TED2015
Aomawa Shields: How we'll find life on other planets
Aomawa Shields: Kiel ni trovos vivon sur aliaj planedoj
Filmed:
Readability: 4.9
1,734,106 views
Astronomino Aomawa Shields serĉas spurojn, ke vivo povas ekzisti en alia loko de la universo per ekzamenado de atmosferoj de malproksimaj planedoj ekster nia Sunsistemo. Kiam ŝi ne esploras la ĉielon, tiu klasike trejnita aktorino (kaj TED-kunlaboranto) serĉas manierojn altiri junajn virinojn al scienco per teatro, verkado kaj vida arto. "Eble iam ili aliĝos al la rangoj de astronomoj, kiuj estas plenaj je kontraŭdiroj", ŝi diras, "kaj uzos siajn sciojn por malkovri, definitive, ke ni vere ne estas solaj en la universo".
Aomawa Shields - Astronomer, astrobiologist, actor, writer
Aomawa Shields studies the climate and habitability of planets outside of the Solar System. Full bio
Aomawa Shields studies the climate and habitability of planets outside of the Solar System. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
Mi serĉas en la universo alian planedon
kie vivo ekzistas.
kie vivo ekzistas.
00:12
I am in search of another planet
in the universe where life exists.
in the universe where life exists.
0
856
4739
00:18
I can't see this planet
with my naked eyes
with my naked eyes
1
6426
2962
Mi ne povas vidi tiun planedon
per miaj okuloj
per miaj okuloj
00:21
or even with the most powerful telescopes
2
9412
2286
aŭ eĉ per la plej potencaj teleskopoj,
00:23
we currently possess.
3
11722
1350
kiujn ni nun havas.
00:25
But I know that it's there.
4
13787
2064
Sed mi scias, ke ĝi estas tie.
00:27
And understanding contradictions
that occur in nature
that occur in nature
5
15875
3143
Kaj kompreni kontraŭdirojn de la naturo
00:31
will help us find it.
6
19042
1356
helpos nin trovi ĝin.
00:33
On our planet,
7
21379
1151
Sur nia planedo
00:34
where there's water, there's life.
8
22554
1973
kie estas akvo, tie estas vivo.
00:36
So we look for planets that orbit
at just the right distance
at just the right distance
9
24892
2934
Ni do serĉas planedojn, kiuj orbitas
je la ĝusta distanco
je la ĝusta distanco
00:39
from their stars.
10
27850
1299
de siaj steloj.
00:42
At this distance,
11
30418
1151
En tiu distanco,
00:43
shown in blue on this diagram
for stars of different temperatures,
for stars of different temperatures,
12
31593
3480
montrita blue sur tiu diagramo
de steloj kun malsamaj temperaturoj,
de steloj kun malsamaj temperaturoj,
00:47
planets could be warm enough
for water to flow on their surfaces
for water to flow on their surfaces
13
35097
3854
planedoj povus esti sufiĉe varmaj por ke
akvo fluu sur iliaj surfacoj
akvo fluu sur iliaj surfacoj
00:50
as lakes and oceans
14
38975
1398
kiel lagoj kaj oceanoj,
00:52
where life might reside.
15
40397
1541
kie vivo povus loĝi.
00:54
Some astronomers focus their time
and energy on finding planets
and energy on finding planets
16
42787
3714
Kelkaj astronomoj fokusas sian tempon kaj energion en la serĉado de planedoj
00:58
at these distances from their stars.
17
46525
2441
je tiuj distancoj de iliaj steloj.
01:00
What I do picks up where their job ends.
18
48990
2403
Kion mi faras ekas kie finiĝas ilia laboro.
01:03
I model the possible
climates of exoplanets.
climates of exoplanets.
19
51869
2984
Mi modeligas la eblajn klimatojn
de planedoj ekster la sunsistemo.
de planedoj ekster la sunsistemo.
01:07
And here's why that's important:
20
55353
1826
Kaj jen kial tio estas grava:
01:09
there are many factors
besides distance from its star
besides distance from its star
21
57203
3490
estas pluraj faktoroj krom
la distanco de sia stelo
la distanco de sia stelo
01:12
that control whether
a planet can support life.
a planet can support life.
22
60717
2604
kiuj regas ĉu planedo
povas teni vivon.
povas teni vivon.
01:16
Take the planet Venus.
23
64297
1516
Prenu la ekzemplon de Venuso.
01:18
It's named after the Roman goddess
of love and beauty,
of love and beauty,
24
66646
3691
Nomata laŭ la romia
diino de amo kaj beleco.
diino de amo kaj beleco.
01:22
because of its benign,
ethereal appearance in the sky.
ethereal appearance in the sky.
25
70361
3610
pro ĝia gracia, delikata
ŝajno en la ĉielo.
ŝajno en la ĉielo.
01:26
But spacecraft measurements
revealed a different story.
revealed a different story.
26
74487
3164
Sed mezuroj per kosmoveturiloj
rivelas malsaman historion.
rivelas malsaman historion.
01:30
The surface temperature is close
to 900 degrees Fahrenheit,
to 900 degrees Fahrenheit,
27
78080
3969
La surfaca temperaturo estas
preskaŭ 900 farenhejtaj gradoj,
preskaŭ 900 farenhejtaj gradoj,
01:34
500 Celsius.
28
82073
1499
t.e. 500 celsiaj gradoj.
01:36
That's hot enough to melt lead.
29
84151
2388
Tio estas sufiĉe varma por fandi plumbon.
01:39
Its thick atmosphere, not its distance
from the sun, is the reason.
from the sun, is the reason.
30
87115
3838
La densa atmosfero, ne ĝia distanco
de la suno, estas la kialo.
de la suno, estas la kialo.
01:42
It causes a greenhouse effect on steroids,
31
90977
3103
Ĝi kauzas senkatenigitan forcejan efikon,
01:46
trapping heat from the sun
and scorching the planet's surface.
and scorching the planet's surface.
32
94104
3640
kaptante varmon de la suno
kaj bruligante la surfacon de la planedo.
kaj bruligante la surfacon de la planedo.
01:50
The reality totally contradicted
initial perceptions of this planet.
initial perceptions of this planet.
33
98181
4547
La realo tute kontraŭdiras
unuajn perceptojn pri tiu planedo.
unuajn perceptojn pri tiu planedo.
01:55
From these lessons
from our own solar system,
from our own solar system,
34
103728
2621
De tiuj lecionoj de nia sun-sistemo
01:58
we've learned that a planet's atmosphere
35
106373
2016
ni lernis, ke la atmosfero de iu planedo
02:00
is crucial to its climate
and potential to host life.
and potential to host life.
36
108413
3602
estas decidiga por ĝia klimato
kaj ebleco gastigi vivon.
kaj ebleco gastigi vivon.
02:04
We don't know what the atmospheres
of these planets are like
of these planets are like
37
112967
2915
Ni ne scias kiajn atmosferojn
tiuj planedoj havas
tiuj planedoj havas
02:07
because the planets are so small
and dim compared to their stars
and dim compared to their stars
38
115906
4368
ĉar la planedoj tiel malgrandas
kaj obskuras kompare al siaj steloj
kaj obskuras kompare al siaj steloj
02:12
and so far away from us.
39
120298
1665
kaj tiel malproksimas de ni.
02:14
For example, one of the closest planets
that could support surface water --
that could support surface water --
40
122500
4291
Ekzemple, unu el la plej proksimaj
planedoj, kiuj povus havi surfacan akvon.
planedoj, kiuj povus havi surfacan akvon.
02:18
it's called Gliese 667 Cc --
41
126815
3357
estas nomata Gliese 667 Cc --
02:22
such a glamorous name, right,
nice phone number for a name --
nice phone number for a name --
42
130196
3936
grandioza nomo, ĉu ne? Bona
telefon-numero anstataŭ nomo --
telefon-numero anstataŭ nomo --
02:26
it's 23 light years away.
43
134156
2435
estas 23 lumjarojn for.
02:29
So that's more than 100 trillion miles.
44
137091
2770
Do tio estas pli ol 100 milionoj da milionoj da mejloj.
02:32
Trying to measure
the atmospheric composition
the atmospheric composition
45
140686
2313
Provi mezuri la atmosferan konsiston
02:35
of an exoplanet passing
in front of its host star is hard.
in front of its host star is hard.
46
143023
4016
de ekstersunsistema planedo
pasanta antaŭ sian stelon estas malfacile.
pasanta antaŭ sian stelon estas malfacile.
02:39
It's like trying to see a fruit fly
47
147444
1880
Estas kvazaŭ provi vidi bananmuŝon
02:41
passing in front of a car's headlight.
48
149348
2286
pasantan antaŭ aŭtomobilan reflektoron.
02:44
OK, now imagine that car
is 100 trillion miles away,
is 100 trillion miles away,
49
152126
3699
Bone, imagu ke la aŭto estas
100 milionojn da milionoj da mejloj for
100 milionojn da milionoj da mejloj for
02:47
and you want to know
the precise color of that fly.
the precise color of that fly.
50
155849
3372
kaj oni volas ekscii la
precizan koloron de tiu muŝo.
precizan koloron de tiu muŝo.
02:52
So I use computer models
51
160618
1757
Tiam mi uzas komputilajn modelojn
02:54
to calculate the kind of atmosphere
a planet would need
a planet would need
52
162399
3103
por kalkuli la specon de atmosfero,
kiun planedo bezonus
kiun planedo bezonus
02:57
to have a suitable climate
for water and life.
for water and life.
53
165526
2699
por havi taŭgan klimaton
por akvo kaj vivo.
por akvo kaj vivo.
03:01
Here's an artist's concept
of the planet Kepler-62f,
of the planet Kepler-62f,
54
169439
4112
Jen artista koncepto de
la planedo Kepler-62f,
la planedo Kepler-62f,
03:05
with the Earth for reference.
55
173575
1483
kun la Tero kiel referenco.
03:07
It's 1,200 light years away,
56
175507
2040
Ĝi estas 1 200 jarlumojn for
03:09
and just 40 percent larger than Earth.
57
177571
2227
kaj nur 40% pli granda ol la Tero.
03:12
Our NSF-funded work found that it
could be warm enough for open water
could be warm enough for open water
58
180313
4048
Nia esploro stipendiita de NSF malkovris,
ke ĝi povus esti sufiĉe varma por likva akvo
ke ĝi povus esti sufiĉe varma por likva akvo
03:16
from many types of atmospheres
and orientations of its orbit.
and orientations of its orbit.
59
184385
4109
laŭ pluraj specoj de atmosfero kaj
orientiĝo de ĝia orbito.
orientiĝo de ĝia orbito.
03:20
So I'd like future telescopes
to follow up on this planet
to follow up on this planet
60
188518
3133
Mi ŝatus, ke estontaj teleskopoj
sekvu tiun planedon
sekvu tiun planedon
03:23
to look for signs of life.
61
191675
1571
por serĉi vivo-spurojn.
03:26
Ice on a planet's surface
is also important for climate.
is also important for climate.
62
194476
3389
Ankaŭ glacio sur la surfaco de planedo
estas grava por klimato.
estas grava por klimato.
03:29
Ice absorbs longer,
redder wavelengths of light,
redder wavelengths of light,
63
197889
3195
Glacio sorbas longajn, pli ruĝajn
ondolongojn de lumo
ondolongojn de lumo
03:33
and reflects shorter, bluer light.
64
201108
2130
kaj reflektas pli mallongan, pli bluan lumon.
03:35
That's why the iceberg
in this photo looks so blue.
in this photo looks so blue.
65
203870
2889
Jen kial la glacimonto
en la foto ŝajnas blueca.
en la foto ŝajnas blueca.
03:39
The redder light from the sun
is absorbed on its way through the ice.
is absorbed on its way through the ice.
66
207092
3497
La pli ruĝa lumo de la suno
estas sorbita dela glacio.
estas sorbita dela glacio.
03:42
Only the blue light
makes it all the way to the bottom.
makes it all the way to the bottom.
67
210613
2857
Nur la blua lumo atingas la fundon.
03:45
Then it gets reflected
back to up to our eyes
back to up to our eyes
68
213947
2392
Tiam ĝi reflektiĝas reen al niaj okuloj
03:48
and we see blue ice.
69
216363
1576
kaj ni vidas bluan glacion.
03:50
My models show that planets
orbiting cooler stars
orbiting cooler stars
70
218590
2974
Miaj modeloj montras, ke
planedoj orbitantaj pli malvarmajn stelojn
planedoj orbitantaj pli malvarmajn stelojn
03:53
could actually be warmer
than planets orbiting hotter stars.
than planets orbiting hotter stars.
71
221588
3168
povus fakte esti pli varmaj ol
planedoj orbitantaj pli varmajn stelojn.
planedoj orbitantaj pli varmajn stelojn.
03:56
There's another contradiction --
72
224780
1539
Jen alia kontraŭdiro:
03:58
that ice absorbs the longer
wavelength light from cooler stars,
wavelength light from cooler stars,
73
226343
3774
glacio sorbas la pli longajn
ondojn de lumo el pli malvarmaj steloj
ondojn de lumo el pli malvarmaj steloj
04:02
and that light, that energy,
heats the ice.
heats the ice.
74
230141
3108
kaj tiu lumo, tiu energio
varmigas la glacion.
varmigas la glacion.
04:06
Using climate models to explore
75
234622
2360
La uzado de klimato-modeloj por esplori
04:09
how these contradictions
can affect planetary climate
can affect planetary climate
76
237006
3105
kiel tiuj kontraŭdiraĵoj povas
influi la planedan klimaton
influi la planedan klimaton
04:12
is vital to the search for life elsewhere.
77
240135
3174
gravegas en la serĉado de aliloka vivo.
04:16
And it's no surprise
that this is my specialty.
that this is my specialty.
78
244128
3177
Kaj nesurprize tio estas mia fako.
04:19
I'm an African-American female astronomer
79
247715
2785
Mi estas afrikusona astronomino
04:22
and a classically trained actor
80
250524
2112
kaj klasike instruita aktorino,
04:24
who loves to wear makeup
and read fashion magazines,
and read fashion magazines,
81
252660
3835
kiu ŝategas ŝminki sin
kaj legi modo-magazinojn,
kaj legi modo-magazinojn,
04:28
so I am uniquely positioned to appreciate
contradictions in nature --
contradictions in nature --
82
256519
4833
do mi estas en unika situacio
por admiri kontraŭdirojn en la naturo --
por admiri kontraŭdirojn en la naturo --
04:33
(Laughter)
83
261376
1112
(Ridoj)
04:34
(Applause)
84
262512
3464
(Aplaŭdoj)
04:38
... and how they can inform our search
for the next planet where life exists.
for the next planet where life exists.
85
266000
4093
...kaj kiel ili povas influi nian serĉadon
de la sekva planedo, kie ekzistas vivo.
de la sekva planedo, kie ekzistas vivo.
04:42
My organization, Rising Stargirls,
86
270645
2508
Mia organizaĵo, Rising Stargirls,
04:45
teaches astronomy
to middle-school girls of color,
to middle-school girls of color,
87
273177
3428
instruas astronomion al mezlernejaj
neblankaj knabinoj,
neblankaj knabinoj,
04:48
using theater, writing and visual art.
88
276629
3456
uzante teatron, verkadon kaj vida arto.
04:52
That's another contradiction --
science and art don't often go together,
science and art don't often go together,
89
280697
3977
Tio estas alia kontraŭdiraĵo --
scienco kaj arto ne ofte kuniĝas,
scienco kaj arto ne ofte kuniĝas,
04:56
but interweaving them can help
these girls bring their whole selves
these girls bring their whole selves
90
284698
3802
sed la kunmeto de ambaŭ povas
helpi tiujn knabinojn ensorbiĝi
helpi tiujn knabinojn ensorbiĝi
05:00
to what they learn,
91
288524
1199
en tio, kion ili lernas
05:01
and maybe one day join
the ranks of astronomers
the ranks of astronomers
92
289747
3440
kaj eble ili aliĝos al la
vicoj de astronomoj,
vicoj de astronomoj,
05:05
who are full of contradictions,
93
293211
1754
kiuj estas plenaj je kontraŭdiroj,
05:06
and use their backgrounds
to discover, once and for all,
to discover, once and for all,
94
294989
3150
kaj uzas siajn konojn por
definitive malkovri,
definitive malkovri,
05:10
that we are truly not alone
in the universe.
in the universe.
95
298163
3016
ke ni vere ne estas solaj en la universo.
05:14
Thank you.
96
302433
1151
Dankon.
05:15
(Applause)
97
303608
8816
(Aplaŭdoj)
ABOUT THE SPEAKER
Aomawa Shields - Astronomer, astrobiologist, actor, writerAomawa Shields studies the climate and habitability of planets outside of the Solar System.
Why you should listen
Dr. Aomawa Shields received her PhD in Astronomy and Astrobiology from the University of Washington in 2014. She also received an MFA in Acting from UCLA in 2001, and a Bachelor's degree in Earth, Atmospheric, and Planetary Sciences from MIT in 1997. She is currently an NSF Astronomy and Astrophysics Postdoctoral Fellow, a UC President's Postdoctoral Program Fellow, and a 2015 TED Fellow at the University of California, Los Angeles, and the Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics.
Dr. Shields is the founder of Rising Stargirls, an organization dedicated to encouraging girls of all colors and backgrounds to explore and discover the universe using theater, writing, and visual art. She uses her theater and writing background to communicate science to the public in engaging, innovative ways.
Aomawa Shields | Speaker | TED.com