TEDYouth 2014
Sarah Bergbreiter: Why I make robots the size of a grain of rice
Sarah Bergbreiter: ဆန်စေ့အရွယ် ရိုဘော့တွေကို ကျွန်မ ဖန်တီးတာ ဘာ့ကြောင့်လဲ
Filmed:
Readability: 4.1
1,663,866 views
ပုရွက်ဆိတ်တွေလို အင်းဆက်တွေရဲ့ လှုပ်ရှားမှုများ နဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ကို လေ့လာလျက် Sarah Bergbreiter နဲ့ သူမရဲ့ အဖွဲ့ဟာ အံ့အားဖွယ်ရာ သန်မြန်ကြကာ သိပ်ကို သေးနုပ်တဲ့ စက်ယန္တရားလေးတွေကို ဖန်တီးရင်းကနေ သူတို့ဟာ ၎င်းတို့ထဲကို ဒုံးပျံများကို တပ်ဆင်ပေးလိုက်ကြပါတယ်။ မိုက်ခရို-ရိုဘော့ စက်ရုပ်များဆိုင်ရာ အံ့အားသင့်ဖွယ် ဖွံ့ဖြိုးမှုများ အကြောင်းကို ပြောရင်း သူမဟာ အဲဒီလို စက်ရုပ်ကလေးတွေကို အနာဂတ်မှာ ဘယ်လို သုံးနိုင်မယ်ဆိုတာကို ပြောပြထားပါတယ်။
Sarah Bergbreiter - Microroboticist
Sarah Bergbreiter packs advanced technologies into tiny robots that can overcome obstacles 80 times their height. Full bio
Sarah Bergbreiter packs advanced technologies into tiny robots that can overcome obstacles 80 times their height. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
My students and I
work on very tiny robots.
work on very tiny robots.
0
564
3645
ကျွန်မနဲ့ ကျွန်မ ကျောင်းသားတွေဟာ
သေးနုပ်ကြတဲ့ ရိုဘော့တွေကို လေ့လာကြပါတယ်။
သေးနုပ်ကြတဲ့ ရိုဘော့တွေကို လေ့လာကြပါတယ်။
00:16
Now, you can think of these
as robotic versions
as robotic versions
1
4209
2217
တကယ်တော့ အဲဒီလို ရိုဘော့ ပုံစံတွေကို
ရှင်တို့ အားလုံးဟာ
ရှင်တို့ အားလုံးဟာ
00:18
of something that you're all
very familiar with: an ant.
very familiar with: an ant.
2
6426
3590
ရှင်တို့ ကောင်းကောင်းကြီး သိကြတဲ့ ပုရွက်ဆိတ်တွေလို
ယူဆနိုင်ကြပါတယ်။
ယူဆနိုင်ကြပါတယ်။
00:22
We all know that ants
and other insects at this size scale
and other insects at this size scale
3
10016
2760
အဲဒီလို အရွယ်မျိုး ရှိကြတဲ့ ပုရွက်ဆိတ်တွေနဲ့
အင်းဆက်ပိုးတွေဟာ
အင်းဆက်ပိုးတွေဟာ
00:24
can do some pretty incredible things.
4
12776
2236
မယုံကြည်နိုင်ဖွယ် အံ့ဩစရာ အရာအချို့
လုပ်နိုင်ကြတာ ကျွန်မတို့ သိကြပါတယ်။
လုပ်နိုင်ကြတာ ကျွန်မတို့ သိကြပါတယ်။
00:27
We've all seen a group of ants,
or some version of that,
or some version of that,
5
15012
3185
ပျော်ပွဲစားထွက်ကြတဲ့ အခါမှာ
ပုရွက်ဆိတ် တစ်စုက
ပုရွက်ဆိတ် တစ်စုက
00:30
carting off your potato chip
at a picnic, for example.
at a picnic, for example.
6
18197
4270
ဥပမာ၊ ကျွန်မတို့ရဲ့ အားလူးကြော် အစအနတွေကို
ဆွဲယူထုတ်သွားကြကို မြင်ကြရပါတယ်။
ဆွဲယူထုတ်သွားကြကို မြင်ကြရပါတယ်။
00:34
But what are the real challenges
of engineering these ants?
of engineering these ants?
7
22467
3443
ဒါပေမဲ့ ပုရွက်ဆိတ်တွေကို ကိုင်တွယ်ရာမှာ
ရင်ဆိုင်ရတဲ့ စိန်ခေါ်မှုတွေက ဘာတွေလဲ။
ရင်ဆိုင်ရတဲ့ စိန်ခေါ်မှုတွေက ဘာတွေလဲ။
00:38
Well, first of all, how do we get
the capabilities of an ant
the capabilities of an ant
8
25910
3951
ပထမဦးဆုံးအနေနဲ့
ရွယ်တူလောက် ရှိတဲ့ ရိုဘော့ထဲမှာ
ရွယ်တူလောက် ရှိတဲ့ ရိုဘော့ထဲမှာ
00:42
in a robot at the same size scale?
9
29861
2048
ပုရွက်ဆိတ်ရဲ့ လုပ်ကိုင်နိုင်စွမ်းမျိုးကို
ဘယ်လိုရယူကြမလဲ။
ဘယ်လိုရယူကြမလဲ။
00:44
Well, first we need to figure out
how to make them move
how to make them move
10
31909
2604
ပြီးတော့၊ အဲဒီလို သေးနုပ်တဲ့ အရာကို
00:46
when they're so small.
11
34513
1410
လှုပ်ရှားအောင် ဘယ်လိုလုပ်ကြမလဲ။
00:48
We need mechanisms like legs
and efficient motors
and efficient motors
12
35923
2300
ကျွန်မတို့ဟာ ခြေထောက်များ နဲ့ ထိရောက်တဲ့
မော်တာများလို ယန္တရားတွေ လိုမယ်၊
မော်တာများလို ယန္တရားတွေ လိုမယ်၊
00:50
in order to support that locomotion,
13
38223
1849
အဲဒီလို လှုပ်ရှားမှုကို ပံ့ပိုးပေးရန်အတွက်၊
00:52
and we need the sensors,
power and control
power and control
14
40072
2491
လိုအပ်တဲ့ အရာတွေအားလုံးကို ဆင်ခြင်ဉာဏ် တဝက်ရှိတဲ့
ပုရွက်ဆိတ် ရိုဘော့ထဲမှာ သုံးနိုင်ဖို့
ပုရွက်ဆိတ် ရိုဘော့ထဲမှာ သုံးနိုင်ဖို့
00:54
in order to pull everything together
in a semi-intelligent ant robot.
in a semi-intelligent ant robot.
15
42563
3962
စွမ်းအင် နဲ့ ထိန်းချုပ်မှု စနစ်တွေ ရှိရပါမယ်။
00:58
And finally, to make
these things really functional,
these things really functional,
16
46525
2546
နောက်ဆုံးအနေနဲ့၊ အဲဒီလို အရာတွေကို
တကယ့်ကို လုပ်ကိုင်လာနိုင်ကြဖို့ အတွက်၊
တကယ့်ကို လုပ်ကိုင်လာနိုင်ကြဖို့ အတွက်၊
01:01
we want a lot of them working together
in order to do bigger things.
in order to do bigger things.
17
49071
3948
အဲဒါတွေ အားလုံးတို့ဟာ လက်တွဲလုပ်ကိုင်ပြီး
ပိုကြီးမားတဲ့ တာဝန်တွေ လုပ်ကိုင်စေလိုပါတယ်။
ပိုကြီးမားတဲ့ တာဝန်တွေ လုပ်ကိုင်စေလိုပါတယ်။
01:05
So I'll start with mobility.
18
53019
2691
ဒီတော့ ရွေ့လျားနိုင်စွမ်းဖြင့် ကျွန်မ စတင်ပါမယ်။
01:07
Insects move around amazingly well.
19
55710
3161
အင်းဆက်တွေဟာ ပတ်ဝန်းကျင်ထဲမှာ
အံ့ဩလောက်အောင်ကို ရွေ့လျားနိုင်ကြပါတယ်။
အံ့ဩလောက်အောင်ကို ရွေ့လျားနိုင်ကြပါတယ်။
01:11
This video is from UC Berkeley.
20
58871
1688
ဒါက UC Berkeley ထံမှ ဗီဒီယိုပါ။
01:12
It shows a cockroach moving
over incredibly rough terrain
over incredibly rough terrain
21
60559
2783
ပိုးဟပ်ဟာ အထူးကို ကြမ်းတမ်းတဲ့
မျက်နှာစာပေါ်မှာ ရွေ့လျားနေကာ
မျက်နှာစာပေါ်မှာ ရွေ့လျားနေကာ
01:15
without tipping over,
22
63342
1853
မှောက်လဲကျ မသွားတာကို မြင်နိုင်ပါတယ်၊
၎င်းက အဲဒီလို လုပ်နိုင်တာက ၎င်းရဲ့ ခြေများကို
ရိုဘော့တွေအတွက် ကျွန်မတို့
ရိုဘော့တွေအတွက် ကျွန်မတို့
01:17
and it's able to do this because its legs
are a combination of rigid materials,
are a combination of rigid materials,
23
65195
3997
01:21
which is what we traditionally
use to make robots,
use to make robots,
24
69192
2353
သုံးလေ့ရှိကြတဲ့ မာကျစ်နေတဲ့ အရာများ နဲ့
01:23
and soft materials.
25
71545
1599
ပျော့နေတဲ့ ပစ္စည်းများဖြင့် ပြုလုပ်ထားလို့ပါ။
01:26
Jumping is another really interesting way
to get around when you're very small.
to get around when you're very small.
26
74374
3827
သိပ်သေးတဲ့ အကောင်များအတွက် ခုန်ခြင်းဟာလည်း
ရွေ့လျားရေးဆိုင်ရာ စိတ်ဝင်စားစရာ နည်းလမ်းပါ။
ရွေ့လျားရေးဆိုင်ရာ စိတ်ဝင်စားစရာ နည်းလမ်းပါ။
01:30
So these insects store energy in a spring
and release that really quickly
and release that really quickly
27
78201
4069
အဲဒီအင်းဆက်တွေဟာ စပရင်ထဲမှာ စွမ်းအင်ကို စုစည်းလျက်
အဲဒါကို အဟုန်ပြင်းစွာဖြင့် လွတ်ထုတ်ပေးလိုက်ခြင်းဖြင့်
အဲဒါကို အဟုန်ပြင်းစွာဖြင့် လွတ်ထုတ်ပေးလိုက်ခြင်းဖြင့်
01:34
to get the high power they need
to jump out of water, for example.
to jump out of water, for example.
28
82270
4011
ဥပမာ၊ ရေထဲမှနေပြီး ခုန်ပျံနိုင်ဖို့ အားကောင်းတဲ့
စွမ်းအင်ကို ရရှိနိုင်ကြတယ်။
စွမ်းအင်ကို ရရှိနိုင်ကြတယ်။
01:38
So one of the big
contributions from my lab
contributions from my lab
29
86281
3122
အဲဒီလိုနည်းဖြင့် ကျွန်မ ဓာတ်ခွဲခန်းရဲ့
ကြီးမားတဲ့ ထောက်ကူချက် တစ်ခုက
ကြီးမားတဲ့ ထောက်ကူချက် တစ်ခုက
01:41
has been to combine
rigid and soft materials
rigid and soft materials
30
89403
2750
သိပ်ကို သေးနုပ်ကြတဲ့ ယန္တရားတွေထဲမှာ
01:44
in very, very small mechanisms.
31
92153
2214
မာကျစ်တဲ့ အရာများကို ပျော့တဲ့ အရာများဖြင့်
ပေါင်းစပ်ပေးမှုပါပဲ။
ပေါင်းစပ်ပေးမှုပါပဲ။
01:46
So this jumping mechanism
is about four millimeters on a side,
is about four millimeters on a side,
32
94367
3165
ဒီခုန်ပျံရေး ယန္တရားဆိုရင်
အနားတစ်ခုဟာ လေးမီလီမိတာခန့် ရှိပါတယ်၊
အနားတစ်ခုဟာ လေးမီလီမိတာခန့် ရှိပါတယ်၊
01:49
so really tiny.
33
97532
1688
တကယ့်ကို သေးလှပါတယ်။
01:51
The hard material here is silicon,
and the soft material is silicone rubber.
and the soft material is silicone rubber.
34
99220
3838
ဒီထဲမှာ မာတဲ့ ပစ္စည်းက ဆီလီကွန်ပါ၊
ပြီးတော့ ပျော့တဲ့ ပစ္စည်းက ဆီလီကွန် ရာဘာပါ၊
ပြီးတော့ ပျော့တဲ့ ပစ္စည်းက ဆီလီကွန် ရာဘာပါ၊
01:55
And the basic idea is that
we're going to compress this,
we're going to compress this,
35
103058
2895
အဓိက စိတ်ကူးက ကျွန်မတို့ဟာ
အဲဒါကို ဖိသိပ်လိုက်ခြင်းဖြင့်
အဲဒါကို ဖိသိပ်လိုက်ခြင်းဖြင့်
01:58
store energy in the springs,
and then release it to jump.
and then release it to jump.
36
105953
2701
စွမ်းအင်ကို စပရင်ထဲမှာ သိုလှောင်လိုက်ကာ
ခုန်ဖို့လိုတဲ့အခါမှာ အဲဒါကို လွှတ်ထုတ်ပေးရန်ပါ။
ခုန်ဖို့လိုတဲ့အခါမှာ အဲဒါကို လွှတ်ထုတ်ပေးရန်ပါ။
02:00
So there's no motors
on board this right now, no power.
on board this right now, no power.
37
108654
3383
ဒီတော့ ဒီစက်ထဲမှာ မော်တာတွေမရှိ၊
စွမ်းအင် တပ်ဆင်ထားတာ မရှိပါ။
စွမ်းအင် တပ်ဆင်ထားတာ မရှိပါ။
02:04
This is actuated with a method
that we call in my lab
that we call in my lab
38
112037
2763
ဒါကို ကျွန်မတို့ရဲ့ ဓာတ်ခွဲခန်းထဲမှာ
"ဇာဂနာပါတဲ့ ဘွဲ့ရကျောင်းသား"လို့ခေါ်တဲ့
"ဇာဂနာပါတဲ့ ဘွဲ့ရကျောင်းသား"လို့ခေါ်တဲ့
02:07
"graduate student with tweezers."
(Laughter)
(Laughter)
39
114800
2672
နည်းဖြင့် လှုပ်ရှားစေတာပါ။
(ရယ်မောသံများ)
(ရယ်မောသံများ)
02:09
So what you'll see in the next video
40
117472
1834
ဒီတော့ ရှင်တို့ အားလုံး နောက်လာမယ့်
ဗီဒီယိုထဲမှာ မြင်ကြရမှာက
ဗီဒီယိုထဲမှာ မြင်ကြရမှာက
02:11
is this guy doing
amazingly well for its jumps.
amazingly well for its jumps.
41
119306
3027
အဲဒီအကောင်က ၎င်းအနေနဲ့ ခုန်ပျံဖို့
အံ့အားသင့်ဖွယ် ကြိုးပမ်းနေပုံပါပဲ။
အံ့အားသင့်ဖွယ် ကြိုးပမ်းနေပုံပါပဲ။
02:14
So this is Aaron, the graduate student
in question, with the tweezers,
in question, with the tweezers,
42
122333
3614
ဒီတော့ ကျွန်မပြောခဲ့တဲ့ ဇာဂနာတွေ ပါရှိတဲ့
ဘွဲ့ရကျောင်းသား Aaron ပါ၊
ဘွဲ့ရကျောင်းသား Aaron ပါ၊
02:18
and what you see is this
four-millimeter-sized mechanism
four-millimeter-sized mechanism
43
125947
2683
ပြီးတော့ လေးမီလီမီတာ အရွယ်
ယန္တရားက
ယန္တရားက
02:20
jumping almost 40 centimeters high.
44
128630
2211
စင်တီမီတာ ၄၀ နီးနီး ခုန်နိုင်တာကိုပါပဲ။
02:23
That's almost 100 times its own length.
45
130841
2424
အဲဒါဟာ ၎င်းကိုယ်တိုင် အလျားရဲ့
အဆပေါင်း ၁၀၀ ကြီးတောင်ပါ။
အဆပေါင်း ၁၀၀ ကြီးတောင်ပါ။
02:25
And it survives, bounces on the table,
46
133265
1956
ပြီးတော့ ၎င်းဟာ စားပွဲပေါ်ကို ထိုးကျချိန်မှာ
အသက်ရှင်လျက်ပါ၊
အသက်ရှင်လျက်ပါ၊
02:27
it's incredibly robust, and of course
survives quite well until we lose it
survives quite well until we lose it
47
135221
3514
အဲဒါဟာ အံ့ဖွယ် ဒူပေနာပေခံနိုင်ပါတယ်၊
သေးလွန်းလို့ ကျွန်မတို့ ပျောက်ဆုံးသွားတဲ့အထိ
သေးလွန်းလို့ ကျွန်မတို့ ပျောက်ဆုံးသွားတဲ့အထိ
02:30
because it's very tiny.
48
138735
2626
ရှင်သန်လျက် ရှိနေခဲ့ပါတယ်။
02:33
Ultimately, though, we want
to add motors to this too,
to add motors to this too,
49
141361
2609
နောက်ဆုံးမှာတော့ ကျွန်တို့ဟာ
ဒီထဲကို မော်တာတွေ တပ်ပေးချင်တာ အမှန်ပါပဲ၊
ဒီထဲကို မော်တာတွေ တပ်ပေးချင်တာ အမှန်ပါပဲ၊
02:36
and we have students in the lab
working on millimeter-sized motors
working on millimeter-sized motors
50
143970
3116
မီလီမီတာ အရွယ် မော်တာတွေကို စမ်းသပ်နေကြတဲ့
ကျောင်းသားတွေ ဓာတ်ခွဲခန်းထဲမှာ ရှိပါတယ်၊
ကျောင်းသားတွေ ဓာတ်ခွဲခန်းထဲမှာ ရှိပါတယ်၊
02:39
to eventually integrate onto
small, autonomous robots.
small, autonomous robots.
51
147086
3600
သေးငယ်ပြီး ကိုယ့်ဘာသာကိုယ် လှုပ်ရှားနိုင်ကြမယ့်
ရိုဘော့တွေအဖြစ် တီထွင်ပေးဖို့ပါ။
ရိုဘော့တွေအဖြစ် တီထွင်ပေးဖို့ပါ။
02:42
But in order to look at mobility and
locomotion at this size scale to start,
locomotion at this size scale to start,
52
150686
3581
ဒါပေမဲ့၊ ဒီစကေးမျိုးမှာ ရွေ့လျားနိုင်မှု နဲ့
လှုပ်ရှားနိုင်မှုကို လေ့လာကြည့်ရန်၊
လှုပ်ရှားနိုင်မှုကို လေ့လာကြည့်ရန်၊
02:46
we're cheating and using magnets.
53
154267
1974
ကျွန်မတို့ဟာ သံလိုက်တွေကို
သုံးစမ်းကြည့်ကြပါတယ်။
သုံးစမ်းကြည့်ကြပါတယ်။
02:48
So this shows what would eventually
be part of a micro-robot leg,
be part of a micro-robot leg,
54
156241
3076
ဒီတော့ ဒါဟာဖြင့် မိုက်ခရို-ရိုဘော့ ခြေထောက်ရဲ့
ပုံစံ ဘယ်လို ဖြစ်နိုင်ကြောင်းကို ပြထားကာ၊
ပုံစံ ဘယ်လို ဖြစ်နိုင်ကြောင်းကို ပြထားကာ၊
02:51
and you can see the silicone rubber joints
55
159317
2017
ရှင်တို့ဟာ ဆီလီကွန် ရာဘာ
အဆစ်တွေကို မြင်နိုင်သလို
အဆစ်တွေကို မြင်နိုင်သလို
02:53
and there's an embedded magnet
that's being moved around
that's being moved around
56
161334
2629
သံလိုက် တစ်ခုကို အဲဒီမှာ ထည့်မြှုပ်ထားလို့
02:56
by an external magnetic field.
57
163963
2303
အပြင်မှာရှိတဲ့ သံလိုက်စက်ကွင်းကို သုံးပြီး
၎င်းကို ရွေ့လျားစေနိုင်ပါတယ်။
၎င်းကို ရွေ့လျားစေနိုင်ပါတယ်။
02:58
So this leads to the robot
that I showed you earlier.
that I showed you earlier.
58
166266
2683
ဒီတော့ ဒါဟာ စောစောပိုင်းက ကျွန်မ ပြခဲ့တဲ့
ရိုဘော့ဆီကို ရှေ့ရှုနေပါတယ်။
ရိုဘော့ဆီကို ရှေ့ရှုနေပါတယ်။
03:02
The really interesting thing
that this robot can help us figure out
that this robot can help us figure out
59
169959
3151
ဒီရိုဘော့ အနေနဲ့ ကျွန်မတို့ကို
တကယ့်ကို ကူပေးနိုင်တဲ့ စိတ်ဝင်စားစရာက၊
တကယ့်ကို ကူပေးနိုင်တဲ့ စိတ်ဝင်စားစရာက၊
03:05
is how insects move at this scale.
60
173110
2007
ဒီစကေးရှိ အင်းဆက်တွေ လှုပ်ရှားကြပုံကို
ဖေါ်ထုတ်ပေးနိုင်ခြင်းပါပဲ။
ဖေါ်ထုတ်ပေးနိုင်ခြင်းပါပဲ။
03:07
We have a really good model
for how everything
for how everything
61
175117
2225
ပိုးဟပ်မှ အစပြုလျက် ဆင်ကြီး အထိ
အကောင်တွေအားလုံး သွားလာလှုပ်ရှားကြပုံဆိုင်ရာ
အကောင်တွေအားလုံး သွားလာလှုပ်ရှားကြပုံဆိုင်ရာ
03:09
from a cockroach up to an elephant moves.
62
177342
1962
သိပ်ကို ကောင်းတဲ့ မော်ဒယ်
ကျွန်မတို့ဆီမှာ ရှိပါတယ်။
ကျွန်မတို့ဆီမှာ ရှိပါတယ်။
03:11
We all move in this
kind of bouncy way when we run.
kind of bouncy way when we run.
63
179304
2924
ကျွန်မတို့ အားလုံးဟာ ပြေးကြတဲ့ အခါများမှာ
ဒီလို ခုန်ဆွခုန်ဆွ ပုံစံမျိုးဖြင့် လှုပ်ရှားကြတာပါ။
ဒီလို ခုန်ဆွခုန်ဆွ ပုံစံမျိုးဖြင့် လှုပ်ရှားကြတာပါ။
03:14
But when I'm really small,
the forces between my feet and the ground
the forces between my feet and the ground
64
182228
4285
ဒါပေမဲ့ ကျွန်မတို့ဟာ သိပ်ကိုသေးနုပ်ကြတယ်ဆိုရင်
ကျွန်မတို့ ခြေဖျာ်းနဲ့ မြေပြီးအကြားက စွမ်းအားတွေဟာ
ကျွန်မတို့ ခြေဖျာ်းနဲ့ မြေပြီးအကြားက စွမ်းအားတွေဟာ
03:18
are going to affect my locomotion
a lot more than my mass,
a lot more than my mass,
65
186513
2775
ကိုယ်အလေးချိန်နဲ့ စာရင် ကျွန်မတို့ရဲ့ လှုပ်ရှားမှုကို
များစွာမှ အကျိုးသက်ရောက်လာမယ်၊
များစွာမှ အကျိုးသက်ရောက်လာမယ်၊
03:21
which is what causes that bouncy motion.
66
189288
2354
အဲဒါကြောင့်မို့လို့ ခုနကလို
ခုန်ဆွမှု ပေါ်လာရတာပါ။
ခုန်ဆွမှု ပေါ်လာရတာပါ။
03:23
So this guy doesn't work quite yet,
67
191642
1675
ဒီတော့ ဟောဒီကောင်ဟာ
အလုပ်မလုပ်နိုင်သေးပါ၊
အလုပ်မလုပ်နိုင်သေးပါ၊
03:25
but we do have slightly larger versions
that do run around.
that do run around.
68
193317
3075
ဒါပေမဲ့ အနားတဝိုက်မှာ သွားလာနိုင်တဲ့
ပိုကြီးတဲ့ ပုံစံ ကျွန်မတို့ဆီမှာ ရှိပါတယ်။
ပိုကြီးတဲ့ ပုံစံ ကျွန်မတို့ဆီမှာ ရှိပါတယ်။
03:28
So this is about a centimeter cubed,
a centimeter on a side, so very tiny,
a centimeter on a side, so very tiny,
69
196392
3885
အဲဒါဟာ တစ်စင်တီမီတာ ကုဗတုံးပါ၊ အနားဟာ
တစ်စင်တီမီတာ ရှိရာ အတော့ကို သေးပါတယ်၊
တစ်စင်တီမီတာ ရှိရာ အတော့ကို သေးပါတယ်၊
03:32
and we've gotten this to run
about 10 body lengths per second,
about 10 body lengths per second,
70
200277
2902
ကျွန်မတို့ဟာ ၎င်းအား တစက္ကန့်တိုင်းမှာ ခန္ဓာကိုယ်
အရှည်ရဲ့ ဆယ်ဆခန့်ကို ပြေးလာစေနိုင်ပါပြီ၊
အရှည်ရဲ့ ဆယ်ဆခန့်ကို ပြေးလာစေနိုင်ပါပြီ၊
03:35
so 10 centimeters per second.
71
203179
1386
တစက္ကန့်ကို ၁၀ စင်တီမီတာ အထိနော်။
03:36
It's pretty quick for a little, small guy,
72
204565
2033
အဲဒါဟာ ဒီလို သေးနုပ်တဲ့ အကောင်အတွက်
အတော့ကို မြန်လှပါတယ်၊
အတော့ကို မြန်လှပါတယ်၊
03:38
and that's really only limited
by our test setup.
by our test setup.
73
206598
2362
ပြီးတော့ အဲဒါဟာ ကျွန်မတို့ရဲ့ စမ်းသပ်မှု
သတ်မှတ်ချက်ဖြင့် ဘောင်ခတ်ပေးထားတာပါ။
သတ်မှတ်ချက်ဖြင့် ဘောင်ခတ်ပေးထားတာပါ။
03:41
But this gives you some idea
of how it works right now.
of how it works right now.
74
208960
2647
ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် ဒီအကောင်က ၎င်းရဲ့
အလုပ်လုပ်ပုံကို အခုကို နားလည်လာစေနေပါပြီ။
အလုပ်လုပ်ပုံကို အခုကို နားလည်လာစေနေပါပြီ။
03:44
We can also make 3D-printed versions
of this that can climb over obstacles,
of this that can climb over obstacles,
75
212027
3754
ကျွန်မတို့ဟာ ရှင်တို့ စောစောပိုင်းက
မြင်ခဲ့ကြရတဲ့ ပိုးဟပ်လိုပဲ
မြင်ခဲ့ကြရတဲ့ ပိုးဟပ်လိုပဲ
03:47
a lot like the cockroach
that you saw earlier.
that you saw earlier.
76
215781
3499
နံရံတွေ တလျှောက် တွာသွားနိုင်တဲ့
3D ပုံနှိပ် မော်ဒယ်ကို ပြုလုပ်နိုင်ပါတယ်။
3D ပုံနှိပ် မော်ဒယ်ကို ပြုလုပ်နိုင်ပါတယ်။
03:51
But ultimately we want to add
everything onboard the robot.
everything onboard the robot.
77
219280
2886
ကျွန်မတို့ဟာ နောက်ဆုံးမှာတော့
အားလုံးကို ရိုဘော့ထဲမှာကို ထည့်ပေးချင်ပါတယ်။
အားလုံးကို ရိုဘော့ထဲမှာကို ထည့်ပေးချင်ပါတယ်။
03:54
We want sensing, power, control,
actuation all together,
actuation all together,
78
222166
3693
ကျွန်မတို့ဟာ အာရုံခံရန်၊ စွမ်းအင်၊ ထိန်းချုပ်မှု၊
အားလုံးကို ဆက်စပ်ချိတ်ဆက်ပေးရန် လိုပါတယ်၊
အားလုံးကို ဆက်စပ်ချိတ်ဆက်ပေးရန် လိုပါတယ်၊
03:58
and not everything
needs to be bio-inspired.
needs to be bio-inspired.
79
225859
2906
ပြီးတော့ အရာတိုင်းကို ဇီဝအကောင်များထံမှ
စိတ်ကူးရယူရန် မဟုတ်ပါ။
စိတ်ကူးရယူရန် မဟုတ်ပါ။
04:00
So this robot's about
the size of a Tic Tac.
the size of a Tic Tac.
80
228765
3135
ဒီရိုဘော့ဟာ Tic Tac ဘူးဆိုက်ပါ။
04:04
And in this case, instead of magnets
or muscles to move this around,
or muscles to move this around,
81
231900
3949
ဒီကိစ္စထဲမှာ၊ အနီးအနားကို လှုပ်ရှားသွားလာရန်
ကြွက်သားတွေ ဒါမှမဟုတ် သံလိုက်တွေအစား၊
ကြွက်သားတွေ ဒါမှမဟုတ် သံလိုက်တွေအစား၊
04:08
we use rockets.
82
235849
2425
ကျွန်မတို့ဟာ ဒုံးပျံများကို သုံးကြပါတယ်။
04:10
So this is a micro-fabricated
energetic material,
energetic material,
83
238274
2666
ဒီတော့ဒါဟာ မိုက်ခရိုပစ္စည်းတွေနဲ့
ပြုလုပ်ထားတဲ့ စွမ်းအင် ပစ္စည်းပါ၊
ပြုလုပ်ထားတဲ့ စွမ်းအင် ပစ္စည်းပါ၊
04:13
and we can create tiny pixels of this,
84
240940
2599
ပြီးတော့ ကျွန်မတို့ဟာ ဒါမျိုး ပီက်ဆယ်
သေးသေးလေးကို ဖန်တီးပေးပြီး၊၊
သေးသေးလေးကို ဖန်တီးပေးပြီး၊၊
04:15
and we can put one of these pixels
on the belly of this robot,
on the belly of this robot,
85
243539
3787
အဲဒီလို ပီက်ဆယ်များထဲက တစ်ခုကို
ဒီရိုဘော့ရဲ့ ဗိုက်ပေါ် တင်ပေးမယ်ဆိုရင်၊
ဒီရိုဘော့ရဲ့ ဗိုက်ပေါ် တင်ပေးမယ်ဆိုရင်၊
04:19
and this robot, then, is going to jump
when it senses an increase in light.
when it senses an increase in light.
86
247326
4396
ဒီရိုဘော့ဟာ အလင်းတိုးလာတာကို အာရုံခံမိလျှင်
ခုန်တော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။
ခုန်တော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။
04:24
So the next video is one of my favorites.
87
252645
1973
နောက်တခုပြမယ့် ဗီဒီယိုဟာ
ကျွန်မ အကြိုက်ဆုံး တခုပါ။
ကျွန်မ အကြိုက်ဆုံး တခုပါ။
04:26
So you have this 300-milligram robot
88
254618
3040
ကျွန်မတို့ဆီမှာ လေထဲတွင်
ရှစ်စင်တီမီတာခန့် ခုန်နိုင်တဲ့
ရှစ်စင်တီမီတာခန့် ခုန်နိုင်တဲ့
04:29
jumping about eight
centimeters in the air.
centimeters in the air.
89
257658
2406
ဂရမ် ၃၀၀ လေးတဲ့ ခုန်နိုင်တဲ့
ဒီအရာ ရှိနေပါပြီ။
ဒီအရာ ရှိနေပါပြီ။
04:32
It's only four by four
by seven millimeters in size.
by seven millimeters in size.
90
260064
2910
၎င်းဟာ ၄ x ၄ x ၇ မီလီမီတာ
ဆိုက်မျှသာပါ။
ဆိုက်မျှသာပါ။
04:35
And you'll see a big flash
at the beginning
at the beginning
91
262974
2156
ရှင်တို့ဟာ အစပိုင်းမှာ ကြီးမားစွာ
လင်းလာတာကို မြင်ကြရပါမယ်
လင်းလာတာကို မြင်ကြရပါမယ်
04:37
when the energetic is set off,
92
265130
1492
အဲဒီအချိန်မှာ စွမ်းအားကို
လွှတ်ထုတ်ပေးလိုက်တာပါ၊
လွှတ်ထုတ်ပေးလိုက်တာပါ၊
04:38
and the robot tumbling through the air.
93
266622
1908
အဲဒါနဲ့ ရိုဘော့ဟာ လေထဲမှာ
ဂျွမ်းထိုးကျလာမှာပါ။
ဂျွမ်းထိုးကျလာမှာပါ။
04:40
So there was that big flash,
94
268530
1609
ဒီတော့ တောက်ပတဲ့ အလင်းရောင် ရှိခဲ့ပါတယ်၊
04:42
and you can see the robot
jumping up through the air.
jumping up through the air.
95
270139
3197
အဲဒီနောက်မှာ ရိုဘော့ဟာ လေထဲမှာ
ခုန်ပျံခဲ့တာကို မြင်ခဲ့ကြရပါတယ်။
ခုန်ပျံခဲ့တာကို မြင်ခဲ့ကြရပါတယ်။
04:45
So there's no tethers on this,
no wires connecting to this.
no wires connecting to this.
96
273336
3032
ပြီးတော့ ၎င်းကို တွဲချည်ထားတာမျိုး၊
ချိတ်ဆက်ထားတဲ့ ဝိုင်ယာကြိုးမျိုး မရှိပါ။
ချိတ်ဆက်ထားတဲ့ ဝိုင်ယာကြိုးမျိုး မရှိပါ။
04:48
Everything is onboard,
and it jumped in response
and it jumped in response
97
276368
2494
လိုတာတွေ အားလုံးဟာ ၎င်းပေါ်မှာကို ရှိနေခဲ့ကာ
ကျောင်းသား တယောက်က
ကျောင်းသား တယောက်က
04:51
to the student just flicking on
a desk lamp next to it.
a desk lamp next to it.
98
278862
4381
စားပွဲပေါ်က မီးကို ခလုတ်နှိပ်လိုက်တာကို
တုံ့ပြန်ပြီး ခုန်လိုက်တာပါ။
တုံ့ပြန်ပြီး ခုန်လိုက်တာပါ။
04:55
So I think you can imagine
all the cool things that we could do
all the cool things that we could do
99
283243
3654
ဒီတော့ ဒီလိုအရွယ် ရိုဘော့တွေကို
ပြေးအောင်၊ တွာသွားရန်နဲ့
ပြေးအောင်၊ တွာသွားရန်နဲ့
04:59
with robots that can run and crawl
and jump and roll at this size scale.
and jump and roll at this size scale.
100
286897
4707
ခုန်ပျံရန် အံ့အားသင့်ဖွယ်ရာ အရာတွေကို
ကျွန်မလုပ်နိုင်တာကို ရှင်တို့ မြင်ခဲ့ရပါပြီ။
ကျွန်မလုပ်နိုင်တာကို ရှင်တို့ မြင်ခဲ့ရပါပြီ။
05:03
Imagine the rubble that you get after
a natural disaster like an earthquake.
a natural disaster like an earthquake.
101
291604
3790
ငလျင်လို သဘာဝကပ်ဘေး နောက်မှာ ရှိလာတတ်တဲ့
အုတ်ကျိုးအတ်ပဲ့များကို စိတ်ကူးကြည့်ကြပါ။
အုတ်ကျိုးအတ်ပဲ့များကို စိတ်ကူးကြည့်ကြပါ။
05:07
Imagine these small robots
running through that rubble
running through that rubble
102
295394
2559
ဒီလို သေးနုပ်တဲ့ ရိုဘော့တွေက
အဲဒီလို အကျိုးအပဲ့တွေအကြားမှာ
အဲဒီလို အကျိုးအပဲ့တွေအကြားမှာ
05:10
to look for survivors.
103
297953
2218
ပြေးလွှားရင်း ကယ်ဆယ်ဖို့ ကြိုးစားနေကြတာကို
စိတ်ကူးကြည့်ကြပါ။
စိတ်ကူးကြည့်ကြပါ။
05:12
Or imagine a lot of small robots
running around a bridge
running around a bridge
104
300171
2956
ဒါမှမဟုတ် ရိုဘော့ အများကြီးတို့က
တံခါးတခုပေါ်မှာ ပြေးလွှားရင်း
တံခါးတခုပေါ်မှာ ပြေးလွှားရင်း
05:15
in order to inspect it
and make sure it's safe
and make sure it's safe
105
303127
2159
၎င်းကို စစ်ဆေးလျက် လုံခြုံမှုရှိမရှိကို
စုံစမ်းနေကြတာ စိတ်ကူးကြည့်ပါ၊
စုံစမ်းနေကြတာ စိတ်ကူးကြည့်ပါ၊
05:17
so you don't get collapses like this,
106
305286
2040
Minneapolis မှာ ၂၀၀၇ ခုနှစ်တုန်းက
ကြုံခဲ့ကြရတဲ့
ကြုံခဲ့ကြရတဲ့
05:19
which happened outside of
Minneapolis in 2007.
Minneapolis in 2007.
107
307326
3907
ကပ်ဘေးမျိုး ကျွန်မတို့ မရင်ဆိုင်ကြရဖို့
အတွက် ကြိုးစားနေကြတာပါ။
အတွက် ကြိုးစားနေကြတာပါ။
05:23
Or just imagine what you could do
108
311233
1762
ဒါမှမဟုတ် ရှင်တို့ရဲ့ သွေးနဲ့အတူ ကူးလူး
သွားလာနိုင်ကြမယ့်
သွားလာနိုင်ကြမယ့်
05:25
if you had robots that could
swim through your blood.
swim through your blood.
109
312995
2523
ရိုဘော့တွေများ ကျွန်မတို့ဆီမှာ ရှိနေတာကို
စိတ်ကူးကြည့်ပါ။
စိတ်ကူးကြည့်ပါ။
05:27
Right? "Fantastic Voyage," Isaac Asimov.
110
315518
2333
ဟုတ်ပါတယ်၊ Right? Isaac Asimov ရဲ့
"Fantastic Voyage" ခရီးစဉ်ပါပဲ။
"Fantastic Voyage" ခရီးစဉ်ပါပဲ။
05:30
Or they could operate without having
to cut you open in the first place.
to cut you open in the first place.
111
317851
4355
အဲဒီလို ၎င်းတို့ဟာ ရှင်တို့ကို ခွဲစိတ်ရန်မလိုပဲ
ကုစားပေးနိုင်ကြမှာပါ။
ကုစားပေးနိုင်ကြမှာပါ။
05:34
Or we could radically change
the way we build things
the way we build things
112
322206
2730
ဒါမှမဟုတ် ကျွန်မတို့ရဲ့ သေးနုပ်တဲ့
ရိုဘော့တွေကို ချကောင်တွေလိုပဲ
ရိုဘော့တွေကို ချကောင်တွေလိုပဲ
05:37
if we have our tiny robots
work the same way that termites do,
work the same way that termites do,
113
324936
3407
အရာတွေကို ဆောက်လုပ်ပေးနိုင်အေင်
ခိုင်းနိုင်လို့၊
ခိုင်းနိုင်လို့၊
05:40
and they build these incredible
eight-meter-high mounds,
eight-meter-high mounds,
114
328343
2765
ဒီမှာ မြင့်ရတဲ့ အံ့အားသင့်စရာ ရှစ်မီတာမြင့်တဲ့
တောင်ပို့ကို ဆောက်လုပ်နိုင်ခဲ့မှာပါ၊
တောင်ပို့ကို ဆောက်လုပ်နိုင်ခဲ့မှာပါ၊
05:43
effectively well ventilated
apartment buildings for other termites
apartment buildings for other termites
115
331108
4088
အာဖရိက နဲ့ ဩစတြေးလျက ချတွေဟာ
လေဝင်လေထွက် ကောင်းမွန်တဲ့
လေဝင်လေထွက် ကောင်းမွန်တဲ့
05:47
in Africa and Australia.
116
335196
2091
နေထိုင်ချင်စရာ တိုက်ခန်းတွေကို
ဆောက်နိုင်ကြမှာပါ။
ဆောက်နိုင်ကြမှာပါ။
05:49
So I think I've given you
some of the possibilities
some of the possibilities
117
337287
2430
ဒီတော့ အခုလို သေးငယ်တဲ့
ရိုဘော့ စက်ရုပ်တွေကို သုံးပြီး ကျွန်မတို့
ရိုဘော့ စက်ရုပ်တွေကို သုံးပြီး ကျွန်မတို့
05:51
of what we can do with these small robots.
118
339717
2437
လုပ်နိုင်ကြတဲ့ထဲက အလားအလာအချို့ကို ကျွန်မ
ပြပေးခဲ့ပါပြီ။
ပြပေးခဲ့ပါပြီ။
05:54
And we've made some advances so far,
but there's still a long way to go,
but there's still a long way to go,
119
342154
4407
ကျွန်မတို့ဟာ အခုထက်ထိ တိုးတက်မှုတချို့ကို
ရယူနိုင်ခဲ့တာမှန်ပေမဲ့၊
ရယူနိုင်ခဲ့တာမှန်ပေမဲ့၊
05:58
and hopefully some of you
can contribute to that destination.
can contribute to that destination.
120
346561
2858
အဲဒီ လမ်းခရီးထဲမှာ ရှင်တို့ထဲက
တချို့တို့ကပါ ပါဝင်ကူပေးကြမယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။
တချို့တို့ကပါ ပါဝင်ကူပေးကြမယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။
06:01
Thanks very much.
121
349419
1768
အထူးကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
06:03
(Applause)
122
351187
2204
(လက်ခုပ်သံများ)
ABOUT THE SPEAKER
Sarah Bergbreiter - MicroroboticistSarah Bergbreiter packs advanced technologies into tiny robots that can overcome obstacles 80 times their height.
Why you should listen
Sarah Bergbreiter runs the Maryland Microrobotics Laboratory at the University of Maryland, where she develops innovative technologies that could advance medicine, consumer electronics and other sciences. She joined the university in 2008 as an assistant professor of mechanical engineering.
Having received her B.S.E degree in electrical engineering from Princeton, she worked on her M.S. and Ph.D. at Berkeley, which is where she focused on microrobotics. She has received multiple awards for her work, including the DARPA Young Faculty Award in 2008 and the Presidential Early Career Award for Scientists in 2013.
Sarah Bergbreiter | Speaker | TED.com