Kailash Satyarthi: How to make peace? Get angry
Kailash Satyarthi: Jak wprowadzać pokój? Poczuj gniew
2014 Nobel Peace Prize winner Kailash Satyarthi is a tireless activist fighting to protect the rights of voiceless children everywhere. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
leaving the school
could not afford textbooks
nie było stać na podręczniki.
of a desperate slave father
about to be sold to a brothel
in a pool of blood,
we were taught anger is bad.
wpajano nam, że gniew jest zły.
and suppress our anger.
jak kontrolować i tłumić gniew.
for the larger good of society?
w większe dobro dla ludzi?
w walce ze złem tego świata?
the evils of the world?
came to my mind out of anger.
wzięła się z gniewu.
in a locked-up, tiny prison.
i siedziałem zamknięty w więzieniu.
of how I got a name for myself.
o tym, jak zdobyłem imię.
of Mahatma Gandhi since my childhood.
zwolennikiem Mahatmy Gandhiego.
India's freedom movement.
indyjskiemu ruchowi niepodległościowemu.
the most vulnerable sections,
najbardziej narażonych ludzi,
with dignity and respect.
z godnością i szacunkiem.
birth centenary in 1969 --
many of you might know,
are born in the lowest segment of caste.
rodzi się w niższych kastach.
to go to the temples,
and shops of high-caste people.
i sklepów ludzi z wyższej kasty.
the leaders of my town
liderami mojego miasta,
the caste system and untouchability
nietykalności i kastom,
let us set an example
cooked and served
ugotowane i serwowane
so-called untouchable, people,
tak zwanych "niedotykalnych",
but it was unthinkable for them.
ale dla nich było to nie do pomyślenia.
It never happened."
To się nigdy nie stanie".
they are against untouchability.
przeciwko niedotykalności.
we can set an example."
możemy dać im przykład".
and invited political leaders.
i zaprosiliśmy przywódców politycznych.
poczuliśmy swoją moc,
agreed to come.
że każdy z nich się zgodził.
We can set an example.
Możemy dać przykład.
do zmian w społeczeństwie".
three women and two men,
trzy kobiety i dwoje mężczyzn,
the best of their clothes.
hundreds of times
for them to do.
była dla nich niewyobrażalna.
that the leaders become late,
and went to these leaders' homes,
i ruszyliśmy do domów tych liderów,
perhaps he cannot come."
chyba nie będzie mógł przyjść".
"Okay, you go, he will definitely join."
"Wracajcie, on na pewno przyjdzie".
will take place,
a newly built Mahatma Gandhi Park.
do nowo wybudowanego Parku Gandhiego.
Mahatma Gandhi's statue.
rather exhausted.
wyczerpany, wycieńczony.
the food was lying.
of an untouchable woman.
matczyny dotyk nietykalnej kobiety.
"Kailash, why are you crying?
cooked by untouchables,
przygotowane przez niedotykalnych.
nigdy wcześniej".
high-caste elderly people
kilku starszych ludzi z wysokiej kasty
elderly women were crying
to these elderly people
to outcaste my whole family.
is the biggest social punishment
jest największą karą,
and the punishment was purification.
moją karą miała być puryfikacja.
away from my hometown
aby wziąć świętą kąpiel.
for priests, 101 priests,
ucztę dla 101 kapłanów,
kitchen and my own dining room,
do własnej jadalni.
they wanted to outcaste me.
chcieli wyrzucić mnie z kasty.
the entire caste system.
że wyrzucę cały system kast.
the beginning would have been
musiałem zmienić nazwisko,
family names are caste names.
nazwisk pochodzi od kast.
a new name to myself: Satyarthi,
of my transformative anger.
transformacji mojego gniewu.
a children's rights activist?
działaczem na rzecz praw dzieci?
and lives of millions.
i życie dla milionów ludzi.
uncontrollable form of energy
nieokiełznaną formę energii
and making society better.
when I was caught in the prison:
jak mnie uwięziono.
a dozen children from slavery,
uwalniając setki dzieci z niewoli,
when I free a child.
które czuję, uwalniając dziecko.
to come back to my hometown, Delhi,
aby wrócić do rodzinnego Delhi,
were arriving;
tiny shell, like an animal.
maleńkiej celi, jak zwierzę.
and biggest ideas was born.
jeden z moich najlepszych pomysłów.
children, and 50 more will join,
a na ich miejsce przyjdzie pięćdziesiąt,
was the first time
or anywhere in the world,
for child-labor-free rugs.
na świat bez pracy dzieci.
we have been successful.
in a fall in child labor
consumer's power, or consumer's campaign
energia klientów, kampania konsumencka,
and other industries,
i gałęziach przemysłu,
maybe shoes -- it has gone beyond.
education is for every child,
edukacji dla każdego dziecka,
and help the poorest children.
i pomóc najbiedniejszym dzieciom.
campaign for education
na rzecz edukacji na świecie.
the whole thinking towards education
w zmianie całego myślenia o edukacji
to the human rights mode,
do modelu praw człowieka
the reduction of out-of-school children
liczby dzieci nie chodzących do szkoły
to be sold to a brothel,
która miała trafić do burdelu,
of raid and rescue,
działania i ratowania,
that it is not one or 10 or 20,
bo mogę stwierdzić,
to physically liberate 83,000 child slaves
83 000 młodocianych niewolników
back to their families and mothers.
globalnych standardów.
against child labor
protesty przeciwko pracy dzieci,
a new international convention
nowa międzynarodowa konwencja
who are in the worst forms.
dzieci w najgorszej sytuacji.
the number of child laborers globally
że liczba pracujących dzieci na świecie
in the last 15 years.
w ciągu ostatnich 15 lat.
Which I tried to do.
To właśnie próbowałem zrobić.
be vanished, can never be destroyed.
ani jej unicestwić.
be translated and harnessed
a more just and equitable world?
bardziej sprawiedliwego i słusznego?
for a few seconds:
the narrow shells of egos,
hatred, violence, revenge, destruction.
przemoc, zemstę i niszczenie.
into a great power.
tę samą energię w wielką siłę.
by using our inherent compassion
używając wrodzonego współczucia
compassion to make this world better.
połączyć się i ulepszyć świat.
transformed into it.
again, as a Nobel Laureate,
jako laureat nagrody Nobla,
into idea and action.
swój gniew w pomysł i działanie.
you've been an inspiration to others.
byłeś inspiracją dla innych.
and that is the truth,
that he will ever come back to his mother,
na powrót do matki,
can ever come back and sit in her lap,
weźmie to dziecko na kolana,
rolls down on her cheek,
łza szczęścia spływa jej po policzku,
this is my biggest inspiration.
to moja największa inspiracja.
as I said before, but thousands of times,
że nie raz, ale tysiące razy
in the faces of those children
na twarzach tych dzieci.
ABOUT THE SPEAKER
Kailash Satyarthi - Children’s rights activist2014 Nobel Peace Prize winner Kailash Satyarthi is a tireless activist fighting to protect the rights of voiceless children everywhere.
Why you should listen
Kailash’s work has involved organizing almost weekly raid, rescue and recovery missions on workplaces that employ and enslave children. Since 2001, Satyarthi’s has risked his own life to rescue these children and has convinced families in more than 300 Indian villages to avoid sending their children to work, and instead putting them in school.
Satyarthi’s has also managed to grab and retain the world’s attention on the problem. He organized the Global March Against Child Labor in the 1990s to raise awareness and free millions of children shackled in various forms of modern slavery. His activism was also instrumental in the adoption of Convention No. 182 by the International Labour Organization, a statue that's become a guideline for many governments on child labor.
In 2014, he and Malala Yousafzai were awarded the Nobel Peace Prize for “their struggle against the suppression of children and young people and for the right of all children to education.”
Kailash Satyarthi | Speaker | TED.com