TEDGlobal 2009
Karen Armstrong: Let's revive the Golden Rule
Karen Armstrong: Hãy làm sống lại Quy Tắc Vàng.
Filmed:
Readability: 4.2
917,927 views
Sau nhiều tuần cho ra mắt Hiến Chương cho lòng trắc ẩn, Karen Armstrong xem xét vai trò của tôn giáo trong thế kỉ 21: Giáo lý sẽ chia rẽ chúng ta? hay sẽ đoàn kết chúng ta cho lợi ích chung? Bà đánh giá lại chất xúc tác, cái mà lèo lái đức tin của thế giới và tái khám phá Quy Tắc Vàng.
Karen Armstrong - Religious scholar
Karen Armstrong -- winner of the 2008 TED Prize -- is a provocative, original thinker on the role of religion in the modern world. Full bio
Karen Armstrong -- winner of the 2008 TED Prize -- is a provocative, original thinker on the role of religion in the modern world. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
For years I've been feeling frustrated,
0
0
4000
Nhiều năm qua tôi đã từng rất thất vọng,
00:16
because as a religious historian,
1
4000
3000
vì bản thân là nhà tôn giáo sử học,
00:19
I've become acutely aware
2
7000
2000
tôi nhận thức sâu sắc
00:21
of the centrality of compassion
3
9000
3000
về điều trọng tâm của lòng trắc ẩn
00:24
in all the major world faiths.
4
12000
3000
ở tất cả các tôn giáo lớn trên thế giới.
00:27
Every single one of them
5
15000
2000
Mỗi tôn giáo
00:29
has evolved their own version
6
17000
2000
đều phát triển theo cách riêng
00:31
of what's been called the Golden Rule.
7
19000
3000
của thứ được gọi là Quy Tắc Vàng.
00:34
Sometimes it comes in a positive version --
8
22000
3000
Đôi khi nó trở thành phiên bản tích cực--
00:37
"Always treat all others as you'd like to be treated yourself."
9
25000
4000
"Hãy đối xử với người khác như
cách mà bạn muốn được đối xử lại"
cách mà bạn muốn được đối xử lại"
00:41
And equally important
10
29000
2000
Và quan trọng không kém
00:43
is the negative version --
11
31000
3000
là phiên bản tiêu cực --
00:46
"Don't do to others what you would not like them to do to you."
12
34000
5000
"Đừng làm những gì mà bạn không
mong người khác làm với mình"
mong người khác làm với mình"
00:51
Look into your own heart,
13
39000
2000
Hãy nghiệm trong trái tim mình,
00:53
discover what it is that gives you pain
14
41000
3000
cảm nhận những thứ mang tới nỗi đau
00:56
and then refuse, under any circumstance whatsoever,
15
44000
4000
rồi từ chối chúng, dưới bất kỳ
hoàn cảnh nào
hoàn cảnh nào
01:00
to inflict that pain on anybody else.
16
48000
4000
bắt người khác phải chịu đựng.
01:04
And people have emphasized the importance of compassion,
17
52000
5000
Người ta nhấn mạnh sự
quan trọng của lòng trắc ẩn,
quan trọng của lòng trắc ẩn,
01:09
not just because it sounds good,
18
57000
2000
không chỉ vì nó nghe hay ho,
01:11
but because it works.
19
59000
3000
mà còn vì nó thật sự có tác dụng.
01:14
People have found that when they have
20
62000
3000
Người ta nhận ra rằng khi họ
01:17
implemented the Golden Rule
21
65000
2000
thực thi Quy Tắc Vàng
01:19
as Confucius said, "all day and every day,"
22
67000
4000
như Khổng Tử nói, "cả đời và từng khắc,"
01:23
not just a question of doing your good deed for the day
23
71000
2000
không phải chỉ hành động tốt một vài ngày
01:25
and then returning to a life of greed
24
73000
3000
rồi sau đó trở về cuộc sống tham lam
01:28
and egotism,
25
76000
2000
và ích kỷ,
01:30
but to do it all day and every day,
26
78000
3000
mà là làm nó mọi ngày và mỗi ngày,
01:33
you dethrone yourself from the center of your world,
27
81000
4000
bạn tự truất ngôi mình khỏi vị trí
trung tâm trong thế giới của bản thân,
trung tâm trong thế giới của bản thân,
01:37
put another there, and you transcend yourself.
28
85000
3000
đặt một người khác vào đó, và tự vượt
qua chính mình.
qua chính mình.
01:40
And it brings you into the presence
29
88000
3000
Và chính điều đó mang lại sự hiện thân
01:43
of what's been called God, Nirvana, Rama, Tao.
30
91000
4000
của Chúa trời, cõi niết bàn, Rama, Tao.
01:47
Something that goes beyond
31
95000
2000
Thứ mà vượt xa hơn
01:49
what we know in our ego-bound existence.
32
97000
5000
sự ràng buộc của cái tôi.
01:54
But you know you'd never know it a lot of the time,
33
102000
2000
Nhưng bạn đâu biết rằng đã rất nhiều lần,
01:56
that this was so central to the religious life.
34
104000
3000
Đó là mấu chốt trong đời sống tôn giáo.
01:59
Because with a few wonderful exceptions,
35
107000
3000
Bởi lẽ với một vài ngoại lệ kỳ lạ,
02:02
very often when religious people come together,
36
110000
3000
thường thì khi những người sùng đạo tụ họp
02:05
religious leaders come together, they're arguing about abstruse doctrines
37
113000
6000
người dẫn đầu tôn giáo tụ họp, họ thường
bàn luận về những giáo lý thâm thúy khó hiểu
bàn luận về những giáo lý thâm thúy khó hiểu
02:11
or uttering a council of hatred
38
119000
4000
hay thốt ra những sự hận thù
02:15
or inveighing against homosexuality or something of that sort.
39
123000
5000
công kích đồng tính luyến ái hay tương tự,
02:20
Often people don't really want to be compassionate.
40
128000
2000
Thường thi người ta không muốn động lòng.
02:22
I sometimes see
41
130000
2000
Tôi thi thoảng nhận thấy
02:24
when I'm speaking to a congregation of religious people
42
132000
3000
khi nói chuyện với một hội ngưới sùng đạo
02:27
a sort of mutinous expression crossing their faces
43
135000
3000
một loại biểu hiện khó chịu hiện trên mặt họ
02:30
because people often want to be right instead.
44
138000
4000
vì con người luôn muốn mình đúng.
02:34
And that of course defeats the object of the exercise.
45
142000
4000
và tất nhiên dập tắt mục tiêu luyện tập.
02:38
Now why was I so grateful to TED?
46
146000
4000
Bây giờ, tại sao tôi thực sự biết ơn TED?
02:42
Because they took me very gently
47
150000
6000
Bởi vì họ đã từ từ giúp tôi
02:48
from my book-lined study
48
156000
3000
từ những nghiên cứu mang tính sách vở
02:51
and brought me into the 21st century,
49
159000
2000
đưa tôi đến thế kỉ thứ 21
02:53
enabling me to speak to a much, much wider audience
50
161000
4000
cho tôi cơ hội diễn thuyết trước nhiều người
02:57
than I could have ever conceived.
51
165000
2000
hơn những gì tôi có thể tưởng tượng.
02:59
Because I feel an urgency about this.
52
167000
3000
Tôi thấy được sự khẩn cấp của vấn đề này.
03:02
If we don't manage to implement
53
170000
3000
Nếu chúng ta không thực thi
03:05
the Golden Rule globally,
54
173000
4000
toàn cầu hoá Quy Tắc Vàng,
03:09
so that we treat all peoples, wherever and whoever they may be,
55
177000
4000
khi chúng ta đối xử với mọi người
ở bất cứ nơi đâu hay họ là bất cứ ai
ở bất cứ nơi đâu hay họ là bất cứ ai
03:13
as though they were as important as ourselves,
56
181000
3000
như thể họ quan trọng như chính bản thân,
03:16
I doubt that we'll have
57
184000
2000
thì tôi tự hỏi chúng ta sẽ có
03:18
a viable world to hand on to the next generation.
58
186000
3000
một thế giới có thể để lại cho đời sau.
03:21
The task of our time,
59
189000
2000
Nhiêm vụ của thời đại chúng ta,
03:23
one of the great tasks of our time,
60
191000
3000
một trong những nhiêm vụ vĩ đại,
03:26
is to build a global society, as I said,
61
194000
2000
là xây dựng 1 xã hội toàn cầu, như tôi nói,
03:28
where people can live together in peace.
62
196000
3000
nơi mọi người có thể sống hòa bình với nhau.
03:31
And the religions that should be making a major contribution
63
199000
4000
Tôn giáo nên tạo ra một đóng góp lớn lao
03:35
are instead seen as part of the problem.
64
203000
4000
thay vì trở thành một phần của vấn đề.
03:39
And of course it's not just religious people who believe in the Golden Rule.
65
207000
6000
Và tất nhiên không chỉ những
người sùng đạo tin vào Quy Tắc Vàng.
người sùng đạo tin vào Quy Tắc Vàng.
03:45
This is the source of all morality,
66
213000
3000
Đây là nguồn cội của nhân cách,
03:48
this imaginative act of empathy,
67
216000
3000
hành động đồng cảm tưởng tượng này
03:51
putting yourself in the place of another.
68
219000
3000
Khi đặt mình vào vị trí của người khác.
03:54
And so we have a choice, it seems to me.
69
222000
4000
chúng ta có quyền lựa chọn, như tôi.
03:58
We can either go on bringing out or emphasizing
70
226000
5000
Chúng ta có thể đưa ra hay nhấn mạnh
04:03
the dogmatic and intolerant aspects of our faith,
71
231000
4000
sự giáo điều và khía cạnh cố hữu của đức tin,
04:07
or we can go back to
72
235000
4000
hoặc chúng ta có thể quay lại với
04:11
the rabbis. Rabbi Hillel, the older contemporary of Jesus,
73
239000
5000
Rabbi Hillel, quan niệm lâu đời hơn Giê-su hiện đại,
04:16
who, when asked by a pagan
74
244000
3000
người mà khi được hỏi bởi dân ngoại đạo
04:19
to sum up the whole of Jewish teaching while he stood on one leg,
75
247000
5000
việc tổng hợp toàn bộ bài giảng đạo
theo quan điểm riêng của ông,
theo quan điểm riêng của ông,
04:24
said, "That which is hateful to you, do not do to your neighbor.
76
252000
4000
đã trả lời rằng,
"điều gì bạn ghét, đừng làm điều đó với người khác.
"điều gì bạn ghét, đừng làm điều đó với người khác.
04:28
That is the Torah and everything else is only commentary."
77
256000
5000
Đó là kinh Torah và nhũng thứ khác chỉ là diễn giải."
04:33
And the rabbis and the early fathers of the church who said that
78
261000
4000
Các giáo sĩ Do Thái và những Cha sứ đầu tiên
của nhà thờ nói rằng
của nhà thờ nói rằng
04:37
any interpretation of scripture
79
265000
3000
bất cứ lời diễn giải của Thánh Kinh
04:40
that bred hatred and disdain was illegitimate.
80
268000
4000
nuôi hận thù và sự khinh thị
đều bất hợp pháp.
đều bất hợp pháp.
04:44
And we need to revive that spirit.
81
272000
3000
Chúng ta phải làm sống lại tinh thần đó.
04:47
And it's not just going to happen
82
275000
2000
Và nó không chỉ định xảy đến
04:49
because a spirit of love wafts us down.
83
277000
3000
bởi tinh thần yêu thương làm ta dịu lại
04:52
We have to make this happen,
84
280000
2000
Chúng ta phải để cho nó diễn ra thực sự,
04:54
and we can do it
85
282000
2000
và chúng ta có thể làm được
04:56
with the modern communications
86
284000
2000
với cách giao tiếp hiện đại
04:58
that TED has introduced.
87
286000
2000
mà TED đã giới thiệu.
05:00
Already I've been tremendously heartened
88
288000
3000
Tôi thấy cực kỳ hưng phấn
05:03
at the response of all our partners.
89
291000
3000
trước phản ứng của các thành viên.
05:06
In Singapore, we have a group
90
294000
4000
Ở Singapore chúng tôi có một nhóm
05:10
going to use the Charter to heal divisions
91
298000
4000
sẽ sử dụng Hiến Chương để hàn gắn lại
05:14
recently that have sprung up in Singaporean society,
92
302000
4000
những rạn nứt trong xã hội người Singapore
05:18
and some members of the parliament want
93
306000
3000
và một số thành viên của Quốc Hội mong
05:21
to implement it politically.
94
309000
3000
thực thi nó một cách chính trị.
05:24
In Malaysia, there is going to be an art exhibition
95
312000
4000
Ở Malaysia, một cuộc triễn lãm nghệ thuật
05:28
in which leading artists are going to be
96
316000
3000
trong đó những người nghệ sĩ chính sẽ
05:31
taking people, young people,
97
319000
4000
dẫn dắt thế hệ trẻ
05:35
and showing them that compassion also lies
98
323000
2000
và cho họ thấy rằng lòng trắc ẩn hiện diện
05:37
at the root of all art.
99
325000
3000
ở nơi gốc rễ của mọi nghệ thuật.
05:40
Throughout Europe, the Muslim communities
100
328000
4000
Trên khắp châu Âu, cộng đồng Hồi Giáo
05:44
are holding events and discussions,
101
332000
3000
tổ chức các sự kiện và hội thảo
05:47
are discussing the centrality of compassion
102
335000
3000
để thảo luận về cốt lõi của lòng trắc ẩn
05:50
in Islam and in all faiths.
103
338000
2000
trong đạo Hồi và trong mọi đức tin khác.
05:52
But it can't stop there. It can't stop with the launch.
104
340000
3000
Nhưng nó không thể chỉ dừng lại ở đó.
bởi nó chỉ mới bắt đầu
bởi nó chỉ mới bắt đầu
05:55
Religious teaching, this is where we've gone so wrong,
105
343000
3000
Những bài giảng tôn giáo, là những gì
chúng ta đã và đang đi sai đường
chúng ta đã và đang đi sai đường
05:58
concentrating solely on believing abstruse doctrines.
106
346000
4000
tập trung duy nhất vào những giáo lý niềm tin khó hiể u
06:02
Religious teaching must always lead to action.
107
350000
5000
Giảng đạo phải luôn dẫn dắt hành động
06:07
And I intend to work on this till my dying day.
108
355000
4000
Và tôi tính làm việc đó cho đến cuối đời
06:11
And I want to continue with our partners
109
359000
5000
Tôi muốn tiếp tục với những cộng sự của minh
06:16
to do two things --
110
364000
2000
để làm hai thứ --
06:18
educate and stimulate compassionate thinking.
111
366000
7000
giáo dục và khuyến khích suy nghĩ mang lòng trắc ẩn
06:25
Education because we've so
112
373000
3000
Giáo dục bởi chúng ta đã
06:28
dropped out of compassion.
113
376000
2000
bỏ rơi lòng trắc ẩn.
06:30
People often think it simply means
114
378000
2000
Con người thường suy nghĩ nó đơn giản là
06:32
feeling sorry for somebody.
115
380000
2000
cảm giác hối hận đối với người nào đó
06:34
But of course you don't understand compassion
116
382000
3000
dĩ nhiên bạn chẳng hiểu được lòng trắc ẩn
06:37
if you're just going to think about it.
117
385000
2000
Nếu bạn chỉ đang nghĩ về nó
06:39
You also have to do it.
118
387000
2000
Mà bạn phải thực hiện nó nữa.
06:41
I want them to get the media involved
119
389000
3000
tôi mong muốn có sự tham gia
của các phương truyền thông
của các phương truyền thông
06:44
because the media are crucial
120
392000
2000
vì các phương tiện truyền thông
đóng vai trò quan trọng
đóng vai trò quan trọng
06:46
in helping to dissolve some of the stereotypical views
121
394000
3000
trong việc xóa bỏ các quan niệm khuôn mẫu
06:49
we have of other people,
122
397000
2000
của chúng ta về người khác,
06:51
which are dividing us from one another.
123
399000
2000
điều đang chia rẽ chúng ta với người khác.
06:53
The same applies to educators.
124
401000
3000
điều tương tự cũng áp dụng cho giáo dục.
06:56
I'd like youth to get a sense of
125
404000
4000
Tôi muốn giới trẻ ý thức về
07:00
the dynamism, the dynamic and challenge
126
408000
4000
Sự năng động, năng động và thách thức
07:04
of a compassionate lifestyle.
127
412000
2000
của lối sống từ bi.
07:06
And also see that it demands acute intelligence,
128
414000
3000
Và thấy rằng
nó cũng cần trí thông minh vượt bậc,
nó cũng cần trí thông minh vượt bậc,
07:09
not just a gooey feeling.
129
417000
3000
chứ không chỉ là một cảm giác ngọt ngào.
07:12
I'd like to call upon scholars to explore
130
420000
3000
Tôi muốn kêu gọi sự tìm hiểu
của các nhà khoa học
của các nhà khoa học
07:15
the compassionate theme
131
423000
2000
về đề tài sự từ bi
07:17
in their own and in other people's traditions.
132
425000
4000
cùa chính bản thân và từ người khác truyền lại.
07:21
And perhaps above all,
133
429000
2000
và có thể trên hết là,
07:23
to encourage a sensitivity about
134
431000
4000
để khích lệ sự nhạy cảm về
07:27
uncompassionate speaking,
135
435000
2000
những lời nói ác ý,
07:29
so that because people have this Charter,
136
437000
3000
vì vậy mà con người có những quy tắc này,
07:32
whatever their beliefs or lack of them,
137
440000
4000
bất kể có niềm tin hay thiếu chúng,
07:36
they feel empowered
138
444000
2000
họ cảm thấy được trao quyền
07:38
to challenge uncompassionate speech,
139
446000
4000
để thách thức những lời nói ác độc.
07:42
disdainful remarks
140
450000
2000
những nhật xét khinh người
07:44
from their religious leaders, their political leaders,
141
452000
3000
từ các nhà lãnh đạo tôn giáo, lãnh đạo chính trị,
07:47
from the captains of industry.
142
455000
2000
từ những người đứng đầu các nghành
07:49
Because we can change the world,
143
457000
2000
bởi vì chúng ta có thể thay dổi thế giới,
07:51
we have the ability.
144
459000
3000
chúng ta có khả năng đó.
07:54
I would never have thought of putting the Charter online.
145
462000
3000
Tôi chưa bao giờ nghĩ rằng
sẽ đưa các hiến chương này lên mạng trực tuyến.
sẽ đưa các hiến chương này lên mạng trực tuyến.
07:57
I was still stuck in the old world
146
465000
2000
tôi vẫn bị mắc kẹt ở cựu thế giới
07:59
of a whole bunch of boffins sitting together in a room
147
467000
3000
của những nhà khoa học ngồi lại với nhau
trong một căn phòng
trong một căn phòng
08:02
and issuing yet another arcane statement.
148
470000
3000
và thảo ra thêm một luận điểm phức tạp
08:05
And TED introduced me to a whole new way
149
473000
3000
Và TED đã cho tôi một các hoàn toàn mới
08:08
of thinking and presenting ideas.
150
476000
2000
để suy nghĩ và trình bày các ý tưởng.
08:10
Because that is what is so wonderful about TED.
151
478000
3000
Bởi đó là điều tuyệt vời về TED.
08:13
In this room, all this expertise,
152
481000
5000
trong phòng này, tất cả các chuyên gia,
08:18
if we joined it all together,
153
486000
2000
nếu tất cả chúng ta tham gia cùng nhau,
08:20
we could change the world.
154
488000
2000
chúng ta sẽ thay đổi thế giới.
08:22
And of course the problems sometimes seem insuperable.
155
490000
5000
Và tất nhiên vấn đề đôi lúc có vẻ
không vượt qua được
không vượt qua được
08:27
But I'd just like to quote, finish at the end
156
495000
3000
Nhưng tôi muốn trích dẫn một câu,
kết thúc ở phần cuối
kết thúc ở phần cuối
08:30
with a reference to a British author, an Oxford author
157
498000
4000
từ một tác giả người Anh, một tác giả ở OXford
08:34
whom I don't quote very often,
158
502000
2000
người tôi không thường xuyên dẫn lời,
08:36
C.S. Lewis.
159
504000
2000
C.S.Lewis.
08:38
But he wrote one thing that stuck in my mind
160
506000
2000
Nhưng ông đã viết một điều
mà nó vẫn luẩn quẩn trong tâm trí tôi
mà nó vẫn luẩn quẩn trong tâm trí tôi
08:40
ever since I read it when I was a schoolgirl.
161
508000
3000
từ khi tôi đọc nó lúc còn là một nữ sinh.
08:43
It's in his book "The Four Loves."
162
511000
3000
Torng cuốc sách " The Four Loves"
08:46
He said that he distinguished between erotic love,
163
514000
4000
On6g nói rằng ông đã phân biệt
giữa tình yêu tình ái,
giữa tình yêu tình ái,
08:50
when two people gaze, spellbound, into each other's eyes.
164
518000
6000
khi hai người ngắm nhìn, bị mê hoặc,
trong ánh mắt người đối diện
trong ánh mắt người đối diện
08:56
And then he compared that to friendship,
165
524000
3000
Và rồi ông so sánh điều đó
với tình bạn,
với tình bạn,
08:59
when two people stand side by side, as it were, shoulder to shoulder,
166
527000
4000
khi hai người đứng cạnh nhau,
như nó vẫn vậy, vai kề vai
như nó vẫn vậy, vai kề vai
09:03
with their eyes fixed on a common goal.
167
531000
4000
với ánh mắt hướng điến một mục tiêu.
09:07
We don't have to fall in love with each other,
168
535000
5000
Chúng ta không cần phải yêu nhau,
09:12
but we can become friends.
169
540000
3000
mà chúng ta có thể trở thành bạn.
09:15
And I am convinced.
170
543000
2000
Và tôi bị thuyết phục.
09:17
I felt it very strongly
171
545000
3000
Tôi thấy rất mạnh mẽ
09:20
during our little deliberations at Vevey,
172
548000
4000
trong suốt buổi thảo luận tại Vevey,
09:24
that when people of all different persuasions
173
552000
4000
đó là khi mọi người của những tín ngưỡng khác nhau
09:28
come together, working side by side
174
556000
4000
tụ họp lại, làm việc cùngnhau
09:32
for a common goal,
175
560000
2000
vì một mục tiêu chung,
09:34
differences melt away.
176
562000
2000
xóa tan sự khác biệt.
09:36
And we learn amity.
177
564000
2000
Và chúng tôi học được về tình hữu nghị.
09:38
And we learn to live together and to get to know one another.
178
566000
5000
Và học cách sống hòa đồng
và thấu hiểu nhau
và thấu hiểu nhau
09:43
Thank you very much.
179
571000
2000
Cám ơn rất nhiều.
09:45
(Applause)
180
573000
1000
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Karen Armstrong - Religious scholarKaren Armstrong -- winner of the 2008 TED Prize -- is a provocative, original thinker on the role of religion in the modern world.
Why you should listen
Religious thinker Karen Armstrong has written more than 20 books on faith and the major religions, studying what Islam, Judaism and Christianity have in common, and how our faiths shaped world history and drive current events.
A former nun, Armstrong has written two books about this experience: Through the Narrow Gate, about her seven years in the convent, and The Spiral Staircase, about her subsequent spiritual awakening, when she developed her iconoclastic take on the major monotheistic religions -- and on the strains of fundamentalism common to all. She is a powerful voice for ecumenical understanding.
Armstrong's 2008 TED Prize wish asked the world to help her create the Charter for Compassion, a document based on the Golden Rule: that we should treat others how we would want to be treated. In fall 2008, the first draft of the charter was written by the world, via a multilingual website that allowed all to comment. In February 2009, the words were given to the Council of Conscience, a gathering of religious leaders and thinkers, who crafted the final document based on global input. The Charter was officially launched in November 2009. It has been signed by notable world leaders including Pope Benedict XVI, the Dalai Lama, Desmond Tutu, Deepak Chopra and Muhammad Ali. The Charter has led to the creation of the Charter for Compassion International (CCI) organization, the Compassionate Communities campaign, and Global Compassion Council -- a group of leaders continuing the movement around the the world.
Karen Armstrong | Speaker | TED.com