TED2017
Mehdi Ordikhani-Seyedlar: What happens in your brain when you pay attention?
Мэхди Ордикани-Сэедлар: Анхаарлаа төвлөрүүлэхэд тархинд юу болдог вэ?
Filmed:
Readability: 3.9
3,083,456 views
Анхаарал төвлөрөл гэдэг нь бидний анхаарч буй зүйлс төдийгүй тархины тэндээс шүүж байгаа мэдээллийг хэлдэг. Төвлөрөх үеийн тархины бүтцийг судалснаар тархины мэдрэл судлаач Мэхди Ордикани-Сэедлар компьютер болон тархийг улам ойртуулж, "анхаарлын дутмагшил, хэт хөдөлгөөнтөх" эмгэгийг эмчлэх, харилцах чадвараа алдсан хүмүүст туслахыг зорьж байна. Энэ богино боловч сонирхолтой илтгэлээс гайхалтай шинжлэх ухааны талаар сонсоорой.
Mehdi Ordikhani-Seyedlar - Neuroscientist
Mehdi Ordikhani-Seyedlar is a computational neuroscientist, researching brain signals and their usage in brain-machine interfaces. Full bio
Mehdi Ordikhani-Seyedlar is a computational neuroscientist, researching brain signals and their usage in brain-machine interfaces. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Paying close attention to something:
0
760
2480
Анхаарлаа төвлөрүүлэх нь
00:15
Not that easy, is it?
1
3280
1240
амаргүй зүйл. Тиймүү?
00:17
It's because our attention is pulled
in so many different directions at a time,
in so many different directions at a time,
2
5520
5016
Бидний анхаарал олон зүйлд
зэрэг сатаарч байдаг учир
зэрэг сатаарч байдаг учир
00:22
and it's in fact pretty impressive
if you can stay focused.
if you can stay focused.
3
10560
4080
төвлөрч чаддаг байх нь гайхалтай хэрэг.
00:28
Many people think that attention
is all about what we are focusing on,
is all about what we are focusing on,
4
16360
4056
Ихэнх хүмүүс ямар нэг зүйлд төвлөрөхийг
анхаарал гэж боддог ч
анхаарал гэж боддог ч
00:32
but it's also about what information
our brain is trying to filter out.
our brain is trying to filter out.
5
20440
4800
энэ нь тархины шүүж буй
мэдээллийн тухай ойлголт юм.
мэдээллийн тухай ойлголт юм.
00:38
There are two ways
you direct your attention.
you direct your attention.
6
26320
2720
Анхаарлаа төвлөрүүлэх хоёр арга бий.
00:41
First, there's overt attention.
7
29600
1560
Эхнийх нь ил төвлөрөлт.
00:43
In overt attention,
you move your eyes towards something
you move your eyes towards something
8
31640
4136
Энэ нь аливаа зүйлийг дагуулан харж
00:47
in order to pay attention to it.
9
35800
1560
анхаарахыг хэлнэ.
00:50
Then there's covert attention.
10
38360
1976
Нөгөөх нь далд төвлөрөл.
00:52
In covert attention,
you pay attention to something,
you pay attention to something,
11
40360
4016
Энэ нь нүдээ хөдөлгөхгүйгээр
00:56
but without moving your eyes.
12
44400
1560
анхаарал төвлөрүүлэхийг хэлнэ.
00:59
Think of driving for a second.
13
47040
1640
Машин барихыг бодоод үзье.
01:02
Your overt attention,
your direction of the eyes,
your direction of the eyes,
14
50960
3016
Ил төвлөрөл нь нүдний харсан зүг буюу
01:06
are in front,
15
54000
1656
урагшаа чиглэсэн байна.
01:07
but that's your covert attention
16
55680
1776
Харин далд төвлөрөлт нь
01:09
which is constantly scanning
the surrounding area,
the surrounding area,
17
57480
3080
эргэн тойрноо шууд харахгүй ч
01:13
where you don't actually look at them.
18
61600
1880
шинжиж ажигласаар байдаг.
01:17
I'm a computational neuroscientist,
19
65519
1937
Би тархины мэдрэлийг тооцооллын аргаар
01:19
and I work on cognitive
brain-machine interfaces,
brain-machine interfaces,
20
67480
3096
судалдаг эрдэмтэн бөгөөд тархи,
технологи хоёрын уялдааг судалж
технологи хоёрын уялдааг судалж
01:22
or bringing together
the brain and the computer.
the brain and the computer.
21
70600
3040
эдгээрийг хослуулдаг гэсэн үг.
01:26
I love brain patterns.
22
74720
1600
Би тархины бүтцэд дуртай.
01:28
Brain patterns are important for us
23
76720
1696
Тархины бүтэц бидэнд их чухал.
01:30
because based on them
we can build models for the computers,
we can build models for the computers,
24
78440
3496
Учир нь үүн дээр үндэслэн
компьютерийн загваруудыг бүтээж,
01:33
and based on these models
25
81960
1416
01:35
computers can recognize
how well our brain functions.
how well our brain functions.
26
83400
4216
эдгээр загварт үндэслэн
бидний тархи хэр сайн ажиллаж байгааг
компьютер тодорхойлдог.
компьютер тодорхойлдог.
01:39
And if it doesn't function well,
27
87640
1600
Хэрэв сайн ажиллахгүй тохиолдолд
01:42
then these computers themselves
can be used as assistive devices
can be used as assistive devices
28
90080
3920
компьютер нь эмчилгээ хийхэд туслах
төхөөрөмж болох юм.
төхөөрөмж болох юм.
01:46
for therapies.
29
94760
1200
01:48
But that also means something,
30
96480
1640
Гэвч нэг анхаарах зүйл бий.
Хэрвээ буруу давтамжийг
сонгосон тохиолдолд
сонгосон тохиолдолд
01:51
because choosing the wrong patterns
31
99360
2496
01:53
will give us the wrong models
32
101880
1896
буруу загвар гарч,
01:55
and therefore the wrong therapies.
33
103800
1656
улмаар буруу эмчилгээ хийгдэнэ.
01:57
Right?
34
105480
1200
01:59
In case of attention,
35
107640
1656
Анхаарал төвлөрлийн хувьд
02:01
the fact that we can
36
109320
1280
бид нүдээ заавал хөдөлгөхгүйгээр,
02:03
shift our attention not only by our eyes
37
111800
3496
бодол санаагаараа анхаарлыг удирдаж
чаддаг байх нь
чаддаг байх нь
02:07
but also by thinking --
38
115320
1320
02:09
that makes covert attention
an interesting model for computers.
an interesting model for computers.
39
117440
4080
далд анхаарлыг компьютерийн
сайн загвар болгож байгаа юм.
сайн загвар болгож байгаа юм.
02:14
So I wanted to know
what are the brainwave patterns
what are the brainwave patterns
40
122280
3456
Иймээс ч би тархины долгион
02:17
when you look overtly
or when you look covertly.
or when you look covertly.
41
125760
3680
ил ба далд анхаарлын үед
ямар байгааг мэдэхийг хүссэн.
ямар байгааг мэдэхийг хүссэн.
02:22
I set up an experiment for that.
42
130440
1760
Үүний тулд нэг туршилт явуулсан.
02:24
In this experiment
there are two flickering squares,
there are two flickering squares,
43
132960
2736
Энэ туршилтад анивчиж байгаа
2 дөрвөлжинг ашигласан.
2 дөрвөлжинг ашигласан.
02:27
one of them flickering
at a slower rate than the other one.
at a slower rate than the other one.
44
135720
3360
Нэг нь нөгөөхөөсөө удаан анивчдаг.
02:32
Depending on which of these flickers
you are paying attention to,
you are paying attention to,
45
140600
3816
Та аль дөрвөлжинд
анхаарлаа хандуулснаас хамааран
анхаарлаа хандуулснаас хамааран
02:36
certain parts of your brain
will start resonating in the same rate
will start resonating in the same rate
46
144440
3960
тархины тодорхой хэсгийн долгион
тухайн дүрстэй
ижил давтамжтай болж өөрчлөгдөнө.
ижил давтамжтай болж өөрчлөгдөнө.
02:41
as that flickering rate.
47
149200
1440
02:44
So by analyzing your brain signals,
48
152000
2936
Ингэж тархины долгионыг судалснаар
02:46
we can track where exactly
you are watching
you are watching
49
154960
3040
бид таны юу харж байгааг
эсвэл юунд анхаарч байгааг мэдэж чадна.
02:50
or you are paying attention to.
50
158760
1560
02:55
So to see what happens in your brain
when you pay overt attention,
when you pay overt attention,
51
163000
4216
Ингээд ил төвлөрлийн үед
тархинд юу болдгийг мэдэхийн тулд
тархинд юу болдгийг мэдэхийн тулд
02:59
I asked people to look directly
in one of the squares
in one of the squares
52
167240
3256
би хүмүүст аль нэг дөрвөлжин рүү
03:02
and pay attention to it.
53
170520
1280
анхаарлаа хандуулахыг хүссэн.
03:04
In this case, not surprisingly,
we saw that these flickering squares
we saw that these flickering squares
54
172760
5296
Бидний таамаглаж байсанчлан,
анивчих дөрвөлжингүүд
анивчих дөрвөлжингүүд
03:10
appeared in their brain signals
55
178080
1936
тархины долгионд илэрч байлаа.
03:12
which was coming
from the back of their head,
from the back of their head,
56
180040
2360
Энэ нь тархины ар талын
03:15
which is responsible for the processing
of your visual information.
of your visual information.
57
183560
3400
зурган мэдээлэл боловсруулдаг
хэсгээс гарч байсан.
хэсгээс гарч байсан.
03:20
But I was really interested
58
188280
2336
Гэхдээ далд төвлөрлийн үед
03:22
to see what happens in your brain
when you pay covert attention.
when you pay covert attention.
59
190640
3160
тархинд юу болдгийг
бид мэдэхийг хүсэж байлаа.
бид мэдэхийг хүсэж байлаа.
03:26
So this time I asked people
to look in the middle of the screen
to look in the middle of the screen
60
194480
3896
Тиймээс энэ удаа би дэлгэцийн
дунд хэсэг рүү
дунд хэсэг рүү
03:30
and without moving their eyes,
61
198400
1880
нүдээ хөдөлгөлгүй анхаарлаа хандуулж,
03:33
to pay attention
to either of these squares.
to either of these squares.
62
201120
2720
дөрвөлжин дүрсүүдийг
анхаарахгүй байхыг хүссэн.
анхаарахгүй байхыг хүссэн.
03:37
When we did that,
63
205120
1616
Ингэж харсны дараа тархинд
03:38
we saw that both of these flickering rates
appeared in their brain signals,
appeared in their brain signals,
64
206760
3936
хоёр давтамжийн аль аль нь
тархины дохионд илэрсэн.
тархины дохионд илэрсэн.
03:42
but interestingly,
65
210720
1200
Хамгийн сонирхолтой нь,
03:44
only one of them,
which was paid attention to,
which was paid attention to,
66
212640
3536
анхаарлаа хандуулж байсан анивчилтын
03:48
had stronger signals,
67
216200
1656
дохио нь илүү хүчтэй байсан.
03:49
so there was something in the brain
68
217880
2256
Тархинд энэ мэдээллийг зохицуулдаг
03:52
which was handling this information
69
220160
2536
ямар нэг зүйл байсан бөгөөд
03:54
so that thing in the brain was basically
the activation of the frontal area.
the activation of the frontal area.
70
222720
6200
тархины энэ зүйл үндсэндээ духны хэсгийн
идэвхжилттэй холбоотой байсан.
идэвхжилттэй холбоотой байсан.
04:02
The front part of your brain
is responsible
is responsible
71
230440
2976
Харин тархины духны энэ хэсэг
04:05
for higher cognitive functions as a human.
72
233440
2880
хүний танин мэдэхүйн
өндөр ур чадварыг хариуцдаг.
өндөр ур чадварыг хариуцдаг.
04:09
The frontal part,
it seems that it works as a filter
it seems that it works as a filter
73
237160
4440
Духны хэсэг яг л шүүлтүүр шиг ажиллаж,
04:14
trying to let information come in
only from the right flicker
only from the right flicker
74
242640
4376
таны анхаарал төвлөрүүлж буй
дүрснээс ирэх дохиог хүлээн авч,
дүрснээс ирэх дохиог хүлээн авч,
04:19
that you are paying attention to
75
247040
1640
харин анхаарахгүй байгаа
04:21
and trying to inhibit the information
coming from the ignored one.
coming from the ignored one.
76
249400
3960
дүрснээс ирэх дохиог
авахгүй байхыг хичээдэг.
авахгүй байхыг хичээдэг.
04:27
The filtering ability of the brain
is indeed a key for attention,
is indeed a key for attention,
77
255400
5296
Тархины энэхүү шүүх чадвар
анхаарал төвлөрлийн гол түлхүүр бөгөөд
анхаарал төвлөрлийн гол түлхүүр бөгөөд
04:32
which is missing in some people,
78
260720
2776
зарим хүмүүст байдаггүй.
Жишээ нь, "анхаарал дутмагшил, хэт
хөдөлгөөнтөх эмгэг"-тэй хүмүүст байдаггүй.
хөдөлгөөнтөх эмгэг"-тэй хүмүүст байдаггүй.
04:35
for example in people with ADHD.
79
263520
2480
04:38
So a person with ADHD
cannot inhibit these distractors,
cannot inhibit these distractors,
80
266640
5016
АДХХЭ-тэй хүмүүс анхаарал сарниулагч
хүчин зүйлсийг тусгаарлаж чаддагүй тул
хүчин зүйлсийг тусгаарлаж чаддагүй тул
04:43
and that's why they can't focus
for a long time on a single task.
for a long time on a single task.
81
271680
4760
нэг ажилд удаан хугацаагаар
төвлөрч чаддаггүй.
төвлөрч чаддаггүй.
04:49
But what if this person
82
277600
1536
Харин ийм хүн
04:51
could play a specific computer game
83
279160
3536
тархиа компьютерт холбож байгаад
04:54
with his brain connected to the computer,
84
282720
2880
тодорхой нэг компьютерын тоглоом тоглож,
04:58
and then train his own brain
85
286440
2120
дараа нь тархиа эдгээр сатааруулагчийг
05:01
to inhibit these distractors?
86
289360
2440
анхаардаггүй болгож сургавал ямар вэ?
05:05
Well, ADHD is just one example.
87
293680
2480
АДХХЭ бол зөвхөн нэг жишээ.
05:09
We can use these cognitive
brain-machine interfaces
brain-machine interfaces
88
297200
3256
Бид тархины эдгээр
танин мэдэхүйн холбоосыг
танин мэдэхүйн холбоосыг
05:12
for many other cognitive fields.
89
300480
2200
өөр олон талбарт ашиглаж болно.
05:15
It was just a few years ago
90
303760
1776
Хэдхэн жилийн өмнө
05:17
that my grandfather had a stroke,
and he lost complete ability to speak.
and he lost complete ability to speak.
91
305560
5720
миний өвөө саа өвчин тусч,
ярих чадвараа алдсан.
ярих чадвараа алдсан.
05:24
He could understand everybody,
but there was no way to respond,
but there was no way to respond,
92
312640
3336
Тэр бүгдийг ойлгож байсан ч
хариу өгөх ямар ч аргагүй байлаа.
хариу өгөх ямар ч аргагүй байлаа.
05:28
even not writing
because he was illiterate.
because he was illiterate.
93
316000
2480
Учир нь өвөө маань бичиг үсэг
тайлагдаагүй байсан юм.
тайлагдаагүй байсан юм.
05:32
So he passed away in silence.
94
320000
2520
Ингээд тэр чимээгүй байсаар
нас барсан билээ.
нас барсан билээ.
Би тэр үед түүний өмнөөс
ярьж чаддаг компьютер
ярьж чаддаг компьютер
05:36
I remember thinking at that time:
95
324800
2336
05:39
What if we could have a computer
96
327160
3896
байсан бол яах байсан бол гэж
боддог байв.
боддог байв.
05:43
which could speak for him?
97
331080
1360
05:45
Now, after years that I am in this field,
98
333840
2216
Харин одоо энэ салбарт олон жил ажиллахдаа
05:48
I can see that this might be possible.
99
336080
2320
үүнийг боломжтой гэдгийг ойлгосон юм.
05:52
Imagine if we can find brainwave patterns
100
340240
2856
Хэрэв хүмүүс дүрс
эсвэл үсэг дотроо бодоход,
эсвэл үсэг дотроо бодоход,
05:55
when people think
about images or even letters,
about images or even letters,
101
343120
3440
яг л "А" эсвэл "Б" гэдэг шиг үсэг бодоход
05:59
like the letter A generates
a different brainwave pattern
a different brainwave pattern
102
347720
2936
үүсэх тархины долгионыг
ялгаж чаддаг болчихвол
ялгаж чаддаг болчихвол
06:02
than the letter B, and so on.
103
350680
1720
яахыг төсөөл дөө.
06:04
Could a computer one day
communicate for people who can't speak?
communicate for people who can't speak?
104
352960
3680
Нэг л өдөр компьютер хэлгүй хүний өмнөөс
бусадтай харилцдаг болох болов уу?
бусадтай харилцдаг болох болов уу?
06:09
What if a computer
105
357640
1440
Хэрэв компьютер
06:11
can help us understand
the thoughts of a person in a coma?
the thoughts of a person in a coma?
106
359960
4560
комд орсон хүний бодлыг
бидэнд дамжуулдаг болчихвол ямар вэ?
бидэнд дамжуулдаг болчихвол ямар вэ?
06:17
We are not there yet,
107
365840
1616
Бид хараахан тэнд хүрээгүй ч
06:19
but pay close attention.
108
367480
2736
анхааралтай ажиглаарай.
06:22
We will be there soon.
109
370240
1696
Удахгүй зорилгодоо хүрэх болно.
06:23
Thank you.
110
371960
1496
Баярлалаа.
06:25
(Applause)
111
373480
5632
(Алга ташилт)
ABOUT THE SPEAKER
Mehdi Ordikhani-Seyedlar - NeuroscientistMehdi Ordikhani-Seyedlar is a computational neuroscientist, researching brain signals and their usage in brain-machine interfaces.
Why you should listen
Mehdi Ordikhani-Seyedlar is a research scientist interested in brain-wave patterns generated by neural activities in the brain. Since embarking on his research on neuroscience, Ordikhani-Seyedlar has been working on different brain functions such as learning, memory, pain and, more recently, visual attention in humans. He also conducted a part of his research on monkeys when he was in Dr. Miguel Nicolelis' lab at Duke University. His findings help implement more accurate brain-machine interfaces to treat people who are suffering from attention deficiency.
After receiving his Ph.D in Biomedical Engineering, Ordikhani-Seyedlar was offered a postdoctoral position by Duke University to develop algorithms to process large-scale neuronal activity and brain-machine interfaces. However, due to political complications in the United States, Ordikhani-Seyedlar -- an Iranian citizen -- changed his plan to continue his brain research outside the US for some time.
As a passionate neuroscientist and neuroengineer, Ordikhani-Seyedlar's aim is to improve brain pattern detectability in computers. This enhances the ability of brain-machine interfaces substantially to better target the defected brain function which in turn enhances the sustainability of treatment effect.
Mehdi Ordikhani-Seyedlar | Speaker | TED.com