TEDxOslo
Andreas Ekström: The moral bias behind your search results
Andreas Ekström: Arama sonuçlarınızdaki ahlaki önyargı
Filmed:
Readability: 3.7
1,550,129 views
Arama motorları en çok güvendiğimiz gerçeklik kaynağı ve hakemi haline geldi. Peki önyargısız bir arama sonucuna ulaşabilir miyiz? İsveçli yazar ve gazeteci Andreas Ekström bunun felsefi olarak imkansız olduğunu iddia ediyor. Bu düşündürücü konuşmada bizi teknoloji ve insani bilimler arasındaki bağı kuvvetlendirmeye çağırıyor ve bize her algoritmanın arkasında hiçbir kodun, hiçbir zaman yok edemeyeceği kişisel inançların olduğunu hatırlatıyor.
Andreas Ekström - Author and journalist
Andreas Ekström describes the power structures of the digital revolution. Full bio
Andreas Ekström describes the power structures of the digital revolution. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
So whenever I visit a school
and talk to students,
and talk to students,
0
1087
2493
Ne zaman bir okula gidip,
öğrencilerle konuşsam,
öğrencilerle konuşsam,
00:15
I always ask them the same thing:
1
3604
2143
onlara hep aynı şeyi sorarım:
00:18
Why do you Google?
2
6754
1434
neden Google-larsınız?
00:20
Why is Google the search engine
of choice for you?
of choice for you?
3
8624
3397
Arama motoru olarak tercihiniz
neden Google'dır?
neden Google'dır?
00:24
Strangely enough, I always get
the same three answers.
the same three answers.
4
12855
2552
Garip belki ama sürekli
aynı üç cevap verilir.
aynı üç cevap verilir.
00:27
One, "Because it works,"
5
15431
2039
İlki, “işe yarıyor”,
00:29
which is a great answer;
that's why I Google, too.
that's why I Google, too.
6
17494
2906
güzel bir cevap,
benim de Google’ı tercih sebebim.
benim de Google’ı tercih sebebim.
00:32
Two, somebody will say,
7
20424
2033
İkincisi, bazıları,
00:34
"I really don't know of any alternatives."
8
22481
2640
“gerçekten alternatifini bilmiyorum.” der.
00:37
It's not an equally great answer
and my reply to that is usually,
and my reply to that is usually,
9
25708
3128
Bu o kadar güzel bir cevap sayılmaz,
onlara genellikle cevabım
onlara genellikle cevabım
00:40
"Try to Google the word 'search engine,'
10
28860
1921
"Google’a 'arama motoru'
yazmayı denersen,
yazmayı denersen,
00:42
you may find a couple
of interesting alternatives."
of interesting alternatives."
11
30805
2402
birkaç ilginç
alternatif bulabilirsin.” olur.
alternatif bulabilirsin.” olur.
00:45
And last but not least, thirdly,
12
33231
2095
Sonuncusu ise,
00:47
inevitably, one student will raise
her or his hand and say,
her or his hand and say,
13
35350
3310
kaçınılmaz bir şekilde, bir öğrenci
parmak kaldırıp
parmak kaldırıp
00:50
"With Google, I'm certain to always get
the best, unbiased search result."
the best, unbiased search result."
14
38684
5183
“Google'la kesin olarak, hep en iyi ve
önyargısız arama sonucuna ulaşırım.” der.
önyargısız arama sonucuna ulaşırım.” der.
En iyi ve önyargısız arama sonucuna
kesin olarak, hep ulaşmak.
kesin olarak, hep ulaşmak.
00:57
Certain to always get the best,
unbiased search result.
unbiased search result.
15
45157
6506
01:05
Now, as a man of the humanities,
16
53091
2390
Bir beşeri bilim insanı olarak,
01:07
albeit a digital humanities man,
17
55505
2181
hatta dijital insani bilim insanı olarak,
01:09
that just makes my skin curl,
18
57710
1738
bu durum beni ürpertiyor,
01:11
even if I, too, realize that that trust,
that idea of the unbiased search result
that idea of the unbiased search result
19
59472
4886
bu önyargısız arama sonucuna güvenin,
Google’a olan ortak sevgimizin ve
Google’a olan ortak sevgimizin ve
01:16
is a cornerstone in our collective love
for and appreciation of Google.
for and appreciation of Google.
20
64382
3855
ve Google'ı takdirimizin
köşetaşı olmasını anlayabilsem bile.
köşetaşı olmasını anlayabilsem bile.
01:20
I will show you why that, philosophically,
is almost an impossibility.
is almost an impossibility.
21
68658
4258
Size bunun felsefi açıdan neden
neredeyse imkansız olduğunu göstereceğim.
neredeyse imkansız olduğunu göstereceğim.
01:24
But let me first elaborate,
just a little bit, on a basic principle
just a little bit, on a basic principle
22
72940
3254
Ancak ilkin, her sorgumuzun ardındaki,
bazen görmeyi unuttuğumuz
bazen görmeyi unuttuğumuz
01:28
behind each search query
that we sometimes seem to forget.
that we sometimes seem to forget.
23
76218
3113
temel kuralı kısaca açıklamama izin verin.
01:31
So whenever you set out
to Google something,
to Google something,
24
79851
2080
Google’a bir şey yazdığınız zaman,
01:33
start by asking yourself this:
"Am I looking for an isolated fact?"
"Am I looking for an isolated fact?"
25
81955
3927
kendinize şunu sorun:
“kesin bir gerçekliği mi arıyorum?"
“kesin bir gerçekliği mi arıyorum?"
01:38
What is the capital of France?
26
86334
3161
Fransa’nın başkenti neresidir?
01:41
What are the building blocks
of a water molecule?
of a water molecule?
27
89519
2425
Su molekülünün yapıtaşları nelerdir?
01:43
Great -- Google away.
28
91968
2341
Harika, hemen Google-layın.
01:46
There's not a group of scientists
who are this close to proving
who are this close to proving
29
94333
3120
Cevapların Londra ve H3O olduğunu
01:49
that it's actually London and H30.
30
97477
1997
ispatlamaya çalışan
bilim insanları yoktur.
bilim insanları yoktur.
01:51
You don't see a big conspiracy
among those things.
among those things.
31
99498
2371
Bu tür şeylerde büyük
komplolara rastlamazsınız.
komplolara rastlamazsınız.
01:53
We agree, on a global scale,
32
101893
1533
Küresel ölçekli
01:55
what the answers are
to these isolated facts.
to these isolated facts.
33
103450
2725
kesin gerçekliklerin cevabı ne ise ,
hepimiz kabul ederiz.
hepimiz kabul ederiz.
01:58
But if you complicate your question
just a little bit and ask something like,
just a little bit and ask something like,
34
106199
5302
Ancak sorunuzu biraz daha
karmaşıklaştırırsanız:
karmaşıklaştırırsanız:
02:03
"Why is there
an Israeli-Palestine conflict?"
an Israeli-Palestine conflict?"
35
111525
2683
“Neden İsrail – Filistin
çatışması var?” gibi,
çatışması var?” gibi,
02:06
You're not exactly looking
for a singular fact anymore,
for a singular fact anymore,
36
114978
2640
artık kesin kabul görmüş
bir gerçeklik aramıyorsunuz,
bir gerçeklik aramıyorsunuz,
02:09
you're looking for knowledge,
37
117642
1833
bir bilgiyi araştırıyorsunuz,
02:11
which is something way more
complicated and delicate.
complicated and delicate.
38
119499
2578
ki bu daha karmaşık
ve hassas bir şeydir.
ve hassas bir şeydir.
02:14
And to get to knowledge,
39
122600
1549
Bu bilgiye ulaşmak için,
02:16
you have to bring 10 or 20
or 100 facts to the table
or 100 facts to the table
40
124173
3031
masaya 10 veya 20
veya 100 gerçeklik getirmek,
veya 100 gerçeklik getirmek,
02:19
and acknowledge them and say,
"Yes, these are all true."
"Yes, these are all true."
41
127228
2976
onları kabul etmek ve
“Bunların hepsi doğru.” demelisiniz.
“Bunların hepsi doğru.” demelisiniz.
02:22
But because of who I am,
42
130228
1674
Fakat kim olduğuma göre,
02:23
young or old, black or white,
gay or straight,
gay or straight,
43
131926
2270
genç, yaşlı, siyah,
beyaz, eşcinsel ya da değil,
beyaz, eşcinsel ya da değil,
02:26
I will value them differently.
44
134220
1611
her birini farklı değerlendireceğim.
02:27
And I will say, "Yes, this is true,
45
135855
1688
“Evet bu doğru, ancak
02:29
but this is more important
to me than that."
to me than that."
46
137567
2114
diğeri benim için
daha önemli.” diyeceğim.
daha önemli.” diyeceğim.
02:31
And this is where it becomes interesting,
47
139705
1990
İşin ilginç tarafı tam burası,
02:33
because this is where we become human.
48
141719
2146
çünkü bizi insan yapan şey de bu.
02:35
This is when we start
to argue, to form society.
to argue, to form society.
49
143889
2996
Toplumu şekillendirmek için
tartışmaya başladığımız yer burası.
tartışmaya başladığımız yer burası.
02:38
And to really get somewhere,
we need to filter all our facts here,
we need to filter all our facts here,
50
146909
3357
Bir yerlere varmak için
gerçeklerimizi filtrelememiz gerekir.
gerçeklerimizi filtrelememiz gerekir.
02:42
through friends and neighbors
and parents and children
and parents and children
51
150290
2556
Arkadaşlar, komşular,
aileler, çocuklar,
aileler, çocuklar,
02:44
and coworkers and newspapers
and magazines,
and magazines,
52
152870
2032
iş arkadaşları, gazeteler,
dergiler yardımıyla.
dergiler yardımıyla.
02:46
to finally be grounded in real knowledge,
53
154926
3080
Sonuçta gerçek bilgiye ulaşmak için,
02:50
which is something that a search engine
is a poor help to achieve.
is a poor help to achieve.
54
158030
4047
bir arama motorunun bunu başarmanızda
çok az yardımı olabilecektir.
çok az yardımı olabilecektir.
02:55
So, I promised you an example
just to show you why it's so hard
just to show you why it's so hard
55
163284
6328
Doğru, açık ve tarafsız bilgiyi
elde etmenin neden
elde etmenin neden
03:01
to get to the point of true, clean,
objective knowledge --
objective knowledge --
56
169636
3404
bu kadar zor olduğunu
bir örnekle size göstermek istiyorum.
bir örnekle size göstermek istiyorum.
03:05
as food for thought.
57
173064
1468
Konu üzerinde düşünmek için.
03:06
I will conduct a couple of simple
queries, search queries.
queries, search queries.
58
174556
3893
Bazı basit arama sorguları
yapacağım.
yapacağım.
03:10
We'll start with "Michelle Obama,"
59
178473
4040
"Michelle Obama" ile başlayacağız.
03:14
the First Lady of the United States.
60
182537
1804
ABD'nin first lady’si.
03:16
And we'll click for pictures.
61
184365
1729
Görsellere tıklayacağız.
03:19
It works really well, as you can see.
62
187007
2272
Gördüğünüz üzere oldukça iyi çalışıyor.
03:21
It's a perfect search
result, more or less.
result, more or less.
63
189303
3028
Neredeyse mükemmel bir arama sonucu.
03:24
It's just her in the picture,
not even the President.
not even the President.
64
192355
2750
Resimde sadece o var,
başkan bile yok.
başkan bile yok.
03:27
How does this work?
65
195664
1313
Nasıl çalışıyor?
03:29
Quite simple.
66
197837
1372
Oldukça basit.
03:31
Google uses a lot of smartness
to achieve this, but quite simply,
to achieve this, but quite simply,
67
199233
3215
Bir çok akıllıca yöntem kullanılıyor,
ama basitleştirirsek,
ama basitleştirirsek,
03:34
they look at two things
more than anything.
more than anything.
68
202472
2060
iki şeye diğerlerinden daha çok bakıyor.
03:36
First, what does it say in the caption
under the picture on each website?
under the picture on each website?
69
204556
5156
İlki, her bir internet sitesinde
resmin altında ne yazdığı.
resmin altında ne yazdığı.
03:41
Does it say "Michelle Obama"
under the picture?
under the picture?
70
209736
2215
Resmin altında
"Michelle Obama" mı yazıyor?
"Michelle Obama" mı yazıyor?
03:43
Pretty good indication
it's actually her on there.
it's actually her on there.
71
211975
2356
Gerçekten onun olduğuna dair
iyi bir gösterge.
iyi bir gösterge.
03:46
Second, Google looks at the picture file,
72
214355
2386
İkinci olarak Google internet sitesine
03:48
the name of the file as such
uploaded to the website.
uploaded to the website.
73
216765
3032
yüklenen resim dosyasının
adına bakıyor.
adına bakıyor.
03:51
Again, is it called "MichelleObama.jpeg"?
74
219821
2669
"Michelle Obama.jpeg” mi denmiş?
03:54
Pretty good indication it's not
Clint Eastwood in the picture.
Clint Eastwood in the picture.
75
222839
2922
Resimde Clint Eastwood olmadığına dair
iyi bir gösterge.
iyi bir gösterge.
03:57
So, you've got those two and you get
a search result like this -- almost.
a search result like this -- almost.
76
225785
4265
Böylece bu iki yöntemle böyle bir
arama sonucuna ulaştınız -- neredeyse.
arama sonucuna ulaştınız -- neredeyse.
04:02
Now, in 2009, Michelle Obama
was the victim of a racist campaign,
was the victim of a racist campaign,
77
230074
6603
Michelle Obama 2009 yılında
arama sonuçları üzerinden
arama sonuçları üzerinden
ona hakaret etmek üzere ayarlanmış
ırkçı bir kampanyanın mağduruydu.
ırkçı bir kampanyanın mağduruydu.
04:08
where people set out to insult her
through her search results.
through her search results.
78
236701
4015
04:13
There was a picture distributed
widely over the Internet
widely over the Internet
79
241430
2702
İnternette yaygın olarak paylaşılan,
04:16
where her face was distorted
to look like a monkey.
to look like a monkey.
80
244156
2644
yüzünün maymuna benzetildiği,
oynanmış bir resim vardı.
oynanmış bir resim vardı.
04:18
And that picture was published all over.
81
246824
3169
Bu resim her yerde yayınlandı.
04:22
And people published it
very, very purposefully,
very, very purposefully,
82
250017
3761
İnsanlar bilinçli bir şekilde,
o resmin arama sonuçlarında
çıkması için uğraştılar.
çıkması için uğraştılar.
04:25
to get it up there in the search results.
83
253802
1971
04:27
They made sure to write
"Michelle Obama" in the caption
"Michelle Obama" in the caption
84
255797
2955
Resmin başlığına
“Michelle Obama” yazdılar
“Michelle Obama” yazdılar
04:30
and they made sure to upload the picture
as "MichelleObama.jpeg," or the like.
as "MichelleObama.jpeg," or the like.
85
258776
4177
ve resmi "MichelleObama.jpeg” veya benzer
bir dosya adıyla yüklediler.
bir dosya adıyla yüklediler.
04:34
You get why -- to manipulate
the search result.
the search result.
86
262977
2367
Neden olduğunu anladınız,
arama sonuçlarını manipüle etmek için.
arama sonuçlarını manipüle etmek için.
04:37
And it worked, too.
87
265368
1295
İşe de yaradı.
04:38
So when you picture-Googled
for "Michelle Obama" in 2009,
for "Michelle Obama" in 2009,
88
266687
2720
2009'da Google görsellerinde
“Michelle Obama” aratıldığında,
“Michelle Obama” aratıldığında,
04:41
that distorted monkey picture
showed up among the first results.
showed up among the first results.
89
269431
3387
üzerinde oynanmış o maymun resmi
ilk sonuçlar arasında çıkıyordu.
ilk sonuçlar arasında çıkıyordu.
04:44
Now, the results are self-cleansing,
90
272842
3566
Sonuçlar kendini yeniliyor
04:48
and that's sort of the beauty of it,
91
276432
1753
ve bu işin güzel tarafı,
04:50
because Google measures relevance
every hour, every day.
every hour, every day.
92
278209
3403
çünkü Google her saat, her gün
sonuçların uygunluğunu ölçmektedir.
sonuçların uygunluğunu ölçmektedir.
04:53
However, Google didn't settle
for that this time,
for that this time,
93
281636
2714
Ancak bu sefer Google bununla yetinmedi,
04:56
they just thought, "That's racist
and it's a bad search result
and it's a bad search result
94
284374
3124
şöyle düşündüler;
“bu ırkçı ve kötü bir arama sonucu,
“bu ırkçı ve kötü bir arama sonucu,
04:59
and we're going to go back
and clean that up manually.
and clean that up manually.
95
287522
3135
geriye dönüp bunu elle düzelteceğiz.
05:02
We are going to write
some code and fix it,"
some code and fix it,"
96
290681
2932
Bazı kodlar yazıp bunu düzelteceğiz.”,
05:05
which they did.
97
293637
1247
ki yaptılar da.
05:07
And I don't think anyone in this room
thinks that was a bad idea.
thinks that was a bad idea.
98
295454
3742
Salonda hiç kimsenin bunun kötü bir fikir
olduğunu düşündüğünü sanmıyorum.
olduğunu düşündüğünü sanmıyorum.
05:11
Me neither.
99
299789
1164
Ben de dahil.
05:14
But then, a couple of years go by,
100
302802
3032
Ancak birkaç yıl sonra,
05:17
and the world's most-Googled Anders,
101
305858
2984
dünyanın en çok Google-lanan Anders’i,
05:20
Anders Behring Breivik,
102
308866
2279
Anders Behring Breivik,
05:23
did what he did.
103
311169
1706
yapacağını yaptı.
05:24
This is July 22 in 2011,
104
312899
2001
22 Temmuz 2011’de
05:26
and a terrible day in Norwegian history.
105
314924
2649
Norveç tarihinin korkunç günlerinden biri.
05:29
This man, a terrorist, blew up
a couple of government buildings
a couple of government buildings
106
317597
3787
Terörist olan bu adam Oslo, Norveç'te
şu an bulunduğumuz yere
şu an bulunduğumuz yere
05:33
walking distance from where we are
right now in Oslo, Norway
right now in Oslo, Norway
107
321408
2883
yürüme mesafesinde olan bazı
devlet binalarını havaya uçurdu;
devlet binalarını havaya uçurdu;
05:36
and then he traveled
to the island of Utøya
to the island of Utøya
108
324315
2051
ve sonra Utøya Adasına gitti,
05:38
and shot and killed a group of kids.
109
326390
2223
bir grup çocuğa ateş etti
ve onları öldürdü.
ve onları öldürdü.
05:41
Almost 80 people died that day.
110
329113
1728
80'e yakın kişi o gün öldü.
05:44
And a lot of people would describe
this act of terror as two steps,
this act of terror as two steps,
111
332397
4559
Birçok insan bu terör hadisesini
iki aşamalı tasvir ediyor,
iki aşamalı tasvir ediyor,
05:48
that he did two things: he blew up
the buildings and he shot those kids.
the buildings and he shot those kids.
112
336980
3411
binaları patlattı ve o çocukları öldürdü.
05:52
It's not true.
113
340415
1165
Bu doğru değil.
05:54
It was three steps.
114
342326
2143
Üç aşamalı idi.
05:56
He blew up those buildings,
he shot those kids,
he shot those kids,
115
344493
2214
O binaları patlattı, o çocukları öldürdü
05:58
and he sat down and waited
for the world to Google him.
for the world to Google him.
116
346731
3644
ve oturup dünyanın
onu Google-lamasını bekledi.
onu Google-lamasını bekledi.
06:03
And he prepared
all three steps equally well.
all three steps equally well.
117
351227
2627
Üç aşamayı da oldukça iyi hazırladı.
06:06
And if there was somebody
who immediately understood this,
who immediately understood this,
118
354544
2790
Eğer bunu hemen anlayan biri varsa,
06:09
it was a Swedish web developer,
119
357358
1524
o da İsveçli
internet tasarımcısı,
internet tasarımcısı,
06:10
a search engine optimization expert
in Stockholm, named Nikke Lindqvist.
in Stockholm, named Nikke Lindqvist.
120
358906
3623
Stockholm’de arama motoru optimizasyonu
uzmanı olan Nikke Lindqvist'tir.
uzmanı olan Nikke Lindqvist'tir.
06:14
He's also a very political guy
121
362553
1588
Aynı zamanda oldukça
siyasi birisiydi.
siyasi birisiydi.
06:16
and he was right out there
in social media, on his blog and Facebook.
in social media, on his blog and Facebook.
122
364165
3276
sosyal medyada bloğunu ve
Facebook'u aktif kullanan biriydi.
Facebook'u aktif kullanan biriydi.
06:19
And he told everybody,
123
367465
1206
Herkese şunu dedi:
06:20
"If there's something that
this guy wants right now,
this guy wants right now,
124
368695
2455
“Şu anda bu adamın
yapmak istediği bir şey varsa,
yapmak istediği bir şey varsa,
06:23
it's to control the image of himself.
125
371174
2459
o da kendi imajını kontrol etmektir.
06:26
Let's see if we can distort that.
126
374760
1960
Bunu değiştirebilecek miyiz görelim.
06:29
Let's see if we, in the civilized world,
can protest against what he did
can protest against what he did
127
377490
3977
Bakalım yaptığı eylemi medeni dünya olarak
kendi arama sonuçlarında
kendi arama sonuçlarında
06:33
through insulting him
in his search results."
in his search results."
128
381491
3317
ona hakaret ederek
protesto edebilecek miyiz?”
protesto edebilecek miyiz?”
06:36
And how?
129
384832
1187
Peki nasıl?
06:38
He told all of his readers the following,
130
386797
2056
Tüm okurlarına şunları dedi,
06:40
"Go out there on the Internet,
131
388877
1864
“İnternete girin,
06:42
find pictures of dog poop on sidewalks --
132
390765
2895
kaldırım üzerinde
köpek dışkısı resimleri bulun --
köpek dışkısı resimleri bulun --
kaldırım üzerinde
köpek dışkısı resimleri bulun --
köpek dışkısı resimleri bulun --
06:46
find pictures of dog poop on sidewalks --
133
394708
2174
06:48
publish them in your feeds,
on your websites, on your blogs.
on your websites, on your blogs.
134
396906
3470
yayınlarınızda, internet sitelerinizde ve
bloglarınızda bunu yayınlayın.
bloglarınızda bunu yayınlayın.
06:52
Make sure to write the terrorist's
name in the caption,
name in the caption,
135
400400
2921
Resmin altına teröristin ismini
yazdığınızdan emin olun,
yazdığınızdan emin olun,
06:55
make sure to name
the picture file "Breivik.jpeg."
the picture file "Breivik.jpeg."
136
403345
4487
resim dosyasının adının
“Breivik.jpeg” olduğundan emin olun.
“Breivik.jpeg” olduğundan emin olun.
06:59
Let's teach Google that that's
the face of the terrorist."
the face of the terrorist."
137
407856
3801
Google’a teröristin yüzünün
bu olduğunu öğretelim.”
bu olduğunu öğretelim.”
07:05
And it worked.
138
413552
1278
Ve işe yaradı.
07:07
Two years after that campaign
against Michelle Obama,
against Michelle Obama,
139
415853
2898
Michelle Obama’ya karşı yürütülen
kampanyadan iki yıl sonra,
kampanyadan iki yıl sonra,
07:10
this manipulation campaign
against Anders Behring Breivik worked.
against Anders Behring Breivik worked.
140
418775
3266
Anders Behring Breivik'e karşı
manipülasyon kampanyası işe yaradı.
manipülasyon kampanyası işe yaradı.
07:14
If you picture-Googled for him weeks after
the July 22 events from Sweden,
the July 22 events from Sweden,
141
422065
4462
22 Temmuz'dan bir süre sonra İsveç’ten
Google görsellerinde onu aratsaydınız,
Google görsellerinde onu aratsaydınız,
07:18
you'd see that picture of dog poop
high up in the search results,
high up in the search results,
142
426551
4327
arama sonuçlarının üst kısımlarında
köpek dışkısı resmini görebilirdiniz,
köpek dışkısı resmini görebilirdiniz,
07:22
as a little protest.
143
430902
1444
küçük bir protesto olarak.
07:25
Strangely enough, Google
didn't intervene this time.
didn't intervene this time.
144
433425
4132
Garip bir şekilde
Google bu kez müdahale etmedi.
Google bu kez müdahale etmedi.
07:30
They did not step in and manually
clean those search results up.
clean those search results up.
145
438494
4272
Devreye girip arama sonuçlarını
elle düzeltmediler.
elle düzeltmediler.
07:35
So the million-dollar question,
146
443964
1716
Şimdi milyon dolarlık soru,
07:37
is there anything different
between these two happenings here?
between these two happenings here?
147
445704
3368
bu iki hadise arasında fark var mı?
07:41
Is there anything different between
what happened to Michelle Obama
what happened to Michelle Obama
148
449096
3193
Michelle Obama’ya yapılan ile
Anders Behring Breivik’e yapılan
Anders Behring Breivik’e yapılan
07:44
and what happened
to Anders Behring Breivik?
to Anders Behring Breivik?
149
452313
2065
eylem arasında bir fark var mı?
07:46
Of course not.
150
454402
1284
Elbetteki yok.
07:48
It's the exact same thing,
151
456861
1471
Kesinlikle aynı şey
07:50
yet Google intervened in one case
and not in the other.
and not in the other.
152
458356
2864
ama bir durumda Google müdahale etti,
diğerinde ise etmedi.
diğerinde ise etmedi.
07:53
Why?
153
461244
1253
Neden?
07:55
Because Michelle Obama
is an honorable person, that's why,
is an honorable person, that's why,
154
463283
3300
Çünkü Michelle Obama
saygıdeğer bir insan, sebep bu
saygıdeğer bir insan, sebep bu
07:58
and Anders Behring Breivik
is a despicable person.
is a despicable person.
155
466607
2916
ve Anders Breivik ise aşağılık bir insan.
08:02
See what happens there?
156
470142
1535
Ne olduğunu anlıyor musunuz?
08:03
An evaluation of a person takes place
157
471701
3255
Bir kişi değerlendiriliyor
08:06
and there's only one
power-player in the world
power-player in the world
158
474980
3786
ve dünya üzerinde kimin kim olduğunu
08:10
with the authority to say who's who.
159
478790
2480
söyleme otoritesine sahip
tek bir güç var.
tek bir güç var.
08:13
"We like you, we dislike you.
160
481882
1741
"Seni seviyoruz. Seni sevmiyoruz.
08:15
We believe in you,
we don't believe in you.
we don't believe in you.
161
483647
2039
Sana inanıyoruz. Sana inanmıyoruz.
08:17
You're right, you're wrong.
You're true, you're false.
You're true, you're false.
162
485710
2547
Haklısın. Haksızsın.
Doğrusun. Yanlışsın.
Doğrusun. Yanlışsın.
Obama'sın. Breivik'sin.”
08:20
You're Obama, and you're Breivik."
163
488281
1805
08:22
That's power if I ever saw it.
164
490791
2000
Bu, eğer şu ana kadar
gördüysem, gücün kendisidir.
gördüysem, gücün kendisidir.
08:27
So I'm asking you to remember
that behind every algorithm
that behind every algorithm
165
495206
3652
Sizden şunu hatırlamanızı rica ediyorum:
her algoritmanın ardında
her algoritmanın ardında
08:30
is always a person,
166
498882
1777
her zaman bir insan vardır.
08:32
a person with a set of personal beliefs
167
500683
2495
Hiçbir kodun tamamen yok edemeyeceği
08:35
that no code can ever
completely eradicate.
completely eradicate.
168
503202
2525
bir takım kişisel değerleri olan birisi.
08:37
And my message goes
out not only to Google,
out not only to Google,
169
505751
2434
Mesajım sadece Google’a değil,
08:40
but to all believers in the faith
of code around the world.
of code around the world.
170
508209
2810
aynı zamanda kodların
doğruluğuna inananlaradır.
doğruluğuna inananlaradır.
08:43
You need to identify
your own personal bias.
your own personal bias.
171
511043
2976
Kişisel önyargılarınızı
belirlemek zorundasınız.
belirlemek zorundasınız.
08:46
You need to understand that you are human
172
514043
2013
İnsan olduğunuzu anlamanız
08:48
and take responsibility accordingly.
173
516080
2491
ve sorumluluğu ona göre almanız
gerekiyor.
gerekiyor.
08:51
And I say this because I believe
we've reached a point in time
we've reached a point in time
174
519891
2938
Bunu şunun için söylüyorum:
öyle bir noktaya geldik ki
öyle bir noktaya geldik ki
08:54
when it's absolutely imperative
175
522853
1555
kesinlikle şu iki şeyi
08:56
that we tie those bonds
together again, tighter:
together again, tighter:
176
524432
3217
sıkı bir şekilde tekrar bağlamak
zorundayız, daha sıkı bir şekilde:
zorundayız, daha sıkı bir şekilde:
08:59
the humanities and the technology.
177
527673
2368
beşeri bilim ve teknolojiyi.
09:02
Tighter than ever.
178
530483
1805
Şimdiye kadarkinden
daha da sıkı.
daha da sıkı.
09:04
And, if nothing else, to remind us
that that wonderfully seductive idea
that that wonderfully seductive idea
179
532312
3339
Bir de muhteşem bir şekilde
cezbediciliği olan
cezbediciliği olan
önyargısız, temiz arama sonucu
fikrinin bir efsane olduğunu
fikrinin bir efsane olduğunu
09:07
of the unbiased, clean search result
180
535675
2668
09:10
is, and is likely to remain, a myth.
181
538367
2767
hatırlatmak istiyorum.
Zamanınızı ayırdığınız
için teşekkürler.
için teşekkürler.
09:13
Thank you for your time.
182
541984
1159
09:15
(Applause)
183
543167
2432
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Andreas Ekström - Author and journalistAndreas Ekström describes the power structures of the digital revolution.
Why you should listen
Andreas Ekström is staff writer at Sydsvenskan, a daily morning paper in Malmö, Sweden.
His passion is educating for digital equality, and he has a vision for a world in which we share the wealth -- not only financially, but also in terms of knowledge and power. Andreas is the author of six books, a columnist and a commentator, and he often lectures and leads seminars on the digital revolution.
Andreas Ekström | Speaker | TED.com