TED Studio
Steven Johnson: The playful wonderland behind great inventions
Steven Johnson: Mükemmel icatların ardındaki o eğlenceli harikalar diyarı
Filmed:
Readability: 5.3
1,351,401 views
Buluşların temelinde gereksinimler yatıyor, değil mi? Aslında her zaman değil. Steven Johnson bize, bilgisayarlar gibi, dönüştürülebilir fikirlerin ve teknolojilerin zorunluluklardan değil de, nasıl baştan başa zevkli bir oyunun parçası olduğunu gösteriyor.Bu büyüyü bizimle paylaşarak, buluş tarihinin keşfini gözler önüne seriyor. Görünen o ki, insanlar en çok eğlendiği yerde geleceği bulacaksınız.
Steven Johnson - Writer
Steven Berlin Johnson examines the intersection of science, technology and personal experience. Full bio
Steven Berlin Johnson examines the intersection of science, technology and personal experience. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
(Music)
0
801
3895
(Müzik)
00:16
Roughly 43,000 years ago,
1
4720
2696
Yaklaşık 43 bin yıl önce
00:19
a young cave bear
died in the rolling hills
died in the rolling hills
2
7440
2976
yavru bir mağara ayısı günümüzde
Slovenya'nın kuzeybatı
Slovenya'nın kuzeybatı
00:22
on the northwest border
of modern day Slovenia.
of modern day Slovenia.
3
10440
3376
sınırındaki Rolling Hills'de öldü.
00:25
A thousand years later,
a mammoth died in southern Germany.
a mammoth died in southern Germany.
4
13840
4096
Binlerce yıl sonra, Almanya'nın
güneyinde bir mamut öldü.
güneyinde bir mamut öldü.
00:29
A few centuries after that,
a griffon vulture also died
a griffon vulture also died
5
17960
3296
Bundan birkaç yüzyıl sonra ise,
kızıl akbaba da
kızıl akbaba da
00:33
in the same vicinity.
6
21280
1200
aynı civarda öldü.
00:35
And we know almost nothing
about how these animals met their deaths,
about how these animals met their deaths,
7
23280
4136
Bu hayvanların ölümleri hakkında nerdeyse
hiçbir şey bilmiyoruz,
hiçbir şey bilmiyoruz,
00:39
but these different creatures
dispersed across both time and space
dispersed across both time and space
8
27440
4056
ama bu canlılar farklı zamanlarda
ve yerlerde yaşamış olsalar da
ve yerlerde yaşamış olsalar da
00:43
did share one remarkable fate.
9
31520
3176
aynı şaşırtıcı kaderi paylaştılar.
00:46
After their deaths,
a bone from each of their skeletons
a bone from each of their skeletons
10
34720
3456
Ölümlerinden sonra, her birinin
iskeletlerinden
iskeletlerinden
00:50
was crafted by human hands
11
38200
2696
alınan kemikler ile ustalıkla
00:52
into a flute.
12
40920
1200
bir flüte dönüştürüldü.
00:54
Think about that for a second.
13
42920
1456
Bir an için
00:56
Imagine you're a caveman,
40,000 years ago.
40,000 years ago.
14
44400
2656
40 bin yıl önce bir mağara adamı
olduğunuzu düşünün.
olduğunuzu düşünün.
00:59
You've mastered fire.
15
47080
1656
Ateşe hükmediyorsunuz.
01:00
You've built simple tools for hunting.
16
48760
2056
Avlanmak için basit araçlar yapmışsınız.
01:02
You've learned how to craft
garments from animal skins
garments from animal skins
17
50840
2616
Kışın sizi sıcak tutması için
hayvanların derisinden
hayvanların derisinden
01:05
to keep yourself warm in the winter.
18
53480
2056
giysi yapmayı öğrenmişsiniz.
01:07
What would you choose to invent next?
19
55560
2736
Yeni bir şey keşfetmek için ne seçerdiniz?
01:10
It seems preposterous
that you would invent the flute,
that you would invent the flute,
20
58320
3136
Hava molekülleri içinde titreşimler
yaratan flütü
yaratan flütü
01:13
a tool that created
useless vibrations in air molecules.
useless vibrations in air molecules.
21
61480
3816
icat etmek saçma görünse de,
01:17
But that is exactly
what our ancestors did.
what our ancestors did.
22
65319
3001
atalarımızın tam olarak yaptıkları bu.
01:21
Now this turns out
to be surprisingly common
to be surprisingly common
23
69200
3416
Bu buluş şaşırtıcı bir şekilde
01:24
in the history of innovation.
24
72640
1616
icatların tarihini ortaya çıkardı.
01:26
Sometimes people invent things
25
74280
1936
İnsanlar bazen hayatta kalabilmek,
01:28
because they want to stay alive
or feed their children
or feed their children
26
76240
2936
çocuklarını besleyebilmek ya da
yakındaki köyü ele
yakındaki köyü ele
01:31
or conquer the village next door.
27
79200
2136
geçirebilmek için yeni fikirler
çıkardılar.
çıkardılar.
01:33
But just as often,
28
81360
1416
Ama genellikle yeni fikirler
01:34
new ideas come into the world
29
82800
1896
insanların eğlendiği bir dünyada
01:36
simply because they're fun.
30
84720
2040
ortaya çıkarlar.
01:39
And here's the really strange thing:
31
87520
2416
İşte gerçekten şaşılası bir şey;
01:41
many of those playful
but seemingly frivolous inventions
but seemingly frivolous inventions
32
89960
3256
Önemsiz gibi görünen eğlenceli
buluşların çoğu
buluşların çoğu
01:45
ended up sparking
momentous transformations
momentous transformations
33
93240
2616
bilim, politika ve toplumda
önemli değişikler
önemli değişikler
01:47
in science, in politics and society.
34
95880
3096
meydana getirdiler.
01:51
Take what may be the most
important invention of modern times:
important invention of modern times:
35
99000
3936
Modern zamanın en önemli
buluşunu ele alalım:
buluşunu ele alalım:
01:54
programmable computers.
36
102960
1736
programlanabilen bilgisayarlar.
01:56
Now, the standard story is that computers
descend from military technology,
descend from military technology,
37
104720
4616
Bilinen hikaye bilgisayarların
askeri teknolojiden sökün ettiğidir,
askeri teknolojiden sökün ettiğidir,
02:01
since many of the early computers
were designed specifically
were designed specifically
38
109360
2856
çünkü birçok eski bilgisayar
savaş döneminde
savaş döneminde
02:04
to crack wartime codes
or calculate rocket trajectories.
or calculate rocket trajectories.
39
112240
3456
roket yönü hesaplamak ya da kodları
çözümlemek için kullanıldı.
çözümlemek için kullanıldı.
02:07
But in fact, the origins
of the modern computer
of the modern computer
40
115720
3496
Ama aslında modern bilgisayarların kökeni
02:11
are much more playful,
41
119240
1656
hayal edebileceğinizden
02:12
even musical,
42
120920
1296
daha eğlenceli
02:14
than you might imagine.
43
122240
1256
hatta daha müzikaldir.
02:15
The idea behind the flute,
44
123520
1256
Sadece içine üflenip ses çıkartılan flütün
02:16
of just pushing air through tubes
to make a sound,
to make a sound,
45
124800
3096
arkasındaki fikir
02:19
was eventually modified
to create the first organ
to create the first organ
46
127920
2896
iki bin yılı aşkın bir süreden önce
ilk organı üretmek için modifiye edildi.
02:22
more than 2,000 years ago.
47
130840
1736
02:24
Someone came up with the brilliant idea
of triggering sounds
of triggering sounds
48
132600
3296
Üstündeki mandallara basarak ses çıkaran
02:27
by pressing small levers with our fingers,
49
135920
2896
bir çeşit müzik klavyesi üretimi gibi
02:30
inventing the first musical keyboard.
50
138840
2376
bir fikir ortaya atıldı.
02:33
Now, keyboards evolved
from organs to clavichords to harpsichords
from organs to clavichords to harpsichords
51
141240
4136
Şimdiki klavyeler organdan,
klavsenden, harpsikordan
klavsenden, harpsikordan
02:37
to the piano,
52
145400
1336
piyanoya evrildi.
02:38
until the middle of the 19th century,
53
146760
2656
19. yüzyılın ortalarında,
02:41
when a bunch of inventors
finally hit on the idea
finally hit on the idea
54
149440
2776
birçok mucit klavyeyi kullanarak
02:44
of using a keyboard
to trigger not sounds but letters.
to trigger not sounds but letters.
55
152240
3896
sesleri değil de harfleri
çıkarsak ya dedi.
çıkarsak ya dedi.
02:48
In fact, the very first typewriter
56
156160
2296
Aslında ilk daktiloya
02:50
was originally called
"the writing harpsichord."
"the writing harpsichord."
57
158480
3160
"yazma harpiskoru" deniliyordu.
02:55
Flutes and music led
to even more powerful breakthroughs.
to even more powerful breakthroughs.
58
163440
3816
Flüt ve müzik daha birçok
muhteşem buluşlara ön ayak olmuştur.
muhteşem buluşlara ön ayak olmuştur.
02:59
About a thousand years ago,
59
167280
1736
Bin yıl önce,
03:01
at the height of the Islamic Renaissance,
60
169040
2216
İslamın altın çağını yaşadığı dönemlerde,
03:03
three brothers in Baghdad
designed a device
designed a device
61
171280
2336
Bağdatlı üç kardeş otomatik çalan
03:05
that was an automated organ.
62
173640
2496
bir alet icat etti.
03:08
They called it "the instrument
that plays itself."
that plays itself."
63
176160
2880
Ona "kendi kendine çalan
enstrüman" dediler.
enstrüman" dediler.
03:11
Now, the instrument
was basically a giant music box.
was basically a giant music box.
64
179960
3136
Aslında bu enstrüman devasa
bir müzik kutusuydu.
bir müzik kutusuydu.
03:15
The organ could be trained to play
various songs by using instructions
various songs by using instructions
65
183120
4336
Çalınacak tüm şarkıların yönergeleri
kutunun içine yerleştirilen
kutunun içine yerleştirilen
03:19
encoded by placing pins
on a rotating cylinder.
on a rotating cylinder.
66
187480
3200
dönen bir silindire kodlanmıştır.
03:23
And if you wanted the machine
to play a different song,
to play a different song,
67
191440
2616
Eğer kutundan farklı
müzik dinlemek isterseniz,
müzik dinlemek isterseniz,
03:26
you just swapped a new cylinder in
with a different code on it.
with a different code on it.
68
194080
2960
farklı kodu olan bir silindirle
değiştirmeniz yeterli.
değiştirmeniz yeterli.
03:29
This instrument was the first of its kind.
69
197840
3376
Bu enstrüman kendi türünün ilk örneğidir.
03:33
It was programmable.
70
201240
1736
Programlanabilirdi.
03:35
Now, conceptually,
this was a massive leap forward.
this was a massive leap forward.
71
203000
3056
Bu ciddi anlamda büyük bir sıçrama oldu.
03:38
The whole idea of hardware and software
72
206080
3416
Bu icatla beraber ilk kez
yazılım ve donanım
yazılım ve donanım
03:41
becomes thinkable for the first time
with this invention.
with this invention.
73
209520
3216
fikirleri kafalarda
filizlenmeye başlamıştı.
filizlenmeye başlamıştı.
03:44
And that incredibly powerful concept
74
212760
2456
Bu muhteşem fikir bize
bir savaş enstrümanı gibi
bir savaş enstrümanı gibi
03:47
didn't come to us as an instrument
of war or of conquest,
of war or of conquest,
75
215240
3176
bir fetih gibi ya da bir
03:50
or necessity at all.
76
218440
1696
gereklilikmiş gibi gelmedi.
03:52
It came from the strange delight
of watching a machine play music.
of watching a machine play music.
77
220160
5136
Bu müzik çalan makineyi izlemek
bize garip bir zevk verdi.
bize garip bir zevk verdi.
03:57
In fact, the idea of programmable machines
78
225320
3216
Aslında programlanabilir makine fikri
04:00
was exclusively kept alive by music
for about 700 years.
for about 700 years.
79
228560
4656
700 yıl boyunca müzikle ayakta tutuldu.
04:05
In the 1700s, music-making machines
80
233240
2496
1700'lü yıllarda müzikli makineler
04:07
became the playthings
of the Parisian elite.
of the Parisian elite.
81
235760
3576
Paris'in elit partilerinde yerini aldı.
04:11
Showmen used the same coded cylinders
82
239360
3176
Şovmenler fiziksel hareketleri
kontrol etmek için
kontrol etmek için
04:14
to control the physical movements
of what were called automata,
of what were called automata,
83
242560
3936
''otomat'' dedikleri
aynı kodlu silindirleri kullanarak
aynı kodlu silindirleri kullanarak
04:18
an early kind of robot.
84
246520
2016
bir tür ilkel robot geliştirdi.
04:20
One of the most famous of those robots
85
248560
1936
Bunlardan en meşhuru,
04:22
was, you guessed it,
an automated flute player
an automated flute player
86
250520
3376
sizin de tahmin edeceğiniz gibi
otomatik bir flüt çalar,
04:25
designed by a brilliant French inventor
87
253920
1896
Fransız mucit Jacques de Vaucanson
tarafından icat edildi.
tarafından icat edildi.
04:27
named Jacques de Vaucanson.
88
255840
1285
04:30
And as de Vaucanson
was designing his robot musician,
was designing his robot musician,
89
258279
3497
De Vaucanson robot müzisyenini
tekrar düzenlerken
tekrar düzenlerken
04:33
he had another idea.
90
261800
1936
aklında başka bir fikir vardı.
04:35
If you could program a machine
to make pleasing sounds,
to make pleasing sounds,
91
263760
3976
Eğer hoş sesler çıkartmak için makineler
programlanabiliniyorsa,
programlanabiliniyorsa,
04:39
why not program it to weave
delightful patterns of color out of cloth?
delightful patterns of color out of cloth?
92
267760
4640
neden kumaşlar için de hoş renk
dokumaları yapılmasın ki?
dokumaları yapılmasın ki?
04:44
Instead of using the pins of the cylinder
to represent musical notes,
to represent musical notes,
93
272920
4256
Müzik notalarını temsil eden
silindir pimlerini kullanmak yerine
silindir pimlerini kullanmak yerine
04:49
they would represent
threads with different colors.
threads with different colors.
94
277200
3096
farklı renklerdeki iplikler
kullanılabilirdi.
kullanılabilirdi.
04:52
If you wanted a new pattern
for your fabric,
for your fabric,
95
280320
2496
Kumaşınızda yeni bir model isterseniz,
04:54
you just programmed a new cylinder.
96
282840
1680
yeni bir silindir programlayın yeter.
04:57
This was the first programmable loom.
97
285200
2640
Bu ilk programlanabilir dokuma tezgahıydı.
05:00
Now, the cylinders were too expensive
and time-consuming to make,
and time-consuming to make,
98
288560
4176
Ama bu silindirler çok pahalıydı ve
çok zaman alıyordu,
çok zaman alıyordu,
05:04
but a half century later,
99
292760
1536
ama, yarım yüzyıl sonra,
05:06
another French inventor named Jacquard
100
294320
2616
Jacquard adında başka bir Fransız mucit,
05:08
hit upon the brilliant idea
of using paper-punched cards
of using paper-punched cards
101
296960
4696
metal silindirlerin yerine
delikli kart kullanmak
fikrini hayata geçirdi.
fikrini hayata geçirdi.
05:13
instead of metal cylinders.
102
301680
1776
05:15
Paper turned out to be
much cheaper and more flexible
much cheaper and more flexible
103
303480
3056
Kağıdın cihazı programlama açısından
çok daha ucuz ve daha esnek
çok daha ucuz ve daha esnek
05:18
as a way of programming the device.
104
306560
2136
bir yöntem olduğu anlaşıldı.
05:20
That punch card system inspired
Victorian inventor Charles Babbage
Victorian inventor Charles Babbage
105
308720
4456
Bu delikli kart sistemi, Viktorya dönemi
mucitlerinden Charles Babbage'a
mucitlerinden Charles Babbage'a
05:25
to create his analytical engine,
106
313200
2496
şimdiye kadar tasarlanmış
ilk gerçek programlanabilir bilgisayar olan
analitik makineyi tasarlaması için
analitik makineyi tasarlaması için
05:27
the first true programmable computer
107
315720
2616
05:30
ever designed.
108
318360
1336
ilham vermiştir.
05:31
And punch cards were used
by computer programmers
by computer programmers
109
319720
2696
Delikli kartlar bilgisayar
programcıları tarafından
programcıları tarafından
05:34
as late as the 1970s.
110
322440
2080
ancak 1970'lerde kullanıldı.
05:37
So ask yourself this question:
111
325160
2616
Şimdi şu soruyu kendinize sorun:
05:39
what really made
the modern computer possible?
the modern computer possible?
112
327800
3496
Modern çağ bilgisayarlarının icadına
ne zemin hazırladı?
ne zemin hazırladı?
05:43
Yes, the military involvement
is an important part of the story,
is an important part of the story,
113
331320
4016
Evet, askeriyenin çok büyük bir katkısı var
05:47
but inventing a computer
also required other building blocks:
also required other building blocks:
114
335360
3736
ancak aynı zamanda diğer
katkı sağlayan şeyler de var:
katkı sağlayan şeyler de var:
05:51
music boxes,
115
339120
1216
müzik kutuları,
05:52
toy robot flute players,
116
340360
2016
flüt çalan robotlar,
05:54
harpsichord keyboards,
117
342400
1496
harpsikor klavyeler,
05:55
colorful patterns woven into fabric,
118
343920
2576
kumaşa dokunmuş renkli desenler
05:58
and that's just a small part of the story.
119
346520
2816
ve bunlar hikayenin sadece
küçük birer parçası.
küçük birer parçası.
06:01
There's a long list of world-changing
ideas and technologies
ideas and technologies
120
349360
2976
Dünyayı değiştiren fikir ve teknolojilerin
06:04
that came out of play:
121
352360
1696
uzun bir listesi var:
06:06
public museums, rubber,
122
354080
1976
halk müzeleri, kauçuk,
06:08
probability theory, the insurance business
123
356080
2336
olasılık teorisi, sigorta işi
06:10
and many more.
124
358440
1216
ve dahası.
06:11
Necessity isn't always
the mother of invention.
the mother of invention.
125
359680
2720
Gereksinimler her zaman icatlara
zemin hazırlamaz.
zemin hazırlamaz.
06:15
The playful state of mind
is fundamentally exploratory,
is fundamentally exploratory,
126
363080
4176
Oyunbaz ruh hali temelde araştırmacıdır,
06:19
seeking out new possibilities
in the world around us.
in the world around us.
127
367280
2960
çevremizdeki dünyada
yeni olanaklar aramaktır.
yeni olanaklar aramaktır.
06:22
And that seeking
is why so many experiences
is why so many experiences
128
370920
3496
Basit zevk ve eğlence ile başlayan
birçok tecrübe
birçok tecrübe
06:26
that started with simple
delight and amusement
delight and amusement
129
374440
3016
bizi büyük bir dönüm noktasına götüren
06:29
eventually led us
to profound breakthroughs.
to profound breakthroughs.
130
377480
2760
bir arayışın sonucudur.
06:33
Now, I think this has implications
for how we teach kids in school
for how we teach kids in school
131
381040
4216
Şimdi, bence bunun, çocuklarımıza
okulda verilen eğitim şekli
okulda verilen eğitim şekli
06:37
and how we encourage innovation
in our workspaces,
in our workspaces,
132
385280
2360
ve yeniliğin teşvik edilmesi
üzerinde olası sonuçları vardır.
üzerinde olası sonuçları vardır.
06:40
but thinking about play
and delight this way
and delight this way
133
388520
3056
Ancak oyun ve haz hakkında
bu şekilde düşünmek
bu şekilde düşünmek
06:43
also helps us detect what's coming next.
134
391600
3536
bundan sonra olacakları keşfetmekte
bize yardımcı da olur.
bize yardımcı da olur.
06:47
Think about it: if you were
sitting there in 1750
sitting there in 1750
135
395160
2376
1750 yılında yaşadığınızı ve
06:49
trying to figure out
the big changes coming to society
the big changes coming to society
136
397560
3536
19. ve 20. yüzyıllarda toplumda oluşan
büyük değişiklikleri kavramaya
çalıştığınızı düşünün:
çalıştığınızı düşünün:
06:53
in the 19th, the 20th centuries,
137
401120
1896
06:55
automated machines, computers,
138
403040
2056
otomatik makineler, bilgisayarlar,
06:57
artificial intelligence,
139
405120
1936
yapay zeka,
06:59
a programmable flute
140
407080
1816
Paris sosyetelerini eğlendiren
07:00
entertaining the Parisian elite
141
408920
2176
programlanabilir bir flüt
07:03
would have been as powerful a clue
as anything else at the time.
as anything else at the time.
142
411120
3800
o zamanlar başka herhangi bir şey
kadar güçlü ipucu olabilirdi.
kadar güçlü ipucu olabilirdi.
07:07
It seemed like an amusement at best,
143
415840
2536
En iyi ihtimalle bir eğlenceye benziyordu,
07:10
not useful in any serious way,
144
418400
2736
ciddi bir yararlılığı yoktu,
07:13
but it turned out to be
the beginning of a tech revolution
the beginning of a tech revolution
145
421160
3856
ama sonradan bunun dünyayı
yerinden oynatacak
yerinden oynatacak
bir devrimin başlangıcı olduğu
ortaya çıktı.
ortaya çıktı.
07:17
that would change the world.
146
425040
1856
07:18
You'll find the future
147
426920
1856
İnsanlar en çok eğlendiği yerde
07:20
wherever people are having the most fun.
148
428800
2000
geleceği bulacaksınız.
ABOUT THE SPEAKER
Steven Johnson - WriterSteven Berlin Johnson examines the intersection of science, technology and personal experience.
Why you should listen
Steven Johnson is a leading light of today's interdisciplinary and collaborative approach to innovation. His writings have influenced everything from cutting-edge ideas in urban planning to the battle against 21st-century terrorism. Johnson was chosen by Prospect magazine as one of the top ten brains of the digital future, and The Wall Street Journal calls him "one of the most persuasive advocates for the role of collaboration in innovation."
Johnson's work on the history of innovation inspired the Emmy-nominated six-part series on PBS, "How We Got To Now with Steven Johnson," which aired in the fall of 2014. The book version of How We Got To Now was a finalist for the PEN/E.O. Wilson Literary Science Writing Award. His new book, Wonderland: How Play Made the Modern World, revolves around the creative power of play and delight: ideas and innovations that set into motion many momentous changes in science, technology, politics and society.
Johnson is also the author of the bestselling Where Good Ideas Come From: The Natural History of Innovation, one of his many books celebrating progress and innovation. Others include The Invention of Air and The Ghost Map. Everything Bad Is Good For You, one of the most discussed books of 2005, argued that the increasing complexity of modern media is training us to think in more complex ways. Emergence and Future Perfect explore the power of bottom-up intelligence in both nature and contemporary society.
An innovator himself, Johnson has co-created three influential sites: the pioneering online magazine FEED, the Webby-Award-winning community site, Plastic.com, and the hyperlocal media site outside.in, which was acquired by AOL in 2011.
Johnson is a regular contributor to WIRED magazine, as well as the New York Times, The Wall Street Journal and many other periodicals. He has appeared on many high-profile television programs, including "The Charlie Rose Show," "The Daily Show with Jon Stewart" and "The NewsHour with Jim Lehrer."
Steven Johnson | Speaker | TED.com