TEDxExeter
Deeyah Khan: What we don't know about Europe's Muslim kids
Deeyah Khan: Avrupalı Müslüman çocuklar ve gençlerle ilgili bilmediklerimiz
Filmed:
Readability: 3.2
1,424,468 views
Afgan bir annenin ve Pakistanlı bir babanın kızı olarak Norveç'te büyüyen Deeyah Khan, bağlı olduğunuz bir topluluk ile yaşadığınız ülke arasında sıkışıp kalan bir genç olmanın ne demek olduğunu çok iyi biliyor. Bu güçlü ve duygusal konuşmada, yapımcı Khan, Batı'da yetişen birçok Müslüman çocukların hissettiği reddedilme ve dışlanmışlık duygularının ve gençlerimizi, aşırı gruplar kucaklamadan önce bizim kucaklamamamızın ölümcül sonuçlarının altını çiziyor.
Deeyah Khan - Filmmaker
Deeyah Khan is working to create intercultural dialogue and understanding by confronting the world's most complex and controversial topics. Full bio
Deeyah Khan is working to create intercultural dialogue and understanding by confronting the world's most complex and controversial topics. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
When I was a child,
I knew I had superpowers.
I knew I had superpowers.
0
1200
3320
Çocukken, süper güçlerimin
olduğunu biliyordum.
olduğunu biliyordum.
00:18
That's right.
1
6920
1215
Evet, gerçekten.
00:20
(Laughter)
2
8160
1096
(Gülüşmeler)
00:21
I thought I was absolutely amazing
because I could understand
because I could understand
3
9280
4016
İnanılmaz biri olduğumu düşünüyordum,
çünkü kahverengi insanların hislerini
çünkü kahverengi insanların hislerini
00:25
and relate to the feelings
of brown people,
of brown people,
4
13320
2136
anlıyor ve onlarla empati kurabiliyordum
00:27
like my grandfather,
a conservative Muslim guy.
a conservative Muslim guy.
5
15480
3400
tıpkı muhafazakar bir Müslüman olan
büyükbabamla olduğu gibi.
büyükbabamla olduğu gibi.
00:31
And also, I could understand
my Afghan mother, my Pakistani father,
my Afghan mother, my Pakistani father,
6
19360
4896
Ve aynı zamanda, çok dindar olmayan ama,
oldukça liberal olan
oldukça liberal olan
00:36
not so religious
but laid-back, fairly liberal.
but laid-back, fairly liberal.
7
24280
3800
Afgan annemi ve Pakistanlı babamı da
anlayabiliyordum.
anlayabiliyordum.
00:40
And of course, I could understand
8
28480
1616
Ve elbette, beyazların
hislerini de anlayabiliyor
hislerini de anlayabiliyor
00:42
and relate to the feelings
of white people.
of white people.
9
30120
2416
ve onlarla empati kurabiliyordum.
00:44
The white Norwegians of my country.
10
32560
1840
Ülkemin beyaz Norveçlileriyle.
00:47
You know, white, brown, whatever --
11
35480
2576
Beyaz, kahverengi, hangi renkten
olurlarsa olsunlar
olurlarsa olsunlar
00:50
I loved them all.
12
38080
1816
herkesi severdim.
00:51
I understood them all,
13
39920
1256
Hepsini anlardım,
00:53
even if they didn't always
understand each other,
understand each other,
14
41200
2336
onlar birbirini her zaman
anlayamasalar da,
anlayamasalar da,
00:55
they were all my people.
15
43560
1240
hepsi benim halkımdı.
00:57
My father, though,
was always really worried.
was always really worried.
16
45600
2936
Fakat babam, hep endişeliydi.
01:00
He kept saying that
even with the best education,
even with the best education,
17
48560
3336
Sürekli olarak, en iyi eğitimi alsam bile
01:03
I was not going to get a fair shake.
18
51920
3176
bana adil ve eşit fırsatlar
tanınmayacağını söylüyordu.
tanınmayacağını söylüyordu.
01:07
I would still face discrimination,
according to him.
according to him.
19
55120
3416
En iyi eğitimle bile, ona göre,
yine de ayrımcılığa maruz kalacaktım.
yine de ayrımcılığa maruz kalacaktım.
01:10
And that the only way
to be accepted by white people
to be accepted by white people
20
58560
2816
Ve ona göre, beyaz insanlarca kabul
görebilmemin tek şartı
görebilmemin tek şartı
01:13
would be to become famous.
21
61400
2176
ünlü olabilmemdi.
01:15
Now, mind you, he had this conversation
with me when I was seven years old.
with me when I was seven years old.
22
63600
4000
Şu da var ki, benimle bu konuşmayı
yaptığında ben yedi yaşındaydım.
yaptığında ben yedi yaşındaydım.
01:20
So while I'm seven years old, he said,
23
68440
2976
Yani, ben yedi yaşındayken babam
bana dedi ki;
bana dedi ki;
01:23
"Look, so it's either got to be sports,
or it's got to be music."
or it's got to be music."
24
71440
3376
"Bak, bunu ya sporla,
ya müzikle yapabilirsin."
ya müzikle yapabilirsin."
01:26
He didn't know anything about sports --
bless him -- so it was music.
bless him -- so it was music.
25
74840
4456
Spor hakkında pek bilgisi yoktu
- çok şükür - öyleyse müzik olmalıydı.
- çok şükür - öyleyse müzik olmalıydı.
01:31
So when I was seven years old,
he gathered all my toys, all my dolls,
he gathered all my toys, all my dolls,
26
79320
4336
Böylece, yedi yaşındayken, bütün
oyuncaklarımı, bebeklerimi topladı
oyuncaklarımı, bebeklerimi topladı
01:35
and he threw them all away.
27
83680
1600
ve hepsini attı.
01:38
In exchange he gave me
a crappy little Casio keyboard and --
a crappy little Casio keyboard and --
28
86160
3856
Onların yerine bana berbat,
küçük bir Casio org verdi ve --
küçük bir Casio org verdi ve --
01:42
(Laughter)
29
90040
1216
(Gülüşmeler)
01:43
Yeah. And singing lessons.
30
91280
2016
Evet. Ve şarkı söylemem için dersler.
01:45
And he forced me, basically, to practice
for hours and hours every single day.
for hours and hours every single day.
31
93320
4776
Ve tabir-i caizse beni her gün
saatlerce pratik yapmam için zorladı.
saatlerce pratik yapmam için zorladı.
01:50
Very quickly, he also had me performing
for larger and larger audiences,
for larger and larger audiences,
32
98120
4256
Kısa zamanda, bana giderek daha büyük
seyirci kitlelerine şarkı söyletti
seyirci kitlelerine şarkı söyletti
01:54
and bizarrely, I became
almost a kind of poster child
almost a kind of poster child
33
102400
3776
ve garip bir şekilde, Norveç
çok kültürlülüğünün
çok kültürlülüğünün
01:58
for Norwegian multiculturalism.
34
106200
2080
tipik bir sembolü olmuştum.
02:00
I felt very proud, of course.
35
108760
1736
Kendimle çok gurur duyuyordum, elbette.
02:02
Because even the newspapers at this point
36
110520
3336
Çünkü bu noktada gazeteler bile
kahverengi insanlar hakkında
kahverengi insanlar hakkında
02:05
were starting to write
nice things about brown people,
nice things about brown people,
37
113880
2576
güzel şeyler yazmaya başladı.
02:08
so I could feel
that my superpower was growing.
that my superpower was growing.
38
116480
3160
Böylece ben de, süper gücümün
geliştiğini hissediyordum.
geliştiğini hissediyordum.
02:12
So when I was 12 years old,
walking home from school,
walking home from school,
39
120960
2976
İşte böylece, bir gün 12 yaşında,
okuldan eve yürürken
okuldan eve yürürken
02:15
I took a little detour
40
123960
1216
"tuzlu ayak" denilen, çok sevdiğim
şekerlemeleri almak için
şekerlemeleri almak için
02:17
because I wanted to buy
my favorite sweets called "salty feet."
my favorite sweets called "salty feet."
41
125200
3535
yolu biraz uzattım.
02:20
I know they sound kind of awful,
42
128759
1761
Kulağa garip geldiğinin farkındayım.
02:23
but I absolutely love them.
43
131640
1496
Ama onlara bayılıyordum.
02:25
They're basically these little
salty licorice bits in the shape of feet.
salty licorice bits in the shape of feet.
44
133160
4440
Bunlar meyan kökünden yapılan ve
ayak şeklinde şekerlemelerdi.
ayak şeklinde şekerlemelerdi.
02:30
And now that I say it out loud,
I realize how terrible that sounds,
I realize how terrible that sounds,
45
138120
5240
Şimdi sesli söyledikçe kulağa
ne kadar korkunç geldiğini fark ediyorum
ne kadar korkunç geldiğini fark ediyorum
02:36
but be that as it may,
I absolutely love them.
I absolutely love them.
46
144280
2496
ama adları ne olursa olsun,
o şekerleri çok severim.
o şekerleri çok severim.
02:38
So on my way into the store,
47
146800
2096
Böylece, şeker dükkanına giderken
02:40
there was this grown white guy
in the doorway blocking my way.
in the doorway blocking my way.
48
148920
4536
beyaz bir adam, dükkânın girişinde benim
girmemi engelleyecek şekilde duruyordu.
girmemi engelleyecek şekilde duruyordu.
02:45
So I tried to walk around him,
and as I did that, he stopped me
and as I did that, he stopped me
49
153480
5936
Etrafından dolaşıp girmeye çalıştım
ama beni durdurdu
ama beni durdurdu
02:51
and he was staring at me,
50
159440
1800
ve bana dik dik bakmaya başladı,
02:54
and he spit in my face, and he said,
51
162200
1936
sonra yüzüme tükürdü ve bana:
02:56
"Get out of my way
52
164160
1216
"Çekil yolumdan
02:57
you little black bitch,
you little Paki bitch,
you little Paki bitch,
53
165400
3256
seni küçük siyah kaltak,
küçük Paki kaltak,
küçük Paki kaltak,
03:00
go back home where you came from."
54
168680
1920
nereden geldiysen oraya defol git." dedi.
03:03
I was absolutely horrified.
55
171600
3096
Çok korkmuştum.
03:06
I was staring at him.
56
174720
1296
Ona öylece bakakaldım.
03:08
I was too afraid
to wipe the spit off my face,
to wipe the spit off my face,
57
176040
2920
Yüzümdeki tükürüğünü silmekten
bile korktum.
bile korktum.
03:11
even as it was mixing with my tears.
58
179840
2136
O tükürüğü gözyaşlarıma karıştı.
03:14
I remember looking around,
hoping that any minute now,
hoping that any minute now,
59
182000
3696
Etrafıma bakınıp her an bir yerden
03:17
a grown-up is going to come
and make this guy stop.
and make this guy stop.
60
185720
3656
bir yetişkinin gelip bu adamı
durduracağını umut ettim.
durduracağını umut ettim.
03:21
But instead, people kept hurrying past me
and pretended not to see me.
and pretended not to see me.
61
189400
4320
Ama onun yerine, insanlar yanımdan
aceleyle geçti ve beni görmezden geldi.
aceleyle geçti ve beni görmezden geldi.
03:26
I was very confused
because I was thinking, well,
because I was thinking, well,
62
194160
3600
Kafam çok karışmıştı,
çünkü şöyle düşünüyordum:
çünkü şöyle düşünüyordum:
03:30
"My white people, come on!
Where are they? What's going on?
Where are they? What's going on?
63
198640
3296
"Benim sevgili beyaz insanlarım, hadi!
Neredesiniz? Neler oluyor?
Neredesiniz? Neler oluyor?
03:33
How come they're not
coming and rescuing me?
coming and rescuing me?
64
201960
2080
Neden gelip beni kurtarmıyorlar?"
03:36
So, needless to say,
I didn't buy the sweets.
I didn't buy the sweets.
65
204760
2256
Tabii ki şekerleri almadım.
03:39
I just ran home as fast as I could.
66
207040
2120
Koşabildiğim kadar hızlıca eve koştum.
03:42
Things were still OK, though, I thought.
67
210040
2080
Her şey hâlâ yolundaydı, diye düşündüm.
03:44
As time went on,
the more successful I became,
the more successful I became,
68
212800
3096
Zaman geçtikçe, daha başarılı oldukça
03:47
I eventually started also
attracting harassment from brown people.
attracting harassment from brown people.
69
215920
4120
kahverengi insanlardan da
tacizler gelir oldu.
tacizler gelir oldu.
03:53
Some men in my parent's community
felt that it was unacceptable
felt that it was unacceptable
70
221520
3296
Ailemin bulunduğu topluluktan
bazı erkekler,
bazı erkekler,
03:56
and dishonorable for a woman
to be involved in music
to be involved in music
71
224840
4856
bir kadının müzikle uğraşmasının
ve medyada olmasının kabul edilemez
ve medyada olmasının kabul edilemez
04:01
and to be so present in the media.
72
229720
1960
ve onursuzca olduğunu söylüyorlardı.
04:05
So very quickly, I was starting
to become attacked at my own concerts.
to become attacked at my own concerts.
73
233280
5416
Böylece kısa zamanda, konserlerimde
saldırılara uğramaya başladım.
saldırılara uğramaya başladım.
04:10
I remember one of the concerts,
I was onstage, I lean into the audience
I was onstage, I lean into the audience
74
238720
5016
Konserlerimin birinde, sahnedeydim,
seyircilere doğru uzandım
seyircilere doğru uzandım
04:15
and the last thing I see
is a young brown face
is a young brown face
75
243760
3256
ve gördüğüm son şey,
genç kahverengi bir surat,
genç kahverengi bir surat,
04:19
and the next thing I know is some sort
of chemical is thrown in my eyes
of chemical is thrown in my eyes
76
247040
4216
bir sonraki gördüğüm şey ise gözlerime
bazı kimyasal maddeler atıldığı oldu
bazı kimyasal maddeler atıldığı oldu
04:23
and I remember I couldn't really see
and my eyes were watering
and my eyes were watering
77
251280
3216
ve göremediğimi ve gözlerimin
sulandığını hatırlıyorum.
sulandığını hatırlıyorum.
04:26
but I kept singing anyway.
78
254520
1600
Yine de şarkıya devam ettim.
04:28
I was spit in the face in the streets
of Oslo, this time by brown men.
of Oslo, this time by brown men.
79
256839
4721
Oslo'nun sokaklarında bana tükürüyorlardı
ve bu defa kahverengi adamlardı.
ve bu defa kahverengi adamlardı.
04:34
They even tried to kidnap me at one point.
80
262360
3216
Bir keresinde beni kaçırmaya bile
kalkmışlardı.
kalkmışlardı.
04:37
The death threats were endless.
81
265600
2056
Ölüm tehditlerinin ardı arkası gelmiyordu.
04:39
I remember one older bearded guy
stopped me in the street one time,
stopped me in the street one time,
82
267680
3256
Bir defasında, yaşlı sakallı bir
adam, beni sokakta durdurmuştu
adam, beni sokakta durdurmuştu
ve bana, "Senden nefret ediyorum,
04:42
and he said, "The reason
I hate you so much
I hate you so much
83
270960
2136
04:45
is because you make our daughters think
84
273120
2056
çünkü senin yüzünden kızlarımız
canları ne isterse
yapabileceğini düşünüyor."
yapabileceğini düşünüyor."
04:47
they can do whatever they want."
85
275200
1560
Daha genç bir adam da,
kendimi kollamamı söyledi.
kendimi kollamamı söyledi.
04:50
A younger guy warned me to watch my back.
86
278560
2816
04:53
He said music is un-Islamic
and the job of whores,
and the job of whores,
87
281400
3016
Müziğin İslami olmadığını
ve sokak kadınlarının işi olduğunu
ve sokak kadınlarının işi olduğunu
ve bunu sürdürürsem tecavüze uğrayacağımı,
04:56
and if you keep this up,
you are going to be raped
you are going to be raped
88
284440
2736
04:59
and your stomach will be cut out so that
another whore like you will not be born.
another whore like you will not be born.
89
287200
4680
karnımı deşeceklerini, böylece başka bir
sokak kadını doğuramayacağımı söyledi.
sokak kadını doğuramayacağımı söyledi.
Yine kafam karışmıştı.
05:05
Again, I was so confused.
90
293560
1696
Neler olduğunu anlayamıyordum.
05:07
I couldn't understand what was going on.
91
295280
1905
Benim kahverengi insanlarım bana böyle
davranıyordu, ama nasıl?
davranıyordu, ama nasıl?
05:09
My brown people now starting
to treat me like this -- how come?
to treat me like this -- how come?
92
297209
3680
05:13
Instead of bridging the worlds,
the two worlds,
the two worlds,
93
301560
3096
Dünyaları birleştirmek yerine,
kendi iki dünyam arasına düşmüşüm
gibi hissettim.
gibi hissettim.
05:16
I felt like I was falling
between my two worlds.
between my two worlds.
94
304680
3000
Sanıyorum, benim için,
tükürük kriptonitti.
tükürük kriptonitti.
05:20
I suppose, for me, spit was kryptonite.
95
308000
2600
Böylece, 17 yaşıma geldiğimde
05:24
So by the time I was 17 years old,
96
312560
2016
ölüm tehditlerinin arkası kesilmiyor,
tacizler sürüyordu.
tacizler sürüyordu.
05:26
the death threats were endless,
and the harassment was constant.
and the harassment was constant.
97
314600
3016
Öyle kadar ki, bir gün annem
beni karşısına alıp oturttu ve bana:
beni karşısına alıp oturttu ve bana:
05:29
It got so bad, at one point
my mother sat me down and said,
my mother sat me down and said,
98
317640
2762
05:32
"Look, we can no longer protect you,
we can no longer keep you safe,
we can no longer keep you safe,
99
320426
3470
"Bak kızım, artık seni koruyamayız,
seni artık güvende tutamayız,
seni artık güvende tutamayız,
05:35
so you're going to have to go."
100
323920
1776
bu yüzden gitmek zorundasın."
Böylece Londra'ya tek yöne bilet aldım,
bavulumu topladım ve gittim.
bavulumu topladım ve gittim.
05:37
So I bought a one-way ticket to London,
I packed my suitcase and I left.
I packed my suitcase and I left.
101
325720
5400
O anda kalbimi en çok kıran şey,
kimsenin hiçbir şey söylememiş olmasıydı.
kimsenin hiçbir şey söylememiş olmasıydı.
05:44
My biggest heartbreak at that point
was that nobody said anything.
was that nobody said anything.
102
332160
3696
05:47
I had a very public exit from Norway.
103
335880
2360
Norveç'ten gidişimi tüm halk gördü, duydu.
05:51
My brown people, my white people --
nobody said anything.
nobody said anything.
104
339120
3536
Benim kahverengi, beyaz insanlarım --
hiçbiri, hiçbir şey söylemedi.
hiçbiri, hiçbir şey söylemedi.
05:54
Nobody said, "Hold on, this is wrong.
105
342680
2120
Kimse çıkıp da,
"Dur bir dakika, bu yanlış.
"Dur bir dakika, bu yanlış.
Bu kızı destekleyin, koruyun,
çünkü o bizden biri." demedi.
çünkü o bizden biri." demedi.
05:57
Support this girl, protect this girl,
because she is one of us."
because she is one of us."
106
345960
3696
06:01
Nobody said that.
107
349680
1616
Kimse bunu demedi.
06:03
Instead, I felt like --
you know at the airport,
you know at the airport,
108
351320
3040
Aksine, hani havaalanlarında bagajların
alındığı bant vardır,
alındığı bant vardır,
06:07
on the baggage carousel
you have these different suitcases
you have these different suitcases
109
355120
2856
farklı bavullar bant üzerinde dönüp durur
06:10
going around and around,
110
358000
1256
ve en sonunda bir tane bavul kalır,
06:11
and there's always
that one suitcase left at the end,
that one suitcase left at the end,
111
359280
2496
kimsenin istemediği,
06:13
the one that nobody wants,
the one that nobody comes to claim.
the one that nobody comes to claim.
112
361800
3016
kimsenin sahip çıkmadığı.
06:16
I felt like that.
113
364840
1280
İşte kendimi öyle hissettim.
06:19
I'd never felt so alone.
I'd never felt so lost.
I'd never felt so lost.
114
367040
3400
Kendimi daha önce hiç bu kadar
yalnız, bu kadar kaybolmuş hissetmemiştim.
yalnız, bu kadar kaybolmuş hissetmemiştim.
06:24
So, after coming to London,
I did eventually resume my music career.
I did eventually resume my music career.
115
372360
4000
Böylece, Londra'ya geldikten sonra,
sonunda müzik kariyerime devam edebildim.
sonunda müzik kariyerime devam edebildim.
06:29
Different place, but unfortunately
the same old story.
the same old story.
116
377000
3200
Farklı bir yer, ama ne yazık ki
hep aynı hikâye.
hep aynı hikâye.
06:32
I remember a message sent to me
saying that I was going to be killed
saying that I was going to be killed
117
380840
3536
Bana gönderilen bir mesajı hatırlıyorum,
öldürüleceğimi,
öldürüleceğimi,
06:36
and that rivers of blood
were going to flow
were going to flow
118
384400
3376
kandan nehirlerin akacağını,
ölmeden defalarca tecavüze
uğrayacağım yazıyordu.
uğrayacağım yazıyordu.
06:39
and that I was going to be raped
many times before I died.
many times before I died.
119
387800
3456
06:43
By this point, I have to say,
120
391280
1416
O aşamada, artık böyle
mesajlar almaya alışmıştım.
mesajlar almaya alışmıştım.
06:44
I was actually getting used
to messages like this,
to messages like this,
121
392720
2456
Ama bu defa farklı olarak,
06:47
but what became different was that
now they started threatening my family.
now they started threatening my family.
122
395200
4280
ailemi tehdit etmeye başladılar.
Böylece tekrar eşyalarımı topladım,
müziği bıraktım ve Amerika'ya taşındım.
müziği bıraktım ve Amerika'ya taşındım.
06:52
So once again, I packed my suitcase,
I left music and I moved to the US.
I left music and I moved to the US.
123
400760
5240
06:58
I'd had enough.
124
406520
1256
Artık canıma tak etmişti.
06:59
I didn't want to have anything
to do with this anymore.
to do with this anymore.
125
407800
2616
Artık müzikle uğraşmak istemiyordum.
Ve kendi hayalim bile olmayan, sırf
babamın benim için seçtiği bir şey için
babamın benim için seçtiği bir şey için
07:02
And I was certainly not
going to be killed for something
going to be killed for something
126
410440
2656
07:05
that wasn't even my dream --
it was my father's choice.
it was my father's choice.
127
413120
2680
öldürülmeye kesinlikle niyetim yoktu.
İşte böyle, bir nevi kaybolmuştum.
07:10
So I kind of got lost.
128
418200
3176
07:13
I kind of fell apart.
129
421400
1536
Bölünmüş hissediyordum.
07:14
But I decided that what I wanted to do
130
422960
2336
Ama ne yapmak istediğime karar verdim
07:17
is spend the next
however many years of my life
however many years of my life
131
425320
3336
ve bu da, geriye kaç yıl ömrüm kaldıysa
hepsini, gençleri destekleyerek geçirmek
07:20
supporting young people
132
428680
1656
07:22
and to try to be there in some small way,
133
430360
2896
ve yapabileceğim ne varsa, her şeyimle
az da olsa ihtiyaçlarında
yanlarında olmaktı.
yanlarında olmaktı.
07:25
whatever way that I could.
134
433280
1696
07:27
I started volunteering
for various organizations
for various organizations
135
435000
3256
Böylece, Avrupa'daki genç Müslümanlarla
çalışan çeşitli örgütlerde
çalışan çeşitli örgütlerde
07:30
that were working
with young Muslims inside of Europe.
with young Muslims inside of Europe.
136
438280
4640
gönüllü olarak çalışmaya başladım.
Ve bu gençlerin çoğunun acı çektiğini
07:36
And, to my surprise, what I found was
137
444080
3016
07:39
so many of these young people
were suffering and struggling.
were suffering and struggling.
138
447120
4480
ve mücadele ettiğini öğrenmek
beni şaşırtmıştı.
beni şaşırtmıştı.
Onurlarını ve itibarlarını,
kendi çocuklarının mutluluğundan
kendi çocuklarının mutluluğundan
07:44
They were facing so many problems
with their families and their communities
with their families and their communities
139
452440
3536
07:48
who seemed to care more
about their honor and their reputation
about their honor and their reputation
140
456000
3616
ve hayatlarından çok daha fazla önemseyen
07:51
than the happiness
and the lives of their own kids.
and the lives of their own kids.
141
459640
2760
aileleriyle ve toplumlarıyla birçok
sorun yaşıyorlardı.
sorun yaşıyorlardı.
07:55
I started feeling like maybe I wasn't
so alone, maybe I wasn't so weird.
so alone, maybe I wasn't so weird.
142
463760
4000
Belki de o kadar da yalnız ve acayip
olmadığımı hissetmeye başladım.
olmadığımı hissetmeye başladım.
08:00
Maybe there are more
of my people out there.
of my people out there.
143
468280
2320
Belki dışarıda, benim halkım olan
birçok insan vardı.
birçok insan vardı.
08:03
The thing is, what most people
don't understand
don't understand
144
471280
2216
Çoğu insanın anlamadığı olay şu ki,
08:05
is that there are so many of us
growing up in Europe
growing up in Europe
145
473520
4296
Avrupa'da yetişen ve kendi olma
özgürlüğüne sahip olmayan
özgürlüğüne sahip olmayan
08:09
who are not free to be ourselves.
146
477840
2416
bizim gibi birçok insan var.
08:12
We're not allowed to be who we are.
147
480280
2080
Kendimiz olmamıza izin verilmiyor.
Kendi seçtiğimiz insanlarla evlenmek
08:15
We are not free to marry
148
483360
4056
08:19
or to be in relationships
with people that we choose.
with people that we choose.
149
487440
2936
ya da ilişkiler kurmak gibi bir
özgürlüğümüz yok.
özgürlüğümüz yok.
08:22
We can't even pick our own career.
150
490400
1656
Kariyerimizi bile seçemiyoruz.
08:24
This is the norm in the Muslim
heartlands of Europe.
heartlands of Europe.
151
492080
3776
Avrupa'nın kalbinin attığı yerlerdeki
Müslüman toplumlarında kural böyle.
Müslüman toplumlarında kural böyle.
08:27
Even in the freest societies
in the world, we're not free.
in the world, we're not free.
152
495880
3080
Dünyanın en özgür toplumlarında bile,
biz özgür değiliz.
biz özgür değiliz.
Hayatlarımız, hayallerimiz,
geleceğimiz bize ait değil.
geleceğimiz bize ait değil.
08:31
Our lives, our dreams, our future
does not belong to us,
does not belong to us,
153
499640
3896
08:35
it belongs to our parents
and their community.
and their community.
154
503560
3256
Ailelerimize ve onların bağlı
oldukları topluluklara ait.
oldukları topluluklara ait.
Hiçbirimizin görmediği, görmezden geldiği
08:38
I found endless stories of young people
155
506840
3080
08:42
who are lost to all of us,
156
510880
2895
ama acı çeken, tek başına acı çeken
08:45
who are invisible to all of us
157
513799
1736
birçok gencin hikâyesini duydum.
08:47
but who are suffering,
and they are suffering alone.
and they are suffering alone.
158
515559
2801
Zorla evliliklere,
08:51
Kids we are losing to forced marriages,
to honor-based violence and abuse.
to honor-based violence and abuse.
159
519520
4320
namus yüzünden şiddete ve
istismara kurban verdiğimiz çocuklar.
istismara kurban verdiğimiz çocuklar.
En sonunda, bu gençlerle birkaç yıl
çalıştıktan sonra fark ettim ki
çalıştıktan sonra fark ettim ki
08:57
Eventually, I realized after several
years of working with these young people,
years of working with these young people,
160
525280
3696
kaçmaya devam edemezdim.
09:01
that I will not be able to keep running.
161
529000
2016
09:03
I can't spend the rest of my life
being scared and hiding
being scared and hiding
162
531040
4656
Hayatımın kalanını korkarak ve
saklanarak geçiremezdim.
saklanarak geçiremezdim.
Ve gerçekten bir şeyler yapmak
zorunda olduğumu fark ettim.
zorunda olduğumu fark ettim.
09:07
and that I'm actually
going to have to do something.
going to have to do something.
163
535720
2440
Aynı zamanda, sessizliğimin,
bizim sessizliğimizin,
bizim sessizliğimizin,
09:11
And I also realized
that my silence, our silence,
that my silence, our silence,
164
539640
3096
09:14
allows abuse like this to continue.
165
542760
2320
bu gibi istismarların devam etmesine
neden olduğunu fark ettim.
neden olduğunu fark ettim.
09:18
So I decided that I wanted to put
my childhood superpower to some use
my childhood superpower to some use
166
546000
4496
Böylece, çocukluk süper gücümü kullanarak,
insanlara bu konuların farklı yönlerini
göstermeye ve ailesi ile ülkesi arasında
göstermeye ve ailesi ile ülkesi arasında
09:22
by trying to make people on the different
sides of these issues understand
sides of these issues understand
167
550520
4696
09:27
what it's like to be a young person stuck
between your family and your country.
between your family and your country.
168
555240
5120
sıkışmış bir genç olmanın ne demek
olduğunu göstermeye karar verdim.
olduğunu göstermeye karar verdim.
09:32
So I started making films,
and I started telling these stories.
and I started telling these stories.
169
560960
3520
İşte böylece, filmler yapmaya,
bu hikâyeleri anlatmaya başladım.
bu hikâyeleri anlatmaya başladım.
09:36
And I also wanted people to understand
the deadly consequences of us
the deadly consequences of us
170
564880
4416
Ve aynı zamanda, insanların,
bu sorunları ciddiye almamalarının
bu sorunları ciddiye almamalarının
doğurabileceği ölümcül sonuçları
anlamalarını istedim.
anlamalarını istedim.
09:41
not taking these problems seriously.
171
569320
2080
09:44
So the first film I made was about Banaz.
172
572000
2360
Böylece, yaptığım ilk film
Banaz hakkında oldu.
Banaz hakkında oldu.
09:47
She was a 17-year-old
Kurdish girl in London.
Kurdish girl in London.
173
575440
3240
Banaz, 17 yaşında, Londra'da
bir Kürt kızı.
bir Kürt kızı.
09:51
She was obedient, she did
whatever her parents wanted.
whatever her parents wanted.
174
579520
2800
Uysal, itaatkâr bir genç kız olarak,
anne babası ne istediyse yaptı.
anne babası ne istediyse yaptı.
09:54
She tried to do everything right.
175
582840
2416
Her şeyi doğru yapmak için
elinden geleni yaptı.
elinden geleni yaptı.
09:57
She married some guy
that her parents chose for her,
that her parents chose for her,
176
585280
2616
Ailesinin onun için seçtiği
biriyle evlendi,
biriyle evlendi,
09:59
even though he beat
and raped her constantly.
and raped her constantly.
177
587920
2960
bu adam onu sürekli dövüp
tecavüz ettiği hâlde.
tecavüz ettiği hâlde.
Ve yardım için
ailesine gittiğinde ailesi ona:
ailesine gittiğinde ailesi ona:
10:03
And when she tried to go
to her family for help, they said,
to her family for help, they said,
178
591880
2816
"Geri dön ve daha iyi
bir eş olmaya çalış" dediler.
bir eş olmaya çalış" dediler.
10:06
"Well, you got to go back
and be a better wife."
and be a better wife."
179
594720
2256
Çünkü ellerinde boşanmış,
dul bir kızları olsun istemediler.
dul bir kızları olsun istemediler.
10:09
Because they didn't want
a divorced daughter on their hands
a divorced daughter on their hands
180
597000
2816
10:11
because, of course, that would
bring dishonor on the family.
bring dishonor on the family.
181
599840
2960
Çünkü bu, elbette, ailelerinin
onuruna leke getirirdi.
onuruna leke getirirdi.
Onu öylesine kötü şekilde
dövdüler ki, kulaklarından kan geldi
dövdüler ki, kulaklarından kan geldi
10:15
She was beaten so badly
her ears would bleed,
her ears would bleed,
182
603680
2600
ve nihayetinde onları terkedip
kendi seçtiği ve âşık olduğu
kendi seçtiği ve âşık olduğu
10:19
and when she finally left
and she found a young man that she chose
and she found a young man that she chose
183
607200
5096
10:24
and she fell in love with,
184
612320
1816
genç bir adam buldu.
10:26
the community and the family found out
185
614160
2256
Toplum ve ailesi bunu öğrendi.
Ve Banaz ortadan kayboldu.
10:28
and she disappeared.
186
616440
1400
10:30
She was found three months later.
187
618440
1840
Üç ay sonra onu bulduklarında,
10:33
She'd been stuffed into a suitcase
and buried underneath the house.
and buried underneath the house.
188
621200
4120
bir bavula sıkıştırılmış
ve bir evin altına gömülmüştü.
ve bir evin altına gömülmüştü.
Onu boğmuşlar ve öldürene dek dövmüşlerdi.
10:40
She had been strangled,
she had been beaten to death
she had been beaten to death
189
628040
3520
Üç adam, üç kuzeni, babasının ve
amcasının emriyle yapmıştı bunları.
amcasının emriyle yapmıştı bunları.
10:44
by three men, three cousins,
on the orders of her father and uncle.
on the orders of her father and uncle.
190
632760
4520
10:49
The added tragedy of Banaz's story
191
637960
2176
Banaz'ın öyküsünün acısını katlayan ise,
10:52
is that she had gone to the police
in England five times asking for help,
in England five times asking for help,
192
640160
5896
İngiltere'de, beş kez polise gidip
yardım istemesiydi.
yardım istemesiydi.
Onlara, "ailem beni öldürecek" demişti.
10:58
telling them that she was
going to be killed by her family.
going to be killed by her family.
193
646080
3056
Polis ona inanmadı
ve hiçbir şey yapmadılar.
ve hiçbir şey yapmadılar.
11:01
The police didn't believe her
so they didn't do anything.
so they didn't do anything.
194
649160
2880
Ve buradaki sorun şu ki,
11:05
And the problem with this
195
653080
1256
11:06
is that not only are so many of our kids
facing these problems
facing these problems
196
654360
4376
bu gençlerin, çocuklarımızın
çoğu sadece aileleriyle
çoğu sadece aileleriyle
11:10
within their families
and within their families' communities,
and within their families' communities,
197
658760
3096
ve bağlı oldukları topluluklarla
sorun yaşamıyorlar,
sorun yaşamıyorlar,
11:13
but they're also meeting misunderstandings
198
661880
3640
onlar yetişip büyüdükleri ülkelerde de
yanlış anlamalara ve ilgisizliğe
maruz kalıyorlar.
maruz kalıyorlar.
11:18
and apathy in the countries
that they grow up in.
that they grow up in.
199
666640
3520
Aileleri onlara ihanet
ettiğinde, dönüp bize bakıyorlar
ettiğinde, dönüp bize bakıyorlar
11:23
When their own families betray them,
they look to the rest of us,
they look to the rest of us,
200
671640
4696
ve biz onları anlamadığımızda,
11:28
and when we don't understand,
201
676360
2056
onları kaybetmiş oluyoruz.
11:30
we lose them.
202
678440
1200
İşte bu filmi yaparken,
birçok kişi bana gelip,
birçok kişi bana gelip,
11:33
So while I was making this film,
several people said to me,
several people said to me,
203
681120
3176
"Deeyah biliyorsun,
bu onların kültüründe var,
bu onların kültüründe var,
11:36
"Well, Deeyah, you know,
this is just their culture,
this is just their culture,
204
684320
2536
11:38
this is just what those people
do to their kids
do to their kids
205
686880
2191
bu insanlar çocuklarına böyle yapıyor
11:41
and we can't really interfere."
206
689095
1560
ve buna karışamayız."
Sizi temin ederim ki,
benim kültürüm katledilmek değil.
benim kültürüm katledilmek değil.
11:43
I can assure you
being murdered is not my culture.
being murdered is not my culture.
207
691880
3200
Gerçekten değil.
11:48
You know?
208
696280
1216
Ve benim gibi görünen insanlar,
11:49
And surely people who look like me,
209
697520
1696
benle benzer geçmişi olan genç kadınlar,
11:51
young women who come
from backgrounds like me,
from backgrounds like me,
210
699240
2496
ülkedeki herkesle aynı haklara,
aynı korumaya
aynı korumaya
11:53
should be subject to the same rights,
the same protections
the same protections
211
701760
4096
sahip olmalıdır, öyle değil mi?
Neden olmasınlar?
Neden olmasınlar?
11:57
as anybody else in our country, why not?
212
705880
3000
Bu yüzden, bir sonraki filmde,
Avrupa'daki bazı genç
Avrupa'daki bazı genç
12:02
So, for my next film,
I wanted to try and understand
I wanted to try and understand
213
710360
4736
12:07
why some of our young
Muslim kids in Europe
Muslim kids in Europe
214
715120
2856
Müslümanların neden aşırılığa
ve şiddete çekildiğini anlamak
ve anlatmak istedim.
ve anlatmak istedim.
12:10
are drawn to extremism and violence.
215
718000
2080
Ama bu konuda,
12:12
But with that topic,
216
720880
1256
en kötü korkumla yüzleşmem gerekecekti:
12:14
I also recognized that I was going
to have to face my worst fear:
to have to face my worst fear:
217
722160
3160
Sakallı, kahverengi adamlar.
12:19
the brown men with beards.
218
727040
1600
12:22
The same men, or similar men,
219
730880
2816
Aynı adamlar veya benzerleri,
12:25
to the ones that have hounded me
for most of my life.
for most of my life.
220
733720
2800
hayatımın çoğunda bir hayalet gibi
beni kovalayan adamlarla aynı.
beni kovalayan adamlarla aynı.
Hayatımın çoğunu onlardan
korkarak geçirdiğim adamlar.
korkarak geçirdiğim adamlar.
12:29
Men that I've been afraid of
most of my life.
most of my life.
221
737560
2696
12:32
Men that I've also deeply disliked,
222
740280
2856
En derinden nefret ettiğim,
yıllardır hoşlanmadığım adamlar.
12:35
for many, many years.
223
743160
1440
12:37
So I spent the next two years
interviewing convicted terrorists,
interviewing convicted terrorists,
224
745160
3976
Böylece iki sene boyunca,
hükümlü teröristlerle,
hükümlü teröristlerle,
12:41
jihadis and former extremists.
225
749160
2496
cihatçılarla ve eski aşırıcılarla
görüşme yaptım.
görüşme yaptım.
12:43
What I already knew,
what was very obvious already,
what was very obvious already,
226
751680
3336
Önceden de bildiğim,
hâlihazırda apaçık olan şey,
hâlihazırda apaçık olan şey,
12:47
was that religion, politics,
Europe's colonial baggage,
Europe's colonial baggage,
227
755040
5176
din, siyaset, Avrupa'nın sömürge yükünün
ve Batı'nın yabancı politikasında
son yıllardaki hatalarının
son yıllardaki hatalarının
12:52
also Western foreign policy
failures of recent years,
failures of recent years,
228
760240
4256
12:56
were all a part of the picture.
229
764520
1480
bu resmin bir parçası olmasıydı.
12:58
But what I was more interested
in finding out was what are the human,
in finding out was what are the human,
230
766520
3256
Ama öğrenmeyi asıl istediğim şey,
bu bazı gençlerin,
bu tür gruplara yatkın olmasındaki
bu tür gruplara yatkın olmasındaki
13:01
what are the personal reasons
231
769800
1576
13:03
why some of our young people
are susceptible to groups like this.
are susceptible to groups like this.
232
771400
4320
insani ve kişisel nedenlerdi.
Ve beni asıl şaşırtan da,
bulduğum yaralı insanlardı.
bulduğum yaralı insanlardı.
13:09
And what really surprised me
was that I found wounded human beings.
was that I found wounded human beings.
233
777000
4360
Aradığım ve bulmayı umduğum
13:15
Instead of the monsters
that I was looking for,
that I was looking for,
234
783760
2456
13:18
that I was hoping to find --
235
786240
1376
canavarların yerine,
13:19
quite frankly because
it would have been very satisfying --
it would have been very satisfying --
236
787640
3136
- açık söylemek gerekirse
öylesi daha tatmin edici olurdu -
öylesi daha tatmin edici olurdu -
kırgın insanlar buldum.
13:22
I found broken people.
237
790800
1600
Tıpkı Banaz gibi,
13:25
Just like Banaz,
238
793520
1496
13:27
I found that these young men
were torn apart
were torn apart
239
795040
3256
bu genç adamların,
aileleri ile doğdukları
ülkeleri arasındaki
ülkeleri arasındaki
13:30
from trying to bridge the gaps
240
798320
2536
boşlukları doldurmaya çalışırken
parçalandıklarını gördüm.
parçalandıklarını gördüm.
13:32
between their families
and the countries that they were born in.
and the countries that they were born in.
241
800880
3480
13:37
And what I also learned
is that extremist groups, terrorist groups
is that extremist groups, terrorist groups
242
805720
3376
Ve ayrıca, aşırıcı grupların,
terör örgütlerinin
terör örgütlerinin
genç insanların bu duygularından
faydalandığını,
faydalandığını,
13:41
are taking advantage
of these feelings of our young people
of these feelings of our young people
243
809120
3456
ve - alay edermiş gibi - bunları şiddete
dönüştürdüğünü gördüm.
dönüştürdüğünü gördüm.
13:44
and channeling that -- cynically --
channeling that toward violence.
channeling that toward violence.
244
812600
3856
"Bize katıl," diyorlardı.
13:48
"Come to us," they say.
245
816480
1576
13:50
"Reject both sides,
your family and your country
your family and your country
246
818080
2976
"İki tarafı da reddet, aileni ve ülkeni,
çünkü onlar seni reddetti.
13:53
because they reject you.
247
821080
1656
13:54
For your family, their honor
is more important than you
is more important than you
248
822760
3096
Ailen için, onurları senden önemli,
ülken için ise,
13:57
and for your country,
249
825880
1256
gerçek bir Norveçli, İngiliz veya Fransız
daima beyaz olacak, sen ise asla."
daima beyaz olacak, sen ise asla."
13:59
a real Norwegian, Brit or a French person
will always be white and never you."
will always be white and never you."
250
827160
5880
Gençlerimize ayrıca, yanıp
tutuştukları şeyleri vaat ediyorlardı:
tutuştukları şeyleri vaat ediyorlardı:
14:06
They're also promising our young people
the things that they crave:
the things that they crave:
251
834040
3456
14:09
significance, heroism,
a sense of belonging and purpose,
a sense of belonging and purpose,
252
837520
4336
Önemli olmak, kahramanlık,
aidiyet ve amaç duyguları,
aidiyet ve amaç duyguları,
14:13
a community that loves and accepts them.
253
841880
2400
onları kabul eden ve seven bir topluluk.
14:17
They make the powerless feel powerful.
254
845200
2936
Güçsüzleri güçlüymüş gibi
hissettiriyorlar.
hissettiriyorlar.
Görünmez, duyulmaz olanlar
görünür, duyulur oluyor.
görünür, duyulur oluyor.
14:20
The invisible and the silent
are finally seen and heard.
are finally seen and heard.
255
848160
4880
14:27
This is what they're doing
for our young people.
for our young people.
256
855120
2536
Gençlerimize yaptıkları şey bu.
14:29
Why are these groups doing this
for our young people and not us?
for our young people and not us?
257
857680
3840
Neden bu tür gruplar bunları gençlerimize
yapıyor, neden bize değil?
yapıyor, neden bize değil?
14:34
The thing is,
258
862760
1576
Benim burada yapmaya çalıştığım,
14:36
I'm not trying to justify
259
864360
3336
herhangi bir şiddet türüne
14:39
or excuse any of the violence.
260
867720
3736
kılıf uydurmak, onu haklı
göstermek değil.
göstermek değil.
14:43
What I am trying to say
is that we have to understand
is that we have to understand
261
871480
3576
Söylemeye çalıştığım şey,
anlamak zorunda olduğumuz şey,
anlamak zorunda olduğumuz şey,
neden bazı gençlerimize
bunların cazip geldiği.
bunların cazip geldiği.
14:47
why some of our young people
are attracted to this.
are attracted to this.
262
875080
3160
Size bir şey daha göstermek
isterim, aslında.
isterim, aslında.
14:51
I would like to also show you, actually --
263
879680
2336
14:54
these are childhood photos
of some of the guys in the film.
of some of the guys in the film.
264
882040
3280
Bunlar, filmdeki bazı gençlerin
çocukluk fotoğrafları.
çocukluk fotoğrafları.
Beni en çok etkileyen de,
onların çoğunun,
onların çoğunun,
14:59
What really struck me
is that so many of them --
is that so many of them --
265
887240
2960
15:02
I never would have thought this --
266
890960
1656
- bunu asla düşünmemiştim ama -
onların çoğunun,
onların çoğunun,
15:04
but so many of them
have absent or abusive fathers.
have absent or abusive fathers.
267
892640
3320
ortalıktan kaybolmuş veya kötü
muamele eden babaları var.
muamele eden babaları var.
Ve bu gençlerin birçoğu,
15:08
And several of these young guys
268
896800
1936
15:10
ended up finding caring
and compassionate father figures
and compassionate father figures
269
898760
4136
bu aşırılıkçı gruplarda,
hasretini çektikleri
hasretini çektikleri
baba figürlerini buluyorlar.
15:14
within these extremist groups.
270
902920
1600
Ve ırkçı gaddarlığa
maruz kalan erkeklerin,
maruz kalan erkeklerin,
15:17
I also found men
brutalized by racist violence,
brutalized by racist violence,
271
905920
3160
mağdur hissetmeyi bırakıp
kendileri şiddet uygulayan hâle gelecek
bir yol bulduklarını öğrendim.
bir yol bulduklarını öğrendim.
15:21
but who found a way
to stop feeling like victims
to stop feeling like victims
272
909800
2256
15:24
by becoming violent themselves.
273
912080
1496
15:25
In fact, I found something,
to my horror, that I recognized.
to my horror, that I recognized.
274
913600
5296
Aslında, beni korkutan
bir şey de fark ettim.
bir şey de fark ettim.
15:30
I found the same feelings that I felt
as a 17-year-old as I fled from Norway.
as a 17-year-old as I fled from Norway.
275
918920
6320
17 yaşında, Norveç'ten kaçarken
hissettiğim duyguların aynılarını gördüm.
hissettiğim duyguların aynılarını gördüm.
15:38
The same confusion, the same sorrow,
276
926160
3376
Aynı kafa karışıklığı, aynı acı,
15:41
the same feeling of being betrayed
277
929560
3480
aynı aldatılmışlık hissi
15:46
and not belonging to anyone.
278
934760
1600
ve kimseye ait olamama hissi.
Aynı kaybolmuşluk ve kültürler arasında
bölünmüşlük hissi.
bölünmüşlük hissi.
15:50
The same feeling of being lost
and torn between cultures.
and torn between cultures.
279
938560
3120
15:54
Having said that,
I did not choose destruction,
I did not choose destruction,
280
942760
2536
Bunu söylüyorum ama,
ben yıkımı değil,
ben yıkımı değil,
15:57
I chose to pick up a camera
instead of a gun.
instead of a gun.
281
945320
2736
elime bir tabanca yerine,
bir kamera almayı tercih ettim.
bir kamera almayı tercih ettim.
16:00
And the reason I did that
is because of my superpower.
is because of my superpower.
282
948080
3336
Ve bunu yapmamın nedeni,
işte bu süper gücümdü.
işte bu süper gücümdü.
Cevabın şiddet değil,
anlayış olduğunu görebiliyordum.
anlayış olduğunu görebiliyordum.
16:03
I could see that understanding
is the answer, instead of violence.
is the answer, instead of violence.
283
951440
4896
İnsanları biz ve onlar,
16:08
Seeing human beings
284
956360
1696
16:10
with all their virtues and all their flaws
285
958080
3736
düşmanlar ve kurbanlar
olarak ayırmak yerine,
olarak ayırmak yerine,
onları erdemleri ve kusurlarıyla
kabul etmek olduğunu.
kabul etmek olduğunu.
16:13
instead of continuing the caricatures:
286
961840
1856
16:15
the us and them, the villains and victims.
287
963720
2656
Ayrıca, sonunda şunu da anladım ki
16:18
I'd also finally
come to terms with the fact
come to terms with the fact
288
966400
2096
16:20
that my two cultures
didn't have to be on a collision course
didn't have to be on a collision course
289
968520
3656
iki kültürümün
çarpışma rotasında olmasına gerek yoktu.
16:24
but instead became a space
where I found my own voice.
where I found my own voice.
290
972200
3120
Onlar, kendi sesimi
bulduğum bir evren olabilirdi.
bulduğum bir evren olabilirdi.
Bir taraf seçmek zorundaymışım
hissini bir kenara bıraktım
hissini bir kenara bıraktım
16:27
I stopped feeling
like I had to pick a side,
like I had to pick a side,
291
975840
2736
16:30
but this took me many, many years.
292
978600
2080
ama bunu yapmak uzun yıllarımı aldı.
Bugün birçok genç insan,
16:33
There are so many
of our young people today
of our young people today
293
981640
2016
aynı sorunlarla boğuşuyor
16:35
who are struggling with these same issues,
294
983680
2016
16:37
and they're struggling with this alone.
295
985720
2000
ve bununla yalnız başlarına
mücadele ediyorlar.
mücadele ediyorlar.
Ve bu onlarda açık yaralar bırakıyor.
16:41
And this leaves them open like wounds.
296
989440
2640
16:44
And for some, the worldview
of radical Islam
of radical Islam
297
992560
3056
Ve bazıları için, radikal İslam'ın
dünya görüşü
dünya görüşü
16:47
becomes the infection
that festers in these open wounds.
that festers in these open wounds.
298
995640
3360
bu açık yaralardan
içeri sızan enfeksiyona dönüşüyor.
içeri sızan enfeksiyona dönüşüyor.
Bu konuda Afrikalı bir deyiş vardır:
16:53
There's an African proverb that says,
299
1001160
3000
16:57
"If the young are not
initiated into the village,
initiated into the village,
300
1005960
3016
"Eğer gençleri köye kabul etmezseniz,
17:01
they will burn it down
just to feel its warmth."
just to feel its warmth."
301
1009000
2760
onlar da sıcaklığını hissedebilmek için
köyü yakarlar."
köyü yakarlar."
17:05
I would like to ask --
302
1013240
1480
Şunu sormak istiyorum --
Müslüman aileler ve
Müslüman topluluklar,
Müslüman topluluklar,
17:07
to Muslim parents and Muslim communities,
303
1015640
2536
çocuklarınızı, beklentilerinizi
karşılamalarına zorlamadan
karşılamalarına zorlamadan
17:10
will you love and care for your children
304
1018200
2416
17:12
without forcing them
to meet your expectations?
to meet your expectations?
305
1020640
2776
sevip şefkat gösterecek misiniz?
17:15
Can you choose them instead of your honor?
306
1023440
2440
Onurunuz yerine onları seçebilir misiniz?
Onurunuzu mutluluklarından öncelediğinizde
17:18
Can you understand
why they're so angry and alienated
why they're so angry and alienated
307
1026400
3015
17:21
when you put your honor
before their happiness?
before their happiness?
308
1029440
2320
neden kızıp dışlanmış hissettiklerini
anlayabiliyor musunuz?
anlayabiliyor musunuz?
Çocuğunuzun arkadaşı
olmayı deneyebilir misiniz?
olmayı deneyebilir misiniz?
17:24
Can you try to be a friend to your child
309
1032520
2576
17:27
so that they can trust you
310
1035119
1777
Böylece size güvenebilsinler
17:28
and want to share with you
their experiences,
their experiences,
311
1036920
2295
ve tecrübelerini başka yerlerle değil,
sizinle paylaşmak istesinler.
17:31
rather than having
to seek it somewhere else?
to seek it somewhere else?
312
1039240
2240
17:34
And to our young people
tempted by extremism,
tempted by extremism,
313
1042359
3081
Ve aşırıcılığa kapılan
gençlerimize sormak istiyorum.
gençlerimize sormak istiyorum.
17:38
can you acknowledge
that your rage is fueled by pain?
that your rage is fueled by pain?
314
1046680
3640
Acınızın, öfkenizi ateşleyen yakıt
olduğunun farkında mısınız?
olduğunun farkında mısınız?
17:43
Will you find the strength
to resist those cynical old men
to resist those cynical old men
315
1051640
3416
Kendi çıkarları için
kanınızı kullanmak isteyen
kanınızı kullanmak isteyen
bu yaşlı iki yüzlü adamlara
karşı koyacak gücü bulacak mısınız?
karşı koyacak gücü bulacak mısınız?
17:47
who want to use your blood
for their own profits?
for their own profits?
316
1055080
3200
Yaşamanın bir yolunu bulabilir misiniz?
17:51
Can you find a way to live?
317
1059040
1920
En tatlı intikamın, mutlu ve özgür bir
17:53
Can you see that the sweetest revenge
318
1061880
2256
17:56
is for you to live
a happy, full and free life?
a happy, full and free life?
319
1064160
3456
hayat sürmeniz olduğunu görebilir misiniz?
17:59
A life defined by you and nobody else.
320
1067640
2360
Başkalarının değil sadece
sizin tanımladığınız bir hayat.
sizin tanımladığınız bir hayat.
18:02
Why do you want to become
just another dead Muslim kid?
just another dead Muslim kid?
321
1070560
3680
Neden başka bir ölü Müslüman genç
olmak istiyorsunuz?
olmak istiyorsunuz?
Ve kalanımız için, ne zaman
gençlerimizi dinlemeye başlayacağız?
gençlerimizi dinlemeye başlayacağız?
18:07
And for the rest of us, when will we start
listening to our young people?
listening to our young people?
322
1075080
4160
18:12
How can we support them
323
1080520
1256
Acılarını, daha yapıcı
bir şekilde yönlendirmek için
bir şekilde yönlendirmek için
18:13
in redirecting their pain
into something more constructive?
into something more constructive?
324
1081800
3960
nasıl destekleyebiliriz?
18:18
They think we don't like them.
325
1086760
1456
Onları sevmiyoruz sanıyorlar.
18:20
They think we don't care
what happens to them.
what happens to them.
326
1088240
2776
Onlara ne olacağını
umursamadığımızı düşünüyorlar.
umursamadığımızı düşünüyorlar.
Onları kabul etmediğimizi düşünüyorlar.
18:23
They think we don't accept them.
327
1091040
1776
18:24
Can we find a way
to make them feel differently?
to make them feel differently?
328
1092840
2720
Onlara farklı hissettirecek
bir yol bulabilir miyiz?
bir yol bulabilir miyiz?
18:29
What will it take for us
to see them and notice them
to see them and notice them
329
1097280
2936
Onlar şiddetin bir mağduru
veya faili olmadan önce,
veya faili olmadan önce,
18:32
before they become either the victims
or the perpetrators of violence?
or the perpetrators of violence?
330
1100240
4936
onları görmemizi, fark etmemizi
ne sağlayacak?
ne sağlayacak?
Onları önemseyebilir,
kendimizden biri gibi görebilir miyiz?
kendimizden biri gibi görebilir miyiz?
18:37
Can we make ourselves care about them
and consider them to be our own?
and consider them to be our own?
331
1105200
3576
18:40
And not just be outraged when the victims
of violence look like ourselves?
of violence look like ourselves?
332
1108800
4856
Ve bize benzemeyen şiddet mağdurları
için de öfkelenebilecek miyiz?
için de öfkelenebilecek miyiz?
18:45
Can we find a way to reject hatred
and heal the divisions between us?
and heal the divisions between us?
333
1113680
5016
Nefreti reddedecek ve aramızdaki ayrımı
iyileştirecek bir yöntem bulabilir miyiz?
iyileştirecek bir yöntem bulabilir miyiz?
18:50
The thing is we cannot afford
to give up on each other or on our kids,
to give up on each other or on our kids,
334
1118720
3976
Mesele şu ki, birbirimizden veya
çocuklarımızdan vazgeçmeyi göze alamayız,
çocuklarımızdan vazgeçmeyi göze alamayız,
onlar bizden vazgeçmiş bile olsa.
18:54
even if they've given up on us.
335
1122720
2136
18:56
We are all in this together.
336
1124880
2176
Bu işte hep beraberiz.
18:59
And in the long term, revenge and violence
will not work against extremists.
will not work against extremists.
337
1127080
5480
Ve uzun vadede, intikam ve
şiddet aşırılıkçılara karşı işe yaramaz.
şiddet aşırılıkçılara karşı işe yaramaz.
19:05
Terrorists want us
to huddle in our houses in fear,
to huddle in our houses in fear,
338
1133480
3776
Teröristler kapılarımızı ve
kalplerimizi kapatarak
kalplerimizi kapatarak
korkuyla evlerimize tıkışmamızı istiyor.
19:09
closing our doors and our hearts.
339
1137280
2176
19:11
They want us to tear open
more wounds in our societies
more wounds in our societies
340
1139480
3816
Toplumlarımızda daha fazla yara açarak
enfeksiyonlarını daha geniş ölçüde
yaymak istiyorlar.
yaymak istiyorlar.
19:15
so that they can use them
to spread their infection more widely.
to spread their infection more widely.
341
1143320
3536
19:18
They want us to become like them:
342
1146880
2696
Onlar gibi olmamızı istiyorlar:
19:21
intolerant, hateful and cruel.
343
1149600
2240
Anlayışsız, nefret dolu ve vahşi.
19:26
The day after the Paris attacks,
344
1154200
2456
Paris saldırılarından sonraki gün,
bir arkadaşım bana kızının
bu fotoğrafını gönderdi.
bu fotoğrafını gönderdi.
19:28
a friend of mine
sent this photo of her daughter.
sent this photo of her daughter.
345
1156680
3400
Beyaz bir kız ve Arap bir kız.
19:32
This is a white girl and an Arab girl.
346
1160800
2456
19:35
They're best friends.
347
1163280
1200
Onlar iki dost.
19:37
This image is the kryptonite
for extremists.
for extremists.
348
1165120
3480
Bu görüntü, aşırılıkçılar için
bir kriptonit.
bir kriptonit.
Bu iki küçük kız, süper güçleriyle bize,
19:43
These two little girls
with their superpowers
with their superpowers
349
1171240
3056
19:46
are showing the way forward
350
1174320
1496
birlikte inşa etmemiz gereken
19:47
towards a society
that we need to build together,
that we need to build together,
351
1175840
3400
toplumu gösteriyor.
19:52
a society that includes and supports,
352
1180120
3320
Çocuklarımızı reddetmeyen
19:56
rather than rejects our kids.
353
1184480
2200
kapsayıcı ve destekleyici bir toplum.
Dinlediğiniz için çok teşekkürler.
19:59
Thank you for listening.
354
1187960
1336
20:01
(Applause)
355
1189320
8992
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Deeyah Khan - FilmmakerDeeyah Khan is working to create intercultural dialogue and understanding by confronting the world's most complex and controversial topics.
Why you should listen
Deeyah Khan is an Emmy and Peabody award-winning documentary film director and founder of Fuuse, a media and arts company that puts women, people from minorities and third-culture kids at the heart of telling their own stories. In 2016, Khan became the first UNESCO Goodwill Ambassador for artistic freedom and creativity. She has received many honors for her work supporting freedom of expression, human rights and peace, including the Ossietzky Prize, the University of Oslo's Human Rights Award and the Peer Gynt Prize from the Parliament of Norway.
Born in Norway to immigrant parents of Pashtun and Punjabi ancestry, Khan's experience of living between different cultures, both the beauty and the challenges, shapes her artistic vision. Her 2012 multi-award winning documentary, Banaz: A Love Story, chronicles the life and death of Banaz Mahmod, a young British Kurdish woman murdered by her family in a so-called honor killing. Khan's second film, the Grierson and Bafta award-nominated Jihad, involved two years of interviews and filming with Islamic extremists, convicted terrorists and former jihadis. One of Fuuse's recent initiatives, born of Deeyah’s own experiences, is sister-hood, a digital magazine and series of live events spotlighting the voices of women of Muslim heritage. Khan has also produced a number of critically acclaimed albums, including Listen to the Banned, a compilation that brought together musicians from around the world who have been subject to persecution, 'censorship and imprisonment.
The focus of Khan's work and access to voices that are often overlooked and misunderstood has led to increasing demand as a speaker at international human rights events and platforms including the United Nations. She was described by The Times of London thus: "To say Deeyah Khan is an inspiration is an understatement. She is one of the bravest, most indomitable women … facing down bullies and extremists with intelligence and unflinching spirit."
(Photo: Geir Dokken)
Deeyah Khan | Speaker | TED.com