Paul Bloom: Can prejudice ever be a good thing?
Paul Bloom: Có thể nào định kiến là điều tốt?
Paul Bloom explores some of the most puzzling aspects of human nature, including pleasure, religion, and morality. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
độc ác và ngu xuẩn
William Hazlitt
"Định kiến là con đẻ của ngu dốt."
và nhiều khi hợp lí,
để nhận biết chúng
những hậu quả tệ hại,
để biết cần phải làm gì
Hãy nhìn vào tôi,
know certain facts about me,
bạn biết vài điều về tôi,
những đánh giá.
về chủng tộc của tôi,
niềm tin tôn giáo của tôi
có xu hướng đúng.
judgments tend to be accurate.
những thứ như vậy
của chúng ta
tùy ý trong đầu,
khái quát chung hơn,
chúng ta trải nghiệm
trong thế giới
to make generalizations
để khái quát hóa
thuộc những phân loại đó.
đều có nhiều kinh nghiệm
và những con chó,
bạn có thể thấy
và bạn có thể ức đoán,
con chó sẽ sủa.
có thể ta đã nhầm.
nếu bạn ngồi lên,
con chó có thể không sủa,
nó không sủa.
chúng ta giỏi việc này.
và không thuộc về xã hội,
không thể làm điều đó,
những ca mới chúng ta gặp phải,
new instances that we encounter,
trong một bài luận rất hay
định kiến và thói quen,
qua căn phòng
my way my across the room;
trong các tình huống,
myself in any circumstances,
trong bất kỳ quan hệ nào ở đời."
phân chia thế giới
hay trong nhóm và ngoài nhóm
chúng ta thấy tự hào
thừa nhận điều đó.
trước vòng bầu cử cuối cùng
Mời bà.
cho chính mình?
trong câu hỏi của bà ấy,
chúng ta nên quan tâm hơn
hơn là đến những người khác
bị ảnh hưởng
trung thành, tự hào, ái quốc
hay dân tộc mình.
nhiều người thấy tự hào là người Mỹ
people feel proud to be American,
hơn các nước khác
cũng cảm thấy tương tự về dân tộc mình
feel the same about their nation,
về sắc tộc của chúng ta.
sẽ phản đối điều này.
quá theo chủ nghĩa quốc tế
sắc tộc và dân tộc
thời lưu cũng công nhận rằng
bạn bè và gia đình,
domain of friends and family,
nhưng có thể chệch hướng
người Do Thái không thể học đại học
go to university in Poland,
ended and he was released,
và gia đình của ông đều chết.
các hoạt động khác nhau.
trong chiến tranh.
ông đã có sự quan tâm
uy tín của Anh Quốc
sự nghiệp ấn tượng của mình.
là sự thấu hiểu
là sai lầm.
của một bộ phận người Đức
một số cá nhân độc tài.
chúng ta thấy ở Holocaust
một loạt nghiên cứu kinh điển
and based on the answers,
bạn yêu tác phẩm của Kadinsky.
bạn yêu tác phẩm của Klee."
to do with Kandinsky or Klee.
đến Kadinsky hay Klee cả.
đến những nghệ sĩ này.
các mục phân loại là quan trọng,
cho các đối tượng nghiên cứu tiền
điều họ thực sự thích thú nhất là
cho nhóm mình
the other group even less.
từ khi còn nhỏ.
Karen Wynn, ở đại học Yale
những con thú bông,
có sự ưu tiên với đồ ăn
có thể thích đậu xanh,
có sự ưu tiên với đồ ăn
thích bánh quy giòn hơn.
có ảnh hưởng
Nó có ảnh hưởng rất nhiều.
các bé thích những thú bông
vì có sở thích ăn uống khác.
out-group psychology all the time.
trong và ngoài nhóm.
trong mâu thuẫn chính trị
có hệ tư tưởng khác biệt.
cực đoan của chiến tranh,
cho người Do Thái
coi người Nhật là chuột cống.
tìm hiểu khía cạnh
associated with America,
được liên kết với nước Mỹ,
with the American flag.
với lá cờ Mỹ.
that surprised by hearing that.
người ta không ngạc nhiên nghe điều này
các nhà nghiên cứu
bán thẻ bóng chày
bởi người da trắng
tại Stanford,
các trường hợp của người
với nguyên mẫu người da đen,
đến phán quyết của người ta
qua các câu chuyện.
của gia đình phi truyền thống,
["Heather Has Two Mommies"]
[''Heather có hai mẹ'']
["Help! Mom! There Are Liberals under My Bed!"]
ở dưới giường con!'']
thành những người quan trọng,
quan tâm đến người khác
với tư cách là những cá nhân
tôi sẽ không thể hành động.
thì tôi có thể.''
đã nghiên cứu điều này.
về vấn đề của một khủng hoảng,
không nhận được thông tin nào
hoạt động từ thiện.
mở rộng sự cảm thông tới
đã bắt đầu cuộc chiến lớn lao này."
a great book of philosophy
một cuốn sách tuyệt tác về triết học
that shows like "The Cosby Show"
như "The Cosby Show''
towards African-Americans,
với người Mỹ gốc Phi,
''Will và Grace'' hay ''Gia đình hiện đại''
của bản tính chúng ta'',
hãy yêu thương người lân cận của bạn,
hãy yêu thương kẻ thù của bạn.
trong số đó cả, thật sự không,
giết chết họ.
niềm tin đạo đức của tôi
understanding of human rights,
à sự thấu hiểu về quyền con người,
ông đã kể một câu chuyện
hoặc một nước ở châu Phi.
York Times online or something,
trên mạng hay gì khác,
this happens to us all the time,
điều này vốn luôn diễn ra,
hầu như luôn luôn
the most presumptuous of our passions,
sự tự tin quá mức của đam mê,
của các nguyên tắc vàng
that we should judge morality
rằng chúng ta nên đánh giá đạo đức
a theologian or from a philosopher,
thần học hay triết học
tôi sẽ không nhại giọng anh ấy
của thế giới cuồng điên này''
chế ngự cảm xúc
book like "Uncle Tom's Cabin,"
như ''Túp lều Bác Tôm,''
từ trong quá khứ
which was set up in the past
cho nhiệm kỳ thứ ba
the institution of slavery, we can't.
điều đó là không thể được.
theo cách khác nữa.
''Thế đấy, kiểu nó phải thế''
"Well fine, that's the way it should be."
''Đó là sai lầm"
tạo nên các tình huống
không thể làm chúng ta thiên vị
of information can't bias us,
đứng sau cánh gà,
của bản tính con người.
phán xét và hành động của chúng ta
khả năng cân nhắc hợp lý
trong một vài trường hợp,
cảm xúc của chúng ta,
trong những trường hợp khác.
xây một thế giới tốt đẹp hơn.
ABOUT THE SPEAKER
Paul Bloom - PsychologistPaul Bloom explores some of the most puzzling aspects of human nature, including pleasure, religion, and morality.
Why you should listen
In Paul Bloom’s last book, How Pleasure Works, he explores the often-mysterious enjoyment that people get out of experiences such as sex, food, art, and stories. His latest book, Just Babies, examines the nature and origins of good and evil. How do we decide what's fair and unfair? What is the relationship between emotion and rationality in our judgments of right and wrong? And how much of morality is present at birth? To answer these questions, he and his colleagues at Yale study how babies make moral decisions. (How do you present a moral quandary to a 6-month-old? Through simple, gamelike experiments that yield surprisingly adult-like results.)
Paul Bloom is a passionate teacher of undergraduates, and his popular Introduction to Psychology 110 class has been released to the world through the Open Yale Courses program. He has recently completed a second MOOC, “Moralities of Everyday Life”, that introduced moral psychology to tens of thousands of students. And he also presents his research to a popular audience though articles in The Atlantic, The New Yorker, and The New York Times. Many of the projects he works on are student-initiated, and all of them, he notes, are "strongly interdisciplinary, bringing in theory and research from areas such as cognitive, social, and developmental psychology, evolutionary theory, linguistics, theology and philosophy."
He says: "A growing body of evidence suggests that humans do have a rudimentary moral sense from the very start of life."
Paul Bloom | Speaker | TED.com