ABOUT THE SPEAKER
Joy Sun - Veteran aid worker
TED Fellow Joy Sun helped to launch a rare type of charity. GiveDirectly lets donors transfer money directly into the hands of impoverished people — empowering them to set their own goals and priorities.

Why you should listen

The idea of using mobile technology to put cash directly into the hands of the poorest people on earth doesn’t sound crazy to veteran aid worker Joy Sun — it sounds deeply satisfying. In this talk, she talks about what happens when we use technology to give cash instead of services to the poor.

More profile about the speaker
Joy Sun | Speaker | TED.com
TED@NYC

Joy Sun: Should you donate differently?

Joy Sun: Farklı bir şekilde bağış yapmalı mısınız?

Filmed:
1,304,324 views

Teknoloji, dünyadaki en fakir insanlara doğrudan nakit para ulaştırmamıza müsaade ediyor. Bunu yapmalı mıyız? Düşünmeye sevk eden bu konuşmada, emektar yardım gönüllüsü Joy Sun, fakir insanlara yardım için keşfettiği iki yolu anlatıyor.
- Veteran aid worker
TED Fellow Joy Sun helped to launch a rare type of charity. GiveDirectly lets donors transfer money directly into the hands of impoverished people — empowering them to set their own goals and priorities. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
I suspectşüpheli that
0
914
1409
Zannediyorum
00:14
everyher aidyardım workerişçi in AfricaAfrika
1
2323
1757
Afrika'daki tüm yardım çalışanları
00:16
comesgeliyor to a time in her careerkariyer
2
4080
1593
kariyerlerinde, projelerine dair
00:17
when she wants to take all
the moneypara for her projectproje
3
5673
3316
bütün parayı alıp —
00:20
maybe it's a schoolokul or a trainingEğitim programprogram
4
8989
3102
bir okul ya da eğitim
programı olabilir —
00:24
packpaket it in a suitcasebavul,
5
12091
1889
bir bavula doldurup
00:25
get on a planeuçak flyinguçan over the
poorestyoksul villagesköyler in the countryülke,
6
13980
3984
ülkenin en fakir köylerinin
üzerinden geçen bir uçaktan
00:29
and startbaşlama throwingatma that moneypara out the windowpencere.
7
17964
3184
aşağı atmak ister.
00:33
Because to a veteranUsta aidyardım workerişçi,
8
21148
2316
Çünkü emektar yardım çalışanlarına göre,
00:35
the ideaFikir of puttingkoyarak coldsoğuk, hardzor cashnakit
9
23464
2707
dünyanın en fakir insanlarının eline
00:38
into the handseller of the poorestyoksul people on EarthDünya
10
26171
3039
nakit para vermek
00:41
doesn't soundses crazyçılgın,
11
29210
1655
çılgınca değil,
00:42
it soundssesleri really satisfyingtatmin edici.
12
30865
4076
kulağa çok tatmin edici geliyor.
00:46
I had that momentan right about the 10-year-yıl markişaret,
13
34941
2902
Bu noktaya 10 yıl içinde geldim
00:49
and luckilyiyi ki, that's alsoAyrıca when I learnedbilgili
14
37843
2467
ve şanslıyım ki, aynı zamanda bu fikrin
00:52
that this ideaFikir actuallyaslında existsvar,
15
40310
3664
zaten var olduğunu öğrendim.
00:55
and it mightbelki be just what the aidyardım systemsistem needsihtiyaçlar.
16
43974
3843
Bu, yardım sisteminin
ihtiyacı olan şey olabilir.
00:59
EconomistsEkonomistler call it an unconditionalkoşulsuz cashnakit transferaktarma,
17
47817
2703
Ekonomistler buna koşulsuz
para transferi diyor
01:02
and it's exactlykesinlikle that: It's cashnakit givenverilmiş
18
50520
2160
ve bu tam olarak: Herhangi bir şarta
01:04
with no stringsdizeleri attachedekli.
19
52680
2272
bağlanmaksızın nakit para vermek.
01:06
GovernmentsHükümetler in developinggelişen countriesülkeler
20
54952
1564
Gelişmiş ülkelerin hükûmetleri
01:08
have been doing this for decadeson yıllar,
21
56516
1676
bunu on yıllardır yapıyor
01:10
and it's only now, with more evidencekanıt
22
58192
2532
ve şimdi, daha fazla kanıtla
01:12
and newyeni technologyteknoloji that it's possiblemümkün
23
60724
3191
ve yeni teknoloji ile
yardım ulaştırmak için
01:15
to make this a modelmodel for deliveringteslim aidyardım.
24
63915
4319
bir model yapılabilmesi mümkün.
01:20
It's a prettygüzel simplebasit ideaFikir, right?
25
68234
2914
Oldukça basit bir fikir, değil mi?
01:23
Well, why did I spendharcamak a decadeonyıl doing other stuffşey
26
71148
4106
Peki, fakirler hakkında diğer şeyler için
01:27
for the poorfakir?
27
75254
2138
neden harcama yapıyorum?
01:29
HonestlyDürüst olmak gerekirse, I believedinanılır that I could do more good
28
77392
3543
Dürüstçe söylemek gerekirse,
inanıyorum ki onlar için daha çok parayla
fakirlerin kendileri için
yapabildiklerinden
01:32
with moneypara for the poorfakir
29
80935
1946
01:34
than the poorfakir could do for themselveskendilerini.
30
82881
2610
daha iyi şeyler yapılabilir.
01:37
I heldbekletilen two assumptionsvarsayımlar:
31
85491
1033
İki varsayım tuttum:
01:38
One, that poorfakir people are poorfakir in partBölüm
32
86524
2589
Birincisi, fakir insanlar kısmen fakirdi
01:41
because they're uneducatedeğitimsiz and
33
89113
2002
çünkü onlar eğitimsizlerdi
01:43
don't make good choicesseçimler;
34
91115
2160
ve iyi kararlar seçmekten yoksundular.
01:45
two is that we then need people like me
35
93275
2711
İkincisi, onların ihtiyaçların anlamak
ve bunları sağlamak için
01:47
to figureşekil out what they need and get it to them.
36
95986
3738
benim gibi insanlara ihtiyacımız var.
01:51
It turnsdönüşler out, the evidencekanıt saysdiyor otherwiseaksi takdirde.
37
99724
4222
Öyle görünüyor ki, kanıtlar
farklı gösteriyor.
01:55
In recentson yearsyıl, researchersaraştırmacılar have been studyingders çalışıyor
38
103946
2849
Son yıllarda araştırmacılar,
fakir insanlara nakit para verildiğinde,
01:58
what happensolur when we give poorfakir people cashnakit.
39
106795
3405
ortaya neyin çıkacağı
üzerinde çalışıyorlar.
02:02
DozensDüzinelerce of studiesçalışmalar showgöstermek acrosskarşısında the boardyazı tahtası
40
110200
2671
Çok sayıda çalışma, ülke çapında,
02:04
that people use cashnakit transferstransferler
41
112871
2756
insanların kendi yaşamlarını
iyileştirmek için nakit para
02:07
to improveiyileştirmek theironların ownkendi liveshayatları.
42
115627
2168
transferini kullandıklarını gösteriyor.
02:09
PregnantHamile womenkadınlar in UruguayUruguay buysatın almak better foodGıda
43
117795
2848
Uruguay'da hamile kadınlar
en iyi yiyecekleri almak
02:12
and give birthdoğum to healthierdaha sağlıklı babiesbebekler.
44
120643
2234
ve daha sağlıklı bebekler
doğurmak istiyorlar.
02:14
SriSri LankanLanka menerkekler investyatırmak in theironların businessesişletmeler.
45
122877
3094
Sri Lanka erkekleri iş hayatları
süresince yatırım yapıyor.
02:17
ResearchersAraştırmacılar who studiedokudu our work in KenyaKenya
46
125971
2698
Kenya'daki çalışmalarımızı
inceleyen araştırmacılar,
02:20
foundbulunan that people investedyatırım in a rangemenzil of assetsvarlıklar,
47
128669
2917
insanların hayvancılıktan ev dekorasyonu
ekipmanlarına kadar
02:23
from livestockçiftlik hayvanları to equipmentekipman
to home improvementsiyileştirmeler,
48
131586
4350
çeşitli varlıklara yatırımlar
yaptıklarını buldular
02:27
and they saw increasesartışlar in incomegelir
49
135936
2122
ve para gönderildikten bir yıl sonra
02:30
from business and farmingtarım
50
138058
2383
ticaret ve tarımdaki
02:32
one yearyıl after the cashnakit was sentgönderilen.
51
140441
3690
gelir artışını gördüler.
02:36
NoneHiçbiri of these studiesçalışmalar foundbulunan that people
52
144131
2564
Çalışmaların hiçbirinde bu insanların
02:38
spendharcamak more on drinkingiçme or smokingsigara içmek
53
146695
2409
daha fazla içki ya da sigara içmek
veya az çalışmak için
02:41
or that people work lessaz.
54
149104
2505
para harcamadıkları görüldü.
02:43
In factgerçek, they work more.
55
151609
4108
Aslında, onlar fazlasıyla çalışıyorlar.
02:47
Now, these are all materialmalzeme needsihtiyaçlar.
56
155717
3263
Şimdi, gerekli materyallere sahipler.
02:50
In VietnamVietnam, elderlyyaşlı recipientsAlıcılar used
57
158980
3171
Vietnam'da, ihtiyar alıcılar
02:54
theironların cashnakit transferstransferler to payödeme for coffinstabut.
58
162151
4511
tabutların parasını ödemek için
nakit para transferini kullanırlar.
02:58
As someonebirisi who wondersharikaları if MaslowMaslow got it wrongyanlış,
59
166662
4011
Maslow'un yanlış düşünüp
düşünmediğini merak eden birisi olarak,
03:02
I find this choiceseçim to prioritizeöncelik spiritualmanevi needsihtiyaçlar
60
170673
4727
bu manevi ihtiyaca dair seçimi
03:07
deeplyderinden humblinghumbling.
61
175400
2267
çok alçakgönüllü bulurum.
03:09
I don't know if I would have chosenseçilmiş to give foodGıda
62
177667
2213
Bilmiyorum, eğer yiyecek alma
fırsatımız varsa
03:11
or equipmentekipman or coffinstabut,
63
179880
3611
ya da ekipman veya tabut,
03:15
whichhangi begsyalvarır the questionsoru:
64
183491
2290
hangi mesele üzerinde dururuz.
03:17
How good are we at allocatingtahsis etme resourceskaynaklar
65
185781
2996
Kaynaklarımızı fakirler adına
03:20
on behalfadına of the poorfakir?
66
188777
1845
kullanmakta ne kadar iyiyiz?
03:22
Are we worthdeğer the costmaliyet?
67
190622
2895
Maliyet değerinde miyiz?
03:25
Again, we can look at empiricalampirik evidencekanıt
68
193517
1943
Yine, insanlara bizim seçtiğimiz
03:27
on what happensolur when we give people stuffşey
69
195460
2790
bir şeyler verince ne oluyor
03:30
of our choosingSeçme.
70
198250
2676
diye gözlemsel bulgulara bakabiliriz.
03:32
One very tellingsöylüyorum studyders çalışma lookedbaktı at a programprogram in IndiaHindistan
71
200926
2869
Hindistan'da çok çarpıcı
bir çalışmaya bakılmış,
03:35
that givesverir livestockçiftlik hayvanları to the so-calledsözde ultra-poorUltra yoksul,
72
203795
3307
çalışmada aşırı fakir olarak adlandırılan
kişilere çiftlik hayvanı verilmiş
03:39
and they foundbulunan that 30 percentyüzde of recipientsAlıcılar
73
207102
3921
ve görülmüş ki, alıcıların %30'u
03:43
had turneddönük around and soldsatıldı the
livestockçiftlik hayvanları they had been givenverilmiş
74
211023
4153
geriye dönüp nakit için verilen
03:47
for cashnakit.
75
215176
3353
hayvanlarını satmışlar.
03:50
The realgerçek ironyalay is,
76
218529
1558
Asıl ironi ise,
03:52
for everyher 100 dollarsdolar worthdeğer of assetsvarlıklar
77
220087
2581
bu programın her kişiye
03:54
this programprogram gaveverdi someonebirisi,
78
222668
2152
100 dolar değerinde yardım etmek için
03:56
they spentharcanmış anotherbir diğeri 99 dollarsdolar to do it.
79
224820
4686
bir başka 99 dolar harcamış olması.
04:01
What if, insteadyerine, we use technologyteknoloji to put cashnakit,
80
229506
3646
Peki, yardım ajanslarından veya
herhangi birimizden
04:05
whetherolup olmadığını from aidyardım agenciesajanslar or from any one of us
81
233152
4587
gelen parayı teknolojiyi kullanarak
koymaktansa,
04:09
directlydirekt olarak into a poorfakir person'skişiler handseller.
82
237739
3770
doğrudan fakir insanın eline koysak?
04:13
TodayBugün, threeüç in fourdört KenyansKenyalıların use mobileseyyar moneypara,
83
241509
2870
Günümüzde, 4 Kenyalıdan 3ü mobil para
kullanıyor,
04:16
whichhangi is basicallytemel olarak a bankbanka accounthesap that can runkoş
84
244379
2823
mobil para temelde herhangi bir telefonda
04:19
on any cellhücre phonetelefon.
85
247202
1498
çalışan bir banka hesabı.
04:20
A sendergönderen can payödeme a 1.6 percentyüzde feeücret
86
248700
3466
Gönderici yüzde 1,6 harç ödeyerek
04:24
and with the clicktık of a buttondüğme
87
252166
2038
ve tek bir tuşa basarak,
04:26
sendgöndermek moneypara directlydirekt olarak to a recipient'sAlıcının accounthesap
88
254204
2951
parayı doğrudan alıcının hesabına
04:29
with no intermediariesaracılar.
89
257155
2730
aracı olmadan yollayabilir.
04:31
Like the technologiesteknolojiler that are disruptingengellemeden industriesEndüstriyel
90
259885
2863
Kendi hayatlarımızdaki endüstriyi
04:34
in our ownkendi liveshayatları,
91
262748
1799
bozan teknoloji gibi,
04:36
paymentsÖdemeler technologyteknoloji in poorfakir countriesülkeler
92
264547
2563
fakir ülkelerdeki ödeme teknolojileri de
04:39
could disruptbozmak aidyardım.
93
267110
3107
yardım etmeyi bozabilir.
04:42
It's spreadingyayma so quicklyhızlı bir şekilde that it's possiblemümkün
94
270217
2312
O kadar hızlı yayılıyor ki,
04:44
to imaginehayal etmek reachingulaşan billionsmilyarlarca
95
272529
2532
dünyadaki milyarlarca fakire ulaşılmasını
04:47
of the world'sDünyanın en poorfakir this way.
96
275061
2799
hayal etmek mümkün.
04:49
That's what we'vebiz ettik startedbaşladı to do at GiveDirectlyGiveDirectly.
97
277860
2621
İşte bu bizim GiveDirectly'de yapmaya
başladığımız şey.
04:52
We're the first organizationorganizasyon
98
280481
1665
Fakir insanlara para transferi
04:54
dedicatedadanmış to providingsağlama cashnakit transferstransferler to the poorfakir.
99
282146
3173
sağlayan ilk organizasyonuz.
04:57
We'veBiz ettik sentgönderilen cashnakit to 35,000
people acrosskarşısında ruralkırsal KenyaKenya
100
285319
4668
Kırsal Kenya ve Uganda genelinde
35.000 kişiye,
05:01
and UgandaUganda
101
289987
1167
aile başına tek seferlik
05:03
in one-timeTek seferlik paymentsÖdemeler of 1,000 dollarsdolar
102
291154
3178
1.000 dolar
05:06
perbaşına familyaile.
103
294332
2585
para yolladık.
05:08
So faruzak, we'vebiz ettik lookedbaktı for the poorestyoksul people
104
296917
2260
Şimdiye dek, dünyanın bu tarafında
05:11
in the poorestyoksul villagesköyler, and in this partBölüm of the worldDünya,
105
299177
3303
en fakir köylerdeki en fakir
insanlara baktık.
05:14
they're the onesolanlar livingyaşam in homesevler
106
302480
1444
Çamur ve samandan yapılmış
05:15
madeyapılmış of mudçamur and thatchsaz,
107
303924
1178
evlerde yaşıyorlar,
05:17
not cementçimento and ironDemir.
108
305102
2460
çimento ve demirden değil.
05:19
So let's say that's your familyaile.
109
307562
2222
Hadi diyelim ki bu sizin aileniz.
05:21
We showgöstermek up at your doorkapı with an AndroidAndroid phonetelefon.
110
309784
2452
Android bir telefonla kapınıza geliyoruz.
05:24
We'llWe'll get your nameisim, take your photoFotoğraf
111
312236
2327
Adınızı alıp sizin ve barakanızın
05:26
and a photoFotoğraf of your hutkulübe
112
314563
1416
fotoğrafını çekiyoruz
05:27
and grabkapmak the GPSGPS coordinateskoordinatlar.
113
315979
2475
ve GPS koordinatlarını alıyoruz.
05:30
That night, we sendgöndermek all the dataveri to the cloudbulut,
114
318454
2100
O gece, tüm veriyi buluta yolluyoruz
05:32
and eachher pieceparça getsalır checkedkontrol
115
320554
2280
ve her parça bağımsız bir ekip tarafından
05:34
by an independentbağımsız teamtakım
116
322834
1878
uydu görüntüleri kullanılarak
05:36
usingkullanma, for one exampleörnek, satelliteuydu imagesGörüntüler.
117
324712
3391
kontrol ediliyor.
05:40
Then, we'lliyi come back,
118
328103
1996
Sonra geri geliyoruz,
05:42
we'lliyi sellsatmak you a basictemel cellhücre phonetelefon
119
330099
2391
eğer bir telefonunuz yoksa,
05:44
if you don't have one alreadyzaten,
120
332490
2267
size basit bir telefon satıyoruz
05:46
and a fewaz weekshaftalar latersonra,
121
334757
2321
ve birkaç hafta sonra
05:49
we sendgöndermek moneypara to it.
122
337078
2291
ona para yolluyoruz.
05:51
Something that fivebeş yearsyıl agoönce
123
339369
1561
Beş yıl önce bunu yapmak
05:52
would have seemedgibiydi impossibleimkansız
124
340930
1528
imkânsız görülebilirdi.
05:54
we can now do efficientlyverimli biçimde
125
342458
2885
Şu an yolsuzluk olmadan
05:57
and freeücretsiz of corruptionbozulma.
126
345343
2138
verimli bir şekilde yapabiliyoruz.
05:59
The more cashnakit we give to the poorfakir,
127
347481
2316
Fakirlere verdiğimiz daha çok paranın
06:01
and the more evidencekanıt we have that it worksEserleri,
128
349797
3656
işe yaradığının daha çok kanıtı oldukça
06:05
the more we have to reconsideryeniden gözden geçirilmesi
129
353453
2408
onlara verdiğimiz başka her şeyi
06:07
everything elsebaşka we give.
130
355861
2489
daha çok ele almalıyız.
06:10
TodayBugün, the logicmantık behindarkasında aidyardım is too oftensık sık,
131
358350
3588
Günümüzde, yardımın arkasındaki mantık
06:13
well, we do at leasten az some good.
132
361938
3112
en azından iyi bir şey yapıyoruz.
06:17
When we're complacenthalinden memnun
133
365050
1416
Kendi bariyerimiz olarak
06:18
with that as our barbar,
134
366466
2370
buna memnun olunca,
06:20
when we tell ourselveskendimizi that givingvererek aidyardım
135
368836
2592
kendi kendimize yardım etmek
06:23
is better than no aidyardım at all,
136
371428
2914
hiç etmemekten daha iyidir deriz.
06:26
we tendeğiliminde to investyatırmak inefficientlyverimsiz,
137
374342
2272
Aklımızda çakan inovatif fikirlemizde,
06:28
in our ownkendi ideasfikirler that strikegrev us as innovativeyenilikçi,
138
376614
3982
rapor yazmada,
06:32
on writingyazı reportsraporlar,
139
380596
2154
uçak biletleri ve SUV'lerde
06:34
on planeuçak ticketsbiletler and SUVsSUV.
140
382750
3846
verimsiz yatırım yapma eğiliminde oluruz.
06:38
What if the logicmantık was,
141
386596
2324
Peki ya mantık, doğrudan verilen
06:40
will we do better than cashnakit givenverilmiş directlydirekt olarak?
142
388920
5271
nakitten daha iyisini
yapacak mıyız olsaydı?
06:46
OrganizationsKuruluşlar would have to provekanıtlamak
143
394191
1510
Organizasyonlar, fakirler için
06:47
that they're doing more good for the poorfakir
144
395701
2229
onların kendileri için yaptıklarından
daha çok şey yaptıklarını
06:49
than the poorfakir can do for themselveskendilerini.
145
397930
2756
kanıtlamak zorunda kalırlardı.
06:52
Of coursekurs, givingvererek cashnakit won'talışkanlık createyaratmak publichalka açık goodsmal
146
400686
2948
Tabii ki, nakit vermek halk için
hastalıkların kökünü kurutmaz
06:55
like eradicatingEradicating diseasehastalık or
buildingbina stronggüçlü institutionskurumlar,
147
403634
5318
veya sağlam kurumlar kurmaz,
07:00
but it could setset a higherdaha yüksek barbar
148
408952
2226
ama kendi başına ailelerin
hayatını iyileştirmek için
07:03
for how we help individualbireysel familiesaileleri
149
411178
2962
nasıl yapmamız gerektiği konusunda
07:06
improveiyileştirmek theironların liveshayatları.
150
414140
3026
yüksek bir çizgi koyabilir.
07:09
I believe in aidyardım.
151
417166
1563
Yardıma inanıyorum.
07:10
I believe mostçoğu aidyardım is better than just
152
418729
3099
İnanıyorum ki, çoğu yardım uçaktan dışarı
07:13
throwingatma moneypara out of a planeuçak.
153
421828
1912
para atmaktan daha iyidir.
07:15
I am alsoAyrıca absolutelykesinlikle certainbelli
154
423740
2548
Ayrıca kesinlikle eminim ki,
07:18
that a lot of aidyardım todaybugün
155
426288
2233
bugün birçok yardım
07:20
isn't better than givingvererek directlydirekt olarak to the poorfakir.
156
428521
3525
fakirlere doğrudan verilmesinden
daha iyi olmayacak.
07:24
I hopeumut that one day, it will be.
157
432046
3876
Umuyorum ki, bir gün bu olacak.
07:27
Thank you.
158
435922
2056
Teşekkür ederim.
07:29
(ApplauseAlkış)
159
437978
3967
(Alkışlar)
Translated by Orkun Nazim Kadioglu
Reviewed by Yunus Aşık

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Joy Sun - Veteran aid worker
TED Fellow Joy Sun helped to launch a rare type of charity. GiveDirectly lets donors transfer money directly into the hands of impoverished people — empowering them to set their own goals and priorities.

Why you should listen

The idea of using mobile technology to put cash directly into the hands of the poorest people on earth doesn’t sound crazy to veteran aid worker Joy Sun — it sounds deeply satisfying. In this talk, she talks about what happens when we use technology to give cash instead of services to the poor.

More profile about the speaker
Joy Sun | Speaker | TED.com