TEDGlobal 2011
Lucianne Walkowicz: Finding planets around other stars
Lucianne Walkowicz: Başka yıldızlar etrafındaki gezegenlerin keşfi
Filmed:
Readability: 3.8
1,240,810 views
Yaşanabilir olanlar da dahil olmak üzere diğer yıldızların etrafindaki gezegenleri nasıl keşfediyoruz? TED konuşmacısı Lucianne Walkowicz ve Kepler Grubu bir gezegenin kendi güneşinin önünden geçerken meydana gelen ışıktaki ufak bir azalmaya bakarak 1.200'den fazla olası yeni gezegen sistemi keşfettiler. Yeni teknikler sayesinde, yaşam için elverişli şartlara sahip olan gezegenler de keşfedilebilir.
Lucianne Walkowicz - Stellar astronomer
Lucianne Walkowicz works on NASA's Kepler mission, studying starspots and "the tempestuous tantrums of stellar flares." Full bio
Lucianne Walkowicz works on NASA's Kepler mission, studying starspots and "the tempestuous tantrums of stellar flares." Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
Planetary systems outside our own
0
0
2000
Kendi sistemimiz dışındaki gezegen sistemleri
00:17
are like distant cities whose lights we can see twinkling,
1
2000
3000
parıldayan ışıklarını gördüğümüz
00:20
but whose streets we can't walk.
2
5000
3000
ancak caddelerinde yürüyemediğimiz uzak şehirler gibidir.
00:23
By studying those twinkling lights though,
3
8000
2000
Bununla birlikte, bu parlayan ışıkları inceleyerek
00:25
we can learn about how stars and planets interact
4
10000
3000
yıldız ve gezegenlerin kendi ekosistemlerini oluşturmak
00:28
to form their own ecosystem
5
13000
2000
ve yaşam için uygun ortamlar meydana getirmek için
00:30
and make habitats that are amenable to life.
6
15000
3000
birbirleriyle nasıl etkileşim içinde olduklarını bulabiliriz.
00:33
In this image of the Tokyo skyline,
7
18000
2000
Tokyo şehrinin siluetinin görüldüğu bu resimde
00:35
I've hidden data
8
20000
2000
en yeni gezegen avcısı
00:37
from the newest planet-hunting space telescope on the block,
9
22000
2000
uzay teleskopu Kepler Mission'dan
00:39
the Kepler Mission.
10
24000
2000
elde ettiğimiz bazı veriler gizli.
00:41
Can you see it?
11
26000
2000
Bu verileri görebiliyor musunuz?
00:43
There we go.
12
28000
2000
İşte şimdi daha net görünüyorlar.
00:45
This is just a tiny part of the sky the Kepler stares at,
13
30000
3000
Bu, her yarım saatte bir
00:48
where it searches for planets
14
33000
2000
150.000'den fazla yıldızın ışığını
00:50
by measuring the light from over 150,000 stars,
15
35000
3000
aynı anda ve kusursuz bir biçimde ölçerek
00:53
all at once, every half hour,
16
38000
2000
gezegen arayan Kepler'in
00:55
and very precisely.
17
40000
2000
gözlemlediği gökyüzünün sadece ufak bir bölümü.
00:57
And what we're looking for
18
42000
2000
Bir gezegen, yıldızının önünden geçerken
00:59
is the tiny dimming of light
19
44000
2000
o yıldızdan bize ulaşan ışığı kısmen engellediği için
01:01
that is caused by a planet passing in front of one of these stars
20
46000
3000
gelen ışıkta çok az bir azalma oluyor.
01:04
and blocking some of that starlight from getting to us.
21
49000
3000
İşte bizim görmek istediğimiz de budur.
01:07
In just over two years of operations,
22
52000
3000
İki yılı aşkın bir süredir gerçekleştirdiğimiz çalışmalarda
01:10
we've found over 1,200
23
55000
2000
diğer yıldızların çevresinde
01:12
potential new planetary systems around other stars.
24
57000
3000
1.200'den fazla olası yeni gezegen sistemi keşfettik.
01:15
To give you some perspective,
25
60000
2000
Mesela, daha iyi fikir vermesi açısından,
01:17
in the previous two decades of searching,
26
62000
3000
son yirmi senedir yaptığımız araştırmalarda
01:20
we had only known about 400
27
65000
2000
Kepler'den önce
01:22
prior to Kepler.
28
67000
2000
sadece 400 tane gezegen sisteminden haberdardık.
01:24
When we see these little dips in the light,
29
69000
2000
Işıktaki bahsettiğimiz bu ufak azalmalara bakarak
01:26
we can determine a number of things.
30
71000
2000
bazı tespitlerde bulunabiliriz.
01:28
For one thing, we can determine that there's a planet there,
31
73000
2000
Öncelikle oradaki bir gezegenin varlığına karar verebiliriz.
01:30
but also how big that planet is
32
75000
3000
Aynı zamanda bu gezegenin büyüklüğü
01:33
and how far it is away from its parent star.
33
78000
3000
ve gezegenin ana yıldızdan olan uzaklığı hakkında fikir edinebiliriz.
01:36
That distance is really important
34
81000
2000
Bu mesafenin ne kadar olduğu çok mühimdir
01:38
because it tells us
35
83000
2000
çünkü bize gezegenin tam olarak
01:40
how much light the planet receives overall.
36
85000
2000
ne kadar ışık aldığını gösterir.
01:42
And that distance and knowing that amount of light is important
37
87000
3000
Bahsedilen bu mesafeyi ve ışık miktarını bilmemiz önemlidir.
01:45
because it's a little like you or I sitting around a campfire:
38
90000
3000
Çünkü bu durum sizin veya benim bir kamp ateşinin etrafında oturmamız gibidir.
01:48
You want to be close enough to the campfire so that you're warm,
39
93000
2000
Ateşe, sizi yeterince ısıtacak
01:50
but not so close
40
95000
2000
ancak sizi yakmayacak
01:52
that you're too toasty and you get burned.
41
97000
2000
bir mesafede olmak istersiniz.
01:54
However, there's more to know about your parent star
42
99000
3000
Fakat, ana yıldız hakkında, alınan toplam ışık miktarından başka
01:57
than just how much light you receive overall.
43
102000
2000
bilmeniz gereken daha fazla şeyler vardır.
01:59
And I'll tell you why.
44
104000
2000
Bunun sebebini size anlatayım.
02:01
This is our star. This is our Sun.
45
106000
3000
Bu bizim yıldızımız. Bu da güneşimiz.
02:04
It's shown here in visible light.
46
109000
2000
Burada görünebilir ışıktaki görüntüsü yer almaktadır.
02:06
That's the light that you can see with your own human eyes.
47
111000
2000
Yani bu bir insan gözünün görebileceği ışık.
02:08
You'll notice that it looks pretty much
48
113000
2000
Buradaki görüntüde güneşin bildiğimiz sarı topa
02:10
like the iconic yellow ball --
49
115000
2000
oldukça benzediğini farkedeceksiniz
02:12
that Sun that we all draw when we're children.
50
117000
2000
--aynı çocukluğumuzda resmini çizdiğimiz güneş gibi.
02:14
But you'll notice something else,
51
119000
2000
Ancak başka birşeyi daha farkedeceksiniz.
02:16
and that's that the face of the Sun
52
121000
2000
Güneşin üzerinde
02:18
has freckles.
53
123000
2000
çillerin olduğunu.
02:20
These freckles are called sunspots,
54
125000
2000
Bu çillere güneş lekeleri deniyor
02:22
and they are just one of the manifestations
55
127000
2000
ve bunlar güneşin manyetik alanının
02:24
of the Sun's magnetic field.
56
129000
2000
göstergelerinden sadece bir tanesi.
02:26
They also cause the light from the star to vary.
57
131000
3000
Bunlar aynı zamanda yıldızdan gelen ışığın değişmesine yol açar.
02:29
And we can measure this
58
134000
2000
Ve biz bu değişimi Kepler sayesinde
02:31
very, very precisely with Kepler and trace their effects.
59
136000
3000
kusursuz bir şekilde ölçüp, etkilerini takip edebiliriz.
02:34
However, these are just the tip of the iceberg.
60
139000
3000
Ancak tüm bunlar buzdağının sadece görünen kısmı.
02:37
If we had UV eyes or X-ray eyes,
61
142000
3000
Eğer bunlara mor ötesi veya X ışınları
02:40
we would really see
62
145000
2000
gözüyle baksaydık,
02:42
the dynamic and dramatic effects
63
147000
2000
diğer yıldızlarda olduğu gibi
02:44
of our Sun's magnetic activity --
64
149000
2000
güneşin manyetik etkinliklerinin
02:46
the kind of thing that happens on other stars as well.
65
151000
3000
dinamik ve çarpıcı etkilerini görebilirdik.
02:49
Just think, even when it's cloudy outside,
66
154000
2000
Düşünsenize bulutlu bir havada bile
02:51
these kind of events are happening
67
156000
2000
gökyüzünde bu tarz olaylar
02:53
in the sky above you all the time.
68
158000
3000
sürekli olmakta.
02:57
So when we want to learn whether a planet is habitable,
69
162000
3000
Kısacası bir gezegenin
03:00
whether it might be amenable to life,
70
165000
2000
yaşam için elverişli olup olmadığını anlamak için
03:02
we want to know not only how much total light it receives
71
167000
2000
sadece toplamda ne kadar ışık aldığını
03:04
and how warm it is,
72
169000
2000
ve sıcaklığını değil
03:06
but we want to know about its space weather --
73
171000
3000
aynı zamanda onun çevresindeki şartları
03:09
this high-energy radiation,
74
174000
2000
yani yüksek enerjili radyasyon durumunu
03:11
the UV and the X-rays
75
176000
2000
yıldızı tarafından ortaya çıkarılan
03:13
that are created by its star
76
178000
2000
ve radyasyon ortamında seyreden
03:15
and that bathe it in this bath of high-energy radiation.
77
180000
3000
mor ötesi ve x ışınları düzeyini öğrenmek istiyoruz.
03:18
And so, we can't really look
78
183000
2000
Dolayısıyla, diğer yıldızların gezegenlerini
03:20
at planets around other stars
79
185000
2000
güneş sistemimizdeki
03:22
in the same kind of detail
80
187000
2000
gezegenleri incelediğimiz gibi
03:24
that we can look at planets in our own solar system.
81
189000
3000
detaylı bir şekilde inceleyemiyoruz.
03:27
I'm showing here Venus, Earth and Mars --
82
192000
2000
Burada Venüs, Dünya ve Mars gezegenlerini görüyorsunuz.
03:29
three planets in our own solar system that are roughly the same size,
83
194000
3000
Güneş sistemimizde yer alan
03:32
but only one of which
84
197000
2000
büyüklükleri aşağı yukarı aynı olan üç gezegen.
03:34
is really a good place to live.
85
199000
2000
Ancak sadece bir tanesi yaşam için elverişli.
03:36
But what we can do in the meantime
86
201000
2000
Bununla birlikte biz yine de bir taraftan
03:38
is measure the light from our stars
87
203000
3000
yıldızlardan gelen ışık miktarını ölçüp
03:41
and learn about this relationship
88
206000
2000
gezegenler ile ana yıldızları arasındaki
03:43
between the planets and their parent stars
89
208000
2000
bu bağlantıyı anlamaya çalışarak
03:45
to suss out clues
90
210000
2000
evrendeki hangi gezegenlerin
03:47
about which planets might be good places
91
212000
2000
yaşamak için elverişli olduklarına dair
03:49
to look for life in the universe.
92
214000
2000
ipuçları elde edebiliriz.
03:51
Kepler won't find a planet
93
216000
2000
Kepler incelediği her bir yıldız etrafında
03:53
around every single star it looks at.
94
218000
2000
bir gezegen bulamayabilir.
03:55
But really, every measurement it makes
95
220000
2000
Ancak gerçekten de aldığı her ölçüm
03:57
is precious,
96
222000
2000
bizim için çok kıymetli
03:59
because it's teaching us about the relationship
97
224000
2000
çünkü bu bize
04:01
between stars and planets,
98
226000
2000
yıldızlar ile gezegenler arasındaki bağlantıyı
04:03
and how it's really the starlight
99
228000
2000
ve gerçekten de
04:05
that sets the stage
100
230000
2000
evrende hayatın oluşmasını
04:07
for the formation of life in the universe.
101
232000
2000
yıldız ışığının mümkün hale getirdiğini gösteriyor.
04:09
While it's Kepler the telescope, the instrument that stares,
102
234000
3000
Evet gözlemlemeyi yapan Teleskop Kepler ama
04:12
it's we, life, who are searching.
103
237000
3000
araştırmayı yapan bizleriz yani hayatın kendisi.
04:15
Thank you.
104
240000
2000
Teşekkürler.
04:17
(Applause)
105
242000
2000
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Lucianne Walkowicz - Stellar astronomerLucianne Walkowicz works on NASA's Kepler mission, studying starspots and "the tempestuous tantrums of stellar flares."
Why you should listen
Lucianne Walkowicz is an Astronomer at the Adler Planetarium in Chicago. She studies stellar magnetic activity and how stars influence a planet's suitability as a host for alien life. She is also an artist and works in a variety of media, from oil paint to sound. She got her taste for astronomy as an undergrad at Johns Hopkins, testing detectors for the Hubble Space Telescope’s new camera (installed in 2002). She also learned to love the dark stellar denizens of our galaxy, the red dwarfs, which became the topic of her PhD dissertation at University of Washington. Nowadays, she works on NASA’s Kepler mission, studying starspots and the tempestuous tantrums of stellar flares to understand stellar magnetic fields. She is particularly interested in how the high energy radiation from stars influences the habitability of planets around alien suns. Lucianne is also a leader in the Large Synoptic Survey Telescope, a new project that will scan the sky every night for 10 years to create a huge cosmic movie of our Universe.
Lucianne Walkowicz | Speaker | TED.com