TED2015
Dave Isay: Everyone around you has a story the world needs to hear
Dave Isay: Çevrenizdeki herkesin dünyanın duymaya ihtiyaç duyduğu bir hikayesi var
Filmed:
Readability: 3.9
2,466,873 views
Dave Isay, ilk StoryCorps kabini, New York Merkez Gar'ında 2003'te açtı. Amacı sessiz bir alan yaratarak, insanların değer verdiği bir kişinin hikayesini, burada dinlemeleri, böylelikle onları onurlandırmalarıydı. O zamandan sonra StoryCorps gelişerek, en çok insan sesinin kaydedildiği, en geniş, tek koleksiyon oldu. Kendisinin TED Ödülü dileği: Ortak insanlık bilgeliğini arşivini büyütmek. Bu görüşünü StoryCorps global'de duyabilir ve StoryCorps app uygulaması ile biriyle görüşme yaparak bunun parçası olabilirsiniz.
Dave Isay - Story collector
Over thousands of archived and broadcast interviews, StoryCorps founder Dave Isay -- winner of the 2015 TED Prize -- has created an unprecedented document of the dreams and fears that touch us all. Full bio
Over thousands of archived and broadcast interviews, StoryCorps founder Dave Isay -- winner of the 2015 TED Prize -- has created an unprecedented document of the dreams and fears that touch us all. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Tonight, I'm going to try to make the case
0
996
2077
Bu akşam, sizi sevdiklerinizle,
00:15
that inviting a loved one, a friend
or even a stranger
or even a stranger
1
3073
4626
arkadaşlarınızla
hatta bir yabancıyla
00:19
to record a meaningful interview with you
2
7699
2431
anlamlı bir görüşme kaydetmeye
davet ediyorum.
davet ediyorum.
00:22
just might turn out to be one of the most
important moments in that person's life,
important moments in that person's life,
3
10130
4406
Daha sonra, o kişinin hayatının ve
sizin hayatınızın en önemli
sizin hayatınızın en önemli
00:26
and in yours.
4
14536
2945
dakikaları olabilecek bir görüşme.
00:29
When I was 22 years old,
I was lucky enough to find my calling
I was lucky enough to find my calling
5
17481
3344
22 yaşındayken, radyo hikayeleri
yapma isteğime
yapma isteğime
00:32
when I fell into making radio stories.
6
20825
2460
cevap alacak kadar şanslıydım.
00:35
At almost the exact same time,
7
23285
2434
Neredeyse aynı zamanda,
00:37
I found out that my dad,
who I was very, very close to, was gay.
who I was very, very close to, was gay.
8
25719
4969
çok çok yakın olduğum babamın
bir eşcinsel olduğunu öğrendim.
bir eşcinsel olduğunu öğrendim.
00:42
I was taken completely by surprise.
9
30688
2302
Tamamen afallamıştım.
00:44
We were a very tight-knit family,
10
32990
2508
Birbirine sıkı sıkıya bağlı bir aile idik
00:47
and I was crushed.
11
35498
2391
ve ben yıkılmıştım.
Bir ara, ateşli konuşmalarımızın
birinde,
birinde,
00:49
At some point, in one
of our strained conversations,
of our strained conversations,
12
37889
2345
00:52
my dad mentioned the Stonewall riots.
13
40234
2670
babam, Stonewall isyanından
bahsetmişti.
bahsetmişti.
00:54
He told me that one night in 1969,
14
42904
3274
Bana, 1969'da bir gece,
bir grup zenci ve latin travestinin,
bir grup zenci ve latin travestinin,
00:58
a group of young black
and Latino drag queens
and Latino drag queens
15
46178
2705
Manhattan'da, Stonewall Han
isimli bir eşcincel barında,
isimli bir eşcincel barında,
01:00
fought back against the police
at a gay bar in Manhattan
at a gay bar in Manhattan
16
48883
3646
polisle çatıştığını
01:04
called the Stonewall Inn,
17
52529
2020
bunun, modern eşcinsel hakları
hareketini
hareketini
01:06
and how this sparked
the modern gay rights movement.
the modern gay rights movement.
18
54549
3529
nasıl tetiklediğini anlatmıştı.
01:10
It was an amazing story,
and it piqued my interest.
and it piqued my interest.
19
58078
3339
İnanılmaz bir hikayeydi ve
ilgimi çekmişti.
ilgimi çekmişti.
01:13
So I decided to pick up my tape
recorder and find out more.
recorder and find out more.
20
61417
4211
Ses kaydederimi alıp, daha
fazlasını öğrenmeye karar verdim.
fazlasını öğrenmeye karar verdim.
01:17
With the help of a young archivist
named Michael Shirker,
named Michael Shirker,
21
65628
4176
Michael Shirker adında geç bir
eylemcinin yardımıyla
eylemcinin yardımıyla
01:21
we tracked down all
of the people we could find
of the people we could find
22
69804
2577
o gece Stnonewall Han'da olan
insanların peşine düştük.
insanların peşine düştük.
01:24
who had been at
the Stonewall Inn that night.
the Stonewall Inn that night.
23
72381
3436
01:27
Recording these interviews,
24
75817
1997
Bu görüşmeleri kaydetmek bana,
01:29
I saw how the microphone
gave me the license
gave me the license
25
77814
2229
mikrofonun, bana giremeyeceğim
yerlere girme,
yerlere girme,
01:32
to go places I otherwise
never would have gone
never would have gone
26
80043
2736
konuşamayacağım insanlarla konuşma
01:34
and talk to people I might not
otherwise ever have spoken to.
otherwise ever have spoken to.
27
82779
4133
hakkını ve imkanını verdiğini anladım.
Daha evvel hiç karşılaşmadığım kadar
01:38
I had the privilege of getting to know
28
86912
1842
01:40
some of the most amazing,
fierce and courageous human beings
fierce and courageous human beings
29
88754
3894
muhteşem, ateşli ve gözüpek insanlarla
01:44
I had ever met.
30
92648
2182
tanışma ayrıcalığını yakaladım.
01:46
It was the first time
the story of Stonewall
the story of Stonewall
31
94830
2104
Stonewall hikayesi, ilk kez o zaman
01:48
had been told to a national audience.
32
96934
2052
ulusal dinleyiciyle ulaştı.
01:50
I dedicated the program to my dad,
33
98986
2253
Programı babama adadım
01:53
it changed my relationship with him,
and it changed my life.
and it changed my life.
34
101249
5466
ve bu onunla ilişkimi
ve hayatımı değiştirdi.
Sonraki 15 yıl boyunca,
02:00
Over the next 15 years,
I made many more radio documentaries,
I made many more radio documentaries,
35
108181
3436
medyada ender olarak
yer verilen insanlara
yer verilen insanlara
02:03
working to shine a light on people
who are rarely heard from in the media.
who are rarely heard from in the media.
36
111617
4064
ışık tutmak için pek çok
radyo belgeseli yaptım.
radyo belgeseli yaptım.
Tekrar ve tekrar gördüm ki
02:07
Over and over again,
37
115681
1579
02:09
I'd see how this simple act
of being interviewed
of being interviewed
38
117260
2600
basit bir görüşme yapmak
insanlara çok şey ifade ediyordu.
insanlara çok şey ifade ediyordu.
02:11
could mean so much to people,
39
119860
2160
02:14
particularly those who had been told
that their stories didn't matter.
that their stories didn't matter.
40
122020
3691
Özellikle hikayelerinin önemsiz
olduğu söylenenler için.
olduğu söylenenler için.
02:17
I could literally see
people's back straighten
people's back straighten
41
125711
2369
Mikrofona konuşan
insanların sırtlarının
insanların sırtlarının
02:20
as they started to speak
into the microphone.
into the microphone.
42
128080
2786
dikleştiğini, gerçek anlamda gördüm.
02:22
In 1998, I made a documentary
about the last flophouse hotels
about the last flophouse hotels
43
130866
4505
1998'de Manhattan, Bovery'deki
düşkünler oteli ile ilgili
düşkünler oteli ile ilgili
02:27
on the Bowery in Manhattan.
44
135371
2391
bir belgesel yaptım.
02:29
Guys stayed up in these
cheap hotels for decades.
cheap hotels for decades.
45
137762
2670
Bu adamlar bu ucuz otellerde
uzun yıllardır kalıyorlardı.
uzun yıllardır kalıyorlardı.
02:32
They lived in cubicles
the size of prison cells
the size of prison cells
46
140432
2392
Hapishane hücresi ölçüsünde,
02:34
covered with chicken wire
47
142824
1300
birbirinin alanlarına
geçmemek için
geçmemek için
02:36
so you couldn't jump
from one room into the next.
from one room into the next.
48
144124
2964
tel örgüyle bölünmüş
bölmelerde.
bölmelerde.
02:39
Later, I wrote a book on the men
with the photographer Harvey Wang.
with the photographer Harvey Wang.
49
147088
3979
Daha sonra, fotoğrafçı Harvey Wang
ile bu adamlarla ilgili bir kitap yazarken
ile bu adamlarla ilgili bir kitap yazarken
02:43
I remember walking into a flophouse
with an early version of the book
with an early version of the book
50
151067
4424
kitabın ön baskısını düşkünler
otelindeki adamlardan birine
otelindeki adamlardan birine
02:47
and showing one of the guys his page.
51
155491
2588
gösterdiğimi hatırlıyorum.
02:50
He stood there staring at it in silence,
52
158079
2275
Durdu, sessizce baktı
02:52
then he grabbed the book out of my hand
53
160354
2299
sonra kitabı elimden kaptığı gibi
02:54
and started running down
the long, narrow hallway
the long, narrow hallway
54
162653
3483
dar ve uzun merdivenlerden
aşağıya koştu, kitabı
aşağıya koştu, kitabı
02:58
holding it over his head
55
166136
1509
kafasının üzerinde tutarak
02:59
shouting, "I exist! I exist."
56
167645
4365
"Ben yaşıyorum! Ben yaşıyorum!"
diye bağırdı.
diye bağırdı.
03:04
(Applause)
57
172010
4853
(Alkış)
03:08
In many ways, "I exist" became
the clarion call for StoryCorps,
the clarion call for StoryCorps,
58
176863
3831
Pek çok açıdan, "Ben yaşıyorum"
StoryCorps için çıkış noktası oldu.
StoryCorps için çıkış noktası oldu.
03:12
this crazy idea that I had
a dozen years ago.
a dozen years ago.
59
180694
3576
12 sene önce kapıldığım
bu çılgın fikir.
bu çılgın fikir.
03:16
The thought was to take
documentary work
documentary work
60
184270
2229
Fikir, bu belgesel işinin
yönünü değiştirmek,
yönünü değiştirmek,
03:18
and turn it on its head.
61
186499
1857
ters yüz etmekti.
03:20
Traditionally, broadcast documentary
62
188356
2254
Geleneksel olarak belgesel yayınlamak,
03:22
has been about recording interviews
to create a work of art or entertainment
to create a work of art or entertainment
63
190610
4086
sanat üretimi, eğlence ya da
eğitim konularında
eğitim konularında
03:26
or education that is seen or heard
by a whole lot of people,
by a whole lot of people,
64
194696
4248
pek çok insanla yapılan
görüşmeleri kaydetmektir.
görüşmeleri kaydetmektir.
03:30
but I wanted to try something
65
198944
1381
Ama ben,
03:32
where the interview itself
was the purpose of this work,
was the purpose of this work,
66
200325
3148
sadece "görüşme"nin kendisi
olduğu bir şey denemek
olduğu bir şey denemek
03:35
and see if we could give many,
many, many people the chance
many, many people the chance
67
203473
2972
böylece çok çok daha fazla insana,
03:38
to be listened to in this way.
68
206445
2624
dinlenme fırsatı
verebilmek istiyordum.
verebilmek istiyordum.
03:41
So in Grand Central Terminal 11 years ago,
69
209069
3050
11 sene önce Merkez Gar'a,
03:44
we built a booth where anyone
can come to honor someone else
can come to honor someone else
70
212119
4373
herhangi birinin,
onurlandırmak istediği biriyle,
onurlandırmak istediği biriyle,
hayatlarıyla ilgili görüşme yapabileceği
bir kabin koyduk.
bir kabin koyduk.
03:48
by interviewing them about their life.
71
216492
3011
03:51
You come to this booth and you're met
by a facilitator who brings you inside.
by a facilitator who brings you inside.
72
219503
3831
Bu kabine geldiğinde bir rehber tarafından
karşılanıyor ve içeri alınıyorsun.
karşılanıyor ve içeri alınıyorsun.
03:55
You sit across from, say, your grandfather
73
223334
2577
Büyükbabanla karşılıklı oturuyor,
03:57
for close to an hour
and you listen and you talk.
and you listen and you talk.
74
225911
3042
yaklaşık 1 saat kadar konuşuyor
ve dinliyorsun.
ve dinliyorsun.
04:00
Many people think of it as,
if this was to be our last conversation,
if this was to be our last conversation,
75
228953
3692
Çoğu insan, bu sohbetleri,
eğer bu bizim son sohbetimiz olsa
eğer bu bizim son sohbetimiz olsa
04:04
what would I want to ask of
and say to this person
and say to this person
76
232645
2995
bu kişiye ne sormak isterim
veya bu kişi benim için ne anlam
veya bu kişi benim için ne anlam
04:07
who means so much to me?
77
235640
2276
ifade ediyor diye düşünüyor.
04:09
At the end of the session,
you walk away with a copy of the interview
you walk away with a copy of the interview
78
237916
3287
Oturumun sonunda görüşme kaydının
bir kopyası size veriliyor.
bir kopyası size veriliyor.
04:13
and another copy goes
to the American Folklife Center
to the American Folklife Center
79
241203
2658
Diğer bir kopyası da
Meclis Kütüphanesi'ndeki
Meclis Kütüphanesi'ndeki
04:15
at the Library of Congress
80
243861
2258
Amerikan Halkyaşamı Merkezi'ne
gönderiliyor.
gönderiliyor.
04:18
so that your great-great-great-grandkids
can someday get to know your grandfather
can someday get to know your grandfather
81
246119
4056
Böylece büyük büyük büyük torununuz
bir gün büyükbabasının sesini
bir gün büyükbabasının sesini
04:22
through his voice and story.
82
250175
2193
ve bu sesle anlatılan hikayeyi
dinleyebilir.
dinleyebilir.
04:25
So we open this booth
in one of the busiest places in the world
in one of the busiest places in the world
83
253548
3157
Dünyanın en işlek yerlerinden
birinde, bu kabini açıp
birinde, bu kabini açıp
04:28
and invite people to have this
incredibly intimate conversation
incredibly intimate conversation
84
256705
3483
insanları başka insanlarla bu
son derece özel sohbetleri
son derece özel sohbetleri
04:32
with another human being.
85
260188
1231
yapmaya davet ettik.
04:33
I had no idea if it would work,
but from the very beginning, it did.
but from the very beginning, it did.
86
261419
4806
Bunun işe yarayıp yaramayacağına
dair hiç bir fikrim yoktu
dair hiç bir fikrim yoktu
ama başladığı anda yaradı.
04:38
People treated the experience
with incredible respect,
with incredible respect,
87
266225
2879
İnsanlar bu deneyime
büyük saygı gösterdi ve
büyük saygı gösterdi ve
04:41
and amazing conversations happened inside.
88
269104
3367
içeride inanılmaz sohbetler gerçekleşti.
04:44
I want to play just one animated excerpt
89
272471
2531
Aslı, Merkez Gar kabininde kaydedilmiş
04:47
from an interview recorded
at that original Grand Central Booth.
at that original Grand Central Booth.
90
275002
3761
bir görüşmeden, canlandırma yapılmış
bir bölüm seyrettirmek istiyorum.
bir bölüm seyrettirmek istiyorum.
04:50
This is 12-year-old Joshua Littman
interviewing his mother, Sarah.
interviewing his mother, Sarah.
91
278763
4528
Bu 12 yaşındaki Joshua Littman.
Annesi Sarah'yla görüşme yapıyor.
Annesi Sarah'yla görüşme yapıyor.
04:55
Josh has Asperger's syndrome.
92
283291
2206
Josh'un Asperger sendromu var.
04:57
As you may know, kids with Asperger's
are incredibly smart
are incredibly smart
93
285497
3065
Bir çoğunuzun bildiği gibi
Aspergerli çocuklar inanılmaz
Aspergerli çocuklar inanılmaz
zekilerdir ama sosyal
zorluklar çekerler.
zorluklar çekerler.
05:00
but have a tough time socially.
94
288562
2159
05:02
They usually have obsessions.
95
290721
1649
Genellikle saplantıları olur.
05:04
In Josh's case, it's with animals,
96
292370
2206
Josh'ın saplantısı hayvanlardı.
05:06
so this is Josh talking with his mom Sarah
97
294576
2623
İşte, Merkez Gar'da dokuz sene önce
05:09
at Grand Central nine years ago.
98
297199
3300
annesi Sarah ile konuşan Josh.
05:12
(Video) Josh Littman:
From a scale of one to 10,
From a scale of one to 10,
99
300499
2277
(Video) Josh Littman:1'den 10'a
değer versen
değer versen
05:14
do you think your life would be
different without animals?
different without animals?
100
302776
2982
sence hayatın, hayvanlar
olmadan ne kadar farklı olurdu?
olmadan ne kadar farklı olurdu?
05:17
Sarah Littman: I think it would be
an eight without animals,
an eight without animals,
101
305758
2807
Sarah Littman: Sanırım hayvanlar
olmadan 8 olurdu.
olmadan 8 olurdu.
Çünkü hayata çok fazla hoşnutluk
katıyorlar.
katıyorlar.
05:20
because they add so much pleasure to life.
102
308565
2134
05:22
JL: How else do you think your life
would be different without them?
would be different without them?
103
310699
3199
JL: Hayatın onlarsız başka nasıl
farklı olacağını düşünüyorsun?
farklı olacağını düşünüyorsun?
05:25
SL: I could do without things
like cockroaches and snakes.
like cockroaches and snakes.
104
313898
2719
SL: Hamam böcekleri veya yılanlar
olmadan da olabilirdi.
olmadan da olabilirdi.
05:28
JL: Well, I'm okay with snakes
as long as they're not venomous
as long as they're not venomous
105
316617
2901
JL: Zehirli değillerse, seni ya da
başka bir şeyi kıstırmazlarsa
başka bir şeyi kıstırmazlarsa
05:31
or constrict you or anything.
106
319518
1401
yılanlarla bir sorunum yok.
05:32
SL: Yeah, I'm not a big snake person --
107
320919
1859
SL: Evet, ben pek yılansever değilim--
05:34
JL: But cockroach is just
the insect we love to hate.
the insect we love to hate.
108
322778
2510
JL: Ama hamam böceklerini
sadece nefret etmek için seviyoruz.
SL: Gerçektende
SL: Gerçektende
05:37
SL: Yeah, it really is.
109
325288
1533
05:38
JL: Have you ever thought
you couldn't cope with having a child?
you couldn't cope with having a child?
110
326821
3134
JL: Hiç çocuk sahibi olmakla başa
çıkamayağını düşündün oldu mu?
çıkamayağını düşündün oldu mu?
05:41
SL: I remember when you were a baby,
you had really bad colic,
you had really bad colic,
111
329955
3390
SL: Bebekken gerçekten kötü
koliğin vardı dolayısıyla
koliğin vardı dolayısıyla
05:45
so you would just cry and cry.
112
333345
1603
sadece ağlıyor ve ağlıyordun.
05:46
JL: What's colic?
SL: It's when you get this stomach ache
SL: It's when you get this stomach ache
113
334948
3157
JL: Kolik ne?
SL: Karın ağrın tuttuğunda
SL: Karın ağrın tuttuğunda
05:50
and all you do is scream
for, like, four hours.
for, like, four hours.
114
338105
2485
tek yaptığın bağırmaktı,
bazen dört saat.
bazen dört saat.
05:52
JL: Even louder than Amy does?
115
340590
1973
JL: Amy'inkinden bile gürültülü mü?
05:54
SL: You were pretty loud,
but Amy's was more high-pitched.
but Amy's was more high-pitched.
116
342563
3344
SL: Sen oldukça gürültülüydün
ama Amy'ninki daha tizdi.
ama Amy'ninki daha tizdi.
05:57
JL: I think it feels like everyone
seems to like Amy more,
seems to like Amy more,
117
345907
3204
JL: Herkes Amy'i daha çok
seviyormuş gibi gözüküyor
seviyormuş gibi gözüküyor
06:01
like she's the perfect little angel.
118
349111
2670
sanki mükemmel küçük
bir melekmiş gibi.
bir melekmiş gibi.
06:03
SL: Well, I can understand
why you think that people like Amy more,
why you think that people like Amy more,
119
351781
3863
SL: İnsanların neden Amy'i daha
çok sevdiğini düşündüğünü anlıyorum.
çok sevdiğini düşündüğünü anlıyorum.
06:07
and I'm not saying it's because
of your Asperger's syndrome,
of your Asperger's syndrome,
120
355644
2839
Asperger sendromundan dolayı
demiyorum
demiyorum
06:10
but being friendly comes easily to Amy,
121
358483
3004
ama arkadaş canlısı olmak Amy'e
kolay geliyor
kolay geliyor
06:13
whereas I think for you
it's more difficult,
it's more difficult,
122
361487
2415
oysa senin için bu daha zor.
06:15
but the people who take the time
to get to know you love you so much.
to get to know you love you so much.
123
363902
4040
Ama seni tanımak için zaman ayıran
insanlar, seni tanıdıkça çok seviyorlar.
insanlar, seni tanıdıkça çok seviyorlar.
06:19
JL: Like Ben or Eric or Carlos?
SL: Yeah --
SL: Yeah --
124
367942
2415
JL: Ben, Eric veya Carlos?
SL: Evet--
SL: Evet--
06:22
JL: Like I have better quality friends
but less quantity? (Laughter)
but less quantity? (Laughter)
125
370357
4481
JL: Sanki daha nitelikli arkadaşlarım var
ama daha az miktarda? (Kahkaha)
ama daha az miktarda? (Kahkaha)
06:26
SL: I wouldn't judge
the quality, but I think --
the quality, but I think --
126
374838
2281
SL: Niteliği sorgulamazdım
ama bence--
ama bence--
06:29
JL: I mean, first it was like, Amy
loved Claudia, then she hated Claudia,
loved Claudia, then she hated Claudia,
127
377119
3768
JL: Demek istediğim, Amy önce Claudia'yı
sevdi sonra Claudia'dan nefret etti.
sevdi sonra Claudia'dan nefret etti.
06:32
she loved Claudia, then she hated Claudia.
128
380887
2027
Claudia'yı sevdi sonra nefret etti.
SL: Bir kısmı kız olmalarından,
tatlım.
tatlım.
06:34
SL: Part of that's a girl thing, honey.
129
382914
1888
06:36
The important thing for you
is that you have a few very good friends,
is that you have a few very good friends,
130
384802
3332
Senin için önemli olan, bir kaç
çok iyi arkadaşın olması
çok iyi arkadaşın olması
06:40
and really that's what you need in life.
131
388134
2026
ve hayatta gerçekten de ihtiyacın olan bu.
06:42
JL: Did I turn out to be the son
you wanted when I was born?
you wanted when I was born?
132
390160
4249
JL: Doğuduğumda istediğin gibi
bir çocuk muydum?
bir çocuk muydum?
06:46
Did I meet your expectations?
133
394409
2902
Beklentilerini karşıladım mı?
06:49
SL: You've exceeded
my expectations, sweetie,
my expectations, sweetie,
134
397311
2763
SL: Beklentilerimi karşıladın, tatlım.
06:52
because, sure, you have these fantasies
of what your child's going to be like,
of what your child's going to be like,
135
400074
4760
Doğal olarak çocuğunun nasıl
birisi olacağına dair fantazilerin oluyor
birisi olacağına dair fantazilerin oluyor
06:56
but you have made me grow
so much as a parent, because you think --
so much as a parent, because you think --
136
404834
3893
ama sen beni ebeveyn olarak
o kadar geliştirdin ki çünkü sen--
o kadar geliştirdin ki çünkü sen--
07:00
JL: Well, I was the one
who made you a parent.
who made you a parent.
137
408727
2161
JL: Seni ebeveyn yapan kişi benim.
07:02
SL: You were the one who made me a parent.
That's a good point. (Laughter)
That's a good point. (Laughter)
138
410888
3487
SL: Beni ebeveyn yapan kişi sensin.
Güzel bir noktaya değindin. (Kahkaha)
Güzel bir noktaya değindin. (Kahkaha)
Ama bir nedeni de ebeveyn kitaplarında
07:06
But also because you think differently
139
414375
1824
07:08
from what they tell you
in the parenting books,
in the parenting books,
140
416199
2903
anlatılanlardan farklı düşünmen.
07:11
I really had to learn to think
outside of the box with you,
outside of the box with you,
141
419102
3460
Farklı bir pencereden bakmayı
öğrenmek durumundaydım
öğrenmek durumundaydım
07:14
and it's made me much more creative
as a parent and as a person,
as a parent and as a person,
142
422562
4806
ve bu beni ebeveyn ve insan
olarak çok daha yaratıcı yaptı.
olarak çok daha yaratıcı yaptı.
07:19
and I'll always thank you for that.
143
427368
1668
Bunun için sana her zaman
minnetarım.
minnetarım.
07:21
JL: And that helped when Amy was born?
144
429036
1930
JL: Ve bu Amy doğduğunda oldu.
07:22
SL: And that helped when Amy was born,
but you are so incredibly special to me
but you are so incredibly special to me
145
430966
4834
SL: Bu Amy doğduğunda bana yardımcı
oldu ama sen benim için inanılmaz özelsin
oldu ama sen benim için inanılmaz özelsin
07:27
and I'm so lucky to have you as my son.
146
435800
3363
ve benim oğlum olduğun için çok şanslıyım.
07:31
(Applause)
147
439163
6647
(Alkış)
07:38
David Isay: After this story
ran on public radio,
ran on public radio,
148
446980
2307
David Isay: Bu hikaye radyoda
yayınlandığında,
yayınlandığında,
07:41
Josh received hundreds of letters
149
449287
1764
Josh, ne kadar harika bir çocuk
07:43
telling him what an amazing kid he was.
150
451051
2322
olduğuna dair yüzlerce mektup aldı.
07:45
His mom, Sarah, bound them
together in a book,
together in a book,
151
453373
2229
Annesi Sarah, bunları bir kitapta
bir araya topladı.
bir araya topladı.
07:47
and when Josh got picked on at school,
they would read the letters together.
they would read the letters together.
152
455602
4046
Josh'a okulda taktıklarında
bu mektupları birlikte okuyacaklardı.
bu mektupları birlikte okuyacaklardı.
07:51
I just want to acknowledge
that two of my heroes
that two of my heroes
153
459648
2267
Bu iki kahramanımın, bu akşam,
burada, bizimle
burada, bizimle
07:53
are here with us tonight.
154
461915
1303
olduğunu söylemek isterim.
07:55
Sarah Littman and her son Josh,
who is now an honors student in college.
who is now an honors student in college.
155
463218
4801
Sarah Littman ve oğlu Josh.
Josh şimdi üniversitede, onur öğrencisi.
Josh şimdi üniversitede, onur öğrencisi.
08:00
(Applause)
156
468019
3790
(Alkış sesleri)
08:03
You know, a lot of people talk about
crying when they hear StoryCorps stories,
crying when they hear StoryCorps stories,
157
471809
3882
Pek çok insana, StoryCorps hikayeleri
deyince, akıllarına "ağlamak" geliyor.
deyince, akıllarına "ağlamak" geliyor.
08:07
and it's not because they're sad.
158
475691
1947
Ama üzücü oldukları için değil.
08:09
Most of them aren't.
159
477638
1324
Çoğu da değil.
08:10
I think it's because you're hearing
something authentic and pure
something authentic and pure
160
478962
3053
Sanırım, o anda özgün ve saf
bir şey dinledikleri için.
bir şey dinledikleri için.
08:14
at this moment,
when sometimes it's hard to tell
when sometimes it's hard to tell
161
482015
2391
Neyin gerçek neyin reklam olduğunu
08:16
what's real and what's an advertisement.
162
484406
2996
anlamanın çok zor olduğu bir dönemde.
Televizyondaki gerçek yaşam
programlarının tersi gibi.
programlarının tersi gibi.
08:19
It's kind of the anti-reality TV.
163
487402
2391
08:21
Nobody comes to StoryCorps to get rich.
164
489793
2113
Kimse StoryCorps'a zengin olmak
için gelmiyor.
için gelmiyor.
08:23
Nobody comes to get famous.
165
491906
1881
Kimse ünlü olmak için gelmiyor.
08:25
It's simply an act of generosity and love.
166
493787
3204
Bu, basitçe, yüce gönüllülük
ve sevgi eylemi.
ve sevgi eylemi.
08:28
So many of these are just everyday people
167
496991
2252
Bu insanların çoğu sıradan insanlar.
08:31
talking about lives lived with kindness,
courage, decency and dignity,
courage, decency and dignity,
168
499243
5132
İncelik, cesaret, namus ve onur ile
yaşadıkları hayatlarıyla ilgili
yaşadıkları hayatlarıyla ilgili
08:36
and when you hear that kind of story,
169
504375
1997
konuşuyorlar ve bu hikayeleri
duyduğunuzda
duyduğunuzda
08:38
it can sometimes feel
like you're walking on holy ground.
like you're walking on holy ground.
170
506372
4383
bazen kutsal topraklarda yürüyor
gibi hissediyorsunuz.
gibi hissediyorsunuz.
08:42
So this experiment
in Grand Central worked,
in Grand Central worked,
171
510755
2505
Merkez Gar'daki bu
deneme işe yarayınca
deneme işe yarayınca
08:45
and we expanded across the country.
172
513260
2390
bunu ülke geneline yaydık.
08:47
Today, more than 100,000 people
in all 50 states
in all 50 states
173
515650
3213
Bugün, Amarika genelinde,
50 eyaletten,
50 eyaletten,
08:50
in thousands of cities
and towns across America
and towns across America
174
518863
2856
binlerce şehir ve kasabadan
100.000 insan
100.000 insan
08:53
have recorded StoryCorps interviews.
175
521719
2345
StoryCorp görüşmesi kaydetti.
08:56
It's now the largest single collection
of human voices ever gathered.
of human voices ever gathered.
176
524064
4923
Şu anda, bu kadar sayıda sesin bir
araya getirildiği, en geniş koleksiyon.
araya getirildiği, en geniş koleksiyon.
09:00
(Applause)
177
528987
5828
(Alkış)
09:06
We've hired and trained
hundreds of facilitators
hundreds of facilitators
178
534815
2438
Deneyimleri doğrultusunda
yardım edip,
yardım edip,
09:09
to help guide people
through the experience.
through the experience.
179
537253
2716
yol göstermeleri için yüzlerce
rehber eğitip, işe aldık.
rehber eğitip, işe aldık.
09:11
Most serve a year or two with StoryCorps
180
539969
2415
Pek çoğu, StoryCorps'a bir veya
iki sene hizmet etti,
iki sene hizmet etti,
09:14
traveling the country,
gathering the wisdom of humanity.
gathering the wisdom of humanity.
181
542384
3437
ülkeyi dolaştı ve insanlık bilgeliğini
bir araya topladı.
bir araya topladı.
09:17
They call it bearing witness,
182
545821
2159
Buna "ilişki tanıklığı" diyorlar
09:19
and if you ask them,
183
547980
1405
ve eğer sorarsanız,
09:21
all of the facilitators will tell you
that the most important thing
that the most important thing
184
549385
3274
tüm rehberler, bu görüşmeler
sırasında orada bulunarak
sırasında orada bulunarak
09:24
they've learned from being present
during these interviews
during these interviews
185
552659
2868
öğrendikleri en önemli şeyin
09:27
is that people are basically good.
186
555527
3436
insanların özünde "iyi" oldukları,
olduğunu söyleyeceklerdir.
olduğunu söyleyeceklerdir.
09:30
And I think for the first years
of StoryCorps, you could argue
of StoryCorps, you could argue
187
558963
2958
StoryCorps'un ilk yıllarında
ortada bir seçme eğilimi
ortada bir seçme eğilimi
09:33
that there was some kind
of a selection bias happening,
of a selection bias happening,
188
561921
2636
olduğu düşünülebilirdi.
Ama her türlü insanla yapılan
Ama her türlü insanla yapılan
09:36
but after tens of thousands of interviews
with every kind of person
with every kind of person
189
564557
3276
onlarca bin görüşmeden sonra
09:39
in every part of the country --
190
567833
1649
ülkenin her kesiminden --
09:41
rich, poor, five years old to 105,
191
569482
3436
zengin, fakir, 5 ile 105 yaş arasında,
09:44
80 different languages,
across the political spectrum --
across the political spectrum --
192
572918
3065
80 farklı dilde, tüm politik
çeşitliliğe karşın --
çeşitliliğe karşın --
09:49
you have to think that maybe these guys
are actually onto something.
are actually onto something.
193
577063
4214
bu insanlarda gerçekten bir şey
olduğunu düşünmemiz gerekir.
olduğunu düşünmemiz gerekir.
09:53
I've also learned so much
from these interviews.
from these interviews.
194
581277
3291
Ben de bu görüşmelerden
çok fazla şey öğrendim.
çok fazla şey öğrendim.
09:56
I've learned about the poetry
and the wisdom and the grace
and the wisdom and the grace
195
584568
3204
Şiir, bilgelik ve erdemi
çevremizdeki insanların kelimelerinde
bulabileceğimizi öğrendim.
bulabileceğimizi öğrendim.
09:59
that can be found in the words
of people all around us
of people all around us
196
587772
2740
10:02
when we simply take the time to listen,
197
590512
3297
Eğer dinlemek için zaman ayırırsak.
Örneğin, bu görüşme
10:05
like this interview
198
593809
3233
Brooklyn'de bir bahis tezgahtarı
olan Danny Perasa,
olan Danny Perasa,
10:09
between a betting clerk in Brooklyn
named Danny Perasa
named Danny Perasa
199
597042
3338
karısı Annie'yi StoryCorps'a
10:12
who brought his wife Annie to StoryCorps
to talk about his love for her.
to talk about his love for her.
200
600380
5062
ona olan aşkıyla ile ilgili görüşme
yapmaya getirdi.
yapmaya getirdi.
10:18
(Audio) Danny Perasa: You see,
the thing of it is,
the thing of it is,
201
606632
2342
(Ses) Danny Perasa: Herşeyi
olduğu gibi görüyorsun.
olduğu gibi görüyorsun.
10:20
I always feel guilty when I say
"I love you" to you.
"I love you" to you.
202
608974
2476
Sana "seni seviyorum" dediğimde
kendimi hep suçlu hissediyorum
kendimi hep suçlu hissediyorum
10:23
And I say it so often.
I say it to remind you
I say it to remind you
203
611450
2908
ve bunu çok sık söylüyorum.
Bunu, sana, ne kadar güdük
Bunu, sana, ne kadar güdük
10:26
that as dumpy as I am,
it's coming from me.
it's coming from me.
204
614358
2856
olursam olayım, senin yanımda
olduğunu hatırlatmak için diyorum.
olduğunu hatırlatmak için diyorum.
10:29
It's like hearing a beautiful song
from a busted old radio,
from a busted old radio,
205
617214
3454
Çok güzel bir şarkıyı bozuk
bir radyodan dinlemek gibi
bir radyodan dinlemek gibi
10:32
and it's nice of you to keep
the radio around the house.
the radio around the house.
206
620668
2627
ve bu radyoyu evin etrafında
tutman senin güzelliğin.
tutman senin güzelliğin.
10:35
Annie Perasa: If I don't have a note
on the kitchen table,
on the kitchen table,
207
623295
2806
Annie Perasa: Mutfak masamda
not yoksa yanlış bir şey
not yoksa yanlış bir şey
10:38
I think there's something wrong.
208
626101
1587
olduğunu düşünürüm.
10:39
You write a love letter
to me every morning.
to me every morning.
209
627688
2054
Her sabah bana bir
aşk mektubu yazıyorsun.
aşk mektubu yazıyorsun.
DP: Olabilecek en yanlış şey aptal bir
kalem bulamamak olabilir.
kalem bulamamak olabilir.
10:41
DP: Well, the only thing
that could possibly be wrong
that could possibly be wrong
210
629742
2529
10:44
is I couldn't find a silly pen.
211
632271
1533
AP: Prensesime:
Bugün dışarıda hava
son derece yağmurlu.
son derece yağmurlu.
10:45
AP: To my princess:
212
633804
1027
10:46
The weather outside today
is extremely rainy.
is extremely rainy.
213
634831
2217
10:49
I'll call you at 11:20 in the morning.
214
637048
1953
Seni sabah 11:20'de arayacağım.
10:51
DP: It's a romantic weather report.
215
639001
1816
DP:Romantik bir hava durumu.
10:52
AP: And I love you.
I love you. I love you.
I love you. I love you.
216
640817
2750
AP: Ve seni seviyorum. Seni seviyorum.
Sevi seviyorum.
Sevi seviyorum.
10:55
DP: When a guy is happily married,
no matter what happens at work,
no matter what happens at work,
217
643567
3099
DP: Bir adamın mutlu bir evliliğini varsa
işte ne olduğunun önemi yoktur,
gün boyunca ne olursa olsun,
gün boyunca ne olursa olsun,
10:58
no matter what happens
in the rest of the day,
in the rest of the day,
218
646666
2157
11:00
there's a shelter when you get home,
219
648823
1721
eve geldiğinde bir sığınak vardır.
Seni merdivenlerden atıp
"ellerini üzerimden çek" demeyen
"ellerini üzerimden çek" demeyen
11:02
there's a knowledge knowing
that you can hug somebody
that you can hug somebody
220
650544
2553
11:05
without them throwing you downstairs
and saying, "Get your hands off me."
and saying, "Get your hands off me."
221
653097
3547
birine sarılabileceğini bilmek vardır.
11:08
Being married is like having
a color television set.
a color television set.
222
656644
2627
Evli olmak renkli televizyonunun
olması gibidir.
olması gibidir.
11:11
You never want to go back
to black and white.
to black and white.
223
659271
2207
Asla siyah beyaza dönmek istemezsin.
11:13
(Laughter)
224
661478
3342
(Kahkaha)
11:16
DI: Danny was about five feet tall
225
664820
2136
DI: Danny 1,5 m boyunda
11:18
with crossed eyes
and one single snaggletooth,
and one single snaggletooth,
226
666956
3413
şaşı gözlü ve tek bir kırık dişi
olan biriydi ama
olan biriydi ama
11:22
but Danny Perasa had
more romance in his little pinky
more romance in his little pinky
227
670369
3692
Danny Perasa'nın serçe parmağında
tüm Hollywood yıldızlarının
tüm Hollywood yıldızlarının
11:26
than all of Hollywood's
leading men put together.
leading men put together.
228
674061
3113
toplamından daha fazla
romantizm vardı.
romantizm vardı.
11:29
What else have I learned?
229
677174
1903
Başka neler öğrendim?
11:31
I've learned about the almost
unimaginable capacity
unimaginable capacity
230
679077
2902
Hayal etmesi bile neredeyse
imkansız olan,
imkansız olan,
11:33
for the human spirit to forgive.
231
681979
2183
affetme kapasitesine sahip
insan ruhunu öğrendim.
insan ruhunu öğrendim.
11:36
I've learned about resilience
and I've learned about strength.
and I've learned about strength.
232
684162
3645
Direnci öğrendim.
Dayanıklılığı öğrendim.
Dayanıklılığı öğrendim.
11:39
Like an interview with Oshea Israel
and Mary Johnson.
and Mary Johnson.
233
687807
3343
Oshea Israel ve Mary Johnson
görüşmesindeki gibi.
görüşmesindeki gibi.
11:43
When Oshea was a teenager,
he murdered Mary's only son,
he murdered Mary's only son,
234
691150
4551
Oshea daha ergenken Mary'nin
tek oğlu olan Laramiun Byrd'ü
tek oğlu olan Laramiun Byrd'ü
11:47
Laramiun Byrd, in a gang fight.
235
695701
2485
bir çete çatışmasında öldürdü.
11:50
A dozen years later, Mary went to prison
236
698186
2600
12 yıl sonra Mary, Oshea ile
11:52
to meet Oshea and find out
who this person was
who this person was
237
700786
2740
tanışmak ve oğlunun hayatına
son veren bu kişinin nasıl
son veren bu kişinin nasıl
11:55
who had taken her son's life.
238
703526
2949
biri olduğunu anlamak için
hapishaneye gitti.
hapishaneye gitti.
11:58
Slowly and remarkably,
they became friends,
they became friends,
239
706475
2786
Yavaşça ve dikkat çekicek
ölçüde arkadaş oldular.
ölçüde arkadaş oldular.
12:01
and when he was finally released
from the penitentiary,
from the penitentiary,
240
709261
2694
Sonunda, cezaevinden
çıktığında
çıktığında
12:03
Oshea actually moved in next door to Mary.
241
711955
3366
Oshea Mary'in yanındaki
eve taşındı.
eve taşındı.
12:07
This is just a short excerpt
of a conversation they had
of a conversation they had
242
715321
3205
Bu, Oshea özgürlüğe kavuştuktan
kısa bir süre sonra yapılmış
kısa bir süre sonra yapılmış
12:10
soon after Oshea was freed.
243
718526
2543
görüşmeden kısa bir parça.
12:14
(Video) Mary Johnson: My natural son
is no longer here.
is no longer here.
244
722079
2972
(Video) Mary Johnson: Öz oğlum
artık burda değil.
artık burda değil.
12:17
I didn't see him graduate,
and now you're going to college.
and now you're going to college.
245
725051
3784
Mezuniyetini göremedim ama
şimdi sen üniversiteye gidiyorsun.
şimdi sen üniversiteye gidiyorsun.
12:20
I'll have the opportunity
to see you graduate.
to see you graduate.
246
728835
3297
Senin mezuniyetini görme
şansım olacak.
şansım olacak.
12:24
I didn't see him get married.
247
732132
2461
Onun evlendiğini göremedim.
12:26
Hopefully one day, I'll be able
to experience that with you.
to experience that with you.
248
734593
3909
Umarım bir gün, bunu
seninle tadabileceğim.
seninle tadabileceğim.
12:30
Oshea Israel: Just to hear you
say those things and to be
say those things and to be
249
738502
2697
Oshea Israel: Senin bunları
söylediğini duymak
söylediğini duymak
12:33
in my life in the manner
in which you are is my motivation.
in which you are is my motivation.
250
741199
3660
hayatımda olma şeklin,
benim motivasyonum.
benim motivasyonum.
12:36
It motivates me to make sure
that I stay on the right path.
that I stay on the right path.
251
744859
4757
Doğru yolda olduğumu
teyid eden motivasyonum.
teyid eden motivasyonum.
12:41
You still believe in me,
252
749616
1927
Herşeye rağmen bana inanıyorsun.
12:43
and the fact that you can do it
despite how much pain I caused you,
despite how much pain I caused you,
253
751543
3576
Sana verdiğim acıya karşın
bunu yapabiliyorsun,
bunu yapabiliyorsun,
12:47
it's amazing.
254
755119
2090
hayret verici.
12:49
MJ: I know it's not an easy thing
to be able to share our story together,
to be able to share our story together,
255
757209
5897
MJ: Hikayemizi paylaşabiliyor
olamamızın,
olamamızın,
12:55
even with us sitting here
looking at each other right now.
looking at each other right now.
256
763106
2763
hatta şu anda burda oturup
birbirimize bakmanın
birbirimize bakmanın
hiç de kolay olmadığını biliyorum.
12:57
I know it's not an easy thing,
so I admire that you can do this.
so I admire that you can do this.
257
765869
5747
Bu yapabildiğin için sana
hayranlık duyuyorum.
hayranlık duyuyorum.
13:03
OI: I love you, lady.
MJ: I love you too, son.
MJ: I love you too, son.
258
771616
5050
OI: Sizi seviyorum, hanımefendi.
MJ: Ben de seni seviyorum, oğlum.
MJ: Ben de seni seviyorum, oğlum.
13:12
(Applause)
259
780156
6216
(Alkış)
13:18
DI: And I've been reminded countless times
of the courage and goodness of people,
of the courage and goodness of people,
260
786372
5154
DI: İnsanların cesareti ve iyiliği bana
o kadar çok hatırlatıldı ki,
o kadar çok hatırlatıldı ki,
13:23
and how the arc of history
truly does bend towards justice.
truly does bend towards justice.
261
791526
5062
tarihin yayının adalete doğru
gerçekten nasıl eğidiği.
gerçekten nasıl eğidiği.
13:28
Like the story of Alexis Martinez,
who was born Arthur Martinez
who was born Arthur Martinez
262
796588
4481
Tıpkı, Arthur Martinez olarak doğan
Alexis Martinez'in hikayesi gibi.
Alexis Martinez'in hikayesi gibi.
13:33
in the Harold Ickes projects in Chicago.
263
801069
2624
Şikago'da, Harold Ickes projesinde,
13:35
In the interview, she talks
with her daughter Lesley
with her daughter Lesley
264
803693
2833
kızı Lesley'le, genç bir adam
olarak çeteye katılmasından
olarak çeteye katılmasından
13:38
about joining a gang as a young man,
265
806526
2368
hayatının sonraki aşamasında
her zaman olması
her zaman olması
13:40
and later in life transitioning
into the woman she was always meant to be.
into the woman she was always meant to be.
266
808894
4830
gerektiği gibi bir kadına dönüşmesi
üzerine bir görüşme yaptı.
üzerine bir görüşme yaptı.
13:45
This is Alexis and her daughter Lesley.
267
813724
2499
İşte Alexis ve kızı Lesley.
13:48
(Audio) Alexis Martinez: One of the most
difficult things for me was
difficult things for me was
268
816223
3259
(Ses) Alexis Martinez: Benim için
en zor olan şey
en zor olan şey
izin verilmeyeceği için
her zaman kormak oldu.
her zaman kormak oldu.
13:51
I was always afraid that
I wouldn't be allowed
I wouldn't be allowed
269
819482
2926
13:54
to be in my granddaughters' lives,
270
822408
2879
Torunlarımın hayatında olmak.
13:57
and you blew that completely
out of the water,
out of the water,
271
825287
2298
Bunu sen su yüzüne çıkardın.
13:59
you and your husband.
272
827585
1324
Sen ve kocan.
14:00
One of the fruits of that is,
in my relationship with my granddaughters,
in my relationship with my granddaughters,
273
828909
3460
Torunlarımla ilişkimin
bir meyvesi.
bir meyvesi.
Bazen, benim kadın mı erkek mi
olduğuma dair aralarında kavga etmeleri.
olduğuma dair aralarında kavga etmeleri.
14:04
they fight with each other sometimes
over whether I'm he or she.
over whether I'm he or she.
274
832369
3577
Lesley Martinez: Ama bununla ilgili
konuşmakta serbestler.
konuşmakta serbestler.
14:07
Lesley Martinez: But they're free
to talk about it.
to talk about it.
275
835946
2487
14:10
AM: They're free to talk about it,
but that, to me, is a miracle.
but that, to me, is a miracle.
276
838433
3056
AM: Serbestler ama benim için
bu bir mucize.
bu bir mucize.
14:13
LM: You don't have to apologize.
You don't have to tiptoe.
You don't have to tiptoe.
277
841489
3302
LM: Özür dileme gerek yok.
Heyecanlı olmana gerek yok.
Heyecanlı olmana gerek yok.
14:16
We're not going to cut you off,
and that's something I've always
and that's something I've always
278
844791
4581
Senle görüşmeye son vermeyeceğiz.
Senin her zaman bilmeni istediğimiz
Senin her zaman bilmeni istediğimiz
14:21
wanted you to just know,
that you're loved.
that you're loved.
279
849372
2965
bir şey var, o da sevildiğin.
14:24
AM: You know, I live this every day now.
280
852337
2345
AM: Biliyorsun, bunu artık hergün
yaşıyorum.
yaşıyorum.
14:26
I walk down the streets as a woman,
and I really am at peace with who I am.
and I really am at peace with who I am.
281
854682
5124
Sokaklarda bir kadın gibi dolaşıyorum ve
gerçekten olduğum kişiyle barışığım.
gerçekten olduğum kişiyle barışığım.
14:31
I mean, I wish I had a softer voice maybe,
282
859806
2654
Yani, daha yumuşak bir sesim
olmasını dilerdim belki
olmasını dilerdim belki
14:34
but now I walk in love
and I try to live that way every day.
and I try to live that way every day.
283
862460
5872
ama şimdi aşkla yürüyorum ve
her günümü böyle yaşamaya çalışıyorum.
her günümü böyle yaşamaya çalışıyorum.
14:43
DI: Now I walk in love.
284
871562
3344
DI: Şimdi aşkla yürüyorum.
14:46
I'm going to tell you
a secret about StoryCorps.
a secret about StoryCorps.
285
874906
2902
Size StoryCorp'la ilgili
bir sır vereceğim.
bir sır vereceğim.
14:49
It takes some courage
to have these conversations.
to have these conversations.
286
877808
3385
Bu görüşmeleri yapmak
biraz cesaret istiyor.
biraz cesaret istiyor.
14:53
StoryCorps speaks to our mortality.
287
881193
2391
StoryCorps ahlakımıza sesleniyor.
14:55
Participants know this recording
will be heard long after they're gone.
will be heard long after they're gone.
288
883584
4017
Katılımcılar kayıtların onlar öldükten
sonra da dinleneceğini biliyorlar.
sonra da dinleneceğini biliyorlar.
14:59
There's a hospice doctor named Ira Byock
289
887601
2684
İyileşme ümidi olmayan hastalara
bakan Ira Byock adında bir doktor vardı.
bakan Ira Byock adında bir doktor vardı.
15:02
who has worked closely with us
on recording interviews
on recording interviews
290
890285
2544
Bizimle, ölmekte olan
insanların, görüşme kayıtlarını
insanların, görüşme kayıtlarını
15:04
with people who are dying.
291
892829
1457
yapmak için yakınen çalıştı.
15:06
He wrote a book called
"The Four Things That Matter Most"
"The Four Things That Matter Most"
292
894286
2765
"En Önemli Dört Şey " diye
bir kitap yazdı.
bir kitap yazdı.
15:09
about the four things you want to say
to the most important people in your life
to the most important people in your life
293
897051
3831
Hayatındaki en önemli insana
onlar ya da sen ölmeden önce
onlar ya da sen ölmeden önce
15:12
before they or you die:
294
900882
3042
söylemek istediğin dört şeyle ilgili.
15:15
thank you, I love you,
295
903924
2531
"Teşekkürler",
"Seni seviyorum",
"Seni seviyorum",
15:18
forgive me, I forgive you.
296
906455
3227
"Beni affet",
"Seni affediyorum".
"Seni affediyorum".
15:21
They're just about the most powerful words
we can say to one another,
we can say to one another,
297
909682
3530
Bunlar birbirimize söyleyebileceğimiz
neredeyse en güçlü sözcükler
neredeyse en güçlü sözcükler
15:25
and often that's what happens
in a StoryCorps booth.
in a StoryCorps booth.
298
913212
3506
ve StoryCorps kabininde
sıklıkla olan da bu.
sıklıkla olan da bu.
15:28
It's a chance to have a sense of closure
with someone you care about --
with someone you care about --
299
916718
3377
Değer verdiğin biriyle,
vedalaşma hissi veren bir şans,
vedalaşma hissi veren bir şans,
15:32
no regrets, nothing left unsaid.
300
920095
2822
pişmanlık yok, söylenmeyen bir şey yok.
15:34
And it's hard and it takes courage,
301
922917
3437
Zor bir şey ve cesaret gerektiriyor
15:38
but that's why we're alive, right?
302
926354
3225
ama bunun için yaşıyoruz, değil mi?
15:43
So, the TED Prize.
303
931299
2503
TED ödülü.
15:45
When I first heard from TED
and Chris a few months ago
and Chris a few months ago
304
933802
2977
TED'ten ilk haber geldiğinde
ve bir kaç ay önce Chris
ve bir kaç ay önce Chris
15:48
about the possibility of the Prize,
I was completely floored.
I was completely floored.
305
936779
3836
ödülü alma olasılığımdan bahsettiğinde
ağzım tamamen açık kaldı.
ağzım tamamen açık kaldı.
15:52
They asked me to come up
with a very brief wish for humanity,
with a very brief wish for humanity,
306
940615
3571
Benden insanlık için 50 kelimeyi
geçmeyecek çok kısa bir
geçmeyecek çok kısa bir
15:56
no more than 50 words.
307
944186
1764
bir dilekte bulunmamı istediler.
15:57
So I thought about it,
I wrote my 50 words,
I wrote my 50 words,
308
945950
2744
Üzerine düşündüm.
50 kelimemi yazdım.
50 kelimemi yazdım.
16:00
and a few weeks later,
Chris called and said, "Go for it."
Chris called and said, "Go for it."
309
948694
4687
Bir kaç hafta sonra Chris aradı
ve "Göreyim seni" dedi.
ve "Göreyim seni" dedi.
16:05
So here is my wish:
310
953381
2948
İşte dileğim:
16:08
that you will help us
311
956329
2949
Sizin, StoryCorps aracılıyla
öğrendiğimiz herşeyi
öğrendiğimiz herşeyi
16:11
take everything we've learned
through StoryCorps
through StoryCorps
312
959278
2740
hayata geçirmek için
yardım etmeniz.
yardım etmeniz.
16:14
and bring it to the world
313
962018
2763
Böylelikle herhangi biriyle, herhangi
bir yerde, tarih için arşivlenmek üzere
bir yerde, tarih için arşivlenmek üzere
16:16
so that anyone anywhere
can easily record a meaningful interview
can easily record a meaningful interview
314
964781
4017
16:20
with another human being
which will then be archived for history.
which will then be archived for history.
315
968798
4917
kolaylıkla, anlamlı bir görüşme
kaydedebilirsiniz.
kaydedebilirsiniz.
Bunu nasıl yapacağız?
16:25
How are we going to do that? With this.
316
973715
4678
Bununla.
16:30
We're fast moving into a future
where everyone in the world
where everyone in the world
317
978393
3678
Geleceğe doğru hızla hareket ediyoruz.
Dünyanın her yerinde
Dünyanın her yerinde
16:34
will have access to one of these,
318
982071
2043
buna erişim olacak.
16:36
and it has powers I never
could have imagined 11 years ago
could have imagined 11 years ago
319
984114
3831
11 sene önce StoryCorps'a
başladığımda,
başladığımda,
16:39
when I started StoryCorps.
320
987945
1950
hayal edemeyeceğim bir güce ulaştı.
16:41
It has a microphone,
321
989895
1463
Mikrofonu var,
16:43
it can tell you how to do things,
322
991358
2311
şeyleri nasıl yapacağınızı anlatabilir
16:45
and it can send audio files.
323
993669
2531
ve ses dosyası gönderebilir.
16:48
Those are the key ingredients.
324
996200
2322
Bunlar anahtar bileşenler.
16:50
So the first part of the wish
is already underway.
is already underway.
325
998522
3204
Yani dileğin ilk bölümü
çoktan aşıldı.
çoktan aşıldı.
16:53
Over the past couple of months,
326
1001726
1579
Geçtiğimiz bir kaç ayda,
16:55
the team at StoryCorps
has been working furiously
has been working furiously
327
1003305
2995
StoryCorps ekibi, yılmadan,
bir telefon uygulamasını yaratarak
bir telefon uygulamasını yaratarak
16:58
to create an app that will bring
StoryCorps out of our booths
StoryCorps out of our booths
328
1006300
3460
StoryCorps'u kabinlerden çıkarmak
için çalışıyor.
için çalışıyor.
17:01
so that it can be experienced
by anyone, anywhere, anytime.
by anyone, anywhere, anytime.
329
1009760
5433
Böylelikle istenilen kişiyle
istenilen yerde ve istenilen zamanda
deneyimlenebilir.
deneyimlenebilir.
17:07
Remember, StoryCorps has always
been two people and a facilitator
been two people and a facilitator
330
1015193
3681
Unutmayın, StoryCorps'da,
her zaman iki kişi ve bir de rehber vardı.
her zaman iki kişi ve bir de rehber vardı.
17:10
helping them record their conversation,
which is preserved forever,
which is preserved forever,
331
1018874
3965
Görüşmelerini kaydetmelerine
ve sonsuza kadar saklamalarına
yardımcı olmak için
yardımcı olmak için
17:14
but at this very moment,
332
1022839
2048
ama tam şu an
17:16
we're releasing a public beta version
of the StoryCorps app.
of the StoryCorps app.
333
1024887
3646
StoryCorps uygulamasının kamuya açık
beta versiyonunu çıkarıyoruz.
beta versiyonunu çıkarıyoruz.
17:20
The app is a digital facilitator
that walks you through
that walks you through
334
1028533
3187
Bu uygulama StoryCorps'un
görüşme sürecini gösteren
görüşme sürecini gösteren
17:23
the StoryCorps interview process,
335
1031720
2385
dijital bir rehbere sahip.
Soruları seçmenize yardımcı olacak
17:26
helps you pick questions,
336
1034105
1672
17:27
and gives you all the tips you need
337
1035777
2090
ihtiyacınız olan tavsiyeleri vererek
17:29
to record a meaningful
StoryCorps interview,
StoryCorps interview,
338
1037867
2809
anlamlı bir StoryCorps
görüşmesi kaydedebilmeniz
görüşmesi kaydedebilmeniz
17:32
and then with one tap upload it
to our archive at the Library of Congress.
to our archive at the Library of Congress.
339
1040676
5521
ve sonra Meclis Kütüphanesi arşivine
yükleyebilmeniz için bir rehber.
yükleyebilmeniz için bir rehber.
17:38
That's the easy part, the technology.
340
1046197
3140
Teknoloji, en kolay kısmı.
17:41
The real challenge is up to you:
341
1049337
2378
İşin zor tarafı sizde;
17:43
to take this tool and figure out
how we can use it
how we can use it
342
1051715
3198
bu aracı nasıl kullanıcağınızı çözmek.
17:46
all across America and around the world,
343
1054913
2965
Tüm Amerika ve dünya genelinde,
17:49
so that instead of recording
thousands of StoryCorps interviews a year,
thousands of StoryCorps interviews a year,
344
1057878
3584
bir yılda, binlerce StoryCorps
görüşmesi kaydetmek yerine
görüşmesi kaydetmek yerine
17:53
we could potentially record
tens of thousands
tens of thousands
345
1061462
2770
potansiyel olarak on binlerce
17:56
or hundreds of thousands
346
1064232
1956
belki yüz binlerce
17:58
or maybe even more.
347
1066188
1997
hatta belki daha da fazlasını
kaydedebiliriz.
kaydedebiliriz.
18:01
Imagine, for example,
a national homework assignment
a national homework assignment
348
1069355
3738
Düşünün, mesela, ülke genelinde
tüm lise öğrencileri
tüm lise öğrencileri
18:05
where every high school student
studying U.S. history across the country
studying U.S. history across the country
349
1073093
3994
A.B.D. tarihini çalışmak için
ulusal bir ev ödevi görevi olarak
ulusal bir ev ödevi görevi olarak
18:09
records an interview
with an elder over Thanksgiving,
with an elder over Thanksgiving,
350
1077087
2902
Şükran Günü'nde yaşlılarla
görüşme yapıp kaydetse,
görüşme yapıp kaydetse,
18:11
so that in one single weekend
351
1079989
2903
tek bir hafta sonunda,
18:14
an entire generation of American lives
and experiences are captured.
and experiences are captured.
352
1082892
5085
Amerika'da yaşayan bütün bir nesilin
tecrübeleri kaydedilmiş olur.
tecrübeleri kaydedilmiş olur.
18:19
(Applause)
353
1087977
5535
(Alkış)
18:27
Or imagine mothers on opposite
sides of a conflict somewhere in the world
sides of a conflict somewhere in the world
354
1095812
3542
Veya anneleri düşünün, dünyanın
herhangi bir yerinde
herhangi bir yerinde
18:31
sitting down not to talk
about that conflict
about that conflict
355
1099354
3622
çatışma karşıtı olup, bu konuda
konuşmayan anneleri.
konuşmayan anneleri.
18:34
but to find out who they are as people,
356
1102976
2197
İnsan olarak onların kim
olduğunu ortaya çıkarmak
olduğunu ortaya çıkarmak
18:37
and in doing so,
begin to build bonds of trust;
begin to build bonds of trust;
357
1105173
3955
ve bunu yaparak güven yaratmak
18:41
or that someday it becomes
a tradition all over the world
a tradition all over the world
358
1109128
2886
ya da bir gün bunun tüm dünyada
bir geleneğe dönüşmesi.
bir geleneğe dönüşmesi.
18:44
that people are honored
with a StoryCorps interview
with a StoryCorps interview
359
1112014
2508
Bu insanları 75. yaş
günlerinde StoryCorps
günlerinde StoryCorps
18:46
on their 75th birthday;
360
1114522
2243
görüşmleriyle onurlandırmak;
18:48
or that people in your community
361
1116765
2276
ya da toplumunuzdaki insanlara,
18:51
go into retirement homes or hospitals
or homeless shelters or even prisons
or homeless shelters or even prisons
362
1119041
5154
evlerindeki ya da hastahanelerdeki
yaşlılara veya evsizler sığınaklarına
yaşlılara veya evsizler sığınaklarına
18:56
armed with this app to honor the people
least heard in our society
least heard in our society
363
1124195
3530
hatta cezaevlerine gidip sesleri en az
duyulan bu insanları onurlandırmak
duyulan bu insanları onurlandırmak
18:59
and ask them who they are,
what they've learned in life,
what they've learned in life,
364
1127725
2986
ve onlara kim olduklarını,
hayattan ne öğrendiklerini
hayattan ne öğrendiklerini
19:02
and how they want to be remembered.
365
1130711
2461
ve de nasıl hatırlanmak istediklerini
sormak.
sormak.
19:05
(Applause)
366
1133172
5535
(Alkış)
19:12
Ten years ago, I recorded
a StoryCorps interview with my dad
a StoryCorps interview with my dad
367
1140947
3277
On sene önce, babamla bir
StoryCorps görüşmesi kaydettim.
StoryCorps görüşmesi kaydettim.
19:16
who was a psychiatrist,
and became a well-known gay activist.
and became a well-known gay activist.
368
1144224
4795
Babam bir psikiyatristti ve sonradan
tanınan bir eşcinsel eylemcisi oldu.
tanınan bir eşcinsel eylemcisi oldu.
19:21
This is the picture
of us at that interview.
of us at that interview.
369
1149019
3437
Bu, o görüşmedeki fotoğrafımız.
19:24
I never thought about that recording
until a couple of years ago,
until a couple of years ago,
370
1152456
3181
Bu görüşme hakkında bir kaç sene
öncesine kadar hiç düşünmemiştim.
öncesine kadar hiç düşünmemiştim.
19:27
when my dad, who seemed
to be in perfect health
to be in perfect health
371
1155637
2995
Babam son derece
sağlıklı gözükürken
sağlıklı gözükürken
19:30
and was still seeing patients
40 hours a week,
40 hours a week,
372
1158632
2601
ve halen haftada 40 saat
hastalarına bakarken
hastalarına bakarken
19:33
was diagnosed with cancer.
373
1161233
2763
kanser teshisi kondu.
19:35
He passed away very suddenly
a few days later.
a few days later.
374
1163996
3390
Bir kaç gün sonra
aniden öldü.
aniden öldü.
19:39
It was June 28, 2012,
375
1167386
2275
Tarih 12 Haziran, 2012'idi.
19:41
the anniversary of the Stonewall riots.
376
1169661
4380
Stonewall isyanının yıl dönümüydü.
19:46
I listened to that interview
for the first time at three in the morning
for the first time at three in the morning
377
1174041
3357
O görüşmeyi ilk kez öldüğü
günün sabahında,
günün sabahında,
19:49
on the day that he died.
378
1177398
1728
saat üçte dinledim.
19:51
I have a couple of young kids at home,
379
1179126
1997
Evde bir grup genç çocuk vardı.
19:53
and I knew that the only way
they were going to get to know this person
they were going to get to know this person
380
1181123
3459
Hayatımda çok büyük bir önemi
olan bu kişiyi tanıyabilmelerinin
olan bu kişiyi tanıyabilmelerinin
19:56
who was such a towering figure in my life
would be through that session.
would be through that session.
381
1184582
4846
tek yolunun bu kayıt olduğunu
biliyordum.
biliyordum.
20:01
I thought I couldn't believe in StoryCorps
any more deeply than I did,
any more deeply than I did,
382
1189428
3745
StoryCorps'a, o an hissetiğimden daha
derin inanamıyacağımı düşündüm.
derin inanamıyacağımı düşündüm.
20:05
but it was at that moment
383
1193173
1788
Bu kayıtları yapmanın önemini
20:06
that I fully and viscerally grasped
the importance of making these recordings.
the importance of making these recordings.
384
1194961
4859
ancak o zaman, tümüyle ve
tüm duygularımla kavradım.
tüm duygularımla kavradım.
20:11
Every day, people come up to me
385
1199820
2093
İnsanlar her gün bana gelip,
20:13
and say, "I wish I had interviewed
my father or my grandmother or my brother,
my father or my grandmother or my brother,
386
1201913
4161
"Babamla veya büyükannemle veya
kardeşimle görüşme yapmayı dilerdim
kardeşimle görüşme yapmayı dilerdim
20:18
but I waited too long."
387
1206074
2268
ama çok geç kaldım" diyorlar.
20:20
Now, no one has to wait anymore.
388
1208342
2136
Şimdi kimse beklemek zorunda değil.
20:22
At this moment,
389
1210478
1680
Şu anda,
20:24
when so much of how we communicate
is fleeting and inconsequential,
is fleeting and inconsequential,
390
1212158
3542
pek çoğumuzun iletişimi
kısa süreli ve önemsizken
kısa süreli ve önemsizken
20:27
join us in creating this digital archive
391
1215700
2497
devamlı ve önemli konuşmalar
20:30
of conversations that are
enduring and important.
enduring and important.
392
1218197
4317
arşivi yaratmakta için
bize katılın.
bize katılın.
20:34
Help us create this gift to our children,
393
1222514
2830
Çocuklarımıza, insan olarak
kim olduğumuza dair
kim olduğumuza dair
20:37
this testament to who
we are as human beings.
we are as human beings.
394
1225344
3998
kanıtları hediye etmemize
yardımcı olun.
yardımcı olun.
20:41
I hope you'll help us make
this wish come true.
this wish come true.
395
1229342
3926
Umarım ki bu dileğin gerçeğe dönüşmesinde
bize yardım edeceksiniz.
bize yardım edeceksiniz.
20:45
Interview a family member, a friend
or even a stranger.
or even a stranger.
396
1233268
4511
Bir aile ferdiyle, bir arkadaşla
veya bir yabancıyla görüşün.
veya bir yabancıyla görüşün.
20:49
Together, we can create an archive
of the wisdom of humanity,
of the wisdom of humanity,
397
1237779
6290
Birlikte, insanlık bilgeliğinin
arşivini yaratabiliriz.
arşivini yaratabiliriz.
20:56
and maybe in doing so,
398
1244069
1634
Bunu yaparak belki de
20:57
we'll learn to listen a little more
and shout a little less.
and shout a little less.
399
1245703
3962
biraz daha fazla dinlemeyi ve
daha az bağırmayı öğreniriz.
daha az bağırmayı öğreniriz.
21:01
Maybe these conversations will remind us
what's really important.
what's really important.
400
1249665
4528
Belki bu konuşmalar bize kim olduğumuzu
gerçekten neyin önemli olduğunu hatırlatır.
gerçekten neyin önemli olduğunu hatırlatır.
21:06
And maybe, just maybe,
401
1254193
2763
Ve belki, sadece belki,
21:08
it will help us recognize
that simple truth
that simple truth
402
1256956
2786
bize şu basit gerçeği;
21:11
that every life, every single life,
403
1259742
3947
her hayatın, her bir hayatın
21:15
matters equally and infinitely.
404
1263689
2935
eşit ve muazzam önemi olduğunu hatırlatır.
21:18
Thank you very much.
405
1266624
2131
Çok teşekkür ederim.
21:20
(Applause)
406
1268755
2150
(Alkış)
21:22
Thank you. Thank you.
407
1270905
4208
Teşekkür ederim.
21:27
(Applause)
408
1275113
2276
(Alkış)
21:29
Thank you.
409
1277389
2182
Teşekkür ederim.
21:31
(Applause)
410
1279571
5364
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Dave Isay - Story collectorOver thousands of archived and broadcast interviews, StoryCorps founder Dave Isay -- winner of the 2015 TED Prize -- has created an unprecedented document of the dreams and fears that touch us all.
Why you should listen
From the first interview he recorded, 2015 TED Prize winner and MacArthur Fellow Dave Isay knew he’d found his calling: preserving the stories of everyday Americans. Since then, Isay has amassed hundreds of thousands of recordings, most of previously unheard or ignored voices, all speaking in their own words. The archives of StoryCorps -- which Isay founded in 2003 -- are included at the Library of Congress’ American Folklife Center, and now constitute the largest single collection of recorded voices in history.
StoryCorps invites friends, loved ones and strangers to conduct 40-minute interviews at intimate recording booths in Atlanta, Chicago, San Francisco, and (until 2011) New York, as well as in mobile studios nationwide. Offering moving and surprising glimpses into the hearts of often marginalized and forgotten subjects, the interviews are a familiar feature of NPR’s Morning Edition and Storycorps.org.
At TED2015, Isay shared an audacious wish for StoryCorps: to open up the format from its signature booths with a StoryCorps app that allows anyone to add to this "digital archive of the collective wisdom of humanity." The vision: to broaden this idea, and begin to take it global.
Dave Isay | Speaker | TED.com