TED2017
Mehdi Ordikhani-Seyedlar: What happens in your brain when you pay attention?
Mehdi Ordikhani-Seyedlar: Cfarë ndodh në trurin tuaj kur jeni të vëmendshëm
Filmed:
Readability: 3.9
3,083,456 views
Vëmendja nuk është vetëm ajo në të cilën ne fokusohemi -- është gjithashtu ajo që truri jonë përpiqet të filtrojë jashtë. Duke investiguar modele në trurin e njeriut kur njerëzit mundohen të fokusohen, neuroshkencëtari Mehdi Ordikhani- Seyedlar shpreson të afrojë trurin dhe kompjuterin së bashku, duke ndërtuar modele të cilat mund të përdoren për të shëruar ADHD (Sëmundje e mungesës së vëmendjes) dhe t'i ndihmojë ata që kanë humbur aftësinë për të komunikuar. Dëgjoni më shumë për këtë shkencë emocionale në këtë diskutim të shkurtër dhe magjepsës.
Mehdi Ordikhani-Seyedlar - Neuroscientist
Mehdi Ordikhani-Seyedlar is a computational neuroscientist, researching brain signals and their usage in brain-machine interfaces. Full bio
Mehdi Ordikhani-Seyedlar is a computational neuroscientist, researching brain signals and their usage in brain-machine interfaces. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Paying close attention to something:
0
760
2480
Të kushtuarit vëmendje ndaj një gjëje:
00:15
Not that easy, is it?
1
3280
1240
Nuk është e lehtë apo jo?
00:17
It's because our attention is pulled
in so many different directions at a time,
in so many different directions at a time,
2
5520
5016
Kjo sepse ajo tërhiqet në shumë drejtime
në të njejtën kohë
në të njejtën kohë
00:22
and it's in fact pretty impressive
if you can stay focused.
if you can stay focused.
3
10560
4080
në fakt është mjaft impresionuese nëse
mund të qëndrosh i fokusuar.
mund të qëndrosh i fokusuar.
00:28
Many people think that attention
is all about what we are focusing on,
is all about what we are focusing on,
4
16360
4056
Shumë njerëz mendojnë se vëmendja është
vetëm për atë që ne fokusohemi
vetëm për atë që ne fokusohemi
00:32
but it's also about what information
our brain is trying to filter out.
our brain is trying to filter out.
5
20440
4800
por ajo përfshin informacionin të cilin
truri mundohet t'a reduktoje.
truri mundohet t'a reduktoje.
00:38
There are two ways
you direct your attention.
you direct your attention.
6
26320
2720
Janë dy mënyra se si ju e orientoni
vëmendjen tuaj.
vëmendjen tuaj.
00:41
First, there's overt attention.
7
29600
1560
E para, vëmendja e ndërgjegjshme.
00:43
In overt attention,
you move your eyes towards something
you move your eyes towards something
8
31640
4136
Në vëmendjen e ndërgjegjshme ju i lëvizni
sytë kundrejt një gjëje
sytë kundrejt një gjëje
00:47
in order to pay attention to it.
9
35800
1560
që të jeni të fokusuar ndaj saj.
00:50
Then there's covert attention.
10
38360
1976
Pastaj kemi vëmendjen e pandërgjegjshme.
00:52
In covert attention,
you pay attention to something,
you pay attention to something,
11
40360
4016
Në vëmendjen e pandërgjegjshme
ju fokusoheni ndaj një gjëje,
ju fokusoheni ndaj një gjëje,
00:56
but without moving your eyes.
12
44400
1560
por pa lëvizur sytë.
00:59
Think of driving for a second.
13
47040
1640
Mendoni për vozitjen për një sekondë.
01:02
Your overt attention,
your direction of the eyes,
your direction of the eyes,
14
50960
3016
Vëmendja juaj e dukshme,
drejtimi i syve tuaj
drejtimi i syve tuaj
01:06
are in front,
15
54000
1656
janë përballë,
01:07
but that's your covert attention
16
55680
1776
por është vëmendja e pandërgjegjshme.
01:09
which is constantly scanning
the surrounding area,
the surrounding area,
17
57480
3080
ajo që vazhdimisht heton zonën përrreth,
01:13
where you don't actually look at them.
18
61600
1880
kur në të vërtetë ju nuk i shikoni ato.
01:17
I'm a computational neuroscientist,
19
65519
1937
Unë jam studiues i trurit njerëzor
01:19
and I work on cognitive
brain-machine interfaces,
brain-machine interfaces,
20
67480
3096
dhe punoj në ndërlidhjen e trurit
dhe makinerive
dhe makinerive
01:22
or bringing together
the brain and the computer.
the brain and the computer.
21
70600
3040
ose bashkëpunimin e trurit
dhe të kompjuterit.
dhe të kompjuterit.
01:26
I love brain patterns.
22
74720
1600
I adhuroj sistemet e trurit.
01:28
Brain patterns are important for us
23
76720
1696
Ato janë shumë të rëndësishme
01:30
because based on them
we can build models for the computers,
we can build models for the computers,
24
78440
3496
sepse në bazë të tyre ne ndërtojmë
modele kompjuterike,
modele kompjuterike,
01:33
and based on these models
25
81960
1416
dhe bazuar në këto modele
01:35
computers can recognize
how well our brain functions.
how well our brain functions.
26
83400
4216
kompjuterët mund të shohin se si
funksionon truri ynë.
funksionon truri ynë.
01:39
And if it doesn't function well,
27
87640
1600
Dhe nëse truri nuk funksionon mirë,
01:42
then these computers themselves
can be used as assistive devices
can be used as assistive devices
28
90080
3920
atëherë të njejtët kompjuterë
mund të përdoren si pajisje ndihmëse
mund të përdoren si pajisje ndihmëse
01:46
for therapies.
29
94760
1200
për terapi.
01:48
But that also means something,
30
96480
1640
Por kjo gjithashtu tregon një gjë,
01:51
because choosing the wrong patterns
31
99360
2496
sepse zgjedhja e gabuar e këtyre sistemeve
01:53
will give us the wrong models
32
101880
1896
na dhuron modele të gabuara
01:55
and therefore the wrong therapies.
33
103800
1656
me ç'rast dhe terapi të gabuara.
01:57
Right?
34
105480
1200
Apo jo?
01:59
In case of attention,
35
107640
1656
Në raste të vëmendjes,
02:01
the fact that we can
36
109320
1280
fakti që ne mund
02:03
shift our attention not only by our eyes
37
111800
3496
të zhvendosim vëmendjen
jo vetem nga sytë tonë
jo vetem nga sytë tonë
02:07
but also by thinking --
38
115320
1320
por edhe nga të menduarit -
02:09
that makes covert attention
an interesting model for computers.
an interesting model for computers.
39
117440
4080
kjo e bën vëmendjen e pandërgjegjshme
nje model interesant për kompjuterët.
nje model interesant për kompjuterët.
02:14
So I wanted to know
what are the brainwave patterns
what are the brainwave patterns
40
122280
3456
Kështuqë doja të dija cilat janë modelet
e sinjaleve të trurit
e sinjaleve të trurit
02:17
when you look overtly
or when you look covertly.
or when you look covertly.
41
125760
3680
kur shikojmë me vetëdije ose pavetëdije.
02:22
I set up an experiment for that.
42
130440
1760
Për këtë ndërmora një eksperiment.
02:24
In this experiment
there are two flickering squares,
there are two flickering squares,
43
132960
2736
Në këtë eksperiment janë
dy katrorë vibrues,
dy katrorë vibrues,
02:27
one of them flickering
at a slower rate than the other one.
at a slower rate than the other one.
44
135720
3360
njëri prej tyre vibron me një normë
më të ngadaltë se tjetri.
më të ngadaltë se tjetri.
02:32
Depending on which of these flickers
you are paying attention to,
you are paying attention to,
45
140600
3816
Në varësi të cilës nga vibrimet
i kushtoni vëmendje,
i kushtoni vëmendje,
02:36
certain parts of your brain
will start resonating in the same rate
will start resonating in the same rate
46
144440
3960
disa pjesë të trurit do të gjykojnë
në një normë të njejtë
në një normë të njejtë
02:41
as that flickering rate.
47
149200
1440
me atë të vibrimeve.
02:44
So by analyzing your brain signals,
48
152000
2936
Kështu duke analizuar
sinjalet e trurit tuaj
sinjalet e trurit tuaj
02:46
we can track where exactly
you are watching
you are watching
49
154960
3040
mund të gjurmojmë ku saktësisht
jeni duke vëzhguar
jeni duke vëzhguar
02:50
or you are paying attention to.
50
158760
1560
ose duke kushtuar vëmendje.
02:55
So to see what happens in your brain
when you pay overt attention,
when you pay overt attention,
51
163000
4216
Pra për të parë se çfarë ndodh në trurin
tuaj kur keni vëmendje të ndërgjegjshme,
tuaj kur keni vëmendje të ndërgjegjshme,
02:59
I asked people to look directly
in one of the squares
in one of the squares
52
167240
3256
kërkova që njerëzit të shikonin
direkt në njërin nga katrorët
direkt në njërin nga katrorët
03:02
and pay attention to it.
53
170520
1280
dhe t'i kushtonin vëmendje
03:04
In this case, not surprisingly,
we saw that these flickering squares
we saw that these flickering squares
54
172760
5296
Në këtë rast, siç pritej pamë
se katrorët vibrues
se katrorët vibrues
03:10
appeared in their brain signals
55
178080
1936
u shfaqën në valët e trurit të tyre
03:12
which was coming
from the back of their head,
from the back of their head,
56
180040
2360
të cilat vinin nga prapa kokës së tyre,
03:15
which is responsible for the processing
of your visual information.
of your visual information.
57
183560
3400
e që është përgjegjëse për përpunimin
e informatave vizuale të juaja.
e informatave vizuale të juaja.
03:20
But I was really interested
58
188280
2336
Por isha shumë i interesuar
03:22
to see what happens in your brain
when you pay covert attention.
when you pay covert attention.
59
190640
3160
për të parë se ç'ndodh në trurin tuaj
kur jeni të pandërgjegjshëm.
kur jeni të pandërgjegjshëm.
03:26
So this time I asked people
to look in the middle of the screen
to look in the middle of the screen
60
194480
3896
Kështu që këtë herë i vë njerëzit
të shikojnë në mes të ekranit
të shikojnë në mes të ekranit
03:30
and without moving their eyes,
61
198400
1880
dhe pa lëvizur sytë,
03:33
to pay attention
to either of these squares.
to either of these squares.
62
201120
2720
të shikojnë me vëmendje
njërin nga katrorët.
njërin nga katrorët.
03:37
When we did that,
63
205120
1616
Në momentin që e bëmë këtë, pamë
03:38
we saw that both of these flickering rates
appeared in their brain signals,
appeared in their brain signals,
64
206760
3936
se të dyja nga këto norma të vibrimeve
u shfaqën në sinjalet e tyre të trurit,
u shfaqën në sinjalet e tyre të trurit,
03:42
but interestingly,
65
210720
1200
por quditërisht,
03:44
only one of them,
which was paid attention to,
which was paid attention to,
66
212640
3536
vetëm njëri prej tyre,
që i ishte kushtuar vëmendje,
që i ishte kushtuar vëmendje,
03:48
had stronger signals,
67
216200
1656
pati sinjale më të forta,
03:49
so there was something in the brain
68
217880
2256
pra kishte diçka në tru
03:52
which was handling this information
69
220160
2536
që mbante këtë informacion
03:54
so that thing in the brain was basically
the activation of the frontal area.
the activation of the frontal area.
70
222720
6200
dhe që kjo gjëja në tru ishte aktivizimi
i zonës së përparme.
i zonës së përparme.
04:02
The front part of your brain
is responsible
is responsible
71
230440
2976
Pjesa e përparme e trurit
është përgjegjëse
është përgjegjëse
04:05
for higher cognitive functions as a human.
72
233440
2880
për funksione më të larta
të njohjes për një njeri.
të njohjes për një njeri.
04:09
The frontal part,
it seems that it works as a filter
it seems that it works as a filter
73
237160
4440
Pjesa e përparme, duket
se funksionon si një filter
se funksionon si një filter
04:14
trying to let information come in
only from the right flicker
only from the right flicker
74
242640
4376
që mundohet të lejojë informacionin
të hyjë vetëm për atë vibrim
të hyjë vetëm për atë vibrim
04:19
that you are paying attention to
75
247040
1640
për të cilin ju jeni i vëmendshëm
04:21
and trying to inhibit the information
coming from the ignored one.
coming from the ignored one.
76
249400
3960
dhe mundohet të pengojë informacionin që
vjen nga katrori tjetër i injoruar.
vjen nga katrori tjetër i injoruar.
04:27
The filtering ability of the brain
is indeed a key for attention,
is indeed a key for attention,
77
255400
5296
Aftësia e trurit për të filtruar është
me të vertetë çelës për vëmendje,
me të vertetë çelës për vëmendje,
04:32
which is missing in some people,
78
260720
2776
i cili mungon tek disa njerëz,
04:35
for example in people with ADHD.
79
263520
2480
p.sh te njerëzit me sindromën
e mungesës së vëmendjes.
e mungesës së vëmendjes.
04:38
So a person with ADHD
cannot inhibit these distractors,
cannot inhibit these distractors,
80
266640
5016
Pra një person me ADHD nuk mund të pengojë
këto shpërqendrime,
këto shpërqendrime,
04:43
and that's why they can't focus
for a long time on a single task.
for a long time on a single task.
81
271680
4760
për këtë arsye nuk mund të fokusohen për
një kohë të gjatë në një detyrë të vetme.
një kohë të gjatë në një detyrë të vetme.
04:49
But what if this person
82
277600
1536
Por çka nëse ky person
04:51
could play a specific computer game
83
279160
3536
mund të luajë një lojë
kompjuterike të veçantë
kompjuterike të veçantë
04:54
with his brain connected to the computer,
84
282720
2880
me trurin e tij të lidhur me një kompjuter
04:58
and then train his own brain
85
286440
2120
dhe më pas të trajnojë trurin e tij
05:01
to inhibit these distractors?
86
289360
2440
të pengojë këto shpërqendrime?
05:05
Well, ADHD is just one example.
87
293680
2480
ADHD është vetëm një shembull.
05:09
We can use these cognitive
brain-machine interfaces
brain-machine interfaces
88
297200
3256
Ne mund të përdorim këto ndërlidhje
mes trurit dhe makinerive
mes trurit dhe makinerive
05:12
for many other cognitive fields.
89
300480
2200
për shumë fusha tjera të njohjes.
05:15
It was just a few years ago
90
303760
1776
Ishte vetëm para disa vjetësh
05:17
that my grandfather had a stroke,
and he lost complete ability to speak.
and he lost complete ability to speak.
91
305560
5720
kur gjyshi im pësoi një atak në tru,
dhe humbi aftësinë për të folur.
dhe humbi aftësinë për të folur.
05:24
He could understand everybody,
but there was no way to respond,
but there was no way to respond,
92
312640
3336
Ai mund t'i kuptonte të gjithë, por nuk
mund të kthente përgjigje,
mund të kthente përgjigje,
05:28
even not writing
because he was illiterate.
because he was illiterate.
93
316000
2480
madje as në të shkruar,
sepse ai ishte analfabet.
sepse ai ishte analfabet.
05:32
So he passed away in silence.
94
320000
2520
Kështu që ai vdiq në qetësi.
05:36
I remember thinking at that time:
95
324800
2336
Më kujtohet tek sa mendoja në atë kohë;
05:39
What if we could have a computer
96
327160
3896
Po sikur të kishim një kompjuter
05:43
which could speak for him?
97
331080
1360
që të mund të fliste për të?
05:45
Now, after years that I am in this field,
98
333840
2216
Tani, pas vitesh që jam në këtë fushë,
05:48
I can see that this might be possible.
99
336080
2320
shoh që kjo mund të jetë e mundshme.
05:52
Imagine if we can find brainwave patterns
100
340240
2856
Imagjinoni sikur ne të gjejmë
modele të valëve të trurit
modele të valëve të trurit
05:55
when people think
about images or even letters,
about images or even letters,
101
343120
3440
kur njerëzit mendojnë për figura
ose edhe për shkronja,
ose edhe për shkronja,
05:59
like the letter A generates
a different brainwave pattern
a different brainwave pattern
102
347720
2936
si p.sh shkronja A të gjenerojë
valë të trurit të ndryshueshme
valë të trurit të ndryshueshme
06:02
than the letter B, and so on.
103
350680
1720
nga shkronja B dhe kështu me rradhë.
06:04
Could a computer one day
communicate for people who can't speak?
communicate for people who can't speak?
104
352960
3680
A mundet një kompjuter një ditë
të flasë për njerëzit që nuk munden?
të flasë për njerëzit që nuk munden?
06:09
What if a computer
105
357640
1440
Cka nëse një kompjuter
06:11
can help us understand
the thoughts of a person in a coma?
the thoughts of a person in a coma?
106
359960
4560
mund të na ndihmojë të kuptojmë mendimet
e një personi që ndodhet në koma?
e një personi që ndodhet në koma?
06:17
We are not there yet,
107
365840
1616
Ne nuk kemi mbërritur aty ende,
06:19
but pay close attention.
108
367480
2736
por kushtoni vëmendje.
06:22
We will be there soon.
109
370240
1696
Ne do të jemi aty shumë shpejt.
06:23
Thank you.
110
371960
1496
Ju falemnderit.
06:25
(Applause)
111
373480
5632
(Duartrokitje)
ABOUT THE SPEAKER
Mehdi Ordikhani-Seyedlar - NeuroscientistMehdi Ordikhani-Seyedlar is a computational neuroscientist, researching brain signals and their usage in brain-machine interfaces.
Why you should listen
Mehdi Ordikhani-Seyedlar is a research scientist interested in brain-wave patterns generated by neural activities in the brain. Since embarking on his research on neuroscience, Ordikhani-Seyedlar has been working on different brain functions such as learning, memory, pain and, more recently, visual attention in humans. He also conducted a part of his research on monkeys when he was in Dr. Miguel Nicolelis' lab at Duke University. His findings help implement more accurate brain-machine interfaces to treat people who are suffering from attention deficiency.
After receiving his Ph.D in Biomedical Engineering, Ordikhani-Seyedlar was offered a postdoctoral position by Duke University to develop algorithms to process large-scale neuronal activity and brain-machine interfaces. However, due to political complications in the United States, Ordikhani-Seyedlar -- an Iranian citizen -- changed his plan to continue his brain research outside the US for some time.
As a passionate neuroscientist and neuroengineer, Ordikhani-Seyedlar's aim is to improve brain pattern detectability in computers. This enhances the ability of brain-machine interfaces substantially to better target the defected brain function which in turn enhances the sustainability of treatment effect.
Mehdi Ordikhani-Seyedlar | Speaker | TED.com