TEDxEdmonton
Cameron Herold: Let's raise kids to be entrepreneurs
Cameron Herold: Wychowajmy dzieci na przedsiębiorców.
Filmed:
Readability: 3
1,828,843 views
Nudzi się w szkole, nie zalicza przedmiotów, nie dogaduje się z kolegami: To dziecko może być przedsiębiorcą, mówi Cameron Herold. Na TEDxEdmonton opowiada o potrzebie kształcenia i wychowywania dzieci w sposób, który pomoże potencjalnym przedsiębiorcom rozkwitnąć - zarówno w wieku dziecięcym, jak i dojrzałym.
Cameron Herold - Entrepreneur
An entrepreneur since childhood, Cameron Herold wants parents and teachers to recognize -- and foster -- entrepreneurial talent in kids. Full bio
An entrepreneur since childhood, Cameron Herold wants parents and teachers to recognize -- and foster -- entrepreneurial talent in kids. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
I would be willing to bet that I'm the dumbest guy in the room
0
1000
3000
Założę się, że jestem najgłupszy na tej sali,
00:19
because I couldn't get through school. I struggled with school.
1
4000
2000
bo miałem problemy ze skończeniem szkoły.
00:21
But what I knew at a very early age
2
6000
2000
Jednak już w młodym wieku wiedziałem,
00:23
was that I loved money and I loved business
3
8000
2000
że moją miłością są pieniądze i interesy,
00:25
and I loved this entrepreneurial thing,
4
10000
2000
i że kocham przedsiębiorczość.
00:27
and I was raised to be an entrepreneur,
5
12000
2000
Wychowano mnie na przedsiębiorcę.
00:29
and what I've been really passionate about ever since --
6
14000
2000
To mnie naprawdę pasjonuje.
00:31
and I've never spoken about this ever, until now --
7
16000
3000
Nigdy dotąd o tym nie mówiłem.
00:34
so this is the first time anyone's ever heard it, except my wife three days ago,
8
19000
3000
Usłyszycie to jako pierwsi, nie licząc mojej żony,
00:37
because she said, "What are you talking about?" and I told her --
9
22000
3000
bo pytała o czym będę mówić. Odparłem:
00:40
is that I think we miss an opportunity
10
25000
2000
Moim zdaniem tracimy okazję
00:42
to find these kids
11
27000
2000
odnalezienia dzieci
00:44
who have the entrepreneurial traits,
12
29000
2000
z żyłką do przedsiębiorczości,
00:46
and to groom them or show them
13
31000
2000
żeby zająć się nimi lub pokazać,
00:48
that being an entrepreneur is actually a cool thing.
14
33000
2000
że przedsiębiorczość to fajna rzecz.
00:50
It's not something that is a bad thing and is vilified,
15
35000
3000
Że nie ma w niej nic złego,
00:53
which is what happens in a lot of society.
16
38000
3000
choć wielu ją oczernia.
00:56
Kids, when we grow up, have dreams,
17
41000
3000
Jako dzieci, dorastając, mamy marzenia.
00:59
and we have passions, and we have visions,
18
44000
2000
Mamy zamiłowania i mamy wizje.
01:01
and somehow we get those things crushed.
19
46000
2000
W jakiś sposób to wszystko jest niszczone.
01:03
We get told that we need to study harder
20
48000
3000
Każą się nam więcej uczyć,
01:06
or be more focused or get a tutor.
21
51000
2000
bardziej skupić albo brać korepetycje.
01:08
My parents got me a tutor in French,
22
53000
2000
Brałem korepetycje z francuskiego
01:10
and I still suck in French.
23
55000
3000
i nadal jestem do bani.
01:13
Two years ago, I was the highest-rated lecturer
24
58000
2000
Dwa lata temu zostałem najlepiej ocenianym wykładowcą
01:15
at MIT's entrepreneurial master's program.
25
60000
3000
na magisterskich studiach przesiębiorczości w MIT.
01:18
And it was a speaking event in front of groups of entrepreneurs from around the world.
26
63000
3000
Był to wykład dla grup przedsiębiorców z całego świata.
01:21
When I was in grade two, I won a city-wide speaking competition,
27
66000
3000
Będąc w drugiej klasie, wygrałem lokalny konkurs oratorski,
01:24
but nobody had ever said,
28
69000
2000
ale jakoś nikt nigdy nie powiedział:
01:26
"Hey, this kid's a good speaker.
29
71000
2000
"Hej, ten dzieciak potrafi mówić.
01:28
He can't focus, but he loves walking around and getting people energized."
30
73000
3000
Nie może się skupić, ale uwielbia dodawać ludziom energii."
01:31
No one said, "Get him a coach in speaking."
31
76000
2000
Nie mówili: "Niech bierze lekcje przemawiania".
01:33
They said, get me a tutor in what I suck at.
32
78000
2000
Miałem brać korepetycje z tego, co szło mi źle.
01:35
So as kids show these traits --
33
80000
2000
Dzieci wykazują pewne cechy.
01:37
and we need to start looking for them --
34
82000
2000
Musimy zacząć ich szukać.
01:39
I think we should be raising kids
35
84000
2000
Powinniśmy wychowywać dzieci
01:41
to be entrepreneurs instead of lawyers.
36
86000
2000
na przedsiębiorców, zamiast na prawników.
01:43
Unfortunately the school system
37
88000
2000
Niestety, szkoły przekonują do myślenia:
01:45
is grooming this world
38
90000
2000
Niestety, szkoły przekonują do myślenia:
01:47
to say, "Hey, let's be a lawyer or let's be a doctor,"
39
92000
2000
"Hej, zostańmy prawnikami albo lekarzami"
01:49
and we're missing that opportunity because
40
94000
2000
i tracimy szansę, bo nikt nie mówi:
01:51
no one ever says, "Hey, be an entrepreneur."
41
96000
3000
"Hej, zostańmy przedsiębiorcami."
01:54
Entrepreneurs are people -- because we have a lot of them in this room --
42
99000
2000
Na sali jest sporo przedsiębiorców. To ludzie
01:56
who have these ideas and these passions or see these needs in the world
43
101000
3000
z pomysłami, z pasją. Dostrzegają zapotrzebowanie
01:59
and we decide to stand up and do it.
44
104000
2000
i postanawiają działać.
02:01
And we put everything on the line to make that stuff happen.
45
106000
3000
Wszystko zaryzykujemy, by wizje zrealizować.
02:04
We have the ability to get those groups of people around us
46
109000
2000
Potrafimy anagażować wokół siebie grupy ludzi,
02:06
that want to kind of build that dream with us,
47
111000
2000
którzy chcą z nami budować te marzenia.
02:08
and I think if we could get kids
48
113000
2000
Gdybyśmy mogli przekonać dzieci
02:10
to embrace the idea at a young age of being entrepreneurial,
49
115000
3000
do przyswojenia przedsiębiorczości już w młodym wieku,
02:13
we could change everything in the world that is a problem today.
50
118000
3000
moglibyśmy rozwiązać wszystkie obecne problemy.
02:16
Every problem that's out there, somebody has the idea for.
51
121000
3000
Na każdy problem przypada ktoś z pomysłem na rozwiązanie.
02:19
And as a young kid, nobody can say it can't happen
52
124000
2000
Nie wolno wmawiać dziecku, że nie da rady,
02:21
because you're too dumb to realize
53
126000
2000
bo jest zbyt głupie, by zrozumieć,
02:23
that you couldn't figure it out.
54
128000
2000
że nie da się znaleźć rozwiązania.
02:25
I think we have an obligation as parents and a society
55
130000
3000
Mamy obowiązek, jako rodzice i jako społeczeństwo,
02:28
to start teaching our kids to fish
56
133000
2000
zacząć uczyć nasze dzieci łowić,
02:30
instead of giving them the fish --
57
135000
2000
zamiast dawać im rybę.
02:32
the old parable: "If you give a man a fish, you feed him for a day.
58
137000
2000
"Daj człowiekowi rybę, a pożywi się raz.
02:34
If you teach a man to fish, you feed him for a lifetime."
59
139000
3000
Naucz go łowić, a wystarczy mu na całe życie".
02:37
If we can teach our kids to become entrepreneurial --
60
142000
2000
Trzeba uczyć przedsiębiorczości nasze dzieci.
02:39
the ones that show those traits to be --
61
144000
2000
Te, które wykazują odpowiednie cechy,
02:41
like we teach the ones who have science gifts to go on in science,
62
146000
3000
tak jak wspieramy te z talentem naukowym.
02:44
what if we saw the ones who had entrepreneurial traits
63
149000
2000
Co się stanie, jeśli przedsiębiorcze dzieci
02:46
and taught them to be entrepreneurs?
64
151000
2000
nauczymy bycia przedsiębiorcami?
02:48
We could actually have all these kids spreading businesses
65
153000
2000
Sprawimy, że będą otwierać firmy
02:50
instead of waiting for government handouts.
66
155000
2000
zamiast czekać na zasiłek.
02:52
What we do is we sit and teach our kids all the things they shouldn't do:
67
157000
3000
Wciąż uczymy dzieci, czego nie powinny robić.
02:55
Don't hit; don't bite; don't swear.
68
160000
2000
Nie bij, nie gryź, nie przeklinaj.
02:57
Right now we teach our kids to go after really good jobs,
69
162000
3000
Uczymy dzieci aspirowania do "dobrych" zawodów.
03:00
you know, and the school system teaches them to go after things like
70
165000
2000
Szkoła uczy ich, że powinny chcieć zostać
03:02
being a doctor and being a lawyer
71
167000
2000
lekarzami albo prawnikami,
03:04
and being an accountant and a dentist
72
169000
2000
księgowymi, dentystami,
03:06
and a teacher and a pilot.
73
171000
2000
nauczycielami czy pilotami.
03:08
And the media says that it's really cool if we could go out
74
173000
2000
Media wmawiają, że najlepiej
03:10
and be a model or a singer
75
175000
2000
zostać modelką albo piosenkarzem
03:12
or a sports hero like Luongo, Crosby.
76
177000
3000
albo sportową sławą, jak Sidney Crosby.
03:15
Our MBA programs do not teach kids to be entrepreneurs.
77
180000
3000
Programy MBA nie uczą przedsiębiorczości.
03:18
The reason that I avoided an MBA program --
78
183000
2000
Dlatego unikałem tych studiów,
03:20
other than the fact that I couldn't get into any
79
185000
2000
jeśli pominiemy fakt, że by mnie nie przyjęto,
03:22
because I had a 61 percent average out of high school
80
187000
2000
bo w liceum miałem 61% średniej,
03:24
and then 61 percent average at
81
189000
2000
a potem znów 61% średniej
03:26
the only school in Canada that accepted me, Carlton --
82
191000
2000
w jedynej uczelni, która mnie przyjęła.
03:28
but our MBA programs don't teach kids to be entrepreneurs.
83
193000
3000
Studia menedżerskie nie uczą, jak być przedsiębiorcą.
03:31
They teach them to go work in corporations.
84
196000
2000
Przygotowują ludzi do pracy w korporacjach.
03:33
So who's starting these companies? It's these random few people.
85
198000
3000
A kto zakłada te firmy? Ci nieliczni.
03:36
Even in popular literature, the only book I've ever found --
86
201000
3000
Nawet w literaturze popularnej znalazłem tylko jedną książkę,
03:39
and this should be on all of your reading lists --
87
204000
2000
przedstawiającą przedsiębiorcę
03:41
the only book I've ever found
88
206000
2000
jako pozytywnego bohatera:
03:43
that makes the entrepreneur into the hero is "Atlas Shrugged."
89
208000
2000
"Atlas zbuntowany".
03:45
Everything else in the world tends to look at entrepreneurs
90
210000
2000
Przeważnie świat uważa przedsiębiorców
03:47
and say that we're bad people.
91
212000
2000
za złych ludzi.
03:49
I look at even my family.
92
214000
2000
Spójrzcie choćby na moją rodzinę.
03:51
Both my grandfathers were entrepreneurs. My dad was an entrepreneur.
93
216000
2000
Obaj moi dziadkowie byli przedsiębiorcami. Mój tata też.
03:53
Both my brother and sister and I, all three of us own companies as well.
94
218000
3000
Mój brat, siostra i ja także mamy swoje firmy.
03:56
And we all decided to start these things
95
221000
2000
Założyliśmy je,
03:58
because it's really the only place we fit.
96
223000
2000
bo tylko tam pasujemy.
04:00
We didn't fit in the normal work. We couldn't work for somebody else
97
225000
2000
Nie pasowaliśmy do normalnej pracy. Nie mogliśmy pracować dla innych,
04:02
because we're too stubborn and we have all these other traits.
98
227000
3000
bo jesteśmy zbyt uparci.
04:05
But kids could be entrepreneurs as well.
99
230000
2000
Dzieci też mogą zostać przedsiębiorcami.
04:07
I'm a big part of a couple organizations globally
100
232000
2000
Odgrywam dużą rolę w kilku globalnych organizacjach,
04:09
called the Entrepreneurs' Organization and the Young Presidents' Organization.
101
234000
2000
takich jak Ogranizacja Przedsiębiorców oraz Organizacja Młodych Prezesów
04:11
I just came back from speaking in Barcelona
102
236000
2000
Właśnie wróciłem z Barcelony, gdzie przemawiałem
04:13
at the YPO global conference,
103
238000
3000
na globalnej konferencji Organizacji Młodych Prezesów.
04:16
and everyone that I met over there
104
241000
2000
Wszyscy, których tam spotkalem,
04:18
who's an entrepreneur
105
243000
2000
którzy są przedsiębiorcami,
04:20
struggled with school.
106
245000
2000
mieli trudności w szkole.
04:22
I have 18 out of the 19 signs of attention deficit disorder diagnosed.
107
247000
3000
Zdiagnozowano u mnie 18 z 19 objawów ADHD.
04:25
So this thing right here is freaking me out.
108
250000
3000
To, co tu się dzieje mnie przeraża.
04:28
(Laughter)
109
253000
2000
(Śmiech)
04:30
It's probably why I'm a little bit panicked right now --
110
255000
2000
Możliwe, że dlatego trochę panikuję,
04:32
other than all the caffeine that I've had and the sugar --
111
257000
2000
nie licząc tych wszystkich kaw z cukrem,
04:34
but this is really creepy for an entrepreneur.
112
259000
3000
ale u przedsiębiorcy to wywołuje gęsią skórę.
04:37
Attention deficit disorder, bipolar disorder.
113
262000
2000
ADHD, psychoza maniakalno - depresyjna.
04:39
Do you know that bipolar disorder is nicknamed the CEO disease?
114
264000
3000
Wiecie, że psychozę maniakalno - depresyjną nazywają chorobą dyrektorską?
04:42
Ted Turner's got it. Steve Jobs has it.
115
267000
3000
Ma to Ted Turner. Steve Jobs też.
04:45
All three of the founders of Netscape had it.
116
270000
3000
Wszyscy 3 założyciele Netscape również.
04:48
I could go on and on.
117
273000
2000
Mogę tak wymieniać w nieskończoność.
04:50
Kids -- you can see these signs in kids.
118
275000
2000
Widzimy te objawy u dzieci
04:52
And what we're doing is we're giving them Ritalin and saying,
119
277000
2000
i dajemy im Ritalin. Mówimy:
04:54
"Don't be an entrepreneurial type.
120
279000
2000
"Nie bądź przedsiębiorczy.
04:56
Fit into this other system and try to become a student."
121
281000
2000
Przystosuj się do systemu i zostań uczniem."
04:58
Sorry, entrepreneurs aren't students.
122
283000
2000
Przedsiębiorcy nie są uczniami.
05:00
We fast-track. We figure out the game.
123
285000
2000
Jadą pasem szybkiego ruchu. Rozgryzają zasady.
05:02
I stole essays. I cheated on exams.
124
287000
2000
Kradłem wypracowania. Ściągałem na egzaminach.
05:04
I hired kids to do my accounting assignments in university
125
289000
3000
Wynajęte dzieciaki odrabiały za mnie
05:07
for 13 consecutive assignments.
126
292000
2000
zadania z księgowości, 13 zadań z rzędu.
05:09
But as an entrepreneur you don't do accounting, you hire accountants.
127
294000
3000
Przedsiębiorca nie prowadzi księgowości, zatrudnia księgowych.
05:12
So I just figured that out earlier.
128
297000
2000
Po prostu wcześniej to zrozumiałem.
05:14
(Laughter)
129
299000
2000
(Śmiech)
05:16
(Applause)
130
301000
2000
(Brawa)
05:18
At least I can admit I cheated in university; most of you won't.
131
303000
3000
Ja przynajmniej mogę się przyznać; większość z was tego nie zrobi.
05:21
I'm also quoted -- and I told the person who wrote the textbook --
132
306000
3000
Jestem także cytowany
05:24
I'm now quoted in that exact same university textbook
133
309000
2000
w tym samym podręczniku,
05:26
in every Canadian university and college studies.
134
311000
3000
w każdej kanadyjskiej szkole wyższej.
05:29
In managerial accounting, I'm chapter eight.
135
314000
3000
W księgowości kierowniczej, w rozdziale VIII,
05:32
I open up chapter eight talking about budgeting.
136
317000
2000
który mówi o budżetowaniu.
05:34
And I told the author, after they did my interview, that I cheated in that same course.
137
319000
3000
Powiedziałem autorce, że sciągałem na tych zajęciach.
05:37
And she thought it was too funny to not include it anyway.
138
322000
3000
Uznała to za zbyt zabawne, żeby to pominąć.
05:40
But kids, you can see these signs in them.
139
325000
3000
Wracając do dzieci: niektóre znaki są widoczne.
05:43
The definition of an entrepreneur is "a person who organizes, operates
140
328000
2000
Przedsiębiorca to "osoba, która organizuje, działa
05:45
and assumes the risk of a business venture."
141
330000
3000
i podejmuje ryzyko przesięwzięcia biznesowego."
05:48
That doesn't mean you have to go to an MBA program.
142
333000
2000
Wcale nie znaczy, że trzeba iść na MBA.
05:50
It doesn't mean you have to get through school.
143
335000
2000
Nie znaczy, że musisz przebrnąć przez szkołę.
05:52
It just means that those few things have to feel right in your gut.
144
337000
3000
Znaczy, że niektóre sprawy trzeba po prostu czuć.
05:55
And we've heard those things about "is it nurture or is it nature," right?
145
340000
3000
Słyszymy: czy to wychowanie, czy natura.
05:58
Is it thing one or thing two? What is it?
146
343000
2000
To pierwsze, czy to drugie? Co to jest?
06:00
Well, I don't think it's either. I think it can be both.
147
345000
3000
Myślę, że chodzi o oba naraz.
06:03
I was groomed as an entrepreneur.
148
348000
2000
Wychowano mnie na przedsiębiorcę.
06:05
When I was growing up as a young kid, I had no choice,
149
350000
2000
Jako dziecko nie miałem wyboru,
06:07
because I was taught at a very early, young age --
150
352000
2000
bo uczono mnie od małego,
06:09
when my dad realized I wasn't going to fit into
151
354000
2000
odkąd tata zrozumiał, że nie dopasuję się
06:11
everything else that was being taught to me in school --
152
356000
2000
do tego, czego uczą w szkole,
06:13
that he could teach me to figure out business at an early age.
153
358000
3000
i że może mnie nauczyć jak zrozumieć biznes.
06:16
He groomed us, the three of us,
154
361000
2000
Wpoił w całą naszą trójkę
06:18
to hate the thought of having a job
155
363000
2000
nienawiść do posad
06:20
and to love the fact of creating companies that we could employ other people.
156
365000
3000
i zamiłowanie do zakładania firm i zatrudniania innych.
06:23
My first little business venture: I was seven years old, I was in Winnipeg,
157
368000
3000
Pierwszy mały biznes rozkręciłem mając 7 lat.
06:26
and I was lying in my bedroom with one of those long extension cords.
158
371000
2000
Przyniosłem sobie do pokoju telefon
06:28
And I was calling all the dry cleaners in Winnipeg
159
373000
2000
i obdzwaniałem pralnie chemiczne w Winnipeg
06:30
to find out how much would the dry cleaners
160
375000
2000
pytając, ile by zapłacili
06:32
pay me for coat hangers.
161
377000
2000
za wieszaki na ubrania.
06:34
And my mom came into the room and she said,
162
379000
2000
Do pokoju weszła mama.
06:36
"Where are you going to get the coat hangers to sell to the dry cleaners?"
163
381000
3000
"Skąd weźmiesz wieszaki na sprzedaż?"
06:39
And I said, "Let's go and look in the basement."
164
384000
2000
A ja na to: "Chodź zobaczyć do piwnicy."
06:41
And we went down to the basement. And I opened up this cupboard.
165
386000
3000
Zeszliśmy do piwnicy. Otworzyłem szafkę,
06:44
And there was about a thousand coat hangers that I'd collected.
166
389000
2000
z tysiącem zebranych przeze mnie wieszaków.
06:46
Because, when I told her I was going out to play with the kids,
167
391000
3000
Kiedy mówiłem jej, że idę się bawić,
06:49
I was going door to door in the neighborhood to collect coat hangers
168
394000
2000
od drzwi do drzwi zbierałem wieszaki,
06:51
to put in the basement to sell.
169
396000
2000
i znosiłem do piwnicy na sprzedaż.
06:53
Because I saw her a few weeks before that --
170
398000
2000
Kilka tygodni wcześniej dowiedziałem się,
06:55
you could get paid. They used to pay you two cents per coat hanger.
171
400000
3000
że można na tym zarobić: 2 centy od wieszaka.
06:58
So I was just like, well there's all kinds of coat hangers.
172
403000
2000
Pomyślałem: jest tyle rodzajów wieszaków.
07:00
And so I'll just go get them.
173
405000
2000
Po prostu pójdę po nie.
07:02
And I knew she wouldn't want me to go get them, so I just did it anyway.
174
407000
3000
Wiedziałem, że mamie się nie spodoba, ale i tak to zrobiłem.
07:06
And I learned that you could actually negotiate with people.
175
411000
2000
Nauczyłem się, że można negocjować.
07:08
This one person offered me three cents and I got him up to three and a half.
176
413000
3000
Ktoś oferował 3 centy, a ja wytargowałem 3,5.
07:11
I even knew at a seven-year-old age
177
416000
2000
Nawet w wieku 7 lat wiedziałem,
07:13
that I could actually get a fractional percent of a cent,
178
418000
3000
że mogę dostać ułamkowy procent centa
07:16
and people would pay that because it multiplied up.
179
421000
2000
i ludzie zapłacą, bo to się pomnoży.
07:18
At seven years old I figured it out. I got three and a half cents for a thousand coat hangers.
180
423000
3000
Zrozumiałem to mając 7 lat. Dostałem 3,5 centa za 1000 wieszaków.
07:21
I sold license plate protectors door to door.
181
426000
2000
Sprzedawałem osłony na tablice rejestracyjne.
07:23
My dad actually made me go find someone
182
428000
2000
Tata zasugerował, żebym znalazł kogoś,
07:25
who would sell me these things at wholesale.
183
430000
2000
kto mi je sprzeda hurtowo.
07:27
And at nine years old, I walked around in the city of Sudbury
184
432000
2000
W wieku 9 lat chodziłem po Sudbury
07:29
selling license plate protectors door to door to houses.
185
434000
3000
i sprzedawałem osłony na tablice rejestracyjne.
07:32
And I remember this one customer so vividly
186
437000
3000
Pamiętam żywo jednego klienta,
07:35
because I also did some other stuff with these clients.
187
440000
2000
bo robiłem tam jeszcze inne interesy.
07:37
I sold newspapers.
188
442000
2000
Sprzedawałem gazety,
07:39
And he wouldn't buy a newspaper from me ever.
189
444000
2000
a on nigdy ode mnie nie kupował.
07:41
But I was convinced I was going to get him to buy a license plate protector.
190
446000
3000
Uznałem, że dam radę sprzedać mu osłonę.
07:44
And he's like, "Well, we don't need one."
191
449000
1000
Powiedział, że nie potrzebuje. Ja na to:
07:45
And I said, "But you've got two cars ..." -- I'm nine years old.
192
450000
3000
Powiedział, że nie potrzebuje. Ja na to:
07:48
I'm like, "But you have two cars and they don't have license plate protectors."
193
453000
3000
"Macie dwa samochody bez osłon."
07:51
And he said, "I know."
194
456000
2000
Przytaknął.
07:53
And I said, "This car here's got one license plate that's all crumpled up."
195
458000
2000
Mówię: "Ta tablica jest cała wygniecona."
07:55
And he said, "Yes, that's my wife's car." And I said, "Why don't we just test one
196
460000
3000
"Tak, to samochód żony". A ja:"Spróbuj jedną osłonę
07:58
on the front of your wife's car and see if it lasts longer."
197
463000
2000
na samochodzie żony i zobacz, czy wytrzyma dłużej"
08:00
So I knew there were two cars with two license plates on each.
198
465000
3000
Mieli 2 samochody, po 2 tablice każy.
08:03
If I couldn't sell all four, I could at least get one.
199
468000
2000
Skoro nie 4, może kupi jedną?
08:05
I learned that at a young age.
200
470000
2000
Nauczyłem się tego w młodym wieku.
08:07
I did comic book arbitrage.
201
472000
2000
Handlowałem komiksami.
08:09
When I was about 10 years old, I sold comic books
202
474000
2000
Jako 10-latek sprzedawałem komiksy
08:11
out of our cottage on Georgian Bay.
203
476000
2000
podczas wakacji nad Georgian Bay.
08:13
And I would go biking up to the end of the beach
204
478000
2000
Rowerem jechałem na koniec plaży
08:15
and buy all the comics from the poor kids.
205
480000
2000
i kupowałem komiksy od biednych dzieciaków.
08:17
And then I would go back to the other end of the beach and sell them to the rich kids.
206
482000
3000
Na drugim końcu plaży sprzedawałem je bogatym dzieciom.
08:20
But it was obvious to me, right? Buy low, sell high.
207
485000
2000
Uważałem to za oczywiste. Kupić tanio, sprzedać drogo.
08:22
You've got this demand over here that has money.
208
487000
2000
Widzę popyt tam, gdzie są pieniądze.
08:24
Don't try to sell to the poor kids; they don't have cash. The rich people do. Go get some.
209
489000
3000
Nie ma co sprzedawać biednym: nie mają pieniędzy. Bogaci mają.
08:27
So that's obvious, right.
210
492000
2000
Znajdź ich. To oczywiste.
08:29
It's like a recession. So, there's a recession.
211
494000
2000
To tak jak z kryzysem. Jest kryzys,
08:31
There's still 13 trillion dollars circulating in the U.S. economy.
212
496000
3000
ale w gospodarce USA krąży 13 bilionów dolarów.
08:34
Go get some of that. And I learned that at a young age.
213
499000
3000
Weź trochę. Nauczyłem się tego w mlodym wieku.
08:37
I also learned, don't reveal your source,
214
502000
2000
Nauczyłem się także nie zdradzać źródeł,
08:39
because I got beat up after about four weeks of doing this
215
504000
2000
bo pobili mnie po 4 tygodniach interesów,
08:41
because one of the rich kids found out where I was buying my comics from,
216
506000
3000
kiedy bogaty chłopak skapował, gdzie kupuję komiksy.
08:44
and he didn't like the fact that he was paying a lot more.
217
509000
2000
Nie spodobało mu się, że płaci dużo więcej.
08:46
I was forced to get a paper route at 10 years old.
218
511000
2000
Musiałem rozwozić gazety w wieku 10 lat.
08:48
I didn't really want a paper route,
219
513000
2000
Wcale nie chciałem,
08:50
but at 10, my dad said, "That's going to be your next business."
220
515000
2000
ale tata powiedział: "To będzie twój kolejny biznes."
08:52
So not only would he get me one, but I had to get two,
221
517000
2000
Musiałem mieć dwa.
08:54
and then he wanted me to hire someone to deliver half the papers,
222
519000
3000
Potem kazał mi zatrudnić kogoś do rozwożenia połowy gazet.
08:57
which I did, and then I realized that collecting tips was where you made all the money.
223
522000
3000
Wtedy zrozumiałem, że napiwki to główne źródło dochodu.
09:00
So I would collect the tips and get payment.
224
525000
2000
Tak więc otrzymywałem i napiwki i zapłatę.
09:02
So I would go and collect for all the papers.
225
527000
2000
Zbierałem pieniądze za wszystkie gazety.
09:04
He could just deliver them.
226
529000
2000
On tylko je rozwoził.
09:06
Because then I realized I could make the money.
227
531000
2000
Wówczas zdałem sobie sprawę, że potrafię zarabiać.
09:08
By this point, I was definitely not going to be an employee.
228
533000
3000
Zdecydowałem, że nigdy nie będę pracownikiem.
09:11
(Laughter)
229
536000
2000
(Śmiech)
09:13
My dad owned an automotive and industrial repair shop.
230
538000
2000
Mój tata miał warsztat samochodowy.
09:15
He had all these old automotive parts lying around.
231
540000
2000
Poniewierało się tam mnóstwo starych części.
09:17
They had this old brass and copper.
232
542000
2000
Mieli też stare blachy i miedź.
09:19
I asked him what he did with it, and he said he just throws it out.
233
544000
3000
Ojciec je po prostu wyrzucał.
09:22
I said, "But wouldn't somebody pay you for that?" And he goes, "Maybe."
234
547000
2000
Przyszło mi do głowy, że może ktoś za to zapłaci.
09:24
Remember at 10 years old -- so 34 years ago
235
549000
2000
Pamiętajcie, że mialem 10 lat. 34 lata temu
09:26
I saw opportunity in this stuff.
236
551000
2000
dostrzegłem potencjał w tych gratach.
09:28
I saw there was money in garbage.
237
553000
2000
Widziałem pieniądze w śmieciach.
09:30
And I was actually collecting it from all the automotive shops in the area on my bicycle.
238
555000
3000
Jeździłem rowerem po warsztatach i zbierałem złom.
09:33
And then my dad would drive me on Saturdays
239
558000
2000
Tata zawoził mnie w soboty
09:35
to a scrap metal recycler where I got paid.
240
560000
2000
do skupu złomu, gdzie dostawałem pieniądze.
09:37
And I thought that was kind of cool.
241
562000
2000
Całkiem mi się podobało.
09:39
Strangely enough, 30 years later, we're building 1-800-GOT-JUNK?
242
564000
3000
30 lat później tworzymy firmę wywożącą śmieci
09:42
and making money off that too.
243
567000
2000
i też na tym zarabiamy.
09:44
I built these little pincushions when I was 11 years old in Cubs,
244
569000
3000
Robiłem poduszeczki do igieł, jako 11- letni harcerz.
09:47
and we made these pin cushions for our moms for Mother's Day.
245
572000
2000
Robilismy je dla mam na Dzień Matki.
09:49
And you made these pincushions out of wooden clothespins --
246
574000
3000
Robiło się je z drewnianych klamerek.
09:52
when we used to hang clothes on clotheslines outside.
247
577000
2000
Wtedy wieszało się pranie na sznurach.
09:54
And you'd make these chairs.
248
579000
2000
I robiło się takie krzesła,
09:56
And I had these little pillows that I would sew up.
249
581000
2000
Zszywałem małe poduszeczki
09:58
And you could stuff pins in them.
250
583000
2000
i można było w nie wtykać szpilki.
10:00
Because people used to sew and they needed a pin cushion.
251
585000
3000
Ludzie wtedy szyli i potrzebowali poduszeczek.
10:03
But what I realized was that you had to have options.
252
588000
3000
Zrozumiałem, że trzeba mieć asortyment.
10:06
So I actually spray painted a whole bunch of them brown.
253
591000
2000
Pomalowałem kilka sprayem na brązowo.
10:08
And then when I went to the door, it wasn't, "Do you want to buy one?"
254
593000
2000
Teraz nie pytałem już: "Chcesz kupić?",
10:10
It was, "Which color would you like?"
255
595000
2000
tylko: "Który wolisz kolor?"
10:12
Like I'm 10 years old; you're not going to say no to me,
256
597000
2000
Mam dziesięć lat; nie odmówisz mi,
10:14
especially if you have two options -- you have the brown one or the clear one.
257
599000
3000
szczególnie, że masz wybór: brązową lub jasną.
10:17
So I learned that lesson at a young age.
258
602000
2000
Nauczyłem się tego w młodym wieku.
10:19
I learned that manual labor really sucks.
259
604000
3000
Zrozumiałem, że praca fizyczna jest do bani.
10:24
Right, like cutting lawns is brutal.
260
609000
2000
Koszenie trawników jest nie do wytrzymania.
10:26
But because I had to cut lawns all summer for all of our neighbors and get paid to do that,
261
611000
3000
W lecie musiałem kosić trawę sąsiadom, za pieniądze,
10:29
I realized that recurring revenue
262
614000
2000
dzieki czemu pojąłem, że stałe dochody
10:31
from one client is amazing.
263
616000
3000
od jednego klienta to cudowna sprawa.
10:34
That if I land this client once,
264
619000
2000
Że zdobycie raz klienta,
10:36
and every week I get paid by that person,
265
621000
2000
który płaci mi co tydzień,
10:38
that's way better than trying to sell
266
623000
2000
jest o niebo lepsze, niż sprzedawanie
10:40
one clothespin thing to one person.
267
625000
2000
każdemu po jednej klamerce.
10:42
Because you can't sell them more.
268
627000
2000
Nie możesz sprzedać im więcej.
10:44
So I love that recurring revenue model I started to learn at a young age.
269
629000
3000
Uwielbiam ten model stałego dochodu.
10:47
Remember, I was being groomed to do this. I was not allowed to have jobs.
270
632000
3000
Tak mnie wychowano. Nie pozwalano mi na zwykłą pracę.
10:50
I would caddy, I would go to the golf course and caddy for people.
271
635000
3000
Chodziłem na pole golfowe i nosiłem ludziom kije.
10:53
But I realized that there was this one hill on our golf course,
272
638000
2000
Zauważyłem, że na polu golfowym było wzniesienie,
10:55
the 13th hole that had this huge hill.
273
640000
2000
koło trzynastego dołka.
10:57
And people could never get their bags up it.
274
642000
2000
Ludzie nie dawali rady z torbami.
10:59
So I would sit there with a lawn chair
275
644000
2000
Siedziałem tam na składanym krzesełku
11:01
and just carry up all the people who didn't have caddies.
276
646000
3000
i pomagałem graczom, którym nikt nie nosił kijów.
11:04
I would carry their golf bags up to the top, and they'd pay me a dollar.
277
649000
3000
Wnosiłem im torby na szczyt, i dostawałem dolara.
11:07
Meanwhile, my friends were working for five hours
278
652000
2000
W tym czasie moi koledzy przez 5 godzin
11:09
to haul some guy's bag around and get paid 10 bucks.
279
654000
2000
ciągnęli za facetem torbę i zarabiali 10 dolców.
11:11
I'm like, "That's stupid because you have to work for five hours.
280
656000
3000
Uznałem, że to głupie, bo musisz pracować 5 godzin.
11:14
That doesn't make any sense." You just figure out a way to make more money faster.
281
659000
3000
To bez sensu.Wymyśl, jak zarobić więcej i szybciej.
11:17
Every week, I would go to the corner store and buy all these pops.
282
662000
3000
Co tydzień w sklepie na rogu kupowałem napoje.
11:20
Then I would go up and deliver them to these 70-year-old women playing bridge.
283
665000
3000
Potem nosiłem je 70-latkom grającym w brydża.
11:23
And they'd give me their orders for the following week.
284
668000
2000
A one składały zamówienia na kolejny tydzień.
11:25
And then I'd just deliver pop and I'd just charge twice.
285
670000
2000
Dostarczałem napoje i brałem dwa razy tyle.
11:27
And I had this captured market. You didn't need contracts.
286
672000
3000
Miałem swój rynek zbytu. Nie potrzebowałem umów.
11:30
You just needed to have a supply and demand
287
675000
2000
Potrzebowałem jedynie podaży i popytu,
11:32
and this audience who bought into you.
288
677000
2000
i klienteli, która do mnie przywykła.
11:34
These women weren't going to go to anybody else
289
679000
2000
Te kobiety nie poszłyby do nikogo innego,
11:36
because they liked me, and I kind of figured it out.
290
681000
2000
bo mnie lubiły i ja to wiedziałem.
11:38
I went and got golf balls from golf courses.
291
683000
3000
Chodziłem na pola golfowe zbierać piłki.
11:41
But everybody else was looking in the bush
292
686000
2000
Ale wszyscy szukali w krzakach,
11:43
and looking in the ditches for golf balls.
293
688000
2000
albo w rowach.
11:45
I'm like, screw that. They're all in the pond
294
690000
2000
Pomyślałem; "Olać to. Piłki są w stawie
11:47
and nobody's going into the pond.
295
692000
2000
ale nikt tam nie pójdzie".
11:49
So I would go into the ponds and crawl around and pick them up with my toes.
296
694000
3000
Brodziłem w stawie i wybierałem piłki palcami stóp.
11:52
You just pick them up with both feet.
297
697000
2000
Podnosi się je obiema stopami.
11:54
You can't do it on stage.
298
699000
2000
Nie mogę tego pokazać na scenie.
11:56
You get the golf balls, and you just throw them in your bathing suit trunks
299
701000
2000
Wsadzałem je sobie do kąpielówek.
11:58
and when you're done you've got a couple hundred of them.
300
703000
3000
Pod koniec miałem ich kilkaset.
12:01
But the problem is that people all didn't want all the golf balls.
301
706000
3000
Tyle że nikt nie chciał starych piłeczek.
12:04
So I just packaged them. I'm like 12, right?
302
709000
2000
Zacząłem je pakować. Miałem ze 12 lat.
12:06
I packaged them up three ways.
303
711000
2000
Pakowałem je na trzy sposoby.
12:08
I had the Pinnacles and DDHs and the really cool ones back then.
304
713000
2000
Piłki Pinnacle, DDH i takie, które były naprawdę fajne
12:10
Those sold for two dollars each.
305
715000
2000
sprzedawały się po dwa dolary za sztukę.
12:12
And then I had all the good ones that didn't look crappy. They were 50 cents each.
306
717000
3000
Te, które wyglądały w miarę dobrze szły po 50 centów.
12:15
And then I'd sell 50 at a time of all the crappy ones.
307
720000
3000
Te gówniane sprzedawałem w paczkach po 50.
12:18
And they could use those for practice balls.
308
723000
2000
Mogli używać ich do ćwiczeń.
12:20
I sold sunglasses, when I was in school,
309
725000
2000
Jako uczeń sprzedawałem okulary przeciwsłoneczne
12:22
to all the kids in high school.
310
727000
2000
wszystkim dzieciakom z liceum.
12:24
This is what really kind of gets everybody hating you
311
729000
3000
Nagle wszyscy zaczynają cię nienawidzić,
12:27
is because you're trying to extract money from all your friends all the time.
312
732000
3000
bo ciągle próbujesz wyciągnąć od kolegów pieniądze.
12:30
But it paid the bills.
313
735000
2000
Ale opłacało się.
12:32
So I sold lots and lots of sunglasses.
314
737000
2000
Sprzedałem mnóstwo okularów.
12:34
Then when the school shut me down --
315
739000
2000
Szkoła wstrzymała moją działalność.
12:36
the school actually called me into the office and told me I couldn't do it --
316
741000
2000
Wzięli mnie na dywanik i zabronili sprzedaży.
12:38
so I went to the gas stations and
317
743000
2000
Zacząłem więc sprzedawać okulary
12:40
I sold lots of them to the gas stations
318
745000
2000
stacjom benzynowym,
12:42
and had the gas stations sell them to their customers.
319
747000
2000
które je sprzedawały klientom.
12:44
That was cool because then I had retail outlets.
320
749000
2000
Miałem punkty sprzedaży detalicznej.
12:46
And I think I was 14.
321
751000
2000
Jako 14- latek.
12:48
Then I paid my entire way through first year university at Carlton
322
753000
3000
Opłaciłem pierwszy rok na unwersytecie Carleton,
12:51
by selling wine skins door to door.
323
756000
2000
chodząc po domach i sprzedając worki na wino.
12:53
You know that you can hold a 40-ounce bottle of rum
324
758000
2000
Zmieści się w nim litrowa butelka rumu
12:55
and two bottles of coke in a wineskin? So what, right?
325
760000
2000
i dwie butelki coli. I co z tego?
12:57
Yeah, but you know what? You stuff that down your shorts,
326
762000
2000
Otóż można to włożyć do kieszeni,
12:59
when you go into a football game you can get booze in for free,
327
764000
3000
iść na mecz i łykać sobie za darmo.
13:02
everybody bought them.
328
767000
2000
Wszyscy to kupowali.
13:04
Supply, demand, big opportunity.
329
769000
3000
Podaż, popyt, wielkie możliwości.
13:07
I also branded it, so I sold them for five times the normal cost.
330
772000
2000
Kosztowały 5 razy więcej niż zwykle,
13:09
It had our university logo on it.
331
774000
2000
bo dałem na nich nasze uniwersyteckie logo.
13:11
You know we teach our kids and we buy them games,
332
776000
2000
Uczymy dzieci i kupujemy im gry.
13:13
but why don't we get them games, if they're entrepreneurial kids,
333
778000
3000
Czemu przedsiębiorczym dzieciom nie dajemy im gier
13:16
that kind of nurture the traits that you need to be entrepreneurs?
334
781000
3000
rozwijających cechy potrzebne przedsiębiorcy?
13:19
Why don't you teach them not to waste money?
335
784000
3000
Czemu nie uczymy ich szacunku do pieniędzy?
13:22
I remember being told to walk out in the middle of a street in Banff, Alberta
336
787000
3000
Raz musiałem wyjść na środek ulicy,
13:25
because I'd thrown a penny out in the street,
337
790000
2000
bo rzuciłem tam pensa.
13:27
and my dad said, "Go pick it up."
338
792000
2000
Tata kazał mi podnieść.
13:29
He said, "I work too damn hard for my money. I'm not going to see you ever waste a penny."
339
794000
2000
"Za ciężko pracuję, żebyś marnował pieniądze"
13:31
And I remember that lesson to this day.
340
796000
2000
Pamiętam tę naukę do dziś.
13:33
Allowances teach kids the wrong habits.
341
798000
3000
Kieszonkowe kształtuje u dzieci złe nawyki.
13:36
Allowances, by nature, are teaching kids
342
801000
2000
Kieszonowe uczy dzieci,
13:38
to think about a job.
343
803000
2000
żeby myślały o posadzie.
13:40
An entrepreneur doesn't expect a regular paycheck.
344
805000
3000
Przedsiębiorca nie oczekuje regularnych wypłat.
13:43
Allowance is breeding kids at a young age
345
808000
2000
Kieszonkowe przyzwyczaja od małego
13:45
to expect a regular paycheck.
346
810000
2000
do stałej wypłaty.
13:47
That's wrong, for me, if you want to raise entrepreneurs.
347
812000
2000
To błąd, jeśli chcesz wychować przedsiębiorcę.
13:49
What I do with my kids now -- I've got two, nine and seven --
348
814000
2000
Uczę swoje dzieci, 9- i 7-latka,
13:51
is I teach them to walk around the house and the yard,
349
816000
2000
żeby rozglądały się po domu i po ogrodzie
13:53
looking for stuff that needs to get done.
350
818000
2000
i szukały rzeczy do zrobienia.
13:55
Come to me and tell me what it is.
351
820000
2000
Potem mają mi powiedzieć, co to jest.
13:57
Or I'll come to them and say, "Here's what I need done."
352
822000
2000
Albo mówię im: "Trzeba zrobić to i to."
13:59
And then you know what we do? We negotiate.
353
824000
2000
Wiecie, co potem robimy? Negocjujemy.
14:01
They go around looking for what it is.
354
826000
2000
Idą zobaczyć, co to jest.
14:03
But then we negotiate on what they're going to get paid.
355
828000
2000
Potem nogocjujemy, za co zarobią.
14:05
And then they don't have a regular check, but they have more opportunities to find more stuff,
356
830000
3000
Nie dostają kieszonkowego, tylko okazję wynajdowania pracy
14:08
and they learn the skill of negotiating,
357
833000
2000
i umiejętność negocjacji,
14:10
and they learn the skill of finding opportunities as well.
358
835000
2000
a także umiejętności znajdowania okazji.
14:12
You breed that kind of stuff. Each of my kids has two piggy banks.
359
837000
3000
To trzeba kształtować. Dzieci mają po dwie skarbonki.
14:15
Fifty percent of all the money that they earn or get gifted,
360
840000
2000
50% zarobków czy prezentów
14:17
50 percent goes in their house account,
361
842000
2000
idzie na ich konto domowe,
14:19
50 percent goes in their toy account.
362
844000
2000
a 50% na konto zabawek.
14:21
Anything in their toy account they can spend on whatever they want.
363
846000
2000
Z konta zabawek mogą wydawać, na co chcą.
14:23
The 50 percent that goes in their house account, every six months, goes to the bank.
364
848000
3000
Pieniądze z konta domowego co 6 miesięcy wpłacamy do banku.
14:26
They walk up with me. Every year all the money in the bank goes to their broker.
365
851000
3000
Idziemy razem. Co roku pieniądze z banku idą do maklera.
14:29
Both my nine- and seven-year-olds have a stock broker already.
366
854000
3000
9- i 7-latek mają już swojego maklera.
14:33
But I'm teaching them to force that savings habit.
367
858000
2000
Ale uczę je nawyku oszczędzania.
14:35
It drives me crazy that 30-year-olds are saying,
368
860000
3000
Do szału doprowadzają mnie 30-latkowie mówiący:
14:38
"Maybe I'll start contributing to my RSP now."
369
863000
2000
"Może zacznę wpłacać na fundusz emerytalny."
14:40
Shit, you've missed 25 years.
370
865000
2000
Cholera, przegapiłeś 25 lat.
14:42
You can teach those habits to young kids
371
867000
2000
Można nauczyć dzieci tych nawyków,
14:44
when they don't even feel the pain yet.
372
869000
2000
kiedy jeszcze nie są zbyt bolesne.
14:46
Don't read them bedtime stories every night.
373
871000
2000
Nie czytaj im codziennie bajek na dobranoc.
14:48
Maybe four nights out of the week read them bedtime stories
374
873000
2000
Może 4 wieczory czytaj bajki,
14:50
and three nights of the week have them tell stories.
375
875000
2000
a przez 3 niech one coś opowiedzą.
14:52
Why don't you sit down with kids and give them four items,
376
877000
3000
Daj dzieciom cztery przedmioty,
14:55
a red shirt, a blue tie, a kangaroo and a laptop,
377
880000
3000
czerwoną koszulę, niebieski krawat, kangura i laptopa,
14:58
and have them tell a story about those four things?
378
883000
2000
i niech opowiedzą o nich historię.
15:00
My kids do that all the time.
379
885000
2000
Moje dzieci ciągle to robią.
15:02
It teaches them to sell; it teaches them creativity;
380
887000
2000
To uczy ich sprzedawania; uczy kreatywności.
15:04
it teaches them to think on their feet.
381
889000
2000
Uczy myślenia na gorąco.
15:06
Just do that kind of stuff and have fun with it.
382
891000
2000
Rób to i baw się dobrze.
15:08
Get kids to stand up in front of groups and talk,
383
893000
2000
Nakłaniaj dzieci do występowania przed ludźmi,
15:10
even if it's just stand up in front of their friends
384
895000
2000
choćby przed ich własnymi kolegami.
15:12
and do plays and have speeches.
385
897000
2000
Niech robią przedstawienia i przemawiają.
15:14
Those are entrepreneurial traits that you want to be nurturing.
386
899000
2000
Te cechy przedsiębiorczości trzeba kształtować.
15:16
Show the kids what bad customers or bad employees look like.
387
901000
3000
Pokaż dzieciom zachowania złych klientów albo pracowników.
15:19
Show them the grumpy employees.
388
904000
2000
Pokaż im naburmuszonych pracowników.
15:21
When you see grumpy customer service, point that out to them.
389
906000
2000
Kiedy takich zauważysz, pokaż dzieciom.
15:23
Say, "By the way, that guy's a crappy employee."
390
908000
2000
Powiedz: "To beznadziejny pracownik".
15:25
And say, "These ones are good ones."
391
910000
3000
Albo: "Ci są nieźli".
15:28
(Laughter)
392
913000
2000
(Śmiech)
15:30
If you go into a restaurant and you have bad customer service,
393
915000
2000
Widząc złą obsługę w restauracji,
15:32
show them what bad customer service looks like.
394
917000
2000
pokaż dzieciom, na czym to polega.
15:34
(Laughter)
395
919000
2000
(Śmiech)
15:36
We have all these lessons in front of us,
396
921000
2000
Wszystkie te lekcje są na wyciągnięcie ręki,
15:38
but we don't take those opportunities; we teach kids to go get a tutor.
397
923000
3000
ale marnujemy szansę; uczymy dzieci brania korepetycji.
15:41
Imagine if you actually took
398
926000
2000
A gdyby tak zebrać
15:43
all the kids' junk that's in the house right now,
399
928000
2000
wszystkie dziecięce rupiecie z domu,
15:45
all the toys that they've outgrown two years ago
400
930000
2000
zabawki, z których wyrosły 2 lata temu,
15:47
and said, "Why don't we start selling some of this on Craigslist and Kijiji?"
401
932000
3000
i zaproponować: "Dajmy ogłoszenie w internecie"?
15:50
And they can actually sell it
402
935000
2000
Mogą to sprzedać i nauczyć się
15:52
and learn how to find scammers when they get email offers come in.
403
937000
2000
rozpoznawać oszustów, kiedy zaczną dostawać e-maile z ofertami.
15:54
They can come into your account or a sub account or whatever.
404
939000
2000
Mogą korzystać z twojego konta.
15:56
But teach them how to fix the price, guess the price,
405
941000
3000
Naucz, jak wyceniać, jak zgadywać cenę,
15:59
pull up the photos.
406
944000
2000
użyj zdjęć.
16:01
Teach them how to do that kind of stuff and make money.
407
946000
2000
Ucz, jak to robić i zarabiać.
16:03
Then the money they get, 50 percent goes in their house account,
408
948000
2000
Potem 50% zysku idzie na ich konto domowe,
16:05
50 percent goes in their toy account.
409
950000
2000
a 50% na konto zabawek.
16:07
My kids love this stuff.
410
952000
2000
Moje dzieci to uwielbiają.
16:09
Some of the entrepreneurial traits that you've got to nurture in kids:
411
954000
3000
Oto kilka cech przedsiębiorczości, które trzeba kształtować u dzieci:
16:12
attainment, tenacity, leadership, introspection, interdependence, values.
412
957000
3000
dążenie do sukcesu, upór, przywództwo, introspekcja, współzależność, wartości.
16:15
All these traits you can find in young kids, and you can help nurture them.
413
960000
3000
Wszystko to można znaleźć u dzieci i pomóc im je ukształtować.
16:18
Look for that kind of stuff.
414
963000
2000
Szukaj w nich tego.
16:20
There's two traits that I want you to also look out for
415
965000
2000
Zwróć uwagę na inne 2 cechy,
16:22
that we don't kind of get out of their system.
416
967000
3000
żeby się ich nie pozbywać.
16:25
Don't medicate kids for attention deficit disorder
417
970000
2000
Nie dawaj dzieciom leków na ADHD,
16:27
unless it is really, really freaking bad.
418
972000
2000
chyba że jest naprawdę źle.
16:29
(Applause)
419
974000
2000
(Brawa)
16:31
The same with the whole things on mania and stress and depression,
420
976000
3000
To samo dotyczy manii, stresu i depresji,
16:34
unless it is so clinically brutal, man.
421
979000
2000
chyba że chodzi o ostry przypadek kliniczny.
16:36
Bipolar disorder is nicknamed the CEO disease.
422
981000
2000
Zaburzenia dwubiegunowe są nazywane chorobą prezesów.
16:38
When Steve Jurvetson and Jim Clark
423
983000
2000
Steve Jurvetson, Jim Clark
16:40
and Jim Barksdale have all got it,
424
985000
2000
i Jum Barksdale cierpieli na to
16:42
and they built Netscape --
425
987000
2000
i zbudowali Netscape.
16:44
imagine if they were given Ritalin.
426
989000
2000
Co by było, gdyby dostali Ritalin?
16:46
We wouldn't have have that stuff, right?
427
991000
2000
Tego wszystkiego by nie było.
16:48
Al Gore really would have had to invented the Internet.
428
993000
3000
Al Gore naprawdę wymysliłby Internet.
16:51
(Laughter)
429
996000
2000
(Śmiech)
16:53
These skills are the skills we should be teaching in the classroom
430
998000
2000
Takich umiejętności powinno się uczyć w szkole,
16:55
as well as everything else.
431
1000000
2000
na równi ze wszystkim innym.
16:57
I'm not saying don't get kids to want to be lawyers.
432
1002000
2000
Nie musimy zniechęcać dzieci do bycia prawnikami,
16:59
But how about getting entrepreneurship
433
1004000
2000
ale postawmy przedsiębiorczość
17:01
to be ranked right up there with the rest of them as well?
434
1006000
2000
na równi z innymi.
17:03
Because there's huge opportunities in that.
435
1008000
2000
Tkwią w tym ogromne szanse.
17:05
I want to close with a quick little video.
436
1010000
2000
Chcę zakończyć krótkim filmem.
17:07
It's a video that was done by one of the companies that I mentor.
437
1012000
3000
nakręconym przez firmę, której jestem mentorem.
17:10
These guys, Grasshopper.
438
1015000
2000
Chodzi o Grasshopper.
17:12
It's about kids. It's about entrepreneurship.
439
1017000
2000
To o dzieciach. O przedsiębiorczości.
17:14
Hopefully this inspires you to take what you've heard from me
440
1019000
3000
Mam nadzieję, że przekona was do tego, co dziś usłyszeliście.
17:17
and do something with it to change the world.
441
1022000
2000
Że zrobicie coś, żeby zmienić świat.
17:19
[Kid ... "And you thought you could do anything?"]
442
1024000
3000
[Dziecko...."Myślałeś, że możesz wszystko?"]
17:22
[You still can.]
443
1027000
2000
[Nadal możesz.]
17:24
[Because a lot of what we consider impossible ...]
444
1029000
2000
[Wielu rzeczy pozornie niemożliwych...]
17:26
[... is easy to overcome]
445
1031000
3000
[...można łatwo dokonać]
17:29
[Because in case you haven't noticed, we live in a place where]
446
1034000
3000
[Przecież tu, gdzie żyjemy]
17:32
[One individual can make a difference]
447
1037000
3000
[Jeden człowiek może wiele]
17:35
[Want proof?]
448
1040000
1000
[Chcesz dowodu?]
17:36
[Just look at the people who built our country;]
449
1041000
1000
[Spójrz na ludzi, którzy zbudowali nasz kraj;]
17:37
[Our parents, grandparents, our aunts, uncles ...]
450
1042000
3000
[Naszych rodziców, dziadków, ciocie, wujków...]
17:40
[They were immigrants, newcomers ready to make their mark]
451
1045000
3000
[Byli imigrantami, przybyszami, gotowymi pozostawić ślad]
17:43
[Maybe they came with very little]
452
1048000
3000
[Może przyjeżdzając niewiele mieli]
17:46
[Or perhaps they didn't own anything except for ...]
453
1051000
3000
[Może nie mieli nic oprócz...]
17:49
[... a single brilliant idea]
454
1054000
3000
[...jednego, wspaniałego pomysłu]
17:52
[These people were thinkers, doers ...]
455
1057000
3000
[Mówiono o nich: myśliciele, działacze...]
17:55
[... innovators ...]
456
1060000
2000
[....innowatorzy..]
17:57
[... until they came up with the name ...]
457
1062000
3000
[...aż znaleziono słowo...]
18:01
[... entrepreneurs!]
458
1066000
3000
[....przedsiębiorcy!]
18:04
[They change the way we think about what is possible.]
459
1069000
3000
[Zmieniają pojęcie tego, co możliwe.]
18:07
[They have a clear vision of how life can be better]
460
1072000
2000
[Maja jasną wizję jak ulepszyć życie]
18:09
[for all of us, even when times are tough.]
461
1074000
3000
[dla nas wszystkich, nawet w ciężkich czasach.]
18:12
[Right now, it's hard to see ...]
462
1077000
2000
[Na razie trudno to zobaczyć....]
18:14
[... when our view is cluttered with obstacles.]
463
1079000
2000
[...bo widok zasłaniaja przeszkody.]
18:16
[But turbulence creates opportunities]
464
1081000
3000
[Ale zawirowania tworzą możliwości]
18:19
[for success, achievement, and pushes us ...]
465
1084000
3000
[sukcesu, osiągnięcia. Pchają nas...]
18:22
[to discover new ways of doing things]
466
1087000
3000
[do odkrycia nowych dróg działania]
18:25
[So what opportunities will you go after and why?]
467
1090000
3000
[Ku którym możliwościom pójdziesz i dlaczego?]
18:28
[If you're an entrepreneur]
468
1093000
3000
[Jeśli jesteś przedsiębiorcą]
18:31
[you know that risk isn't the reward.]
469
1096000
3000
[wiesz, że to nie ryzyko jest nagrodą.]
18:34
[No. The rewards are driving innovation ...]
470
1099000
2000
[Nagrodą jest innowacja...]
18:36
[... changing people's lives. Creating jobs.]
471
1101000
3000
[....zmienianie życia ludzi. Tworzenie miejsc pracy.]
18:39
[Fueling growth.]
472
1104000
2000
[Wspomaganie rozwoju.]
18:41
[And making a better world.]
473
1106000
3000
[Ulepszanie świata.]
18:44
[Entrepreneurs are everywhere.]
474
1109000
2000
[Przedsiębiorcy są wszędzie.]
18:46
[They run small businesses that support our economy,]
475
1111000
2000
[Prowadzą małe firmy, wspomagające gospodarkę,]
18:48
[design tools to help you ...]
476
1113000
2000
[projektują narzędzia, by ci pomóc...]
18:50
[... stay connected with friends, family and colleagues around the world.]
477
1115000
2000
[...w kontakcie z przyjaciółmi, rodziną i kolegami na całym świecie.]
18:52
[And they're finding new ways of helping to solve society's oldest problems.]
478
1117000
3000
[Znajdują nowe sposoby na rozwiązanie najstarszych problemów społecznych.]
18:55
[Do you know an entrepreneur?]
479
1120000
2000
[Czy znasz jakiegoś przedsiębiorcę?]
18:57
[Entrepreneurs can be anyone ...]
480
1122000
1000
[Każdy może nim być...]
18:58
[Even ... you!]
481
1123000
2000
[Nawet...ty!]
19:00
[So seize the opportunity to create the job you always wanted]
482
1125000
3000
[Wykorzystaj szansę na stworzenie wymarzonej pracy]
19:03
[Help heal the economy]
483
1128000
2000
[Pomóż uzdrowić gospodarkę]
19:05
[Make a difference.]
484
1130000
1000
[Dokonaj czegoś]
19:06
[Take your business to new heights.]
485
1131000
2000
[Wznieś swoją firmę na nowy poziom.]
19:08
[But most importantly,]
486
1133000
2000
[Ale co najważniejsze,]
19:10
[remember when you were a kid ...]
487
1135000
3000
[przypomnij sobie, że w dzieciństwie...]
19:13
[when everything was within you reach,]
488
1138000
3000
[wszystko było w twoim zasięgu,]
19:16
[and then say to yourself quietly, but with determination:]
489
1141000
4000
[i powiedz sobie po cichu, ale zdecydowanie:]
19:22
["It still is."]
490
1147000
2000
["Wciąż jest."]
19:26
Thank you very much for having me.
491
1151000
2000
Dziękuję bardzo.
ABOUT THE SPEAKER
Cameron Herold - EntrepreneurAn entrepreneur since childhood, Cameron Herold wants parents and teachers to recognize -- and foster -- entrepreneurial talent in kids.
Why you should listen
For 20 years, Cameron Herold has been coaching entrepreneurs on five continents, helping them build their companies. He started BackPocket COO to coach and mentor young, fun companies -- and help them make their dreams happen.
Herold was a leading force behind one of the most successful new business ventures of the last decade, 1-800-GOT-JUNK?. He was Chief Operating Officer for nearly seven years. Prior to that, he was VP of Corporate Development at Ubarter.com.
Cameron Herold | Speaker | TED.com