Kailash Satyarthi: How to make peace? Get angry
2014 Nobel Peace Prize winner Kailash Satyarthi is a tireless activist fighting to protect the rights of voiceless children everywhere. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
խոսել զայրույթի մասին:
leaving the school
որոշները լքում էին դպրոցը,
could not afford textbooks
իրենց դասագրքեր թույլ տալ,
of a desperate slave father
about to be sold to a brothel
in a pool of blood,
we were taught anger is bad.
մեզ սովորեցնում էին, որ զայրույթը վատն է:
and suppress our anger.
կառավարել և ճնշել մեր զայրույթը:
for the larger good of society?
հասարակության ավելի մեծ բարիքի համար:
the evils of the world?
և փոխելու համար:
came to my mind out of anger.
իմ միտք եկան զայրույթից:
in a locked-up, tiny prison.
և փակված էի փոքրիկ բանտում:
of how I got a name for myself.
թե ինչպես իմ անունը ստացա:
of Mahatma Gandhi since my childhood.
Մահաթմա Գանդիի մեծ երկրպագուն:
India's freedom movement.
Հնդկաստանի ազատագրական շարժումը;
the most vulnerable sections,
առավել խոցելի խմբերի հետ,
with dignity and respect.
արժանապատվությամբ և հարգանքով:
birth centenary in 1969 --
հարյուրամյակը 1969-ին,
many of you might know,
are born in the lowest segment of caste.
ծնվում են կաստաների ցածր սեգմենտում:
to go to the temples,
մուտք գործելու հնարավորության մասին,
and shops of high-caste people.
կաստաների մարդկանց տներն ու խանութները:
the leaders of my town
իմ քաղաքի լիդերներով,
the caste system and untouchability
անձեռնմխելիությանը
let us set an example
որ կարելի է օրինակ ծառայել՝
cooked and served
որը պատրաստված և մատուցված էր
so-called untouchable, people,
այսպես կոչված անձեռնմխելի մարդկանց մոտ,
but it was unthinkable for them.
դա նրանց համար անընդունելի էր:
It never happened."
Դա հնարավոր չէ: Դա երբեք չի եղել>:
they are against untouchability.
նրանք դեմ են անձեռնմխելիությանը:
we can set an example."
կարող ենք օրինակ ծառայել>:
and invited political leaders.
և հրավիրեցինք քաղաքական լիդերներին:
ավելի ճիշտ, հզորացած՝
agreed to come.
յուրաքանչյուրը համաձայնվում:
We can set an example.
Մենք կարող ենք օրինակ սահմանել:
մտցնել հասարակությունում:>
three women and two men,
երեք կին և երկու տղամարդ,
the best of their clothes.
հագել էին իրենց լավագույն շորերը:
hundreds of times
լոգանք էին ընդունել,
for them to do.
that the leaders become late,
երբ լիդերները ուշանում են
and went to these leaders' homes,
հեծանիվները և գնացինք այդ լիդերները տները,
perhaps he cannot come."
երևի չկարողանա գալ>:
"Okay, you go, he will definitely join."
Դուք գնացեք, նա անպայման կմիանա Ձեզ>:
will take place,
որ ճաշկերույթը տեղի կունենա,
a newly built Mahatma Gandhi Park.
նորակառույց Մահատմա Գանդիի Այգին էր:
Mahatma Gandhi's statue.
Մահատմա Գանդիի արձանին:
rather exhausted.
ավելի շուտ, սպառված:
the food was lying.
որտեղ ուտելիքն էր դրված:
իմ ուսին մի ձեռք զգացի:
of an untouchable woman.
հպում էր անձեռնմխելի կնոջ:
"Kailash, why are you crying?
ինչո՞ւ ես արտասվում:
cooked by untouchables,
կողմից պատրաստված ուտելիքը,
երբեք տեղի չէր ունեցել>:
high-caste elderly people
բարձր կաստաների տարեց մարդիկ
elderly women were crying
to these elderly people
to outcaste my whole family.
կաստայից հեռացնել ողջ ընտանիքիս:
is the biggest social punishment
ամենամեծ սոցիալական պատիժն է,
and the punishment was purification.
միայն ինձ, և պատիժն էր մաքրումը:
away from my hometown
գնայի 600 մղոն իմ հայրենի քաղաքից
for priests, 101 priests,
խնջույք քահանաների՝ 101 քահանայի համար,
kitchen and my own dining room,
խոհանոց և իմ սեփական ճաշասենյակ,
they wanted to outcaste me.
նրանք ցանկանում էին ինձ կաստայից հեռացնել:
the entire caste system.
ամբողջ կաստայական համակարգը:
the beginning would have been
family names are caste names.
անունների մեծ մասը կաստայի անունն է:
a new name to myself: Satyarthi,
նոր անուն տվեցի՝ Սատյարթի,
of my transformative anger.
a children's rights activist?
իրավունքների ակտիվիստ դառնալը:
and lives of millions.
և միլիոնավոր կյանքերի:
uncontrollable form of energy
չղեկավարվող էներգիայի տեսակը
and making society better.
հասարակությունը բարելավելու համար:
when I was caught in the prison:
պատմությանը, երբ ես բռնվեցի բանտում.
a dozen children from slavery,
ազատելով գերստրկությունից,
when I free a child.
ուրախությունը, երբ ես ազատում եմ երեխայի:
to come back to my hometown, Delhi,
հայրենի տուն՝ Դելհի, վերադառնալու համար,
were arriving;
ենթարկվում մեկի կողմից:
tiny shell, like an animal.
and biggest ideas was born.
գաղափարնեից մեկը ծնվեց:
children, and 50 more will join,
ազատեմ 10 երեխա և 50-ը ավելանան,
was the first time
or anywhere in the world,
կամ աշխարհի որևէ վայրում,
for child-labor-free rugs.
աշխատանքից ազատ գորգեր:
we have been successful.
մենք հաջողակ էինք:
in a fall in child labor
աշխատանքի նվազում տեղի ունեցավ
consumer's power, or consumer's campaign
սպառողական ուժը կամ սպառողական արշավը
and other industries,
maybe shoes -- it has gone beyond.
հնարավոր է կոշիկի. այն դառձավ ավելին:
education is for every child,
կրթությունը յուրաքանչյուր երեխայի համար,
and help the poorest children.
գրքերը և օգնել աղքատ երեխաներին:
campaign for education
հասարակության արշավը կրթության համար,
the whole thinking towards education
ամբողջ մտածելակերպը
to the human rights mode,
իրավունքների ռեժիմին,
the reduction of out-of-school children
չհաճախող երեխաների թվի կրճատմանը
to be sold to a brothel,
վաճառվեր հասրակած տանը,
of raid and rescue,
ազատագրման նոր ռազմավարություն՝
that it is not one or 10 or 20,
որ մեկը կամ 10-ը կամ 20-ը չեն,
to physically liberate 83,000 child slaves
ֆիզիկապես ազատագրել 83000 ստրուկ երեխա
back to their families and mothers.
ընտանիքներին ու մայրերին:
գլոբալ քաղաքականություն:
against child labor
երթեր երեխաների աշխատելուն դեմ,
a new international convention
միջազգային կոնվենցիայի
who are in the worst forms.
վիճակում գտնվող երեխաներին:
the number of child laborers globally
աշխատող երեխաների թիվը գլոբալ կերպով
in the last 15 years.
Which I tried to do.
գործողություն: Ինչը ես փորձեցի անել:
be vanished, can never be destroyed.
երբեք չի կարող ոչնչացվել:
be translated and harnessed
չի կարող վերածվել և փոխակերպվել
a more just and equitable world?
ավելի արդար և հավասարակշռված աշխարհ:
for a few seconds:
the narrow shells of egos,
էգոյի նեղ սահմաններում
hatred, violence, revenge, destruction.
բռնության, վրեժի, կործանման:
քանդել այդ սահմանները,
into a great power.
կարող է վերածվել հզոր ուժի:
by using our inherent compassion
օգտագործելով մեզ բնորոշ կարեկցանքը
compassion to make this world better.
այս աշխարհը լավը դարձնելու համար:
transformed into it.
again, as a Nobel Laureate,
կրկին, որպես Նոբելյան մրցանակակիր՝
into idea and action.
զայրույթը գաղափարի և գործողության:
you've been an inspiration to others.
Դուք ներշնչանք եք ուրիշների համար:
and that is the truth,
և դա է ճշմարտությունը,
that he will ever come back to his mother,
որ երբևէ կգտնի իր մորը,
can ever come back and sit in her lap,
կվերադառնան և կնստեն իր գրկում,
rolls down on her cheek,
երբ իջնում է նրա այտից,
this is my biggest inspiration.
դա է իմ մեծագույն ոգեշնչումը:
as I said before, but thousands of times,
ինչպես նշեցի, բայց հազարավոր անգամներ
in the faces of those children
իմ Աստծոն այդ երեխաների դեմքերում
ABOUT THE SPEAKER
Kailash Satyarthi - Children’s rights activist2014 Nobel Peace Prize winner Kailash Satyarthi is a tireless activist fighting to protect the rights of voiceless children everywhere.
Why you should listen
Kailash’s work has involved organizing almost weekly raid, rescue and recovery missions on workplaces that employ and enslave children. Since 2001, Satyarthi’s has risked his own life to rescue these children and has convinced families in more than 300 Indian villages to avoid sending their children to work, and instead putting them in school.
Satyarthi’s has also managed to grab and retain the world’s attention on the problem. He organized the Global March Against Child Labor in the 1990s to raise awareness and free millions of children shackled in various forms of modern slavery. His activism was also instrumental in the adoption of Convention No. 182 by the International Labour Organization, a statue that's become a guideline for many governments on child labor.
In 2014, he and Malala Yousafzai were awarded the Nobel Peace Prize for “their struggle against the suppression of children and young people and for the right of all children to education.”
Kailash Satyarthi | Speaker | TED.com