TED2014
Ziauddin Yousafzai: My daughter, Malala
Ziauddin Yousafzai: Con gái tôi, Malala
Filmed:
Readability: 3.2
2,536,881 views
Nhà giáo dục người Pakistan Ziauddin Yousafzai nhắc nhở thế giới về một sự thật giản đơn mà nhiều người không muốn đề cập đến: Phụ nữ và đàn ông xứng đáng được bình đẳng trong giáo dục, quyền tự chủ và có một danh tính độc lập. Ông đã kể những câu chuyện từ cuộc sống của chính mình và của con gái mình, Malala, người đã bị Taliban bắn vào năm 2012 đơn giản chỉ vì dám đi học. "Tại sao con gái tôi lại mạnh mẽ đến vậy?" Yousafzai hỏi. "Bởi vì tôi đã không cắt đi đôi cánh của con bé."
Ziauddin Yousafzai - Education activist
Despite an attack on his daughter Malala in 2012, Ziauddin Yousafzai continues his fight to educate children in the developing world. Full bio
Despite an attack on his daughter Malala in 2012, Ziauddin Yousafzai continues his fight to educate children in the developing world. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
In many patriarchal societies and tribal societies,
0
1228
4034
Trong nhiều xã hội phụ hệ
và mang tính bộ tộc,
và mang tính bộ tộc,
00:17
fathers are usually known by their sons,
1
5262
5225
các ông bố thường được biết đến
nhờ con trai mình,
nhờ con trai mình,
00:22
but I'm one of the few fathers
2
10487
3216
nhưng tôi là một trong số ít các ông bố
00:25
who is known by his daughter,
3
13703
2044
những người được mọi người biết đến
nhờ con gái của mình,
nhờ con gái của mình,
00:27
and I am proud of it.
4
15747
1626
và tôi tự hào về điều đó.
00:29
(Applause)
5
17373
4169
(Vỗ tay)
00:35
Malala started her campaign for education
6
23810
2848
Malala đã bắt đầu chiến dịch cho giáo dục
00:38
and stood for her rights in 2007,
7
26658
2887
và đứng lên đấu tranh vì quyền lợi của nó
từ năm 2007,
từ năm 2007,
00:41
and when her efforts were honored in 2011,
8
29545
4558
và khi những nỗ lực của con bé
được vinh danh vào năm 2011,
được vinh danh vào năm 2011,
00:46
and she was given the national youth peace prize,
9
34103
3440
nó đã được trao giải hòa bình
của thanh niên quốc gia,
của thanh niên quốc gia,
00:49
and she became a very famous,
10
37543
1869
và con bé trở nên rất nổi tiếng,
00:51
very popular young girl of her country.
11
39412
4044
trở thành một cô gái trẻ nổi tiếng
tại đất nước của mình.
tại đất nước của mình.
00:55
Before that, she was my daughter,
12
43456
3328
Trước khi những điều đó xảy ra, nó là con gái tôi,
00:58
but now I am her father.
13
46784
3005
nhưng bây giờ tôi được xưng là cha của con bé.
01:02
Ladies and gentlemen,
14
50741
1755
Kính thưa Quý Bà và Quý ông
01:04
if we glance to human history,
15
52496
3147
Nếu chúng ta lướt qua lịch sử loài người,
01:07
the story of women
16
55643
2828
câu chuyện của phụ nữ
01:10
is the story of injustice,
17
58471
3376
là câu chuyện của bất công,
01:13
inequality,
18
61847
2060
bất bình đẳng,
01:15
violence and exploitation.
19
63907
5311
bạo lực và bóc lột.
01:21
You see,
20
69218
1835
Bạn thấy đấy,
01:23
in patriarchal societies,
21
71053
4151
trong xã hội phụ hệ,
01:27
right from the very beginning,
22
75204
2442
ngay từ khi,
01:29
when a girl is born,
23
77646
3006
một bé gái được sinh ra,
01:32
her birth is not celebrated.
24
80652
4280
sự chào đời của nó
không được người khác đón mừng.
không được người khác đón mừng.
01:36
She is not welcomed,
25
84932
2164
Con bé không được hoan nghênh,
01:39
neither by father nor by mother.
26
87096
2776
bởi cả cha lẫn mẹ nó.
01:41
The neighborhood comes
27
89872
1685
Những người láng giềng tìm đến
01:43
and commiserates with the mother,
28
91557
2501
và chia sẻ nỗi buồn với bà mẹ,
01:46
and nobody congratulates the father.
29
94058
5094
và không một ai chúc mừng người cha.
01:51
And a mother is very uncomfortable
30
99152
4315
Và người mẹ cảm thấy rất khó chịu
01:55
for having a girl child.
31
103467
4367
vì đã sinh ra một đứa bé gái.
01:59
When she gives birth to the first girl child,
32
107834
3260
Khi hạ sinh đứa con gái đầu tiên,
02:03
first daughter, she is sad.
33
111094
4089
cô ấy buồn.
02:07
When she gives birth to the second daughter,
34
115183
3747
Khi sinh đứa con gái thứ hai,
02:10
she is shocked,
35
118930
1847
cô ta bị sốc,
02:12
and in the expectation of a son,
36
120777
3384
và với kỳ vọng có được một đứa con trai,
02:16
when she gives birth to a third daughter,
37
124161
3206
khi hạ sinh đứa con gái thứ ba,
02:19
she feels guilty like a criminal.
38
127367
5539
cô ta có cảm giác như một tội đồ.
02:24
Not only the mother suffers,
39
132906
2634
Không chỉ là
các bà mẹ bị dằn vặt,
các bà mẹ bị dằn vặt,
02:27
but the daughter, the newly born daughter,
40
135540
2737
mà cả đứa con gái,
đứa con gái vừa được sinh ra,
đứa con gái vừa được sinh ra,
02:30
when she grows old,
41
138277
2135
khi lớn lên,
02:32
she suffers too.
42
140412
2135
nó cũng sẽ bị dằn vặt như thế.
02:34
At the age of five,
43
142547
2053
Ở tuổi lênnăm,
02:36
while she should be going to school,
44
144600
3329
khi mà lẽ ra con bé được đi học,
02:39
she stays at home
45
147929
1743
nó bị bắt ở nhà
02:41
and her brothers are admitted in a school.
46
149672
4622
trong khi anh em trai mình
được nhận vào trường.
được nhận vào trường.
02:46
Until the age of 12, somehow,
47
154294
2593
Cho đến khi tuổi 12,
bằng cách nào đó,
bằng cách nào đó,
02:48
she has a good life.
48
156887
2641
con bé có được một cuộc sống tốt.
02:51
She can have fun.
49
159528
1671
Nó có thể vui chơi.
02:53
She can play with her friends in the streets,
50
161199
3189
Nó có thể chơi với bạn bè mình
trên đường phố,
trên đường phố,
02:56
and she can move around in the streets
51
164388
2039
và có thể di chuyển xung quanh
02:58
like a butterfly.
52
166427
2775
như một con bướm.
03:01
But when she enters her teens,
53
169202
3815
Nhưng khi bước vào tuổi thiếu niên,
03:05
when she becomes 13 years old,
54
173017
2340
Khi con bé lên 13,
03:07
she is forbidden to go out of her home
55
175357
3619
nó bị cấm ra khỏi nhà
03:10
without a male escort.
56
178976
3492
nếu không được hộ tống
bởi một người đàn ông.
bởi một người đàn ông.
03:14
She is confined under the four walls of her home.
57
182468
5375
Cô bé bị giam cầm
bởi bốn bức tường.
bởi bốn bức tường.
03:19
She is no more a free individual.
58
187843
5194
không còn có sự tự do cá nhân nữa.
03:25
She becomes the so-called honor
59
193037
3020
Con bé trở thành
một thứ danh dự
một thứ danh dự
03:28
of her father and of her brothers
60
196057
2481
của cha, anh em
03:30
and of her family,
61
198538
3450
và của gia đình cô,
03:33
and if she transgresses
62
201988
2688
và nếu nó vượt qua
03:36
the code of that so-called honor,
63
204676
3211
quy tắc của cái được gọi là danh dự đó,
03:39
she could even be killed.
64
207887
4364
nó thậm chí có thể bị giết chết.
03:44
And it is also interesting that this so-called
65
212251
4001
Và cũng thật thú vị
03:48
code of honor,
66
216252
1363
khi mà cái được gọi là danh dự này,
03:49
it does not only affect the life of a girl,
67
217615
3690
không chỉ ảnh hưởng
đến cuộc sống của cô bé,
đến cuộc sống của cô bé,
03:53
it also affects the life
68
221305
2126
mà còn đến cuộc sống
03:55
of the male members of the family.
69
223431
4799
của các nam giới trong gia đình.
04:00
I know a family of seven sisters and one brother,
70
228230
6593
Tôi biết một gia đình
có bảy chị em gái và một cậu con trai,
có bảy chị em gái và một cậu con trai,
04:06
and that one brother,
71
234823
1822
và cậu con trai đó,
04:08
he has migrated to the Gulf countries,
72
236645
3504
đã phải di dân đến các nước vùng Vịnh,
04:12
to earn a living for his seven sisters
73
240149
2695
để kiếm sống
nuôi bảy chị em mình
nuôi bảy chị em mình
04:14
and parents,
74
242844
2348
và cha mẹ,
04:17
because he thinks that it will be humiliating
75
245192
5854
bởi vì anh ta nghĩ rằng
sẽ rất nhục nhã
sẽ rất nhục nhã
04:23
if his seven sisters learn a skill
76
251046
2722
nếu bảy chị em của anh ta
học lấy một nghề
học lấy một nghề
04:25
and they go out of the home
77
253768
2380
và đi ra khỏi nhà
04:28
and earn some livelihood.
78
256148
4151
kiếm lấy một kế sinh nhai.
04:32
So this brother,
79
260299
1590
Vì vậy cậu trai này,
04:33
he sacrifices the joys of his life
80
261889
3353
anh ta hy sinh niềm vui sống của bản thân
04:37
and the happiness of his sisters
81
265242
3392
và hạnh phúc của chị em anh ta
04:40
at the altar of so-called honor.
82
268634
4584
trên bàn thờ tôn thờ thứ danh dự đấy.
04:45
And there is one more norm
83
273218
1534
Và có một luật lệ nữa
04:46
of the patriarchal societies
84
274752
2358
trong những xã hội phụ hệ
04:49
that is called obedience.
85
277110
4450
được gọi là sự vâng lời.
04:53
A good girl is supposed to be
86
281560
3786
Một cô gái tốt có nghĩa vụ phải
04:57
very quiet, very humble
87
285346
5248
rất yên lặng, rất khiêm tốn
05:02
and very submissive.
88
290594
3971
và rất phục tùng.
05:06
It is the criteria.
89
294565
1339
Đó là các tiêu chuẩn.
05:07
The role model good girl should be very quiet.
90
295904
3832
Mẫu cô gái tốt là phải rất im lặng.
05:11
She is supposed to be silent
91
299736
2289
Cô ta có nghĩa vụ phải im lặng
05:14
and she is supposed to accept the decisions
92
302025
3171
và chấp nhận các quyết định
05:17
of her father and mother
93
305196
2220
của cha và mẹ
05:19
and the decisions of elders,
94
307416
3225
và các quyết định của trưởng lão,
05:22
even if she does not like them.
95
310641
2406
ngay cả khi cô ta không thích chúng.
05:25
If she is married to a man she doesn't like
96
313047
3329
Nếu cô kết hôn với một người đàn ông
mà cô ấy không thích
mà cô ấy không thích
05:28
or if she is married to an old man,
97
316376
2742
hay kết hôn với một ông già,
05:31
she has to accept,
98
319118
1560
cô vẫn phải chấp nhận nó,
05:32
because she does not want to be dubbed
99
320678
2518
bởi vì cô ấy không muốn bị gọi là
05:35
as disobedient.
100
323196
2623
ngỗ nghịch.
05:37
If she is married very early,
101
325819
1632
Nếu cô ấy kết hôn rất sớm,
05:39
she has to accept.
102
327451
1474
cô vẫn phải chấp nhận.
05:40
Otherwise, she will be called disobedient.
103
328925
4022
Nếu không, cô sẽ bị gọi là ngỗ ngược.
05:44
And what happens at the end?
104
332947
2803
Và những gì cuối cùng sẽ xảy ra?
05:47
In the words of a poetess,
105
335750
1755
Theo lời của một nhà thơ nữa,
05:49
she is wedded, bedded,
106
337505
2787
cô ta bị ép gả
05:52
and then she gives birth
to more sons and daughters.
to more sons and daughters.
107
340292
5171
và sau đó sinh thêm con trai và con gái.
05:57
And it is the irony of the situation
108
345463
2769
Và chính sự trớ trêu của hoàn cảnh khiến
06:00
that this mother,
109
348232
2332
người mẹ này,
06:02
she teaches the same lesson of obedience
110
350564
3052
cô ta sẽ lại dạy cho con gái mình
06:05
to her daughter
111
353616
1060
một bài học tương tự
về sự vâng lời
về sự vâng lời
06:06
and the same lesson of honor to her sons.
112
354676
4433
và bài học khác
để vinh danh con trai cô ấy.
để vinh danh con trai cô ấy.
06:11
And this vicious cycle goes on, goes on.
113
359109
5113
Và vòng luẩn quẩn này cứ thế tiếp tục
06:17
Ladies and gentlemen,
114
365997
2527
Kính thưa Quý Bà và Quý ông
06:20
this plight of millions of women
115
368524
3222
cảnh ngộ nghiệt ngã
mà hàng triệu phụ nữ gặp phải này
mà hàng triệu phụ nữ gặp phải này
06:23
could be changed
116
371746
2832
có thể được thay đổi
06:26
if we think differently,
117
374578
2375
Nếu chúng ta suy nghĩ khác đi,
06:28
if women and men think differently,
118
376953
3981
Nếu phụ nữ và nam giới
suy nghĩ khác đi,
suy nghĩ khác đi,
06:32
if men and women in the
tribal and patriarchal societies
tribal and patriarchal societies
119
380934
4218
Nếu đàn ông và phụ nữ trong xã hội phụ hệ
và mang tính bộ lạc
và mang tính bộ lạc
06:37
in the developing countries,
120
385152
1983
ở các nước đang phát triển,
06:39
if they can break a few norms
121
387135
2911
nếu họ có thể phá vỡ luật lệ
06:42
of family and society,
122
390046
4604
về gia đình và xã hội,
06:46
if they can abolish the discriminatory laws
123
394650
5480
nếu họ có thể bãi bỏ
luật phân biệt đối xử
luật phân biệt đối xử
06:52
of the systems in their states,
124
400130
2528
trong hệ thống xã hội của mình,
06:54
which go against the basic human rights
125
402658
2291
những thứ mà đi ngược lại
các nhân quyền cơ bản
các nhân quyền cơ bản
06:56
of the women.
126
404949
3794
của phụ nữ.
07:00
Dear brothers and sisters, when Malala was born,
127
408743
5244
Anh chị em thân mến,
khi Malala được sinh ra,
khi Malala được sinh ra,
07:05
and for the first time,
128
413987
2153
lần đầu tiên,
07:08
believe me,
129
416140
1274
Tin tôi đi
07:09
I don't like newborn children, to be honest,
130
417414
4977
Tôi không thích trẻ sơ sinh,
thẳng thắn mà nói
thẳng thắn mà nói
07:14
but when I went and I looked into her eyes,
131
422391
3782
nhưng khi tôi nhìn vào đôi mắt con bé,
07:18
believe me,
132
426173
2120
Tin tôi đi
07:20
I got extremely honored.
133
428293
3981
Tôi cảm thấy rất vinh dự.
07:24
And long before she was born,
134
432274
2170
Và rất lâu
trước khi nó được sinh ra,
trước khi nó được sinh ra,
07:26
I thought about her name,
135
434444
3036
Tôi đã nghĩ về một cái tên cho con bé,
07:29
and I was fascinated with a heroic
136
437480
3285
và tôi đã thích thú với một anh hùng
07:32
legendary freedom fighter in Afghanistan.
137
440765
3865
huyền thoại và tự do
tại Afghanistan.
tại Afghanistan.
07:36
Her name was Malalai of Maiwand,
138
444630
5009
Tên cô ấy là Malalai Maiwand,
07:41
and I named my daughter after her.
139
449639
4285
và tôi đặt tên con gái tôi theo nhân vật này.
07:45
A few days after Malala was born,
140
453924
2992
Một vài ngày sau khi Malala chào đời,
07:48
my daughter was born,
141
456916
1739
con gái tôi được sinh ra,
07:50
my cousin came --
142
458655
1658
người anh em họ của tôi đến thăm--
07:52
and it was a coincidence --
143
460313
1968
và đó là một sự trùng hợp --
07:54
he came to my home
144
462281
2715
anh ta đã đến nhà của tôi
07:56
and he brought a family tree,
145
464996
2705
và mang theo một cây phả hệ,
07:59
a family tree of the Yousafzai family,
146
467701
3668
một cây phả hệ của gia đình Yousafzai,
08:03
and when I looked at the family tree,
147
471369
2556
và khi tôi nhìn vào cái cây này,
08:05
it traced back to 300 years of our ancestors.
148
473925
6053
nó truy ngược trở lại
tổ tiên 300 năm về trước của chúng tôi.
tổ tiên 300 năm về trước của chúng tôi.
08:11
But when I looked, all were men,
149
479978
4397
Nhưng khi nhìn vào đó,
tất cả đều là đàn ông,
tất cả đều là đàn ông,
08:16
and I picked my pen,
150
484375
2422
và tôi đã lấy cây bút của mình,
08:18
drew a line from my name,
151
486797
2004
vẽ một đường từ tên của tôi,
08:20
and wrote, "Malala."
152
488801
3699
và viết, "Malala."
08:25
And when she grow old,
153
493585
2770
Và khi con bé lớn lên,
08:28
when she was four and a half years old,
154
496355
3583
Khi nó lên bốn tuổi rưỡi,
08:31
I admitted her in my school.
155
499938
3536
tôi đã nhận nó vào trường của mình.
08:35
You will be asking, then, why should I mention about
156
503474
2906
Bạn sẽ hỏi, tại sao
tôi đề cập đến
tôi đề cập đến
08:38
the admission of a girl in a school?
157
506380
2502
việc thu nhận một bé gái
vào trường học?
vào trường học?
08:40
Yes, I must mention it.
158
508882
2055
Có, tôi phải đề cập đến nó.
08:42
It may be taken for granted in Canada,
159
510937
3085
Nó có thể được cho là bình thường
ở Canada,
ở Canada,
08:46
in America, in many developed countries,
160
514022
3827
ở Mỹ, ở nhiều nước phát triển,
08:49
but in poor countries,
161
517849
2458
nhưng ở các nước nghèo,
08:52
in patriarchal societies, in tribal societies,
162
520307
3568
trong xã hội phụ hệ,
trong xã hội mang tính bộ tộc,
trong xã hội mang tính bộ tộc,
08:55
it's a big event for the life of girl.
163
523875
3614
đó là một sự kiện lớn
trong cuộc đời của một cô gái.
trong cuộc đời của một cô gái.
08:59
Enrollment in a school means
164
527489
3639
Tuyển sinh trong trường học có nghĩa là
09:03
recognition of her identity and her name.
165
531128
5749
công nhận của danh tính và tên tuổi của cô ấy.
09:08
Admission in a school means
166
536877
1678
Nhập học tại một trường nghĩa là
09:10
that she has entered the world of dreams
167
538555
3682
cô ấy đã bước vào thế giới
của những giấc mơ
của những giấc mơ
09:14
and aspirations
168
542237
1663
và khát vọng
09:15
where she can explore her potentials
169
543900
3512
nơi cô có thể khám phá tiềm năng của mình
09:19
for her future life.
170
547412
3246
cho cuộc sống tương lai của cô.
09:22
I have five sisters,
171
550658
2079
Tôi có 5 chị em,
09:24
and none of them could go to school,
172
552737
3314
và không ai trong số họ
được đi học,
được đi học,
09:28
and you will be astonished,
173
556051
1574
và bạn sẽ lấy làm ngạc nhiên,
09:29
two weeks before,
174
557625
4094
hai tuần trước,
09:33
when I was filling out the Canadian visa form,
175
561735
4283
khi tôi điền vào mẫu thị thực Canada,
09:38
and I was filling out the family part of the form,
176
566018
4665
và tôi đã điền vào phần dành cho gia đình
09:42
I could not recall
177
570683
2084
và tôi đã không thể nhớ ra
09:44
the surnames of some of my sisters.
178
572767
4005
họ của một số chị em của mình.
09:48
And the reason was
179
576772
1849
Và lý do là
09:50
that I have never, never seen the names
180
578621
3292
tôi không bao giờ,
không bao giờ nhìn thấy
không bao giờ nhìn thấy
09:53
of my sisters written on any document.
181
581913
5826
tên của chị em mình
được viết trên bất kỳ tài liệu nào.
được viết trên bất kỳ tài liệu nào.
09:59
That was the reason that
182
587739
2940
Đó là lý do mà
10:02
I valued my daughter.
183
590679
3533
tôi trân trọng con gái mình.
10:06
What my father could not give to my sisters
184
594212
4313
Những gì mà cha tôi không thể cho
các chị em của tôi
các chị em của tôi
10:10
and to his daughters,
185
598525
1755
và các con gái của ông,
10:12
I thought I must change it.
186
600280
4241
Tôi nghĩ rằng tôi phải thay đổi nó.
10:16
I used to appreciate the intelligence
187
604521
3007
Tôi đánh giá cao
10:19
and the brilliance of my daughter.
188
607528
3672
sự thông minh và sáng dạ
của con gái mình.
của con gái mình.
10:23
I encouraged her to sit with me
189
611200
2594
Tôi khuyến khích con bé
đến ngồi với tôi
đến ngồi với tôi
10:25
when my friends used to come.
190
613794
1659
khi bạn bè đến thăm.
10:27
I encouraged her to go with
me to different meetings.
me to different meetings.
191
615453
4784
Tôi khuyến khích nó
đi với tôi đến các cuộc họp.
đi với tôi đến các cuộc họp.
10:32
And all these good values,
192
620237
1661
Và tất cả những giá trị tốt này,
10:33
I tried to inculcate in her personality.
193
621898
3210
Tôi đã cố gắng khắc sâu
vào tính cách của con bé.
vào tính cách của con bé.
10:37
And this was not only she, only Malala.
194
625108
3663
Và điều này không chỉ cho nó,
chỉ cho Malala.
chỉ cho Malala.
10:40
I imparted all these good values
195
628771
2736
Tôi truyền đạt tất cả những giá trị tốt này
10:43
to my school, girl students
and boy students as well.
and boy students as well.
196
631507
4543
vào trường học của mình,
các học sinh nữ cũng như học sinh nam.
các học sinh nữ cũng như học sinh nam.
10:48
I used education for emancipation.
197
636050
4379
Tôi sử dụng giáo dục
để giải phóng phụ nữ.
để giải phóng phụ nữ.
10:52
I taught my girls,
198
640429
1865
Tôi đã dạy các cô gái của mình,
10:54
I taught my girl students,
199
642294
1955
Tôi đã dạy những nữ sinh của mình,
10:56
to unlearn the lesson of obedience.
200
644249
5069
quên đi bài học vềsự vâng lời.
11:01
I taught my boy students
201
649318
2965
Tôi đã dạy những nam sinh
11:04
to unlearn the lesson of so-called pseudo-honor.
202
652283
5481
quên đi bài học về cái gọi là danh dự hão.
11:13
Dear brothers and sisters,
203
661696
3985
Anh chị em thân mến ,
11:17
we were striving for more rights for women,
204
665681
4583
chúng tôi phấn đấu
để có thêm nhiều quyền cho phụ nữ,
để có thêm nhiều quyền cho phụ nữ,
11:22
and we were struggling to have more,
205
670264
3622
và chúng tôi đã đấu tranh
để có nhiều hơn,
để có nhiều hơn,
11:25
more and more space for the women in society.
206
673886
4227
nhiều hơn và nhiều không gian
dành cho phụ nữ trong xã hội.
dành cho phụ nữ trong xã hội.
11:30
But we came across a new phenomenon.
207
678113
3213
Nhưng chúng tôi
đã gặp phải một hiện tượng mới.
đã gặp phải một hiện tượng mới.
11:33
It was lethal to human rights
208
681326
2493
nguy hiểm đến quyền con người
11:35
and particularly to women's rights.
209
683819
3448
và đặc biệt là quyền của phụ nữ.
11:39
It was called Talibanization.
210
687267
4677
Nó được gọi là taliban hoá.
11:43
It means a complete negation
211
691944
3688
có nghĩa là phủ định hoàn toàn
11:47
of women's participation
212
695632
2210
sự tham gia của phụ nữ
11:49
in all political, economical and social activities.
213
697842
6195
vào mọi hoạt động chính trị, kinh tế và xã hội.
11:56
Hundreds of schools were lost.
214
704037
3547
Hàng trăm ngôi trường bị tàn phá.
11:59
Girls were prohibited from going to school.
215
707584
6231
các cô gái bị cấm đi học.
12:05
Women were forced to wear veils
216
713815
3706
Phụ nữ bị buộc phải mang mạng che mặt
12:09
and they were stopped from going to the markets.
217
717521
3556
và ngừng đi ra ngoài.
12:13
Musicians were silenced,
218
721077
2584
Các nhạc công im tiếng,
12:15
girls were flogged
219
723661
1957
các cô gái bị đòn roi
12:17
and singers were killed.
220
725618
3483
và những ca sĩ bị thiệt mạng.
12:21
Millions were suffering,
221
729101
1874
Hàng triệu người khốn khổ
12:22
but few spoke,
222
730975
3245
nhưng ít ai dám cất lên tiếng nói,
12:26
and it was the most scary thing
223
734220
2224
và đó là điều đáng sợ nhất
12:28
when you have all around such people
224
736444
6086
khi xung quanh bạn là những người như vậy
12:34
who kill and who flog,
225
742530
2026
những người bị giết và bị đòn roi,
12:36
and you speak for your rights.
226
744556
1296
và bạn lên tiếng cho quyền lợi của mình.
12:37
It's really the most scary thing.
227
745852
4207
Nó thực sự là điều đáng sợ nhất.
12:42
At the age of 10,
228
750059
1893
Ở tuổi lên 10,
12:43
Malala stood, and she stood for the right
229
751952
4244
Malala đứng lên và đứng lên cho quyền
12:48
of education.
230
756196
2311
được giáo dục.
12:50
She wrote a diary for the BBC blog,
231
758507
4772
Con bé đã viết một cuốn nhật ký
cho blog BBC ,
cho blog BBC ,
12:55
she volunteered herself
232
763279
2204
con bé tình nguyện
12:57
for the New York Times documentaries,
233
765483
3594
trở thành tài liệu
cho tờ New York Times,
cho tờ New York Times,
13:01
and she spoke from every platform she could.
234
769077
4916
và lên tiếng trên tất cả những phương tiện
mà nó có thể.
mà nó có thể.
13:05
And her voice was the most powerful voice.
235
773993
4388
Và giọng nói của con bé
là giọng nói mạnh mẽ nhất.
là giọng nói mạnh mẽ nhất.
13:10
It spread like a crescendo all around the world.
236
778381
6253
Nó lây lan như đỉnh cao
trên toàn thế giới.
trên toàn thế giới.
13:16
And that was the reason the Taliban
237
784634
1852
Và đó là lý do
13:18
could not tolerate her campaign,
238
786486
4331
Taliban không thể chịu đựng được
chiến dịch của nó,
chiến dịch của nó,
13:22
and on October 9 2012,
239
790817
2849
và ngày 9 tháng 10 năm 2012,
13:25
she was shot in the head at point blank range.
240
793666
5749
con bé đã bị bắn vào đầu.
13:31
It was a doomsday for my family and for me.
241
799415
4145
Đó là một ngày tận thế
cho gia đình tôi và cho cả tôi.
cho gia đình tôi và cho cả tôi.
13:35
The world turned into a big black hole.
242
803560
5819
Thế giới sụp đổ thành một lỗ đen lớn.
13:41
While my daughter was
243
809379
1666
Trong khi con gái tôi
13:43
on the verge of life and death,
244
811045
3452
trên bờ vực giữa cuộc sống và cái chết,
13:46
I whispered into the ears of my wife,
245
814497
3839
Tôi đã thì thầm vào tai vợ mình,
13:50
"Should I be blamed for what happened
246
818336
3102
"Liệu anh có nên bị kết tội
vì những gì đã xảy ra
vì những gì đã xảy ra
13:53
to my daughter and your daughter?"
247
821438
3676
cho con gái anh và con gái em không?"
13:57
And she abruptly told me,
248
825114
2521
Và cô ấy đột ngột nói với tôi rằng,
13:59
"Please don't blame yourself.
249
827635
2511
"Anh làm ơn đừng tự trách bản thân mình.
14:02
You stood for the right cause.
250
830146
3216
Anh đã đứng lên
vì những điều đúng đắn.
vì những điều đúng đắn.
14:05
You put your life at stake
251
833362
2135
Anh lao vào hiểm nguy
14:07
for the cause of truth,
252
835497
1403
vì lẽ phải,
14:08
for the cause of peace,
253
836900
1181
vì hòa bình,
14:10
and for the cause of education,
254
838081
2108
và vì giáo dục,
14:12
and your daughter in inspired from you
255
840189
2049
và con gái của anh
được truyền cảm hứng từ anh
được truyền cảm hứng từ anh
14:14
and she joined you.
256
842238
2231
và nó đã tham gia cùng anh.
14:16
You both were on the right path
257
844469
1675
Cả hai cha con
đang đi đúng hướng
đang đi đúng hướng
14:18
and God will protect her."
258
846144
3373
"và Chúa sẽ bảo vệ cho con bé."
14:21
These few words meant a lot to me,
259
849517
3346
Những từ này có nghĩa rất lớn với tôi,
14:24
and I didn't ask this question again.
260
852863
4111
và tôi đã không hỏi câu hỏi này một lần nữa.
14:28
When Malala was in the hospital,
261
856974
4120
Khi Malala ở trong bệnh viện,
14:33
and she was going through the severe pains
262
861094
3247
và con bé đã trải qua
những đau đớn
những đau đớn
14:36
and she had had severe headaches
263
864341
2520
những cơn đau đầu như búa bổ
14:38
because her facial nerve was cut down,
264
866861
3188
bởi vì các dây thần kinh mặt của con bé
bị cắt lìa,
bị cắt lìa,
14:42
I used to see a dark shadow
265
870049
2452
Tôi đã nhìn thấy sự u tối
14:44
spreading on the face of my wife.
266
872501
5537
trên khuôn mặt của vợ tôi.
14:50
But my daughter never complained.
267
878038
6101
Nhưng con gái tôi
không bao giờ phàn nàn.
không bao giờ phàn nàn.
14:56
She used to tell us,
268
884139
2061
Con bé kể chúng tôi nghe,
14:58
"I'm fine with my crooked smile
269
886200
2051
"Con ổn với nụ cười méo này
15:00
and with my numbness in my face.
270
888251
2742
và sự đơ cứng của khuôn mặt mình.
15:02
I'll be okay. Please don't worry."
271
890993
2079
Con sẽ ổn thôi. Cha mẹ đừng lo lắng nhé."
15:05
She was a solace for us,
272
893072
2129
Con bé là một sự an ủi cho chúng tôi,
15:07
and she consoled us.
273
895201
2897
và nó đã an ủi chúng tôi.
15:12
Dear brothers and sisters,
274
900120
4221
Anh chị em thân mến ,
15:16
we learned from her how to be resilient
275
904341
2622
chúng tôi đã học từ con bé
về việc làm thế nào để bật dậy
về việc làm thế nào để bật dậy
15:18
in the most difficult times,
276
906963
3305
trong những thời điểm khó khăn nhất,
15:22
and I'm glad to share with you
277
910268
3008
và tôi vui mừng chia sẻ với các bạn
15:25
that despite being an icon
278
913276
5892
rằng mặc dù là một biểu tượng
15:31
for the rights of children and women,
279
919168
2829
về quyền trẻ em và phụ nữ,
15:33
she is like any 16-year old girl.
280
921997
5293
con bé cũng giống như
bất kỳ bé gái 16 tuổi nào.
bất kỳ bé gái 16 tuổi nào.
15:39
She cries when her homework is incomplete.
281
927290
5132
Con bé khóc khi bài tập ở nhà của mình
không được hoàn thành đầy đủ.
không được hoàn thành đầy đủ.
15:44
She quarrels with her brothers,
282
932422
2068
Con bé tranh cãi với em trai mình,
15:46
and I am very happy for that.
283
934490
3723
và tôi rất hạnh phúc vì điều đó.
15:50
People ask me,
284
938213
2403
Người ta hỏi tôi rằng,
15:52
what special is in my mentorship
285
940616
3492
có gì đặc biệt
trong cách giảng dạy của tôi
trong cách giảng dạy của tôi
15:56
which has made Malala so bold
286
944108
2540
thứ đã làm cho Malala
trở nên kiên cường
trở nên kiên cường
15:58
and so courageous and so vocal and poised?
287
946648
4492
dũng cảm, dán lên tiếng
và đĩnh đạc như thế?
và đĩnh đạc như thế?
16:03
I tell them, don't ask me what I did.
288
951140
6275
Tôi nói với họ,
đừng hỏi tôi về những gì tôi đã làm.
đừng hỏi tôi về những gì tôi đã làm.
16:09
Ask me what I did not do.
289
957415
3861
Hãy hỏi tôi về những gì tôi đã không làm.
16:13
I did not clip her wings, and that's all.
290
961276
5257
Tôi đã không cắt đi đôi cánh của con bé.
Chỉ có vậy
Chỉ có vậy
16:18
Thank you very much.
291
966533
2882
Cảm ơn rất nhiều.
16:21
(Applause)
292
969415
5496
(Vỗ tay)
16:26
Thank you. Thank you very much. Thank you. (Applause)
293
974911
4000
Cảm ơn. Cảm ơn rất nhiều. Xin cảm ơn.
(Vỗ tay)
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Ziauddin Yousafzai - Education activistDespite an attack on his daughter Malala in 2012, Ziauddin Yousafzai continues his fight to educate children in the developing world.
Why you should listen
Ziauddin Yousafzai is an educator, human rights campaigner and social activist. He hails from Pakistan's Swat Valley where, at great personal risk among grave political violence, he peacefully resisted the Taliban's efforts to shut down schools and kept open his own school. He also inspired his daughter, Malala Yousafzai, to raise her voice to promote the rights of children to an education. Ziauddin is the co-founder and serves as the Chairman of the Board for the Malala Fund.
He also serves as the United Nations Special Advisor on Global Education and also the educational attaché to the Pakistani Consulate in Birmingham, UK.
Ziauddin Yousafzai | Speaker | TED.com