TED2010
John Kasaona: How poachers became caretakers
John Kasaona: Od kłusowników do opiekunów
Filmed:
Readability: 4
398,113 views
W swojej ojczystej Namibii, John Kasaona stworzył nowy sposób ochrony zagrożonych gatunków zwierząt, kładąc odpowiedzialność za nie na barki mieszkańców okolicznych wiosek, czasem też byłych kłusowników. I to działa!
John Kasaona - Conservationist
John Kasaona is a pioneer of community-based conservation -- working with the people who use and live on fragile land to enlist them in protecting it. Full bio
John Kasaona is a pioneer of community-based conservation -- working with the people who use and live on fragile land to enlist them in protecting it. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
In Africa we say,
0
1000
2000
W Afryce mawiamy:
00:18
"God gave the white man a watch
1
3000
3000
"Bóg dał białym zegarki,
00:21
and gave the black man time."
2
6000
2000
a czarnym czas."
00:23
(Laughter)
3
8000
3000
(Śmiech)
00:27
I think, how is it possible
4
12000
2000
Nie wiem, czy człowiek,
00:29
for a man with so much time
5
14000
2000
który przeżył tyle czasu
00:31
to tell his story in 18 minutes?
6
16000
2000
może o tym opowiedzieć w 18 minut.
00:33
I think it will be quite a challenge for me.
7
18000
3000
To będzie spore wyzwanie.
00:36
Most African stories these days,
8
21000
2000
Większość opowieści z Afryki
00:38
they talk about famine,
9
23000
2000
mówi obecnie o głodzie,
00:40
HIV and AIDS,
10
25000
2000
HIV i AIDS,
00:42
poverty or war.
11
27000
3000
ubóstwie albo wojnach.
00:45
But my story that I would like to share with you today
12
30000
2000
Ale opowieść, którą przedstawię,
00:47
is the one about success.
13
32000
3000
jest historią sukcesu.
00:50
It is about a country
14
35000
2000
Dzieje się ona w kraju
00:52
in the southwest of Africa
15
37000
3000
na południowym zachodzie Afryki,
00:55
called Namibia.
16
40000
2000
w Namibii.
00:57
Namibia has got 2.1 million people,
17
42000
3000
Żyje tam 2.1 miliona ludzi,
01:01
but it is only twice the size of California.
18
46000
3000
na obszarze dwa i pół raza większym niż Polska.
01:05
I come from a region
19
50000
2000
Pochodzę z regionu
01:07
in the remote northwest part of the country.
20
52000
3000
na dalekim północnym zachodzie.
01:10
It's called Kunene region.
21
55000
2000
Z regionu Kunene.
01:12
And in the center of Kunene region
22
57000
2000
W jego centrum znajduje się
01:14
is the village of Sesfontein. This is where I was born.
23
59000
3000
osada Sesfontain. Tam się urodziłem.
01:17
This is where I'm coming from.
24
62000
2000
Stamtąd pochodzę.
01:19
Most people that are following the story
25
64000
2000
Większość ludzi interesujących się
01:21
of Angelina Jolie
26
66000
2000
Angeliną Jolie
01:23
and Brad Pitt
27
68000
2000
i Bradem Pittem
01:25
will know where Namibia is.
28
70000
3000
wie, gdzie jest Namibia.
01:28
They love Namibia
29
73000
2000
Kochają ją
01:30
for its beautiful dunes,
30
75000
2000
za piękne wydmy,
01:32
that are even taller
31
77000
2000
wyższe nawet
01:34
than the Empire State Building.
32
79000
3000
niż Empire State Building.
01:38
Wind and time have twisted our landscape
33
83000
3000
Wiatr i czas wyrzeźbiły tam
01:42
into very strange shapes,
34
87000
3000
niesamowite kształty.
01:45
and these shapes are speckled with wildlife
35
90000
3000
Kształty upstrzone dzikimi zwierzętami,
01:48
that has become so adapted
36
93000
2000
wspaniale przystosowanymi
01:50
to this harsh and strange land.
37
95000
3000
do tej dziwnej i surowej ziemi.
01:53
I'm a Himba.
38
98000
2000
Jestem z plemienia Himba.
01:55
You might wonder, why are you wearing these Western clothes?
39
100000
3000
Pytacie, czemu noszę zachodnie ubrania?
01:59
I'm a Himba and Namibian.
40
104000
2000
Jestem Namibijczykiem.
02:01
A Himba is one of the 29
41
106000
2000
Himba to jedna z 29
02:03
ethnic groups in Namibia.
42
108000
2000
grup etnicznych w Namibii.
02:05
We live a very traditional lifestyle.
43
110000
3000
Żyjemy tradycyjnie.
02:09
I grew up herding,
44
114000
2000
Jako dziecko,
02:11
looking after our livestock --
45
116000
2000
pasłem nasze bydło:
02:13
goats, sheep and cattle.
46
118000
3000
m. in. kozy i owce.
02:16
And one day,
47
121000
3000
Pewnego dnia
02:19
my father actually took me into the bush.
48
124000
2000
ojciec powiedział mi:
02:21
He said, "John,
49
126000
2000
"John, chcę żebyś był dobrym pasterzem.
02:23
I want you to become a good herder.
50
128000
3000
"John, chcę żebyś był dobrym pasterzem.
02:26
Boy, if you are looking after our livestock
51
131000
3000
Jeśli podczas wypasania bydła
02:29
and you see a cheetah
52
134000
2000
zobaczysz geparda
02:31
eating our goat --
53
136000
2000
pożerającego naszą kozę,
02:33
cheetah is very nervous --
54
138000
2000
wiedz, że jest płochliwy.
02:35
just walk up to it.
55
140000
2000
Wystarczy do niego podejść
02:37
Walk up to it and smack it on the backside."
56
142000
3000
i uderzyć go w zadek."
02:40
(Laughter)
57
145000
2000
(Śmiech)
02:42
"And he will let go of the goat
58
147000
2000
"Wtedy ją puści
02:44
and run off."
59
149000
2000
i spłoszony ucieknie.
02:46
But then he said,
60
151000
2000
A potem powiedział:
02:49
"Boy, if you run into a lion,
61
154000
3000
"Ale jeśli napotkasz lwa,
02:54
don't move.
62
159000
2000
nie ruszaj się.
02:56
Don't move. Stand your ground.
63
161000
3000
Stój w miejscu.
02:59
Puff up and just look it in the eye
64
164000
3000
Wypręż się i spójrz mu w oczy,
03:02
and it may not want to fight you."
65
167000
3000
a może się nie odważy.
03:05
(Laughter)
66
170000
4000
(Śmiech)
03:09
But then, he said,
67
174000
2000
Ale jeśli to będzie lampart,
03:11
"If you see a leopard,
68
176000
3000
Ale jeśli to będzie lampart,
03:16
boy, you better run like hell."
69
181000
3000
uciekaj, gdzie pieprz rośnie."
03:19
(Laughter)
70
184000
4000
(Śmiech)
03:23
"Imagine you run faster than those goats you are looking after."
71
188000
3000
Wyobraź sobie, że biegniesz szybciej niż twoje kozy."
03:26
In this way --
72
191000
2000
Wyobraź sobie, że biegniesz szybciej niż twoje kozy."
03:28
(Laughter)
73
193000
3000
(Śmiech)
03:31
In this way, I actually started to learn about nature.
74
196000
3000
Tak zacząłem się uczyć praw natury.
03:35
In addition to being an ordinary Namibian
75
200000
3000
Oprócz tego, że jestem
03:38
and in addition to being a Himba
76
203000
2000
Namibijczykiem z plemienia Himba,
03:40
I'm also a trained conservationist.
77
205000
3000
jestem obrońcą przyrody.
03:43
And it is very important if you are in the field
78
208000
3000
W tym zawodzie musisz wiedzieć,
03:46
to know what to confront
79
211000
2000
czemu stawić czoła,
03:48
and what to run from.
80
213000
3000
a przed czym uciekać.
03:51
I was born in 1971.
81
216000
2000
Urodziłem się w 1971 roku,
03:53
We lived under apartheid regime.
82
218000
3000
w czasach apartheidu.
03:57
The whites could farm, graze
83
222000
3000
Biali mogli uprawiać pola, wypasać
04:00
and hunt as they wished,
84
225000
2000
i polować ile chcieli,
04:02
but we black, we were not regarded as responsible
85
227000
3000
ale czarnych nie uważano
04:05
to use wildlife.
86
230000
2000
za dość odpowiedzialnych, by to robić.
04:07
Whenever we tried to hunt,
87
232000
2000
Kiedy próbowaliśmy polować,
04:09
we were called poachers.
88
234000
2000
nazywano nas kłusownikami.
04:11
And as a result, we were fined and locked up in jail.
89
236000
3000
Nakładano na nas kary i zamykano za kratkami.
04:16
Between 1966 and 1990,
90
241000
3000
Między 1966 a 1990 r.
04:19
the U.S. and Soviet interests
91
244000
3000
USA i ZSRR walczyły
04:22
fought for control over my country.
92
247000
3000
o kontrolę nad moim krajem.
04:25
And you know, during war time,
93
250000
2000
Wiecie, że podczas wojny
04:27
there are militaries, armies, that are moving around.
94
252000
3000
wojska cały czas się przemieszczają.
04:30
And the army hunted for valuable rhino horns
95
255000
3000
Żołnierze polowali na nosorożce i słonie
04:33
and tusks.
96
258000
2000
dla ich cennych rogów i kłów.
04:35
They could sell these things for anything between
97
260000
3000
Mogli je sprzedać za coś około
04:38
$5,000 a kilo.
98
263000
2000
5.000 $ za kilogram.
04:40
During the same year
99
265000
2000
W tym samym roku
04:42
almost every Himba had a rifle.
100
267000
3000
prawie każdy Himba miał karabin.
04:45
Because it was wartime,
101
270000
2000
Bo w czasach wojny
04:47
the British .303 rifle
102
272000
2000
brytyjski karabin .303
04:49
was just all over the whole country.
103
274000
3000
był dostępny dosłownie wszędzie.
04:53
Then in the same time, around 1980,
104
278000
2000
W tym samym czasie, ok. 1980 r.,
04:55
we had a very big drought.
105
280000
3000
trwała wielka susza.
04:58
It killed almost everything that was left.
106
283000
3000
Zabiła prawie wszystkie pozostałe zwierzęta.
05:01
Our livestock was
107
286000
2000
Nasze bydło
05:03
almost at the brink of extinction,
108
288000
2000
było na progu wymarcia,
05:05
protected as well.
109
290000
2000
nawet to pod ochroną.
05:07
We were hungry.
110
292000
2000
Byliśmy głodni.
05:09
I remember a night
111
294000
2000
Pamiętam taką noc,
05:11
when a hungry leopard
112
296000
2000
kiedy głodny lampart
05:13
went into the house
113
298000
2000
wkradł się do domu
05:15
of one of our neighbors
114
300000
2000
jednego z naszych sąsiadów
05:17
and took a sleeping child out of the bed.
115
302000
2000
i wyciągnął jego śpiące dziecko z łóżka.
05:19
It's a very sad story.
116
304000
3000
To bardzo smutna historia.
05:22
But even today,
117
307000
2000
Ale nawet dzisiaj
05:24
that memory is still in people's minds.
118
309000
2000
ludzie ją pamiętają.
05:26
They can pinpoint the exact location
119
311000
2000
Potrafią pokazać,
05:28
where this all happened.
120
313000
3000
gdzie to się zdarzyło.
05:31
And then, in the same year,
121
316000
2000
W tamtym roku
05:33
we almost lost everything.
122
318000
3000
straciliśmy prawie wszystko.
05:36
And my father said, "Why don't you just go to school?"
123
321000
4000
Ojciec spytał, czemu nie chodzę do szkoły.
05:40
And they sent me off to school, just to get busy somewhere there.
124
325000
3000
Wysłali mnie do szkoły, żeby mnie czymś zająć.
05:43
And the year I went to school,
125
328000
2000
W tym samym roku
05:45
my father actually got a job with a non-governmental organization
126
330000
3000
mój ojciec dostał pracę w organizacji pozarządowej.
05:48
called IRDNC, Integrated Rural Development and Nature Conservation.
127
333000
4000
IRDNC to Zintegrowana Organizacja Rozwoju Wsi i Ochrony Natury.
05:52
They actually spend a lot of time a year in the communities.
128
337000
4000
Dużo czasu spędzają w społecznościach lokalnych.
05:56
They were trusted by the local communities
129
341000
3000
Tamtejsi ludzie im ufają,
05:59
like our leader, Joshua Kangombe.
130
344000
3000
np. naszemu liderowi Joshui Kangombe.
06:02
Joshua Kangombe saw what was happening:
131
347000
2000
Joshua Kangombe wiedział, co się dzieje:
06:04
wildlife disappearing,
132
349000
2000
fauna zaczynała znikać,
06:06
poaching was skyrocketing,
133
351000
3000
kłusownictwo eksplodowało,
06:09
and the situation seemed very hopeless.
134
354000
3000
a sytuacja była beznadziejna.
06:12
Death and despair surrounded Joshua
135
357000
3000
Śmierć i rozpacz otaczały Joshuę
06:15
and our entire communities.
136
360000
3000
i całe nasze społeczności.
06:18
But then, the people from IRDNC proposed to Joshua:
137
363000
5000
A wtedy IRDNC zwróciło się do Joshui
06:23
What if we pay people that you trust
138
368000
4000
z pytaniem, czy mogliby płacić ludziom,
06:27
to look after wildlife?
139
372000
3000
którym powierza opiekę nad fauną.
06:30
Do you have anybody in your communities, or people,
140
375000
3000
Spytali, czy są wśród nas osoby,
06:33
that know the bush very well
141
378000
2000
które dobrze znają busz i jego zwierzęta.
06:35
and that know wildlife very well?
142
380000
3000
które dobrze znają busz i jego zwierzęta.
06:38
The headman said: "Yes. Our poachers."
143
383000
4000
Odpowiedział "Tak, nasi kłusownicy."
06:42
"Eh? The poachers?"
144
387000
2000
"Kłusownicy?"
06:44
"Yes. Our poachers."
145
389000
2000
"Tak, kłusownicy."
06:46
And that was my father.
146
391000
3000
Jak mój ojciec.
06:49
My father has been a poacher for quite a long time.
147
394000
4000
Mój ojciec od dawna był kłusownikiem.
06:53
Instead of shooting poachers dead
148
398000
3000
Zamiast kazać kłusownikom spłacać długi,
06:56
like they were doing elsewhere in Africa,
149
401000
3000
jak to było w całej Afryce,
06:59
IRDNC has helped men reclaim their abilities
150
404000
5000
IRDNC pomogło ludziom wykorzystać
07:04
to manage their peoples
151
409000
2000
ich umiejętności i odzyskać prawa
07:06
and their rights to own and manage wildlife.
152
411000
3000
do zarządzania własną fauną i florą.
07:10
And thus, as people started feeling ownership over wildlife,
153
415000
4000
A gdy ludzie poczuli się ich właścicielami,
07:14
wildlife numbers started coming back,
154
419000
3000
populacje zwierząt zaczęły się odbudowywać.
07:17
and that's actually becoming a foundation for conservation in Namibia.
155
422000
5000
To właśnie podstawa ochrony przyrody w Namibii.
07:22
With independence, the whole approach of community getting involved
156
427000
3000
Nasz rząd postawił na zaangażowanie społeczeństwa
07:25
was embraced by our new government.
157
430000
3000
i pozwolił na niezależne działania.
07:28
Three things that actually help to build on this foundation:
158
433000
3000
Metoda ta opiera się na trzech fundamentach:
07:31
The very first one is
159
436000
2000
Po pierwsze, kultywowanie tradycji i otwartość na pomysły.
07:33
honoring of tradition and being open to new ideas.
160
438000
4000
Po pierwsze, kultywowanie tradycji i otwartość na pomysły.
07:37
Here is our tradition:
161
442000
2000
Oto nasza tradycja.
07:39
At every Himba village, there is a sacred fire.
162
444000
3000
W każdej wiosce Himba płonie święty ogień.
07:43
And at this sacred fire, the spirit of our ancestors
163
448000
3000
Wokół niego duchy naszych przodków
07:46
speak through the headman
164
451000
3000
przemawiają przez wodza,
07:49
and advise us where to get water,
165
454000
3000
dając nam rady, jak znaleźć wodę,
07:52
where to get grazings,
166
457000
2000
gdzie paść bydło i gdzie polować.
07:54
and where to go and hunt.
167
459000
3000
gdzie paść bydło i gdzie polować.
07:57
And I think this is the best way of regulating ourselves
168
462000
3000
To najlepszy sposób regulowania naszego wpływu na środowisko.
08:00
on the environment.
169
465000
3000
naszego wpływu na środowisko.
08:03
And here are the new ideas.
170
468000
3000
A to nowe pomysły:
08:06
Transporting rhinos using helicopters
171
471000
3000
Przewóz nosorożców helikopterami
08:09
I think is much easier
172
474000
2000
wydaje mi się łatwiejszy,
08:11
than talking through a spirit that you can't see, isn't it?
173
476000
3000
niż przekonywanie niewidzialnych duchów, prawda?
08:14
And these things we were taught by outsiders.
174
479000
3000
Tego się nauczyliśmy od osób z zewnątrz.
08:17
We learned these things from outsiders.
175
482000
3000
Tego się nauczyliśmy od osób z zewnątrz.
08:20
We needed new boundaries to describe our traditional lands;
176
485000
4000
Nasze ziemie należało opisać na nowo.
08:24
we needed to learn more things like GPS
177
489000
4000
Potrzebowaliśmy takich urządzeń, jak GPS
08:28
just to see whether --
178
493000
3000
by przekonać się,
08:31
can GPS really reflect the true reflection of the land
179
496000
3000
czy GPS wiernie opisuje nasze ziemie,
08:34
or is this just a thing made somewhere in the West?
180
499000
3000
czy jest tylko zachodnim gadżetem.
08:37
And we then wanted to see whether we can match our
181
502000
4000
Chcieliśmy sprawdzić, czy nasze dawne mapy
08:41
ancestral maps with digital maps made somewhere in the world.
182
506000
4000
pasują do cyfrowych map tworzonych daleko za granicą.
08:45
And through this,
183
510000
3000
W taki sposób
08:48
we actually started realizing our dreams,
184
513000
4000
zaczęliśmy realizować swoje marzenia,
08:52
and we maintained honoring our traditions
185
517000
3000
kontynuując własne tradycje,
08:55
but we were still open to new ideas.
186
520000
2000
ale z otwartymi umysłami.
08:57
The second element is that we wanted to have a life,
187
522000
3000
Po drugie, chcieliśmy mieć lepsze życie
09:00
a better life where we can benefit through many things.
188
525000
3000
chcieliśmy korzystać z jego dobrodziejstw.
09:03
Most poachers, like my father,
189
528000
4000
Większość kłusowników, jak mój ojciec,
09:07
were people from our own community.
190
532000
3000
należała do lokalnej społeczności.
09:10
They were not people from outside.
191
535000
2000
Nie byli to ludzie z zewnątrz.
09:12
These were our own people.
192
537000
2000
To byli nasi.
09:14
And sometimes, once they were caught,
193
539000
3000
Kiedy ich czasem łapano,
09:17
they were treated with respect, brought back into the communities
194
542000
3000
traktowano ich z szacunkiem, przywożono z powrotem,
09:20
and they were made part of the bigger dreams.
195
545000
3000
by mogli się stać częścią większego marzenia.
09:23
The best one, like my father -- I'm not campaigning for my father --
196
548000
3000
Najlepsi, jak mój ojciec - nie pracuję na jego PR -
09:26
(Laughter)
197
551000
2000
(Śmiech)
09:28
they were put in charge to stop others from poaching.
198
553000
4000
mieli za zadanie powstrzymać innych przed kłusownictwem.
09:32
And when this thing started going on,
199
557000
3000
A kiedy tak się zaczęło dziać,
09:35
we started becoming one community,
200
560000
3000
staliśmy się bardziej zżyci
09:38
renewing our connection to nature.
201
563000
2000
i poczuliśmy naszą więź z naturą.
09:40
And that was a very strong thing in Namibia.
202
565000
4000
W Namibii to bardzo, bardzo ważne.
09:46
The last element that actually helped develop these things
203
571000
3000
Ostatnim elementem, którego potrzebowaliśmy,
09:49
was the partnerships.
204
574000
2000
były spółki cywilne.
09:51
Our government has given legal status over our traditional lands.
205
576000
5000
Rząd nadał naszym ziemiom plemiennym status prawny.
09:56
The other partners that we have got
206
581000
3000
Mamy też wspólników
09:59
is business communities.
207
584000
2000
w środowiskach biznesowych.
10:01
Business communities helped bring Namibia onto the world map
208
586000
5000
Dzięki nim Namibia zyskała popularność,
10:06
and they have also helped make wildlife
209
591000
3000
pomogli też uczynić dzikie tereny
10:09
a very valuable land use like any other land uses
210
594000
5000
równie użytecznymi, jak każda inna ziemia,
10:14
such as agriculture.
211
599000
2000
na przykład dla rolnictwa.
10:16
And most of my conservation colleagues today
212
601000
3000
Wielu z moich kolegów po fachu
10:19
that you find in Namibia
213
604000
2000
pracujących w Namibii
10:21
have been trained through the initiative,
214
606000
2000
nauczyło się wiele dzięki tej inicjatywie,
10:23
through the involvement of World Wildlife Fund
215
608000
3000
dzięki zaangażowaniu WWF (fundusz na rzecz przyrody)
10:26
in the most up-to-date conservation practices.
216
611000
3000
w ostatnie działania na rzecz ochrony przyrody.
10:29
They have also given funding for two decades
217
614000
3000
Przez ostatnie dwadzieścia lat WWF
10:32
to this whole program.
218
617000
3000
finansował nasz program.
10:35
And so far, with the support of World Wildlife Fund,
219
620000
3000
Dzięki pomocy WWF
10:38
we've been able to scale up the very small programs
220
623000
3000
mogliśmy rozszerzyć działalność z lokalnej
10:41
to national programs today.
221
626000
2000
do ogólnokrajowej.
10:43
Namibia ... or Sesfontein
222
628000
3000
Namibia... A raczej Sesfontein
10:46
was no more an isolated village somewhere,
223
631000
3000
nie jest już odizolowaną wioską
10:49
hidden away in Namibia.
224
634000
3000
gdzieś w głębi kraju.
10:52
With these assets we are now part of the global village.
225
637000
3000
Jest częścią globalnej wioski.
10:55
Thirty years have passed
226
640000
3000
Trzydzieści lat minęło od czasu,
10:58
since my father's first job as a community game guard.
227
643000
4000
kiedy mój ojciec zaczął ochraniać zwierzynę.
11:02
It's very unfortunate that he passed away and he cannot see the success
228
647000
4000
Niestety nie doczekał sukcesu tego projektu,
11:06
as I and my children see it today.
229
651000
3000
jak ja i moje dzieci.
11:09
When I finished school in 1995,
230
654000
2000
Kiedy skończyłem szkołę w 1995 r.,
11:11
there were only 20 lions in the entire Northwest -- in our area.
231
656000
5000
w naszej okolicy było tylko 20 lwów.
11:16
But today, there are more than 130 lions.
232
661000
6000
A dziś jest ich ponad 130.
11:22
(Applause)
233
667000
6000
(Brawa)
11:28
So please, if you go to Namibia,
234
673000
2000
Jeśli odwiedzicie Namibię,
11:30
make sure that you stay in the tents.
235
675000
2000
zostańcie proszę w namiotach.
11:32
Don't walk out at night!
236
677000
2000
Nie chodźcie po nocy!
11:34
(Laughter)
237
679000
1000
(Śmiech)
11:35
The black rhino -- they were almost extinct in 1982.
238
680000
5000
Czarne nosorożce były w 1982 r. na skraju wymarcia.
11:40
But today, Kunene has the largest concentration of black rhino --
239
685000
4000
Dziś w Kunene jest ich najwięcej na świecie.
11:44
free-roaming black rhinos -- in the world.
240
689000
3000
Żyją tam na wolności,
11:47
This is outside the protected area.
241
692000
3000
na zewnątrz obszaru objętego ochroną.
11:50
(Applause)
242
695000
3000
(Brawa)
11:53
The leopard -- they are now in big numbers
243
698000
4000
Lampartów jest wiele,
11:57
but they are now far away from our village,
244
702000
2000
ale trzymają się z dala od wioski,
11:59
because the natural plain has multiplied,
245
704000
3000
bo w dziczy jest więcej zwierzyny:
12:02
like zebras, springboks and everything.
246
707000
3000
zebr, antylop i innych.
12:05
They stay very much far away
247
710000
3000
Trzymają się bardzo daleko,
12:08
because this other thing has multiplied
248
713000
2000
bo inne zwierzęta też się mnożą.
12:10
from less than a thousand to tens of thousands of animals.
249
715000
4000
Z prawie tysiąca do dziesiątek tysięcy.
12:14
What started as very small,
250
719000
4000
To, co zaczęło się jako mały projekt,
12:18
community rangers getting community involved,
251
723000
3000
od leśników angażujących społeczność,
12:21
has now grown into something that we call conservancies.
252
726000
4000
wyrosło na rady sprawujące ochronę nad naturą.
12:25
Conservancies are legally instituted institutions
253
730000
6000
Są to instytucje założone przez rząd,
12:31
by the government,
254
736000
2000
Są to instytucje założone przez rząd,
12:33
and these are run by the communities themselves, for their benefit.
255
738000
3000
a prowadzone przez społeczności, dla ich zysku.
12:36
Today, we have got 60 conservancies
256
741000
3000
Na dzień dzisiejszy jest ich 60,
12:39
that manage and protect over 13 million hectares
257
744000
4000
opiekują się i chronią 13 milionów hektarów
12:43
of land in Namibia.
258
748000
3000
ziemi w Namibii.
12:46
We have already reshaped conservation in the entire country.
259
751000
5000
Przekształciliśmy ochronę przyrody w całym kraju.
12:51
Nowhere else in the world
260
756000
2000
Nigdzie na świecie nie ma
12:53
has community-adopted conservation at this scale.
261
758000
4000
społecznościowej ochrony przyrody na taką skalę.
12:57
(Applause)
262
762000
5000
(Brawa)
13:02
In 2008, conservancy generated 5.7 million dollars.
263
767000
5000
W 2008 te instytucje zarobiły 5.7 miliona dolarów.
13:07
This is our new economy --
264
772000
3000
To nasza nowa ekonomia,
13:10
an economy based on the respect of our natural resources.
265
775000
3000
zbudowana na szacunku dla darów przyrody.
13:13
And we are able to use this money for many things:
266
778000
3000
Wydajemy te pieniądze na wiele rzeczy.
13:16
Very importantly, we put it in education.
267
781000
3000
Co najważniejsze, na edukację.
13:19
Secondly, we put it for infrastructure. Food.
268
784000
3000
Na infrastrukturę. Jedzenie.
13:22
Very important as well -- we invest this money in AIDS and HIV education.
269
787000
5000
Co bardzo ważne, inwestujemy w edukację o HIV i AIDS.
13:27
You know that Africa is being affected by these viruses.
270
792000
4000
Afryka bardzo cierpi przez te choroby.
13:31
And this is the good news from Africa
271
796000
4000
To dobre wieści z Afryki,
13:35
that we have to shout from the rooftops.
272
800000
3000
powinniśmy je głośno wykrzykiwać.
13:38
(Applause)
273
803000
7000
(Brawa)
13:45
And now, what the world really needs
274
810000
4000
Obecnie świat bardzo potrzebuje ludzi,
13:49
is for you to help me and our partners
275
814000
7000
którzy pomogą mnie i moim partnerom
13:56
take some of what we have learned in Namibia
276
821000
4000
przekazać doświadczenia z Namibii
14:00
to other places with similar problems:
277
825000
4000
miejscom z podobnymi problemami:
14:04
places like Mongolia,
278
829000
4000
takim jak Mongolia,
14:08
or even in your own backyards,
279
833000
4000
czy nawet u was,
14:12
the Northern Great Plains,
280
837000
3000
na Wielkich Równinach,
14:15
where buffalo and other animals have suffered
281
840000
3000
gdzie bizony i inne zwierzęta cierpią,
14:18
and many communities are in decline.
282
843000
3000
a skupiska ludzi kurczą się.
14:21
I like that one:
283
846000
3000
Podoba mi się ten pomysł.
14:24
Namibia serving as a model to Africa,
284
849000
4000
Namibia jako model dla Afryki,
14:28
and Africa serving as a model to the United States.
285
853000
5000
a Afryka jako model dla USA.
14:33
(Applause)
286
858000
8000
(Brawa)
14:41
We were successful in Namibia
287
866000
2000
W Namibii odnieśliśmy sukces,
14:43
because we dreamed of a future
288
868000
3000
bo chcieliśmy przyszłości
14:46
that was much more than just a healthy wildlife.
289
871000
5000
oferującej więcej niż tylko zdrową przyrodę.
14:51
We knew conservation would fail
290
876000
4000
Wiedzieliśmy, że ochrona przyrody nie ma sensu,
14:55
if it doesn't work to improve the lives of the local communities.
291
880000
7000
jeśli nie poprawimy przez to warunków życia ludzi.
15:02
So, come and talk to me about Namibia,
292
887000
5000
Porozmawiajcie ze mną o Namibii,
15:07
and better yet, come to Namibia
293
892000
3000
albo lepiej, pojedźcie tam
15:10
and see for yourself how we have done it.
294
895000
2000
i zobaczcie na własne oczy, jak to osiągnęliśmy.
15:12
And please, do visit our website
295
897000
3000
Odwiedźcie też naszą stronę,
15:15
to learn more and see how you can help CBNRM
296
900000
3000
by dowiedzieć się więcej i pomóc CBNRM
15:18
in Africa and across the world.
297
903000
3000
w Afryce i na całym świecie.
15:21
Thank you very much.
298
906000
3000
Bardzo dziękuję.
15:24
(Applause)
299
909000
15000
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
John Kasaona - ConservationistJohn Kasaona is a pioneer of community-based conservation -- working with the people who use and live on fragile land to enlist them in protecting it.
Why you should listen
John Kasaona is a leader in the drive to reinvent conservation in Namibia -- turning poachers into protectors of species. It’s a standard nature-documentary scenario: a pristine animal habitat under constant threat by the people who live there, hunting, camping, setting fires. But John Kasaona knows there is a better way to see this relationship between people and environment. As the assistant director for the Integrated Rural Development and Nature Conservation (IRDNC) , Kasaona works on ways to improve the lives of rural people in Namibia by involving them in the management of the lands they live on -- and the species that live there with them.
Kasanoa's Community-Based Natural Resource Management (CBNRM) program helps rural villages set up communal conservancies, which manage and use local natural resources in a sustainable manner. Essentially, it's about restoring the balance of land and people to that of pre-colonial times, and allowing the people with the most interest in the survival of their environment to have control of it. His work was featured in the recent film Milking the Rhino.
The World Wildlife Fund has set up a portal for TEDsters to help in John Kasaona's work. Learn more >>
John Kasaona | Speaker | TED.com