ABOUT THE SPEAKER
David Epstein - Sports science reporter
David Epstein is an investigative reporter who covers the wide-open space where sports, science and medicine overlap.

Why you should listen
David Epstein writes about the developing science around sport -- from performance-enhancing drugs to the lucky genetics that separate a professional athlete from a duffer. A science writer and longtime contributor to Sports Illustrated, he's helped break stories on steroids in baseball, fraudulently marketed health remedies, and big-money irregularities in "amateur" college football. In 2007, inspired by the death of a childhood friend, he wrote a moving exploration of the most common cause of sudden death in young athletes, a hard-to-diagnose heart irregularity known as HCM.
 
Now an investigative reporter at ProPublica, Epstein is the author of The Sports Gene, a book that explores the complex factors that make up a championship athlete. Is there such a thing as natural greatness, or can even extreme skills -- like the freaky-fast reaction of a hockey great -- be learned? Conversely, is the desire and will to master extreme skills something you're born with?
More profile about the speaker
David Epstein | Speaker | TED.com
TED2014

David Epstein: Are athletes really getting faster, better, stronger?

David Epstein: Sporcular gerçekten daha hızlı, daha iyi ve daha güçlü mü oluyorlar?

Filmed:
8,652,776 views

Son birkaç on yıldaki sportif başarılara baktığınızda, insanlar neredeyse her alanda, daha hızlı, daha iyi ve daha güçlü hâle gelmiş gibi görünüyor. Ancak David Epstein, bu keyifli genel kanılara kontrast konuşmasında kendimizi kutlamamızı ertelememiz gerekebileceğine işaret ediyor. Atletik rekorları kırma konusunda birçok faktör rol oynuyor ve doğal yeteneklerimizin gelişmesi ise bunlardan sadece birisi.
- Sports science reporter
David Epstein is an investigative reporter who covers the wide-open space where sports, science and medicine overlap. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:13
The OlympicOlimpiyat mottosloganı is "CitiusCitius, AltiusAltius, FortiusFortius."
0
950
3131
Olimpiyatın düsturu,
"Citius, Altius, Fortius"tur.
00:16
FasterDaha hızlı, HigherDaha yüksek, StrongerDaha güçlü.
1
4081
2769
Daha hızlı, daha yüksek, daha güçlü.
00:19
And athletessporcular have fulfilledyerine that mottosloganı rapidlyhızla.
2
6850
3940
Atletler bu düsturu süratle
yerine getirmiştir.
00:22
The winnerkazanan of the 2012 OlympicOlimpiyat marathonmaraton
3
10790
3156
2012 Olimpiyat maratonu birincisi
00:26
ranran two hourssaatler and eightsekiz minutesdakika.
4
13946
2316
iki saat sekiz dakikada ipi göğüsledi.
00:28
Had he been racingyarış againstkarşısında the winnerkazanan
5
16262
1620
Eğer 1904 Olimpiyat maratonu
00:30
of the 1904 OlympicOlimpiyat marathonmaraton,
6
17882
2466
birincisine karşı yarışmış olsaydı,
00:32
he would have wonwon by nearlyneredeyse an hoursaat and a halfyarım.
7
20348
3333
yaklaşık doksan dakikalık
farkla kazanmış olurdu.
00:35
Now we all have this feelingduygu
8
23681
1772
İnsanoğlu olarak hepimiz bir şekilde daha
00:37
that we're somehowbir şekilde just gettingalma better
9
25453
1590
iyiye doğru gittiğimizi hissediyoruz,
00:39
as a humaninsan raceyarış, inexorablyacımasızca progressingilerliyor,
10
27043
2340
acımasızca gelişiyoruz;
00:41
but it's not like we'vebiz ettik evolvedgelişti into a newyeni speciesTürler
11
29383
2141
fakat bu bir yüzyıl içinde
yeni bir türe evrildiğimiz
00:43
in a centuryyüzyıl.
12
31524
1466
anlamına gelmez.
00:45
So what's going on here?
13
32990
2608
Öyleyse, burada neler oluyor?
00:47
I want to take a look at what's really behindarkasında
14
35598
1361
Bu sportif başarı artışının
00:49
this marchMart of athleticatletik progressilerleme.
15
36959
2690
arkasında gerçekte ne olduğuna
bakmak istiyorum.
00:51
In 1936, JesseJesse OwensOwens
16
39649
2297
1936'da, Jesse Owens
00:54
heldbekletilen the worldDünya recordkayıt in the 100 metersmetre.
17
41946
2337
100 metre dünya rekorunu elinde tutuyordu.
00:56
Had JesseJesse OwensOwens been racingyarış last yearyıl
18
44283
2707
Jesse Owens geçen yıl 100 metre dünya
00:59
in the worldDünya championshipsŞampiyonası of the 100 metersmetre,
19
46990
2446
şampiyonasında yarışmış olsaydı,
01:01
when JamaicanJamaika sprintersprinter UsainUsain BoltCıvata finishedbitmiş,
20
49436
2474
Jamaikalı koşucu Usain Bolt
bitiş çizgisini geçtiğinde,
01:04
OwensOwens would have still had 14 feetayaklar to go.
21
51910
3408
Owens 4,27 metre geride olacaktı.
01:07
That's a lot in sprintersprinter landarazi.
22
55318
1879
Koşucular için bu fark oldukça fazla.
01:09
To give you a senseduyu of how much it is,
23
57197
1503
Bu farkı size hissettirmek için,
01:10
I want to sharepay with you a demonstrationgösteri
24
58700
1958
Ross Tucker adındaki bir spor
bilim adamı tarafından
01:12
conceivedgebe by sportsSpor Dalları scientistBilim insanı RossRoss TuckerTucker.
25
60658
3012
tasarlanmış bir demoyu sizinle
paylaşmak istiyorum.
01:15
Now pictureresim the stadiumstadyum last yearyıl
26
63670
2165
Geçen yılki 100 metre
dünya şampiyonasındaki
01:18
at the worldDünya championshipsŞampiyonası of the 100 metersmetre:
27
65835
2629
stadyumu hayal edin:
01:20
thousandsbinlerce of fanshayranları waitingbekleme with baitedbaited breathnefes
28
68464
2099
Binlerce taraftar nefesini tutmuş,
01:22
to see UsainUsain BoltCıvata, the fastestEn hızlı man in historytarih;
29
70563
3474
tarihteki en hızlı adamı, Usain Bolt'u
görmek için bekliyor.
01:26
flashbulbsflaş için ampul poppinghaşhaş as the
ninedokuz fastestEn hızlı menerkekler in the worldDünya
30
74037
2875
Flaşlar, dünyanın en hızlı dokuz adamının
01:29
coilbobin themselveskendilerini into theironların blocksbloklar.
31
76912
2563
çıkış takozunun önüne
geçmesiyle patlıyor.
01:31
And I want you to pretendtaklit
32
79475
1131
Sizden Jesse Owens da bu yarışın
01:32
that JesseJesse OwensOwens is in that raceyarış.
33
80606
2339
içindeymiş gibi hayal etmenizi istiyorum.
01:35
Now closekapat your eyesgözleri for a
secondikinci and pictureresim the raceyarış.
34
82945
3245
Şimdi bir saniyeliğine gözlerinizi kapatın
ve yarışı hayal edin.
01:38
BangPatlama! The guntabanca goesgider off.
35
86190
1692
Bang! Silah patladı.
01:40
An AmericanAmerikan sprintersprinter jumpsatlayışlar out to the frontön.
36
87882
2068
Amerikalı bir koşucu ön saflara sıçrıyor.
01:42
UsainUsain BoltCıvata startsbaşlar to catchyakalamak him.
37
89950
1950
Usain Bolt onu yakalamaya başladı.
01:44
UsainUsain BoltCıvata passesgeçer him, and as
the runnerskoşucu come to the finishbitiş,
38
91900
1621
Usain Bolt onu geçiyor ve
koşucular bitiş çizgisine
01:45
you'llEğer olacak hearduymak a beepbip as eachher man crosseshaçlar the linehat.
39
93521
2677
gelip her biri geçtiğinde
bir bip sesi duyacaksınız.
01:48
(BeepsBip sesi)
40
96198
1677
(Bip)
01:50
That's the entiretüm finishbitiş of the raceyarış.
41
97875
3105
Yarışın sonuna geldik.
01:53
You can openaçık your eyesgözleri now.
42
100980
1380
Şimdi gözlerinizi açabilirsiniz.
01:54
That first beepbip was UsainUsain BoltCıvata.
43
102360
2610
İlk bip sesi Usain Bolt içindi.
01:57
That last beepbip was JesseJesse OwensOwens.
44
104970
2314
Son bip sesi de Jesse Owens için.
01:59
Listen to it again.
45
107284
2177
Tekrar dinleyelim.
02:01
(BeepsBip sesi)
46
109461
1718
(Bip)
02:03
When you think of it like that,
47
111179
1100
Bunu hesaba kattığınızda,
02:04
it's not that bigbüyük a differencefark, is it?
48
112279
2271
arada pek de büyük fark yok,
öyle değil mi?
02:06
And then considerdüşünmek that UsainUsain BoltCıvata startedbaşladı
49
114550
1857
O zaman, Usain Bolt'un kendisini çıkış
02:08
by propellingiten himselfkendisi out of blocksbloklar
50
116407
2763
takozundan ileriye atıp, insan sınırları
02:11
down a speciallyözel olarak fabricatedfabrikasyon carpethalı
51
119170
2339
dâhilinde olabildiğince hızlı gitmesi için
02:13
designedtasarlanmış to allowizin vermek him to travelseyahat
52
121509
1756
yapılmış özel fabrikasyon bir yol üzerinde
02:15
as fasthızlı as humanlyinsanca possiblemümkün.
53
123265
2116
yarışa başladığını düşünün.
02:17
JesseJesse OwensOwens, on the other handel,
54
125381
1671
Öte yandan, Jesse Owens,
02:19
ranran on cindersköz, the ashkül from burntyanmış woodahşap,
55
127052
3591
cüruf, yanmış odun külü üzerinde koştu.
02:22
and that softyumuşak surfaceyüzey stoleçaldı faruzak more energyenerji
56
130643
2237
Bu yumuşak pist, koştukça bacaklarından
02:25
from his legsbacaklar as he ranran.
57
132880
1777
daha çok enerji çalıyordu.
02:26
RatherDaha doğrusu than blocksbloklar, JesseJesse
OwensOwens had a gardeningBahçe trowelMala
58
134657
2963
Çıkış takozundan ziyade, Jesse Owens'ın
yarışa başlayabilmek
02:29
that he had to use to digkazmak holesdelikler
in the cindersköz to startbaşlama from.
59
137620
3827
için cürufun içinde küçük bahçe küreğiyle
çukurlar kazması gerekiyordu.
02:33
BiomechanicalBiyomekanik analysisanaliz of the speedhız
60
141447
2104
Owens'ın eklem hızının biyomekanik
02:35
of Owens'Owen ın jointseklem showsgösterileri that had been runningkoşu
61
143551
2544
analizi, Bolt'la aynı pist üzerinde
02:38
on the sameaynı surfaceyüzey as BoltCıvata,
62
146095
1514
yarışmış olsaydı, 4,27 metre
02:39
he wouldn'tolmaz have been 14 feetayaklar behindarkasında,
63
147609
2511
geride kalmayacağını gösteriyor,
02:42
he would have been withiniçinde one strideAdım.
64
150120
2319
bir adımlık mesafede olacaktı.
02:44
RatherDaha doğrusu than the last beepbip,
65
152439
1742
Son bipten ziyade,
02:46
OwensOwens would have been the secondikinci beepbip.
66
154181
2940
Owens, ikinci bipin sahibi olabilirdi.
02:49
Listen to it again.
67
157121
2051
Tekrar dinleyelim.
02:51
(BeepsBip sesi)
68
159172
1738
(Bip)
02:53
That's the differencefark trackiz
surfaceyüzey technologyteknoloji has madeyapılmış,
69
160910
2383
Bu koşu pisti teknolojisinin
yaratmış olduğu bir fark
02:55
and it's donetamam it throughoutboyunca the runningkoşu worldDünya.
70
163293
2279
ve bunu bütün koşu dünyasında yarattı.
02:57
ConsiderDüşünün a longeruzun eventolay.
71
165572
1731
Daha uzun bir müsabakayı düşünelim.
02:59
In 1954, SirEfendim RogerRoger BannisterBannister'ı
72
167303
2963
1954'te, Sör Roger Bannister,
03:02
becameoldu the first man to runkoş
underaltında fourdört minutesdakika in the milemil.
73
170266
3177
1,6 km'yi dört dakikanın altında
koşan ilk adam olmuştu.
03:05
NowadaysGünümüzde, collegekolej kidsçocuklar do that everyher yearyıl.
74
173443
3050
Günümüzde, üniversite öğrencileri
bunu her sene yapıyor.
03:08
On rarenadir occasionsdurumlar, a highyüksek schoolokul kidçocuk does it.
75
176493
2553
Daha seyrek olarak, bir lise
öğrencisi de bunu başarıyor.
03:11
As of the endson of last yearyıl,
76
179046
1742
Geçen senenin sonu itibarı ile,
03:12
1,314 menerkekler
77
180788
2367
1.314 erkek 1,6 km'yi dört dakika altında
03:15
had runkoş underaltında fourdört minutesdakika in the milemil,
78
183155
2215
koşmayı başardı;
03:17
but like JesseJesse OwensOwens,
79
185370
1450
ama Jesse Owens gibi,
03:19
SirEfendim RogerRoger BannisterBannister'ı ranran on softyumuşak cindersköz
80
186820
2742
Sör Roger Bannister de
yumuşak cüruf üzerinde koşmuştu,
03:21
that stoleçaldı faruzak more energyenerji from his legsbacaklar
81
189562
1824
pist bugünün sentetik pistlerinden
03:23
than the syntheticsentetik tracksraylar of todaybugün.
82
191386
2363
daha çok enerjiyi bacaklarından çalıyordu.
03:25
So I consultedistişare biomechanicsbiyomekanik expertsuzmanlar
83
193749
1500
Sentetik pistler yerine
03:27
to find out how much slowerYavaş it is to runkoş on cindersköz
84
195249
2564
cüruf üzerinde koşmanın ne kadar
yavaşlattığını bulmak için
03:30
than syntheticsentetik tracksraylar,
85
197813
1258
biyomekanik uzmanlarına danıştım.
03:31
and theironların consensusfikir birliği that it's
one and a halfyarım percentyüzde slowerYavaş.
86
199071
3400
Ortak kararları yüzde 1,5
daha yavaş olduğuydu.
03:34
So if you applyuygulamak a one and a halfyarım
percentyüzde slowdownyavaşlama conversiondönüşüm
87
202471
3287
Eğer sentetik pist üzerinde 1,6 km'yi
dört dakika altında koşan
03:37
to everyher man who ranran his sub-fouralt dört milemil
88
205758
2186
her adama yüzde 1,5 oranında
bir yavaşlatma
03:40
on a syntheticsentetik trackiz,
89
207944
1444
dönüşümü uygularsanız,
03:41
this is what happensolur.
90
209388
1696
olacak olan budur.
03:43
Only 530 are left.
91
211084
2329
Geriye sadece 530 tane kaldı.
03:45
If you look at it from that perspectiveperspektif,
92
213413
1397
Olaya bu açıdan baktığınızda,
03:47
fewerDaha az than tenon newyeni menerkekler perbaşına [yearyıl]
93
214810
2320
Sör Roger Bannister'dan beri,
her yıl on kişiden
03:49
have joinedkatıldı the sub-fouralt dört milemil clubkulüp
94
217130
1483
daha azı 1,6 km'yi dört dakika
03:50
sincedan beri SirEfendim RogerRoger BannisterBannister'ı.
95
218613
2302
altında koşanlar kulübüne katılıyor.
03:53
Now, 530 is a lot more than one,
96
220915
3067
530 sayısı birden çok daha fazladır.
03:56
and that's partlykısmen because
there are manyçok more people
97
223982
1516
Bu kısmen böyle, çünkü bugün idman
03:57
trainingEğitim todaybugün and they're trainingEğitim more intelligentlyakıllıca.
98
225498
2514
yapan çok kişi var ve daha
akıllıca idman yapıyorlar.
04:00
Even collegekolej kidsçocuklar are professionalprofesyonel in theironların trainingEğitim
99
228012
2228
Üniversite öğrencileri bile,
fakültedeki jinekoloji
04:02
comparedkarşılaştırıldığında to SirEfendim RogerRoger BannisterBannister'ı,
100
230240
1526
derslerini kırıp bir seferde 45 dakika
04:03
who trainedeğitilmiş for 45 minutesdakika at a time
101
231766
1459
idman yapan Sör Roger Bannister'dan
04:05
while he ditchedhendeğe gynecologykadın hastalıkları lecturesdersler in medMed schoolokul.
102
233225
3090
daha profesyonel çalışıyorlar.
04:08
And that guy who wonwon the 1904 OlympicOlimpiyat marathonmaraton
103
236315
2403
1904 Olimpiyat maratonunu üç buçuk saatlik
04:10
in threeüç in a halfyarım hourssaatler,
104
238718
1711
dereceyle kazanan o adam,
04:12
that guy was drinkingiçme ratsıçan poisonzehir and brandykonyak
105
240429
2137
pistte koşarken fare zehiri ve
04:14
while he ranran alonguzun bir the coursekurs.
106
242566
2032
konyak içiyordu.
04:16
That was his ideaFikir of a performance-enhancingperformans arttırıcı drugilaç.
107
244598
2623
Bu onun performans artırıcı
ilaç anlayışıydı.
04:19
(LaughterKahkaha)
108
247221
2063
(Kahkahalar)
04:21
ClearlyAçıkça, athletessporcular have gottenkazanılmış more savvyanlayışlı
109
249284
1688
Açıkça, atletler performans artırıcı
04:23
about performance-enhancingperformans arttırıcı drugsilaçlar as well,
110
250972
2474
ilaçlarla ilgili de deneyim kazandılar.
04:25
and that's madeyapılmış a differencefark
in some sportsSpor Dalları at some timeszamanlar,
111
253446
2271
Bu durum ara sıra bazı
sporlarda bir fark yarattı;
04:27
but technologyteknoloji has madeyapılmış a differencefark in all sportsSpor Dalları,
112
255717
2287
fakat teknoloji daha hızlı kayaklardan
04:30
from fasterDaha hızlı skiskayaklar to lighterçakmak shoesayakkabı.
113
258004
2549
daha hafif ayakkabılara kadar
tüm sporlarda fark yarattı.
04:32
Take a look at the recordkayıt for
the 100-meter-metre freestyleserbest stil swimyüzmek.
114
260553
3140
100 metre serbest stil yüzmedeki
rekora bir bakalım.
04:35
The recordkayıt is always trendingeğilimleri downwardaşağı doğru,
115
263693
2647
Rekor sürekli olarak
aşağı düşme eğiliminde,
04:38
but it's punctuatednoktalama işaretleriyle by these steepdik cliffsuçurumlar.
116
266340
2750
fakat birden düştüğü noktalar var.
04:41
This first cliffuçurum, in 1956, is the introductionGiriş
117
269090
2921
İlk büyük düşüş, 1956'da,
takla atarak dönmenin
04:44
of the flipfiske turndönüş.
118
272011
1229
takdimiyle oluyor.
04:45
RatherDaha doğrusu than stoppingDurduruluyor and turningdöndürme around,
119
273240
2029
Durup geriye dönmekten ziyade,
04:47
athletessporcular could somersaulttakla underaltında the waterSu
120
275269
1844
atletler su altında takla atabilir
04:49
and get going right away in the oppositekarşısında directionyön.
121
277113
2518
ve ters yönde anında
gitmeye başlayabilirdi.
04:51
This secondikinci cliffuçurum, the introductionGiriş of guttersyağmur oluğu
122
279631
2792
İkinci büyük düşüş, havuzların yanına
04:54
on the sideyan of the poolhavuz
123
282423
1532
olukların uygulanmasıyla olmuştu.
04:56
that allowsverir waterSu to splashsıçrama off,
124
283955
1557
Bu oluklar, yüzücüleri engelleyen
04:57
ratherdaha doğrusu than becomingolma turbulencetürbülans
125
285512
1287
türbülansın oluşmasına
04:58
that impedesengellemektedir the swimmersyüzücüler as they raceyarış.
126
286799
2247
engel olmakla beraber suyun
taşmasına izin veriyor.
05:01
This finalnihai cliffuçurum,
127
289046
1639
Son büyük düşüş ise,
05:02
the introductionGiriş of full-bodytüm vücut
128
290685
1186
düşük sürtünmeye sahip,
05:04
and low-frictiondüşük sürtünme swimsuitsMayo.
129
291871
1897
tüm vücut yüzme giysilerinin
takdimiyle oldu.
05:05
ThroughoutBoyunca sportsSpor Dalları, technologyteknoloji has
changeddeğişmiş the faceyüz of performanceperformans.
130
293768
3689
Tüm sporlarda, teknoloji sergilenen
performansı değiştirmiştir.
05:09
In 1972, EddyEddy MerckxMerckx setset the recordkayıt
131
297457
2776
1972'de, Eddy Merckx bir saat
içinde bisiklet sürerek
05:12
for the longestEn uzun distancemesafe cycledsağlanıncaya in one hoursaat
132
300233
2324
alınan en uzun yol rekorunu
05:14
at 30 milesmil, 3,774 feetayaklar.
133
302557
4048
49,431 km ile kırdı.
05:18
Now that recordkayıt improvedgelişmiş and improvedgelişmiş
134
306605
2248
Şimdi ise bu rekor, bisikletler geliştikçe,
05:21
as bicyclesbisikletler improvedgelişmiş and becameoldu more aerodynamicaerodinamik
135
308853
3019
sürekli olarak gelişti ve 1996'da
Eddy Merckx'in
05:24
all the way untila kadar 1996,
136
311872
1614
1972'deki rekorunu 8 km ilerletip
05:25
when it was setset at 35 milesmil, 1,531 feetayaklar,
137
313486
4435
56,794 km'yi bulana kadar
05:30
nearlyneredeyse fivebeş milesmil fartherdaha uzağa
138
317921
2229
her yönden daha
05:32
than EddyEddy MerckxMerckx cycledsağlanıncaya in 1972.
139
320150
3145
aerodinamik hâle geldi.
05:35
But then in 2000, the InternationalUluslararası CyclingBisiklete binme UnionBirliği
140
323295
3423
Ama sonra 2000'de,
Uluslararası Bisiklet Birliği,
05:38
decreedkarar that anyonekimse who wanted to holdambar that recordkayıt
141
326718
2508
bu rekoru elinde tutmak isteyen birinin,
05:41
had to do so with essentiallyesasen the sameaynı equipmentekipman
142
329226
3072
Eddy Merckx'in 1972'de kullandığı aynı
ekipmanları kullanmak
05:44
that EddyEddy MerckxMerckx used in 1972.
143
332298
2665
zorunda olduğu yönünde karar verdi.
05:47
Where does the recordkayıt standdurmak todaybugün?
144
334963
2255
Peki o rekor bugün nerede duruyor?
05:49
30 milesmil, 4,657 feetayaklar,
145
337218
3622
49,700 kilometrede,
05:53
a grandbüyük totalGenel Toplam of 883 feetayaklar
146
340840
3110
Eddy Merckx'in kırktan fazla
yıl önce kırdığı
05:56
fartherdaha uzağa than EddyEddy MerckxMerckx cycledsağlanıncaya
147
343950
1776
bisiklet sürme rekorundan
05:57
more than fourdört decadeson yıllar agoönce.
148
345726
1701
topu topu 269 metre daha fazla.
05:59
EssentiallyAslında the entiretüm improvementgelişme iyilesme duzelme ilerleme in this recordkayıt
149
347427
2381
Esasında rekordaki tüm gelişmeler,
06:02
was duenedeniyle to technologyteknoloji.
150
349808
2052
teknolojinin sayesindeydi.
06:04
Still, technologyteknoloji isn't the only
thing pushingitme athletessporcular forwardileri.
151
351860
3170
Yine de atletleri ileri taşıyan
tek şey teknoloji değil.
06:07
While indeedaslında we haven'tyok evolvedgelişti
152
355030
1451
Yüzyıl içinde gerçekte yeni bir
06:08
into a newyeni speciesTürler in a centuryyüzyıl,
153
356481
1717
türe evrilmemiş olmamıza rağmen,
06:10
the genegen poolhavuz withiniçinde competitiverekabetçi sportsSpor Dalları
154
358198
1960
rekabete dayanan sporların kapsamındaki
06:12
mostçoğu certainlykesinlikle has changeddeğişmiş.
155
360158
2392
gen havuzu kesin suretle değişti.
06:14
In the earlyerken halfyarım of the 20thinci centuryyüzyıl,
156
362550
1909
20. yüzyılın ilk yarısının başlarında,
06:16
physicalfiziksel educationEğitim instructorsöğretim elemanları and coacheskoçlar
157
364459
1685
beden eğitimi öğretmenleri ve koçları
06:18
had the ideaFikir that the averageortalama bodyvücut typetip
158
366144
2272
ortalama bir gövde tipinin
tüm atletik çalışmalar
06:20
was the besten iyi for all athleticatletik endeavorsçabaları:
159
368416
2371
için en iyisi olduğunu düşünüyorlardı:
06:22
mediumorta heightyükseklik, mediumorta weightağırlık, no mattermadde the sportspor.
160
370787
3323
Hangi spor olursa olsun,
ortalama bir boy ve kilo.
06:26
And this showedgösterdi in athletes'sporcuların bodiesbedenler.
161
374110
1972
Bu durum atletlerin
vücutlarında kendini gösterdi.
06:28
In the 1920s, the averageortalama eliteseçkinler high-jumperyüksek atlamacı
162
376082
2253
1920'lerde, ortalama elit
bir yüksek atlamacı
06:30
and averageortalama eliteseçkinler shot-putterShot-atıcı
were the sameaynı exactkesin sizeboyut.
163
378335
3715
ve ortalama elit bir gülle atıcı
tamamıyla aynı ölçülere sahipti.
06:34
But as that ideaFikir startedbaşladı to fadekarartmak away,
164
382050
1910
Bu fikir unutulmaya başlandıkça,
06:36
as sportsSpor Dalları scientistsBilim adamları and coacheskoçlar realizedgerçekleştirilen that
165
383960
2076
spor bilimcileri ve koçları
06:38
ratherdaha doğrusu than the averageortalama bodyvücut typetip,
166
386036
1592
ortalama bir vücut tipinden ziyade,
06:39
you want highlybüyük ölçüde specializeduzman bodiesbedenler
167
387628
1912
belli atletik nişlere uygun,
06:41
that fituygun into certainbelli athleticatletik nichesniş,
168
389540
2330
son derece özelleşmiş vücutlar
gerektiğini fark etti.
06:44
a formform of artificialyapay selectionseçim tookaldı placeyer,
169
391870
2305
Bir çeşit yapay seleksiyon meydana geldi,
06:46
a self-sortingkendi sıralama for bodiesbedenler that fituygun certainbelli sportsSpor Dalları,
170
394175
2623
belli başlı sporlara uyan vücutlar
kendiliğinden sıralandı
06:48
and athletes'sporcuların bodiesbedenler becameoldu
more differentfarklı from one anotherbir diğeri.
171
396798
2660
ve sporcuların vücutları ise birbirinden
daha farklı hâle geldi.
06:51
TodayBugün, ratherdaha doğrusu than the sameaynı sizeboyut
as the averageortalama eliteseçkinler highyüksek jumperJumper,
172
399458
3956
Bugün, ortalama elit bir gülleci,
ortalama elit bir yüksek atlamacının
06:55
the averageortalama eliteseçkinler shot-putterShot-atıcı
173
403414
1014
boyutlarından,
06:56
is two and a halfyarım inchesinç tallerdaha uzun
174
404428
1651
6,3 cm daha uzun ve
06:58
and 130 poundspound heavierdaha ağır.
175
406079
3089
59 kg daha ağırdır.
07:01
And this happenedolmuş throughoutboyunca the sportsSpor Dalları worldDünya.
176
409168
1919
Bu durum tüm spor dünyasında gerçekleşti.
07:03
In factgerçek, if you plotarsa on a heightyükseklik versuse karşı masskitle graphgrafik
177
411087
2665
Aslında 20. yüzyılın ilk yarısında,
07:05
one dataveri pointpuan for eachher of two dozendüzine sportsSpor Dalları
178
413752
2528
iki düzine sporun her birinin
bir veri noktasını gösterdiği
07:08
in the first halfyarım of the 20thinci centuryyüzyıl, it looksgörünüyor like this.
179
416280
3285
bir boy ve kilo grafiği çizerseniz,
görüntü böyle olur.
07:11
There's some dispersaldağılma,
180
419565
1485
Biraz yayılma var,
07:13
but it's kindtür of groupedgruplandırılmış
around that averageortalama bodyvücut typetip.
181
421050
3010
ama ortalama vücut tipinde
gruplaşma var sayılır.
07:16
Then that ideaFikir startedbaşladı to go away,
182
424060
1579
Sonra, bu fikirden vazgeçilmeye başlandı
07:17
and at the sameaynı time, digitaldijital technologyteknoloji --
183
425639
1701
ve aynı zamanda, dijital teknoloji --
07:19
first radioradyo, then televisiontelevizyon and the InternetInternet --
184
427340
2207
önce radyo, sonra
televizyon ve internet --
07:21
gaveverdi millionsmilyonlarca, or in some casesvakalar billionsmilyarlarca, of people
185
429547
2377
milyonlarca ya da bazen milyarlarca insana
07:24
a ticketbilet to consumetüketmek eliteseçkinler sportsSpor Dalları performanceperformans.
186
431924
3179
elit spor performanslarını
izlemeleri için olanak sağladı.
07:27
The financialmali incentivesteşvikler and fameşöhret and gloryşan
affordedelde edilmiştir eliteseçkinler athletessporcular skyrocketedfırlamış,
187
435103
3873
Finansal teşvikler, ün ve şöhret elit
atletlerin fırlamalarını sağladı ve
07:31
and it tippeduçlu towardkarşı the tinyminik
upperüst echelonEchelon of performanceperformans.
188
438976
4193
daha üstün bir performansa meylettiler.
07:35
It acceleratedhızlandırılmış the artificialyapay
selectionseçim for specializeduzman bodiesbedenler.
189
443169
3427
Bu durum, özelleşmiş vücutlar için yapay
seleksiyonu hızlandırdı.
07:38
And if you plotarsa a dataveri pointpuan for these sameaynı
190
446596
1628
İki düzine spor için verileri
07:40
two dozendüzine sportsSpor Dalları todaybugün, it looksgörünüyor like this.
191
448224
3882
bugün için ortaya koyarsak,
grafik şuna benzer.
07:44
The athletes'sporcuların bodiesbedenler have gottenkazanılmış
192
452106
1427
Sporcuların vücutları birbirinden
07:45
much more differentfarklı from one anotherbir diğeri.
193
453533
2194
çok daha farklı duruma gelmiş.
07:47
And because this chartgrafik looksgörünüyor like the chartsçizelgeleri
194
455727
2109
Gördüğümüz grafik, birbirinden uzaklaşan
07:50
that showgöstermek the expandinggenişleyen universeEvren,
195
457836
1731
galaksilerin içinde olduğu genişleyen
07:51
with the galaxiesgalaksiler flyinguçan away from one anotherbir diğeri,
196
459567
2460
evreni gösteren grafiğe benzediğinden,
07:54
the scientistsBilim adamları who discoveredkeşfedilen it call it
197
462027
1644
bunu bulan bilim adamları
şöyle adlandırıyor:
07:55
"The BigBüyük BangPatlama of BodyVücut TypesTürleri."
198
463671
3289
"Vücut tiplerinin büyük patlaması".
07:59
In sportsSpor Dalları where heightyükseklik is prizedödüllü, like basketballBasketbol,
199
466960
2408
Basketbol gibi, boya önem verilen sporlarda,
08:01
the talluzun boylu athletessporcular got tallerdaha uzun.
200
469368
1790
uzun sporcular daha da uzun oldu.
08:03
In 1983, the NationalUlusal BasketballBasketbol AssociationDerneği
201
471158
3106
1983'te, Ulusal Basketbol Birleşimi
08:06
signedimzalı a groundbreakingçığır açan agreementanlaşma
202
474264
1323
oyuncuları lige ortak eden,
08:07
makingyapma playersoyuncu partnersortaklar in the leaguelig,
203
475587
2052
bilet gelirleri ve televizyon
sözleşmelerinden
08:09
entitledadlı to shareshisseleri of ticketbilet revenuesgelirleri
204
477639
1550
pay almalarını sağlayan, çığır açıcı
08:11
and televisiontelevizyon contractssözleşmeler.
205
479189
1907
bir anlaşma imzaladı.
08:13
SuddenlyAniden, anybodykimse who could be an NBANBA playeroyuncu
206
481096
2203
Birdenbire, NBA oyuncusu
olabilecek birisi,
08:15
wanted to be,
207
483299
1196
bunu olmak istedi.
08:16
and teamstakımlar startedbaşladı scouringTemizleme the globeküre
208
484495
1846
Takımlar, şampiyonaları
kazanmalarını sağlayacak
08:18
for the bodiesbedenler that could
help them winkazanmak championshipsŞampiyonası.
209
486341
2280
vücutları bulmak için dünyayı
arşınlamaya başladı.
08:20
AlmostNeredeyse overnightbir gecede,
210
488621
1743
Neredeyse bir gecede,
08:22
the proportionoran of menerkekler in the NBANBA
211
490364
1378
boyu en az 2,13 metre olan erkek
08:23
who are at leasten az sevenYedi feetayaklar talluzun boylu doubledkatına
212
491742
1892
NBA oyuncularının oranı ikiye
08:25
to 10 percentyüzde.
213
493634
1765
katlanarak yüzde ona ulaştı.
08:27
TodayBugün, one in 10 menerkekler in the NBANBA
214
495399
2023
Bugün, NBA'da oynayan her 10 erkekten biri
08:29
is at leasten az sevenYedi feetayaklar talluzun boylu,
215
497422
2182
en az 2,13 metre boyunda;
08:31
but a seven-foot-tallyedi boylu man is incrediblyinanılmaz rarenadir
216
499604
2149
fakat genel nüfus içinde
2,13 metre boyundaki
08:33
in the generalgenel populationnüfus --
217
501753
1519
adamların oranı oldukça az;
08:35
so rarenadir that if you know an AmericanAmerikan man
218
503272
2650
öyle ki, 20-40 yaşlar arasında, en azından
08:38
betweenarasında the agesyaşlar of 20 and 40
219
505922
1405
2,13 metre boyunda olan
08:39
who is at leasten az sevenYedi feetayaklar talluzun boylu,
220
507327
2136
Amerikalı bir adam tanıyorsanız,
08:41
there's a 17 percentyüzde chanceşans
221
509463
1772
şu an NBA'da oynama şansı
08:43
he's in the NBANBA right now.
222
511235
1805
yüzde 17'dir.
08:45
(LaughterKahkaha)
223
513040
2938
(Kahkahalar)
08:48
That is, find sixaltı honestdürüst sevenYedi footersaltbilgi,
224
515978
2876
2,13 metrelik altı kişi
bulursanız, bunlardan
08:51
one is in the NBANBA right now.
225
518854
3230
birinin NBA'da olduğu anlamına geliyor.
08:54
And that's not the only way that
NBANBA players'oyuncuların bodiesbedenler are uniquebenzersiz.
226
522084
2829
NBA oyuncularının boyu, vücutlarındaki
emsalsiz tek öge değil.
08:57
This is LeonardoLeonardo dada Vinci'sVinci's "VitruvianVitruvius Man,"
227
524913
2615
Bu, Leonardo da Vinci'nin
"Vitruvius Adamı",
08:59
the idealideal proportionsOranlar,
228
527528
1423
kulaç uzunluğunun boya
09:01
with armkol spankarış equaleşit to heightyükseklik.
229
528951
1999
eşit olduğu ideal oranlar var.
09:03
My armkol spankarış is exactlykesinlikle equaleşit to my heightyükseklik.
230
530950
2508
Benim kulaç uzunluğum
tamamen boyuma eşit.
09:05
YoursSenin is probablymuhtemelen very nearlyneredeyse so.
231
533458
2136
Sizinkiler de büyük
ihtimalle buna yakındır.
09:07
But not the averageortalama NBANBA playeroyuncu.
232
535594
2162
Fakat ortalama NBA oyuncularınınki değil.
09:09
The averageortalama NBANBA playeroyuncu is a shadeGölge underaltında 6'7",
233
537756
2807
Ortalama NBA oyuncusunun
kulaç uzunluğu 2,13 metre iken,
09:12
with armssilâh that are sevenYedi feetayaklar long.
234
540563
2311
boyu 2 metrenin altındadır.
09:15
Not only are NBANBA playersoyuncu ridiculouslygülünç talluzun boylu,
235
542874
2798
NBA oyuncuları sadece
inanılmaz şekilde uzun değil,
09:17
they are ludicrouslyludicrously long.
236
545672
2278
komik bir şekilde uzunlar.
09:20
Had LeonardoLeonardo wanted to drawçekmek
237
547950
1005
Leonardo, Vitruvius bir
09:21
the VitruvianVitruvius NBANBA PlayerOyuncu,
238
548955
1975
NBA oyuncusu çizmek isteseydi,
09:23
he would have neededgerekli a rectangledikdörtgen and an ellipseElips,
239
550930
1973
bir yuvarlak ve kareye değil,
bir dikdörtgen
09:25
not a circledaire and a squarekare.
240
552903
2782
ve elipse ihtiyacı olurdu.
09:27
So in sportsSpor Dalları where largegeniş sizeboyut is prizedödüllü,
241
555685
2165
Büyük boyutların ödüllendirildiği
bir yer olan sporda,
09:30
the largegeniş athletessporcular have gottenkazanılmış largerdaha büyük.
242
557850
2071
iri atletler giderek büyüdü.
09:32
ConverselyDiğer taraftan, in sportsSpor Dalları where
diminutiveArapçadaki kenarındaki statureBoy is an advantageavantaj,
243
559921
2979
Zıttı şekilde, ufak boyun
bir avantaj olduğu spor dallarında,
09:35
the smallküçük athletessporcular got smallerdaha küçük.
244
562900
2217
küçük atletler giderek küçüldü.
09:37
The averageortalama eliteseçkinler femalekadın gymnastjimnastikçi
245
565117
1663
Ortalama seçkin bir kadın jimnastikçi
09:38
shrunkFunda from 5'3" to 4'9" on averageortalama
246
566780
2763
30 yıl zarfında, tamamen daha iyi bir
09:41
over the last 30 yearsyıl,
247
569543
1337
güç-ağırlık oranı elde etmek için
09:43
all the better for theironların power-to-weightgüç-ağırlık ratiooranı
248
570880
2115
ve havada kolay hareket etmek adına
09:45
and for spinningdöndürme in the airhava.
249
572995
1770
ortalama 1,60 metreden
1,45 metreye küçüldü.
09:46
And while the largegeniş got largerdaha büyük
250
574765
1362
Büyük daha büyük,
09:48
and the smallküçük got smallerdaha küçük,
251
576127
1364
küçük daha küçük olurken,
09:49
the weirdtuhaf got weirderdaha garip.
252
577491
2428
acayip ise daha acayip oldu.
09:52
The averageortalama lengthuzunluk of the forearmkolun ön kısmı
253
579919
1550
Su topu oyuncusunun tüm koluna
09:53
of a waterSu poloPolo playeroyuncu in relationilişkisi
254
581469
1751
oranla ortalama ön kol uzunluğu,
09:55
to theironların totalGenel Toplam armkol got longeruzun,
255
583220
1857
çok daha iyi şiddetle topa vurabilmek
09:57
all the better for a forcefulgüçlü throwingatma whipkırbaç.
256
585077
2129
için daha çok arttı.
09:59
And as the largegeniş got largerdaha büyük,
257
587206
1727
Büyük daha büyük,
10:01
smallküçük got smallerdaha küçük, and the weirdtuhaf weirderdaha garip.
258
588933
2370
küçük daha küçük ve
acayip daha acayip oldu.
10:03
In swimmingyüzme, the idealideal bodyvücut typetip
259
591303
2193
Yüzmede, ideal vücut şekli, uzun bir gövde
10:05
is a long torsogövde and shortkısa legsbacaklar.
260
593496
1895
ve kısa bacaklardan oluşur.
10:07
It's like the long hullgövde of a canoeKano
261
595391
1939
Bu şekil, suda yüksek hız yapabilen,
10:09
for speedhız over the waterSu.
262
597330
1706
uzun bir kano gövdesi gibidir.
10:11
And the oppositekarşısında is advantageousavantajlı in runningkoşu.
263
599036
1765
Tam tersi ise, koşmada avantajlıdır.
10:13
You want long legsbacaklar and a shortkısa torsogövde.
264
600801
2015
Uzun bacaklar ve
kısa bir gövde istersiniz.
10:15
And this showsgösterileri in athletes'sporcuların bodiesbedenler todaybugün.
265
602816
2196
Bu resim, atletlerin bugünkü
vücutlarını gösteriyor.
10:17
Here you see MichaelMichael PhelpsPhelps,
266
605012
1595
Burada tarihteki en iyi yüzücü
10:18
the greatestEn büyük swimmeryüzücü in historytarih,
267
606607
1464
Michael Phelps'i görüyorsunuz,
10:20
standingayakta nextSonraki to HichamHicham ElEl GuerroujGuerrouj,
268
608071
2869
yanındaki ise 1,6 km dünya rekorunu
elinde bulunduran kişi olan
10:23
the worldDünya recordkayıt holdertutucu in the milemil.
269
610940
1987
Hicham El Guerrouj.
10:25
These menerkekler are sevenYedi inchesinç differentfarklı in heightyükseklik,
270
612927
2817
Bu iki adamın boyu arasında
18 cm'lik bir fark var;
10:27
but because of the bodyvücut typestürleri
271
615744
1202
fakat spor dallarındaki
10:29
advantagedavantajlı in theironların sportsSpor Dalları,
272
616946
1863
vücut şekli avantajlarından
10:31
they weargiyinmek the sameaynı lengthuzunluk pantspantolon.
273
618809
2388
ötürü aynı boy pantolon giyiyorlar.
10:33
SevenYedi inchesinç differencefark in heightyükseklik,
274
621197
1494
18 cm boy farkına rağmen,
10:34
these menerkekler have the sameaynı lengthuzunluk legsbacaklar.
275
622691
2520
bu iki adam aynı boyda bacaklara sahip.
10:37
Now in some casesvakalar, the searcharama for bodiesbedenler
276
625211
1958
Bazı durumlarda, atletik performansı ileri
10:39
that could pushit athleticatletik performanceperformans forwardileri
277
627169
1973
taşıyacak olan bedenler için araştırmalar,
10:41
endedbitti up introducingtanıtım into the competitiverekabetçi worldDünya
278
629142
2643
Kenyalı mesafe koşucuları gibi, daha önce
10:43
populationspopülasyonları of people that weren'tdeğildi
previouslyÖnceden competingrakip at all,
279
631785
3139
yarışmalara hiç katılmamış olan insan
10:47
like KenyanKenya distancemesafe runnerskoşucu.
280
634924
2752
topluluklarını rekabet dünyasına
katmak ile sonuçlandı.
10:49
We think of KenyansKenyalıların as beingolmak great marathonersmarathoners.
281
637676
3330
Kenyalıların iyi maratoncular
olduğunu düşünürken,
10:53
KenyansKenyalıların think of the KalenjinAudiard tribekabile
282
641006
2378
Kenyalılar da Kalenjin kabilesinin
iyi maratoncu
10:55
as beingolmak great marathonersmarathoners.
283
643384
2100
olduğunu düşünüyor.
10:57
The KalenjinAudiard make up just 12 percentyüzde
284
645484
2095
Kalenjin'ler Kenya nüfusunun yüzde 12'sini
10:59
of the KenyanKenya populationnüfus
285
647579
1797
oluşturuyor, fakat seçkin
11:01
but the vastgeniş majorityçoğunluk of eliteseçkinler runnerskoşucu.
286
649376
2169
koşucuların çoğunluğu Kalenjin.
11:03
And they happenolmak, on averageortalama,
287
651545
1306
Ortalama olarak, mutlak
11:05
to have a certainbelli uniquebenzersiz physiologyfizyoloji:
288
652851
2104
benzersiz bir fiziğe sahip olmak için;
11:07
legsbacaklar that are very long
289
654955
1081
bacaklar son haddinde
11:08
and very thinince at theironların extremity,
290
656036
2538
çok uzun ve inceler.
11:10
and this is because they have theironların ancestrysoy
291
658574
1418
Bu durum, atalarının ekvatora yakın,
11:12
at very lowdüşük latitudeEnlem
292
659992
1435
çok sıcak ve kuru bir iklimde
11:13
in a very hotSıcak and drykuru climateiklim,
293
661427
2415
yaşamalarından kaynaklanıyor.
11:16
and an evolutionaryevrimsel adaptationadaptasyon to that
294
663842
1890
Evrimsel adaptasyondan açısından,
11:17
is limbsbacaklarda that are very long
295
665732
958
kol ve bacakların çok aşırı
11:18
and very thinince at the extremity
296
666690
1519
uzun ve ince olmasının gayesi
11:20
for coolingsoğutma purposesamaçlar.
297
668209
1774
vücudu soğutabilmektir.
11:22
It's the sameaynı reasonneden that a radiatorRadyatör has long coilsBobinler,
298
669983
3029
Bir kaloriferin uzun borulara sahip
olmasının nedeni de aynıdır,
11:25
to increaseartırmak surfaceyüzey areaalan comparedkarşılaştırıldığında to volumehacim
299
673012
1842
yani ısıyı yayabilmek için hacme göre
11:27
to let heatsıcaklık out,
300
674854
1942
yüzey alanını artırmak için.
11:28
and because the legbacak is like a pendulumsarkaç,
301
676796
1513
Bacaklar bir sarkaç gibi olduğundan,
11:30
the longeruzun and thinnerdaha ince it is at the extremity,
302
678309
1657
son haddinde uzun ve ince olan bacaklar,
11:32
the more energy-efficientenerji tasarruflu it is to swingsalıncak.
303
679966
2779
hareket için daha iyi
enerji verimi sağlar.
11:34
To put KalenjinAudiard runningkoşu successbaşarı in perspectiveperspektif,
304
682745
2594
Kalenjin'lerin koşma başarısını
bir perspektife koyarsak,
11:37
considerdüşünmek that 17 AmericanAmerikan menerkekler in historytarih
305
685339
2727
tarihte maratonu 2 saat 10 dakikanın
11:40
have runkoş fasterDaha hızlı than two hourssaatler and 10 minutesdakika
306
688066
2629
altında koşan 17 Amerikalı koşucu
11:42
in the marathonmaraton.
307
690695
1289
olduğunu düşünün.
11:44
That's a four-minute-and-dört-dakika- ve -58-second-per-mile-İkinci-başına-mil pacehız.
308
691984
3047
Kilometre başına 3 dakika
5 saniye olan bir hız.
11:47
Thirty-twoOtuz-iki KalenjinAudiard menerkekler did that last OctoberEkim.
309
695031
2935
Öte yandan, 32 Kalenjin bunu
geçtiğimiz Ekim'de yaptılar.
11:50
(LaughterKahkaha)
310
697966
2094
(Kahkahalar)
11:52
That's from a sourcekaynak populationnüfus the sizeboyut
311
700060
1821
Bu sadece Atlanta metropolü
11:54
of metropolitanbüyükşehir AtlantaAtlanta.
312
701881
2827
büyüklüğündeki bir nüfustan kaynaklı.
11:56
Still, even changingdeğiştirme technologyteknoloji
313
704708
1574
Teknolojinin ve spordaki gen
11:58
and the changingdeğiştirme genegen poolhavuz in sportsSpor Dalları
314
706282
1606
havuzunun değişmesi henüz
12:00
don't accounthesap for all of the changesdeğişiklikler in performanceperformans.
315
707888
2473
performanstaki tüm değişimi açıklamıyor.
12:02
AthletesSporcular have a differentfarklı mindsetzihniyet than they oncebir Zamanlar did.
316
710361
2890
Sporcular öncekinden
farklı bir zihniyete sahip.
12:05
Have you ever seengörüldü in a moviefilm when someonebirisi getsalır
317
713251
1369
Filmlerde, birilerinin elektrik
12:06
an electricalelektrik shockşok
318
714620
1272
şokundan sonra duvara doğru
12:08
and they're thrownatılmış acrosskarşısında a roomoda?
319
715892
2323
fırladığını daha önce gördünüz mü?
12:10
There's no explosionpatlama there.
320
718215
1571
Herhangi bir patlama yok.
12:11
What's happeningolay when that happensolur is that
321
719786
1238
Burada olan şey,
12:13
the electricalelektrik impulsedürtü is causingneden olan
322
721024
1462
elektrik impalsı kas liflerinin
12:14
all theironların musclekas fiberselyaf to twitchTwitch at oncebir Zamanlar,
323
722486
2130
tamamının seğirmesine yol açıyor
12:16
and they're throwingatma themselveskendilerini acrosskarşısında the roomoda.
324
724616
2594
ve bu da duvara fırlamalarına
neden oluyor.
12:19
They're essentiallyesasen jumpingatlama.
325
727210
1897
Gerçekte zıplıyorlar.
12:21
That's the powergüç
326
729107
1177
İşte bu insan vücudunun
12:22
that's containediçeriyordu in the humaninsan bodyvücut.
327
730284
1949
içinde saklı olan gücün ta kendisidir.
12:24
But normallynormalde we can't accesserişim nearlyneredeyse all of it.
328
732233
2227
Normalde, bunun tamamının
yanına bile yaklaşamayız.
12:26
Our brainbeyin actseylemler as a limitersınırlayıcı,
329
734460
2019
Beynimiz bir sınırlayıcı gibi davranır.
12:28
preventingönlenmesi us from accessingerişme
all of our physicalfiziksel resourceskaynaklar,
330
736479
2295
Bizi tüm fiziksel kaynaklarımıza
erişmekten korur.
12:30
because we mightbelki hurtcanını yakmak ourselveskendimizi,
331
738774
1241
Çünkü liflerimizi ve bağlarımızı
12:32
tearingkocaman tendonsTendon or ligamentsligament.
332
740015
1692
yırtıp kendimizi yaralayabiliriz.
12:33
But the more we learnöğrenmek about
how that limitersınırlayıcı functionsfonksiyonlar,
333
741707
3023
Öte yandan, bu sınırlayıcının nasıl
çalıştığını daha çok öğrendikçe,
12:36
the more we learnöğrenmek how we can pushit it back
334
744730
1880
biraz daha buna nasıl karşı geleceğimizi
12:38
just a bitbit,
335
746610
1440
öğreniyoruz,
12:40
in some casesvakalar by convincinginandırıcı the brainbeyin
336
748050
2432
bazı durumlarda, daha fazla zorlandığında
12:42
that the bodyvücut won'talışkanlık be in mortalölümlü dangerTehlike
337
750482
1774
bedenin ölümcül bir tehlikede
12:44
by pushingitme harderDaha güçlü.
338
752256
1810
olmadığına beyni inandırmak suretiyle.
12:46
EnduranceDayanıklılık and ultra-enduranceultra dayanıklılık sportsSpor Dalları
339
754066
1619
Dayanıklılık ve ultra-dayanıklılık
12:47
serveservis as a great exampleörnek.
340
755685
1572
sporları buna muhteşem bir örnek.
12:49
Ultra-enduranceUltra dayanıklılık was oncebir Zamanlar thought to be harmfulzararlı
341
757257
2122
Ultra-dayanıklılık sporlarının
eskiden insan vücudu
12:51
to humaninsan healthsağlık,
342
759379
1415
için zararlı olduğunu düşünürdük;
12:52
but now we realizegerçekleştirmek
343
760794
1418
fakat şimdi ultra-dayanıklılık
12:54
that we have all these traitsözellikleri
344
762212
1096
için tüm yeteneklere hepimizin
12:55
that are perfectmükemmel for ultra-enduranceultra dayanıklılık:
345
763308
3104
sahip olduğunu fark ettik:
12:58
no bodyvücut furkürk and a gluttokluk of sweatter glandsbezleri
346
766412
2924
Vücudumuzda kürk yok ve bizi koşarken
13:01
that keep us coolgüzel while runningkoşu;
347
769336
1616
serin tutan bolca ter bezi var;
13:03
narrowdar waistswaists and long legsbacaklar comparedkarşılaştırıldığında to our framesçerçeveler;
348
770952
3400
vücudumuza kıyasla dar belimiz
ve uzun bacaklarımız var;
13:06
largegeniş surfaceyüzey areaalan of jointseklem for shockşok absorptionemme.
349
774352
2918
şok emilimi için geniş yüzey alanlı
eklemlerimiz var.
13:09
We have an archkemer in our footayak that actseylemler like a springbahar,
350
777270
2734
Ayağımızda âdeta yay gibi
davranan bir kavis var;
13:12
shortkısa toesayak parmakları that are better for pushingitme off
351
780004
2103
kısa ayak parmakları,
ağaç dallarını kavramaktan
13:14
than for graspingaçgözlü treeağaç limbsbacaklarda,
352
782107
1674
ziyade itmek için daha iyidir
13:15
and when we runkoş,
353
783781
1127
ve koştuğumuzda,
13:17
we can turndönüş our torsogövde and our shouldersomuzlar
354
784908
1525
başımızı düz tutarken, gövdemizi
13:18
like this while keepingkoruma our headskafalar straightDüz.
355
786433
2044
ve omuzlarımızı bu şekilde çevirebiliriz.
13:20
Our primateprimat cousinskuzenler can't do that.
356
788477
1483
Primat kuzenlerimiz bunu yapamaz.
13:22
They have to runkoş like this.
357
789960
2310
Onlar aynı bu şekilde koşarlar.
13:24
And we have bigbüyük oldeski buttpopo muscleskaslar
358
792270
2066
Biz, koşarken bedenimizi dimdik tutmaya
13:26
that keep us uprightdik while runningkoşu.
359
794336
2087
yarayan büyük popo kaslarına sahibiz.
13:28
Have you ever lookedbaktı at an ape'sApe's buttpopo?
360
796423
1718
Daha önce maymun poposu gördünüz mü?
13:30
They have no bunsçörekler because they don't runkoş uprightdik.
361
798141
3005
Dimdik koşmadıklarından
popoları yuvarlak değildir.
13:33
And as athletessporcular have realizedgerçekleştirilen
362
801146
1387
Atletlerin de fark ettiği üzere,
13:34
that we're perfectlykusursuzca suiteduygun for ultra-enduranceultra dayanıklılık,
363
802533
2557
biz ultra-dayanıklılık için son derece
uygun olduğumuz için,
13:37
they'veonlar ettik takenalınmış on featskahramanlık
364
805090
1047
İspanyol dayanıklılık yarışçısı
13:38
that would have been unthinkabledüşünülemez before,
365
806137
2409
Kílian Jornet gibi sporcular daha önce
13:40
athletessporcular like Spanishİspanyolca endurancedayanıklılık racerRacerlianLian JornetJornet.
366
808546
3903
hayal dahi edilemeyen bir başarıyı göğüslediler.
13:44
Here'sİştelianLian runningkoşu up the MatterhornMatterhorn.
367
812449
2000
İşte, Kílian Matterhorn'da tırmanırken.
13:46
(LaughterKahkaha)
368
814449
1512
(Kahkahalar)
13:48
With a sweatshirtKazak there tiedbağlı around his waistbel.
369
815961
2609
Uzun kollu giysisiyle
belinden bağlı hâlde.
13:50
It's so steepdik he can't even runkoş here.
370
818570
1722
Burası koşulamayacak kadar dik.
13:52
He's pullingçeken up on a ropeHalat.
371
820292
1653
Bir halatı çekiyor.
13:54
This is a verticaldikey ascenttırmanış
372
821945
1337
Burası 2.400 metreden daha
13:55
of more than 8,000 feetayaklar,
373
823282
2109
uzun dikey bir tırmanış yolu.
13:57
and KílianLian wentgitti up and down
374
825391
1667
Kílian'ın dağa tırmanıp geri dönmesi
13:59
in underaltında threeüç hourssaatler.
375
827058
2381
üç saat bile sürmedi.
14:01
AmazingŞaşırtıcı.
376
829439
1919
İnanılmaz.
14:03
And talentedyetenekli thoughgerçi he is,
377
831358
1189
Yetenekli olduğu hâlde,
14:04
lianLian is not a physiologicalfizyolojik freakanormal.
378
832547
2824
Kílian asla fizyolojik bir ucube değil.
14:07
Now that he has donetamam this,
379
835371
1679
Bunu başarmış olduğu için,
14:09
other athletessporcular will followtakip et,
380
837050
1911
diğer atletler onun peşinden gidecek.
14:11
just as other athletessporcular followedtakip etti
381
838961
1517
Tıpkı 1,6 km'yi dört dakika
14:12
after SirEfendim RogerRoger BannisterBannister'ı
382
840478
1574
altında koşan Sör Roger Bannister'ın
14:14
ranran underaltında fourdört minutesdakika in the milemil.
383
842052
2138
peşinden gittikleri gibi.
14:16
ChangingDeğiştirme technologyteknoloji, changingdeğiştirme genesgenler,
384
844190
1627
Değişen teknoloji, değişen genler
14:18
and a changingdeğiştirme mindsetzihniyet.
385
845817
2398
ve değişen bir zihniyet.
14:20
InnovationYenilik in sportsSpor Dalları,
386
848215
1784
Yeni koşu pistleri
14:22
whetherolup olmadığını that's newyeni trackiz surfacesyüzeyler
387
849999
1657
veya yeni yüzme teknikleri olsun,
14:23
or newyeni swimmingyüzme techniquesteknikleri,
388
851656
1464
sporda yenilik,
14:25
the democratizationdemokratikleşme of sportspor,
389
853120
1870
sporun demokratikleşmesi,
14:27
the spreadYAYILMIŞ to newyeni bodiesbedenler
390
854990
1341
dünyadaki yeni vücutların
14:28
and to newyeni populationspopülasyonları around the worldDünya,
391
856331
2585
ve yeni insan topluluklarının
yaygınlaşması,
14:31
and imaginationhayal gücü in sportspor,
392
858916
2053
spordaki hayal gücü,
14:33
an understandinganlayış of what the humaninsan bodyvücut
393
860969
1436
insan vücudunun gerçekte neye
14:34
is trulygerçekten capableyetenekli of,
394
862405
1781
yetebilir olduğuna dair bir anlayış,
14:36
have conspiredkomplo to make athletessporcular strongergüçlü,
395
864186
1892
sporcuların daha güçlü,
14:38
fasterDaha hızlı, bolderdaha cesur,
396
866078
2523
daha hızlı, daha dayanıklı ve daha önce
14:40
and better than ever.
397
868601
1977
hiç olmadığı kadar iyi olmasını sağladı.
14:42
Thank you very much.
398
870578
2356
Çok teşekkürler.
14:45
(ApplauseAlkış)
399
872934
3526
(Alkış)
Translated by Onur ŞAHİN
Reviewed by Eren Gokce

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
David Epstein - Sports science reporter
David Epstein is an investigative reporter who covers the wide-open space where sports, science and medicine overlap.

Why you should listen
David Epstein writes about the developing science around sport -- from performance-enhancing drugs to the lucky genetics that separate a professional athlete from a duffer. A science writer and longtime contributor to Sports Illustrated, he's helped break stories on steroids in baseball, fraudulently marketed health remedies, and big-money irregularities in "amateur" college football. In 2007, inspired by the death of a childhood friend, he wrote a moving exploration of the most common cause of sudden death in young athletes, a hard-to-diagnose heart irregularity known as HCM.
 
Now an investigative reporter at ProPublica, Epstein is the author of The Sports Gene, a book that explores the complex factors that make up a championship athlete. Is there such a thing as natural greatness, or can even extreme skills -- like the freaky-fast reaction of a hockey great -- be learned? Conversely, is the desire and will to master extreme skills something you're born with?
More profile about the speaker
David Epstein | Speaker | TED.com