TEDxPeachtree
Frans de Waal: Moral behavior in animals
ฟรานซ์ เดอ วาลล์ (Frans de Waal): ฟรานซ์ เดอ วาลล์: พฤติกรรมศีลธรรมในสัตว์
Filmed:
Readability: 3.2
4,770,589 views
ความเห็นอกเห็นใจ การร่วมมือกัน ความยุติธรรม การช่วยเหลือกันและกัน อีกทั้งความห่วงใยความเป็นอยู่ของผู้อื่น ดูเหมือนจะเป็นคุณสมบัติเฉพาะของมนุษย์เท่านั้น แต่ฟรานซ์ เดอ วาลล์ แบ่งปันวิดีโออันน่าทึ่งของการทดลองทางพฤติกรรมของสัตว์ตระกูลลิง และสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมต่างๆ ที่แสดงให้เห็นว่า มีพฤติกรรมด้านศีลธรรมมากแค่ไหนที่ทั้งคนและสัตว์ต่างมีเช่นเดียวกัน
Frans de Waal - Primatologist
Frans de Waal studies primate social behavior -- how they fight and reconcile, share and cooperate. Full bio
Frans de Waal studies primate social behavior -- how they fight and reconcile, share and cooperate. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
I was born in Den Bosch,
0
0
2000
ผมเกิดที่เมืองเดน บอช (Den Bosch)
00:17
where the painter Hieronymus Bosch named himself after.
1
2000
3000
ที่ซึ่งจิตรกรนามเฮียโรนีมุส บอช
(Hieronymus Bosch) ตั้งชื่อตนตามชื่อเมืองๆนี้
(Hieronymus Bosch) ตั้งชื่อตนตามชื่อเมืองๆนี้
00:20
And so I've always been very fond of this painter
2
5000
2000
และนั้นก็ทำให้ผมชื่นชอบศิลปินท่านนี้เรื่อยมา
00:22
who lived and worked in the 15th century.
3
7000
3000
ศิลปินท่านนี้มีชีวิตและสร้างผลงาน
อยู่ในช่วงศตวรรษที่ 15
อยู่ในช่วงศตวรรษที่ 15
00:25
And what is interesting about him in relation to morality
4
10000
2000
สิ่งที่น่าสนใจเกี่ยวกับตัวเขาเกี่ยวกับเรื่องของศีลธรรม
00:27
is that he lived at a time where religion's influence was waning,
5
12000
3000
ก็คือในเวลาที่เขามีชีวิตอยู่นั้น
อิทธิพลทางศาสนาค่อยๆเสื่อมลง
อิทธิพลทางศาสนาค่อยๆเสื่อมลง
00:30
and he was sort of wondering, I think,
6
15000
2000
ผมคิดว่า เขาเองก็คงสงสัยอยู่เหมือนกัน
00:32
what would happen with society
7
17000
2000
ว่าจะเกิดอะไรขึ้นกับสังคม
00:34
if there was no religion or if there was less religion.
8
19000
3000
หากสังคมไร้เสียซึ่งศาสนาหรือ
มีความเชื่อทางศาสนาเหลืออยู่เพียงเล็กน้อย
มีความเชื่อทางศาสนาเหลืออยู่เพียงเล็กน้อย
00:37
And so he painted this famous painting, "The Garden of Earthly Delights,"
9
22000
3000
แรงบันดาลใจนี้เป็นที่มาของภาพวาดอันโด่งดังของเขา
ที่ชื่อว่า "The Garden of Earthly Delights"
ที่ชื่อว่า "The Garden of Earthly Delights"
00:40
which some have interpreted
10
25000
2000
บางคนก็ได้ตีความภาพดังกล่าวว่า
00:42
as being humanity before the Fall,
11
27000
2000
คือสภาวะของมนุษยชาติก่อนจะถึงจุดดับ
00:44
or being humanity without any Fall at all.
12
29000
3000
หรือสภาวะของมนุษย์ชาติที่ไม่มีวันถึงจุดดับเลย
00:47
And so it makes you wonder,
13
32000
2000
ภาพวาดก็คงทำให้เราท่านสงสัยเหมือนกันว่า
00:49
what would happen if we hadn't tasted the fruit of knowledge, so to speak,
14
34000
3000
ถ้าหากบรรพบุรุษไม่ได้ลิ้มรสผลไม้แห่งความรู้แจ้ง
มนุษย์ชาติจะเป็นอย่างไรนะ
มนุษย์ชาติจะเป็นอย่างไรนะ
00:52
and what kind of morality would we have?
15
37000
3000
คุณธรรมอย่างที่เรารู้จักกันจะเป็นอย่างไร
00:55
Much later, as a student,
16
40000
2000
สมัยที่ผมยังเป็นเด็กนักเรียน
00:57
I went to a very different garden,
17
42000
2000
ผมเคยไปที่สวนที่พิเศษมากๆอีกแห่งหนึ่ง
00:59
a zoological garden in Arnhem
18
44000
3000
สวนสัตว์แห่งหนึ่งที่เมืองอานเฮม
01:02
where we keep chimpanzees.
19
47000
2000
ซึ่งเป็นสวนสัตว์ที่พวกเราเลี้ยงซิมแปนซีเอาใว้
01:04
This is me at an early age with a baby chimpanzee.
20
49000
2000
และนี่ก็คือรูปผมสมัยเด็กๆ ถ่ายกับลูกซิมแปนซี
01:06
(Laughter)
21
51000
3000
(หัวเราะ)
01:09
And I discovered there
22
54000
2000
ผมได้ค้นพบว่า
01:11
that the chimpanzees are very power hungry and wrote a book about it.
23
56000
3000
ซิมแปนซีเป็นสัตว์ที่กระหายอำนาจมากๆ
ผมเคยเขียนหนังสือเล่าถึงเรื่องนี้ด้วย
ผมเคยเขียนหนังสือเล่าถึงเรื่องนี้ด้วย
01:14
And at that time the focus in a lot of animal research
24
59000
3000
ในช่วงเวลาเดียวกันนี้เอง
งานวิจัยต่างๆที่เน้นศึกษาพฤติกรรมสัตว์ป่า
งานวิจัยต่างๆที่เน้นศึกษาพฤติกรรมสัตว์ป่า
01:17
was on aggression and competition.
25
62000
2000
ส่วนใหญ่นั้นมุ่งเน้นไปที่ความก้าวร้าว
และการแข่งขันกันเอง
และการแข่งขันกันเอง
01:19
I painted a whole picture of the animal kingdom,
26
64000
2000
ผมได้เคยชี้ประเด็นนี้เอาไว้ว่า สิ่งมีชีวิตทั้งหลาย
01:21
and humanity included,
27
66000
2000
ที่รวมถึงมนุษยชาติด้วยนั้น
01:23
was that deep down we are competitors,
28
68000
2000
ในก้นบึ้งของจิตใจ พวกเราชื่นชอบการแข่งขัน
01:25
we are aggressive,
29
70000
2000
เราเป็นพวกก้าวร้าว
01:27
we're all out for our own profit basically.
30
72000
3000
โดยพื้นฐานแล้ว เราต่างก็มุ่งแสวงหา
ผลประโยชน์ให้ตัวเอง
ผลประโยชน์ให้ตัวเอง
01:30
This is the launch of my book.
31
75000
2000
นี่คืองานเปิดตัวหนังสือของผม
01:32
I'm not sure how well the chimpanzees read it,
32
77000
2000
ผมไม่ค่อยมั่นใจนักว่าพวกลิง
อ่านหนังสือรู้เรื่องแค่ไหน
อ่านหนังสือรู้เรื่องแค่ไหน
01:34
but they surely seemed interested in the book.
33
79000
3000
แต่ก็มั่นใจว่าพวกลิงมันชอบหนังสือเล่มนั้นมาก
01:39
Now in the process
34
84000
2000
หลังจากนั้น เมื่อผมได้เริ่ม
01:41
of doing all this work on power and dominance
35
86000
2000
จับงานที่มุ่งศึกษาเรื่องอำนาจและการปกครอง
01:43
and aggression and so on,
36
88000
2000
ความก้าวร้าว และเรื่องอื่นๆ
01:45
I discovered that chimpanzees reconcile after fights.
37
90000
3000
ผมก็ได้พบว่า ซิมแปนซีก็มีพฤติกรรม
ประนีประนอมกันหลังการต่อสู้
ประนีประนอมกันหลังการต่อสู้
01:48
And so what you see here is two males who have had a fight.
38
93000
3000
อย่างที่คุณเห็นในรูป คือลิงตัวผู้สองตัว
ที่เพิ่งห้ำหั่นกันมาไม่นาน
ที่เพิ่งห้ำหั่นกันมาไม่นาน
01:51
They ended up in a tree, and one of them holds out a hand to the other.
39
96000
3000
สุดท้ายลิงทั้งสองตัวได้ปีนขึ้นไปอยู่บนยอดต้นไม้
และตัวหนึ่งก็ยื่นมือส่งออกไปยังอีกฝ่าย
และตัวหนึ่งก็ยื่นมือส่งออกไปยังอีกฝ่าย
01:54
And about a second after I took the picture, they came together in the fork of the tree
40
99000
3000
หลังจากผมถ่ายรูปนี้ไม่กี่วินาที
พวกมันก็ปีนลงมาที่โคนต้นไม้
พวกมันก็ปีนลงมาที่โคนต้นไม้
01:57
and they kissed and embraced each other.
41
102000
2000
หลังจากนั้นก็ตรงเข้าไปจูบและสวมกอดกันและกัน
01:59
Now this is very interesting
42
104000
2000
นี่ไม่ใช่เรื่องธรรมดาๆ แล้ว
02:01
because at the time everything was about competition and aggression,
43
106000
3000
เพราะในเวลาอย่างนี้ ทุกอย่างน่าจะมุ่งไปที่
การแข่งขันและความก้าวร้าวเท่านั้น
การแข่งขันและความก้าวร้าวเท่านั้น
02:04
and so it wouldn't make any sense.
44
109000
2000
ดังนั้นมันจึงเป็นเรื่องที่น่างุนงงมากๆ
02:06
The only thing that matters is that you win or that you lose.
45
111000
2000
เพราะสิ่งที่สำคัญที่สุดก็คือ
ใครจะชนะ ใครจะแพ้
ใครจะชนะ ใครจะแพ้
02:08
But why would you reconcile after a fight?
46
113000
2000
แล้วทำไมจะต้องคืนดีกับอีกฝ่ายหนึ่งด้วย?
02:10
That doesn't make any sense.
47
115000
2000
พฤติกรรมลักษณะนี้จึงเป็นเรื่องที่น่างุนงงมากๆ
02:12
This is the way bonobos do it. Bonobos do everything with sex.
48
117000
3000
ส่วนนี่คือสิ่งที่โบโนโบชอบทำ ลิงพวกนี้
ใช้การร่วมเพศเป็นเครื่องมือสำหรับแทบทุกเรื่อง
ใช้การร่วมเพศเป็นเครื่องมือสำหรับแทบทุกเรื่อง
02:15
And so they also reconcile with sex.
49
120000
2000
แม้กระทั่งการกลับมาปรองดองกันหลังการต่อสู้
02:17
But the principle is exactly the same.
50
122000
2000
แต่หลักการค่อนข้างจะเหมือนกัน
02:19
The principle is that you have
51
124000
2000
หลักการที่พวกคุณมี
02:21
a valuable relationship
52
126000
2000
ต่อความสัมพันธ์ที่มีค่า
02:23
that is damaged by conflict,
53
128000
2000
ซึ่งถูกทำลายลงโดยความขัดแย้ง
02:25
so you need to do something about it.
54
130000
2000
ดังนั้น คุณควรที่จะต้องทำอะไรสักอย่างกับมัน
02:27
So my whole picture of the animal kingdom,
55
132000
2000
ดังนั้น ภาพรวมอาณาจักรสัตว์ของผม
02:29
and including humans also,
56
134000
2000
ซึ่งรวมไปถึงเผ่าพันธุ์มนุษย์ด้วย
02:31
started to change at that time.
57
136000
2000
ได้เริ่มเปลี่ยนแปลงตั้งแต่นั้นมา
02:33
So we have this image
58
138000
2000
เราจึงเกิดภาพลักษณ์เหล่านั้นขึ้น
02:35
in political science, economics, the humanities,
59
140000
2000
ในทางรัฐศาสตร์ เศรษฐศาสตร์ มนุษยศาสตร์
02:37
philosophy for that matter,
60
142000
2000
ปรัชญาต่อเหตุการณ์เหล่านั้น
02:39
that man is a wolf to man.
61
144000
2000
ที่คนนั้นเปรียบเหมือนหมาป่าต่ออีกคน
02:41
And so deep down our nature's actually nasty.
62
146000
3000
และลึกลงไปในธรรมชาติของพวกเรา
แท้จริงแล้วช่างน่าสะอิดสะเอียน
แท้จริงแล้วช่างน่าสะอิดสะเอียน
02:44
I think it's a very unfair image for the wolf.
63
149000
3000
แล้วผมว่ามันไม่ค่อยจะยุติธรรมต่อหมาป่า
เท่าไหร่นักหากเราไปมอบภาพลักษณ์เหล่านั้นให้
เท่าไหร่นักหากเราไปมอบภาพลักษณ์เหล่านั้นให้
02:47
The wolf is, after all,
64
152000
2000
เพราะจริงๆแล้ว หมาป่านั้น
02:49
a very cooperative animal.
65
154000
2000
เป็นสัตว์ที่ร่วมมือกันดีมาก
02:51
And that's why many of you have a dog at home,
66
156000
2000
นั่นเป็นสาเหตุว่าทำไมคุณถึงเลี้ยงสุนัขที่บ้าน
02:53
which has all these characteristics also.
67
158000
2000
สุนัขมีคุณลักษณะนี้เช่นเดียวกัน
02:55
And it's really unfair to humanity,
68
160000
2000
แล้วมันก็ดูไม่ค่อยยุติธรรมต่อมนุษยธรรมเท่าไหร่
02:57
because humanity is actually much more cooperative and empathic
69
162000
4000
เพราะมนุษยธรรมนั้นมีมากกว่าความร่วมมือ
และความเข้าอกเข้าใจกัน
และความเข้าอกเข้าใจกัน
03:01
than given credit for.
70
166000
2000
มากกว่าคุณค่าที่เรานิยามให้มัน
03:03
So I started getting interested in those issues
71
168000
2000
ดังนั้น ผมก็เริ่มสนใจเรื่องพวกนี้ขึ้นเรื่อยๆ
03:05
and studying that in other animals.
72
170000
2000
แล้วก็ศึกษาในกลุ่มสัตว์ประเภทอื่น
03:07
So these are the pillars of morality.
73
172000
2000
และภาพนี้ คือ เสาหลักแห่งศีลธรรม
03:09
If you ask anyone, "What is morality based on?"
74
174000
4000
หากพวกคุณถามใครๆว่า "ความมีศีลธรรม
ตัดสินมาจากอะไร"
ตัดสินมาจากอะไร"
03:13
these are the two factors that always come out.
75
178000
2000
ก็มักจะนึกถึงสองปัจจัยนี้ขึ้นมา
03:15
One is reciprocity,
76
180000
2000
หนึ่ง คือการพึ่งพาอาศัยกัน
03:17
and associated with it is a sense of justice and a sense of fairness.
77
182000
3000
รวมไปถึงความรู้สึกถึงความยุติธรรม
ความรู้สึกถึงความเท่าเทียม
ความรู้สึกถึงความเท่าเทียม
03:20
And the other one is empathy and compassion.
78
185000
2000
และอีกปัจจัยนึง ก็คือความเข้าอกเข้าใจ
และความเห็นใจกัน
และความเห็นใจกัน
03:22
And human morality is more than this,
79
187000
3000
และความมีศีลธรรมของมนุษย์มากกว่าสิ่งเหล่านั้น
03:25
but if you would remove these two pillars,
80
190000
2000
แต่ถ้าหากคุณลองเอาเสาหลักสองอันนั้นออกไป
03:27
there would be not much remaining I think.
81
192000
2000
คงไม่มีอะไรเหลืออยู่นักเท่าไหร่
03:29
And so they're absolutely essential.
82
194000
2000
และมันคงจะต้องสำคัญมากจริงๆ
03:31
So let me give you a few examples here.
83
196000
2000
ผมจะยกตัวอย่างสักนิดให้คุณดู
03:33
This is a very old video from the Yerkes Primate Center
84
198000
2000
นี่เป็นวิดีโอเก่าจาก ศูนย์ศึกษาไพรเมตแห่งเยิร์คคีส์
(Yerkes)
(Yerkes)
03:35
where they train chimpanzees to cooperate.
85
200000
3000
ที่ซึ่งฝึกให้เหล่าชิมแปนซีร่วมมือกัน
03:38
So this is already about a hundred years ago
86
203000
3000
แล้วนั่นมันก็เกือบร้อยปีมาแล้ว
03:41
that we were doing experiments on cooperation.
87
206000
3000
ที่เราทำการทดลองศึกษาเกี่ยวกับความร่วมมือกัน
03:44
What you have here is two young chimpanzees who have a box,
88
209000
3000
ที่คุณดูอยู่นี่คือลูกชิมแปนซีที่มีกล่องอยู่กล่องหนึ่ง
03:47
and the box is too heavy for one chimp to pull in.
89
212000
3000
และกล่องนี้ก็หนักเกินไปสำหรับลูกชิมป์
เพียงตัวเดียวที่จะดึงมัน
เพียงตัวเดียวที่จะดึงมัน
03:50
And of course, there's food on the box.
90
215000
2000
และแน่นอน ในกล่องนั้น มีอาหารอยู่
03:52
Otherwise they wouldn't be pulling so hard.
91
217000
2000
ไม่งั้นพวกมันคงไม่ดึงแรงขนาดนี้
03:54
And so they're bringing in the box.
92
219000
2000
แล้วพวกมันก็ดึงกล่องเข้ามาได้
03:56
And you can see that they're synchronized.
93
221000
2000
เห็นไหมว่าพวกมันพร้อมเพรียง
เป็นจังหวะเดียวกันเลย
เป็นจังหวะเดียวกันเลย
03:58
You can see that they work together, they pull at the same moment.
94
223000
3000
จะเห็นว่าเมื่อพวกลูกลิงทำงานร่วมกัน
พวกมันดึงกล่องในช่วงเวลาเดียวกัน
พวกมันดึงกล่องในช่วงเวลาเดียวกัน
04:01
It's already a big advance over many other animals
95
226000
3000
นี่ค่อนข้างเป็นความฉลาดล้ำกว่าสัตว์พวกอื่น
04:04
who wouldn't be able to do that.
96
229000
2000
เพราะสัตว์อื่นคงทำเช่นนี้ไม่ได้
04:06
And now you're going to get a more interesting picture,
97
231000
2000
แล้วคุณจะพบภาพที่น่าสนใจมากกว่านี้
04:08
because now one of the two chimps has been fed.
98
233000
3000
เพราะทีนี้เมื่อลูกชิมป์ตัวหนึ่งถูกป้อนอาหารแล้ว
04:11
So one of the two is not really interested
99
236000
2000
ดังนั้นมันจึงไม่สนใจ
04:13
in the task anymore.
100
238000
3000
ในงานนี้อีกต่อไป
04:16
(Laughter)
101
241000
3000
(เสียงหัวเราะ)
04:23
(Laughter)
102
248000
5000
(เสียงหัวเราะ)
04:34
(Laughter)
103
259000
3000
(เสียงหัวเราะ)
04:50
Now look at what happens at the very end of this.
104
275000
3000
มาดูกันว่า เกิดอะไรขึ้นในตอนจบ
04:56
(Laughter)
105
281000
2000
(เสียงหัวเราะ)
05:07
He takes basically everything.
106
292000
2000
อีกตัวมันเอาอาหารไปหมดเลย
05:09
(Laughter)
107
294000
3000
(เสียงหัวเราะ)
05:12
So there are two interesting parts about this.
108
297000
2000
ดังนั้น เรื่องนี้มีจุดที่น่าสนใจอยู่สองส่วน
05:14
One is that the chimp on the right
109
299000
2000
หนึ่ง คือ ชิมป์ทางขวามือ
05:16
has a full understanding he needs the partner --
110
301000
2000
เข้าใจดีว่าตัวมันเองต้องการผู้ร่วมงาน
05:18
so a full understanding of the need for cooperation.
111
303000
2000
แล้วก็เข้าใจถึงความจำเป็นของการร่วมมือกัน
05:20
The second one is that the partner is willing to work
112
305000
3000
แต่อีกตัวที่เป็นผู้ร่วมงานก็เต็มใจจะช่วยเหลือ
05:23
even though he's not interested in the food.
113
308000
2000
แม้ว่ามันไม่ได้สนใจในอาหารเท่าไหร่นัก
05:25
Why would that be? Well that probably has to do with reciprocity.
114
310000
3000
ทำไมถึงเป็นเช่นนั้น? นั่นอาจเกี่ยวกับเรื่อง
การพึ่งพาอาศัยกัน
การพึ่งพาอาศัยกัน
05:28
There's actually a lot of evidence in primates and other animals
115
313000
2000
แล้วก็มีหลักฐานอีกหลายอย่างใน
กลุ่มสัตว์ตระกูลลิงและสัตว์อื่นๆ
กลุ่มสัตว์ตระกูลลิงและสัตว์อื่นๆ
05:30
that they return favors.
116
315000
2000
ว่าพวกมันตอบแทนความช่วยเหลือกัน
05:32
So he will get a return favor
117
317000
2000
ดังนั้น มันก็จะได้รับการตอบแทนคืน
ความช่วยเหลือกลับมา
ความช่วยเหลือกลับมา
05:34
at some point in the future.
118
319000
2000
เช่นกันในอนาคต
05:36
And so that's how this all operates.
119
321000
2000
และนั่นคือวิธีที่สิ่งเหล่านี้ดำเนินไป
05:38
We do the same task with elephants.
120
323000
2000
เราลองทดสอบในช้างเช่นเดียวกัน
05:40
Now with elephants, it's very dangerous to work with elephants.
121
325000
3000
นี่คือช้าง ค่อนข้างอันตรายนะครับ
05:43
Another problem with elephants
122
328000
2000
แล้วอีกปัญหาเกี่ยวกับช้างคือ
05:45
is that you cannot make an apparatus
123
330000
2000
คุณไม่รู้จะหาอุปกรณ์อะไร
05:47
that is too heavy for a single elephant.
124
332000
2000
ที่จะหนักเกินไปสำหรับให้ช้างตัวนึงออกแรงลาก
05:49
Now you can probably make it,
125
334000
2000
แต่ถึงแม้คุณจะสร้างมันได้
05:51
but it's going to be a pretty flimsy apparatus I think.
126
336000
2000
แต่ผมว่ามันยังดูง่อนแง่นเกินไปนะ
05:53
And so what we did in that case --
127
338000
2000
แล้วในกรณีนี้ สิ่งที่เราทำคือ
05:55
we do these studies in Thailand for Josh Plotnik --
128
340000
3000
เราได้ทำการศึกษาเหล่านี้ที่ประเทศไทย
ให้แก่ จอร์จ พล็อตนิค (Josh Plotnik)
ให้แก่ จอร์จ พล็อตนิค (Josh Plotnik)
05:58
is we have an apparatus around which there is a rope, a single rope.
129
343000
3000
เรามีอุปกรณ์ที่ผูกด้วยเชือก เชือกเส้นเดียว
06:01
And if you pull on this side of the rope,
130
346000
2000
และหากคุณดึงอีกด้านนึงของเชือก
06:03
the rope disappears on the other side.
131
348000
2000
เชือกจะหายไปจากอีกด้านนึง
06:05
So two elephants need to pick it up at exactly the same time and pull.
132
350000
3000
ดังนั้น ช้างสองตัวต้องหยิบมันขึ้นมาพร้อมกันและดึง
06:08
Otherwise nothing is going to happen
133
353000
2000
มิฉะนั้น ก็จะไม่มีอะไรเกิดขึ้น
06:10
and the rope disappears.
134
355000
2000
แล้วเชือกก็จะหายไป
06:12
And the first tape you're going to see
135
357000
2000
ในเทปแรกนี้คุณจะเห็นว่า
06:14
is two elephants who are released together
136
359000
2000
ช้างสองตัวที่ปล่อยออกไปพร้อมกัน
06:16
arrive at the apparatus.
137
361000
2000
ไปถึงที่อุปกรณ์
06:18
The apparatus is on the left with food on it.
138
363000
3000
อุปกรณ์นั่นอยู่ทางซ้ายพร้อมด้วยอาหาร
06:21
And so they come together, they arrive together,
139
366000
3000
มันเดินมาด้วยกัน ถึงพร้อมกัน
06:24
they pick it up together and they pull together.
140
369000
2000
พวกมันหยิบเชือกขึ้นพร้อมกันแล้วดึงพร้อมกัน
06:26
So it's actually fairly simple for them.
141
371000
3000
นี่ดูค่อนข้างง่ายสำหรับพวกมัน
06:30
There they are.
142
375000
2000
นั่น มันมาแล้ว
06:39
And so that's how they bring it in.
143
384000
2000
และนั่นคือวิธีที่พวกมันดึงกล่องเข้ามา
06:41
But now we're going to make it more difficult.
144
386000
2000
แต่เราจะลองทำให้มันยากขึ้น
06:43
Because the whole purpose of this experiment
145
388000
2000
เพราะจุดประสงค์หลักของการทดลองนี้
06:45
is to see how well they understand cooperation.
146
390000
2000
คือการดูว่าพวกมันเข้าใจถึงการ่วมมือกัน
ได้ดีขนาดไหน
ได้ดีขนาดไหน
06:47
Do they understand that as well as the chimps, for example?
147
392000
3000
พวกมันจะเข้าใจได้เท่ากันกับพวกชิมป์ไหม?
06:50
And so what we do in the next step
148
395000
2000
เราจึงทดลองในขั้นต่อไป
06:52
is we release one elephant before the other,
149
397000
2000
โดยการปล่อยช้างออกมาก่อนตัวหนึ่ง
06:54
and that elephant needs to be smart enough
150
399000
2000
และช้างนี่จำเป็นต้องฉลาดพอ
06:56
to stay there and wait and not pull at the rope --
151
401000
2000
ที่จะหยุดรอตรงนั้น และไม่ดึงเชือกนั่น
06:58
because if he pulls at the rope, it disappears and the whole test is over.
152
403000
3000
เพราะหากว่ามันดึงเชือกแล้วเชือกก็จะหายไป
และถือเป็นอันจบการทดสอบ
และถือเป็นอันจบการทดสอบ
07:01
Now this elephant does something illegal
153
406000
2000
แล้วช้างตัวนี้ก็ทำอะไรบ้างอย่างที่ผิดกฎ
07:03
that we did not teach it.
154
408000
2000
ที่เราไม่ได้สอนมันมาก่อน
07:05
But it shows the understanding that he has,
155
410000
2000
แต่มันก็แสดงให้เห็นความเข้าใจที่พวกมันมี
07:07
because he puts his big foot on the rope,
156
412000
3000
เพราะมันวางเท้าใหญ่ๆของมันลงบนเชือก
07:10
stands on the rope and waits there for the other,
157
415000
2000
ยืนที่ตรงนั้นและรอช้างอีกตัวหนึ่ง
07:12
and then the other is going to do all the work for him.
158
417000
3000
แล้วให้ช้างอีกตัวออกแรงทำงานทั้งหมด
07:15
So it's what we call freeloading.
159
420000
3000
นี่เรียกว่า กินแรง นะครับ
07:18
(Laughter)
160
423000
2000
(เสียงหัวเราะ)
07:20
But it shows the intelligence that the elephants have.
161
425000
3000
แต่แสดงให้เห็นถึงความฉลาดที่พวกมันมี
07:23
They develop several of these alternative techniques
162
428000
3000
พวกมันได้พัฒนาเทคนิคอื่นๆอีกหลายอย่าง
07:26
that we did not approve of necessarily.
163
431000
3000
ซึ่งไม่ได้รับความเห็นชอบจากเรา
07:29
So the other elephant is now coming
164
434000
5000
นั่น ช้างอีกตัวมาแล้ว
07:34
and is going to pull it in.
165
439000
3000
แล้วมันก็กำลังดึง
07:53
Now look at the other. The other doesn't forget to eat, of course.
166
458000
3000
นี่ดูอีกตัวสิ แน่นอนมันยังไม่ลืมที่จะกินอาหารเลย
07:56
(Laughter)
167
461000
4000
(เสียงหัวเราะ)
08:00
This was the cooperation, reciprocity part.
168
465000
2000
นี่เรียกว่าความร่วมมือกัน ซึ่งเป็นส่วนหนึ่ง
ของการพึ่งพาอาศัย
ของการพึ่งพาอาศัย
08:02
Now something on empathy.
169
467000
2000
แล้ว ความเข้าอกเข้าใจกันล่ะ
08:04
Empathy is my main topic at the moment of research.
170
469000
2000
การรับรู้ถึงความเข้าอกเข้าใจกัน
เป็นหัวข้อหลักของงานวิจัยขณะนั้น
เป็นหัวข้อหลักของงานวิจัยขณะนั้น
08:06
And empathy has sort of two qualities.
171
471000
2000
และความเข้าอกเข้าใจก็มีสองระดับ
08:08
One is the understanding part of it. This is just a regular definition:
172
473000
3000
ระดับหนึ่งคือ การรับรู้ถึงมัน
ซึ่งเป็นนิยามโดยปกติอยู่แล้ว
ซึ่งเป็นนิยามโดยปกติอยู่แล้ว
08:11
the ability to understand and share the feelings of another.
173
476000
2000
ซึ่งก็คือ ความสามารถในการรับรู้เข้าใจ
และแบ่งปันความรู้สึกของอีกฝ่ายหนึ่ง
และแบ่งปันความรู้สึกของอีกฝ่ายหนึ่ง
08:13
And the emotional part.
174
478000
2000
และอีกระดับนึง คือ ส่วนที่เกี่ยวข้อง
กับอารมณ์ความรู้สึก
กับอารมณ์ความรู้สึก
ดังนั้น
08:15
And so empathy has basically two channels.
175
480000
2000
ความเข้าอกเข้าใจกันโดยมี 2 ช่องทางในการสื่อสาร
08:17
One is the body channel.
176
482000
2000
ช่องทางแรกคือ ทางร่างกาย
08:19
If you talk with a sad person,
177
484000
2000
หากคุณคุยกับคนที่โศกเศร้า
08:21
you're going to adopt a sad expression and a sad posture,
178
486000
3000
คุณก็จะได้รับความรู้สึกเศร้า
และท่าทางเศร้าสร้อยนั้นมา
และท่าทางเศร้าสร้อยนั้นมา
08:24
and before you know it you feel sad.
179
489000
2000
และมันก็เกิดขึ้นก่อนคุณจะรู้ตัวเสียอีก
08:26
And that's sort of the body channel of emotional empathy,
180
491000
3000
และนั่นคือ การสื่อสารผ่านร่างกาย
ของความอกเข้าความใจในอารมณ์
ของความอกเข้าความใจในอารมณ์
08:29
which many animals have.
181
494000
2000
ซึ่งมีในสัตว์หลายๆชนิด
08:31
Your average dog has that also.
182
496000
2000
สุนัขทั่วไปก็มีเช่นกัน
08:33
That's actually why people keep mammals in the home
183
498000
2000
นั่นเป็นเหตุว่าทำไมมนุษย์ถึงได้เลี้ยง
สัตว์เลือดอุ่นไว้ในบ้าน
สัตว์เลือดอุ่นไว้ในบ้าน
08:35
and not turtles or snakes or something like that
184
500000
2000
แต่ไม่ใช่เต่าหรืองู หรืออะไรพวกนั้น
08:37
who don't have that kind of empathy.
185
502000
2000
สัตว์ที่ไม่รู้จักถึงความรู้สึกเห็นอกเห็นใจ
08:39
And then there's a cognitive channel,
186
504000
2000
แล้วก็มีช่องทางของกระบวนการคิด
08:41
which is more that you can take the perspective of somebody else.
187
506000
2000
ซึ่งคล้ายกับการเอาตัวเองไปอยู่ในมุมมองของผู้อื่น
08:43
And that's more limited.
188
508000
2000
มันมีอยู่อย่างจำกัดมาก
08:45
There's few animals -- I think elephants and apes can do that kind of thing --
189
510000
2000
ในสัตว์ไม่กี่ชนิด ผมคิดว่าช้างและลิง
สามารถทำสิ่งนั้นได้
สามารถทำสิ่งนั้นได้
08:47
but there are very few animals who can do that.
190
512000
3000
แต่ก็มีสัตว์ไม่กี่ชนิดสามารถทำได้เช่นกัน
08:50
So synchronization,
191
515000
2000
ได้อย่างพร้อมเพรียงกัน
08:52
which is part of that whole empathy mechanism
192
517000
2000
ซึ่งเป็นกระบวนการของการเข้าใจความรู้สึกผู้อื่น
08:54
is a very old one in the animal kingdom.
193
519000
2000
ที่เกิดขึ้นมาช้านานในอาณาจักรสัตว์
08:56
And in humans, of course, we can study that
194
521000
2000
และในสังคมมนุษย์ แน่นอนครับ
เราได้ทำการศึกษามัน
เราได้ทำการศึกษามัน
08:58
with yawn contagion.
195
523000
2000
นั่นคือ การหาวติดต่อ
09:00
Humans yawn when others yawn.
196
525000
2000
มนุษย์มักจะหาวเมื่อคนอื่นหาว
09:02
And it's related to empathy.
197
527000
2000
มันมีความเชื่อมโยงกับการเข้าใจอารมณ์ผู้อื่น
09:04
It activates the same areas in the brain.
198
529000
2000
มันเกิดการกระตุ้นที่บริเวณเดียวกันของสมอง
09:06
Also, we know that people who have a lot of yawn contagion
199
531000
2000
แล้วเราก็รู้ว่าคนที่มีอาการหาวติดต่อมากๆนั้น
09:08
are highly empathic.
200
533000
2000
ค่อนข้างมีความเห็นใจเข้าใจผู้อื่นสูง
09:10
People who have problems with empathy, such as autistic children,
201
535000
2000
คนที่มีความผิดปกติกับการเข้าใจผู้อื่น
เช่นเด็กออทิสติก
เช่นเด็กออทิสติก
09:12
they don't have yawn contagion.
202
537000
2000
พวกเขาจะไม่เกิดการหาวติดต่อ
09:14
So it is connected.
203
539000
2000
มันจึงเชื่อมโยงกัน
09:16
And we study that in our chimpanzees by presenting them with an animated head.
204
541000
3000
เราได้ศึกษาในชิมแปนซีด้วยการให้พวกมัน
ดูตัวการ์ตูนลิงที่มีเฉพาะส่วนหัว
ดูตัวการ์ตูนลิงที่มีเฉพาะส่วนหัว
09:19
So that's what you see on the upper-left,
205
544000
2000
นี่ครับ มันเป็นแบบด้านซ้ายบน
09:21
an animated head that yawns.
206
546000
2000
ภาพหัวการ์ตูนจะหาว
09:23
And there's a chimpanzee watching,
207
548000
2000
แล้วนั่น เจ้าชิมแปนซีกำลังดูอยู่
09:25
an actual real chimpanzee watching a computer screen
208
550000
3000
ชิมแปนซีตัวจริงกำลังดูภาพบนจอคอมพิวเตอร์
09:28
on which we play these animations.
209
553000
3000
ซึ่งเรากำลังเปิดให้ดู
09:35
(Laughter)
210
560000
2000
(เสียงหัวเราะ)
09:37
So yawn contagion
211
562000
2000
แล้วก็เกิด "หาวติดต่อ"
09:39
that you're probably all familiar with --
212
564000
2000
บางที่คุณอาจจะคุ้นเคยบ้างว่า --
09:41
and maybe you're going to start yawning soon now --
213
566000
3000
แล้วคุณอาจจะเริ่มหาวแล้วก็ได้
09:44
is something that we share with other animals.
214
569000
3000
นี่เป็นสิ่งที่เราแบ่งปันกันกับสัตว์ประเภทอื่น
09:47
And that's related to that whole body channel of synchronization
215
572000
3000
มันเชื่อมต่อกับทั้งร่างกายอย่างพร้อมเพรียงกัน
09:50
that underlies empathy
216
575000
2000
นั่นมันซ่อนอยู่ภายใต้ความเข้าใจผู้อื่น
09:52
and that is universal in the mammals basically.
217
577000
3000
และพบได้สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมแทบทุกชนิด
09:55
Now we also study more complex expressions. This is consolation.
218
580000
3000
ตอนนี้เรายังศึกษาการแสดงออกที่ซับซ้อนมากขึ้น
นี่คือการปลอบโยน
นี่คือการปลอบโยน
09:58
This is a male chimpanzee who has lost a fight and he's screaming,
219
583000
3000
นี่คือชิมแปนซีตัวผู้ ที่เพิ่งแพ้ในการต่อสู้
และมันกำลังกรีดร้อง
และมันกำลังกรีดร้อง
10:01
and a juvenile comes over and puts an arm around him
220
586000
2000
และลิงตัวที่เด็กกว่าเข้ามาหาและโอบแขนรอบๆมัน
10:03
and calms him down.
221
588000
2000
และทำให้มันสงบลง
10:05
That's consolation. It's very similar to human consolation.
222
590000
3000
นั่นคือการปลอบโยน มันคล้ายมากกับ
การปลอบโยนในมนุษย์
การปลอบโยนในมนุษย์
10:08
And consolation behavior,
223
593000
3000
และพฤติกรรมการปลอบโยนนี้
10:11
it's empathy driven.
224
596000
2000
ถูกขับเคลื่อนโดยความเห็นอกเห็นใจ
10:13
Actually the way to study empathy in human children
225
598000
3000
จริงๆ แล้ววิธีที่จะศึกษาเรื่องความเห็นใจ
ในเด็กที่เป็นมนุษย์นั้น
ในเด็กที่เป็นมนุษย์นั้น
10:16
is to instruct a family member to act distressed,
226
601000
2000
คือการสั่งให้คนในครอบครัวทำท่าทางเศร้าสร้อย
10:18
and then they see what young children do.
227
603000
2000
และจากนั้นพวกเขาก็สังเกตว่าเด็กจะทำอย่างไร
10:20
And so it is related to empathy,
228
605000
2000
ดังนั้นมันจึงเกี่ยวข้องกับการเห็นอกเห็นใจ
10:22
and that's the kind of expressions we look at.
229
607000
3000
และนั่นคือการแสดงออกที่เราศึกษา
10:25
We also recently published an experiment you may have heard about.
230
610000
3000
เมื่อเร็วๆนี้เรายังได้ตีพิมพ์งานวิจัยที่คุณอาจเคยได้ยิน
10:28
It's on altruism and chimpanzees
231
613000
3000
เกี่ยวกับความเผื่อแผ่ในชิมแปนซี
10:31
where the question is, do chimpanzees care
232
616000
2000
ที่ซึ่งคำถามคือ ชิมแปนซีห่วงใย
10:33
about the welfare of somebody else?
233
618000
2000
ความเป็นอยู่ของลิงตัวอื่นๆ ไหม
10:35
And for decades it had been assumed
234
620000
2000
และนานนับทศวรรษ เราคิดเองว่า
10:37
that only humans can do that,
235
622000
2000
มีเพียงแค่มนุษย์เท่านั้นที่ทำแบบนั้นได้
10:39
that only humans worry about the welfare of somebody else.
236
624000
3000
มีเพียงแค่มนุษย์ที่ห่วงใยต่อความเป็นอยู่ของคนอื่นๆ
10:42
Now we did a very simple experiment.
237
627000
2000
ทีนี้เราทำการทดลองที่ง่ายมากๆ
10:44
We do that on chimpanzees that live in Lawrenceville,
238
629000
3000
เราทดลองกับชิมแปนซีที่อาศัยอยู่ในลอว์เรนซ์วิลล์ (Lawrenceville)
10:47
in the field station of Yerkes.
239
632000
2000
ที่สถานีทดลองภาคสนามที่เยิร์คคีส์
10:49
And so that's how they live.
240
634000
2000
และนั่นคือวิถีชีวิตของมัน
10:51
And we call them into a room and do experiments with them.
241
636000
3000
เราเอาพวกมันเข้ามาในห้อง
และทำการทดลองกับพวกมัน
และทำการทดลองกับพวกมัน
10:54
In this case, we put two chimpanzees side-by-side.
242
639000
2000
ในกรณีนี้ เราเอาชิมแปนซีสองตัวไว้ในห้องติดๆกัน
10:56
and one has a bucket full of tokens, and the tokens have different meanings.
243
641000
3000
และมีถังอยู่ใบหนึ่งที่เต็มไปด้วยเหรียญ
และเหรียญเหล่านั้นมีความหมายต่างกัน
และเหรียญเหล่านั้นมีความหมายต่างกัน
10:59
One kind of token feeds only the partner who chooses,
244
644000
3000
เหรียญแบบหนึ่งจะให้อาหารแต่กับลิงตัวที่เลือก
11:02
the other one feeds both of them.
245
647000
2000
และอีกเหรียญหนึ่งจะให้อาหารกับทั้งสองตัว
11:04
So this is a study we did with Vicky Horner.
246
649000
3000
นี่คือการศึกษาที่เราทำพร้อมด้วย วิคกี้ ฮอร์เนอร์
(Vicky Horner)
(Vicky Horner)
11:08
And here you have the two color tokens.
247
653000
2000
และในกรณีนี้คุณมีเหรียญสองสี
11:10
So they have a whole bucket full of them.
248
655000
2000
พวกเขามีถังที่เต็มไปด้วยเหรียญ
11:12
And they have to pick one of the two colors.
249
657000
3000
และพวกมันจะต้องเลือกหนึ่งในสองสี
11:15
You will see how that goes.
250
660000
3000
คุณจะเห็นว่าผลมันออกมาอย่างไร
11:18
So if this chimp makes the selfish choice,
251
663000
3000
ถ้าลิงเลือกตัวเลือกที่เห็นแก่ตัว
11:21
which is the red token in this case,
252
666000
3000
ซึ่งคือเหรียญสีแดงในกรณีนี
11:24
he needs to give it to us.
253
669000
2000
มันต้องเอาเหรียญให้กับเรา
11:26
So we pick it up, we put it on a table where there's two food rewards,
254
671000
3000
เราหยิบเหรียญขึ้น วางบนโต๊ะ
ที่ซึ่งอาหารสองชิ้นจะถูกให้เป็นรางวัล
ที่ซึ่งอาหารสองชิ้นจะถูกให้เป็นรางวัล
11:29
but in this case only the one on the right gets food.
255
674000
3000
แต่ในกรณีนี้ตัวทางขวาตัวเดียวเท่านั้นจะได้อาหาร
11:32
The one on the left walks away because she knows already.
256
677000
2000
ตัวทางด้านซ้ายเดินหนีเพราะมันรู้ผลอยู่แล้ว
11:34
that this is not a good test for her.
257
679000
3000
ว่าการทดสอบนี้ไม่ดีสำหรับเธอ
11:37
Then the next one is the pro-social token.
258
682000
2000
อันถัดไปเป็นเหรียญแห่งการแบ่งปัน
11:39
So the one who makes the choices -- that's the interesting part here --
259
684000
3000
ลิงตัวที่มีหน้าที่เลือก
นี่ถึงตอนที่น่าสนใจแล้วครับ
นี่ถึงตอนที่น่าสนใจแล้วครับ
11:42
for the one who makes the choices,
260
687000
2000
สำหรับตัวที่เป็นผู้เลือก
11:44
it doesn't really matter.
261
689000
2000
มันไม่สำคัญเลยว่ามันจะเลือกสีอะไร
11:46
So she gives us now a pro-social token and both chimps get fed.
262
691000
3000
ตอนนี้มันให้เหรียญแห่งการแบ่งปัน
และลิงทั้งสองตัวก็จะได้อาหาร
และลิงทั้งสองตัวก็จะได้อาหาร
11:49
So the one who makes the choices always gets a reward.
263
694000
3000
ลิงตัวที่เป็นผู้เลือกจะได้อาหารเสมอ
11:52
So it doesn't matter whatsoever.
264
697000
2000
มันไม่สำคัญว่ามันเลือกสีอะไร
11:54
And she should actually be choosing blindly.
265
699000
2000
ดังนั้นมันควรจะเลือกแบบสุ่ม
11:56
But what we find
266
701000
2000
แต่สิ่งที่เราพบ
11:58
is that they prefer the pro-social token.
267
703000
2000
คือพวกมันชอบเหรียญแห่งการแบ่งปัน
12:00
So this is the 50 percent line that's the random expectation.
268
705000
3000
นี่คือเส้น 50 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งเป็นความคาดหวัง
จากการเลือกแบบสุ่ม
จากการเลือกแบบสุ่ม
12:03
And especially if the partner draws attention to itself, they choose more.
269
708000
3000
และถ้าเพื่อนของมันเพ่งความสนใจ
ไปที่มันเป็นพิเศษ มันจะเลือกมากขึ้น
ไปที่มันเป็นพิเศษ มันจะเลือกมากขึ้น
12:06
And if the partner puts pressure on them --
270
711000
3000
แต่ถ้าเพื่อนกดดันมันมากๆ
12:09
so if the partner starts spitting water and intimidating them --
271
714000
3000
เช่นถ้าเพื่อนเริ่มพ่นน้ำ และข่มขู่มัน
12:12
then the choices go down.
272
717000
3000
ผลการเลือกจะแย่ลง
12:15
It's as if they're saying,
273
720000
2000
เหมือนเป็นการบอกเป็นนัยๆว่า
12:17
"If you're not behaving, I'm not going to be pro-social today."
274
722000
2000
"ถ้าแกไม่ทำตัวดีๆ วันนี้ฉันจะไม่เผื่อแผ่กับแก"
12:19
And this is what happens without a partner,
275
724000
2000
และนี่คือสิ่งที่เกิดขึ้นเมื่อไม่มีลิงอีกตัวอยู่
12:21
when there's no partner sitting there.
276
726000
2000
เมื่อไม่มีลิงอีกตัวนั่งอยู่ตรงนั้น
12:23
And so we found that the chimpanzees do care
277
728000
2000
ดังนั้นเราพบว่าชิมแปนซีนั้นห่วงใย
12:25
about the well-being of somebody else --
278
730000
2000
ความเป็นอยู่ของลิงตัวอื่นๆ
12:27
especially, these are other members of their own group.
279
732000
3000
โดยเฉพาะอย่างยิ่ง เมื่อมันเป็นลิงที่เป็นสมาชิก
ของฝูงเดียวกัน
ของฝูงเดียวกัน
12:30
So the final experiment that I want to mention to you
280
735000
3000
การทดลองสุดท้ายที่ผมอยากจะเล่าให้คุณฟัง
12:33
is our fairness study.
281
738000
2000
คือการศึกษาเรื่องความยุติธรรม
12:35
And so this became a very famous study.
282
740000
3000
และมันได้กลายเป็นการศึกษาที่โด่งดัง
12:38
And there's now many more,
283
743000
2000
และตอนนี้ก็มีการศึกษาลักษณะเดียวกัน
อีกมากมาย
อีกมากมาย
12:40
because after we did this about 10 years ago,
284
745000
2000
หลังจากการศึกษาของเราเมื่อ 10 ปีก่อน
12:42
it became very well known.
285
747000
2000
มันเป็นที่รู้จักอย่างกว้างขวาง
12:44
And we did that originally with capuchin monkeys.
286
749000
2000
เราทำการศึกษากับลิงคาปูชิน (capuchin)
12:46
And I'm going to show you the first experiment that we did.
287
751000
3000
และผมจะแสดงให้คุณเห็นถึงการทดลองที่เราได้ทำ
12:49
It has now been done with dogs and with birds
288
754000
3000
ซึ่งบัดนี้มันได้ถูกนำไปทดลองกับสุนัขและนก
12:52
and with chimpanzees.
289
757000
2000
และกับชิมแปนซี
12:54
But with Sarah Brosnan we started out with capuchin monkeys.
290
759000
4000
แต่การทดลองนี้ซึ่งเราร่วมทำกับซาร่าห์ บรอสแนน (Sarah Brosnan) เราเริ่มทดลองกับลิงคาปูชิน
12:58
So what we did
291
763000
2000
สิ่งที่เราได้ทำ
13:00
is we put two capuchin monkeys side-by-side.
292
765000
2000
คือเราเอาลิงคาปูชินสองตัวไว้ในกรงติดๆกัน
13:02
Again, these animals, they live in a group, they know each other.
293
767000
2000
และเช่นกัน สัตว์เหล่านี้อาศัยอยู่ในกลุ่มเดียวกัน
มันรู้จักกัน
มันรู้จักกัน
13:04
We take them out of the group, put them in a test chamber.
294
769000
3000
เราเอามันออกมาจากฝูง และใส่ไว้ในห้องทดสอบ
13:07
And there's a very simple task
295
772000
2000
และเรากำหนดงานง่ายๆ
13:09
that they need to do.
296
774000
2000
ซึ่งพวกมันต้องทำ
13:11
And if you give both of them cucumber for the task,
297
776000
3000
และถ้าคุณให้แตงกวาเป็นรางวัลสำหรับงานที่ทำ
13:14
the two monkeys side-by-side,
298
779000
2000
ลิงทั้งสองตัวที่อยู่ติดๆกัน
13:16
they're perfectly willing to do this 25 times in a row.
299
781000
2000
พวกมันเต็มอกเต็มใจจะทำงานนี้ 25 ครั้ง
ติดต่อกันเลย
ติดต่อกันเลย
13:18
So cucumber, even though it's only really water in my opinion,
300
783000
4000
ดังนั้น แตงกวา แม้ว่ามันเป็นเพียงแค่น้ำ
ในความคิดของผม
ในความคิดของผม
13:22
but cucumber is perfectly fine for them.
301
787000
3000
แต่พวกมันก็พอใจแล้วกับแค่แตงกวา
13:25
Now if you give the partner grapes --
302
790000
3000
ทีนี้ ถ้าคุณเอาองุ่นให้ลิงตัวหนึ่ง
13:28
the food preferences of my capuchin monkeys
303
793000
2000
ซึ่งเป็นอาหารที่ชื่นชอบของลิงคาปูชิน
13:30
correspond exactly with the prices in the supermarket --
304
795000
3000
ซึ่งราคาในซุปเปอร์มาร์เก็ตก็แพงกว่าด้วย
13:33
and so if you give them grapes -- it's a far better food --
305
798000
3000
ดังนั้นถ้าคุณให้องุ่นกับพวกมัน
นั่นเป็นอาหารที่ดีกว่ามาก
นั่นเป็นอาหารที่ดีกว่ามาก
13:36
then you create inequity between them.
306
801000
3000
นั่นแปลว่าคุณสร้างความไม่เท่าเทียมระหว่างพวกมัน
13:39
So that's the experiment we did.
307
804000
2000
ดั้งนั้น นั่นคือการทดลองที่เราทำ
13:41
Recently we videotaped it with new monkeys who'd never done the task,
308
806000
3000
เมื่อเร็วๆนี้ เราบันทึกวิดีโอลิงคู่ใหม่
ที่ไม่เคยทำงานนี้มาก่อน
ที่ไม่เคยทำงานนี้มาก่อน
13:44
thinking that maybe they would have a stronger reaction,
309
809000
2000
เราคิดว่าบางทีเราอาจได้การตอบสนองที่รุนแรงกว่า
13:46
and that turned out to be right.
310
811000
2000
และปรากฏว่าเราคิดถูก
13:48
The one on the left is the monkey who gets cucumber.
311
813000
2000
ลิงตัวทางซ้าย คือลิงที่ได้แตงกวา
13:50
The one on the right is the one who gets grapes.
312
815000
3000
ลิงตัวทางขวา คือตัวที่ได้องุ่น
13:53
The one who gets cucumber,
313
818000
2000
ตัวที่ได้แตงกวา
13:55
note that the first piece of cucumber is perfectly fine.
314
820000
2000
โปรดสังเกตว่าแตงกวาชิ้นแรกนั้นไม่มีปัญหาอะไรเลย
13:57
The first piece she eats.
315
822000
3000
มันกินแตงกวาชิ้นแรก
14:00
Then she sees the other one getting grape, and you will see what happens.
316
825000
3000
แต่เมื่อมันเห็นลิงอีกตัวได้องุ่น
คุณจะเห็นว่าเกิดอะไรขึ้น
คุณจะเห็นว่าเกิดอะไรขึ้น
14:03
So she gives a rock to us. That's the task.
317
828000
3000
มันให้ก้อนหินกับเรา นั่นคืองานที่เราให้ทำ
14:06
And we give her a piece of cucumber and she eats it.
318
831000
3000
เราให้แตงกวาชิ้นหนึ่งแกมัน และมันก็กิน
14:09
The other one needs to give a rock to us.
319
834000
3000
ลิงอีกตัวต้องให้ก้อนหินกับเรา
14:12
And that's what she does.
320
837000
3000
และนั่นคือสืงที่มันทำ
14:15
And she gets a grape and she eats it.
321
840000
3000
และมันได้องุ่นเป็นรางวัล และมันก็กิน
14:18
The other one sees that.
322
843000
2000
อีกตัวหนึ่งมองเห็น
14:20
She gives a rock to us now,
323
845000
2000
มันให้ก้อนหินกับเราอีก
14:22
gets, again, cucumber.
324
847000
3000
และก็ได้แตงกวาอีก
14:27
(Laughter)
325
852000
15000
(เสียงหัวเราะ)
14:42
She tests a rock now against the wall.
326
867000
3000
มันทดสอบก้อนหินกับกำแพงดู
14:45
She needs to give it to us.
327
870000
2000
มันต้องเอาก้อนหินให้เรา
14:47
And she gets cucumber again.
328
872000
3000
และมันก็ได้แตงกวาอีก
14:52
(Laughter)
329
877000
4000
(เสียงหัวเราะ)
14:58
So this is basically the Wall Street protest that you see here.
330
883000
4000
นี่มันคือการประท้วงตามวอลล์สตรีทดีๆนี่เอง
15:02
(Laughter)
331
887000
3000
(เสียงหัวเราะ)
15:05
(Applause)
332
890000
3000
(เสียงปรบมือ)
15:08
Let me tell you --
333
893000
2000
ผมจะเล่าให้ฟัง
15:10
I still have two minutes left, let me tell you a funny story about this.
334
895000
2000
ผมยังเหลืออีกสองนาที ให้ผมเล่าเรื่องตลกๆ
ให้ฟังเกี่ยวกับเรื่องนี้
ให้ฟังเกี่ยวกับเรื่องนี้
15:12
This study became very famous
335
897000
2000
การศึกษานี้เป็นที่โด่งดัง
15:14
and we got a lot of comments,
336
899000
2000
และเราได้รับคำวิจารณ์มากมาย
15:16
especially anthropologists, economists,
337
901000
2000
นักมานุษยวิทยา นักเศรษฐศาสตร์
15:18
philosophers.
338
903000
2000
นักปราชญ์
15:20
They didn't like this at all.
339
905000
2000
พวกเขาไม่ชอบมันเอาเสียเลย
15:22
Because they had decided in their minds, I believe,
340
907000
3000
ผมเชื่อว่า นั่นเป็นเพราะพวกเขามีความคิดอยู่ในใจ
15:25
that fairness is a very complex issue
341
910000
2000
ว่าความยุติธรรมนั้นเป็นเรื่องที่ซับซ้อน
15:27
and that animals cannot have it.
342
912000
2000
และสัตว์ไม่มีทางรับรู้ถึงมัน
15:29
And so one philosopher even wrote us
343
914000
2000
และนักการกุศลคนหนึ่งเขียนมาหาเรา
15:31
that it was impossible that monkeys had a sense of fairness
344
916000
3000
ว่ามันเป็นไปไม่ได้ว่าลิงไม่มีทางรับรู้ถึงความยุติธรรม
15:34
because fairness was invented during the French Revolution.
345
919000
3000
เพราะความยุติธรรมนั้นถูกสร้างขึ้นมา
ระหว่างยุคปฏิวัติฝรั่งเศส
ระหว่างยุคปฏิวัติฝรั่งเศส
15:37
(Laughter)
346
922000
2000
(เสียงหัวเราะ)
15:39
Now another one wrote a whole chapter
347
924000
3000
ส่วนอีกคนเขียนมาเสียยาวยืด
15:42
saying that he would believe it had something to do with fairness
348
927000
4000
ว่าเขาจะเชื่อว่ามันเกี่ยวข้องกับความยุติธรรม
15:46
if the one who got grapes would refuse the grapes.
349
931000
2000
ก็ต่อเมื่อลิงตัวที่ได้องุ่นจะต้องปฏิเสธองุ่นนั้น
15:48
Now the funny thing is that Sarah Brosnan,
350
933000
2000
ที่ตลกก็คือ ซาราห์ บรอสแนน
15:50
who's been doing this with chimpanzees,
351
935000
2000
ผู้ซึ่งทำการทดลองนี้ในชิมแปนซี
15:52
had a couple of combinations of chimpanzees
352
937000
2000
ทำการทดลองกับชิมแปนซีสองคู่
15:54
where, indeed, the one who would get the grape would refuse the grape
353
939000
3000
และปรากฎว่าลิงตัวที่ต้องได้องุ่นจะปฏิเสธองุ่นนั้น
15:57
until the other guy also got a grape.
354
942000
2000
จนกว่าลิงอีกตัวจะได้องุ่นด้วย
15:59
So we're getting very close to the human sense of fairness.
355
944000
3000
ดังนั้นเราจึงเข้าใกล้มากแล้วสำหรับสิ่ง
ที่มนุษย์เรียกว่าความยุติธรรม
ที่มนุษย์เรียกว่าความยุติธรรม
16:02
And I think philosophers need to rethink their philosophy for awhile.
356
947000
4000
และผมคิดว่านักปราชญ์ควรคิดทบทวนปรัชญา
ของพวกเขาอีกสักพัก
ของพวกเขาอีกสักพัก
16:06
So let me summarize.
357
951000
2000
ดังนั้น ผมจะกล่าวสรุป
16:08
I believe there's an evolved morality.
358
953000
2000
ผมเชื่อว่าศีลธรรมนั้นมีวิวัฒนาการ
16:10
I think morality is much more than what I've been talking about,
359
955000
2000
ผมคิดว่าศีลธรรมนั้นเป็นอะไร
มากกว่าสิ่งที่ผมกล่าวมาทั้งหมดนี้
มากกว่าสิ่งที่ผมกล่าวมาทั้งหมดนี้
16:12
but it would be impossible without these ingredients
360
957000
3000
แต่มันคงเกิดขึ้นไม่ได้หากขาด
ส่วนประกอบเหล่านี้
ส่วนประกอบเหล่านี้
16:15
that we find in other primates,
361
960000
2000
องค์ประกอบที่เราพบในลิงพันธุ์อื่นๆ
16:17
which are empathy and consolation,
362
962000
2000
ซึ่งนั่นคือ ความเห็นอกเห็นใจ การปลอบโยน
16:19
pro-social tendencies and reciprocity and a sense of fairness.
363
964000
3000
การช่วยเหลือกันและกัน
และความรู้สึกถึงความยุติธรรม
และความรู้สึกถึงความยุติธรรม
16:22
And so we work on these particular issues
364
967000
3000
และดังนั้นเราจึงศึกษาในเรื่องนี้
16:25
to see if we can create a morality from the bottom up, so to speak,
365
970000
3000
เพื่อที่จะหาว่าเราสามารถสร้างศีลธรรมได้
จากจุดเริ่มต้น
จากจุดเริ่มต้น
16:28
without necessarily God and religion involved,
366
973000
2000
โดยไม่จำเป็นต้องมีพระเจ้าหรือศาสนาเข้ามาเกี่ยวข้อง
16:30
and to see how we can get to an evolved morality.
367
975000
3000
และเพื่อหาว่าเราสามารถไปถึงศีลธรรม
ที่มีวิวัฒนาการแล้วได้หรือไม่
ที่มีวิวัฒนาการแล้วได้หรือไม่
16:33
And I thank you for your attention.
368
978000
3000
ขอบคุณที่รับฟังครับ
16:36
(Applause)
369
981000
9000
(เสียงปรบมือ)
ABOUT THE SPEAKER
Frans de Waal - PrimatologistFrans de Waal studies primate social behavior -- how they fight and reconcile, share and cooperate.
Why you should listen
Dutch/American biologist and ethologist Frans de Waal draws parallels between primate and human behavior, from peacemaking and morality to culture. Looking at human society through the lens of animal behavior, de Waal's first book, Chimpanzee Politics (1982), compares the schmoozing and scheming of chimpanzees involved in power struggles with that of human politicians. Named one of the 100 Most Influential People Today by Time Magazine, de Waal has written hundreds of peer-reviewed scientific articles, and his popular books have been translated in over 20 languages. He is a professor in Emory University's psychology department and Director of the Living Links Center at the Yerkes National Primate Research Center, in Atlanta. His next book is on animal and human emotions, entitled Mama's Last Hug (Norton, 2019).
Frans de Waal | Speaker | TED.com