ABOUT THE SPEAKER
Anders Fjellberg - Journalist
For the Norwegian newspaper Dagbladet, Anders Fjellberg investigated the story of "The Wetsuitman," along with his co-author, photographer Tomm Christiansen.

Why you should listen
In June and July 2015, Norwegian journalist Anders Fjellberg published a harrowing two-part investigation in Magasinet, the weekend magazine of daily newspaper Dagbladet, published in Oslo. Co-authored with photographer Tomm Christiansen, “The Wetsuitman” traced the origin of two dead bodies washed ashore in Norway and the Netherlands wearing wetsuits, identifying them as Syrian asylum seekers who had seemingly tried the inconceivable: swimming their way into the United Kingdom from the beach of Calais, France. Fjellberg has been a reporter since 2010. “The Wetsuitman” has been reprinted in newspapers across Europe.
More profile about the speaker
Anders Fjellberg | Speaker | TED.com
TEDGlobal>London

Anders Fjellberg: Two nameless bodies washed up on the beach. Here are their stories

Anders Fjellberg: Twee naamloze lijken spoelden aan op het strand. Hier is hun verhaal

Filmed:
1,315,407 views

Toen twee lijken in identieke duikerspakken aanspoelden in Noorwegen en Nederland, gingen journalist Anders Fjellberg en fotograaf Tomm Christiansen op zoek naar het antwoord op de vraag: wie waren deze mensen? Wat ze ontdekten en publiceerden in het Noorse 'Dagbladet', is dat iedereen een naam heeft, iedereen een verhaal heeft, en iedereen iemand is.
- Journalist
For the Norwegian newspaper Dagbladet, Anders Fjellberg investigated the story of "The Wetsuitman," along with his co-author, photographer Tomm Christiansen. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:14
So this right here
0
2240
1495
Dit hier
00:15
is the tinyklein villagedorp of ElleElle,
closedichtbij to ListaLista.
1
3760
4056
is het kleine dorpje Elle, bij Lista.
00:19
It's right at the southernmostzuidelijkste
tiptip of NorwayNoorwegen.
2
7840
2360
Het ligt op het meest zuidelijke
uiteinde van Noorwegen.
00:23
And on JanuaryJanuari 2 this yearjaar,
3
11320
2416
Op 2 januari van dit jaar
00:25
an elderlyouderen guy who liveslevens in the villagedorp,
4
13760
2216
ging een oude man
die in dit dorpje woont,
00:28
he wentgegaan out to see what was castgegoten ashoreaan de wal
5
16000
2896
naar buiten om te zien
wat er was aangespoeld
00:30
duringgedurende a recentrecent stormstorm.
6
18920
1600
tijdens een recente storm.
00:34
And on a patchlap of grassgras
right nextvolgende to the water'swater edgerand,
7
22080
3216
Op een grasveldje
bij de rand van het water
00:37
he foundgevonden a wetsuitwetsuit.
8
25320
2000
vond hij een duikerspak.
00:39
It was greygrijs and blackzwart,
and he thought it lookedkeek cheapgoedkoop.
9
27920
3400
Het was grijs en zwart
en zag er goedkoop uit.
00:44
Out of eachelk legbeen of the wetsuitwetsuit
10
32240
2056
Uit elk been van het duikerspak
00:46
there were stickingplakken two whitewit bonesbeenderen.
11
34320
3000
staken twee witte beenderen.
00:50
It was clearlyduidelijk the remainsstoffelijk overschot
of a humanmenselijk beingwezen.
12
38120
2200
Het was duidelijk
het stoffelijk overschot van een mens.
00:54
And usuallydoorgaans, in NorwayNoorwegen,
deaddood people are identifiedgeïdentificeerd quicklysnel.
13
42160
3136
Dode mensen worden in Noorwegen
meestal snel geïdentificeerd.
00:57
So the policePolitie startedbegonnen searchingzoeken
14
45320
1536
De politie ging dus op zoek
00:58
throughdoor missingmissend reportsrapporten
from the locallokaal areaGebied,
15
46880
2096
in de verslagen
over vermisten uit de buurt,
01:01
nationalnationaal missingmissend reportsrapporten,
16
49000
1216
en uit het hele land.
01:02
and lookedkeek for accidentsongevallen
with a possiblemogelijk connectionverbinding.
17
50240
2456
Ze zochten naar ongelukken
met een mogelijk verband.
01:04
They foundgevonden nothing.
18
52720
1200
Ze vonden niets.
01:06
So they ranrende a DNADNA profileProfiel,
19
54920
1496
Dus stelden ze een DNA-profiel op
01:08
and they startedbegonnen searchingzoeken
internationallyinternationaal throughdoor InterpolInterpol.
20
56440
3136
en begonnen ze internationaal
te zoeken via Interpol.
01:11
Nothing.
21
59600
1200
Niets.
01:14
This was a personpersoon
that nobodyniemand seemedscheen to be missingmissend.
22
62240
3520
Dit was een persoon
die niemand scheen te missen.
01:18
It was an invisibleonzichtbaar life
headingtitel for a namelessnaamloos gravegraf.
23
66520
3640
Het was een onzichtbaar leven
dat op een naamloos graf afstevende.
01:24
But then, after a monthmaand,
24
72000
1736
Maar toen, na een maand,
01:25
the policePolitie in NorwayNoorwegen got a messagebericht
from the policePolitie in the NetherlandsNederland.
25
73760
4296
kreeg de politie in Noorwegen een bericht
van de Nederlandse politie.
01:30
A couplepaar of monthsmaanden earliervroeger,
they had foundgevonden a bodylichaam,
26
78080
2616
Enkele maanden eerder
hadden ze een lichaam gevonden
01:32
in an identicalidentiek wetsuitwetsuit,
and they had no ideaidee who this personpersoon was.
27
80720
4280
in een identiek duikerspak
en ze hadden geen idee wie het was.
01:37
But the policePolitie in the NetherlandsNederland
managedbeheerd to tracespoor the wetsuitwetsuit
28
85791
2905
Maar de politie in Nederland
wist het duikerspak te traceren
01:40
by an RFIDRFID chipspaander that was sewngenaaid in the suitpak.
29
88720
3376
via de RFID-chip die erin genaaid was.
01:44
So they were then ablein staat to tell
30
92120
2176
Zij wisten daarom te vertellen
01:46
that bothbeide wetsuitswetsuits were boughtkocht
by the samedezelfde customerklant at the samedezelfde time,
31
94320
5336
dat beide duikerspakken tegelijk
waren gekocht door dezelfde klant,
01:51
OctoberOktober 7, 2014,
32
99680
2456
op 7 oktober 2014,
01:54
in the FrenchFrans citystad of CalaisCalais
by the EnglishEngels ChannelKanaal.
33
102160
2600
in de Franse stad Calais,
nabij het Kanaal.
01:57
But this was all
they were ablein staat to figurefiguur out.
34
105760
3176
Maar dat was alles
wat ze hadden kunnen uitvissen.
02:00
The customerklant paidbetaald cashcontant.
35
108960
1656
De klant had cash betaald.
02:02
There was no surveillancetoezicht
footagebeeldmateriaal from the shopwinkel.
36
110640
2616
Er waren geen beelden
van bewakingscamera's in de winkel.
02:05
So it becamewerd a coldkoude casegeval.
37
113280
1480
De zaak bleef onopgelost.
02:07
We heardgehoord this storyverhaal,
38
115840
1216
We hoorden dit verhaal.
02:09
and it triggeredveroorzaakt me and my colleaguecollega,
photographerfotograaf TommTomm ChristiansenChristiansen,
39
117080
3239
Het sprak mijzelf en mijn collega aan,
fotograaf Tomm Christiansen,
02:12
and we of courseCursus had the obviousduidelijk questionvraag:
who were these people?
40
120343
3073
want wij vroegen ons natuurlijk af:
wie zijn die mensen?
02:15
At the time, I'd barelynauwelijks
heardgehoord about CalaisCalais,
41
123440
2000
Ik had destijds nauwelijks
van Calais gehoord.
02:17
but it tooknam about two
or threedrie secondsseconden to figurefiguur out
42
125464
2831
Ik kwam er al heel snel achter
02:20
CalaisCalais is basicallyeigenlijk knownbekend for two things.
43
128320
2936
dat Calais om twee dingen bekend staat:
het is de plek op het continent
die het dichtst bij Engeland is
02:23
It's the spotplek in continentalcontinentaal EuropeEuropa
closestdichtstbijzijnde to BritainGroot-Brittannië,
44
131280
2816
02:26
and a lot of migrantsmigranten and refugeesvluchtelingen
are stayingverblijven in this campkamp
45
134120
3536
en vele migranten en vluchtelingen
verblijven in dit kamp
02:29
and are tryingproberen desperatelywanhopig
to crosskruis over to BritainGroot-Brittannië.
46
137680
3216
en proberen wanhopig
om naar Engeland over te steken.
02:32
And right there was a plausibleplausibel theorytheorie
about the identityidentiteit of the two people,
47
140920
4936
Daarin zat een plausibele theorie
over de identiteit van de twee mensen.
02:37
and the policePolitie madegemaakt this theorytheorie as well.
48
145880
2376
De politie had dezelfde theorie.
02:40
Because if you or I or anybodyiemand elseanders
with a firmfirma connectionverbinding to EuropeEuropa
49
148280
3191
Want als jij, of ik of iemand anders
met nauwe banden met Europa
02:43
goesgaat missingmissend off the coastkust of FranceFrankrijk,
people would just know.
50
151495
3201
vermist werd vanuit de Franse kust,
dan zou men dat weten.
Je vrienden of je familie
zouden je als vermist opgeven,
02:46
Your friendsvrienden or familyfamilie
would reportrapport you missingmissend,
51
154720
2256
02:49
the policePolitie would come searchzoeken for you,
the mediamedia would know,
52
157000
2776
de politie zou je zoeken,
de media zouden het weten,
02:51
and there would be
picturesafbeeldingen of you on lamppostslantaarnpalen.
53
159800
2256
je foto zou overal hangen.
02:54
It's difficultmoeilijk to disappearverdwijnen
withoutzonder a tracespoor.
54
162080
2048
Het is moeilijk om
spoorloos te verdwijnen.
Maar als je net uit de oorlog
in Syrië komt
02:57
But if you just fledvluchtte the waroorlog in SyriaSyrië,
55
165120
1856
02:59
and your familyfamilie,
if you have any familyfamilie left,
56
167000
2976
en je familie, als je die nog hebt,
03:02
don't necessarilynodig know where you are,
57
170000
2056
weet niet noodzakelijk waar je bent,
03:04
and you're stayingverblijven here illegallyillegaal
58
172080
2016
en je bent hier illegaal
03:06
amongstte midden van thousandsduizenden of othersanderen
who come and go everyelk day.
59
174120
2840
tussen duizenden anderen
die elke dag komen en gaan,
03:09
Well, if you disappearverdwijnen one day,
nobodyniemand will noticekennisgeving.
60
177440
3680
als je dan verdwijnt, merkt niemand het.
03:13
The policePolitie won'tzal niet come searchzoeken for you
because nobodyniemand knowsweet you're goneweg.
61
181600
3286
De politie komt je niet zoeken
omdat niemand weet dat je weg bent.
03:18
And this is what happenedgebeurd
to ShadiShadi OmarOmar KatafKataf
62
186160
2736
Dat gebeurde met Shadi Omar Kataf
03:20
and MouazMouaz AlAl BalkhiBalkhi from SyriaSyrië.
63
188920
2320
en Mouaz Al Balkhi uit Syrië.
03:24
Me and TommTomm wentgegaan to CalaisCalais
for the first time in AprilApril this yearjaar,
64
192768
3048
Tomm en ik gingen voor het eerst
naar Calais in april dit jaar.
03:27
and after threedrie monthsmaanden of investigationonderzoek,
we were ablein staat to tell the storyverhaal
65
195840
3336
Na drie maanden onderzoek
konden we het verhaal vertellen:
03:31
about how these two youngjong menmannen
fledvluchtte the waroorlog in SyriaSyrië,
66
199200
2776
hoe deze twee jonge mannen
de oorlog in Syrië ontvluchtten,
03:34
endedbeëindigde up stuckgeplakt in CalaisCalais,
67
202000
1736
in Calais vast kwamen te zitten,
03:35
boughtkocht wetsuitswetsuits and drownedverdronken
in what seemslijkt to have been an attemptpoging
68
203760
3376
duikerspakken kochten en verdronken
in een klaarblijkelijke poging
03:39
to swimzwemmen acrossaan de overkant the EnglishEngels ChannelKanaal
in orderbestellen to reachberijk EnglandEngeland.
69
207160
2960
om het Kanaal over te zwemmen
om Engeland te bereiken.
03:43
It is a storyverhaal about the factfeit
that everybodyiedereen has a namenaam,
70
211280
3216
Het is een verhaal over het feit
dat iedereen een naam heeft,
03:46
everybodyiedereen has a storyverhaal,
everybodyiedereen is someoneiemand.
71
214520
2440
iedereen een verhaal heeft,
iedereen iemand is.
03:49
But it is alsoook a storyverhaal about what
it's like to be a refugeevluchteling in EuropeEuropa todayvandaag.
72
217480
5616
Maar het gaat ook over wat het betekent
om vandaag vluchteling te zijn in Europa.
03:55
So this is where we startedbegonnen our searchzoeken.
73
223120
1936
Hier begonnen we onze zoektocht.
03:57
This is in CalaisCalais.
74
225080
1496
Dit is in Calais.
03:58
Right now, betweentussen 3,500
and 5,000 people are livingleven here
75
226600
3096
Hier leven momenteel
tussen 3.500 en 5.000 mensen,
04:01
underonder horribleverschrikkelijk conditionsvoorwaarden.
76
229720
1576
in vreselijke omstandigheden.
04:03
It has been dubbednagesynchroniseerd
the worstslechtst refugeevluchteling campkamp in EuropeEuropa.
77
231320
2976
Het kreeg de bijnaam
'ergste vluchtelingenkamp van Europa'.
04:06
LimitedBeperkt accesstoegang to foodeten,
limitedbeperkt accesstoegang to waterwater,
78
234320
3056
Beperkte toegang tot voeding,
beperkte toegang tot water,
04:09
limitedbeperkt accesstoegang to healthGezondheid carezorg.
79
237400
1496
beperkte toegang tot zorg.
04:10
DiseaseZiekte and infectionsinfecties are widespreadwijd verspreid.
80
238920
2280
Ziekte en infecties zijn wijd verspreid.
Ze zitten hier allemaal vast omdat ze
naar Engeland proberen te gaan
04:13
And they're all stuckgeplakt here
because they're tryingproberen to get to EnglandEngeland
81
241920
3176
04:17
in orderbestellen to claimvordering asylumasiel.
82
245120
1416
om asiel aan te vragen.
04:18
And they do that by hidingverbergen in the back
of truckstrucks headedopschrift for the ferryveerboot,
83
246560
3536
Dat doen ze door zich te verstoppen
in vrachtwagens die de ferry nemen
04:22
or the EurotunnelEurotunnel,
84
250120
1200
of de Eurotunnel,
04:24
or they sneaksluipen insidebinnen
the tunneltunnel terminalTerminal at night
85
252440
2336
of ze sluipen 's nachts de tunnel in
04:26
to try to hideverbergen on the trainstreinen.
86
254800
1880
om zich op de treinen te verstoppen.
04:29
MostDe meeste want to go to BritainGroot-Brittannië
because they know the languagetaal,
87
257519
2937
De meesten willen naar Engeland
omdat ze de taal kennen
04:32
and so they figurefiguur it would be easiergemakkelijker
to restartherstarten theirhun liveslevens from there.
88
260480
3496
en denken dat ze daar dus gemakkelijker
een nieuwe start kunnen nemen.
04:36
They want to work, they want to studystudie,
89
264000
1816
Ze willen werken en studeren,
04:37
they want to be ablein staat
to continuevoortzetten theirhun liveslevens.
90
265840
2136
ze willen hun leven verderzetten.
04:40
A lot of these people are
highlyzeer educatedgeleerd and skilledgeschoold workersarbeiders.
91
268000
2936
Velen onder hen zijn
hooggeschoolde vaklui.
04:42
If you go to CalaisCalais and talk to refugeesvluchtelingen,
you'llje zult meetontmoeten lawyersadvocaten, politicianspolitici,
92
270960
3536
Als je in Calais met vluchtelingen praat,
ontmoet je advocaten, politici,
04:46
engineersingenieurs, graphicafbeelding designersontwerpers,
farmersboeren, soldierssoldaten.
93
274520
2656
ingenieurs, grafici, boeren, soldaten.
04:49
You've got the wholegeheel spectrumspectrum.
94
277200
1429
Je krijgt het hele spectrum.
04:51
But who all of these people are
95
279520
2376
Maar wie die mensen zijn,
04:53
usuallydoorgaans getskrijgt lostde weg kwijt in the way
we talk about refugeesvluchtelingen and migrantsmigranten,
96
281920
4456
dat komt niet aan bod als we spreken
over vluchtelingen en migranten,
04:58
because we usuallydoorgaans do that in statisticsstatistieken.
97
286400
3016
want dat doen we meestal in statistieken.
05:01
So you have 60 millionmiljoen refugeesvluchtelingen globallywereldwijd.
98
289440
2176
Er zijn wereldwijd
60 miljoen vluchtelingen.
05:03
About halfvoor de helft a millionmiljoen
have madegemaakt the crossingkruispunt
99
291640
2016
Ongeveer een half miljoen zijn dit jaar al
05:05
over the MediterraneanMediterrane
into EuropeEuropa so farver this yearjaar,
100
293680
2456
de Middellandse Zee overgestoken,
05:08
and roughlyongeveer 4,000 are stayingverblijven in CalaisCalais.
101
296160
2256
en ongeveer 4.000 verblijven in Calais.
05:10
But these are numbersgetallen,
102
298440
1496
Maar dat zijn cijfers,
05:11
and the numbersgetallen don't say anything
about who these people are,
103
299960
3816
en die zeggen niets
over wie die mensen zijn,
05:15
where they camekwam from, or why they're here.
104
303800
2480
waar ze vandaan komen
of waarom ze hier zijn.
Daarom wil ik eerst
over één van hen vertellen.
05:19
And first, I want to tell you
about one of them.
105
307640
2239
05:22
This is 22-year-old-jaar oud
MouazMouaz AlAl BalkhiBalkhi from SyriaSyrië.
106
310520
3576
Dit is Mouaz Al Balkhi,
22 jaar, uit Syrië.
05:26
We first heardgehoord about him
after beingwezen in CalaisCalais the first time
107
314120
2896
We hoorden over hem toen
we voor het eerst in Calais waren
05:29
looking for answersantwoorden to the theorytheorie
of the two deaddood bodieslichamen.
108
317040
2776
op zoek naar antwoorden
over de theorie van de 2 lijken.
05:31
And after a while, we heardgehoord this storyverhaal
109
319840
2136
Na een tijdje hoorden we een verhaal
05:34
about a SyrianSyrische man
who was livingleven in BradfordBradford in EnglandEngeland,
110
322000
3296
over een Syrische man
in Bradford, Engeland
05:37
and had been desperatelywanhopig searchingzoeken
for his nephewneef MouazMouaz for monthsmaanden.
111
325320
3776
die al maanden hopeloos op zoek was
naar zijn neef Mouaz.
05:41
And it turnedgedraaid out the last time
anybodyiemand had heardgehoord anything from MouazMouaz
112
329120
3976
Bleek dat de laatste keer
dat iemand van Mouaz gehoord had,
05:45
was OctoberOktober 7, 2014.
113
333120
2656
op 7 oktober 2014 was.
05:47
That was the samedezelfde datedatum
the wetsuitswetsuits were boughtkocht.
114
335800
2560
Dat was de dag waarop
de duikerpakken gekocht waren.
05:51
So we flewvlogen over there and we metleerde kennen the uncleoom
115
339240
2136
We vlogen erheen en ontmoetten de oom.
05:53
and we did DNADNA samplessamples of him,
116
341400
2096
We namen DNA-stalen van hem
05:55
and laterlater on got additionalextra DNADNA samplessamples
from Mouaz'sMouaz van closestdichtstbijzijnde relativefamilielid
117
343520
3296
en kregen daarna bijkomend DNA
van de dichtste verwant van Mouaz,
05:58
who now liveslevens in JordanJordanië.
118
346840
1200
die nu in Jordanië woont.
06:00
The analysisanalyse concludedgesloten
119
348600
2096
Uit de analyse bleek
06:02
the bodylichaam who was foundgevonden in a wetsuitwetsuit
on a beachstrand in the NetherlandsNederland
120
350720
3496
dat het lijk in een duikerspak
op een strand in Nederland
06:06
was actuallywerkelijk MouazMouaz AlAl BalkhiBalkhi.
121
354240
1920
Mouaz Al Balkhi was.
06:09
And while we were doing
all this investigationonderzoek,
122
357720
2496
Tijdens dit onderzoek
vernamen we het verhaal van Mouaz.
06:12
we got to know Mouaz'sMouaz van storyverhaal.
123
360240
1840
06:15
He was borngeboren in the SyrianSyrische capitalhoofdstad
of DamascusDamascus in 1991.
124
363320
3896
Hij was geboren in de Syrische
hoofdstad Damascus in 1991.
Hij groeide op in een middenklasse-gezin.
06:19
He was raisedverheven in a middlemidden- classklasse familyfamilie,
125
367240
1858
06:21
and his fathervader in the middlemidden- there
is a chemicalchemisch engineeringenieur
126
369122
2667
Zijn vader, in het midden daar,
is scheikundig ingenieur.
06:23
who spentdoorgebracht 11 yearsjaar in prisongevangenis for belongingtoebehoren
to the politicalpolitiek oppositionoppositie in SyriaSyrië.
127
371813
4283
Hij zat 11 jaar in de gevangenis
omdat hij in de Syrische oppositie zat.
06:28
While his fathervader was in prisongevangenis,
128
376120
1616
Terwijl zijn vader gevangen zat,
06:29
MouazMouaz tooknam responsibilityverantwoordelijkheid
and he caredverzorgd for his threedrie sisterszusters.
129
377760
3256
nam Mouaz de verantwoordelijkheid op
voor zijn drie zussen.
06:33
They said he was that kindsoort of guy.
130
381040
1976
Ze zeiden dat hij dat soort kerel was.
06:35
MouazMouaz studiedbestudeerd to becomeworden
an electricalelektrisch engineeringenieur
131
383040
2776
Mouaz studeerde voor elektrisch ingenieur
aan de universiteit van Damascus.
06:37
at the UniversityUniversiteit of DamascusDamascus.
132
385840
2576
Toen de oorlog in Syrië
een paar jaar bezig was,
06:40
So a couplepaar of yearsjaar into the SyrianSyrische waroorlog,
133
388440
1976
06:42
the familyfamilie fledvluchtte DamascusDamascus and wentgegaan
to the neighboringnaburig countryland, JordanJordanië.
134
390440
4136
vluchtte de familie uit Damascus
naar buurland Jordanië.
06:46
TheirHun fathervader had problemsproblemen
findingbevinding work in JordanJordanië,
135
394600
2536
Hun vader vond moeilijk werk in Jordanië
en Mouaz kon zijn studie niet voortzetten.
06:49
and MouazMouaz could not continuevoortzetten his studiesstudies,
136
397160
1976
06:51
so he figuredbedacht, "OK, the bestbeste thing
I can do to help my familyfamilie
137
399160
3296
Dus dacht hij: "Ik kan
mijn familie het beste helpen
06:54
would be to go somewhereergens
where I can finishaf hebben my studiesstudies
138
402480
2736
door ergens heen te gaan
waar ik kan afstuderen
06:57
and find work."
139
405240
1536
en werk vinden."
06:58
So he goesgaat to TurkeyTurkije.
140
406800
1416
Dus ging hij naar Turkije.
07:00
In TurkeyTurkije, he's not acceptedaanvaard
at a universityUniversiteit,
141
408240
2640
Daar werd hij geweigerd
aan de universiteit.
07:03
and onceeen keer he had left JordanJordanië as a refugeevluchteling,
he was not allowedtoegestaan to reenteropnieuw invoeren.
142
411440
4776
Zodra hij Jordanië als vluchteling
had verlaten, mocht hij er niet weer in.
07:08
So then he decidesbeslist to headhoofd for the UKVERENIGD KONINKRIJK,
143
416240
2616
Hij beslist daarom om
naar Groot-Brittannië te gaan,
07:10
where his uncleoom liveslevens.
144
418880
1536
waar zijn oom woont.
07:12
He makesmerken it into AlgeriaAlgerije,
walkswandelingen into LibyaLibië,
145
420440
3136
Hij raakt tot in Algerije,
loopt tot in Libië,
07:15
payspays a people smugglersmokkelaar to help him
with the crossingkruispunt into ItalyItalië by boatboot,
146
423600
3816
betaalt een mensensmokkelaar om hem
te helpen bij de overtocht naar Italië
07:19
and from there on he headshoofden to DunkirkDuinkerke,
147
427440
1896
en vandaar gaat hij naar Duinkerke,
07:21
the citystad right nextvolgende to CalaisCalais
by the EnglishEngels ChannelKanaal.
148
429360
2680
de stad naast Calais, bij het Kanaal.
07:25
We know he madegemaakt at leastminst 12 failedmislukt
attemptspogingen to crosskruis the EnglishEngels ChannelKanaal
149
433955
3381
We weten dat hij minstens 12 keer
het Kanaal probeerde over te steken
07:29
by hidingverbergen in a truckvrachtauto.
150
437360
1600
als verstekeling in een vrachtwagen.
07:31
But at some pointpunt,
he mustmoet have givengegeven up all hopehoop.
151
439520
2680
Maar op een bepaald moment
moet hij alle hoop hebben opgegeven.
De laatste nacht dat we weten
dat hij nog leefde,
07:35
The last night we know he was alivelevend,
152
443360
2056
07:37
he spentdoorgebracht at a cheapgoedkoop hotelhotel
closedichtbij to the traintrein stationstation in DunkirkDuinkerke.
153
445440
3520
zat hij in een goedkoop hotel
vlakbij het station van Duinkerke.
07:41
We foundgevonden his namenaam in the recordsarchief,
and he seemslijkt to have stayedverbleef there alonealleen.
154
449520
3477
We vonden zijn naam in het register.
Hij logeerde er blijkbaar alleen.
07:45
The day after, he wentgegaan into CalaisCalais,
enteredingevoerde a sportssport- shopwinkel
155
453680
3936
De volgende dag ging hij naar Calais,
ging een sportwinkel binnen,
07:49
a couplepaar of minutesnotulen
before 8 o'clockuur in the eveningavond,
156
457640
2456
enkele minuten voor 8 uur 's avonds,
07:52
alonglangs with ShadiShadi KatafKataf.
157
460120
1536
samen met Shadi Kataf.
07:53
They bothbeide boughtkocht wetsuitswetsuits,
158
461680
2016
Ze kochten allebei een duikerspak.
07:55
and the womanvrouw in the shopwinkel
159
463720
1416
De vrouw in de winkel
07:57
was the last personpersoon we know of
to have seengezien them alivelevend.
160
465160
2572
was de laatste gekende persoon
die hen in leven zag.
08:01
We have triedbeproefd to figurefiguur out
where ShadiShadi metleerde kennen MouazMouaz,
161
469760
3296
We probeerden uit te zoeken
waar Shadi Mouaz had ontmoet,
08:05
but we weren'twaren niet ablein staat to do that.
162
473080
2416
maar dat lukte niet.
08:07
But they do have a similarsoortgelijk storyverhaal.
163
475520
2096
Maar hun verhaal loopt gelijk.
08:09
We first heardgehoord about ShadiShadi
after a cousinneef of his, livingleven in GermanyDuitsland,
164
477640
3896
We hoorden voor het eerst van Shadi
nadat een neef die in Duitsland woont,
08:13
had readlezen an ArabicArabisch translationvertaling
of the storyverhaal madegemaakt of MouazMouaz on FacebookFacebook.
165
481560
4456
een Arabische vertaling had gelezen
van het verhaal van Mouaz op Facebook.
08:18
So we got in touchaanraken with him.
166
486040
1334
We contacteerden hem.
08:20
ShadiShadi, a couplepaar of yearsjaar olderouder than MouazMouaz,
167
488920
2536
Shadi was een paar jaar ouder dan Mouaz
08:23
was alsoook raisedverheven in DamascusDamascus.
168
491480
2376
en groeide ook in Damascus op.
08:25
He was a workingwerkend kindsoort of guy.
169
493880
1536
Hij was van het werkende type.
08:27
He ranrende a tireband repairreparatie shopwinkel
and laterlater workedwerkte in a printinghet drukken companybedrijf.
170
495440
3416
Hij had een bandenreparatie-atelier
en werkte later voor een drukkerij.
08:30
He livedleefden with his extendedverlengd familyfamilie,
171
498880
1896
Hij woonde samen met zijn ruime familie
08:32
but theirhun househuis got bombedgebombardeerd
earlyvroeg in the waroorlog.
172
500800
2936
maar hun huis werd al vroeg
in de oorlog gebombardeerd.
08:35
So the familyfamilie fledvluchtte to an areaGebied
of DamascusDamascus knownbekend as CampKamp YarmoukYarmouk.
173
503760
4920
De familie vluchtte naar een deel
van Damascus dat het Yarmouk-kamp heet.
08:43
YarmoukYarmouk is beingwezen describedbeschreven
as the worstslechtst placeplaats to liveleven
174
511040
3896
Yarmouk geldt als de vreselijkste
plek om te leven
08:46
on planetplaneet EarthAarde.
175
514960
1199
op de hele Aarde.
08:49
They'veZe hebben been bombedgebombardeerd by the militaryleger,
they'veze hebben been besiegedbelegerde,
176
517240
2775
Ze zijn gebombardeerd
door de militairen, belegerd,
08:52
they'veze hebben been stormedbestormden by ISISISIS
177
520039
1382
bestormd door ISIS
08:53
and they'veze hebben been cutbesnoeiing off
from suppliesbenodigdheden for yearsjaar.
178
521445
2851
en ze zitten al jaren zonder bevoorrading.
08:56
There was a UNVERENIGDE NATIES officialofficieel
who visitedbezocht last yearjaar,
179
524320
2143
Vorig jaar was er
een VN-ambtenaar op bezoek
08:58
and he said, "They ateaten all the grassgras
so there was no grassgras left."
180
526487
5120
die zei dat ze al het gras hadden
opgegeten tot er geen gras meer was.
09:05
Out of a populationbevolking of 150,000,
181
533440
2376
Van een bevolking van 150.000
09:07
only 18,000 are believedgeloofde
to still be left in YarmoukYarmouk.
182
535840
4096
denkt men dat er maar 18.000
nog in Yarmouk wonen.
09:11
ShadiShadi and his sisterszusters got out.
183
539960
2056
Shadi en zijn zussen ontsnapten.
09:14
The parentsouders are still stuckgeplakt insidebinnen.
184
542040
2000
De ouders zitten er nog vast.
09:18
So ShadiShadi and one of his sisterszusters,
they fledvluchtte to LibyaLibië.
185
546400
3536
Shadi en één van zijn zussen
vluchtten naar Libië.
09:21
This was after the fallvallen of GaddafiGaddafi,
186
549960
1667
Dit was na de val van Kadhafi,
09:23
but before LibyaLibië turnedgedraaid
into full-blownvolwaardige civilciviel waroorlog.
187
551651
3240
maar voor de algehele
burgeroorlog uitbrak in Libië.
09:28
And in this last remainingoverblijvende
sortsoort of stabilitystabiliteit in LibyaLibië,
188
556000
3456
Tijdens deze laatste oprisping
van stabiliteit in Libië
09:31
ShadiShadi tooknam up scubaScuba divingDuiken, and he seemedscheen
to spendbesteden mostmeest of his time underwateronderwater-.
189
559480
5120
leerde Shadi duiken en leek hij bijna al
zijn tijd onder water door te brengen.
09:37
He fellviel completelyhelemaal in love with the oceanoceaan,
190
565800
2000
Hij werd verliefd op de oceaan.
09:40
so when he finallyTenslotte decidedbeslist
that he could no longerlanger be in LibyaLibië,
191
568680
3216
Dus toen hij besloot dat hij
niet in Libië kon blijven,
09:43
latelaat AugustAugustus 2014,
192
571920
2256
eind augustus 2014,
09:46
he hopedgehoopt to find work
as a diverduiker when he reachedbereikte ItalyItalië.
193
574200
2880
hoopte hij te kunnen werken
als duiker als hij in Italië was.
09:50
RealityWerkelijkheid was not that easygemakkelijk.
194
578600
1840
De werkelijkheid was lastiger.
09:53
We don't know much about his travelsreizen
195
581520
1816
We weten niet veel over zijn tocht
09:55
because he had a hardhard time
communicatingcommuniceren with his familyfamilie,
196
583360
2696
omdat hij moeilijk kon
communiceren met zijn familie,
09:58
but we do know that he struggledworstelde.
197
586080
2016
maar we weten dat hij het moeilijk had.
10:00
And by the endeinde of SeptemberSeptember,
198
588120
1376
Tegen eind september
10:01
he was livingleven on the streetsstraten
somewhereergens in FranceFrankrijk.
199
589520
2286
leefde hij ergens in Frankrijk op straat.
10:04
On OctoberOktober 7, he callscalls
his cousinneef in BelgiumBelgië,
200
592840
3016
Op 7 oktober belde hij zijn neef in België
10:07
and explainslegt uit his situationsituatie.
201
595880
1976
om zijn situatie uit te leggen.
10:09
He said, "I'm in CalaisCalais. I need you
to come get my backpackrugzak and my laptoplaptop.
202
597880
5176
"Ik ben in Calais, je moet mijn rugzak
en mijn laptop komen halen.
10:15
I can't affordveroorloven to paybetalen the people smugglerssmokkelaars
to help me with the crossingkruispunt to BritainGroot-Brittannië,
203
603080
3936
Ik kan me geen mensensmokkelaars
veroorloven voor de oversteek,
10:19
but I will go buykopen a wetsuitwetsuit
and I will swimzwemmen."
204
607040
2240
maar ik ga een duikerspak
kopen en zwemmen."
10:22
His cousinneef, of courseCursus,
triedbeproefd to warnwaarschuwen him not to,
205
610560
2456
Zijn neef probeerde het hem
uit het hoofd te praten,
10:25
but Shadi'sShadi's batteryaccu
on the phonetelefoon wentgegaan flatvlak,
206
613040
2136
maar de batterij
van Shadi's gsm raakte leeg
10:27
and his phonetelefoon was never switchedgeschakeld on again.
207
615200
2800
en zijn gsm werd nooit meer aangezet.
10:31
What was left of ShadiShadi
was foundgevonden nearlybijna threedrie monthsmaanden laterlater,
208
619520
4056
De resten van Shadi
werden drie maanden later gevonden,
10:35
800 kilometerskilometer away
209
623600
1936
800 km ver,
10:37
in a wetsuitwetsuit on a beachstrand in NorwayNoorwegen.
210
625560
2040
in een duikerspak
op een strand in Noorwegen.
Hij wacht nog op zijn begrafenis
in Noorwegen,
10:40
He's still waitingaan het wachten
for his funeralbegrafenis in NorwayNoorwegen,
211
628560
2136
10:42
and nonegeen of his familyfamilie
will be ablein staat to attendwonen.
212
630720
2560
en niemand van zijn familie
zal erbij kunnen zijn.
10:47
ManyVeel maymei think that the storyverhaal
about ShadiShadi and MouazMouaz
213
635080
2536
Velen denken dat het verhaal
van Shadi en Mouaz
10:49
is a storyverhaal about deathdood,
214
637640
1800
over de dood gaat,
10:52
but I don't agreemee eens.
215
640800
1216
maar ik vind van niet.
10:54
To me, this is a storyverhaal about two questionsvragen
that I think we all sharedelen:
216
642040
5456
Voor mij gaat dit over twee vragen
die ons allen aangaan:
10:59
what is a better life,
217
647520
1776
wat is een beter leven,
11:01
and what am I willinggewillig to do to achievebereiken it?
218
649320
2320
en wat ben ik bereid te doen
om het te bereiken?
Voor mij, en allicht voor velen van jullie
11:04
And to me, and probablywaarschijnlijk a lot of you,
219
652760
1776
11:06
a better life would mean
220
654560
1576
zou een beter leven zijn:
11:08
beingwezen ablein staat to do more
of what we think of as meaningfulbelangrijk,
221
656160
2896
meer dingen doen die we zinvol vinden,
11:11
whetherof that be spendinguitgaven more time
with your familyfamilie and friendsvrienden,
222
659080
3000
wat dat ook is: tijd doorbrengen
met familie en vrienden,
11:14
travelreizen to an exoticexotische placeplaats,
223
662104
1512
reizen naar een exotische plek,
11:15
or just gettingkrijgen moneygeld
to buykopen that coolkoel newnieuwe deviceapparaat
224
663640
2336
of gewoon meer geld verdienen
voor dat hebbeding
11:18
or a pairpaar- of newnieuwe sneakerssportschoenen.
225
666000
1696
of voor een nieuw paar sneakers.
11:19
And this is all
withinbinnen our reachberijk prettymooi easilygemakkelijk.
226
667720
2720
Dat ligt allemaal binnen
handbereik voor ons.
11:23
But if you are fleeingop de vlucht a waroorlog zonezone,
227
671840
1936
Maar als je een oorlogszone ontvlucht,
11:25
the answersantwoorden to those two questionsvragen
are dramaticallydramatisch differentverschillend.
228
673800
3976
zijn de antwoorden op die 2 vragen
dramatisch anders.
11:29
A better life is a life in safetyveiligheid.
229
677800
2256
Een beter leven is een veilig leven.
11:32
It's a life in dignitywaardigheid.
230
680080
2336
Het is een waardig leven,
zonder dat je huis gebombardeerd wordt,
11:34
A better life meansmiddelen
not havingmet your househuis bombedgebombardeerd,
231
682440
2656
zonder angst voor ontvoering.
11:37
not fearinguit angst beingwezen kidnappedontvoerd.
232
685120
1536
11:38
It meansmiddelen beingwezen ablein staat
to sendsturen your childrenkinderen to schoolschool-,
233
686680
2429
Je kinderen naar school kunnen sturen,
11:41
go to universityUniversiteit,
234
689133
1163
kunnen studeren,
11:42
or just find work to be ablein staat to providevoorzien
for yourselfjezelf and the onesdegenen you love.
235
690320
4416
of gewoon werk vinden om te kunnen
zorgen voor jezelf en je naasten.
11:46
A better life would be
a futuretoekomst of some possibilitiesmogelijkheden
236
694760
3616
Een beter leven zou een toekomst zijn
met een paar mogelijkheden,
11:50
comparedvergeleken to nearlybijna nonegeen,
237
698400
2296
in plaats van bijna geen,
11:52
and that's a strongsterk motivationmotivatie.
238
700720
1760
en dat is een sterke motivatie.
11:55
And I have no troublemoeite imaginingverbeelden
239
703480
2096
Ik kan me makkelijk voorstellen
11:57
that after spendinguitgaven weeksweken or even monthsmaanden
240
705600
3496
dat als je weken- of maandenlang
12:01
as a second-gradetweede-rang citizeninwoner,
241
709120
1896
tweederangsburger bent geweest,
12:03
livingleven on the streetsstraten
or in a horribleverschrikkelijk makeshiftgeïmproviseerde campkamp
242
711040
4136
die op straat woont of
in een vreselijk geïmproviseerd kamp
12:07
with a stupiddom, racistracist namenaam
like "The JungleJungle,"
243
715200
3456
met een dwaze, racistische
naam als 'de Jungle',
12:10
mostmeest of us would be willinggewillig
to do just about anything.
244
718680
3520
de meesten van ons bereid zouden zijn
om het even wat te doen.
12:15
If I could askvragen ShadiShadi and MouazMouaz
245
723200
2256
Als ik dat aan Shadi en Mouaz kon vragen
12:17
the secondtweede they steppedgetrapte into the freezingbevriezing
waterswateren of the EnglishEngels ChannelKanaal,
246
725480
4056
zodra ze in het ijskoude water
van het Kanaal waren gestapt,
12:21
they would probablywaarschijnlijk say,
"This is worthwaard the riskrisico,"
247
729560
2760
zouden ze allicht zeggen:
"Dit is het risico waard",
12:25
because they could
no longerlanger see any other optionkeuze.
248
733160
2960
omdat ze geen andere opties meer zagen.
12:29
And that's desperationwanhoop,
249
737400
1200
Dat heet wanhoop,
12:31
but that's the realityrealiteit of livingleven
as a refugeevluchteling in WesternWestern EuropeEuropa in 2015.
250
739680
5120
maar het is de realiteit van een leven
als vluchteling in West-Europa in 2015.
12:37
Thank you.
251
745760
1216
Dankjewel.
12:39
(ApplauseApplaus)
252
747000
5216
(Applaus)
12:49
BrunoBruno GiussaniGiussani: Thank you, AndersAnders.
253
757910
1640
Bruno Giussani: Dankjewel, Andres.
12:51
This is TommTomm ChristiansenChristiansen,
254
759580
1236
Dit is Tomm Christiansen,
12:52
who tooknam mostmeest of the picturesafbeeldingen you have
seengezien and they'veze hebben donegedaan reportingrapportage togethersamen.
255
760840
3762
die de meeste foto's nam die je zag,
zijn collega-verslaggever. (Applaus)
12:57
TommTomm, you two have been
back to CalaisCalais recentlykort geleden.
256
765680
2376
Tomm, jullie zijn recent
teruggekeerd naar Calais.
13:00
This was the thirdderde tripreis.
257
768080
1616
Dit was de derde trip.
13:01
It was after the publicationpublicatie
of the articleartikel.
258
769720
2056
Het was na de publicatie van het artikel.
13:03
What has changedveranderd?
What have you seengezien there?
259
771800
2136
Wat was er veranderd?
Wat zag je daar?
13:05
TommTomm ChristiansenChristiansen:
The first time we were in CalaisCalais,
260
773960
2429
Tomm Christiansen:
De eerste keer in Calais
waren er ongeveer 1.500 vluchtelingen.
13:08
it was about 1,500 refugeesvluchtelingen there.
261
776413
1643
13:10
They had a difficultmoeilijk time,
but they were positivepositief, they had hopehoop.
262
778080
3656
Ze hadden het moeilijk,
maar ze waren optimistisch en hoopvol.
13:13
The last time, the campkamp has growngegroeid,
maybe fourvier or fivevijf thousandduizend people.
263
781760
5016
De laatste keer was het kamp gegroeid
tot vier- of vijfduizend mensen.
13:18
It seemedscheen more permanentblijvend,
NGOsNGO 's have arrivedaangekomen,
264
786800
2576
Het leek meer permanent,
er zijn ngo's neergestreken,
13:21
a smallklein schoolschool- has openedgeopend.
265
789400
1816
er is een kleine school opgestart.
13:23
But the thing is that the refugeesvluchtelingen
have stayedverbleef for a longerlanger time,
266
791240
3376
Maar het punt is dat
de vluchtelingen langer zijn gebleven
13:26
and the FrenchFrans governmentregering has managedbeheerd
to sealzegel off the bordersborders better,
267
794640
4896
en dat de Franse overheid erin is geslaagd
om de grenzen beter af te sluiten,
13:31
so now The JungleJungle is growinggroeiend,
268
799560
3056
zodat de Jungle nu groeit,
13:34
alonglangs with the despairwanhoop
and hopelessnesshopeloosheid amongtussen the refugeesvluchtelingen.
269
802640
4216
net als de ontreddering en
de wanhoop van de vluchtelingen.
13:38
BGBG: Are you planningplanning to go back?
And continuevoortzetten the reportingrapportage?
270
806880
4696
BG: Zijn jullie van plan terug te gaan
en verder verslag te geven?
13:43
TCTC: Yes.
271
811600
1216
TC: Ja.
13:44
BGBG: AndersAnders, I'm a formervoormalig journalistjournalist,
272
812840
2016
BG: Anders, ik was vroeger journalist.
13:46
and to me, it's amazingverbazingwekkend
that in the currentactueel climateklimaat
273
814880
2416
Ik vind het verbluffend dat,
in het huidige klimaat
13:49
of slashingsnijden budgetsbudgetten
and publishersuitgevers in crisiscrisis,
274
817320
2536
van budgettaire beperkingen
en uitgevers in crisis,
13:51
DagbladetDagbladet has consentedingestemd
so manyveel resourcesmiddelen for this storyverhaal,
275
819880
3896
Dagbladet zoveel middelen heeft
vrijgemaakt voor dit verhaal.
Dat zegt veel over kranten
die hun verantwoordelijkheid nemen,
13:55
whichwelke tellsvertelt a lot about newspaperskranten
takingnemen the responsibilityverantwoordelijkheid,
276
823800
2858
13:58
but how did you sellverkopen it to your editorseditors?
277
826682
1920
maar hoe heb je je baas zover gekregen?
14:02
AndersAnders FjellbergFjellberg: It wasn'twas niet easygemakkelijk at first,
278
830360
2016
Anders Fjellberg: Eerst was het moeilijk,
14:04
because we weren'twaren niet ablein staat to know
what we actuallywerkelijk could figurefiguur out.
279
832400
3976
omdat we niet konden weten
wat we zouden kunnen uitvissen.
14:08
As soonspoedig as it becamewerd clearduidelijk
280
836400
1256
Zodra het duidelijk werd
14:09
that we actuallywerkelijk could be ablein staat
to identifyidentificeren who the first one was,
281
837680
4456
dat we de eerste man zouden
kunnen identificeren,
14:14
we basicallyeigenlijk got the messagebericht
that we could do whateverwat dan ook we wanted,
282
842160
3056
kregen we de boodschap
dat we onze zin mochten doen:
14:17
just travelreizen whereverwaar dan ook you need to go,
do whateverwat dan ook you need to do,
283
845240
3016
reis waar je naartoe moet,
doe wat je moet doen,
14:20
just get this donegedaan.
284
848280
3120
maak dit gewoon af.
BG: Dat is een uitgever met
verantwoordelijkheidszin.
14:23
BGBG: That's an editoreditor
takingnemen responsibilityverantwoordelijkheid.
285
851720
2336
14:26
The storyverhaal, by the way,
has been translatedvertaalde and publishedgepubliceerd
286
854080
2620
Het verhaal is vertaald en gepubliceerd
in verschillende Europese landen
14:28
acrossaan de overkant severalverscheidene EuropeanEuropese countrieslanden,
and certainlyzeker will continuevoortzetten to do.
287
856724
3252
en dat zal zeker nog verder gaan.
14:32
And we want to readlezen the updatesupdates from you.
Thank you AndersAnders. Thank you TommTomm.
288
860000
3536
We zijn benieuwd naar jullie updates.
Bedankt, Anders en Tomm.
14:35
(ApplauseApplaus)
289
863560
4400
(Applaus)
Translated by Els De Keyser
Reviewed by Axel Saffran

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Anders Fjellberg - Journalist
For the Norwegian newspaper Dagbladet, Anders Fjellberg investigated the story of "The Wetsuitman," along with his co-author, photographer Tomm Christiansen.

Why you should listen
In June and July 2015, Norwegian journalist Anders Fjellberg published a harrowing two-part investigation in Magasinet, the weekend magazine of daily newspaper Dagbladet, published in Oslo. Co-authored with photographer Tomm Christiansen, “The Wetsuitman” traced the origin of two dead bodies washed ashore in Norway and the Netherlands wearing wetsuits, identifying them as Syrian asylum seekers who had seemingly tried the inconceivable: swimming their way into the United Kingdom from the beach of Calais, France. Fjellberg has been a reporter since 2010. “The Wetsuitman” has been reprinted in newspapers across Europe.
More profile about the speaker
Anders Fjellberg | Speaker | TED.com