Dave Isay: Everyone around you has a story the world needs to hear
Dave Isay: In iedereen zit een verhaal dat de wereld moet horen
Over thousands of archived and broadcast interviews, StoryCorps founder Dave Isay -- winner of the 2015 TED Prize -- has created an unprecedented document of the dreams and fears that touch us all. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
or even a stranger
of zelfs een vreemde uitnodigen
important moments in that person's life,
zou kunnen worden in het leven van diegene
I was lucky enough to find my calling
had ik het geluk mijn roeping te vinden
met wie ik erg innig was, homo was.
who I was very, very close to, was gay.
of our strained conversations,
over de Stonewall-rellen.
zwarte en latino dragqueens
and Latino drag queens
at a gay bar in Manhattan
in een homobar in Manhattan,
homorechtenbeweging ontstond.
the modern gay rights movement.
and it piqued my interest.
en het wekte mijn interesse.
recorder and find out more.
en meer te weten te komen.
Michael Shirker,
named Michael Shirker,
of the people we could find
die we konden vinden
the Stonewall Inn that night.
in de Stonewall Inn waren geweest.
me de vrijheid gaf om
gave me the license
never would have gone
nooit zou zijn gekomen
otherwise ever have spoken to.
misschien nooit zou hebben gesproken.
vurige en dappere mensen te leren kennen
fierce and courageous human beings
voor het eerst aan het hele land verteld.
the story of Stonewall
and it changed my life.
en het veranderde mijn leven.
maakte ik veel meer radiodocumentaires.
I made many more radio documentaries,
who are rarely heard from in the media.
die zelden in de media te horen zijn.
voor mensen kon betekenen,
of being interviewed
dat hun verhalen onbelangrijk waren.
that their stories didn't matter.
people's back straighten
mensen hun rug zien rechten
into the microphone.
begonnen te spreken.
about the last flophouse hotels
over de laatste nachtopvanghuizen
in deze goedkope hotels.
cheap hotels for decades.
the size of prison cells
zo klein als gevangeniscellen
from one room into the next.
in de volgende kon springen.
with the photographer Harvey Wang.
met de fotograaf Harvey Wang.
with an early version of the book
van het boek een nachtopvang inliepen
zijn pagina lieten zien.
the long, narrow hallway
het klaroengeschal voor StoryCorps,
the clarion call for StoryCorps,
a dozen years ago.
dat ik twaalf jaar geleden had.
documentary work
to create a work of art or entertainment
by a whole lot of people,
was the purpose of this work,
many, many people the chance
de kans konden geven
in het Grand Central station van New York
can come to honor someone else
eren met een interview over hun leven.
je ontvangt en naar binnen brengt.
by a facilitator who brings you inside.
bijvoorbeeld, je grootvader
and you listen and you talk.
if this was to be our last conversation,
stel dat dit ons laatste gesprek zou zijn,
and say to this person
en vertellen aan diegene
you walk away with a copy of the interview
vertrek je met een kopie van het interview
to the American Folklife Center
naar het American Folklife Center
je grootvader kunnen leren kennen
can someday get to know your grandfather
in one of the busiest places in the world
op een van de drukste plekken ter wereld
incredibly intimate conversation
voor een ontzettend intiem gesprek
but from the very beginning, it did.
Vanaf het allereerste begin, werkte het.
with incredible respect,
met de ervaring om
verbazingwekkende gesprekken plaats.
at that original Grand Central Booth.
oorspronkelijke cabine in Grand Central.
interviewing his mother, Sarah.
die zijn moeder, Sarah, interviewt.
zijn kinderen met Asperger erg slim,
are incredibly smart
Op een schaal van 1 tot 10;
From a scale of one to 10,
different without animals?
zonder dieren?
an eight without animals,
een acht zonder dieren,
would be different without them?
dat je leven zou zijn zonder ze?
like cockroaches and snakes.
kakkerlakken en slangen kunnen.
as long as they're not venomous
zolang ze niet giftig zijn
the insect we love to hate.
nou eenmaal graag.
you couldn't cope with having a child?
een kind hebben niet aankon?
you had really bad colic,
erge krampjes had
SL: It's when you get this stomach ache
SL: Dat is als je buikpijn krijgt
for, like, four hours.
but Amy's was more high-pitched.
maar Amy klonk hoger.
seems to like Amy more,
Amy leuker lijkt te vinden,
why you think that people like Amy more,
dat mensen Amy leuker vinden.
of your Asperger's syndrome,
door je Aspergerssyndroom komt,
it's more difficult,
denk ik, moeilijker is.
to get to know you love you so much.
je te leren kennen, houden zoveel van je.
SL: Yeah --
SL: Ja --
but less quantity? (Laughter)
maar minder kwantiteit? (Gelach)
the quality, but I think --
zal ik niet beoordelen, maar --
loved Claudia, then she hated Claudia,
gek op Claudia, toen haatte ze Claudia,
toen haatte ze Claudia.
is that you have a few very good friends,
dat je een paar erg goede vrienden hebt
you wanted when I was born?
toen ik was geboren?
overtroffen, schatje.
my expectations, sweetie,
of what your child's going to be like,
over hoe je kind zal worden,
so much as a parent, because you think --
als ouder, want jij denkt --
who made you a parent.
That's a good point. (Laughter)
Daar heb je gelijk in. (Gelach)
in the parenting books,
in de ouderschapsboekjes,
outside of the box with you,
creatief leren denken met jou.
as a parent and as a person,
als ouder en als persoon.
but you are so incredibly special to me
jij betekent ongelofelijk veel voor me
ran on public radio,
op de radio was geweest,
heeft ze gebundeld in boekvorm
together in a book,
they would read the letters together.
lazen ze de brieven samen.
zijn vanavond hier bij ons.
that two of my heroes
who is now an honors student in college.
nu een honours student op de universiteit.
crying when they hear StoryCorps stories,
moesten huilen van de StoryCorps-verhalen,
De meeste ervan zijn dat niet.
iets authentieks en puurs hoort
something authentic and pure
when sometimes it's hard to tell
echt pretendeert te zijn.
van reality-tv.
om rijk te worden.
een daad van gulheid en liefde.
courage, decency and dignity,
praten over geleefde levens.
like you're walking on holy ground.
alsof je gewijde grond betreedt.
in Grand Central worked,
in Grand Central heeft gewerkt.
in all 50 states
in alle vijftig staten
and towns across America
of human voices ever gathered.
die ooit bijeengebracht is.
aangenomen en getraind
hundreds of facilitators
through the experience.
een jaar of twee bij StoryCorps
gathering the wisdom of humanity.
om de menselijke wijsheid te verzamelen.
that the most important thing
dat hun belangrijkste les
during these interviews
of StoryCorps, you could argue
kon je nog zeggen
of a selection bias happening,
with every kind of person
met elk type mens
across the political spectrum --
over het hele politieke spectrum --
are actually onto something.
from these interviews.
and the wisdom and the grace
en de wijsheid en de gratie
of people all around us
in de woorden van mensen om ons heen.
de tijd te nemen om te luisteren
van een gokkantoor in Brooklyn,
named Danny Perasa
to talk about his love for her.
om zijn liefde te betuigen.
Weet je, ik voel me altijd schuldig
the thing of it is,
"I love you" to you.
I say it to remind you
it's coming from me.
toch iets goeds kan voortbrengen.
from a busted old radio,
uit een oude brakke radio hoort
the radio around the house.
dat je die radio hebt bewaard.
on the kitchen table,
op de keukentafel vind,
een liefdesbrief.
to me every morning.
is dat ik geen pen kon vinden.
that could possibly be wrong
is vandaag erg regenachtig.
is extremely rainy.
Ik hou van je. Ik hou van je.
I love you. I love you.
maalt niet om wat op het werk gebeurt,
no matter what happens at work,
wat er de rest van de dag gebeurt,
in the rest of the day,
that you can hug somebody
een knuffel kunt geven
en 'Blijf van me af!' zeggen.
and saying, "Get your hands off me."
a color television set.
is als kleurentelevisie hebben.
to black and white.
and one single snaggletooth,
more romance in his little pinky
had meer romantiek in zijn kleine teen
leading men put together.
unimaginable capacity
het bijna onvoorstelbare vermogen
and I've learned about strength.
en ik heb geleerd over kracht.
and Mary Johnson.
Oshea Israel en Mary Johnson.
he murdered Mary's only son,
vermoordde hij Mary's enige zoon,
ging Mary naar de gevangenis
who this person was
en te zien wie degene was
they became friends,
groeide er een vriendschap
from the penitentiary,
of a conversation they had
van een gesprek dat ze hadden
Mijn eigen zoon is er niet meer.
is no longer here.
and now you're going to college.
en nu ga jij studeren.
to see you graduate.
to experience that with you.
met jou kunnen meemaken.
say those things and to be
om je dat te horen zeggen
waarop je dat bent, is mijn motivatie.
in which you are is my motivation.
that I stay on the right path.
op het rechte pad te blijven.
despite how much pain I caused you,
ondanks de pijn die ik je heb aangedaan,
to be able to share our story together,
om ons verhaal te kunnen delen,
looking at each other right now.
naar elkaar zitten te kijken.
so I admire that you can do this.
dus ik bewonder dat je dat kan.
MJ: I love you too, son.
MJ: Ik hou ook van jou, jongen.
of the courage and goodness of people,
hoe moedig en goed mensen zijn.
truly does bend towards justice.
richting rechtvaardigheid buigt.
who was born Arthur Martinez
die als Arthur Martinez werd geboren
with her daughter Lesley
met haar dochter Lesley
bendelid was
into the woman she was always meant to be.
die ze altijd had moeten worden.
difficult things for me was
Een van de moeilijkste dingen voor mij
I wouldn't be allowed
geen deel te mogen uitmaken
out of the water,
in my relationship with my granddaughters,
in mijn relatie met mijn kleindochters,
over whether I'm he or she.
over of ik een hij of een zij ben.
Ze zijn vrij om erover te praten.
to talk about it.
maar voor mij is dat een wonder.
but that, to me, is a miracle.
Je hoeft niet op eieren te lopen.
You don't have to tiptoe.
and that's something I've always
dat je wist, dat je geliefd bent.
that you're loved.
and I really am at peace with who I am.
en ik heb echt vrede met wie ik ben.
een zachtere stem,
and I try to live that way every day.
en probeer ik iedere dag zo te leven.
a secret about StoryCorps.
over StoryCorps.
to have these conversations.
om zulke gesprekken te hebben.
aan onze sterfelijkheid.
will be heard long after they're gone.
lang na hun overlijden zal worden gehoord.
bij de opname van interviews
on recording interviews
"The Four Things That Matter Most"
'The Four Things That Matter Most'
to the most important people in your life
tegen de belangrijkste mensen in je leven
we can say to one another,
die we tegen elkaar kunnen zeggen.
in a StoryCorps booth.
in een StoryCorps-cabine.
with someone you care about --
met iemand om wie je geeft --
en daar is moed voor nodig,
and Chris a few months ago
van TED en Chris hoorde
I was completely floored.
was ik met stomheid geslagen.
with a very brief wish for humanity,
voor de mensheid te bedenken
I wrote my 50 words,
schreef mijn vijftig woorden,
Chris called and said, "Go for it."
en zei: 'Ga ervoor.'
through StoryCorps
van StoryCorps
can easily record a meaningful interview
makkelijk een betekenisvol interview
which will then be archived for history.
voor opslag in een historisch archief.
waarin iedereen ter wereld
where everyone in the world
could have imagined 11 years ago
elf jaar geleden niet kon hebben vermoed
hoe je iets moet doen,
is already underway.
is al goed op weg.
has been working furiously
naarstig bezig geweest
StoryCorps out of our booths
uit onze cabines zal halen
by anyone, anywhere, anytime.
wanneer dan ook zal kunnen ervaren.
been two people and a facilitator
twee mensen en een begeleider
which is preserved forever,
dat voor altijd bewaard zal worden,
of the StoryCorps app.
van de StoryCorps app uit.
that walks you through
die je bij de hand neemt
StoryCorps-interviewproces,
betekenisvol StoryCorps-interview.
StoryCorps interview,
to our archive at the Library of Congress.
naar het Amerikaanse nationale archief.
how we can use it
dit instrument kunnen gebruiken
thousands of StoryCorps interviews a year,
StoryCorps-interviews per jaar,
tens of thousands
kunnen opnemen
een nationale huiswerkopdracht voor
a national homework assignment
studying U.S. history across the country
voor hun Amerikaanse geschiedenisles
with an elder over Thanksgiving,
een interview opnemen met een oudere.
and experiences are captured.
levens en ervaringen vastgelegd.
van een conflict ergens in de wereld
sides of a conflict somewhere in the world
about that conflict
begin to build bonds of trust;
vertrouwensbanden te vormen.
a tradition all over the world
overal ter wereld traditie wordt
with a StoryCorps interview
met een StoryCorps-interview
or homeless shelters or even prisons
opvanghuizen of zelfs gevangenissen
least heard in our society
het minst worden gehoord
what they've learned in life,
Wat heb je geleerd in je leven?
een StoryCorps-interview op met mijn vader
a StoryCorps interview with my dad
and became a well-known gay activist.
en een beroemde homo-activist werd.
of us at that interview.
until a couple of years ago,
tot een paar jaar geleden
to be in perfect health
40 hours a week,
per week patiënten zag,
a few days later.
een paar dagen later.
voor het eerst
for the first time at three in the morning
op de dag dat hij overleed.
they were going to get to know this person
ze deze persoon konden leren kennen
would be through that session.
door die sessie was.
any more deeply than I did,
in StoryCorps kon geloven dan ik al deed,
the importance of making these recordings.
het belang van deze opnames.
my father or my grandmother or my brother,
of oma of broer had geïnterviewd,
vluchtig en onbelangrijk.
is fleeting and inconsequential,
om dit digitale archief te maken
enduring and important.
die blijvend en belangrijk zijn.
voor onze kinderen maken,
we are as human beings.
this wish come true.
deze wens uit te laten komen.
or even a stranger.
of zelfs een vreemde.
of the wisdom of humanity,
van de menselijke wijsheid.
and shout a little less.
en iets minder te schreeuwen.
what's really important.
ons herinneren aan wat echt belangrijk is.
de simpele waarheid te erkennen
that simple truth
ABOUT THE SPEAKER
Dave Isay - Story collectorOver thousands of archived and broadcast interviews, StoryCorps founder Dave Isay -- winner of the 2015 TED Prize -- has created an unprecedented document of the dreams and fears that touch us all.
Why you should listen
From the first interview he recorded, 2015 TED Prize winner and MacArthur Fellow Dave Isay knew he’d found his calling: preserving the stories of everyday Americans. Since then, Isay has amassed hundreds of thousands of recordings, most of previously unheard or ignored voices, all speaking in their own words. The archives of StoryCorps -- which Isay founded in 2003 -- are included at the Library of Congress’ American Folklife Center, and now constitute the largest single collection of recorded voices in history.
StoryCorps invites friends, loved ones and strangers to conduct 40-minute interviews at intimate recording booths in Atlanta, Chicago, San Francisco, and (until 2011) New York, as well as in mobile studios nationwide. Offering moving and surprising glimpses into the hearts of often marginalized and forgotten subjects, the interviews are a familiar feature of NPR’s Morning Edition and Storycorps.org.
At TED2015, Isay shared an audacious wish for StoryCorps: to open up the format from its signature booths with a StoryCorps app that allows anyone to add to this "digital archive of the collective wisdom of humanity." The vision: to broaden this idea, and begin to take it global.
Dave Isay | Speaker | TED.com