stuifmeel te verspreiden.
01:29
and that's a very inefficientinefficiënt processwerkwijze,
31
74000
3000
Dat is een zeer inefficiënt proces,
01:32
whichwelke is why it getskrijgt up our nosesneuzen so much.
32
77000
2000
reden waarom zoveel ervan in onze neuzen terechtkomt.
01:34
Because you have to chuckklauwplaat out massesmassa 's and massesmassa 's of it,
33
79000
2000
Je moet er massa's en massa's van rondstrooien, in de hoop
01:36
hopinghoop that your sexseks cellscellen, your malemannetje sexseks cellscellen,
34
81000
3000
dat je geslachtscellen, je mannelijke geslachtscellen,
01:39
whichwelke are heldheld withinbinnen the pollenstuifmeel,
35
84000
2000
die in het stuifmeel zitten, op een of andere manier
01:41
will somehowhoe dan ook reachberijk anothereen ander flowerbloem just by chancekans.
36
86000
2000
alleen door toeval bij een andere bloem terechtkomen.
01:43
So all the grassesgrassen, whichwelke meansmiddelen all of the cerealcornflakes cropsgewassen,
37
88000
3000
Alle grassen, waaronder alle graansoorten,
01:46
and mostmeest of the treesbomen
38
91000
2000
en de meeste bomen
01:48
have wind-bornetoch pollenstuifmeel.
39
93000
2000
zijn windverspreiders van stuifmeel.
01:50
But mostmeest speciessoorten
40
95000
2000
Maar de meeste soorten
01:52
actuallywerkelijk use insectsinsecten to do theirhun biddingbiedingen,
41
97000
2000
maken gebruik van insecten.
01:54
and that's more intelligentintelligent in a way,
42
99000
3000
Dat is intelligenter
01:57
because the pollenstuifmeel, they don't need so much of it.
43
102000
3000
omdat er dan niet zo veel stuifmeel nodig is.
02:00
The insectsinsecten
44
105000
2000
De insecten
02:02
and other speciessoorten
45
107000
3000
en andere soorten
02:05
can take the pollenstuifmeel,
46
110000
2000
kunnen het stuifmeel meenemen en
02:07
transferoverdracht it directlydirect to where it's requirednodig.
47
112000
2000
rechtstreeks overbrengen naar de plaats waar het nodig is.
02:09
So we're awarebewust, obviouslyduidelijk, of the relationshipverhouding
48
114000
3000
We zijn natuurlijk op de hoogte van de relatie
02:12
betweentussen insectsinsecten and plantsplanten.
49
117000
2000
tussen insecten en planten.
02:14
There's a symbioticsymbiotische relationshipverhouding there,
50
119000
2000
Ze hebben een symbiotische relatie,
02:16
whetherof it's fliesvliegen or birdsvogelstand or beesbijen,
51
121000
3000
Of het nu gaat om vliegen of vogels of bijen,
02:19
they're gettingkrijgen something in returnterugkeer,
52
124000
2000
ze krijgen er iets voor terug,
02:21
and that something in returnterugkeer is generallyalgemeen nectarnectar.
53
126000
3000
en dat iets is over het algemeen nectar.
02:24
SometimesSoms that symbiosissymbiose
54
129000
2000
Soms heeft die symbiose
02:26
has led to wonderfulprachtig adaptationsaanpassingen --
55
131000
2000
geleid tot prachtige aanpassingen -
02:28
the hummingbirdkolibrie hawk-mothHawk-moth
56
133000
2000
de kolibrievlinder
02:30
is beautifulmooi in its adaptationaanpassing.
57
135000
2000
is mooi in zijn aanpassing.
02:32
The plantfabriek getskrijgt something,
58
137000
2000
De plant krijgt iets
02:34
and the hawk-mothHawk-moth spreadsspreads the pollenstuifmeel somewhereergens elseanders.
59
139000
3000
en de kolibrievlinder verspreidt het stuifmeel naar elders.
02:38
PlantsPlanten have evolvedgeëvolueerd
60
143000
2000
Planten zijn zo geëvolueerd
02:40
to createcreëren little landinglanden stripsstrips here and there
61
145000
2000
om hier en daar kleine landingsbanen te creëren
02:42
for beesbijen that mightmacht have lostde weg kwijt theirhun way.
62
147000
2000
voor bijen, die misschien de weg kwijt zijn.
02:44
There are markingsMarkeringen on manyveel plantsplanten
63
149000
2000
Er zijn markeringen op veel planten
02:46
that look like other insectsinsecten.
64
151000
3000
die op andere insecten lijken.
02:49
These are the anthershelmknoppen of a lilylelie,
65
154000
2000
Dit zijn de meeldraden van een lelie,
02:51
cleverlySlim donegedaan
66
156000
2000
knap gedaan.
02:53
so that when the unsuspectingnietsvermoedende insectinsect
67
158000
2000
Wanneer het nietsvermoedende insect
02:55
landslandt on it,
68
160000
2000
erop landt
02:57
the antherAnther flipsDeze methode spiegelt up and whopswhops it on the back
69
162000
2000
klapt de helmknop omhoog en smakt
02:59
with a great loadladen of pollenstuifmeel that it then goesgaat to anothereen ander plantfabriek with.
70
164000
3000
een grote klomp stuifmeel op zijn rug, waarmee het dan naar een andere plant gaat.
03:02
And there's an orchidOrchid
71
167000
3000
Er is een orchidee
03:05
that mightmacht look to you as if it's got jawsbek,
72
170000
2000
die wel kaken lijkt te hebben.
03:07
and in a way, it has; it forceskrachten the insectinsect to crawlkruipen out,
73
172000
3000
In zekere zin is dat ook zo; het dwingt het insect naar buiten te kruipen,
03:10
gettingkrijgen coveredbedekt in pollenstuifmeel that it takes somewhereergens elseanders.
74
175000
3000
het wordt met stuifmeel bedekt om dat ergens anders mee naartoe te nemen.
03:14
OrchidsOrchideeën: there are 20,000, at leastminst,
75
179000
2000
Orchideeën: er zijn tenminste
03:16
speciessoorten of orchidsorchideeën --
76
181000
2000
20.000 soorten orchideeën -
03:18
amazinglyverbazend, amazinglyverbazend diverseverschillend.
77
183000
2000
Een ongelooflijke verscheidenheid.
03:20
And they get up to all sortssoorten of trickstrucs.
78
185000
2000
Ze hebben allerlei trucs.
03:22
They have to try and attractaantrekken pollinatorsbestuivers
79
187000
3000
Ze moeten bestuivers proberen aan te lokken
03:25
to do theirhun biddingbiedingen.
80
190000
2000
om aan hun trekken te komen.
03:27
This orchidOrchid, knownbekend as Darwin'sDarwin's orchidOrchid,
81
192000
3000
Deze orchidee is bekend als Darwin's orchidee,
03:30
because it's one that he studiedbestudeerd
82
195000
2000
want het is er een die hij bestudeerde.
03:32
and madegemaakt a wonderfulprachtig predictionvoorspelling when he saw it --
83
197000
2000
Hij maakte een prachtige voorspelling toen hij ze zag.
03:34
you can see that there's a very long nectarnectar tubebuis
84
199000
3000
Je kunt zien dat er een zeer lange nectarbuis
03:37
that descendsdaalt down
85
202000
2000
onderaan
03:39
from the orchidOrchid.
86
204000
2000
de orchidee hangt.
03:41
And basicallyeigenlijk what the insectinsect has to do --
87
206000
2000
Het insect moet -
03:43
we're in the middlemidden- of the flowerbloem --
88
208000
2000
we zijn in het midden van de bloem -
03:45
it has to stickstok its little proboscisslurf
89
210000
2000
zijn kleine zuigslurf
03:47
right into the middlemidden- of that
90
212000
2000
door die nectarbuis
03:49
and all the way down that nectarnectar tubebuis
91
214000
2000
helemaal naar beneden steken
03:51
to get to the nectarnectar.
92
216000
2000
om tot bij de nectar te geraken.
03:53
And DarwinDarwin said, looking at this flowerbloem,
93
218000
3000
Darwin zei door te kijken naar deze bloem:
03:56
"I guessraden something has coevolvedcoevolved with this."
94
221000
2000
"Ik denk dat hiermee iets anders gecoëvolueerd is."
03:58
And sure enoughgenoeg,
95
223000
2000
En ja hoor,
04:00
there's the insectinsect.
96
225000
2000
daar is het insect.
04:02
And I mean, normallynormaal it kindsoort of rollsbroodjes it away,
97
227000
2000
Normaal gesproken zit die slurf opgerold
04:04
but in its erectopgaand formformulier,
98
229000
2000
maar in zijn uitgeklapte vorm
04:06
that's what it lookslooks like.
99
231000
3000
ziet ze er zo uit.
04:09
Now you can imaginestel je voor
100
234000
2000
Nu kunnen jullie zich voorstellen
04:11
that if nectarnectar
101
236000
2000
dat als nectar
04:13
is suchzodanig a valuablewaardevol thing
102
238000
3000
zo'n waardevol ding is
04:16
and expensiveduur for the plantfabriek to produceproduceren
103
241000
2000
en kostbaar voor de plant om te produceren,
04:18
and it attractstrekt lots of pollinatorsbestuivers,
104
243000
3000
en het veel bestuivers aantrekt,
04:21
then, just as in humanmenselijk sexseks,
105
246000
2000
dat er dan, net als bij de menselijke seks,
04:23
people mightmacht startbegin to deceivebedriegen.
106
248000
2000
iemand zou kunnen beginnen met misleiden.
04:25
They mightmacht say, "I've got a bitbeetje of nectarnectar. Do you want to come and get it?"
107
250000
3000
Ze zouden kunnen zeggen, "Ik heb wat nectar. Willen jullie er ook wat?"
04:28
Now this is a plantfabriek.
108
253000
3000
Dit is een plant.
04:31
This is a plantfabriek here
109
256000
2000
Insecten in Zuid-Afrika
04:33
that insectsinsecten in SouthSouth AfricaAfrika just love,
110
258000
4000
zijn er dol op.
04:37
and they'veze hebben evolvedgeëvolueerd with a long proboscisslurf
111
262000
3000
Ze evolueerden met een lange slurf
04:40
to get the nectarnectar at the bottombodem.
112
265000
2000
om nectar te kunnen opzuigen.
04:42
And this is the mimicnabootsen.
113
267000
2000
En deze plant hier bootst dat na.
04:44
So this is a plantfabriek that is mimickingnabootsen the first plantfabriek.
114
269000
3000
Deze plant bootst de eerste na.
04:47
And here is the long-proboscedlange-probosced flyvlieg
115
272000
3000
Hier is de vlieg met de lange slurf
04:50
that has not gottengekregen any nectarnectar from the mimicnabootsen,
116
275000
3000
maar hij kreeg geen nectar van de nabootser.
04:53
because the mimicnabootsen doesn't give it any nectarnectar. It thought it would get some.
117
278000
3000
Die geeft geen nectar. Het insect liep erin.
04:56
So not only has the flyvlieg
118
281000
2000
Niet alleen kreeg de vlieg
04:58
not got the nectarnectar from the mimicnabootsen plantfabriek,
119
283000
2000
geen nectar van de nabootsende plant,
05:00
it's alsoook -- if you look very closelyvan nabij
120
285000
2000
ze heeft ook - als je zeer nauw kijkt
05:02
just at the headhoofd endeinde, you can see that it's got a bitbeetje of pollenstuifmeel
121
287000
3000
naar het hoofdeinde, kun je zien dat ze een beetje stuifmeel kreeg
05:05
that it would be transmittingverzenden to anothereen ander plantfabriek,
122
290000
2000
dat ze zou overbrengen naar een andere plant.
05:07
if only some botanistbotanicus hadn'thad niet come alonglangs
123
292000
2000
Alleen kwam er een botanicus langs
05:09
and stuckgeplakt it to a blueblauw piecestuk of cardkaart.
124
294000
2000
die haar op een blauw stukje kaart prikte.
05:11
(LaughterGelach)
125
296000
5000
(Gelach)
05:16
Now deceitbedrog carriesdraagt on throughdoor the plantfabriek kingdomkoninkrijk.
126
301000
3000
Bedrog vind je overal in het plantenrijk.
05:19
This flowerbloem with its blackzwart dotsstippen:
127
304000
2000
Deze bloem met haar zwarte stippen:
05:21
they mightmacht look like blackzwart dotsstippen to us,
128
306000
2000
het lijken zwarte stippen voor ons,
05:23
but if I tell you, to a malemannetje insectinsect of the right speciessoorten,
129
308000
3000
maar voor mannelijke insecten van de juiste soort
05:26
that lookslooks like two femalesvrouwtjes
130
311000
2000
lijkt dat op twee vrouwtjes
05:28
who are really, really hotwarm to trotdraf.
131
313000
2000
om een avontuurtje mee te beginnen.
05:30
(LaughterGelach)
132
315000
2000
(Gelach)
05:32
And when the insectinsect getskrijgt there and landslandt on it,
133
317000
3000
Als het insect erop landt,
05:35
dousingdousing itselfzelf in pollenstuifmeel, of courseCursus, that it's going to take to anothereen ander plantfabriek,
134
320000
3000
bepoedert het zich met stuifmeel en neemt dat mee naar een andere plant.
05:38
if you look at the every-home-should-have-oneelke-home-moeten-heb-een scanninghet scannen electronelektron microscopeMicroscoop pictureafbeelding,
135
323000
4000
Als je kijkt naar zo'n foto van ieder-thuis-moet-er-een-hebben scanning-electronenmicroscoop,
05:42
you can see that there are actuallywerkelijk some patterningpatroon van de muziek there,
136
327000
2000
kun je zien dat er eigenlijk een
05:44
whichwelke is three-dimensionaldriedimensionaal.
137
329000
2000
drie-dimensionaal patroon is te zien.
05:46
So it probablywaarschijnlijk even feelsvoelt good for the insectinsect,
138
331000
3000
Het voelt waarschijnlijk zelfs goed aan voor de insecten,
05:49
as well as looking good.
139
334000
3000
evengoed als het er uitziet.
05:52
And these electronelektron microscopeMicroscoop picturesafbeeldingen --
140
337000
2000
Op deze elektronenmicroscoopfoto's -
05:54
here'shier is one of an orchidOrchid mimickingnabootsen an insectinsect --
141
339000
3000
hier is er een van een orchidee die een insect nabootst -
05:57
you can see that differentverschillend partsonderdelen of the structurestructuur
142
342000
3000
kun je zien dat verschillende delen van de structuur
06:00
have differentverschillend colorskleuren and differentverschillend texturestexturen to our eyeoog,
143
345000
3000
verschillende kleuren hebben en voor onze ogen verschillende texturen.
06:03
have very, very differentverschillend texturestexturen
144
348000
2000
Maar dat kunnen zeer, zeer verschillende texturen
06:05
to what an insectinsect mightmacht perceivewaarnemen.
145
350000
3000
zijn van wat een insect zou kunnen waarnemen.
06:08
And this one is evolvedgeëvolueerd to mimicnabootsen
146
353000
2000
Deze is geëvolueerd om
06:10
a glossyglanzend metallicmetalen surfaceoppervlak
147
355000
3000
een glanzend metaalachtig oppervlak na te bootsen
06:13
you see on some beetleskevers.
148
358000
2000
dat je ziet bij sommige kevers.
06:15
And underonder the scanninghet scannen electronelektron microscopeMicroscoop,
149
360000
3000
Onder de scanning-elektronenmicroscoop,
06:18
you can see the surfaceoppervlak there --
150
363000
3000
zie je dat de oppervlakte er
06:21
really quiteheel differentverschillend from the other surfacesoppervlakken we lookedkeek at.
151
366000
4000
heel anders uitziet dan de andere oppervlakken waar we naar hebben gekeken.
06:25
SometimesSoms the wholegeheel plantfabriek
152
370000
2000
Soms bootst de hele plant
06:27
mimicsbootst an insectinsect, even to us.
153
372000
3000
een insect na, zelfs voor ons.
06:30
I mean, I think that lookslooks like some sortsoort of flyingvliegend animaldier or beastbeest.
154
375000
3000
Dat lijkt op een soort vliegend beest.
06:33
It's a wonderfulprachtig, amazingverbazingwekkend thing.
155
378000
3000
Het is een prachtig, geweldig ding.
06:36
This one'séén is cleverknap. It's calledriep obsidianObsidiaan.
156
381000
3000
Deze is slim. Hij heet obsidiaan.
06:39
I think of it as insidiuminsidium sometimessoms.
157
384000
2000
Ik denk er soms aan als 'gluiperiaan'.
06:41
To the right speciessoorten of beeBee,
158
386000
3000
Voor de juiste soort bijen,
06:44
this lookslooks like anothereen ander very aggressiveagressief beeBee,
159
389000
2000
ziet dit eruit als een zeer agressieve bij.
06:46
and it goesgaat and bonksbonks it on the headhoofd lots and lots of timestijden to try and driverijden it away,
160
391000
3000
Ze gaat erop af, bonkt herhaalde malen op haar hoofd om ze weg te jagen,
06:49
and, of courseCursus, coverscovers itselfzelf with pollenstuifmeel.
161
394000
2000
en bedekt zich daarbij, natuurlijk, met stuifmeel.
06:51
The other thing it does
162
396000
2000
Deze plant bootst ook
06:53
is that this plantfabriek mimicsbootst anothereen ander orchidOrchid
163
398000
3000
nog een orchidee na
06:56
that has a wonderfulprachtig storeop te slaan
164
401000
3000
met een prachtige voorraad voedsel
06:59
of foodeten for insectsinsecten.
165
404000
2000
voor insecten.
07:01
And this one doesn't have anything for them.
166
406000
2000
Maar van deze krijgen ze niks.
07:03
So it's deceivingbedriegen on two levelslevels --
167
408000
2000
Ze is misleidend op twee niveaus -
07:05
fabulousfabelachtig.
168
410000
2000
geweldig.
07:07
(LaughterGelach)
169
412000
2000
(Gelach)
07:09
Here we see ylangYlang ylangYlang,
170
414000
2000
Hier zien we ylang ylang,
07:11
the componentbestanddeel of manyveel perfumesparfums.
171
416000
2000
een ingrediënt van vele parfums.
07:13
I actuallywerkelijk smeltSpieringen someoneiemand with some on earliervroeger.
172
418000
3000
Ik heb zojuist nog geroken dat iemand het op had.
07:16
And the flowersbloemen don't really have to be that gaudyBonte.
173
421000
2000
Deze bloemen hoeven echt niet op te vallen.
07:18
They're sendingBezig met verzenden out a fantasticfantastisch arrayrangschikking of scentgeur
174
423000
3000
Ze sturen een fantastische geur uit
07:21
to any insectinsect that'lldat zal have it.
175
426000
3000
voor ieder insect dat er tuk op is.
07:24
This one doesn't smellgeur so good.
176
429000
2000
Deze ruikt niet zo goed.
07:26
This is a flowerbloem
177
431000
2000
Dit is een bloem
07:28
that really, really smellsgeuren prettymooi nastyvervelende
178
433000
3000
die echt heel, heel smerig ruikt
07:31
and is designedontworpen, again, evolvedgeëvolueerd,
179
436000
3000
en is ontworpen, of liever, geëvolueerd,
07:34
to look like carrionCarrion.
180
439000
3000
om te lijken op aas.
07:37
So fliesvliegen love this.
181
442000
2000
Vliegen zijn er gek op.
07:39
They flyvlieg in and they pollinatebestuiven.
182
444000
3000
Ze vliegen naar binnen en bestuiven ze.
07:42
This, whichwelke is helicodiceroshelicodiceros,
183
447000
4000
Dit is helicodiceros,
07:46
is alsoook knownbekend as deaddood horsepaard arumArum.
184
451000
3000
ook bekend als dood-paardaronskelk.
07:49
I don't know what a deaddood horsepaard actuallywerkelijk smellsgeuren like,
185
454000
2000
Ik weet niet hoe een dood paard eigenlijk ruikt, maar de geur
07:51
but this one probablywaarschijnlijk smellsgeuren prettymooi much like it.
186
456000
2000
van deze bloem komt daar waarschijnlijk vrij dicht bij.
07:53
It's really horribleverschrikkelijk.
187
458000
2000
Het is echt verschrikkelijk.
07:55
And blowfliesaasvliegen just can't help themselveszich.
188
460000
2000
Bromvliegen kunnen er gewoon niet aan weerstaan.
07:57
They flyvlieg into this thing,
189
462000
2000
Ze vliegen erin
07:59
and they flyvlieg all the way down it.
190
464000
2000
tot helemaal naar beneden.
08:01
They layleggen theirhun eggseieren in it,
191
466000
2000
Ze leggen er hun eieren in,
08:03
thinkinghet denken it's a niceleuk bitbeetje of carrionCarrion,
192
468000
2000
denken dat het een mooi stukje aas is
08:05
and not realizinghet realiseren van that there's no foodeten for the eggseieren, that the eggseieren are going to diedood gaan,
193
470000
3000
en realiseren zich niet dat er geen voedsel is voor de eieren, dat de eieren gaan sterven.
08:08
but the plantfabriek, meanwhileondertussen, has benefitedgeprofiteerd,
194
473000
3000
Maar de plant heeft ondertussen geprofiteerd
08:11
because the bristlesborstels releasevrijlating
195
476000
2000
omdat de haren stuifmeel loslaten
08:13
and the fliesvliegen disappearverdwijnen
196
478000
2000
en de vliegen ermee verdwijnen
08:15
to pollinatebestuiven the nextvolgende flowerbloem -- fantasticfantastisch.
197
480000
3000
om de volgende bloem te bestuiven - fantastisch.
08:18
Here'sHier is arumArum, arumArum maculatummaculatum,
198
483000
2000
Hier is de aronskelk, Arum maculatum, dames en heren
08:20
"lordsLords and ladiesDames," or "cuckoo-pintkoekoek van leeuwen" in this countryland.
199
485000
3000
in dit land ook wel de 'cuckoo-pint' genoemd.
08:23
I photographedgefotografeerd this thing last weekweek in DorsetDorset.
200
488000
2000
Ik fotografeerde dit ding vorige week in Dorset.
08:25
This thing heatsheats up
201
490000
2000
Dit ding warmt op
08:27
by about 15 degreesgraden abovebovenstaand ambientAmbient temperaturetemperatuur- --
202
492000
2000
tot ongeveer 15 graden boven de omgevingstemperatuur -
08:29
amazingverbazingwekkend.
203
494000
2000
geweldig.
08:31
And if you look down into it,
204
496000
2000
Als je erin naar beneden kijkt
08:33
there's this sortsoort of damdam pastverleden the spadixbloeikolf,
205
498000
3000
dan zie je dit soort hek langs de kolf,
08:36
fliesvliegen get attractedaangetrokken by the heatwarmte --
206
501000
2000
vliegen worden aangetrokken door de warmte -
08:38
whichwelke is boilingkookpunt off volatilevluchtig chemicalsChemicaliën, little midgesmuggen --
207
503000
2000
die vluchtige chemische stoffen doet verdampen - kleine vliegjes
08:40
and they get trappedgevangen underneathonder in this containerhouder.
208
505000
3000
worden ingevangen in deze ruimte.
08:43
They drinkdrinken this fabulousfabelachtig nectarnectar
209
508000
3000
Ze drinken deze fantastische nectar
08:46
and then they're all a bitbeetje stickykleverig.
210
511000
2000
en zijn daarna allemaal een beetje plakkerig.
08:48
At night they get coveredbedekt in pollenstuifmeel,
211
513000
3000
's Nachts worden ze bedekt met stuifmeel
08:51
whichwelke showersdouches down over them,
212
516000
2000
dat op hen neerdwarrelt.
08:53
and then the bristlesborstels that we saw abovebovenstaand,
213
518000
2000
Dan gaan de haren die we hierboven zagen,
08:55
they sortsoort of wiltverwelken and allowtoestaan all these midgesmuggen out, coveredbedekt in pollenstuifmeel --
214
520000
3000
verwelken en al die vliegjes bedekt met stuifmeel eruit laten -
08:58
fabulousfabelachtig thing.
215
523000
2000
weer geweldig.
09:00
Now if you think that's fabulousfabelachtig, this is one of my great favoritesFavorieten.
216
525000
3000
Als je denkt dat dat al fantastisch is, dan is dit een van mijn grote favorieten.
09:03
This is the philodendronPhilodendron selloumselloum.
217
528000
3000
Dit is de Philodendron selloum.
09:06
For anyoneiedereen here from BrazilBrazilië, you'llje zult know about this plantfabriek.
218
531000
3000
Iedereen hier uit Brazilië kent deze plant.
09:09
This is the mostmeest amazingverbazingwekkend thing.
219
534000
2000
Dit is het meest verbazende ding.
09:11
That sortsoort of phallicfallische bitbeetje there
220
536000
2000
Dat soort fallische ding daar
09:13
is about a footvoet long.
221
538000
2000
is ongeveer 30 centimeter lang.
09:15
And it does something
222
540000
2000
Het doet iets
09:17
that no other plantfabriek that I know of does,
223
542000
3000
dat geen andere plant doet die ik ken:
09:20
and that is that when it flowersbloemen --
224
545000
2000
wanneer hij bloeit -
09:22
that's the spadixbloeikolf in the middlemidden- there --
225
547000
2000
dat is de bloeikolf daar in het midden -
09:24
for a periodperiode of about two daysdagen,
226
549000
3000
voor een periode van ongeveer twee dagen,
09:27
it metabolizesmetaboliseert in a way
227
552000
2000
gaat hij, op een manier die vergelijkbaar is
09:29
whichwelke is ratherliever similarsoortgelijk to mammalszoogdieren.
228
554000
2000
met zoogdieren, metaboliseren.
09:31
So insteadin plaats daarvan of havingmet starchzetmeel,
229
556000
2000
In plaats van zetmeel aan te maken,
09:33
whichwelke is the foodeten of plantsplanten,
230
558000
2000
wat het voedsel is van planten,
09:35
it takes something ratherliever similarsoortgelijk to brownbruin fatdik
231
560000
2000
doet ze iets gelijkaardigs met bruin vet.
09:37
and burnsbrandwonden it at suchzodanig a ratetarief
232
562000
2000
Ze verbrandt het met onveer dezelfde snelheid
09:39
that it's burningbrandend fatdik, metabolizingmetaboliseringssysteem,
233
564000
3000
als dat een jonge kat
09:42
about the ratetarief of a smallklein catkat.
234
567000
3000
dat doet.
09:45
And that's twicetweemaal the energyenergie outputuitgang, weightgewicht for weightgewicht,
235
570000
3000
Dat is twee keer de energie-output, gewicht voor gewicht,
09:48
than a hummingbirdkolibrie --
236
573000
2000
van een kolibrie -
09:50
absolutelyAbsoluut astonishingverbazingwekkend.
237
575000
2000
absoluut verbazingwekkend.
09:52
This thing does something elseanders whichwelke is unusualongebruikelijk.
238
577000
2000
Dit ding doet nog iets anders dat ongebruikelijk is.
09:54
Not only will it raiseverhogen itselfzelf to 115 FahrenheitFahrenheit,
239
579000
3000
Niet alleen verhoogt het zijn temperatuur tot 115 Fahrenheit,
09:57
43 or 44 degreesgraden CentigradeCelsius, for two daysdagen,
240
582000
3000
of 43 tot 44 graden Celsius, voor twee dagen,
10:00
but it keepshoudt constantconstante temperaturetemperatuur-.
241
585000
3000
maar het blijft op een constante temperatuur.
10:03
There's a thermoregulationthermoregulatie mechanismmechanisme in there
242
588000
2000
Ze heeft een thermoregulatie-mechanisme
10:05
that keepshoudt constantconstante temperaturetemperatuur-.
243
590000
2000
dat de temperatuur constant houdt.
10:07
"Now why does it do this," I hearhoren you askvragen.
244
592000
2000
"Waarom doet ze dat?" hoor ik jullie vragen.
10:09
Now wouldn'tzou het niet you know it,
245
594000
2000
Weet je dat er kevers zijn
10:11
there's some beetleskevers that just love to make love at that temperaturetemperatuur-.
246
596000
4000
die er van houden om net bij die temperatuur te vrijen.
10:15
And they get insidebinnen, and they get it all on.
247
600000
3000
Ze gaan naar binnen en doen hun ding.
10:18
(LaughterGelach)
248
603000
2000
(Gelach)
10:20
And the plantfabriek showersdouches them with pollenstuifmeel,
249
605000
2000
De plant beregent ze met stuifmeel
10:22
and off they go and pollinatebestuiven.
250
607000
3000
en zij gaan weer bestuiven.
10:25
And what a wonderfulprachtig thing it is.
251
610000
3000
Prachtig.
10:28
Now mostmeest pollinatorsbestuivers
252
613000
3000
De meeste bestuivers
10:31
that we think about are insectsinsecten,
253
616000
2000
waar we aan denken, zijn insecten,
10:33
but actuallywerkelijk in the tropicstropen,
254
618000
2000
maar eigenlijk zijn er in de tropen,
10:35
manyveel birdsvogelstand and butterfliesvlinders pollinatebestuiven.
255
620000
3000
vele vogels en vlinders die bestuiven.
10:38
And manyveel of the tropicaltropisch flowersbloemen are redrood,
256
623000
2000
Veel tropische bloemen zijn rood,
10:40
and that's because butterfliesvlinders and birdsvogelstand
257
625000
2000
omdat, zouden we kunnen denken, vlinders en vogels
10:42
see similarlyevenzo to us, we think,
258
627000
2000
net als wij zien
10:44
and can see the colorkleur redrood very well.
259
629000
3000
en de kleur rood erg goed opvalt.
10:47
But if you look at the spectrumspectrum,
260
632000
3000
Maar als je naar het spectrum kijkt,
10:50
birdsvogelstand and us, we see redrood, greengroen and blueblauw
261
635000
3000
zien vogels en wij rood, groen en blauw
10:53
and see that spectrumspectrum.
262
638000
2000
en zien dat spectrum zo.
10:55
InsectsInsecten see greengroen, blueblauw and ultravioletultraviolet,
263
640000
2000
Insecten zien groen, blauw
10:57
and they see variousdivers shadestinten of ultravioletultraviolet.
264
642000
2000
en verschillende tinten ultraviolet.
10:59
So there's something that goesgaat on off the endeinde there.
265
644000
3000
Er is iets dat daarbuiten valt.
11:02
"And wouldn'tzou het niet it be great if we could somehowhoe dan ook see what that is," I hearhoren you askvragen.
266
647000
3000
"Zou het niet geweldig zijn als we konden 'zien' wat dat is?" hoor ik jullie al vragen.
11:05
Well yes we can.
267
650000
2000
Dat kan.
11:07
So what is an insectinsect seeingziend?
268
652000
3000
Wat ziet een insect?
11:10
Last weekweek I tooknam these picturesafbeeldingen of rockrots roseroos,
269
655000
2000
Vorige week nam ik deze foto's van zonneroosje,
11:12
helianthemumHelianthemum, in DorsetDorset.
270
657000
2000
Helianthemum, in Dorset.
11:14
These are little yellowgeel flowersbloemen like we all see,
271
659000
3000
Dit zijn kleine, gele bloemen, zoals we allemaal kunnen zien,
11:17
little yellowgeel flowersbloemen all over the placeplaats.
272
662000
2000
overal kleine gele bloemen.
11:19
And this is what it lookslooks like with visiblezichtbaar lightlicht.
273
664000
3000
Zo zien ze eruit met zichtbaar licht.
11:22
This is what it lookslooks like if you take out the redrood.
274
667000
3000
Dit is hoe ze eruit zien als je het rood weglaat.
11:25
MostDe meeste beesbijen don't perceivewaarnemen redrood.
275
670000
3000
De meeste bijen zien geen rood.
11:28
And then I put some ultravioletultraviolet filtersfilters on my cameracamera
276
673000
4000
Ik zette een aantal ultraviolette filters op mijn camera
11:32
and tooknam a very, very long exposureblootstelling
277
677000
3000
en nam een zeer, zeer lange belichtingstijd
11:35
with the particularbijzonder frequenciesfrequenties of ultravioletultraviolet lightlicht
278
680000
3000
met de specifieke frequenties van ultraviolet licht
11:38
and this is what I got.
279
683000
2000
en dit is wat ik kreeg.
11:40
And that's a realecht fantasticfantastisch bull'sBull's eyeoog.
280
685000
3000
Een fantastische schietschijf.
11:43
Now we don't know
281
688000
2000
Nu weten we niet
11:45
exactlyprecies what a beeBee seesziet,
282
690000
2000
precies wat een bij ziet,
11:47
any more than you know what I'm seeingziend
283
692000
2000
net zo min als jullie weten wat ik zie
11:49
when I call this redrood.
284
694000
3000
als ik dit rood noem.
11:52
We can't know what's going on in -- let alonealleen an insect'sinsect --
285
697000
3000
We kunnen niet weten wat er gaande is in de geest van een ander mens,
11:55
anothereen ander humanmenselijk being'sGaetano 's mindgeest.
286
700000
3000
laat staan bij een insect.
11:58
But the contrastcontrast will look something like that,
287
703000
3000
Maar het contrast zal er ongeveer zo uitzien.
12:02
so standingstaand out a lot from the backgroundachtergrond.
288
707000
2000
Erg opvallend tegen de achtergrond.
12:04
Here'sHier is anothereen ander little flowerbloem --
289
709000
2000
Hier is nog een kleine bloem -
12:06
differentverschillend rangereeks of ultravioletultraviolet frequenciesfrequenties,
290
711000
3000
met een verschillende reeks van ultraviolette frequenties,
12:09
differentverschillend filtersfilters
291
714000
2000
verschillende filters
12:11
to matchbij elkaar passen the pollinatorsbestuivers.
292
716000
2000
om te passen bij de bestuivers.
12:13
And that's the sortsoort of thing that it would be seeingziend.
293
718000
3000
Zoiets zou ze moeten zien.
12:16
Just in casegeval you think
294
721000
2000
Voor het geval je denkt
12:18
that all yellowgeel flowersbloemen have this propertyeigendom --
295
723000
3000
dat alle gele bloemen deze eigenschap hebben -
12:21
no flowerbloem was damagedbeschadigde in the processwerkwijze of this shotschot;
296
726000
3000
geen bloem werd beschadigd bij het maken van deze opname;
12:24
it was just attachedgehecht to the tripodstatief,
297
729000
3000
ze werd alleen maar aan het statief vastgehecht,
12:27
not killedgedood --
298
732000
2000
niet gedood -
12:29
then underonder ultravioletultraviolet lightlicht,
299
734000
2000
vervolgens, onder ultraviolet licht,
12:31
look at that.
300
736000
2000
ziet ze er zo uit.
12:33
And that could be the basisbasis of a sunscreenzonnebrandcrème
301
738000
2000
Dit kon de basis van een zonnecrème zijn, omdat
12:35
because sunscreenszonneschermen work by absorbingabsorberen ultravioletultraviolet lightlicht.
302
740000
2000
zonnebrandmiddelen ultraviolet licht absorberen.
12:37
So maybe the chemicalchemisch in that would be usefulnuttig.
303
742000
3000
Misschien is de chemische stof erin wel nuttig.
12:41
FinallyTot slot, there's one of eveningavond primrosePrimrose
304
746000
3000
Tot slot dit is er een van een teunisbloem
12:44
that BjornBjorn RorslettRorslett from NorwayNoorwegen sentverzonden me --
305
749000
2000
die Bjorn Rorslett uit Noorwegen me opstuurde -
12:46
fantasticfantastisch hiddenverborgen patternpatroon.
306
751000
2000
met een fantastisch verborgen patroon.
12:48
And I love the ideaidee of something hiddenverborgen.
307
753000
2000
Ik hou van het idee van iets verborgens.
12:50
I think there's something poeticpoëtische here,
308
755000
2000
Er is iets poëtisch aan.
12:52
that these picturesafbeeldingen takeningenomen with ultravioletultraviolet filterfilter,
309
757000
3000
Deze foto's werden gemaakt met een ultraviolet filter.
12:55
the mainhoofd use of that filterfilter
310
760000
2000
De voornaamste gebruikers van dat filter
12:57
is for astronomersastronomen to take picturesafbeeldingen of VenusVenus --
311
762000
3000
zijn astronomen, om foto's van Venus te nemen -
13:00
actuallywerkelijk the cloudswolken of VenusVenus.
312
765000
3000
eigenlijk de wolken van Venus.
13:03
That's the mainhoofd use of that filterfilter.
313
768000
2000
Dat is het voornaamste gebruik van deze filter.
13:05
VenusVenus, of courseCursus, is the god of love and fertilityvruchtbaarheid,
314
770000
3000
Venus is natuurlijk de godin van de liefde en de vruchtbaarheid.
13:08
whichwelke is the flowerbloem storyverhaal.
315
773000
2000
Heeft allemaal te maken met bloemen.
13:10
And just as flowersbloemen spendbesteden a lot of effortinspanning
316
775000
2000
Terwijl bloemen veel moeite besteden
13:12
tryingproberen to get pollinatorsbestuivers to do theirhun biddingbiedingen,
317
777000
3000
om bestuivers hun werk te laten doen, zijn ze er ook
13:15
they'veze hebben alsoook somehowhoe dan ook managedbeheerd to persuadeoverhalen us to plantfabriek great fieldsvelden fullvol of them
318
780000
3000
op een of andere manier in geslaagd om ons te overtuigen grote velden
13:18
and give them to eachelk other
319
783000
2000
vol te planten en ze aan elkaar te geven
13:20
at timestijden of birthgeboorte and deathdood,
320
785000
4000
in tijden van geboorte en dood,
13:24
and particularlyvooral at marriagehuwelijk,
321
789000
2000
en vooral bij het huwelijk,
13:26
whichwelke, when you think of it,
322
791000
2000
dat, wanneer je erover nadenkt,
13:28
is the momentmoment that encapsulateskapselt
323
793000
2000
het moment is dat de overdracht
13:30
the transferoverdracht of geneticgenetisch materialmateriaal
324
795000
3000
van genetisch materiaal van het ene organisme
13:33
from one organismorganisme to anothereen ander.
325
798000
2000
naar het andere wordt bezegeld.
13:35
Thank you very much.
326
800000
2000
Heel hartelijk bedankt.
13:37
(ApplauseApplaus)
327
802000
5000
(Applaus)
Translated by Rik Delaet
Reviewed by Els De Keyser

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Jonathan Drori - Educator
Jonathan Drori commissioned the BBC's very first websites, one highlight in a long career devoted to online culture and educational media -- and understanding how we learn.

Why you should listen

Jonathan Drori has dedicated his career to media and learning. As the Head of Commissioning for BBC Online, he led the effort to create bbc.co.uk, the online face of the BBC (an effort he recalls fondly). He came to the web from the TV side of the BBC, where as an editor and producer he headed up dozens of television series on science, education and the arts.

After almost two decades at the BBC, he's now a director at Changing Media Ltd., a media and education consultancy, and is a visiting professor at University of Bristol, where he studies educational media and misperceptions in science. He continues to executive produce the occasional TV series, including 2004's award-winning "The DNA Story" and 2009's "Great Sperm Race." He is on the boards of the Royal Botanic Gardens and the Woodland Trust.

(Photo: Lloyd Davis/flickr)

More profile about the speaker
Jonathan Drori | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee