Dan Gilbert: The surprising science of happiness
Νταν Γκίλμπερτ: Η εκπληκτική επιστήμη της ευτυχίας
Harvard psychologist Dan Gilbert says our beliefs about what will make us happy are often wrong -- a premise he supports with intriguing research, and explains in his accessible and unexpectedly funny book, Stumbling on Happiness. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
φαίνονται πολύς καιρός.
δύο εκατομμύρια χρόνια δεν είναι τίποτα.
εγκέφαλος έχει σχεδόν τριπλασιαστεί σε όγκο,
του προγόνου μας εδώ, του Χάμπιλις,
έχουμε όλοι εδώ, ανάμεσα στα αυτιά μας.
να είναι τόσο πρόθυμη να δώσει σε όλους μας από έναν;
τριπλασιάζονται σε μέγεθος,
αλλά αποκτούν και νέες δομές.
τόσο πολύ είναι διότι απέκτησε ένα νέο τμήμα,
ένα τμήμα, που καλείται προ-μετωπιαίος φλοιός.
ο προ-μετωπιαίος φλοιός ώστε να δικαιολογεί
κρανίου σε κλάσματα του εξελικτικού χρόνου;
φλοιός κάνει πολλά πράγματα,
σε εξομοιωτές πτήσεων
σε αληθινές πτήσεις.
αυτή την θαυμάσια προσαρμογή
να έχει εμπειρίες με το μυαλό του
από τους προγόνους μας δεν είχε,
όπως εμείς. Είναι μια θαυμάσια προσαρμογή.
αντίχειρες, την όρθια στάση και την ομιλία
το είδος μας να κατέβει από τα δέντρα
όλοι σας το έχετε κάνει αυτό.
με γεύση συκώτι και κρεμμύδι.
το δοκίμασαν και είπαν «Μπλιάχ».
χωρίς να αφήσετε την καρέκλα σας,
και να πειτε «μπλιάχ» πριν το φτιάξετε.
ο προσομοιωτής εμπειριών σας.
before I proceed with the rest of the talk.
πριν προχωρήσω παρακάτω.
εκβάσεις που σας προτείνω να σκεφτείτε,
πείτε ποια νομίζετε οτι θα προτιμούσατε.
Αυτό είναι περίπου 314 εκατομμύρια δολάρια.
οτι δεν χρειάζεται και πολλή σκέψη.
γι' αυτές τις δύο ομάδες ανθρώπων,
ό,τι περιμένατε, έτσι δεν είναι;
Απλά τα σκαρφίστηκα!
και δεν έχουν περάσει ούτε καν 5 λεπτά.
αφού χάσουν τα πόδια τους
οι νικητές και οι παραπληγικοί
που αποτύχατε στο κουίζ,
σε όλα τα κουίζ συνεχώς.
και ψυχολόγοι σε όλη τη χώρα,
να μην λειτουργεί καλά.
οτι διαφορετικές εκβάσεις
απ' ό,τι στην πραγματικότητα.
μέχρι τις εργαστηριακές μελέτες,
το να αποκτήσεις ή να χάσεις ένα ρομαντικό σύντροφο,
ή όχι ένα μάθημα στο πανεπιστήμιο, κτλ,
ένταση και πολύ μικρότερη διάρκεια
- που σχεδόν με αποστομώνει -
εμπειρίες επηρεάζουν τους ανθρώπους
πάνω από τρεις μήνες πριν,
επίπτωση στην ευτυχία σου.
«Είμαι ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος εν ζωή.
τη φτώχεια σε πλούτη, την αντιξοότητα σε ευημερία.
δεν έχω ούτε ένα σημείο για να με χτυπήσει η τύχη».
έχει αυτός ο άνθρωπος στο κεφάλι του;
εκπληκτικός μηχανισμός που έχουμε όλοι μας.
σαν ένα ψυχολογικό ανοσοποιητικό σύστημα.
μη συνειδητών κατά ένα μεγάλο μέρος,
την άποψή τους για τον κόσμο,
για τον κόσμο μέσα στον οποίο βρίσκονται.
έχετε κι εσείς αυτόν τον μηχανισμό.
δεν φαίνεται να το γνωρίζετε.
τη φανταζόμαστε σαν κάτι που βρίσκουμε.
παραδείγματα ανθρώπων που συνέθεσαν την ευτυχία.
κάποιες πειραματικές αποδείξεις,
το λέω αυτό καμιά φορά στις διαλέξεις μου,
να βρω παραδείγματα ανθρώπων που συνέθεσαν την ευτυχία.
οικονομικά, συναισθηματικά, ψυχικά
«Δεν το μετανιώνω ούτε στιγμή.
«Πιστεύω οτι ήταν για το καλύτερο.»
που είναι πια τόσο ευτυχισμένοι;
ήταν ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων
ο νέος Ρεπουμπλικάνος, ο Νιουτ Γκρίνγκρουιτς
σχετική με τα βιβλία του.
Ο πιο ισχυρός Δημοκράτης στη χώρα,
σχετικά με αυτό;
οικονομικά, συναισθηματικά, ψυχικά
θα μπορούσε να είναι καλύτερα;
Τα έχει σχεδόν καλύψει όλα.
που δεν έχετε ξανακούσει.
μετά την αποφυλάκισή του.
για ένα έγκλημα που δεν διέπραξε.
for a crime he didn't commit.
halfway through his sentence.]
Ήταν λαμπρή εμπειρία.»
Είχαν γυμναστήριο.»
για μια θρησκευτική εμπειρία.
και είναι κάποιος που θα μπορούσατε
διάβασε ένα άρθρο στην εφημερίδα
δικαιώματα για 3.000 δολάρια».
από τον αδερφό του που ήταν τραπεζικός επενδυτής
και φυσικά έξι μήνες αργότερα
τρώει χάμπουργκερ,
έγινε ο πιο πλούσιος άνθρωπος στη Αμερική.
τη φωτογραφία του Πιτ Μπεστ,
σε μία δουλειά και την κοπάνησαν
συνέντευξη από τον Πιτ Μπεστ
ναι, κάνει ηχογραφήσεις σαν μουσικός -
απ' όσο θα ήμουν ποτέ με τους Μπιτλς».
να μάθουμε από αυτούς τους ανθρώπους,
(Γέλια)
από τη ζωή σας μπορείτε στη φυλακή.
άλλο πολύ πλούσιο. (Γέλια)
μη γίνετε μέλος των Μπιτλς. (Γέλια)
σαν τον Ζε Φρανκ, την επόμενη σκέψη σας,
Γιατί όταν
όπως έκαναν αυτοί εδώ οι κύριοι,
γυρίζουμε ψηλά το βλέμμα μας και λέμε,
στα μούτρα».
διότι πιστεύουμε οτι η συνθετική ευτυχία
με αυτό που θα λέγαμε φυσική ευτυχία.
όταν παίρνουμε αυτό που θέλουμε
όταν δεν παίρνουμε αυτό που θέλουμε.
είναι κατώτερης ποιότητας.
Τι είδους οικονομική μηχανή
θα είμαστε ίδιο ευτυχισμένοι αν το πάρουμε;
από το φίλο μου, τον Μάθιου Ρικάρντ,
ότι η συνθετική ευτυχία
το οποίο συναντάς
αυτό ακριβώς που αναζητούσες.
θα το κάνω αυτό όχι με τη ρητορική,
ερευνητικό παράδειγμα που χρησιμοποιείται
Και αυτό δεν είναι δικό μου.
το παράδειγμα της ελεύθερης επιλογής.
να τα κατατάξει κατά σειρά προτίμησης.
το πείραμα που σας λέω χρησιμοποιεί αυτές,
τις εκτυπώσεις του Μονέ
σε αυτή που τους αρέσει λιγότερο.
παραπανίσιες εκτυπώσεις στο ντουλάπι.
να την πάρετε στο σπίτι.
με τα νούμερα τρία και τέσσερα.»
Αυτή είναι λίγο δύσκολη επιλογή,
δεν δείχνουν ιδιαίτερη προτίμηση,
τείνει να διαλέγει το νούμερο τρία.
από το νούμερο τέσσερα.
να είναι 15 λεπτά ή 15 ημέρες -
μπροστά στο άτομο,
να ανακατατάξει τις εκτυπώσεις.
καθώς συντίθεται η ευτυχία.
έχει επαναληφθεί ξανά και ξανά.
καλύτερη απ' όσο νόμιζα!
Αυτή είναι η σύνθεση της ευτυχίας.
σ' αυτό; «Ναι, καλά!»
και νοσηλεύονται στο νοσοκομείο.
το σύνδρομο του Κόρσακοφ,
που - ήπιαν τόσο πολύ,
να φτιάξουν νέες αναμνήσεις.
αλλά αν μπεις μέσα και τους συστηθείς,
στο νοσοκομείο.
τους ασθενείς να τις κατατάξουν
σε αυτή που τους άρεσε λιγότερο.
μεταξύ των νούμερων τρία και τέσσερα.
Θα ήθελα μια καινούρια εκτύπωση.
οτι θα τους ταχυδρομούσαμε το νούμερο τρία.
βγήκαμε από το δωμάτιο,
λέμε, «Γεια, επιστρέψαμε».
λένε, «Α, Γιατρέ, λυπάμαι,
με τη μνήμη, γι΄αυτό είμαι εδώ.
μόλις τώρα εδώ με τις εκτυπώσεις του Μονέ;»
Θέλω μόνο να τις κατατάξεις
σε αυτή που σου αρέσει λιγότερο.»
ας τσεκάρουμε πρώτα να βεβαιωθούμε
ποια τους ανήκει,
ποια είναι δικιά τους.
οι ασθενείς με αμνησία απλώς μαντεύουν.
όπως αν έκανα το ίδιο με εσάς,
που έχουν αμνησία,
την εκτύπωσή τους από τις υπόλοιπες.
συνθέτει την ευτυχία.
στη σειρά προτίμησης
που κατέταξαν, στη δεύτερη φορά.
απ' όσο νόμιζα. Το άλλο που δεν έχω,
δεν είναι τόσο καλό όσο νόμιζα.»
πράγμα. Σκεφτείτε αυτό το αποτέλεσμα.
αρέσει καλύτερα αυτό που έχουν,
όταν συνέθεσαν την ευτυχία
αντίδρασή τους προς την εκτύπωση.
σάς δείχνουν διαγράμματα,
μέσους όρους πολλών ατόμων.
αυτό το ψυχολογικό ανοσοποιητικό σύστημα,
αυτό το κόλπο καλύτερα από άλλους.
στον καθένα να το κάνει πιο αποδοτικά
και να αλλάζεις γνώμη -
επειδή σου επιτρέπει να διαλέγεις
να βρίσκεις αυτή που απολαμβάνεις περισσότερο.
είναι εχθρός της συνθετικής ευτυχίας.
Πώς μπορώ να σας κακομεταχειριστώ;»
μια λευκή σελίδα μετά από κάθε έγγραφο.»
για το οτι παίρνετε δωρεάν χαρτί;»
απλώς το δικό μου χαρτί;»
την ποιότητα του δωρεάν χαρτιού
ποιότητα του κανονικού χαρτιού!
θα έλεγε οτι είναι τα ίδια!»
φαίνεται όντως πιο λείο!»
αυτά που δεν μπορούν να αλλάξουν.» Όντως.
σύστημα δουλεύει καλύτερα
όταν έχουμε παγιδευτεί.
με κάποιον και του να είσαι παντρεμένος, σωστά;
δεν ξαναπάς σε άλλο ραντεβού.
που σκαλίζει τη μύτη του;
(Γέλια)
να είστε ευτυχισμένοι με ό,τι έχει γίνει.
αυτό για τον εαυτό τους,
να μας φέρει σε πολύ μειονεκτική θέση.
ασπρόμαυρης φωτογραφίας,
να μάθουν τη χρήση του σκοτεινού δωματίου.
πήγαν ένα γύρω στο πανεπιστήμιο,
τους καθηγητές και το σκύλο τους,
ήθελαν να έχουν αναμνήσεις.
φτιάχνουμε ένα δειγματολόγιο,
οι δύο καλύτερες φωτογραφίες,
για το σκοτεινό δωμάτιο
γυαλιστερές φωτογραφίες 20 επί 25
και τους λέμε,
σαν απόδειξη της εργασίας.
Πρέπει να επιλέξεις.
δύο προϋποθέσεις στο πείραμα.
λέμε στους φοιτητές, «Αλλά, ξέρεις,
θα έχω πάντα την άλλη εδώ,
πριν τις στείλω στα κεντρικά,
και θα σου τη δώσω
καλύτερα, θα επικοινωνήσω εγώ μαζί σου.
είναι απολύτως ανταλλάξιμη».
λέμε ακριβώς το αντίθετο:
σε δύο λεπτά, για την Αγγλία.
πάνω από τον Ατλαντικό.
σε καθεμία από αυτές τις καταστάσεις
στέλνουμε απλά πίσω στις εστίες τους
τρεις με έξι ημέρες
είναι με τη φωτογραφία τους.
οι φοιτητές οτι θα συμβεί.
να τους αρέσει η φωτογραφία που διάλεξαν
αυτές δεν είναι μεγάλες διαφορές.
και δεν έχει σημασία
στην αντιστρεπτή ή μη κατάσταση.
Διότι να τι συμβαίνει στην πραγματικότητα.
και μετά από πέντε ημέρες,
με τη φωτογραφία
να αλλάξουν γνώμη, τους αρέσει πολύ!
- «Πρέπει να την αλλάξω;
Ίσως δεν είναι αυτή η καλή;
και στην πραγματικότητα
να την αλλάξουν έχει περάσει,
η φωτογραφία τους. Γιατί;
δε συντελεί θετικά
στο τελικό κομμάτι του πειράματος.
από αφελείς φοιτητές του Χάρβαρντ
έναν κύκλο μαθημάτων φωτογραφίας,
ώστε όταν πάρετε τις δύο φωτογραφίες
να αλλάξετε γνώμη,
όπου παίρνετε τις δύο φωτογραφίες
Σε ποιο τμήμα θα θέλατε να μπείτε;
έχουν τη δυνατότητα να αλλάξουν γνώμη.
διαλέγουν να είναι στο τμήμα όπου
με τη φωτογραφία τους.
τις οποίες αναπτύσσεται η συνθετική ευτυχία.
και λέει αυτό που θέλω να πω,
/ Αλλά η σκέψη το κάνει τέτοιο.»
αλλά δε μπορεί να είναι ακριβώς σωστό.
και ένα ταξίδι στο Παρίσι
Αυτό είναι τεστ ευφυίας μιας ερώτησης.
αλλά πιο κοντά στην πραγματικότητα,
ο Άνταμ Σμιθ, και είπε το εξής.
και σύγχυσης της ανθρώπινης ζωής
από την υπερτίμηση των διαφορών
έναντι μιας άλλης...
χωρίς καμία αμφιβολία, να προτιμώνται από άλλες,
μας οδηγεί στο να παραβαίνουμε κανόνες
τη μελλοντική ηρεμία της σκέψης μας,
τις δικές μας απερισκεψίες,
της δικής μας αδικίας.»
κάποια πράγματα είναι καλύτερα από άλλα.
που μας οδηγούν στο ένα ή το άλλο μέλλον.
κατευθύνουν πολύ έντονα και πολύ γρήγορα
ανάμεσα σε αυτές τις προοπτικές,
μας οδηγεί στο να δουλεύουμε με χαρά.
να κλέβουμε, να πληγώνουμε τους άλλους,
Όταν οι φόβοι μας έχουν όρια,
όρια και είναι υπερβολικοί,
να σας περάσω με αυτά τα δεδομένα
είναι σε ένα βαθμό παραφουσκωμένες,
να κατασκευάσουμε το ίδιο αγαθό
όταν επιλέγουμε την εμπειρία.
ABOUT THE SPEAKER
Dan Gilbert - Psychologist; happiness expertHarvard psychologist Dan Gilbert says our beliefs about what will make us happy are often wrong -- a premise he supports with intriguing research, and explains in his accessible and unexpectedly funny book, Stumbling on Happiness.
Why you should listen
Dan Gilbert believes that, in our ardent, lifelong pursuit of happiness, most of us have the wrong map. In the same way that optical illusions fool our eyes -- and fool everyone's eyes in the same way -- Gilbert argues that our brains systematically misjudge what will make us happy. And these quirks in our cognition make humans very poor predictors of our own bliss.
The premise of his current research -- that our assumptions about what will make us happy are often wrong -- is supported with clinical research drawn from psychology and neuroscience. But his delivery is what sets him apart. His engaging -- and often hilarious -- style pokes fun at typical human behavior and invokes pop-culture references everyone can relate to. This winning style translates also to Gilbert's writing, which is lucid, approachable and laugh-out-loud funny. The immensely readable Stumbling on Happiness, published in 2006, became a New York Times bestseller and has been translated into 20 languages.
In fact, the title of his book could be drawn from his own life. At 19, he was a high school dropout with dreams of writing science fiction. When a creative writing class at his community college was full, he enrolled in the only available course: psychology. He found his passion there, earned a doctorate in social psychology in 1985 at Princeton, and has since won a Guggenheim Fellowship and the Phi Beta Kappa teaching prize for his work at Harvard. He has written essays and articles for The New York Times, Time and even Starbucks, while continuing his research into happiness at his Hedonic Psychology Laboratory.
Dan Gilbert | Speaker | TED.com