TED2009
Matthew Childs: 9 life lessons from rock climbing
Τα 9 μαθήματα ζωής από την αναρρίχηση του Μάθιου Τσάιλντς.
Filmed:
Readability: 3.1
842,059 views
Σε αυτή την ομιλία από το TED University 2009, ο βετεράνος αναρριχητής Μάθιου Τσάιλντς μοιράζεται εννιά συμβουλές από την αναρρίχηση. Αυτές οι χρήσιμες συμβουλές σχετίζονται επίσης και με μια αποτελεσματική ζωή στο επίπεδο της θάλασσας.
Matthew Childs - Marketer, rock climber
Matthew Childs is an advertising lead at Razorfish. He is a lifelong rock climber and climbing guide. Full bio
Matthew Childs is an advertising lead at Razorfish. He is a lifelong rock climber and climbing guide. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
It's pretty simple. There are nine, sort of, rules
0
0
3000
Είναι αρκετά απλό. Υπάρχουν εννιά, θα έλεγα, κανόνες
00:15
that I discovered after 35 years of rock climbing.
1
3000
4000
τους οποίους ανακάλυψα μετά από 35 χρόνια αναρρίχησης σε βράχο.
00:19
Most of them are pretty basic.
2
7000
4000
Οι περισσότεροι από αυτούς είναι αρκετά βασικοί.
00:23
Number one: don't let go --
3
11000
3000
Νούμερο ένα: Μην παραιτείσαι --
00:26
very sure success method.
4
14000
2000
πολύ σίγουρη μέθοδος επιτυχίας.
00:28
But really, truly -- often you think about
5
16000
3000
Όμως αλήθεια, πραγματικά -- συχνά σκέφτεστε να
00:31
letting go way before your body does.
6
19000
2000
τα παρατήσετε πολύ πριν το κάνει αυτό το σώμα σας.
00:33
So hang in there,
7
21000
2000
Γι' αυτό λοιπόν κρατηθείτε εκεί,
00:35
and you come up with some pretty peculiar solutions.
8
23000
4000
και θα βρείτε μερικές πολύ ιδιαίτερες λύσεις.
00:39
Number two: hesitation is bad.
9
27000
2000
Νούμερο δύο: Ο δισταγμός είναι κακός.
00:41
This is a friction climb, up in Tuolumne Meadows,
10
29000
3000
Αυτή είναι αναρρίχηση τριβής, στο Τουόλουμνι Μέντοους
00:44
in the Yosemite high country.
11
32000
2000
στα υψίπεδα του Γιοσέμιτι.
00:46
Friction climbing doesn't have any sort of hard positive edges.
12
34000
4000
Η αναρρίχηση τριβής δεν έχει κανενός είδους σκληρές θετικές προεξοχές.
00:50
You're climbing on little dimples and nubbins in the rock.
13
38000
4000
Σκαρφαλώνεις πάνω σε μικρά βαθουλώματα και προεξοχές στο βράχο.
00:54
The most friction you have is when you first put your hand
14
42000
4000
Η μέγιστη τριβή που συναντάς είναι όταν πρωτοβάζεις το χέρι σου
00:58
or your foot on the rock.
15
46000
3000
ή το πόδι σου στο βράχο.
01:01
And then from that point on, you're basically falling.
16
49000
4000
Κι έπειτα από αυτό το σημείο και μετά, βασικά πέφτεις.
01:05
So momentum is good. Don't stop.
17
53000
3000
Έτσι λοιπόν η ορμή είναι καλή. Μη σταματάς.
01:08
Rule number three: have a plan.
18
56000
2000
Κανόνας νούμερο τρία: Να έχεις ένα σχέδιο.
01:10
This is a climb called the Naked Edge,
19
58000
2000
Αυτό είναι ένα αναρριχητικό πεδίο που ονομάζεται Γυμνή Ακμή
01:12
in El Dorado Canyon, outside of Boulder.
20
60000
2000
στο φαράγγι Ελ Ντοράντο, έξω από το Μπόλντερ.
01:14
This climber is on the last pitch of it.
21
62000
3000
Αυτός ο αναρριχητής είναι στο τελευταίο σημείο του πεδίου.
01:17
He's actually right about where I fell.
22
65000
2000
Είναι στην πραγματικότητα περίπου στο σημείο από το οποίο έπεσα εγώ.
01:19
There is about 1,000 feet of air below him.
23
67000
3000
Υπάρχουν περίπου 1.000 πόδια αέρα από κάτω του.
01:22
And all the hard pitches are actually below him.
24
70000
3000
Και όλα τα δύσκολα σημεία είναι στην πραγματικότητα από κάτω του.
01:25
Often what happens is
25
73000
2000
Συχνά αυτό που συμβαίνει είναι ότι
01:27
you're planning so hard for like,
26
75000
2000
σχεδιάζεις με λεπτομέρεια για το
01:29
"How do I get through the hardest part? How do I get through the hardest part?"
27
77000
3000
"Πώς θα ξεπεράσω το πιο δύσκολο κομμάτι; Πώς θα ξεπεράσω το πιο δύσκολο κομμάτι;"
01:32
And then what happens?
28
80000
2000
Και μετά τι συμβαίνει;
01:34
You get to the last pitch. It's easy.
29
82000
2000
Φτάνεις στο τελικό σημείο. Είναι εύκολο.
01:36
And you're completely flamed out. Don't do it.
30
84000
3000
Και έχεις ξεμείνει παντελώς. Μην το κάνεις.
01:39
You have to plan ahead to get to the top.
31
87000
3000
Πρέπει να σχεδιάσεις προκαταβολικά για το πώς θα φτάσεις στην κορυφή.
01:42
But you also can't forget that each individual move
32
90000
3000
Όμως δεν πρέπει να ξεχνάς και την κάθε μεμονωμένη κίνηση
01:45
you have to be able to complete.
33
93000
2000
που θα πρέπει να φέρεις εις πέρας.
01:47
This is a climb called the Dike Route,
34
95000
2000
Αυτό το αναρριχητικό πεδίο ονομάζεται Ντάικ Ρουτ,
01:49
on Pywjack Dome, up in the Yosemite high country.
35
97000
4000
στο θόλο Πιούακ, ψηλά στα υψίπεδα του Γιοσέμιτι.
01:53
The interesting thing about this climb is it's not that hard.
36
101000
3000
Το ενδιαφέρον σχετικά με αυτό το αναρριχητικό πεδίο είναι ότι δεν είναι και τόσο δύσκολο.
01:56
But if you're the leader on it,
37
104000
2000
Αλλά αν είσαι αυτός που ηγείται σ' αυτό,
01:58
at the hardest move, you're looking at about 100 foot fall,
38
106000
4000
κατά την πιο δύσκολη κίνηση, έχεις να αντιμετωπίσεις μία πτώση 100 ποδιών,
02:02
onto some low angle slabs.
39
110000
2000
πάνω σε μερικές πλάκες με μικρή γωνία.
02:04
So you've got to focus.
40
112000
2000
Έτσι λοιπόν πρέπει να συγκεντρωθείς.
02:06
You don't want to stop in the middle like
41
114000
3000
Δεν θέλεις να σταματήσεις στη μέση σαν
02:09
Coleridge's Kubla Kahn.
42
117000
2000
το ποίημα Κούμπλα Καν του Κόλεριτζ.
02:11
You've got to keep going.
43
119000
2000
Πρέπει να συνεχίσεις.
02:13
Rule number five: know how to rest.
44
121000
2000
Κανόνας νούμερο πέντε: Μάθε πώς να ξεκουράζεσαι.
02:15
It's amazing. The best climbers
45
123000
2000
Είναι εκπληκτικό. Οι καλύτεροι αναρριχητές
02:17
are the ones that in the most extreme situations
46
125000
3000
είναι εκείνοι οι οποίοι στις πιο ακραίες καταστάσεις
02:20
can get their bodies into some position
47
128000
2000
μπορούν να τοποθετήσουν το σώμα τους σε τέτοια θέση
02:22
where they can rest,
48
130000
2000
ώστε να μπορούν να ξεκουραστούν,
02:24
regroup, calm themselves, focus,
49
132000
3000
να ανασυγκροτηθούν, να ηρεμήσουν τον εαυτό τους, να συγκεντρωθούν,
02:27
and keep going.
50
135000
4000
και να συνεχίσουν.
02:31
This is a climb in the Needles, again in California.
51
139000
2000
Αυτό είναι ένα αναρριχητικό πεδίο στις Βελόνες, και πάλι στην Καλιφόρνια.
02:33
Fear really sucks because what it means is
52
141000
2000
Ο φόβος είναι πραγματικά χάλια γιατί αυτό που προκαλεί είναι να
02:35
you're not focusing on what you're doing.
53
143000
3000
μην επικεντρώνεσαι σε αυτά που κάνεις.
02:38
You're focusing on the consequences of
54
146000
2000
Επικεντρώνεσαι στις συνέπειες του
02:40
failing at what you're doing
55
148000
3000
να αποτύχεις σε αυτό που κάνεις
02:43
because any given move should require
56
151000
2000
γιατί οποιαδήποτε κίνηση θα απαιτούσε
02:45
all your concentration and thought processes
57
153000
5000
όλη τη συγκέντρωση και τη σκέψη σου
02:50
to execute it effectively.
58
158000
2000
για να την εκτελέσεις αποτελεσματικά.
02:52
One of the things in climbing is, most people
59
160000
3000
Ένα από τα πράγματα στην αναρρίχηση είναι ότι οι περισσότεροι άνθρωποι
02:55
sort of take it straight on. And they follow the most obvious solution.
60
163000
4000
ξεκινάνε σχεδόν απευθείας. Και ακολουθούν την πιο προφανή λύση.
02:59
This is the Devils Tower in Wyoming,
61
167000
3000
Αυτός είναι ο Πύργος του Διαβόλου στο Γουαϊόμινγκ,
03:02
which is a columnar basalt formation
62
170000
3000
o οποίος είναι ένας κολωνοειδής σχηματισμός από βασάλτη
03:05
that most of you probably know from "Close Encounters."
63
173000
3000
τον οποίο είναι πολύ πιθανόν να γνωρίζετε από το "Στενές Επαφές Τρίτου Τύπου".
03:08
With this, typically crack climbers
64
176000
2000
Με αυτό, οι τυπικοί αναρριχητές σχισμών
03:10
would put their hands in and their toes in
65
178000
2000
θα έβαζαν τα χέρια και τα δάχτυλα των ποδιών μέσα
03:12
and just start climbing.
66
180000
2000
και απλά θα ξεκινούσαν να σκαρφαλώνουν.
03:14
The cracks are too small to get your toes into
67
182000
3000
Οι σχισμές είναι υπερβολικά μικρές για να μπουν μέσα τα δάχτυλα των ποδιών σου
03:17
so the only way to climb is using your fingertips
68
185000
3000
έτσι ώστε ο μόνος τρόπος για να σκαρφαλώσεις είναι τοποθετώντας τα ακροδάχτυλά σου
03:20
in the cracks,
69
188000
2000
μέσα στις σχισμές,
03:22
and using opposing pressure
70
190000
2000
και χρησιμοποιώντας αντίπαλη πίεση
03:24
and forcing yourself up.
71
192000
3000
να σπρώξεις τον εαυτό σου προς τα πάνω.
03:27
Rule number eight: strength doesn't always equal success.
72
195000
3000
Κανόνας νούμερο οχτώ: Η δύναμη δεν ισοδυναμεί πάντα με επιτυχία.
03:30
In the 35 years I've been a climbing guide
73
198000
2000
Στα 35 χρόνια που υπήρξα αναρριχητικός οδηγός
03:32
and taught on indoor walls, and stuff like that,
74
200000
2000
και δίδαξα σε εσωτερικούς τοίχους, και άλλα σχετικά,
03:34
the most important thing I've learned
75
202000
2000
το πιο σημαντικό πράγμα που έμαθα
03:36
was, guys will always try to do pull-ups.
76
204000
3000
ήταν ότι οι άντρες πάντα θα προσπαθούν να κάνουν έλξεις.
03:39
Beginning guys, it's like, they thrash, they thrash,
77
207000
2000
Οι άντρες που ξεκινάνε, κάνουν πάντα βίαιες κινήσεις,
03:41
they get 15 feet up --
78
209000
2000
πάνε 15 πόδια πάνω --
03:43
and they can do about 15 pull-ups right --
79
211000
2000
και μπορούν να κάνουν περί τις 15 έλξεις σωστά --
03:45
And then they just flame out.
80
213000
2000
και μετά απλά εξουθενώνονται.
03:47
Women are much more in balance
81
215000
2000
Οι γυναίκες είναι πιο ισορροπημένες
03:49
because they don't have that idea
82
217000
3000
γιατί δεν έχουν την ιδέα
03:52
that they're going to be able to do 100 pull-ups.
83
220000
2000
ότι θα καταφέρουν να κάνουν 100 έλξεις.
03:54
They think about how to get the weight over their feet
84
222000
3000
Σκέφτονται το πώς θα κουβαλήσουν το βάρος με τα πόδια τους
03:57
because it's sort of natural -- they carry you all day long.
85
225000
3000
γιατί είναι κάτι το φυσιολογικό -- σε μεταφέρουν όλη τη μέρα.
04:00
So balance is really critical,
86
228000
2000
Έτσι η ισορροπία είναι πραγματικά κρίσιμη,
04:02
and keeping your weight on your feet,
87
230000
2000
και το να κρατάς το βάρος σου με τα πόδια σου
04:04
which is your strongest muscle.
88
232000
2000
που είναι ο πιο ισχυρός σου μυς.
04:06
And of course there is rule number nine.
89
234000
2000
Και φυσικά υπάρχει και ο κανόνας νούμερο εννιά.
04:08
I came up with rule number nine after
90
236000
2000
Οδηγήθηκα στον κανόνα νούμερο εννιά αφού
04:10
I actually didn't plan for a fall,
91
238000
2000
δεν ετοιμαζόμουνα για μια πτώση,
04:12
and went about 40 feet and cracked a rib.
92
240000
3000
και έπεσα από περίπου 40 πόδια ύψος και ράγισα ένα πλευρό.
04:15
Once you get to that point where you know it's going to happen,
93
243000
3000
Όταν φτάνεις στο σημείο αυτό όπου ξέρεις τι πρόκειται να γίνει,
04:18
you need to start thinking about how you're going to let go
94
246000
3000
πρέπει να αρχίσεις να σκέφτεσαι για το πώς θα αφεθείς
04:21
because that is the critical piece
95
249000
3000
γιατί αυτό είναι το κρίσιμο κομμάτι
04:24
of not getting hurt --
96
252000
2000
του πώς δεν θα τραυματιστείς --
04:26
how you're going to fall onto the rope,
97
254000
4000
πώς θα πέσεις με το σκοινί
04:30
or if you're climbing without a rope,
98
258000
2000
ή αν σκαρφαλώνεις χωρίς σκοινί,
04:32
fall to a place where you can actually control the fall.
99
260000
4000
να πέσεις σε ένα μέρος όπου στην πραγματικότητα ελέγχεις την πτώση.
04:36
So don't hang on till the bitter end.
100
264000
3000
Έτσι λοιπόν μην κρατιέστε μέχρι το πικρό τέλος.
04:39
Thank you very much.
101
267000
2000
Σας ευχαριστώ πολύ.
04:41
(Applause)
102
269000
2000
(Χειροκρότημα)
ABOUT THE SPEAKER
Matthew Childs - Marketer, rock climberMatthew Childs is an advertising lead at Razorfish. He is a lifelong rock climber and climbing guide.
Why you should listen
A specialist in digital branding and interactive services, Matthew Childs seeks out new trends in competitive markets. As an advertising lead at Razorfish, Childs draws from extensive experience in the marketing world, having led Nike's global internal communications department. Before that, he was a writer and editor for Outside Magazine and Playboy.
Apart from his career, Childs' passion is rock climbing.
Matthew Childs | Speaker | TED.com